Aanvraagformulier ondersteuning Onderwijscentrum VU

Transcriptie

1 Projecten Educatieve Middelen Pool Aanvraagformulier ondersteuning Onderwijscentrum VU Professionalisering van docenten in het kader van de onderwijsvisie Drs. V.A.M.J. Bremers Faculteit der Rechtsgeleerdheid Faculteitsbureau Opdrachtgever: faculteitsbestuur Kenmerk : Mei 2007 def. Contactpersonen: Procedure en overige vragen: mevr. C.M.J. Peters (E: c.peters@ond.vu.nl T: ) ICT&Onderwijs: dhr. drs. G.J. Los (E: g.los@ond.vu.nl T: ) Digitaal Portfolio: mw. drs J. Poortinga (E: j.poortinga@ond.vu.nl T: ) Kwaliteitszorg: dhr. dr. W. van Os (E: w.vanos@ond.vu.nl T: ) Onderwijsvisie: dhr. drs. G.J. Los (E: g.los@ond.vu.nl T: ) 1

2 2

3 1. Projectbeschrijving 1.1 Samenvatting Een korte samenvatting van de hoofdkenmerken van het project, de doelen en de beoogde resultaten en welk probleem er opgelost moet worden? De Faculteit der Rechtsgeleerdheid kent nauwelijks beleid met betrekking tot professionalisering van docenten. Door de toename van studentenaantallen en de implementatie van de onderwijsvisie van de VU en Strategienota van de faculteit worden er echter steeds hogere eisen gesteld aan de didactische kwaliteiten van docenten. De benodigde didactische kwaliteiten hangen samen met de verschillende rollen die docenten binnen het bacheloronderwijs vervullen. Deze rollen zijn tot op heden niet geëxpliciteerd en beschreven in termen van docentcompetenties. Als de rollen en het bijbehorend niveau van competenties zijn uitgewerkt, kan vervolgens vastgesteld worden aan welke cursussen de faculteit behoefte heeft en in hoeverre het bestaande aanbod van het Onderwijscentrum VU voldoet. De faculteit heeft in het bijzonder behoefte aan het uitwerken van een opleidingstraject in fasen )met deelcertificaten, waarin professionaliseringstijd en inzet in het onderwijs in balans zijn, maar ook in een loopbaanperspectief kunnen worden geplaatst. Dit geldt zowel voor de categorie veelal tijdelijke juniordocenten als voor het zittend WP. Voorts zullen één of meerdere pilotcursussen en/of andere professionaliseringsmethoden (bijvoorbeeld intervisietrajecten) ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd worden. 1.2 Doelstellingen Hier wordt aangegeven welk facultair belang gediend wordt met de projectresultaten en hoe dit past binnen de facultaire onderwijsvisie op de langere termijn of binnen de onderwijsvisie van de VU. De Faculteit der Rechtsgeleerdheid bevindt zich in een periode van verandering. De Strategienota van het faculteitsbestuur voorziet in diverse onderwijsvernieuwingen die de komende jaren moeten worden uitgevoerd. Aandachtspunten zijn onder andere het versterken van de selecterende functie in het eerste jaar, meer differentiatie in de bacheloropleidingen, de introductie van profilerende masters en een sterkere integratie van onderzoek en onderwijs. Deze ontwikkelingen stellen nog hogere eisen aan de kwaliteit van het onderwijs. Bovendien is de Faculteit der Rechtsgeleerdheid pilotfaculteit bij de implementatie van de onderwijsvisie. Dit houdt in een verschuiving naar andere vormen van onderwijs, zoals onderzoekend en samenwerkend leren. Juist bij een faculteit met zulke grote groepen studenten (instroom circa 600) is dit een uitdaging. In het kader van de implementatie van de onderwijsvisie heeft een vernieuwingsslag plaatsgevonden in het bacheloronderwijs van de faculteit. Met ingang van het academisch jaar wordt een nieuw bachelorcurriculum 3

4 ingevoerd, startend met een nieuw vormgegeven eerste jaar. De nieuwe aanpak van het onderwijs vraagt van de docenten ook nieuwe begeleidingsvaardigheden en andere docentencompetenties. Daarom wordt ten eerste in kaart gebracht wat de belangrijkste veranderingen zijn ten opzichte van het oude onderwijs en welke nieuwe rollen en activiteiten daarbij van docenten gevraagd worden. Vervolgens wordt door middel van een vragenlijst bij de betrokken groep docenten (1 e jaars bachelordocenten) gevraagd welke competenties zij nog nodig hebben om de nieuwe rollen goed te vervullen. Speciaal voor deze groep wordt een aanbod ontwikkeld waarmee docenten de competenties kunnen ontwikkelen die ze voor hun rol in het bacheloronderwijs nodig hebben. Tot slot wordt nagegaan hoe zich dit aanbod verhoudt tot het professionaliseringsaanbod dat standaard op de VU gegeven wordt voor nieuwe docenten. Samenvattend kent het project de volgende doelen: 1. Identificeren van de te onderscheiden docentenrollen in het nieuwe bacheloronderwijs, in het bijzonder in het nieuwe 1 e jaarsonderwijs, en van de taakonderdelen en competenties die daarbij horen. 2. Aanvullend identificeren van wensen en behoeften van docenten ten aanzien van professionalisering in het kader van de onderwijsvisie, binnen de context van het rechtenonderwijs. 3. Ontwikkelen, implementeren (pilot) en evalueren van een cursusaanbod dat aansluit op de benodigde competenties voor docenten in het eerstejaars bacheloronderwijs en nagaan hoe dit aanbod zich verhoudt tot het huidige professionaliseringsaanbod. 1.3 Afbakening Afbakening waar het project zich op richt en waar het zich nadrukkelijk niet op richt (bijvoorbeeld dat het gaat om het selecteren van geschikte tools en niet om het ontwikkelen van nieuwe applicaties). Het project richt zich op de ontwikkeling van een scholingsaanbod voor eerstejaars bachelordocenten waar de rechtenfaculteit gezien haar specifieke onderwijs en gezien de vigerende onderwijsvisie behoefte aan heeft. De verwachting hierbij is dat de faculteit in ieder geval behoefte zal hebben aan een cursusaanbod dat inhoudelijk gericht is op werkvormen voor grote groepen studenten en onderzoekend en samenwerkend leren in die studentrijke context. Dit cursusaanbod zal vervolgens in de vorm van een pilot ontwikkeld, geïmplementeerd en geëvalueerd worden. Tevens wordt het aanbod vergeleken met het huidige professionaliseringsaanbod. Sluitstuk van het project is de ontwikkeling van een plan voor de implementatie van het nieuwe scholingsaanbod. Wat organisatie betreft heeft de faculteit in het bijzonder behoefte aan het uitwerken van een opleidingstraject in fasen (met deelcertificaten), waarin professionaliseringstijd en inzet in het onderwijs in balans zijn, maar ook in een loopbaanperspectief kunnen worden geplaatst. De faculteit heeft een hoge onderwijslast waarvoor deels jonge, tijdelijke docenten worden ingezet. De meeste van deze docenten blijven een of enkele jaren aan de faculteit en 4

5 vertrekken daarna naar functies buiten de universiteit. Sommigen assisteren tevens bij onderzoek en stromen door naar een promotie-aanstelling of andere tijdelijke onderzoeksaanstelling, die mogelijk uiteindelijk leidt tot een vaste aanstelling in een wetenschappelijke rang. De faculteit zou voor deze groep graag scholing op maat hebben, passend bij de rol die deze docenten vervullen en met de mogelijkheid om bij voortzetting van de aanstelling scholing in nieuwe rollen/aanvullende competenties te krijgen, uiteindelijk leidend tot een volledige kwalificatie. Het zittend wetenschappelijk personeel is de afgelopen jaren overvraagd geweest, waardoor extra investeringen in de eigen onderwijskwalificaties als een belasting werden ervaren. Ook voor de zittende docenten is een traject op maat en in fasen daarom een welkome handreiking. Binnen het project vindt afstemming plaats met de resultaten van het EMPproject rond het facultaire toetsingbeleid waarin aandacht wordt besteed aan de professionalisering van docenten op het terrein van toetsen. De resultaten van de pilotprojecten die in het kader van de onderwijsvisie worden uitgevoerd, worden vanzelfsprekend eveneens in onderhavig project betrokken. 1.4 Resultaten Zie criteria: voldoende geoperationaliseerd, realistisch en haalbaar. (SMART). Wat zijn de regels/afspraken over de projectresultaten, wie is eigenaar. Indien van toepassing: Denk om afspraken (tussen faculteit en Onderwijscentrum) over het (her)gebruik van de ontwikkelde materialen. Het project dient te leiden tot de volgende producten/resultaten: 1. Een beschrijving van de i.h.k.v. de onderwijsvisie belangrijkste onderwijskundige aanpassingen die in het bacheloronderwijs worden voorgesteld en van de resultaten die de opleiding hiermee beoogt te realiseren. 2. Een beschrijving van de nieuwe docentenrollen (kwalitatief en kwantitatief) die een docent in het eerstejaarsonderwijs vervult en van de vaardigheden en (het niveau van de) competenties die hiervoor van de docent gevraagd worden. 3. Een op maat gesneden cursusaanbod t.b.v. de professionalisering van docenten, aansluitend bij de onderscheiden docentenrollen en bijbehorende vaardigheden en competenties. 4. Implementatie van het nieuwe cursusaanbod in de vorm van een pilot, alsmede een evaluatie hiervan en een vergelijking met het huidige professionaliseringsaanbod. 5. Een door betrokkenen geaccordeerd implementatieplan t.a.v. het nieuwe scholingsaanbod. 1.5 Facultair commitment Betrokkenheid van facultaire medewerkers en van de leiding van een faculteit is een cruciale succesfactor voor het welslagen van een project. Hier wordt aangegeven hoe het draagvlak is voor het project (De urgentie van het project, de vrijgemaakte uren van projectleider en andere projectmedewerkers en de communicatie naar andere betrokken facultaire medewerkers; inschatting van de implementatie-activiteiten van de projectresultaten, met bijzondere aandacht voor de nog te realiseren infrastructuur en scholing). 5

6 De faculteit is verantwoordelijk voor de vakinhoudelijke inbreng in project In dit deel wordt vermeld welke afspraken er zijn gemaakt met betrokken docenten en/of andere facultaire medewerkers en of de medewerkers hiervan al op de hoogte zijn gesteld. Tevens wordt hier beschreven hoe de faculteit de projectresultaten denkt te gaan implementeren in het onderwijs en hoe een adequate infrastructuur wordt gerealiseerd voor het gebruik van het projectresultaat. Er is binnen de faculteit veel draagvlak voor onderwijsvernieuwingen, getuige de wijze waarop de Strategienota van het faculteitsbestuur door de faculteit is ontvangen. Traditioneel richten onderwijsvernieuwingen zich echter vooral op de onderwijsorganisatie. Het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs betekent echter ook het verhogen of in elk geval waarborgen van de kwaliteit van docenten. Het faculteitsbestuur verwacht dat een gedifferentieerd en op maat gesneden cursusaanbod de belangstelling en het draagvlak voor professionalisering van onderwijskwalificaties sterk zal vergroten. Het commitment in de doelgroep wordt versterkt door de docenten zelf bij het project te betrekken. Concreet wordt gedacht aan een centrale rol voor de groep docenten die in het afgelopen jaar aan de curriculumvernieuwing van het eerste jaar heeft gewerkt. - Een zware vertegenwoordiging van deze groep neemt zitting in de projectgroep; - De beschrijving van de nieuwe docentenrollen en bijbehorende vaardigheden zal gestalte krijgen in nauwe samenwerking met deze groep docenten Deze groep fungeert gedurende het project als klankbordgroep. De rest van de eerstejaars docenten zal d.m.v. een vragenlijst over dit onderwerp worden ondervraagd. - Eén of meerdere docenten zullen i.h.k.v. onderhavig project de pilot van het vernieuwde professionaliseringstraject volgen. Ook zullen docenten betrokken worden bij de ontwikkeling van het implementatieplan. Het faculteitsbestuur is verder van mening dat de aandacht voor onderwijskwalificaties en de professionalisering daarvan een nadrukkelijker plaats dient te krijgen in het toekomstig facultaire HR-beleid. Als beleidsuitgangspunt geldt dat professionalisering van de onderwijskwalificaties gekoppeld wordt aan de loopbaanperspectieven van het onderwijsgevend personeel. 1.6 Onderwijskundig kader Hier wordt beschreven hoe het project aansluit bij het onderwijsconcept van faculteit en universiteit (Onderwijsvisie VU) of hoe het project bijdraagt aan een betere kwaliteit van het onderwijs of de begeleiding van studenten. Onder 1.2 staat reeds beschreven hoe dit project aansluit bij de Strategienotitie van de faculteit en de Onderwijsvisie VU. Het waarborgen van de professionalisering van de onderwijskwalificaties van docenten is een voorwaarde om de geplande onderwijsvernieuwingen te kunnen volbrengen. 6

7 1.7 Kwaliteit Beschrijving t.a.v.: Een gebruikersevaluatie maakt onderdeel uit van het project. De resultaten hiervan worden teruggekoppeld naar de projectdoelstellingen, en maken deel uit van de eindrapportage. Behalve dat de kwaliteit van het project gewaarborgd wordt door de brede samenstelling van de projectgroep en begeleidingscommissie en de betrokkenheid van docenten in alle fasen van het project, zal aan het einde van het project een gebruikersevaluatie plaatsvinden van de pilot van het scholingsaanbod op maat. De kwaliteit van het proces zal door betrokkenen (begeleidingscommissie, opdrachtgever) geëvalueerd worden. 1.8 Disseminatie Geef aan hoe de resultaten van het project binnen de eigen faculteit bekend worden gemaakt en daarbuiten. De kennis die in het project wordt opgedaan, wordt beschikbaar gesteld aan anderen binnen de VU. Het Onderwijscentrum VU houdt de projectvoortgang bij die via een website te raadplegen is. Verder zorgt het Onderwijscentrum voor een gedegen documentatie van de ontwikkelde toepassingen en werkwijzen en onderwijsvormen. Alle eerstejaars docenten zullen op de hoogte worden gesteld van het vernieuwde scholingsaanbod en voor deelname worden uitgenodigd. Van de afdelingshoofden wordt gevraagd aan de hand van een te ontwikkelen checklist, gebaseerd op de docentrollen, te inventariseren welke docenten in aanmerking komen voor welke modules. Deelname aan didactische cursussen wordt als onderwerp voor ontwikkelafspraken en/of beoordelingscriterium meegenomen in de jaargesprekken. 2. Gewenste ondersteuning Onderwijscentrum VU Bij alle EMP-projecten gaat het om een samenwerkingsproject tussen medewerkers van een faculteit en van het onderwijscentrum. Tijdens het project vervult ieder een rol om tot het gezamenlijke eindproduct te komen. M.a.w. het Onderwijscentrum voert het project niet uit in opdracht van een faculteit. Het gaat om een gezamenlijke inspanning, waarbij ieder de eigen expertise inbrengt. In dit deel wordt beschreven welke ondersteuning van het Onderwijscentrum wordt verwacht: bijvoorbeeld bij voorlichting over portfolio s, inhoudelijke en technische voorbereiding implementatie portfolio s, trainingen en workshops voor docenten en/of studenten m.b.t. begeleiden en beoordelen van portfolio(opdrachten), evaluatie). De gevraagde ondersteuning betreft aanvullende expertise bij het ontwikkelen van curricula of leerlijnen, didactische expertise zoals bijvoorbeeld bij het gebruik van streamingvideo of bij academische vorming, technische expertise m.b.t ICT&O tools. Als richtlijn voor de hoeveelheid ondersteuning vanuit het onderwijscentrum kunt u aanhouden: tussen de 0,1 fte en de 0,3 fte per project. De ondersteuning van het Onderwijscentrum VU waar de faculteit behoefte aan heeft: - Het samen met de faculteit inventariseren van de nieuwe docentenrollen en wenselijke competenties per docentenrol in het eerstejaars onderwijs, mede in het licht van de onderwijsvisie. Hierbinnen ondersteuning bij de opstelling van de vragenlijst voor de docenten. 7

8 - Het samen met de faculteit ontwikkelen van een nieuw scholingsaanbod (cursus(sen), intervisiestructuur e.d.) en dit vergelijken met de bestaande basisopleiding Universitair docent. - adviseren over het vervolg van het project - samen met de faculteit schrijven van een projectevaluatie en eindrapportage. 3. Projectstructuur (zie criteria projectstructuur) Wie is de officiële opdrachtgever van het project? (Naam en functie van de verantwoordelijke persoon binnen de faculteit). Het project zal worden uitgevoerd in opdracht van het faculteitsbestuur. Portefeuillehouder onderwijs: dr. mr. W. Huisman. 3.1 Projectleider en medewerkers Naam Functie Afdeling Projectrol Uren p/w Telefoon Yvonne Kops, directeur bedrijfsvoering Veronique Bremers, personeelsadviseur Projectleider y.kops@rechten.vu.nl Lid projectgroep v.bremers@rechten.vu.nl Marije Smit Docent Lid projectgroep m.l.smit@rechten.vu.nl (vacature) Medewerker kwaliteitszorg Lid projectgroep Docenten - Klankbordgroep - deelnemers cursussen Medewerker Onderwijscentrum VU Trekker 12 1 Het is onduidelijk hoeveel welke docenten zitting zullen hebben in de klankbordgroep. Vooralsnog schatten we de tijd die zij gezamenlijk aan het project zullen besteden op 4 uur per week. 8

9 3. 2 Begeleidingscommissie Namen, rol/verantwoordelijkheden/taken, titel, functie, afdeling - Wim Huisman, portefeuillehouder onderwijs - Rob van Bogget, hoofd Onderwijsbureau - Docent-lid van de Onderdeelcommissie - Afdelings- of sectiehoofd 4. Planning 4.1 Projectplanning Beoogde startdatum project: 1 september 2007 Beoogde einddatum project: 31 augustus 2008 N.B. Het project mag maximaal 1 jaar duren en start in principe niet voor september Activiteitenplanning Onderstaande maandplanning biedt een mogelijkheid meer inzicht te geven in het projectverloop. Indien van toepassing: Ook is hier ruimte voor projecten waarin grote piekbelastingen van projectleden in bepaalde perioden al te voorspellen is. N.B. Plan in ieder geval een werkplan / Plan van aanpak in het begin van het project. Vaak zijn aspecten dan al erg anders dan in de aanvraag. In plaats van een risicoanalyse vooraf vragen we een zogenaamd go/no go moment na het plan van aanpak. (De begeleidingscommissie heeft daarbij een belangrijke rol (ZIE BIJLAGE 2).) 9

10 Maand Hoofdactiviteit Medewerker(s) Augustus Selecteren en aanmelden docent(en) voor deelname aan huidig professionaliseringstraject (t.b.v. voortgang professionalisering tijdens verdere ontwikkeling en vergelijking) September - Opstellen plan van aanpak - inventarisatie vernieuwingen in eerstejaars onderwijs en 1e inventarisatie docentrollen en competenties Projectgroep, klankbordgroep - Projectgroep, begeleidingscommissie, Onderwijscentrum - Projectgroep, klankbordgroep, Onderwijscentrum Oktober - Beschrijving belangrijkste onderwijsvernieuwingen - Ontwikkelen vragenlijst t.b.v. verdere inventarisatie rollen en competenties November - Uitzetten vragenlijst - Verwerking vragenlijst December - Verdere verwerking vragenlijst - Omschrijving docentrollen en competenties Januari - Ontwerpen scholingsaanbod op maat Februari - Ontwikkelen scholingsaanbod op maat - Ontwikkelen meetinstrument t..b.v. evaluatie huidige professionaliseringstraject en nieuw scholingsaanbod op maat Maart - Verder ontwikkelen scholingsaanbod op maat - Evalueren huidig professionaliseringstraject - Selecteren deelnemers pilot scholingsaanbod op maat april - implementeren en uitvoeren pilot scholingsaanbod op maat - Projectgroep - Onderwijscentrum - Projectgroep, eerstejaars docenten - Projectgroep - Projectgroep - Projectgroep, Onderwijscentrum, klankbordgroep, begeleidingscommissie Onderwijscentrum, projectgroep, begeleidingscommissie, klankbordgroep - Onderwijscentrum - Onderwijscentrum, projectgroep, begeleidingscommissie, klankbordgroep - Onderwijscentrum - Projectgroep, docenten - Projectgroep, klankbordgroep Projectgroep, Onderwijscentrum, begeleidingscommissie, docenten 10

11 Mei Verdere uitvoering traject op maat Onderwijscentrum Juni Meten en evalueren projectresultaten traject op maat, vergelijken met huidig traject Juli - Schrijven implementatieplan Augustus - Schrijven projectevaluatie en eindrapportage Schrijven projectevaluatie en eindrapportage Projectgroep, docenten, Onderwijscentrum - Projectgroep, begeleidingscommissie, klankbordgroep - Projectgroep, Onderwijscentrum, begeleidingscommissie Projectgroep, Onderwijscentrum, begeleidingscommissie 11

12 5. Begroting Geef in een tabel volgens onderstaand schema aan welk deel van de kosten ten laste komt van de betrokken faculteit(en), voor welk deel een beroep wordt gedaan op personele ondersteuning door het Onderwijscentrum VU en wat de totale kosten zijn. PERSONEEL Fac. In fte # mnd Fac. in K OND in fte # mnd Projectleiding Onderwijskundige expertise: (0,05 docentprojectgroeplid, 0,05 kwaliteitsmedewerker) 0, HRM-deskundige 0, technische expertise vakinhoudelijke expertise (docenten) 0, n.v.t. n.v.t. Secretariële ondersteuning n.v.t. n.v.t. MATERIEEL hardware/ infrastructuur n.v.t. n.v.t. software Nnb n.v.t. n.v.t. TOTAAL 0, ,3 0,

13 6. Ondertekening en datum De aanvraag dient door of namens het faculteitsbestuur of het diensthoofd ondertekend te worden, alsmede voor akkoord door het Onderwijscentrum VU..... Namens het Onderwijscentrum VU Namens de Faculteit der Rechtsgeleerdheid Datum:. Datum:. 13