Factsheet Inkomensproblematiek Brielle

Transcriptie

1 If Tympaan instituut Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Inleiding De gemeente Brielle is bezig haar armoedebeleid door te ontwikkelen. De focus ligt in toenemende mate op preventie en vroegsignalering. Daarom wil de gemeente een goed beeld van de financiële situatie van inwoners van de gemeente. Het armoedebeleid van de gemeente Brielle wordt uitgevoerd door de gemeente Nissewaard. In deze factsheet wordt een beeld geschetst van omvang en aard van de inkomenssituatie van huishoudens in de gemeente Brielle. Eerst wordt ingegaan op de inkomensverdeling van alle huishoudens, daarna wordt ingezoomd op huishoudens met lage inkomens. Daarbij wordt vooral gekeken naar huishoudens met een inkomen van 11% en 125% van het sociaal minimum. Deze keuze heeft te maken met de grenzen die de gemeente hanteert voor inkomensondersteunende maatregelen. Zo ligt de grens voor de Individuele Minima Toeslag 1 en een bijdrage in de energiekosten voor 65plussers op 11% van het sociaal minimum, voor de collectieve ziektekostenverzekering op 13% 2 (nissewaard.nl). De factsheet is gebaseerd op de meest recente gegevens. Een toelichting op de gebruikte gegevens en begrippen staat in de bijlage. In de tekst is hiernaar verwezen via onderstreepte tekst. Inkomensverdeling huishoudens Eenouder en eenpersoonshuishoudens relatief laagste Inkomens Het gemiddeld gestandaardiseerd inkomen van particuliere huishoudens in Brielle is 26.7, in 212 (figuur 1). Dit is het besteedbaar inkomen van particuliere huishoudens (exclusief studenten), waarbij is gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van huishoudens. Daardoor kunnen de verschillende type huishoudens onderling vergeleken worden. Het inkomen varieert, afhankelijk van de samenstelling van het huishouden. Eenouderhuishoudens en eenpersoonshuishoudens hebben gemiddeld de laagste inkomens. Met name eenouderhuishoudens met kinderen jonger dan 18 jaar hebben een relatief laag inkomen ( 17.7,). Ook huishoudens met een jonge kostwinner tot 25 jaar hebben relatief minder te besteden ( 17.9,). Naarmate de leeftijd van de kostwinner toeneemt, stijgt het inkomen. Bij kostwinners vanaf 65 jaar daalt het inkomen weer. Dit is een toeslag voor mensen die langdurig een laag inkomen hebben waardoor ze niet kunnen sparen voor onverwachte uitgaven. Het is een basistoeslag, eventueel verhoogd met een aanvullende toeslag en kindtoeslag. 2 Omdat er geen (CBS)gegevens beschikbaar zijn over huishoudens met een inkomen tot 13% van het sociaal minimum, is in deze factsheet de dichtstbijzijnde grens van 125% gebruikt. Postbus 931 Anna van Saksenlaan AA Den Haag 2593 HW Den Haag info@tympaan.nl 7

2 Figuur 1 Gemiddeld gestandaardiseerd inkomen in euro's naar samenstelling huishouden in Brielle 9212 paren 29. eenouderhuishoudens eenpersoonshuishoudens meerpersoonshuishoudens.5 huishoudens Li 9 «21 «211 B212 Het inkomen van de diverse type huishoudens is stabiel sinds 9. Brielle minder lage inkomens dan gemiddeld in Nederland Gemiddeld heeft 3% van de huishoudens in de gemeente Brielle in 213 een laag inkomen, dat wil zeggen een (bruto) besteedbaar inkomen van maximaal 25., (tabel 1). 6% heeft een inkomen onder of rond het sociaal minimum. Het sociaal minimum is het bedrag dat iemand nodig heeft om in zijn levensonderhoud te voorzien. Dit bedrag is afhankelijk van leeftijd en leefsituatie. In heel Nederland heeft 4% van de huishoudens een laag inkomen en 1% een inkomen onder of rond het sociaal minimum. 2% heeft een hoog inkomen. Tabel 1 Inkomensverdeling van huishoudens 1 in de gemeente Brielle 9213 gemeente inkomen in euro's percentage brielle hoog: > laag: max onder of rond sociaal minimum De inkomensverdeling van huishoudens in Brielle is de afgelopen jaren stabiel. In dorp Brielle meeste huishoudens met laag inkomen Per dorp zijn er kleine verschillen in het inkomen van huishoudens (figuur 2). In het dorp Brielle wonen de meeste huishoudens met een laag inkomen (vooral in de buurten Brielle en Rugge) en onder of rond het sociaal minimum. Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(5)tympaan.nl

3 Figuur2 Inkomensverdelingvan huishouden per dorp 1 in de gemeente Brielle 9 213, in percentages dorp brielle dorp vierpolders dorp zwartewaal hoog: > 46.5 llaag:max. 25. onder of rond sociaal minimum 1 Het percentage is alleen vermeld als minimaal huishoudens behoren tot de doelpopulatie. Bij het totaal van de gemeente (tabel 1) worden de niet getoonde percentages wel meegerekend, Huishoudens met lage inkomens Meer huishoudens met lage inkomens Naar schatting 88 huishoudens in Brielle hebben in 215 (ten minste een jaar) een inkomen tot 125% van het sociaal minimum (tabel 2a). Dat is circa 11,7% van het totale aantal huishoudens, exclusief studenten en huishoudens met een onvolledig jaarinkomen (tabel 2b). Van de 88 hebben circa 55 huishoudens een inkomen tot 11%. De groep huishoudens met een inkomen van 11 tot 125% van het sociaal minimum is naar schatting toegenomen sinds 9, zowel in aantal als percentage. Deze toename is het sterkst in de groep tot 11% van het sociaal minimum. De toename betekent dat de afgelopen jaren het aantal huishoudens dat in aanmerking komt voor inkomensondersteunende maatregelen is gegroeid. Tabel 2a Aantal huishoudens in Brielle met inkomen tot % van sociaal minimum % sociaal index 215 tov De cijfers van het CBS zijn afgerond. Cijfers zijn ramingen uit de Minimascan van Stimulansz., Stimulansz Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tvmpaan Instituut info(5) tympaan.nl

4 Tabel 2b Percentage huishoudens in Brielle met inkomen tot 11125% van sociaal minimum 9215 % sociaal minimum ,5 5,5 6,5 7,8 9, 1,1 21 5, 6, 13,2 8,5 9,5 1, ,9 6,2 7,4 8,8 9,9 11, ,7 6, 7,5 8,8 9,9 11, ,7 5,7 7,1 8,5 9,9 11, ,9 5,9 7,3 8,6 1,3 11, ,9 5,9 7,4 8,8 1,4 11,9 index 215 tov , Stimulansz 215 De ontwikkeling in de tabellen komt niet overeen met de voorspelling van CBS en SCP dat de piek van de armoedeproblematiek in 213 bereikt zou zijn (CBS/SCP 214). Zij verwachtten voor 214 en 215 een lichte daling van de armoede. Of dat het geval is, zal blijken uit het nieuwste Armoedesignalement 215. Deze verschijnt naar verwachting in december 215. Groei kinderen in huishoudens met lage inkomens Circa 35 kinderen wonen in 215 in huishoudens met (ten minste een jaar) een inkomen tot 125% van het sociaal minimum (tabel 3a). In 212 waren dat er 3. Dit komt overeen met 9,4% van het totale aantal huishoudens, exclusief studenten en huishoudens met een onvolledig jaarinkomen (tabel 3b). Van de 35 kinderen wonen er 32 in huishoudens met een inkomen tot 11% van het sociaal minimum. De groep kinderen in huishoudens tot 125% van het sociaal minimum is naar schatting toegenomen sinds 9. De toename is relatief minder sterk (en meer in lijn met de ontwikkeling van het percentage huishoudens in tabel 2b) dan de groei van het absolute aantal. Het aantal is het sterkst toegenomen in de groep tot 11% van het sociaal minimum. De toename van het aantal kinderen in de groep tot 11% van het sociaal minimum kan van invloed zijn op het beroep op kindtoeslag 3. Tabel 3a Aantal kinderen tot 18 jaar in huishoudens in Brielle met inkomen tot 11125% van sociaal minimum % sociaal minimum index 215 tov De cijfers van het CBS van 9212 zijn afgerond. Cijfers zijn ramingen uit de Minimascan van Stimulansz., Stimulansz 215 Dit is een extra toeslag vanuit de IMT voor mensen met kinderen van 4 tot en met 17 jaar. Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(5)tvmpaan.nl

5 Tabel 3b Percentage kinderen tot 18 jaar in huishoudens in Brielle met inkomen tot % van sociaal minimum % sociaal minimum index 212 tov ,3 4,4 4,3 5, ,5 5,3 5,6 6, ,1 55, 6,6 7, ,8 6,4 7,2 8, ,5 7, 8,1 8, , 8, 8,8 9,4 118 Ook in heel Nederland is in 213 het aantal kinderen in armoede verder toegenomen. Dat geldt vooral voor kinderen van zelfstandigen (CBS/SCP 214). Achtergrondkenmerken huishoudens met lage inkomens Veel alleenstaande vrouwen met lager Inkomen De groep huishoudens met een inkomen tot 125% bestaat voor tweederde uit alleenstaanden. Daarbij gaat het vooral om alleenstaande vrouwen (figuur 3). Het aantal alleenstaande vrouwen tot 65 jaar in huishoudens tot 125% van het sociaal minimum is licht toegenomen sinds 9. Figuur3 Aantal huishoudens in Brielle naar samenstelling en inkomen in inkomentot 11% sociaal minimum man alleen, tot 65 jaar vrouw alleen, tot 65 jaar paarzonder kinderen eenouderhuis houden ^^9 inkomentot 125% sociaal minimum* B man alleen, 65 jaar of ouder vrouw alleen, 65 jaarof ouder paar met kinderen * Door afronding telt het totaal niet op tot de 8 huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum in 212. Toename huishoudens met uitkering sociale voorziening Driekwart van de huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum heeft in 215 als voornaamste inkomstenbron een uitkering, met name een uitkering ouderdom/nabestaanden of sociale voorzieningen (tabel 4). Factsheet Inkomensproblematiek Brielie Tympaan Instituut info(5)tympaan.nl

6 Vooral het aantal huishoudens met een uitkering sociale voorzieningen is sinds 9 toegenomen. Tabel 4 Aantal huishoudens met inkomen tot % van sociaal minimum, naar inkomensbron in inkomensbron inkomen uit arbeid verschil in aantal met 9 van huishoudens 125% sociaal minimum inkomen uit eigen onderneming 2 uitkering werkloosheid o uitkering ziekte/arbeidsongeschikt uitkering ouderdom/nabestaanden uitkering sociale voorzieningen overig overdrachtsinkomen totaal Dit is een uitsplitsing van de totalen uit tabel 2a naar inkomen. 2 Dit gaat om huishoudens met een inkomen uit eigen onderneming (met en zonder personeel in dienst) en huishoudens waarbij inkomen uit vermogen de belangrijkste inkomstenbron is. bron: Stimulansz 215 Veel werkenden en zelfstandigen In laagste inkomensgroep In de laagste inkomensgroep, 11% van het sociaal minimum, valt op dat in 215 relatief veel huishoudens een inkomen uit arbeid en uit eigen onderneming hebben (figuur 4a). In de huishoudens met een inkomen tot 125% zijn er vooral veel huishoudens met een uitkering ouderdom/nabestaanden (figuur 4b). Dit is vergelijkbaar met de situatie in 9. Figuur4a Aantal huishoudens met inkomen tot 11% van sociaal minimum, naar inkomensbron in 215 Figuur4b Aantal huishoudens met inkomen tot 125% van sociaal minimum, naar inkomensbron in 215 inkomen uit arbeid inkomen uit arbeid inkomen uit eigen onderneming uitkering ouderdom/nabestaanden uitkering sociale voorzieningen bron: Stimulansz 215 inkomen uit eigen onderneming B uitkering ziekte/arbeidsongeschikt uitkering ouderdom/nabestaanden uitkering sociale voorzieningen bron: Stimulansz 215 Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(5)tympaan.nl

7 Merendeel huishoudens lage Inkomens van Nederlandse herkomst Van de 8 huishoudens in 212 met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum is circa 8% van Nederlandse herkomst. Dat is vergelijkbaar met 9. Hoewel het merendeel van Nederlandse herkomst is, zijn huishoudens van (niet )westerse herkomst oververtegenwoordigd in de huishoudens tot 125% van het sociaal minimum. Ter illustratie: in Brielle is 3% van de inwoners van (niet )westerse herkomst (CBS Statline). Figuur5 inkomen tot 11% sociaal minimum Percentage huishoudens in Brielle naar inkomen en herkomst in 212 ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ 1 ^^S inkomen tot 125% sociaal minimum % 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% % inederlands nietwesters «westers Toename 65 plussers In lagere Inkomensgroepen Sinds 9 is het aantal en aandeel huishoudens waarin de kostwinner 65+ is in Brielle toegenomen in de lagere inkomensgroepen (figuur 6). Het gaat om ongeveer 3 huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum, waarvan circa met een inkomen tot 11% van het sociaal minimum. Figuur 6 Percentage huishoudens naar inkomen en naar leeftijd hoofdkostwinner in 9212 c y? S ih E 3 E 'c E ÏÏ&C ^^^H ^^^^99 o Ë <= y E ^ o s> jg o rh E 3 E 'c E ^^^^^^^^^^^^ ^EEë^H ^EËBJ^I ^^^fl ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ ^ 1 % 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% % 25tot45jaar B45tot65jaar 65 jaar of ouder Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info62tympaan.nl

8 Verder valt in figuur 6 op dat het aandeel huishoudens met een inkomen tot 11% van het sociaal minimum met een kostwinner tussen jaar is gedaald. Het aantal is hetzelfde gebleven, maar omdat de totale groep huishoudens tot 11% van het sociaal minimum is toegenomen, is het aandeel jarigen gedaald. Driekwart huishoudens lage Inkomens In huurwoning Driekwart van de 8 huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum woont in een huurwoning (figuur 7). Dat gaat om circa 6 huishoudens. Hiervan woont het merendeel in een huurwoning met huursubsidie. Dat is vergelijkbaar met de situatie in 9. Figuur7 inkomen tot 125% sociaal minimum Percentage huishoudens naarinkomen en woonsituatie in 212 ^^^^^^^^M ^^B ^^9 inkomen tot 11% sociaal minimum % 1% 2% 3% 4% 5% 6% 7% 8% 9% % eigen woning huurwoning met huursubsidie huurwoning zonder huursubsidie Veel kinderen uit eenouderhulshoudens In lagere Inkomensgroepen Kinderen in eenouderhuishoudens groeien relatief vaak op in huishoudens in de lagere inkomensgroepen. De helft van de kinderen in huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum groeit op in een eenouderhuishouden (tabel 5). Dit gaat om circa 3 kinderen. Ter illustratie: van de totale bevolking in Brielle groeit 14% van de kinderen op in een eenouderhuishouden (databankzh.nl). Het is bekend dat kinderen in eenouderhuishoudens meer risico lopen op (langdurige) armoede dan kinderen in tweeouderhuishoudens (CBS/SCP 212). De kinderen in huishoudens met een inkomen van 11 en 125% van het sociaal minimum zijn vooral van Nederlandse herkomst en wonen in een huurwoning met huursubsidie. De huishoudens waarin zij opgroeien hebben inkomen uit arbeid, uit eigen onderneming en uitkering sociale voorzieningen. Bij de groep tot 11% van het sociaal minimum valt op dat de kinderen net zo vaak in een eigen woning als in een huurwoning wonen. Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(stvmpaan.nl

9 Tabel 5 Achtergrondkenmerken kinderen in huishoudens met een inkomen tot 11 en 125% van het sociaal minimum in 212, in percentages achtergrondkenmerk gezinssamenstelling eenouderhuishoudens kinderen < 18 jaar paar kinderen < 18 jaar herkomst nederlands woonsituatie eigen wor woning huurwoning inkomen uit arbeid uit eigen onderneming uitkering sociale voorzieningen totaal aantal kinderen De gezinssamenstelling, herkomst en woonsituatie van kinderen in huishoudens met een inkomen tot 125% van het sociaal minimum is vergelijkbaar met die in 9. Piek executieverkopen in Brielle in 213 en 214 Het aantal executieverkopen was het hoogst in 213 en 214, met name in het derde kwartaal (figuur 8). Gegevens van het laatste kwartaal in 215 zijn nog niet bekend, maar naar verwachting zal het aantal beperkt blijven. Een executieverkoop is een gedwongen verkoop van een woning. De reden kan zijn dat een eigenaar niet meer aan de betalingsverplichtingen kan voldoen. In dat geval kan de geldverstrekker verkoop van het onderpand (het huis) eisen. Figuur8 Ontwikkeling aantal executieverkopen in Brielle 9215 per kwartaal bron: Kadaster d l l d l ( j l O Ó O O H H r l r i N f M N N ( I i m i I l l f l 4 ^ 4 4 l ' l l f l i n OOOOrlrl«lrl»H«l»lTlrH»lil«lrHri»lilrliHrlrfiHrtcH O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O '. O, N l N N r M N N N N N M ( N N N ( N N N N N ( N f» I N N I N l N N ' «f V Sinds 9 zijn er in totaal 22 executieverkopen in de gemeente Brielle geweest. Factsheet Inkomensprobleniatiek Brielle Tympaan Instituut info(ó)tvmpaan.nl

10 Landelijke gegevens Bijna vier op de tien Nederlandse huishoudens heeft financiële problemen Circa 39% van de huishoudens in Nederland heeft in 213 onvoldoende geld voor bepaalde gangbare uitgaven (figuur 9). Zij hebben vooral moeite met onverwachte noodzakelijke uitgaven, vervanging van versleten meubelen, jaarlijks op vakantie gaan en regelmatig nieuwe kleren kopen. 17% van de Nederlandse huishoudens kan in 213 (zeer) moeilijk rondkomen van hun nettohuishoudinkomen om de gebruikelijke noodzakelijke uitgaven te betalen. 5% van de Nederlandse huishoudens heeft in 213 een betalingsachterstand gehad, vooral bij het betalen van huur of hypotheek. Figuur 9 Inkomensbeoordeling door Nederlandse huishoudens in 212 en 213 1, in percentages betalingsachterstand leningen zware last woonkosten zware last onvoldoende geld B9% (zeer) moeilijk rondkomen % 5% 1% 15% 2% 25% 3% 35% 4% 213 B212 1 Dit zijn voorlopige cijfers, Huishoudens met de meeste financiële problemen zijn: eenouderhuishoudens; huishoudens waarbij de kostwinner laagopgeleid is; huishoudens met een laag inkomen, vooral die met een uitkering van de sociale voorziening; huishoudens in een huurwoning, met name die met huursubsidie. (CBS Statline). Stijging vonnissen, daling hulsultzettlng In 214 steeg in Nederland het aantal vonnissen voor een hu is uitzetting met 2% vergeleken met 213 (figuur 1). Dat betekent dat een corporatie van de rechter mag overgaan tot een hu is uitzetting. Van de 23.5 vonnissen leidde een kwart tot een daadwerkelijke huisuitzetting. Dat is 15% minder huisuitzettingen dan in Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(a)tvmpaan.nl

11 25. Figuur 1 Aantal vonnissen en huisuitzettingen in Nederland in vonnissen «huisuitzettingen bron: Aedes Actiz Kenniscentrum Wonen Zorg 215 De belangrijkste oorzaak van een huisuitzetting is huurachterstand (85%). Bij kleine corporaties vinden relatief minder vaak huisuitzettingen plaats dan bij grote corporaties. Per 1. woningen gaat het om 1,2 huisuitzettingen. Bij grote corporaties zijn dat er 3,2. Corporaties houden de samenstelling van de huishoudens die {dreigen te) worden uitgezet niet bij. Wel is bekend dat de grootste groep alleenstaanden van 3 tot 6 jaar betreft, gevolgd door alleenstaande jongeren van 18 tot 3 jaar (Aedes 215). Gebruik regelingen in Brielle Lager dan gemiddeld in Nederland In 212 maakte van de circa 7.5 huishoudens in Brielle 49,2% gebruik van ten minste één regeling, 5,8% gebruikt geen enkele regeling. Het gaat om regelingen op het terrein van welzijn en zorg, arbeidsparticipatie, onderwijs, inkomensondersteuning en jeugdzorg (waarstaatiegemeente.nl). Het gebruik van regelingen in Brielle is lager dan gemiddeld in Nederland (53,5%). 85,5% van de huishoudens met een regeling gebruikt maximaal drie regelingen. Het hoogste aantal regelingen per huishouden is acht in Brielle. In bijna de helft van de huishoudens gaat het om een combinatie van regelingen voor inkomensondersteuning, zoals bijzondere bijstand, Ziektewet, WTCG (Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten) en de Cer regeling 4 (Compensatie eigen risico) (figuur 11 5 ). Deze landelijke regelingen zijn sinds 1 januari 215 vervallen. In figuur 11 en tabel 6 zijn de termen 'inkomensondersteuning' en 'arbeidsparticipatie' vanwege de leesbaarheid afgekort tot inkomen en arbeid. Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tvmpaan Instituut info(a>tympaan.nl 11

12 Figuur 11 Overzicht stapeling van regelingen bij huishoudens in Brielle in 212 1%3% m 14% Li arbeid welzijn en zorg 5% ^B 2% ^ ^ welzijn, zorg en inkomen arbeiden inkomen overig ^ ^ 47% inkomen welzijn, zorg, arbeid en inkomen jeugdzorg inkomen en jeugdzorg bron: Stapelingsmonitor Zicht op huishoudens met zorgkosten De huishoudens die gebruikmaken van verschillende regelingen zijn kwetsbaar. Die kwetsbaarheid wordt vergroot doordat zij mogelijk te maken krijgen met een stapeling van bezuinigingsmaatregelen. Een van de aandachtspunten in de aanpak van armoede in Brielle zijn mensen met een zorgbehoefte, die te maken hebben met een stapeling van eigen bijdragen. In totaal hebben in 212 circa 75 huishoudens een regeling met onder meer welzijn en zorg. Dit omvat Wmo (huishoudelijke hulp) en de AWBZ functies (tegenwoordig Wet langdurige zorg). Hiervoor betalen mensen een eigen bijdrage. Bij 515 huishoudens is sprake van een combinatie welzijn, zorgen inkomensondersteuning. Ook voor jeugdzorg wordt een eigen bijdrage gevraagd van ouders als het kind buiten het gezin verblijft. Dat is bij 95 huishoudens het geval. Weinig verschillen tussen dorpen In samenloop regelingen In tabel 6 staat het aantal huishoudens met een combinatie van regelingen per dorp. Er zijn geen grote verschillen in het aandeel huishoudens met een regeling in Brielle. 12 Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info@tvmpaan.nl

13 Tabel 6 Samenloop van regelingen in Brielle in 212 dorpen totaal gemeente welzijn en zorg brielle 55 vierpolders 5 zwartewaal arbeid onderwijs inkomen jeugdzorg welzijn, zorg en inkomen arbeid en inkomen arbeid en jeugdzorg onderwijs en inkomen onderwijs en jeugdzorg inkomen en jeugdzorg welzijn, zorg, arbeid en inkomen welzijn, zorg, onderwijs en inkomen arbeid, inkomen en jeugdzorg onderwijs, inkomen en jeugdzorg totaal huishoudens met een regeling huishoudens zonder regeling totaal huishoudens betekent dat er minder dan 1 huishoudens met deze regeling in dit dorp/deze gemeente wonen, bron: Stapelingsmonitor Conclusie In deze factsheet is een beeld geschetst van de omvang van de groep huishoudens met lage inkomens, in het bijzonder huishoudens met een inkomen tot 11 en 125% van het sociaal minimum. De omvang van de groep huishoudens met een laag inkomen, waaronder die tot 11% en 125% van het sociaal minimum, is toegenomen sinds 9 (zowel absoluut als relatief). Dit betekent dat meer huishoudens in aanmerking komen voor inkomensondersteunende maatregelen, zoals de Individuele Minima Toeslag en de collectieve ziektekostenverzekeringen. De groep huishoudens met een laag inkomen bestaat grotendeels uit alleenstaanden, vooral alleenstaande vrouwen. In de laagste inkomensgroep, tot 11% van het sociaal minimum, zitten veel huishoudens waarbij de kostwinner werkt in loondienst of als zelfstandige. In het dorp Brielle wonen relatief iets meer huishoudens met een laag inkomen dan in de andere dorpen, met name in de buurten Brielle en Rugge. Vergeleken met heel Nederland wonen in Brielle minder huishoudens met lage en meer met hoge inkomens. Ook het aantal en percentage kinderen in huishoudens met een inkomen tot 11 en 125% van het sociaal minimum is toegenomen. Kinderen uit eenouderhuishoudens lopen meer risico op armoede. Het aantal kinderen in eenouderhuishoudens is vergelijkbaar met 9. Eenouderhuishoudens, huishoudens met een uitkering en huishoudens in een huurwoning ervaren de meeste financiële problemen. Met name het aantal huishoudens met een uitkering sociale voorzieningen in sinds 9 toegenomen in Brielle. Huishoudens met een com Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut infoffitympaan.nl 13

14 binatie van regelingen vormen een risicogroep. In Brielle zijn minder huishoudens met een of meer regelingen dan gemiddeld in Nederland. Per dorp zijn er geen grote verschillen in het gebruik van regelingen, ondanks dat in het dorp Brielle iets meer huishoudens met lage inkomens wonen. Meer achtergrondinformatie over armoede (in gezinnen) is te vinden in de notities: Blik op: een andere kijk op armoede (214) en Blik op: armoede in gezinnen (213). Literatuur Aedes. Corporatiemonitor 215. Den Haag: Aedes vereniging van woningscorporaties, 215. Centraal Bureau voor de Statistiek/Sociaal en Cultureel Planbureau (CBS/SCP). Armoedesignalement 212. Den Haag: CBS/SCP, 212. Centraal Bureau voor de Statistiek/Sociaal en Cultureel Planbureau (CBS/SCP). Armoedesignalement 214. Den Haag: CBS/SCP, 214. Nienhuis T, Doelmanvan Geest HA. Blik op: armoede in gezinnen. Den Haag: Tympaan Instituut, 213. Nienhuis T, Doelmanvan Geest HA, Hoffmans TEM. Blik op: een andere kijk op armoede. Den Haag: Tympaan Instituut, 214. Stimulansz. Minimascan Utrecht: Stimulansz, 215. Websites databankzh.nl statline.cbs.nl waarstaatjeeemeente.nl Databank ZuidHolland Centraal Bureau voor de Statistiek Statline Stapelingsmonitor Overige bronnen Gemeente Nissewaard Kadaster (maatwerk) 14 Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info(5>tvmpaan.nl

15 Bijlage Toelichting op de cijfers Meest recente cijfers Ten eerste zijn dit de gegevens van het CBS, met peildatum 31 december. De cijfers 212 gaan dus over 31 december 212. Ten tweede zijn dit gegevens uit de Minimascan van Stimulansz. Het betreft hier ramingen gebaseerd op CBSdata, het regionaal inkomensonderzoek (RIO). Stimulansz maakt op basis van de meest recente cijfers uit het RIO (212) een prognose van het aantal minimahuishoudens in 213, 214 en 215. De cijfers uit het RIO hebben betrekking op de situatie van drie of vier jaar geleden. Op basis van de ontwikkeling van het aantal bijstandsgerechtigden, inwoners, 65plussers, WW'ers en arbeidsongeschikten in de gemeente, maakt de Minimascan een prognose voor de huidige situatie. De rekenmethode voor het maken van deze prognose is in 1994 in opdracht van de VNG ontwikkeld en in de loop der jaren zeer betrouwbaar gebleken. Stimulansz vergelijkt de ramingen achteraf met definitieve cijfers van het CBS. Gestandaardiseerd Inkomen Het gestandaardiseerde inkomen is het besteedbaar inkomen van particuliere huishoudens (exclusief studenten), waarbij is gecorrigeerd voor verschillen in grootte en samenstelling van het huishouden. Dat is gedaan om inkomens van huishoudens van verschillende grootte en samenstelling vergelijkbaar te maken. Besteedbaar inkomen Dit gaat over het besteedbaar inkomen van particuliere huishoudens (exclusief studenten). Het bestaat uit het brutoinkomen minus betaalde inkomensoverdrachten (zoals alimentatie), premies inkomensverzekeringen, premies ziektekostenverzekeringen en belastingen op inkomen en vermogen. Het brutoinkomen is het primaire inkomen verhoogd met bruto ontvangen overdrachten (uitkering inkomensverzekering, uitkering sociale voorziening, gebonden overdrachten zoals huur en zorgtoeslag en ontvangen inkomensoverdrachten). Sociaal minimum Het sociaal minimum is het wettelijke bestaansminimum zoals dat politiek is vastgesteld. Om te beoordelen hoe het inkomen zich verhoudt tot het minimum, is aan de hand van de regelgeving vastgesteld welke norm voor het desbetreffende huishouden geldt. De norm voor een (echt)paar met uitsluitend minderjarige kinderen is bijvoorbeeld gelijkgesteld aan de bijstandsuitkering van een echtpaar, aangevuld met de (leeftijdsafhankelijke) kinderbijslag. Voor 65plussers is het bedrag aan AOWpensioen als norm gekozen. Index De index geeft de verhouding weer tussen het aantal huishoudens in een bepaald jaar ten opzichte van het aantal in een vergelijkingsjaar. Bijvoorbeeld de index 215 ten opzichte van 9, hier krijgt 9 een index van. Een index in 215 lager dan betekent dat er in 215 minder huishoudens met een inkomen tot een bepaald percentage van het sociaal inkomen zijn dan in 9, een index hoger dan betekent dat er meer zijn dan in 9. Colofon december 215 T. Nienhuis (Tympaan Instituut), A. Kerckhaert (Stimulansz) Tympaan Instituut vwo 65 Dit is een gezamenlijke uitgave van het Tympaan Instituut en Stimulansz Factsheet Inkomensproblematiek Brielle Tympaan Instituut info@tympaan.nl