... In mijn brief van 6 juli 2010 heb ik u geïnformeerd over de fiscale aspecten van de CAO Gehandicaptenzorg zoals die gold tot maart 2011.

Transcriptie

1 Oost kantoor Almelo > 1 Postbus GL ALMELO Telefoon Telefax (0546) Kennisgroep CAO Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland Datum 3 juli 2012 Uw kenmerk Betreft Beoordeling CAO op fiscale aspecten Kenmerk TM Gehandicaptenzorg Geachte mevrouw,, In mijn brief van 6 juli 2010 heb ik u geïnformeerd over de fiscale aspecten van de CAO Gehandicaptenzorg zoals die gold tot maart 2011 In deze brief informeer ik u over de fiscale aspecten van de CAO Gehandicaptenzorg zoals deze geldt van 1 maart 2011 tot 1 maart 2014 Een belangrijk doelstelling van de beoordeling is de werkgevers in staat stellen om hun fiscale verplichtingen zo goed mogelijk na te komen Net zoals de vorige keer heb ik mijn beoordeling beperkt tot de in mijn ogen belangrijkste fiscale aspecten De beoordeling heeft plaatsgevonden naar de wet- en regelgeving zoals die geldt per 1 januari 2012 en is dus inclusief nieuwe regels rondom de werkkostenregeling Wellicht ten overvloede vermeld ik dat u aan deze beoordeling alleen vertrouwen kunt ontlenen voor zover ik fiscale aspecten expliciet benoem Ik verzoek u om de CAO-partijen van de inhoud van deze brief op de hoogte te stellen Ik ga ervan uit dat ik u hiermee voldoende heb geïnformeerd Als u vragen of opmerkingen heeft, kunt u mij bereiken op het doorkiesnummer Uiteraard kunt u ook bij mij terecht als u informatie wenst over de fiscale aspecten van niet in deze beoordeling betrokken CAO-bepalingen Hoogachtend, namens de inspecteur Belastingdienst/Kennisgroep CAO Bezoekadres In uw antwoord datum en kenmerk van deze brief vermelden Stationsstraat 5 ALMELO

2 2 Bijlage CAO Gehandicaptenzorg In deze rapportage verwijs ik naar het Handboek Loonheffingen 2012 (hierna: Handboek) U kunt het Handboek raadplegen op of downloaden van de site van de Belastingdienst (wwwbelastingdienstnl) Uiteraard vindt u hier ook steeds het laatste nieuws, waarover u zich ook door middel van een rss-feed kunt laten informeren Op de site kunt u ook de door de Belastingdienst uitgevoerde cao-beoordelingen terugvinden (zoekterm: cao-beoordelingen) Met ingang van 1 januari 2011 is de werkkostenregeling ingevoerd Dit is de nieuwe regeling van kostenvergoedingen en voorzieningen voor de werknemer Hiertoe is de Wet op de loonbelasting 1964 (hierna: Wet LB) gewijzigd en zijn tevens de uitvoeringsbepalingen herschreven De nieuwe uitvoeringsbepalingen zijn vervat in de Uitvoeringsregeling loonbelasting 2011 Als de werkgever de werkkostenregeling toepast heeft hij een zogenoemde vrije ruimte die hij kan gebruiken voor onbelaste vergoedingen en verstrekkingen De vrije ruimte is 1,4% van het totaal van de individuele fiscale lonen van zijn werknemers Daarnaast kan de werkgever bepaalde posten onbelast vergoeden of verstrekken door gebruik te maken van zogenoemde gerichte vrijstellingen Over het bedrag boven de vrije ruimte betaalt hij loonbelasting in de vorm van een eindheffing van 80% over het nettobedrag van de vergoeding of verstrekking Tot 2014 kunnen werkgevers jaarlijks aan het begin van het jaar kiezen om de oude regeling toe te passen Met ingang van 1 januari 2014 is toepassing van de werkkostenregeling verplicht Informatie over de werkkostenregeling vindt u in het Handboek en ook op de site van de Belastingdienst (wwwbelastingdienstnl/zakelijk/personeel en loon/werkkostenregeling) De (loon)begrippen voor de diverse wetten waarop de loonheffingen zijn gebaseerd kunnen verschillen De loonheffingen bestaan uit de loonheffing (loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen), de premies werknemersverzekeringen en de inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) Ook voor de toepassing van de Wet vermindering afdracht loonbelasting en premie voor de volksverzekeringen (hierna: WVA) geldt dat soms sprake is van afwijkende begrippen Als sprake is van loon voor de loonheffingen en tevens van WVA-loon, dan gebruik ik de term loon Het zogenoemde Lente-akkoord heeft waarschijnlijk ingrijpende fiscale gevolgen Zo zullen, naar verwachting, vergoedingen voor woon-werkverkeer na 1 januari 2013 tot het loon behoren Omdat er op dit moment nog geen sprake is van (aangenomen) wetsvoorstellen, houd ik in deze beoordeling, tenzij expliciet anders aangegeven, géén rekening met mogelijke gevolgen van het Lente-akkoord Artikel 11 Het werknemerbegrip Onderdeel b van dit artikel bevat een definitie van het begrip werknemer evenals de uitzonderingen daarop Voor de volledigheid merk ik op dat de Wet LB een ruimere omschrijving van het begrip werknemer kent Een uurdocent bijvoorbeeld zal, zeker in een meer reguliere onderwijssituatie, voor de Wet LB al snel als werknemer kwalificeren Ik verwijs naar hoofdstuk 1 van het Handboek Artikel 1:3 Karakter van de CAO Volgens deze bepaling geldt als hoofdregel dat werkgevers niet van de CAO af mogen wijken Voor wat betreft cafetaria-regelingen geldt een uitzondering: (alleen) als CAO-partijen hem desgevraagd daartoe toestemming verlenen, mag de werkgever van de CAO afwijken De bovenstaande bepaling heeft gevolgen voor de situatie waarin een werkgever, in het kader van vooroverleg, de voor hem bevoegde inspecteur vraagt een cafetaria-regeling goed te keuren Normaal gesproken zal een inspecteur geen vooroverleg willen voeren over een regeling die in strijd is met een

3 3 CAO Dat betekent dat de voorgelegde regeling òf duidelijk in overeenstemming moet zijn met de CAO òf dat de werkgever moet kunnen aantonen dat sprake is van concrete toestemming door de CAO-partijen Artikel 2:1 Vastlegging en inhoud arbeidsovereenkomst Dit artikel bevat een opsomming van (wijzigingen van) afspraken die de werkgever en de werknemer schriftelijk in de arbeidsovereenkomst moeten vastleggen Voor afspraken als bedoeld in artikel 1:3 van de CAO geldt een expliciete uitzondering Deze uitzondering leidt tot een fiscaal risico Vanuit fiscaal oogpunt staat het werkgevers en werknemers vrij om de overeengekomen beloning te wijzigen Daarbij is het belangrijk een situatie waarin sprake is van een wijziging van de overeengekomen beloning duidelijk te kunnen onderscheiden van de situatie dat sprake is van besteding van (al genoten) loon De vormgeving van de keuzemogelijkheid is van belang om sterk gelijkende situaties met verschillende gevolgen voor de loonheffingen van elkaar te onderscheiden De wijziging van de arbeidsbeloning dienen werkgever en werknemer te beschouwen en duidelijk vast te leggen als een wijziging van of een aanvulling op de arbeidsovereenkomst Ik verwijs naar paragraaf 177 van het Handboek en naar het onderdeel digitale vastlegging hierna Als werkgevers en werknemers hier onvoldoende aandacht aan besteden is het mogelijk dat de wijziging niet de beoogde fiscale gevolgen heeft Als sprake is van het besteden van loon, is het loon fiscaal al genoten, en wel voorafgaand aan of door de ruil Het loon is dan belast Het beleid dat de Belastingdienst hanteert over het wijzigen van beloningen is verwoord in het besluit van 1 februari 2011, nr DGB 2011/1M Artikel 2:10 Pensioenfonds Zorg en Welzijn De pensioenregeling heb ik niet beoordeeld Meer in het algemeen geldt dat de reikwijdte van de onderhavige beoordeling zich niet uitstrekt tot de (mogelijke) gevolgen van de CAO ten aanzien van pensioenen en regelingen voor vervroegde uittreding (RVU s) Artikelen 3:4 en 3:6 Aansprakelijkheid en rechtsbijstand Op grond van deze artikelen heeft de werkgever in bepaalde situaties van schade en rechtsbijstand, indien sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid, verhaalsrechten op de werknemer Betalingen door werknemers aan werkgevers op grond van deze rechten vloeien voort uit het civiele recht en vormen geen negatief loon Zie paragraaf 410 van het Handboek Als de werkgever geen (of onvoldoende) gebruik maakt van zijn verhaalsmogelijkheden kan sprake zijn van loon voor de loonheffingen Artikel 3:5 Vergoeding schade aan werknemer Op grond van dit artikel heeft de werknemer onder bepaalde voorwaarden recht op een vergoeding door de werkgever van materiële schade die hem door een cliënt is toegebracht Een vergoeding voor schade aan of verlies van persoonlijke zaken behoort niet tot het loon indien de schade of het verlies is ontstaan door een bijzondere gebeurtenis die samenhangt met de dienstbetrekking Ik verwijs naar paragraaf 1942 van het Handboek

4 4 Artikelen 3:14 en 3:15 Geneeskundig, psychologisch en medisch onderzoek Deze artikelen regelen in welke situaties (het aangaan of wijzigen van de) arbeidsovereenkomst tot een geneeskundig, psychologisch of medisch onderzoek kan nopen De werkgever draagt de aan de keuring verbonden (reis- en verblijf)kosten Voor de fiscale aspecten van het onderzoek is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als de werkgever de werkkostenregeling toepast en het medisch onderzoek plaatsvindt op de werkplek èn dat onderzoek tevens als een voorziening op grond van de Arbeidsomstandighedenwet kwalificeert, geldt voor de voorziening een zogenoemde nihilwaardering Feitelijk betekent dit dat de waarde van de voorziening weliswaar tot het loon behoort, maar dat zij toch (door de nihilwaardering) onbelast blijft Van belang is onder meer dat sprake moet zijn van een voorziening Deze term is bedoeld om vergoedingen uit te sluiten Voor zover de werkgever aan de werknemer de kosten van het onderzoek vergoedt, behoort de vergoeding tot het loon voor de loonheffingen Ik verwijs naar paragraaf 194 van het Handboek Als de werkgever de werkkostenregeling (nog) niet toepast geldt de facto géén uitsluiting voor vergoedingen Wel geldt onverkort de voorwaarde dat de voorziening of vergoeding op de Arbeidsomstandighedenwet moet zijn gebaseerd Ik verwijs naar paragraaf 194 van het Handboek Voor wat betreft de reis- en verblijfkosten verwijs ik naar de fiscale aspecten bij artikel 9:2 van de CAO Artikel 3:16 Erfenissen, legaten en geschenken In het tweede en derde lid van artikel is bepaald dat de werknemer alleen met nadrukkelijke toestemming van de werkgever erfenissen, legaten en geschenken van cliënten mag aannemen Wanneer de werknemer zonder medeweten van de werkgever loon van derden ontvangt (onder welke naam dan ook) valt dit niet onder het bereik van de Wet LB In dat geval moet de werknemer dat loon als inkomen in zijn aangifte inkomstenbelasting/premie volksverzekeringen aangeven Indien sprake is van dergelijk mèt toestemming van de werkgever aanvaard loon behoort dat (wel) tot het loon waarover de werkgever loonheffingen moet inhouden Bij twijfel kan de werkgever of de werknemer desgewenst de fiscale gevolgen met de bevoegde inspecteur afstemmen Artikel 4:10 Vakantietoeslag Volgens het tweede lid van dit artikel vindt de betaling van de vakantietoeslag eenmaal per jaar plaats Het vijfde lid opent de mogelijkheid om daar voor werknemers met een dienstverband voor bepaalde tijd van af te wijken De vakantietoeslag behoort tot het loon Voor de loonheffing mag de werkgever naar keuze de tabellen voor bijzondere beloningen of de tijdvaktabellen toepassen Als de tabellen voor bijzondere beloningen tot een lagere inhouding leiden of als de werkgever uitsluitend premie voor de volksverzekeringen op het loon inhoudt, dan is het gebruik van die tabellen verplicht Ik verwijs naar paragraaf 735 van het Handboek Uitsluitend de vakantietoeslag welke eenmaal of in de regel eenmaal per jaar wordt toegekend, behoort niet tot het WVA-loon Ik verwijs naar paragraaf 2413 van het Handboek Artikel 4:13 Gratificaties bij jubilea en OBU Op grond van dit artikel heeft de werknemer die onafgebroken bij de werkgever in dienst is geweest recht op een gratificatie bij een diensttijd van 12½ jaar, 25 jaar of 40 jaar of, onder voorwaarden, bij het einde van zijn arbeidsovereenkomst

5 5 Een gratificatie bij een 25- en 40-jarig dienstverband is vrijgesteld tot maximaal het loon over een maand Een gratificatie bij een dienstverband van 12½ jaar behoort tot het loon voor de loonheffingen Een gratificatie bij het einde van de dienstbetrekking zal in veel gevallen ook tot het loon voor de loonheffingen behoren Ik verwijs naar de paragrafen 1914 en 1915 van het Handboek en tevens naar de fiscale aspecten bij artikel 16:15 van de CAO Artikel 5:3 Salarisschalen leerlingen Dit artikel bevat de salarisschalen of regelt het recht op bruto zakgeld voor diverse leerlingen De arbeidsverhoudingen die uit de in dit artikel bedoelde leerovereenkomsten voortvloeien kwalificeren in fiscaal opzicht als een (fictieve) dienstbetrekking Waarschijnlijk ten overvloede merk ik op dat zakgeld tot het loon behoort Artikel 5:5 Renteloze lening Volgens dit artikel is de werkgever verplicht om werknemers met een leer-arbeidsovereenkomst faciliteiten, zoals een renteloze lening, aan te bieden Voor de fiscale gevolgen van een renteloze lening is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Ik verwijs naar paragraaf 1935 van het Handboek Artikel 5:7 Stagiairs Volgens deze bepalingen heeft een stagiair, onder voorwaarden, recht op een stagevergoeding van 305 bruto per maand (per 1 september 2012) inclusief onkosten, waaronder reiskosten woonwerkverkeer Een dergelijke stagevergoeding behoort in beginsel tot het loon, ook als deze vergoeding mede als kostenvergoeding is bedoeld Als een werkgever kosten eventueel onbelast wil vergoeden, moet hij de omvang van die kosten en de vergoeding afzonderlijk vaststellen Als hij een vaste kostenvergoeding wil verstrekken moet hij tevens de kosten naar hun aard en de veronderstelde omvang vooraf of uiterlijk bij de betaling ervan specificeren Ik verwijs naar paragraaf 45 van het Handboek Voor algemene heffingsaspecten met betrekking tot de inkomsten van stagiairs verwijs ik tevens naar het besluit van 14 december 2010, nr DGB2010/2202M, Stcrt 2010, nr Artikel 6:2 Jaarurensystematiek Volgens deze bepaling moet de werkgever bij het einde van de arbeidsovereenkomst teveel of te weinig gewerkte uren uitbetalen respectievelijk op het salaris inhouden Een vergoeding wegens teveel gewerkte uren behoort tot het loon Voor de loonheffing mag de werkgever naar keuze de tabellen voor bijzondere beloningen of de tijdvaktabellen toepassen Als de tabellen voor bijzondere beloningen tot een lagere inhouding leiden of als de werkgever uitsluitend premie voor de volksverzekeringen op het loon inhoudt, dan is het gebruik van die tabellen verplicht Ik verwijs naar paragraaf 735 van het Handboek Een eenmalige vergoeding wegens teveel gewerkte uren behoort niet tot het WVA-loon Ik verwijs naar paragraaf 2413 van het Handboek Bij inhouding op het salaris van te weinig gewerkte uren is sprake van negatief loon Ik verwijs naar paragraaf 410 van het Handboek De verrekening van de te weinig gewerkte uren verlaagt het WVAloon niet Ik verwijs naar paragraaf 2413 van het Handboek Artikelen 7:4 en 7:5 Vergoedingsregeling overwerk In deze artikelen is het recht op een vergoeding voor overwerk geregeld

6 6 De vergoeding van het reguliere uurloon met daarbij de toeslag voor overwerk behoort tot het loon Indien sprake is van overwerkloon in de betekenis van een beloning voor arbeid welke een werknemer verricht gedurende de tijd die uitgaat boven de voor die werknemer geldende normale arbeidsduur mag de werkgever voor de loonheffing de tabellen voor bijzondere beloningen toepassen Ik verwijs naar paragraaf 736 van het Handboek Overwerkloon behoort niet tot het WVA-loon Dit is anders in het geval de werkgever de deeltijdfactor vaststelt aan de hand van het aantal uren waarover het loon verschuldigd is in plaats van het contractueel vastgelegde aantal uren In dat geval moet de werkgever vooraf, voor de periode van een kalenderjaar, vastleggen dat hij van deze mogelijkheid gebruik maakt en voor welke categorie werknemers hij dit doet Ik verwijs naar paragraaf 2414 van het Handboek Artikel 7:10 Vergoedingsregeling onregelmatige dienst Volgens deze bepaling heeft de werknemer die gedurende bepaalde tijden buiten de gebruikelijke kantooruren volgens rooster arbeid verricht, onder voorwaarden, recht op een vergoeding voor onregelmatige dienst Fiscaal geldt de uitzondering dat een toeslag voor onregelmatige diensten en ploegendiensten niet tot het WVA-loon behoort Ik verwijs naar paragraaf 2413 van het Handboek Deze uitzondering geldt alleen voor de specifieke situaties van onregelmatige diensten en ploegendiensten Indien bijvoorbeeld een conciërge dagelijks zijn werkzaamheden tussen 600 uur en 1100 verricht is in fiscaal opzicht geen sprake van onregelmatige diensten Artikel 7:12 Vergoeding verschoven dienst Volgens dit artikel heeft de werknemer bij verschoven diensten recht op een schadeloosstelling als hij al uitgaven voor vrijetijdsbesteding heeft gedaan In voorkomende gevallen behoort een dergelijke schadeloosstelling mogelijk niet tot het loon De werkgever kan in concrete situaties, eventueel onder verwijzing naar deze brief, uitsluitsel vragen aan de voor hem bevoegde inspecteur Artikel 7:15 Vergoeding voor bereikbaarheids-, consignatie- en consultatiediensten Dit artikel heeft betrekking op de vergoeding in geld voor bereikbaarheids-, consignatie- en consultatiediensten Deze vergoedingen behoren tot het loon Als sprake is van een werknemer zonder vast overeengekomen arbeidsduur, dan geldt voor de berekening van de uren nog het volgende Bij het bepalen van de deeltijdfactor tellen niet zonder meer alle uren mee die de werknemer bereikbaar moet zijn De werkgever mag deze uren (fictief) bepalen door het percentage van het doorbetaalde loon te vermenigvuldigen met het totale aantal uren van de bereikbaarheidsdienst Voorbeeld: een werknemer moet thuis gedurende acht uren bereikbaar zijn en ontvangt daarvoor 50 Het normale uurloon van deze werknemer bedraagt 12,50 De werkgever betaalt dus 50% van het loon (dat is het percentage van het doorbetaalde loon) De werkgever mag dan bij het bepalen van de deeltijdfactor rekening houden met (50% van acht uren is) vier gewerkte uren Ik verwijs naar paragraaf 2414 van het Handboek Artikel 7:19 Vergoeding nachtaanwezigheidsdienst Volgens dit artikel heeft een werknemer, onder voorwaarden, recht op een vergoeding in geld voor een nachtaanwezigheidsdienst Ik verwijs naar de fiscale aspecten bij artikel 7:15 van de CAO

7 7 Artikel 7:21 Vergoeding voor begeleiding van cliënten tijdens meerdaagse vakanties Dit artikel regelt, onder verwijzing naar een kennelijk op instellingsniveau overeen te komen regeling, het recht op (kosten)vergoeding voor het begeleiden van cliënten tijdens vakanties De geldelijke vergoeding behoort, ongeacht haar eventuele benaming, tot het loon Een vergoeding van kosten kan onder specifieke voorwaarden, waarbij onder meer van belang kan zijn of de werkgever al dan niet de werkkostenregeling toepast, onbelast blijven Ik verwijs naar paragraaf 45 van het Handboek Artikel 8:8 Schadevergoeding bij intrekken vakantie Volgens dit artikel heeft de werknemer bij intrekking van verleende vakantie, als hij daardoor geldelijke schade lijdt, recht op een schadevergoeding Ik verwijs naar de fiscale aspecten bij artikel 7:12 van de CAO Artikel 8:21 Premiebetalingen bij ouderschapsverlof In dit artikel is onder meer geregeld dat de werknemer die recht heeft op ouderschapsverlof zonder behoud van loon zijn pensioen- en/of ziektekostenverzekering op vrijwillige basis kan voortzetten Onder de voorwaarde dat de werknemer zijn dienstverband na het verlof ten minste zes maanden voorzet neemt de werkgever een deel van de verschuldigde premies voor zijn rekening Pensioenverzekering Voor zover een werkgever aan een werknemer een deel van de door de werknemer bij vrijwillige voortzetting zelf te betalen pensioenpremie vergoedt, behoort deze vergoeding tot het loon Voor zover een werkgever echter een deel van de pensioenpremies ten behoeve van de werknemer aan de pensioenverzekeraar afdraagt is in beginsel sprake van een vrijgestelde betaling Dan behoort deze vergoeding dus niet tot het loon De pensioenpremie die de werkgever op het loon van de werknemer inhoudt ter afdracht aan de pensioenverzekeraar mag hij dan op het fiscale loon in mindering brengen (zie paragraaf 827 van het Handboek) Indien men toch kiest voor rechtstreekse betaling van de pensioenpremies aan de pensioenverzekeraar door de werknemer zelf wijs ik voor wat betreft de inkomstenbelasting voor de volledigheid op het besluit van 16 maart 2007, nr CPP M Kort gezegd biedt dit besluit, onder voorwaarden, de werknemer de mogelijkheid de zelf door hem aan een verzekeraar betaalde pensioenpremies in de aangifte inkomstenbelasting in aanmerking te nemen Eén van de voorwaarden is dat het loon dat de werknemer van de werkgever ontvangt onvoldoende is om de inhouding en afdracht van pensioenpremies door de werkgever te laten plaatsvinden Slechts het deel van de pensioenpremie dat de werkgever niet in kan houden op het loon omdat dat loon te laag is, kan de werknemer aftrekken in de inkomstenbelasting Vooral bij vormen van betaald verlof zoals levensloopverlof kan deze voorwaarde in de weg staan aan aftrek in de inkomstenbelasting Ziektekostenverzekering Indien een werkgever (een deel van) de premie van de ziektekostenverzekering vergoedt, behoort deze vergoeding tot het loon voor de loonheffingen Daarbij maakt het niet uit of de werkgever de vergoeding rechtstreeks aan de ziektekostenverzekeraar of aan de werknemer betaalt Terugbetalingsverplichting Alleen terugbetaling van genoten loon (en niet van een vrijgestelde vergoeding) kan tot negatief loon leiden Ik verwijs naar paragraaf 410 van het Handboek

8 8 Hoofdstuk 8A Persoonlijk Budget Levensfase (PBL) Het PBL is bedoeld om de duurzame inzetbaarheid gedurende alle levensfasen van de werknemer te bevorderen en bestaat uit een extra aantal verlofuren De werknemer kan het PBL (deels) als verlof opnemen, (deels) in tijd sparen, (deels) aanwenden om te sparen op zijn levenslooprekening of (deels) inzetten als bron in het meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden Over de fiscale gevolgen van het PBL is overleg gevoerd tussen de Vereniging Gehandicaptenzorg Nederland (VGN) en het Centraal Aanspreekpunt Pensioenen (CAP) Dit overleg heeft geleid tot een brief van 30 mei 2012 van het CAP aan de VGN Ik verwijs naar deze brief Artikel 9:1 Reiskostenvergoeding woon-werkverkeer Volgens het eerste lid van dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen voor het vergoeden van kosten van woon-werkverkeer Als zo n regeling achterwege blijft voorziet het artikel, vanaf het derde lid, zelf in een regeling Woon- werkverkeer geldt als zakelijk verkeer* De maximale onbelaste vergoeding van zakelijke kilometers, ongeacht het vervoermiddel, bedraagt 0,19 per kilometer Dit betekent dat werkgevers elke zakelijke kilometer, dus ook elke kilometer voor woon-werkverkeer, met maximaal 0,19 onbelast kunnen vergoeden Hoofdstuk 20 van het Handboek bevat een uitgebreide behandeling van de wet- en regelgeving over reiskosten Voor reizen met openbaar vervoer gelden bijzondere regels; ik verwijs naar paragraaf 202 van het Handboek De paragrafen 203 tot en met 208 van het Handboek gaan, onder meer aan de hand van schema s, over reizen anders dan met openbaar vervoer In paragraaf 209 staat dat, voor zover sprake is van vervoer vanwege de werkgever, er geen mogelijkheid is om reiskosten onbelast te vergoeden De paragrafen 2010, 2011 en 2012 behandelen respectievelijk het verstrekken of vergoeden van (kosten van) parkeergelegenheid, de reiskosten voor periodiek gezinsbezoek en het tijdelijk ander vervoer bij wegwerkzaamheden (*) Naar verwachting heeft het zogenoemde Lente-akkoord tot gevolg dat na 1 januari 2013 de mogelijkheid tot het onbelast vergoeden van woon-werkverkeer vervalt Artikel 9:2 Reis- en verblijfkosten bij dienstreizen Volgens het eerste lid van dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen voor het vergoeden van reis- en verblijfkosten bij dienstreizen Als zo n regeling achterwege blijft voorziet het artikel, vanaf het derde lid, zelf in een regeling Volgens het vijfde lid moet de werknemer op verzoek van de werkgever de bescheiden overleggen op basis waarvan het bedrag van de vergoeding kan worden vastgesteld Voor wat betreft de vergoeding van reiskosten verwijs ik naar de opmerkingen bij artikel 9:1 van de CAO Voor wat betreft de vergoeding van verblijfskosten geldt als hoofdregel dat deze niet tot het loon behoort als is voldaan aan twee voorwaarden: De vergoeding is voor kosten die de werknemer voor de verwerving van zijn loon maakt De kosten zijn redelijkerwijs noodzakelijk voor een behoorlijke vervulling van de dienstbetrekking Ik verwijs naar paragraaf 45 van het Handboek Het op verzoek van de werkgever moeten indienen van bewijsstukken impliceert het risico dat de werkgever die niet om dergelijke bewijsstukken vraagt onvoldoende aannemelijk kan maken dat aan de bovenvermelde voorwaarden is voldaan

9 9 Artikel 9:3 Telefoonkosten Volgens dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling voor noodzakelijkerwijs door zijn werknemers in het kader van de dienstbetrekking gemaakte telefoonkosten treffen Voor de fiscale aspecten van dit artikel is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als de werkgever de werkkostenregeling nog niet toepast is een vergoeding van uitsluitend zakelijke gesprekskosten onbelast Een verstrekking van een telefoon of een vergoeding voor een telefoon is onbelast als de werknemer de betreffende telefoon voor meer dan 10% zakelijk gebruikt Ik verwijs naar paragraaf 1923 van het Handboek Als de werkgever de werkkostenregeling toepast behoren vergoedingen en verstrekkingen tot het loon De werkgever kan dit loon onderbrengen in zijn vrije ruimte Als de werkgever de telefoon aan de werknemer ter beschikking stelt dan bedraagt de waarde daarvan nihil als de werknemer a) de telefoon op de werkplek gebruikt en hem na werktijd daar achterlaat; of b) de telefoon voor meer dan 10% zakelijk gebruikt Ik verwijs naar paragraaf 1923 van het Handboek Artikel 9:4 Kost en inwoning Volgens dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen ten aanzien van het verstrekken van kost en inwoning Voor de fiscale aspecten van zowel kost als inwoning is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als een werkgever twijfelt over de fiscale gevolgen van zijn concrete regeling kan hij, eventueel onder verwijzing naar deze brief, uitsluitsel vragen aan de voor hem bevoegde inspecteur Artikel 9:5 Maaltijdverstrekking Volgens dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen ten aanzien van het aan werknemers verstrekken van maaltijden Voor de fiscale aspecten van het verstrekken van een maaltijd is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als een werkgever twijfelt over de fiscale gevolgen van zijn concrete regeling kan hij, eventueel onder verwijzing naar deze brief, uitsluitsel vragen aan de voor hem bevoegde inspecteur Artikel 9:6 Kleding Volgens dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen over verplichte kleding en voor het vergoeden van dergelijke kleding Voor de fiscale aspecten van dit artikel is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als de werkgever de werkkostenregeling toepast is elke vergoeding voor kleding belast Ik verwijs naar paragraaf 1952 van het Handboek Als een werkgever twijfelt over de fiscale gevolgen van zijn concrete regeling kan hij, eventueel onder verwijzing naar deze brief, uitsluitsel vragen aan de voor hem bevoegde inspecteur Artikel 9:7 Verhuiskosten Volgens de eerste twee leden van dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een regeling treffen voor het vergoeden van verhuiskosten Als zo n regeling achterwege blijft moet de werkgever de in het

10 10 vierde lid van het artikel opgenomen regeling toepassen Deze cao-regeling voorziet onder meer in een vergoeding voor herinrichtingskosten ad maximaal bruto 9705 De vergoeding voor verhuiskosten van een werknemer behoort tot het loon tenzij de verhuizing voldoende verband houdt met de dienstbetrekking Naast de vergoeding van de kosten van het overbrengen van de boedel mag de werkgever maximaal 7750 onbelast vergoeden Ik verwijs naar paragraaf 1950 van het Handboek Artikel 9:8 Werkgeversbijdrage Ziektekostenregeling IZZ Volgens dit artikel heeft de werknemer recht op een werkgeversbijdrage ad 13,67 bruto per maand in de kosten van de basis aanvullende regeling Collectieve Ziektekostenregeling IZZ Wellicht ten overvloede merk ik op dat deze vergoeding tot het loon behoort Ik verwijs naar paragraaf 1958 van het Handboek Artikel 9:9 Registratiekosten ex artikel 4 registratiebesluit BIG Volgens dit artikel heeft de werknemer, onder voorwaarden, recht op een vergoeding van de kosten die voortvloeien uit de (her)registratie in het kader van de Wet BIG Deze vergoeding behoort niet tot het loon Artikel 9:10 Contributie beroepsverenigingen Dit artikel geeft de werknemer, onder voorwaarden, recht op een gedeeltelijke vergoeding van de contributie van een beroepsvereniging Een van die voorwaarden is dat de betreffende vereniging aantoonbaar beroepsinhoudelijke activiteiten ontplooit Voor de fiscale aspecten van dit artikel is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als de werkgever de werkkostenregeling nog niet toepast is in de regel sprake van een vrije vergoeding van beroepskosten Ik verwijs naar de paragrafen 45 en 1910 van het Handboek Als de werkgever de werkkostenregeling toepast behoort deze vergoeding tot het loon dat de werkgever eventueel zijn vrije ruimte onder kan brengen Ik verwijs naar paragraaf 1910 van het Handboek Het gedeelte van de contributie dat is aan te merken als kosten van een beroepsregister valt onder de gerichte vrijstelling voor cursussen etc Ik verwijs naar paragraaf 1812 van het Handboek Artikel 9:11 Vergoeding Verklaring Omtrent het Gedrag Dit artikel bepaalt in welke situaties de werkgever aan een (kandidaat)werknemer de legeskosten van een Verklaring omtrent het Gedrag moet vergoeden Voor de fiscale aspecten van dit artikel is van belang of de werkgever wel of niet de werkkostenregeling toepast Als de werkgever de werkkostenregeling nog niet toepast behoort deze vergoeding niet tot het loon Als de werkgever de werkkostenregeling toepast behoort deze vergoeding (wel) tot het loon De werkgever kan dit loon dan eventueel zijn vrije ruimte onder kan brengen Artikel 9:12 Aanvullende vergoeding kinderopvang Volgens dit artikel kan de werkgever in individuele situaties besluiten een werknemer een aanvullende vergoeding in de kosten van kinderopvang te verstrekken Deze vergoeding komt naast de wettelijke tegemoetkoming die de werknemer in de kosten van de kinderopvang ontvangt Deze vergoeding behoort tot het loon

11 11 Artikel 10:5 Scholing en persoonlijke ontwikkeling Volgens dit artikel moet de werkgever op instellingsniveau een scholingsplan regelen, inclusief een regeling voor kostenvergoedingen en een terugbetalingsregeling Vergoedingen in verband met een studie of een opleiding die een werknemer volgt behoren, voor zover er werkelijk sprake is van beroeps- of studiekosten, niet tot het loon Een gehele of gedeeltelijke terugbetaling van een vergoeding die niet tot het loon behoort, komt niet in mindering op het loon Zie de paragrafen 410 en 1945 van het Handboek Zie ook het besluit van 25 november 2011, nr BLKB2011/1828M, Stcrt nr Artikel 11:3 Maatregelen bij ziekteverzuim en reïntegratie Volgens dit artikel draagt de werkgever reis-, verblijf- en studiekosten in verband met voor herplaatsing noodzakelijke her-, om- en bijscholing Als zo n herplaatsing niet mogelijk is draagt de werkgever de kosten van een alternatief reïntegratietraject Als mogelijke voorbeelden van zo n traject vermeldt de CAO een persoonlijke coaching van de (gedeeltelijk) arbeidsongeschikte werknemer, een sterkte/zwakteanalyse, een beroepskeuzetest en een sollicitatietraining Voor wat betreft de met scholing samenhangende kosten verwijs ik naar de fiscale aspecten bij artikel 10:5 van de CAO Voor wat betreft de in de CAO genoemde voorbeelden van reïntegratiefaciliteiten geldt dat deze niet tot het loon behoren Ik verwijs naar paragraaf 1930 van het Handboek Artt 11:4 t/m 11:7 Aanvullingen of doorbetalingen van loon bij arbeidsongeschiktheid In deze artikelen is voor verschillende situaties en onder verschillende voorwaarden het recht op aanvulling of doorbetaling van loon tijdens arbeidsongeschiktheid geregeld Deze rechten als zodanig zijn vrijgesteld en behoren niet tot het loon Eventuele aanvullingen of doorbetalingen vormen (wel) loon Gedurende ten hoogste twee jaar na het begin van de arbeidsongeschiktheid dient de werkgever de witte tabel toe te passen Ik verwijs naar paragraaf 732 van het Handboek Hoofdstuk 12 Meerkeuzesysteem arbeidsvoorwaarden In hoofdstuk 12 is het recht op uitruil van arbeidsvoorwaarden opgenomen Artikel 122 bepaalt onder meer dat de werknemer schriftelijk aangeeft welke bronnen hij in het volgende kalenderjaar wil uitruilen Tevens legt dit artikel bij de werkgever een verplichting neer om de werknemer te wijzen op de gevolgen van zijn keuze Vanuit fiscaal oogpunt staat het werkgevers en werknemers vrij om de overeengekomen beloning te wijzigen Daarbij is het belangrijk een situatie waarin sprake is van een wijziging van de overeengekomen beloning duidelijk te kunnen onderscheiden van de situatie dat sprake is van besteding van (al genoten) loon De vormgeving van de keuzemogelijkheid is van belang om sterk gelijkende situaties met verschillende gevolgen voor de loonheffingen van elkaar te onderscheiden Bij een wijziging van de arbeidsbeloning past dat de werkgever en werknemer deze bewust overeenkomen en duidelijk vast te leggen als een wijziging van of een aanvulling op de arbeidsovereenkomst Ik verwijs naar artikel 2:1 van de CAO en naar hoofdstuk 197 van het Handboek Als werkgevers en werknemers hier onvoldoende aandacht aan besteden is het mogelijk dat de wijziging niet de beoogde fiscale gevolgen heeft Als sprake is van het besteden van loon, is het loon fiscaal al genoten, en wel voorafgaand aan of

12 12 door de ruil Het loon is dan belast Het beleid dat de Belastingdienst hanteert over het wijzigen van beloningen is verwoord in het besluit van 28 januari 2011, nr DGB 2011/1M De in hoofdstuk 12 voorgeschreven vormgeving draagt positief bij aan de zogeheten realiteitswaarde van de keuzemogelijkheid De fiscale gevolgen zijn afhankelijk van de uitvoering door de individuele werkgever Voor de volledigheid wijs ik nog op de opmerkingen bij artikel 1:3 en bij hoofdstuk 8A van de CAO Hoofdstuk 15 Wachtgeld In dit hoofdstuk is het recht op wachtgeld geregeld Artikel 15:10 geeft de wachtgeldgerechtigde de mogelijkheid om, na negen maanden wachtgeld te hebben ontvangen, te kiezen voor een afkoopsom Indien een werkgever dat wenst kan hij in een feitelijke situatie, eventueel onder verwijzing naar deze brief, aan de voor hem bevoegde inspecteur om een standpunt vragen Artikel 16:15 Overgangsbepaling gratificatie bij jubileum Dit artikel bevat voor bepaalde werknemers een van het eerste lid van artikel 4:13 van de CAO afwijkende gratificatieregeling Feitelijk geldt voor deze werknemers een andere berekening van het aantal dienstjaren Voor hen telt niet uitsluitend de diensttijd bij een huidige werkgever, maar ook de diensttijd onder bij werkgevers onder diverse andere CAO s In fiscaal opzicht tellen voor het bepalen van de in aanmerking te nemen diensttijd in beginsel alleen die perioden mee gedurende welke de werknemer van in materieel opzicht dezelfde werkgever loon heeft genoten Voor zover dat maatschappelijk normaal is, mag een werkgever ook diensttijd bij andere werkgevers meetellen Dat kan het geval zijn ten aanzien van diensttijd bij andere werkgevers onder dezelfde cao of van hetzelfde concern Het meetellen van diensttijd die is volbracht bij werkgevers onder andere cao s die niet tot eenzelfde concern behoren gaat in dat opzicht echter te ver Een aldus berekende diensttijd zal in het algemeen betekenen dat de jubileumuitkering fiscaal volledig tot het loon behoort Voor de overige fiscale aspecten van een diensttijduitkering verwijs ik naar de opmerkingen bij artikel 4:13 van de CAO