Together 4 Better Plantcenter Europe

Transcriptie

1 De adoptie van digitaal zakendoen in de boomkwekerij Workshop over de resultaten van het onderzoek naar digitaal zakendoen in de boomkwekerij, FloraHolland, Naaldwijk juni 2015, Robbert Robbemond, Elsje Oosterkamp, Cor Verdouw Inhoud Introductie Resultaten boomkwekers Resultaten handelaren boomkwekerij Algemene conclusies 2 1

2 Introductie Aanleiding: Together 4 Better onderzoek potplanten Doel: inzicht mogelijkheden digitaal zakendoen in boomkwekerijproducten (in pot) te stimuleren Scope: bomen in pot die bestemd zijn voor de consumentenmarkt De respondenten 9 boomkwekers 8 handelaren 1 softwareleverancier 1 handelsbond 1 intermediair vraag/aanbod N.B. Geen representatieve steekproef boomkwekers die zakendoen met T4B-leden zijn oververtegenwoordigd 4 2

3 Inhoud Introductie Resultaten boomkwekers Resultaten handelaren boomkwekerij Algemene conclusies 5 6 3

4 De geïnterviewde boomkwekerijbedrijven Bedrijfsleeftijd (jaar) Aantal medewerkers > Handelstypes (%) Diversiteit assortiment (%) Daghandel Actiehandel Klok Homogeen productassortiment Divers productassortiment Aandachtspunten steekproef De steekproef bevat ongeveer de helft bedrijven met minder dan 10 medewerkers en de andere helft meer dan 20 Bijna alle geïnterviewde kwekers doen aan actiehandel, maar het meest voorkomende type handel is daghandel Ruim tweederde van de kwekers heeft een divers assortiment en minder dan een kwart een homogeen assortiment De steekproef is niet representatief voor de omdat de nadruk in het onderzoek lag op boomkwekers die met T4B-deelnemers zaken doen Consequentie: relatief veel boomkwekers die via FloraHolland afzetten en relatief weinig bedrijven die hun producten via VARB aanbieden 8 4

5 ICT-systemen Functionaliteiten ICT-systemen respondenten Tevredenheid ICT systeem Kwaliteitscontrole Bedrijfsfunctie Voorraadbeheer Distributie/transport Productontwikkeling / veredeling Inkoop Orderverwerking Aanbod Productie/teelt Verkoopforecasting/planning % redelijk tevreden 3 neutraal 4 redelijk ontevreden Ondersteund door bedrijfsinformatiesysteem Niet ondersteund doorbedrijfsinformatiesysteem Er zijn veel voorbeelden van IT-ontwikkelingen die het vervolgens niet zijn geworden. Dit is de reden dat we doorgaans gereserveerd zijn om in ontwikkelingen mee te gaan. 9 Conclusies ICT-systemen De meeste geïnterviewde kwekers zijn in staat om hun aanbod en orderverwerking geautomatiseerd af te handelen, maar de andere bedrijfsfuncties blijven achter. Opvallend is dat productie/teelt nauwelijks door ICT ondersteund wordt. De meeste kwekers zijn tevreden met hun huidige ICTsysteem, maar voelen aan dat verdergaande automatisering in de toekomst noodzakelijk is. Er is momenteel onduidelijkheid bij kwekers over nieuwe ontwikkelingen op ICT gebied en men vraagt zich af bij welke ontwikkelingen aangesloten moet worden. Het gevolg is dat men afwachtend is. 10 5

6 Uitwisselen van informatie Planningsinformatie (bijvoorbeeld verwacht aanbod) Bedrijfsfunctie Mogelijkheden tot informatie-uitwisseling Consumenten/marktinfo voor innovatie Vraaginformatie voor betere planning Aanbodsinformatie Pakbon - Leveringsbericht Transportopdracht - ETO Aanvoerbrief - EAB Orderinformatie - EOS Verdeling ontvangen orders 67 Automatisch Niet digitaal Automatisch Webportal Niet digitaal Niet van toepassing % In de boomkwekerij ga je nooit 100% FloraHolland, want 50% tot 60% van de verkoop gaat buiten de veiling om naar kopers die niet ingeschreven zijn bij FloraHolland. Conclusies informatie-uitwisseling Zoals uit de eerste figuur blijkt zijn bijna alle geïnterviewde bedrijven in staat om digitaal orders uit te wisselen. De tweede figuur laat echter zien dat in de praktijk nog een groot deel van de orders handmatig worden uitgewisseld. Aanbodinformatie wordt voornamelijk via web-portals uitgewisseld (FloraXchange, PlantConnect, VARB). Leveringsberichten en transportopdrachten gaan grotendeels handmatig (papier). Er wordt door de respondenten geen informatie uitgewisseld om ketenmanagement te optimaliseren (consumenten- /marktinformatie, planningsinformatie, vraaginformatie). 12 6

7 Relatief voordeel van digitaal zakendoen Voordelen Nadelen Minder fouten Geen voordelen! Extra werk Risico afname klantcontact Computer in de gaten houden 15 6 Gemak VBN codering ontoereikend 61 Klantenbinding Hogere efiiciëntie Negatieve consequenties transparantie Fouten in berichten Minder flexibel richting klant Implementatiekosten 18 9 Software Onderhoud Geen grote kosten 1 zeer positief 2 redelijk positief 3 neutraal 4 redelijk negatief Ik zie veel voordelen mits mensen zich aan de afspraken houden, maar aan die voorwaarde wordt te vaak niet voldaan Eindoordeel Conclusies relatief voordeel Bijna driekwart van de geïnterviewde kwekers is redelijk tot zeer positief over digitaal zakendoen. Het merendeel hiervan bestaat uit grote bedrijven. De kwekers die positief zijn over digitaal zakendoen verwachten en/of ervaren vooral efficiencyvoordelen. Elf procent verwacht helemaal geen voordelen te behalen met digitaal zakendoen (dit zijn vooral kleine kwekers). Veel van de verwachte of ervaren nadelen zijn gerelateerd aan fouten in binnengekomen orderberichten en het extra werk daardoor. Kosten blijken geen grote rol te spelen in de mening van de geïnterviewde kwekers over digitaal zakendoen. 14 7

8 Aansluiting bij manier van werken Unique Selling Points (USPs) Aansluiting Digitaal Zakendoen bij USPs bedrijf Invulling van het assortiment (aanbod) Kwaliteit Ontzorgen van klant/realiseren van aanvullende diensten Betrouwbaarheid Snelheid 1 zeer goed 2 goed 3 neutraal 4 slecht 5 zeer slecht 56 Flexibiliteit Aansluiting Digitaal Zakendoen bij rest sector 2 goed 3 neutraal 4 slecht 44 Er zijn misschien wel 1000 exporteurs in de sector. Daarvan gebruiken er slechts 15 Florecom Conclusies manier van werken De geïnterviewde kwekers zien voornamelijk de kwaliteit en invulling van hun assortiment als onderscheidend. Snelheid en efficiency worden weinig genoemd, terwijl juist voor deze factoren de voordelen van digitaal zakendoen verwacht worden (zie slide over het relatieve voordeel). Digitaal zakendoen sluit daardoor volgens de meeste geïnterviewde kwekers neutraal aan bij hun manier van werken. De aansluiting van digitaal zakendoen bij de rest van de sector wordt veel negatiever ingeschat, vooral vanwege lage verwachtingen over de adoptie van digitaal zakendoen door exporteurs. 16 8

9 Complexiteit van digitaal zakendoen Complexiteit voor kweker Voor de rest van de sector 2 Redelijk eenvoudig 3 Neutraal 56 3 Neutraal 4 Redelijk complex 4 Redelijk complex 67 De overgang is voor een kweker eenvoudig, maar voor de exporteurs is het lastiger 17 Conclusies complexiteit De meeste geïnterviewde kwekers verwachten dat het invoeren digitaal zakendoen redelijk eenvoudig is. De complexiteit is voor hen geen barrière voor adoptie. De kwekers de complexiteit van digitaal zakendoen voor de rest van de sector hoger in. Zij verwachten dat het voor exporteurs en hun softwareleveranciers lastiger zal zijn om digitaal zakendoen te implementeren. 18 9

10 Kennis over digitaal zakendoen 6 22 Communicatiekanalen Niet bekend Massa Vakbladen Websites Sales- en consultantpresentaties Hulpmiddelen bij testen Niet bekend Pilot/proeforder Zelf mee getest Florecom testkit Mogelijkheden om beeld te vormen over digitaal zakendoen 89 2 goed 5 niet bekend Verwachte promotieinspanningen FloraHolland Beurshal Anders 78 Tevredenheid over promotieinspanningen 2 goed 3 neutraal 4 slecht FloraHolland doet niet genoeg. Ze moeten met een systeem komen dat perfect werkt 19 Conclusies kennis over digitaal zakendoen De geïnterviewde boomkwekers informeren zich over digitaal zakendoen vooral door middel van massamediakanalen (vakbladen, massa ) in plaats van interpersoonlijke kanalen die in de potplantensector het belangrijkste bleken te zijn. De meeste geïnterviewde kwekers hebben het gevoel dat zij voldoende in staat zijn zich een beeld te vormen over digitaal zakendoen en de consequenties voor hun bedrijf. Wanneer op elektronische orders wordt overgegaan, wordt door de meeste kwekers zelf getest en/of een proeforder verstuurd alvorens volledig op digitale orders over te gaan. De meeste geïnterviewde kwekers zien FloraHolland als de belangrijkste partij waarvan zij promotie zouden verwachten over digitaal zakendoen, ondanks dat veel handel in de niet via de veiling gaat. De geïnterviewde kwekers verschillen in hun tevredenheid over de informatievoorziening over digitaal zakendoen

11 Zichtbaarheid van digitaal zakendoen Belang voorloperspositie Innovativiteit van de 44 1 Zeer belangrijk 2 belangrijk 2 groot 3 neutraal 4 klein 4 onbelangrijk 89 De kans van slagen van nieuwe ontwikkelingen in de is er wel, ook al loopt het nu met digitaal zakendoen achter. 21 Conclusies zichtbaarheid Voor de meeste geïnterviewde boomkwekers is het niet heel belangrijk om als voorloper gezien te worden. Zij vinden het doorgaans wel belangrijk om met de tijd mee te gaan en met digitaal zakendoen te laten zien dat zij servicegericht zijn. De meeste geïnterviewde boomkwekers zien de als niet innovatief op het gebied van ICTontwikkeling. 22

12 Eventuele stimuleringsmaatregelen Administratiekosten bij niet digitaal aanleveren Hoe afspraken maken? 2 redelijk positief Collectief 3 neutraal Individueel 4 redelijk negatief Niet bekend 78 Het is geen optie dat wij digitaal zakendoen bij klanten afdwingen. Wij hebben namelijk veel buitenlandse klanten. 23 Conclusies stimuleringsmaatregelen Er is in de geen draagvlak om digitaal zakendoen af te dwingen door administratiekosten in rekening te brengen wanneer klanten niet digitaal orderen

13 Inhoud Introductie Resultaten boomkwekers Resultaten handelaren boomkwekerij Algemene conclusies 26

14 De geïnterviewde handelaren Bedrijfsleeftijd (jaar) Aantal medewerkers > > Omzet Handelstypes (%) miljoen Onbekend miljoen Daghandel Actiehandel miljoen Klokhandel 68 Met slechts een deel van de kwekers zijn er vaste programma s, vanwege de schaarste van hun product. 27 Aandachtspunten steekproef De meeste geïnterviewde handelsbedrijven bestaan tussen de 20 en 49 jaar. De gemiddelde leeftijd ligt iets hoger dan die van de geïnterviewde boomkwekers. De meeste geïnterviewde handelsbedrijven hebben meer dan 50 medewerkers in dienst. Dat is zoals valt te verwachten aanzienlijk meer dan de geïnterviewde boomkwekers. Het aandeel van daghandel bij de geïnterviewde handelsbedrijven is bijna driekwart van de omzet

15 ICT-systemen Functionaliteiten ICT-systemen respondenten Kwaliteitscontrole Voorraadbeheer Tevredenheid ICT systeem 12.5 Bedrijfsfunctie Distributie/transport Product/conceptontwikkeling Inkoop Orderverwerking Aanbodsinformatie Verkoop Verkoopforecasting/planning Geautomatiseerd Handmatig Niet van toepassing % Zonder ICT red je het niet meer! 2 redelijk tevreden 3 neutraal 6 onbekend 29 Conclusies ICT-systemen Bij de geïnterviewde handelaren worden bedrijfsprocessen meer door ICT ondersteund dan bij de geïnterviewde boomkwekers (vooral transactiegerelateerde activiteiten). Andere taken zoals kwaliteitscontrole worden vaak nog handmatig uitgevoerd. De meeste geïnterviewde handelaren zijn redelijk tevreden met hun huidige ICT-systemen

16 Uitwisselen van informatie Mogelijkheid tot digitaal zakedoen Consumenten/marktinfo voor innovatie Planningsinformatie (bijvoorbeeld verwacht aanbod) Werkelijke verdeling verstuurde orders 5 Bedrijfsfunctie Vraaginformatie voor betere planning Aanbodsinformatie Transportopdracht - ETO Aanvoerinformatie kweker-handelaar Niet digitaal Orders - EOS Automatisch Automatisch Webportal Niet digitaal Niet van toepassing % Er is slechts 1 leverancier die zijn aanbod direct middels EDI-berichten aan onze webshop heeft gekoppeld. De planningsinformatie is echt Excel-werk en een kwestie van bellen met kwekers. 31 Conclusies uitwisselen van informatie Ondanks een hoge automatiseringsgraad van transactiegerelateerde activiteiten, wisselen de geïnterviewde handelaren veel informatie niet-digitaal uit. Ongeveer twee-derde van de geïnterviewde handelaren is in staat orders digitaal uit te wisselen, maar wisselt desondanks de meeste orders niet-digitaal uit. De mogelijkheden die informatietechnologie biedt en haar potentiële voordelen worden niet ten volle benut

17 Relatief voordeel van digitaal zakendoen Voordelen Nadelen Minder fouten Hogere efficiëntie Gemak Lagere kosten Meer flexibiliteit Hogere kwaliteit Hogere snelheid Minder binding relatie met leveranciers en afnemers Gebrek aan vertrouwen Geen nadelen! Minder flexibel richting klant Grootste implementatiekosten Eindoordeel Software aanschaf/aanpassingen Onbekend Florecom Abonnement Organisatie Geen grote kosten 1 zeer positief 2 redelijk positief 3 neutraal Ik zien geen nadelen. Ik zou niet meer ander willen Conclusies relatief voordeel De geïnterviewde handelaren zien grotendeels dezelfde typen voordelen als de boomkwekers uit het onderzoek, namelijk minder fouten, een grotere efficiëntie en meer snelheid. Ruim een-derde van de geinterviewde handelaren ziet geen nadelen van digitaal zakendoen. Anderen zien vooral het verlies van direct persoonlijk contact en een gebrek aan vertrouwen als nadelen. De kosten van de implementatie van digitaal zakendoen worden door de geïnterviewde handelaren hoger ingeschat dan door de boomkwekers. Het eindoordeel over het relatief voordeel van digitaal zakendoen is voor vrijwel alle geïnterviewde handelaren positief

18 Aansluiting bij manier van werken Unique Selling Points (USPs) Snelheid Flexibiliteit Invulling van het assortiment (aanbod) Kwaliteit Betrouwbaarheid Controle over keten Ontzorgen van klant/realiseren van aanvullende diensten Aansluiting Digitaal Zakendoen bij USPs bedrijf 1 zeer goed 2 goed 3 neutraal 4 slecht Aansluiting Digitaal Zakendoen bij rest sector 1 zeer goed 2 goed We hebben behoefte aan productcoderingen waarin rekening wordt gehouden met een diversiteit in inhoud van potten slecht 35 Conclusies aansluiting manier van werken De USPs van de geïnterviewde handelaren liggen meer in lijn met de eigenschappen van digitaal zakendoen dan die van de boomkwekers uit dit onderzoek. Snelheid en flexibiliteit liggen ook dichter bij de core business van handelaren dan kwekers. De aansluiting van digitaal zakendoen bij het handelsbedrijf wordt daarom ook overwegend positief gewaardeerd. De aansluiting van digitaal zakendoen bij andere bedrijven in de sector wordt veel positiever gewaardeerd dan door de geïnterviewde boomkwekers

19 Complexiteit van digitaal zakendoen Complexiteit 2 Redelijk eenvoudig 3 Neutraal 75 De overgang is alleen complex als je nog moet starten. 37 Conclusie complexiteit Complexiteit lijkt voor de geïnterviewde handelaren geen belemmering te zijn voor de implementatie van digitaal zakendoen

20 Kennis over digitaal zakendoen 7 Communicatiekanalen Gesproken woord Massa Vakbladen Memo's Sales en consultancy presentaties Beeld vormen over digitaal zakendoen neutraal goed zeer goed Tevredenheid over promotieinspanningen Hulpmiddelen bij testen Softwareleverancier Pilot Applicatiebeheerder Live omgeving test onbekend Selectie klanten eerst 10 geen Verwachte promotieinpanningen Van Plant tot Klant FloraXchange Floricode 18 9 Het moet komen van de grote partijen en Floraholland, maar ook van onszelf (voorlopers, red.) FloraHolland onbekend goed neutraal onbekend 39 Conclusies kennis over digitaal zakendoen De verdeling tussen het gebruik van massamedia en interpersoonlijke kanalen voor informatievergaring over digitaal zakendoen is ongeveer fifty-fifty onder de geïnterviewde handelaren. Hun focus op interpersoonlijke kanalen is dus groter dan de boomkwekers. Het grootste gedeelte van deze handelaren vindt dat zij goed in staat zijn een beeld te vormen van de consequenties van digitaal zakendoen. Er is een grote diversiteit in de gebruikte hulpmiddelen bij het testen. De verwachte rol van FloraHolland is kleiner dan bij kwekers: meer focus op Floricode en initiatieven van derde partijen

21 Zichtbaarheid van digitaal zakendoen Belang voorloperspositie op gebied digitaal zakendoen Innovativiteit van de Zeer belangrijk Zeer groot neutraal belangrijk klein 63 onbelangrijk onbekend zeer klein Het is onze ambitie om als voorloper bekend te staan. 41 Conclusies zichtbaarheid Voor de geïnterviewde handelaren is het belang van hun imago op het gebied van digitaal zakendoen belangrijker dan voor de geïnterviewde boomkwekers. De innovativiteit van de wordt vrij negatief gewaardeerd door de handelaren. Dit gaat dan met name om de innovativiteit op het gebied van informatietechnologie

22 Eventuele stimuleringsmaatregelen Administratiekosten Hoe afspraken maken? zeer positief 38 redelijk positief 38 Collectief 50 redelijk negatief 63 Individueel Triggers om over te gaan op digitaal zakendoen Betere aansluiting 38 Intrinsieke motivatie al voldoende Meer kwekers Landelijk uniform systeem 43 Voorlopige conclusies stimuleringsmaatregelen (nog te checken in interviewverslagen) Veel handelaren staan positief tegenover het in rekening brengen van administratiekosten als kwekers geen digitale orders verwerken. De meeste geïnterviewde handelaren geven aan dat zij dergelijke stimuleringsmaatregelen een-op-een met hun kwekers willen regelen en niet in een collectief verband. De belangrijkste trigger om over te gaan op digitaal zakendoen is de aansluiting op de strategie en werkwijze van het bedrijf. Een kwart van de respondenten geeft aan dat vooral het aansluiten van meer kwekers doorslaggevend is. Eveneens een kwart is zelf al voldoende gemotiveerd (intrinsiek)

23 Inhoud Introductie Resultaten boomkwekers Resultaten handelaren boomkwekerij Algemene conclusies

24 Algemene conclusies boomkwekers Niet werken volgens afspraken Handel buiten de veiling om Relatief voordeel digitaal zakendoen Eenvoud implementatie Adoptie digitaal zakendoen Geringe innovativiteit sector Breedte boomkwekerijassortiment Lage automati seringsgraad ICTontwikkel ingen onduidelijk 47 Algemene conclusies handelaren Schaalgrootte en mate automatisering Gebrek nuance in productcoderingen Match met USPs Tolerantie nietdigitale info Adoptie digitaal zakendoen Relatief voordeel Eenvoud implementatie Geringe innovativiteit sector Belang digitaal imago 48 24

25 Aanbevelingen Stimuleer handelaren om meer informatie digitaal te gaan uitwisselen Together 4 Better Bomen? Werk aan de ICT-volwassenheid, vooral van kwekers Stimuleer bewustwording en deel kennis bijv. Digitaal zakendoen in 1 minuut Biedt oplossingen die geschikt zijn voor (zeer) kleine kwekers Promoot digitaal zakendoen meer in de boomkwekerij Massa: vakbladen, , grote events Voorlopers als inspirerende voorbeelden Meer aandacht voor niet-floraholland kwekers Zorg voor een breed gedragen en uniforme productcodering van boomkwekerijproducten 49 De adoptie van digitaal zakendoen in de boomkwekerij Workshop over de resultaten van het onderzoek naar digitaal zakendoen in de boomkwekerij, FloraHolland, Naaldwijk Contactgegevens: Robbert Robbemond robbert.robbemond@wur.nl 50