Huiskamer én hotspot. Mercatorplein. Het nieuwe. Herinrichting

Transcriptie

1 Huiskamer én hotspot Het nieuwe Mercatorplein Herinrichting

2 Voorwoord Voor u ligt de brochure met de plannen voor de herinrichting van het Mercatorplein. Het plein is het centrum van De Baarsjes. De aantrekkelijkheid van deze functie wordt vergroot door de nieuwe details die aan het plein worden toegevoegd. Er komt een paviljoen met een restaurant, er komen meer bomen en groen, meer terrassen, meer banken en een fontein. Kortom, een plein waar je lekker kunt genieten en waar je graag boodschappen doet. Een plein voor jong en oud: een huiskamer en hotspot. G O D F R I E D L A M B R I E X Stadsdeelvoorzitter De Baarsjes A B C H E R R I B I Portefeuillehouder grote projecten

3 Het Mercatorplein van Berlage Het Mercatorplein werd in 1925 opgeleverd naar ontwerp van de vermaarde architect H.P. Berlage. Dit plein vormt het esthetisch middelpunt van het uitbreidingsplan Plan West dat grotendeels door Berlage werd ontworpen. Stedenbouwkundigen uit de periode introduceerden een nieuwe werkwijze. Zij ontwierpen niet meer alleen afzonderlijke panden of woonblokken maar complete buurten en wijken Het Mercatorplein heeft drie winkelgalerijen (noord-, oosten zuidzijde) en een middenplein met plantsoenen en twee kiosken. Rondom het plein liggen brede wegen. Kenmerkend voor de stijl van Berlage is, dat van gevelwand tot balkondetail, van lijst tot plint de verhoudingen in evenwicht zijn. Omringende architectuur en het plein zijn op elkaar aangesloten. Om de beslotenheid van het plein te benadrukken, plaatste Berlage torens, poorten en galerijen op en rond het plein. In het ontwerp staat de mens centraal: het Mercatorplein moest een feestzaal voor arbeiders worden. Zo hebben de arbeiderswoningen een balkon aan het plein, wat voor die tijd revolutionair was Het plein is doorgetrokken naar de oostwand, waardoor het verkeer nog maar langs drie zijden van het plein kan rijden. Er is een ondergrondse parkeergarage aangelegd en de zuidoosthoek van het plein is opgetild Er zijn plekken gecreëerd voor terrassen en er komt een fontein en een paviljoen. De hoge pleinvloer in de zuidoosthoek wordt weer vlak, meer in overeenstemming met het ontwerp van Berlage. Er komen bomen en plantenbakken aan de randen van het plein.

4

5 Van wedstrijd naar definitief plan Om het Mercatorplein een aantrekkelijk centrum van De Baarsjes te maken, werd eind 2005 in een bestuursopdracht vastgesteld waaraan het nieuwe plein moest voldoen. Vijf ontwerpbureaus hebben een ideeënschets voor het plein gemaakt en Atelier Quadrat met landschapsarchitect Paul Achterberg won de eerste prijs. Het voorlopige ontwerp is in oktober 2007 op een inspraakavond voor buurtbewoners gepresenteerd en toen iets aangepast. Er zijn drie aspecten die het hoofdmotief zijn in het ontwerp, namelijk een pleinvloer met een meer levendige uitstraling, Berlage en het weghalen van het ezelsoor. De voorstellen van Atelier Quadrat zijn: de entree van de garage ( ezelsoor ) verwijderen en het oorspronkelijke plan van Berlage herstellen het plein bestraten met rode gebakken klinkers en granietkeien in de kleurnuances roodpaars en grijs het realiseren van een horecapaviljoen met terras aan de zuidzijde van het plein een attractie plaatsen in het midden van het plein zodat mensen elkaar makkelijker ontmoeten; fonteintjes in de bestrating het plaatsen van plantenbakken en bomen aan de oostwand voor gezellige terrassen er tussenin het uitsluiten van de noordwand wat betreft bestrating (hoort meer bij de Jan Evertsenstraat) < Het winnende ontwerp van Atelier Quadrat. het plaatsen van bomen aan de westzijde van het plein

6 Bomen en planten De bewoners gaven aan dat zij een groener plein willen, vooral meer bomen. Daarom komen er bomen of plantenbakken aan alle vier randen van het plein met soorten die geschikt zijn voor een stedelijke plek als het Mercatorplein. H E N K VA N H O U T R I J V E Projectmanager Mercatorplein bij Stadsdeel De Baarsjes Aan de oostkant komen sfeervolle plantenbakken Aan de noordoostkant, de westkant en de zuidkant van het plein komen bomen De zuidkant krijgt een bijzonder groenaccent, één grote boom: een plataan Er is gekozen voor bomen die langer bloeien en op een mooie manier met de jaargetijden mee veranderen winter- en half-wintergroene heesters De plantenbakken worden beplant met

7 Terrassen en banken De ruimte voor de terrassen hebben een intiem karakter en worden afgewisseld met groen. Echt gezellig om te zitten. De banken zijn ook meer een deel van het plein dan nu. Mijn favoriete plek op het nieuwe Mercatorplein? De cirkelvormige bank die waarschijnlijk bij de Döner kiosk komt, lijkt me een fijne plek om te zitten. S TA N S T E E G E L I N G Stedenbouwkundige bij Stadsdeel De Baarsjes Het plein krijgt aan alle randen meer zitplaatsen de plantenbakken aan de oostzijde Bij het paviljoen komt een terras en er is plaats voor terrassen tussen Bij de bestaande kiosk komt waarschijnlijk een robuuste zitgelegenheid in natuursteen

8 Fontein en fietsen Vet cool met al dat water dat uit de grond omhoog spuit, hoeveel fonteintjes zei je dat er komen? Zomers gaan we vanaf nu in onze zwembroek naar het Mercatorplein! Een jonge buurtbewoner Om de veiligheid te vergroten, wordt het fietspad aan de westkant verhoogd zodat het op dezelfde hoogte als het plein ligt De oversteekplaats wordt verplaatst naar de Hoofdweg bij de Cabralstraat Er komen nieuwe, strak vormgegeven fietsenrekken

9 Paviljoen Stadgenoot is al jaren betrokken bij het Mercatorplein en omgeving. Eind jaren negentig heeft Stadgenoot (toen nog Het Oosten) samen met het stadsdeel, andere corporaties, ondernemers en bewoners ervoor gezorgd dat het plein weer onderdeel van de buurt is geworden. Nu, tien jaar later, wordt het plein gerenoveerd en zijn wij door het stadsdeel gekozen om een horecapaviljoen op het plein te bouwen. Stadgenoot is hier erg blij mee omdat wij zo kunnen blijven investeren in een buurt waar wij een bijzondere band mee hebben. Het paviljoen is een sprekend gebouw door de ronde vorm, de koepel en de prachtige dakconstructie aan de binnenkant. In het paviljoen komt een café-restaurant met terras, waarvan wij hopen dat dit een nieuwe bijzondere ontmoetingsplek wordt voor alle bewoners en ondernemers in De Baarsjes. B A R T W O R T M A N Gebiedsontwikkelaar Stadgenoot E R I K W O R K E L Architect, SeARCH Het paviljoen is cirkelvormig met glazen wanden die veel licht doorlaten de strenge rechthoeken in Berlages ontwerp, dat het niet storend is terras buiten Het moderne paviljoen verschilt zodanig van In het paviljoen komt een café-restaurant met een

10 Bestrating Er is bij de keuze van bestrating overal rekening mee gehouden. Zo moet het makkelijk schoon te houden zijn en makkelijk te vervangen. De natuurstenen in verschillende kleurnuances geven meer kleur aan het plein. Het plein krijgt daardoor een totaal andere uitstraling. Het zit technisch allemaal erg goed in elkaar. F R E D VA N N A S S A U W Projectleider bij Stadsdeel De Baarsjes De bestrating sluit aan bij het karakter van de buurt en de vernieuwde Jan Evertsenstraat natuursteen in de kleurnuances rood, roodpaars en grijs op het middenplein klinkers gelegd De parkeergarage blijft waterdicht Er komen granietkeien in De randen van het plein worden met gebakken

11 Ondernemers Het is altijd even slikken wanneer de directe omgeving van je winkel op de schop gaat, er komen meteen minder klanten wanneer er werkzaamheden voor je deur plaatsvinden. Maar ik denk dat het straks beter wordt op het Mercatorplein, al die banken en terrassen trekken meer publiek, daar ben ik van overtuigd. S A R I N A H I J Z E L E N D O O R N Izani Mode, Mercatorplein Tijdens de bouwwerkzaamheden is aan de Cabralstraat 40-hs een informatiewinkel geopend voor ondernemers, bewoners en bezoekers. In deze winkel kunt u terecht met vragen en klachten over de werkzaamheden. Het adres van de informatiewinkel is: infomercatorplein@baarsjes.amsterdam.nl voor laden en lossen Tijdens de herinrichting blijft de oostwand bereikbaar

12 Bewoners en bezoekers Als bewoner vraag je je wel eens af of het nodig is om zo n plein weer helemaal op te knappen. Al dat geld! Maar er is echt geluisterd naar ons bewoners wat de wens voor meer groen betreft, dat is heel positief. En je moet ook durven om iets neer te zetten, om dingen te verbeteren. Straks kan je als Baarsjesbewoner trots zijn op het nieuwe Mercatorplein. W I L M A VA N B O S S É Buurtbewoonster Het plein is ingericht zodat mensen elkaar makkelijker kunnen ontmoeten: bij een fontein, op de banken en terrassen en in het paviljoen Er blijft ruimte genoeg voor de populaire evenementen

13 Openbare ruimte De openbare ruimte wordt door iedereen intens gebruikt. Voor een plein als het Mercatorplein geldt dit zeker. Voor het beheer van het plein geldt: goed onderhoud is behoud. Niet alleen door de gemeente, maar ook door de mensen zelf. Voor iedereen maar vooral ook door iedereen. A N G E L I Q U E M E U L Afdelingsmanager Beheer Openbare Ruimte

14 Terug naar Berlage Berlage gebruikte in het ontwerp van het Mercatorplein en de omgeving veelal horizontale en verticale lijnen, wat onder andere in de torens en de galerijen tot uiting komt. Het opstaand ezelsoor aan de zuidoostkant ontwricht dit beeld. Het gat bij de ingang van de parkeergarage maakt dat het plein niet meer verbonden is met de stad, hetgeen Berlage juist wilde benadrukken. De torens moeten zichtbaar zijn vanuit de verte en die verhouding gaan we nu herstellen. PA U L A C H T E R B E R G Landschapsarchitect bij Atelier Quadrat Het huidige ezelsoor met de ingang van de parkeergarage. Door het verwijderen van het ezelsoor verandert ook de ingang van de parkeergarage. Er komt een lift boven de grond, een inrit op het plein en een informatieloket onder de grond. Tot slot krijgt de garage een grote onderhoudsbeurt.

15 Tot slot Het Mercatorplein nu Ook de architecten Wytze Patijn en Michael Kolmas wilden een herstel van Berlages monument. Het ontwerp van het huidige plein uit 1998 werd gemaakt met de opdracht het verkeer om het plein heen te leiden en ruimte te maken voor activiteiten. Zo werd een rustig en evenwichtig beeld gecreëerd en keerde de oorspronkelijke kiosk aan de noordwestzijde terug. In deze periode werden de gevels van Berlage hersteld. Het optillen van de zuidoosthoek was een nogal vrije opvatting van de twee architecten van het behouden van de stijl van Berlage. Dit wordt nu hersteld in de ware geest van Berlage. Bewoners moeten zich op elk moment thuis voelen op het Mercatorplein. Het nieuwe Mercatorplein U kent nu de invulling van het nieuwe Mercatorplein. U heeft kunnen lezen hoe aan alles is gedacht om het plein te verbeteren naar de wensen van bewoners, gebruikers, winkeliers, corporaties en het stadsdeel. Ze hebben allemaal een bijdrage geleverd aan deze verbeteringen. Het Mercatorplein wordt groener, gezelliger en levendiger met bomen, plantenbakken, terrassen, een fontein en een nieuw paviljoen, kortom: het Mercatorplein, huiskamer én hotspot van De Baarsjes. Colofon Deze publicatie is gemaakt in opdracht van Stadsdeel De Baarsjes. uitgever: Stadsdeel De Baarsjes eindredactie: Edwin Raap redactie: Jeannet Appelo (De Taalkamer) vormgeving: Jaap Oostermann (Odesign) foto s: Wim Salis, Riechelle van der Valk, Maria Douwes copyright: Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. Copyright september 2009 Stadsdeel De Baarsjes bezoekadres: Baarsjesweg 224 postadres: Postbus 9410, 1006 AK Amsterdam Tel. (020)

16 Voor het laatste nieuws over de planning en voortgang van het nieuwe Mercatorplein: