Antigenicity of schistosome glycans. Summary
|
|
- Hugo Klaas de Backer
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Antigenicity of schistosome glycans Summary
2 Summary Schistosomiasis or bilharzia is one of the major parasitic diseases of the world. The disease is caused by Schistosoma worms, which live in the blood vessels of the human host. The different stages of the life cycle interact in a specific way with the host, thereby sometimes manipulating the physiological/immunological mechanism for their own benefit. To survive the parasite must evade and/or resist the immune system of the host; glycoconjugates seem to play an important role in this. More and more structural data on schistosome glycosylation have become available, however, the exact biological role of most of these structures is still unknown. In this thesis, the glycosylation of schistosomes and the humoral response to carbohydrate epitopes are studied. In the general introduction (Chapter 1) the reader is introduced to human schistosomiasis and to glycoconjugates. The parasite and its life cycle, distribution, pathology, control and diagnosis of schistosomiasis are outlined and a general overview of glycoconjugates, their biosynthesis and function is given. In particular, glycoconjugates of schistosomes are highlighted. A brief overview of the structural data of schistosomal glycoconjugates and their expression in the different life cycle stages is presented. Furthermore, the host immune response to schistosome glycoconjugates and the function of these glycoconjugates are described. In Chapter 2, the enzymatic synthesis of primarily fucosylated glycans such as Lewis x, LDN-F and LDN-DF are described. These glycans were coupled to BSA to yield neoglycoconjugates. Subsequently, these neoglycoconjugates were used to screen a panel of monoclonal antibodies obtained from Schistosoma- infected or immunized mice. Twenty-five monoclonal antibodies were identified and used to localize the fucosylated structures in various stages of the parasite using immunocytochemical analysis. The fluorescence staining of the identified MAbs showed characteristic patterns. The MAbs that showed reactivity with LDN-DF stained miracidia, egg shells and whole cercariae and the excretory system of adult worms including the flame cells. The LDN-F structure was predominantly present in the parenchyma of adult worms, on miracidia and in the proximal part of cercariae. The Lewis x epitope was found in the gut, on the tegument of adult worms, on eggshells and on the oral sucker of cercariae. Finally, the anti-ldn MAbs stained the tegument of adult worms and miracidia. In Chapter 3, MAbs were identified using glycoproteins carrying carbohydrate structures that are shared by antigens of schistosomes and allergenic plant antigens. One MAb was selected and further characterized and it was shown to recognize truncated biantennary N-glycans Man 3 GlcNAc 2 -R. Additionally, this structure was shown to occur on many glycoproteins of schistosomes, invertebrates and also on a restricted number of vertebrate glycoproteins. Despite the fact that the MAbs had been isolated from infected mice, sera of individuals infected with S. 2
3 mansoni had similar levels of antibodies against this carbohydrate structure in comparison with sera of controls. In Chapter 4, the immunogenicity of the neoglycoconjugates described in Chapter 2 were studied in different groups of individuals infected with Schistosoma species. Specific IgM and IgG antibodies against LDN, LDN-DF and Lewis x were detected in sera of individuals infected with S. japonicum, S. haematobium and S. mansoni. Almost all infected individuals displayed a positive immune response to the LDN-DF epitope, whereas a lower and more variable immune response to LDN and Lewis x was observed. Anti-LDN-DF antibodies measured in sera from individuals infected with S. mansoni were predominantly of the IgM isotype, while IgG predominated the response in S. japonicum-infected individuals. In S. haematobium infected individuals, both isotypes were observed. Chapter 5 deals with the development of the humoral anti-glycan immune response of chimpanzees either or not vaccinated with radiation-attenuated S. mansoni cercariae. In this study, we used a broader panel of neoglycoconjugates carrying carbohydrates structures, which were mainly characteristic for schistosomes. During the acute phase of infection both vaccinated and infected chimpanzees produced high levels of IgG antibodies to LDN-DF and F-LDNαGal, while high levels of IgM antibodies were found against the trimeric Lewis x epitope. Low levels of IgM and IgG antibodies against LDN, LDN-F and Lewis x were found. Overall, the vaccinated chimpanzees displayed lower anti-carbohydrate antibody levels compared to control animals. Finally, the effect of praziquantel treatment and re-exposure on the anti-glycan immune response of S. japonicum infected pigs was studied and described in Chapter 6. Sera of pigs infected with S. japonicum contained anti-ldn, anti-lewis x and anti-ldn-df antibodies during the acute phase of infection. After treatment with praziquantel the level of all anticarbohydrate antibodies decreased rapidly in comparison with control pigs. The treated pigs were 100% resistant to re-exposure and serum of these pigs showed an increase in the level of anti-ldn-df antibodies one week after re-exposure. This effect could not be demonstrated for anti-ldn or anti-lewis x antibodies. The increase in the level of anti-ldn-df antibodies is probably induced by schistosomula and not by eggs remaining in tissue as seen for S. mansoni infections. Further studies are needed to evaluate the possibility of using the LDN-DF epitope as a potential marker for exposure to S. japonicum cercariae. Many questions can be posed about the function of these glycans and how they are involved in the complex immune responses of infected hosts to the parasite. It is hoped that a better understanding of the structures and functions of schistosome glycans provide new insights into the complex host-parasite relationship and may also contribute to the development of an effective anti-schistosome vaccine.
4 Samenvatting Schistosomiasis of bilharzia is een van de belangrijkste parasitaire infectieziekten in de wereld. De ziekte wordt veroorzaakt door Schistosoma wormen, die in de bloedvaten van de mens leven. Schistosomen hebben een complexe levenscyclus waarbij een zoetwaterslak als tussengastheer en de mens als definitieve gastheer optreedt. De volwassen wormen kunnen lange tijd in de mens overleven. Zij produceren echter grote hoeveelheden eieren die ernstige pathologische problemen kunnen veroorzaken bij geïnfecteerde individuen. De verschillende levensstadia van schistosomen reageren ieder op een specifieke manier met de gastheer, waarbij ze soms ten behoeve van zichzelf gebruik maken van de gastheer s physiologische/immunologische mechanismen. Om te kunnen overleven moet de parasiet het immuunsysteem van de gastheer ontwijken en/of weerstaan, hierbij blijken glycoconjugaten (geglycosyleerde eiwitten of lipiden) een belangrijke rol te spelen. In de afgelopen jaren is er een grote hoeveelheid aan structurele data van schistosomale glycoconjugaten bekend geworden, echter, de exacte biologische functie van de meeste van deze structuren is nog niet bekend. In dit proefschrift werden de glycosylering van schistosomen en de humorale immuun respons die gericht is tegen glycoconjugaten bestudeerd. Hoofdstuk 1 geeft een algemene inleiding over schistosomiasis in de mens en over glycoconjugaten, met onderwerpen zoals de levenscyclus van de parasiet, de verspreiding, de pathologie, de bestrijding en de diagnose van Schistosoma infecties. Verder wordt een overzicht gegeven van glycoconjugaten in het algemeen, de synthese en hun mogelijke functies. In het bijzonder worden glycoconjugaten van schistosomen belicht. Een korte samenvatting van de structurele data die bekend zijn over schistosomale glycoconjugaten en waar deze structuren in de verschillende levensstadia voorkomen is beschreven. Tenslotte wordt de immuun respons die gericht is tegen de schistosomale glycoconjugaten in de gastheer en de mogelijke functie van de schistosomale glycoconjugaten beschreven. Om de functie van schistosomale koolhydraat structuren in de parasiet-gastheer interactie te kunnen bestuderen, hebben we enzymatisch verschillende eindstandige koolhydraat structuren gesynthetiseerd. Het is nl erg moeilijk om voldoende materiaal te isoleren van de verschillende stadia van de parasiet, en dan houden we nog geen rekening met het risico van contaminatie met gastheer structuren. De enzymatische synthese van voornamelijk gefucosyleerde glycanen zoals Lewis x, LDN-F en LDN-DF wordt beschreven in hoofdstuk 2. Deze glycanen werden gekoppeld aan BSA zodat we neoglycoconjugaten kregen. Vervolgens hebben we deze neoglycoconjugaten
5 gebruikt om een set van 200 monoklonale antilichamen, die verkregen zijn van Schistosomageïnfecteerde of geimmuniseerde muizen, te screenen op herkenning van bovengenoemde glycaan structuren. Uiteindelijk zijn er vijfentwintig monoklonale antilichamen geïdentificeerd. Deze monoklonale antilichamen werden gebruikt om de aanwezigheid van deze gefucosyleerde structuren aan te tonen in de verschillende stadia van de parasiet gebruik makende van immunocytochemische analyze. De anti-ldn-df monoklonale antilichamen kleurden de miracidia, de eischalen en cercariae, en het excretie systeem van de volwassen worm inclusief vlamcellen aan. De LDN-F structuren waren vooral aanwezig in het parenchym van de volwassen worm, in de miracidia en in het proximale gedeelte van de cercariae. De Lewis x epitoop werd gevonden in de darm en het tegument van de volwassen worm, op ei-schalen en op de orale zuignap van de cercariae. Tenslotte, kleurden de anti-ldn monoklonale antilichamen het tegument van de volwassen worm en de miracidia aan. Een andere manier om monoklonale antistoffen te identificeren is het gebruik maken van glycoproteinen met bekende koolhydraat structuren. In hoofdstuk 3 zijn hiervoor glycoproteinen gebruikt die koolhydraat structuren bevatten die zowel bij helminthen, planten, insecten en weekdieren voorkomen, maar die tot nu toe niet gevonden zijn bij zoogdier glycoproteinen. Eén monoklonaal antilichaam werd geselecteerd en verder gekarakteriseerd. Dit monoklonaal herkende het getrunceerde biantennaire N-glycaan Man 3 GlcNAc 2 -R. Deze structuur bleek aanwezig te zijn op vele glycoproteinen van schistosomen, invertebraten en ook op een selecte groep van vertebrate glycoproteinen. Ondanks het feit dat het monoklonaal is geïsoleerd uit geïnfecteerde muizen, hadden sera van mensen die geïnfecteerd waren met S. mansoni geen verhoogde concentratie van antilichamen tegen deze koolhydraat structuur in vergelijking met niet-geïnfecteerde mensen. De gesynthetiseerde epitopen werden verder gebruikt om de humorale immuun respons van individuen die geïnfecteerd zijn met verschillende soorten Schistosoma te bestuderen (hoofdstuk 4). Sera van individuen die geïnfecteerd zijn met S. japonicum, S. haematobium en S. mansoni bevatten specifieke IgM en IgG antilichamen tegen LDN, LDN-DF en Lewis x. Bijna alle geïnfecteerde individuen hadden een positieve immuun respons tegen het LDN-DF epitoop, terwijl er een veel lagere en meer variabele immuun respons tegen LDN en Lewis x werd gemeten. De anti-ldn-df antilichamen in sera van individuen die geïnfecteerd waren met S. mansoni waren voornamelijk van het IgM isotype, terwijl in sera van S. japonicumgeïnfecteerde individuen het IgG isotype overheerste. Beide isotypes waren aanwezig in S. haematobium geïnfecteerde individuen.
6 Daarnaast is de ontwikkeling van de anti-glycaan antilichaam respons in S. mansoni geïnfecteerde chimpansees en het effect van vaccinatie met bestraalde S. mansoni cercariae bestudeerd (hoofdstuk 5). Voor deze studie hebben we een bredere set van neoglycoconjugaten gebruikt. Deze neoglycoconjugaten bevatten koolhydraat structuren die vooral karakteristiek zijn voor schistosomen. Tijdens de acute phase van de infectie, bevatten zowel de controle als de gevaccineerde chimpansees hoge concentraties van IgG antilichamen tegen LDN-DF en F- LDNαGal, terwijl er hoge concentraties van IgM antilichamen werden gevonden tegen de trimeer Lewis x epitoop. Sera van beide groepen hadden lage concentraties van IgG en IgM antilichamen tegen LDN, LDN-F en Lewis x. Over het geheel hebben de gevaccineerde chimpansees een lagere concentratie van anti-glycaan antilichamen in hun sera in vergelijking met de controle dieren. Naast het bestuderen van de ontwikkeling van de humorale immune response in mensen en chimpansees, hebben we gekeken wat het effect was van een Praziquantel behandeling op de ontwikkeling van glycaan respons (hoofdstuk 6). Varkens werden geïnfecteerd met S. japonicum cercariae en vervolgens behandeld met Praziquantel. Een deel van de varkens werd na behandeling voor de tweede keer blootgesteld aan S. japonicum cercariae. Sera van de geïnfecteerde varkens bevatten o.a. antilichamen die gericht zijn tegen LDN, Lewis x en LDN- DF. Tijdens de acute phase van de infectie was de concentratie van deze antilichamen het hoogst. Na behandeling nam de concentratie van alle anti-glycaan antilichamen in sera af in vergelijking met de controle varkens. De behandelde varkens waren 100% resistent tegen herinfectie. De concentratie van anti-ldn-df antilichamen nam direct na herinfectie toe. Deze toename in concentratie werd niet gevonden voor de andere anti-glycaan antilichamen. De toename van LDN-DF antilichamen wordt waarschijnlijk geïnduceerd door schistosomula en niet door eieren zoals bij S. mansoni infecties. Verdere studies zijn nodig om te kunnen evalueren of de LDN-DF epitoop inderdaad als potentiele marker voor blootstelling aan S. japonicum infecties kan dienen. Vele vragen kunnen worden gesteld over de functie van deze glycanen en hoe ze betrokken zijn bij de complexe immuun respons van de geïnfecteerde gastheer naar de parasiet. We hopen dat een betere kennis van structuren en functies van schistosomale glycanen leidt tot nieuwe inzichten in de complexe parasiet-gastheer interactie en misschien bijdraagt tot de ontwikkeling van een effectiever anti-schistosomaal vaccin.
Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19067 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Meevissen, Moniek Hubertina Joanna Title: Schistosoma mansoni egg glycoproteins
Nadere informatieSamenvatting. Samenvatting
Samenvatting Schistosomen en het immuunsysteem van de gastheer De parasieten van de schistosoma familie zoals Schistosoma mansoni en Schistosoma haematobium veroorzaken de ziekte schistosomiasis, ook wel
Nadere informatieChapter 4 Understanding Families. In this chapter, you will learn
Chapter 4 Understanding Families In this chapter, you will learn Topic 4-1 What Is a Family? In this topic, you will learn about the factors that make the family such an important unit, as well as Roles
Nadere informatieCover Page. Author: Smit, C.H. Title: Developmental expression and antigenicity of schistosome glycans Issue Date:
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/43385 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Smit, C.H. Title: Developmental expression and antigenicity of schistosome glycans
Nadere informatieSummary 136
Summary 135 Summary 136 Summary The objectives of this thesis were to develop of a mouse model of neuropathic pain and spinal cord stimulation (SCS) and to increase the efficacy of spinal cord stimulation
Nadere informatieInvloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur
Invloed van het aantal kinderen op de seksdrive en relatievoorkeur M. Zander MSc. Eerste begeleider: Tweede begeleider: dr. W. Waterink drs. J. Eshuis Oktober 2014 Faculteit Psychologie en Onderwijswetenschappen
Nadere informatieFunctional analysis of immunogenic glycoconjugates in the pathogenesis of schistosomiasis
Functional analysis of immunogenic glycoconjugates in the pathogenesis of schistosomiasis Koen Van de Vijver Promotores: Prof. dr. E van der Marck; Prof. dr. A Deelder Co-promotores: Dr. C Hokke; Prof.
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/40905 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ateba Ngoa, U. Title: The effect of parasitic co-infections on immune responses
Nadere informatieDe Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en. Discrepantie
De Relatie tussen Betrokkenheid bij Pesten en Welbevinden en de Invloed van Sociale Steun en Discrepantie The Relationship between Involvement in Bullying and Well-Being and the Influence of Social Support
Nadere informatieANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM
Read Online and Download Ebook ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK EN BEHANDELING (DUTCH EDITION) FROM BOHN STAFLEU VAN LOGHUM DOWNLOAD EBOOK : ANGSTSTOORNISSEN EN HYPOCHONDRIE: DIAGNOSTIEK STAFLEU
Nadere informatieModererende Rol van Seksuele Gedachten. Moderating Role of Sexual Thoughts. C. Iftekaralikhan-Raghubardayal
Running head: momentaan affect en seksueel verlangen bij vrouwen 1 De Samenhang Tussen Momentaan Affect en Seksueel Verlangen van Vrouwen en de Modererende Rol van Seksuele Gedachten The Association Between
Nadere informatieKaren J. Rosier - Brattinga. Eerste begeleider: dr. Arjan Bos Tweede begeleider: dr. Ellin Simon
Zelfwaardering en Angst bij Kinderen: Zijn Globale en Contingente Zelfwaardering Aanvullende Voorspellers van Angst bovenop Extraversie, Neuroticisme en Gedragsinhibitie? Self-Esteem and Fear or Anxiety
Nadere informatieSummary Chapter one chapter two chapter three
Appendix 1 2 3 4 5 6 7 Summary Infections with intestinal worms (named soiltransmitted helminths ) and micronutrientdeficienciesaretwomajorglobalhealthproblems,especiallyinchildren. Both conditions are
Nadere informatieDe Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim
De Relatie tussen Werkdruk, Pesten op het Werk, Gezondheidsklachten en Verzuim The Relationship between Work Pressure, Mobbing at Work, Health Complaints and Absenteeism Agnes van der Schuur Eerste begeleider:
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress en Depressieve Symptomen en de Mediërende Invloed van Controle en Zelfwaardering The Relationship between Daily Hassles and Depressive Symptoms and the Mediating Influence
Nadere informatieCOGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS
COGNITIEVE DISSONANTIE EN ROKERS Gezondheidsgedrag als compensatie voor de schadelijke gevolgen van roken COGNITIVE DISSONANCE AND SMOKERS Health behaviour as compensation for the harmful effects of smoking
Nadere informatieRelatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën
Relatie tussen Persoonlijkheid, Opleidingsniveau, Leeftijd, Geslacht en Korte- en Lange- Termijn Seksuele Strategieën The Relation between Personality, Education, Age, Sex and Short- and Long- Term Sexual
Nadere informatieSummary Samenvatting. Chapter 9
Summary Samenvatting Chapter 9 Chapter 9 Summary In this thesis we describe the clinical spectrum of Enterovirus (EV) and Human Parechovirus (HPeV) infection in children, with the focus on clinical symptoms,
Nadere informatieImpact en disseminatie. Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven
Impact en disseminatie Saskia Verhagen Franka vd Wijdeven Wie is wie? Voorstel rondje Wat hoop je te leren? Heb je iets te delen? Wat zegt de Programma Gids? WHAT DO IMPACT AND SUSTAINABILITY MEAN? Impact
Nadere informatieAdherence aan HWO en meer bewegen
Adherence aan HWO en meer bewegen Een experimenteel onderzoek naar de effecten van het motivationele stadium van patiënten en de adherence aan huiswerkoefeningen (HWO) bij fysiotherapie en het meer bewegen.
Nadere informatieSchistosoma mansoni: structurele en biofysische aspecten van Lewis X- antilichaam interacties
Nederlandse samenvatting Schistosoma mansoni: structurele en biofysische aspecten van Lewis X- antilichaam interacties promotoren: Prof. dr. J.P. Abrahams en Prof. Dr. A.M. Deelder co-promotor: Dr. C.H.
Nadere informatieLichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch. en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa. Physical factors as predictors of psychological and
Lichamelijke factoren als voorspeller voor psychisch en lichamelijk herstel bij anorexia nervosa Physical factors as predictors of psychological and physical recovery of anorexia nervosa Liesbeth Libbers
Nadere informatieSectie Infectieziekten
Sectie Infectieziekten 1 December 2015 U kunt helpen de HIV / AIDS epidemie te beëindigen You can help to end the HIV / AIDS epidemic Sectie Infectieziekten Weet uw HIV status Know your HIV status by 2020
Nadere informatieSummary 124
Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities
Nadere informatieHelminth infections induce immunomodulation: consequences and mechanisms
Helminth infections induce immunomodulation: consequences and mechanisms Thesis by: Elly van Riet Promotores: Prof. dr. M. Yazdanbakhsh Prof. dr. A.G.M. Tielens Copromotor: Dr. F.C. Hartgers Leiden University
Nadere informatiePesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind.
Pesten onder Leerlingen met Autisme Spectrum Stoornissen op de Middelbare School: de Participantrollen en het Verband met de Theory of Mind. Bullying among Students with Autism Spectrum Disorders in Secondary
Nadere informatieType Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag. Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer?
Type Dementie als Oorzaak van Seksueel Ontremd Gedrag Aanwezigheid van het Gedrag bij Type Alzheimer? Type of Dementia as Cause of Sexual Disinhibition Presence of the Behavior in Alzheimer s Type? Carla
Nadere informatieEffecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme
Effecten van contactgericht spelen en leren op de ouder-kindrelatie bij autisme Effects of Contact-oriented Play and Learning in the Relationship between parent and child with autism Kristel Stes Studentnummer:
Nadere informatieDe Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van. Kinderen
Voorschoolse vorming en de ontwikkeling van kinderen 1 De Relatie tussen Voorschoolse Vorming en de Ontwikkeling van Kinderen The Relationship between Early Child Care, Preschool Education and Child Development
Nadere informatieInnovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie. Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M.
Innovaties in de chronische ziekenzorg 3e voorbeeld van zorginnovatie Dr. J.J.W. (Hanneke) Molema, Prof. Dr. H.J.M. (Bert) Vrijhoef Take home messages: Voor toekomstbestendige chronische zorg zijn innovaties
Nadere informatieKeuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze. in Relatie tot Depressie
1 Keuzetwijfels in de Keuzetwijfels in de Emerging Adulthood rondom Studie- en Partnerkeuze in Relatie tot Depressie Open Universiteit Nederland Masterscriptie (S58337) Naam: Ilse Meijer Datum: juli 2011
Nadere informatieSchistosomiasis is, after malaria, the second-most socio-economically devastating parasitic disease. It has been estimated that 600 million people in
Summary Schistosomiasis is, after malaria, the second-most socio-economically devastating parasitic disease. It has been estimated that 600 million people in many parts of Africa, the Middle East and Southern
Nadere informatieGeslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive. Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive
1 Geslacht, Emotionele Ontrouw en Seksdrive Gender, Emotional Infidelity and Sex Drive Femke Boom Open Universiteit Naam student: Femke Boom Studentnummer: 850762029 Cursusnaam: Empirisch afstudeeronderzoek:
Nadere informatieDenken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie.
0 Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve en reflectieve cognitie. Denken en Doen Doen of Denken Het verband tussen seksueel risicovol gedrag en de impulsieve
Nadere informatieHet verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij
Het verband tussen alledaagse stress en negatief affect bij mensen met een depressie en de rol van zelfwaardering daarbij Een vergelijking van een depressieve en een niet-depressieve groep met Experience-Sampling-Method
Nadere informatieSLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE. Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het
SLACHTOFFER CYBERPESTEN, COPING, GEZONDHEIDSKLACHTEN, DEPRESSIE Cyberpesten: de implicaties voor gezondheid en welbevinden van slachtoffers en het modererend effect van coping Cyberbullying: the implications
Nadere informatieKwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing
Kwaliteit van Leven en Depressieve Symptomen van Mensen met Multiple Sclerose: De Modererende Invloed van Coping en Doelaanpassing Quality of Life and Depressive Symptoms of People with Multiple Sclerosis:
Nadere informatieSAMPLE 11 = + 11 = + + Exploring Combinations of Ten + + = = + + = + = = + = = 11. Step Up. Step Ahead
7.1 Exploring Combinations of Ten Look at these cubes. 2. Color some of the cubes to make three parts. Then write a matching sentence. 10 What addition sentence matches the picture? How else could you
Nadere informatieDe relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en. proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten
De relatie tussen depressie- en angstsymptomen, diabetesdistress, diabetesregulatie en proactieve copingvaardigheden bij type 2 diabetespatiënten The relationship between depression symptoms, anxiety symptoms,
Nadere informatiein de route kunnen activeren. Een groep van enzymen die ook deel uitmaken van deze cascade zijn de mitogen-activated protein kinases (MAP kinases).
Samenvatting Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 1 geeft een algemene introductie tot de immuunresponsen die worden opgewekt door helminthen; wormen, waarvan de meeste soorten parasitair zijn. Twee typen zijn te onderscheiden:
Nadere informatieAN URBAN PLAYGROUND AFSTUDEERPROJECT
AN URBAN PLAYGROUND 2005 Het vraagstuk van de openbare ruimte in naoorlogse stadsuitbreidingen, in dit geval Van Eesteren s Amsterdam West, is speels benaderd door het opknippen van een traditioneel stadsplein
Nadere informatieBehandeleffecten. in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel. Treatment effects in. Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel
Behandeleffecten in Forensisch Psychiatrisch Center de Rooyse Wissel Treatment effects in Forensic Psychiatric Centre de Rooyse Wissel S. Daamen-Raes Eerste begeleider: Dr. W. Waterink Tweede begeleider:
Nadere informatieHet Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive
Gender, Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive 1 Het Effect van Gender op de Relatie tussen Persoonlijkheidskenmerken en Seksdrive Gender Effect on the Relationship between Personality Traits and Sex Drive
Nadere informatieDe Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie
De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited
Nadere informatieEmotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en. Bevlogenheid
Emotionele Arbeid, de Dutch Questionnaire on Emotional Labor en Bevlogenheid Emotional Labor, the Dutch Questionnaire on Emotional Labor and Engagement C.J. Heijkamp mei 2008 1 ste begeleider: dhr. dr.
Nadere informatieDe Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij. Verslaafde Patiënten met PTSS
Persoonskenmerken en ervaren lijden bij verslaving en PTSS 1 De Relatie Tussen Persoonskenmerken en Ervaren Lijden bij Verslaafde Patiënten met PTSS The Relationship between Personality Traits and Suffering
Nadere informatieEffecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en
Effecten van een op MBSR gebaseerde training van hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en compassionele tevredenheid. Een pilot Effects of a MBSR based training program of hospice caregivers
Nadere informatiede Rol van Persoonlijkheid Eating: the Role of Personality
De Relatie tussen Dagelijkse Stress en Emotioneel Eten: de Rol van Persoonlijkheid The Relationship between Daily Stress and Emotional Eating: the Role of Personality Arlette Nierich Open Universiteit
Nadere informatieDe Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief. Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats
De Relatie tussen Lichamelijke Gezondheid, Veerkracht en Subjectief Welbevinden bij Inwoners van Serviceflats The Relationship between Physical Health, Resilience and Subjective Wellbeing of Inhabitants
Nadere informatieSamenvatting in het Nederlands Inleiding
Samenvatting in het Nederlands Inleiding Dictyocaulus viviparus (longworm) is de veroorzaker van parasitaire bronchitis bij het rund. De worm behoort tot de superfamilie van de Trichostrongyloidea binnen
Nadere informatieFOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE. Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010
FOR DUTCH STUDENTS! ENGLISH VERSION NEXT PAGE Toets Inleiding Kansrekening 1 8 februari 2010 Voeg aan het antwoord van een opgave altijd het bewijs, de berekening of de argumentatie toe. Als je een onderdeel
Nadere informatieCover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/41317 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Dam, G.J. van Title: Circulating gut-associated antigens of Schistosoma mansoni
Nadere informatieDe Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen
De Relatie tussen Dagelijkse Stress, Negatief Affect en de Invloed van Bewegen The Association between Daily Hassles, Negative Affect and the Influence of Physical Activity Petra van Straaten Eerste begeleider
Nadere informatieGeneral info on using shopping carts with Ingenico epayments
Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an
Nadere informatieOntwikkeling, Strategieën en Veerkracht van Jongeren van Ouders met Psychische Problemen. Een Kwalitatief Onderzoek op Basis van Chats.
Ontwikkeling, Strategieën en Veerkracht van Jongeren van Ouders met Psychische Problemen. Een Kwalitatief Onderzoek op Basis van Chats. Development, Strategies and Resilience of Young People with a Mentally
Nadere informatieSUPPLEMENTARY FIGURES AND TABLES
Altered RECQL5 expression in urothelial bladder carcinoma increases cellular proliferation and makes RECQL5 helicase activity a novel target for chemotherapy SUPPLEMENTARY FIGURES AND TABLES Supplementary
Nadere informatie(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs. (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren
(1) De hoofdfunctie van ons gezelschap is het aanbieden van onderwijs (2) Ons gezelschap is er om kunsteducatie te verbeteren (3) Ons gezelschap helpt gemeenschappen te vormen en te binden (4) De producties
Nadere informatieDe Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik. makend van GPS- en Versnellingsmeterdata
De Relatie tussen de Fysieke Omgeving en het Beweeggedrag van Kinderen gebruik makend van GPS- en Versnellingsmeterdata The relationship Between the Physical Environment and Physical Activity in Children
Nadere informatieBent u gemotiveerd? L.E.J. Gerretsen Studentnummer: Eerste begeleider: prof. dr. L. Lechner Tweede begeleider: Dr. A.
Bent u gemotiveerd? Een Experimenteel Onderzoek naar de Invloed van een op het Transtheoretisch Model Gebaseerde Interventie op de Compliance bij de Fysiotherapeutische Behandeling van Psychiatrische Patiënten
Nadere informatieIntroductie in flowcharts
Introductie in flowcharts Flow Charts Een flow chart kan gebruikt worden om: Processen definieren en analyseren. Een beeld vormen van een proces voor analyse, discussie of communicatie. Het definieren,
Nadere informatieMentaal Weerbaar Blauw
Mentaal Weerbaar Blauw de invloed van stereotypen over etnische minderheden cynisme en negatieve emoties op de mentale weerbaarheid van politieagenten begeleiders: dr. Anita Eerland & dr. Arjan Bos dr.
Nadere informatieUniversity of Groningen. Cellular stress response during hepatitis C virus infection Rios Ocampo, Wilson
University of Groningen Cellular stress response during hepatitis C virus infection Rios Ocampo, Wilson IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish
Nadere informatieDe relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl. The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style
De relatie tussen Stress Negatief Affect en Opvoedstijl The relationship between Stress Negative Affect and Parenting Style Jenny Thielman 1 e begeleider: mw. dr. Esther Bakker 2 e begeleider: mw. dr.
Nadere informatieMENTALE VEERKRACHT, COPINGSTRATEGIEËN EN EETPROBLEMATIEK 1
MENTALE VEERKRACHT, COPINGSTRATEGIEËN EN EETPROBLEMATIEK 1 De Invloed van Mentale Veerkracht op Copingstrategieën bij Eetproblematiek The Influence of Resilience on Coping Strategies and Disordered Eating
Nadere informatieHet Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit. van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten
Het Effect van de Kanker Nazorg Wijzer* op Werkgerelateerde Problematiek en Kwaliteit van Leven bij Werkende Ex-Kankerpatiënten The Effect of the Kanker Nazorg Wijzer* on Work-related Problems and Quality
Nadere informatieCommunication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education
Communication about Animal Welfare in Danish Agricultural Education Inger Anneberg, anthropologist, post doc, Aarhus University, Department of Animal Science Jesper Lassen, sociologist, professor, University
Nadere informatieBorstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition)
Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker Click here if your download doesn"t start automatically Borstkanker: Stichting tegen Kanker (Dutch Edition) Stichting tegen Kanker
Nadere informatieDisclosure belangen spreker
Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder
Nadere informatieDe andere elementen komen niet zomaar aanwaaien.
a Welke twee zoutoplossingen zou hij daarvoor kunnen gebruiken? Geef de oplosvergelijkingen voor beide zouten. Noem de oplossingen resp. oplossing A en oplossing B b Geef de reactievergelijking van de
Nadere informatieOuderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit
1 Ouderlijke Controle en Angst bij Kinderen, de Invloed van Psychologische Flexibiliteit Nicola G. de Vries Open Universiteit Nicola G. de Vries Studentnummer 838995001 S71332 Onderzoekspracticum scriptieplan
Nadere informatieSTIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1. Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer
STIGMATISERING VAN PATIENTEN MET LONGKANKER 1 Stigmatisering van Patiënten met Longkanker: De Rol van Persoonlijke Relevantie voor de Waarnemer Stigmatization of Patients with Lung Cancer: The Role of
Nadere informatieThe relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope
The relationship between social support and loneliness and depressive symptoms in Turkish elderly: the mediating role of the ability to cope Een onderzoek naar de relatie tussen sociale steun en depressieve-
Nadere informatieRunning head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN
Running head: EFFECT VAN IB-CGT OP SEKSUELE DISFUNCTIES BIJ VROUWEN Het Effect van Online Cognitieve Gedragstherapie op Seksuele Disfuncties bij Vrouwen The Effectiveness of Internet-based Cognitive-Behavioural
Nadere informatieStigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer
Met opmaak: Links: 3 cm, Rechts: 2 cm, Boven: 3 cm, Onder: 3 cm, Breedte: 21 cm, Hoogte: 29,7 cm Stigmatisering van Mensen met Keelkanker: de Rol van Mindfulness van de Waarnemer Stigmatisation of Persons
Nadere informatieSociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen
Sociale Cognitie bij Psychisch Gezonde Volwassenen Onderzoek met het Virtuele Lab Social Cognition in Psychologically Healthy Adults Research with the Virtual Laboratory Anja I. Rebber Studentnummer: 838902147
Nadere informatieProcess Mining and audit support within financial services. KPMG IT Advisory 18 June 2014
Process Mining and audit support within financial services KPMG IT Advisory 18 June 2014 Agenda INTRODUCTION APPROACH 3 CASE STUDIES LEASONS LEARNED 1 APPROACH Process Mining Approach Five step program
Nadere informatieThe Effect of Gender, Sex Drive and Autonomy. on Sociosexuality. Invloed van Sekse, Seksdrive en Autonomie. op Sociosexualiteit
The Effect of Gender, Sex Drive and Autonomy on Sociosexuality Invloed van Sekse, Seksdrive en Autonomie op Sociosexualiteit Filiz Bozkurt First supervisor: Second supervisor drs. J. Eshuis dr. W. Waterink
Nadere informatienociception in offspring exposed to perinatal maternal stress and/or developmental anti depressant medications.
Summary L. Knaepen SUMMARY Summary Chapter 1 provides a brief overview of two perinatal events, i.e. perinatal maternal stress exposure and repetitive neonatal pain exposure, which are described in this
Nadere informatieDutch. English to Dutch sample translation. Adverse Effects of Non-steroidal Anti-inflammatory Drugs in the Dog and Cat. Original English article
Original English article CLINICAL REVIEW Adverse Effects of Non-steroidal Anti-inflammatory Drugs in the Dog and Cat Josephine P. Isaacs School of Veterinary Science The University of Queensland 4072 ABSTRACT
Nadere informatieDe Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden
De Rol van Zelfregulatie, Motivatie en Eigen Effectiviteitsverwachting op het Volhouden van Sporten en de Invloed van Egodepletie, Gewoonte en Geslacht The Role of Selfregulation, Motivation and Self-efficacy
Nadere informatieDe Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag. The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior
De Invloed van Perceived Severity op Condoomgebruik en HIV-Testgedrag The Influence of Perceived Severity on Condom Use and HIV-Testing Behavior Martin. W. van Duijn Student: 838797266 Eerste begeleider:
Nadere informatieFour-card problem. Input
Four-card problem The four-card problem (also known as the Wason selection task) is a logic puzzle devised by Peter Cathcart Wason in 1966. It is one of the most famous tasks in the study of deductive
Nadere informatieDeterminanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting. aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen
Determinanten en Barrières van Seksuele Patiëntenvoorlichting aan Kankerpatiënten door Oncologieverpleegkundigen Determinants and Barriers of Providing Sexual Health Care to Cancer Patients by Oncology
Nadere informatieFunctioneren van een Kind met Autisme. M.I. Willems. Open Universiteit
Onderzoek naar het Effect van de Aanwezigheid van een Hond op het Alledaags Functioneren van een Kind met Autisme M.I. Willems Open Universiteit Naam student: Marijke Willems Postcode en Woonplaats: 6691
Nadere informatieCover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19074 holds various files of this Leiden University dissertation.
Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19074 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Suwannalai, Parawee Title: ACPA response in evolution of rheumatoid arthritis
Nadere informatieHet meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA
Het meten van de kwaliteit van leven bij kinderen met JIA Measuring quality of life in children with JIA Masterthese Klinische Psychologie Onderzoeksverslag Marlot Schuurman 1642138 mei 2011 Afdeling Psychologie
Nadere informatieHet modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind
Het modererend effect van de moeder kind relatie op de effecten van prenatale blootstelling aan PCB s op de cognitieve ontwikkeling van het kind The moderating effect of the mother child relation on the
Nadere informatiebij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie of Children with a Severe Form of Dyslexia Ans van Velthoven
Neuropsychologische Behandeling en Sociaal Emotioneel Welzijn bij Kinderen met een Ernstige Vorm van Dyslexie Neuropsychological Treatment and Social Emotional Well-being of Children with a Severe Form
Nadere informatieTahnee Anne Jeanne Snelder. Open Universiteit
Effecten van Gedragstherapie op Sociale Angst, Zelfgerichte Aandacht & Aandachtbias Effects of Behaviour Therapy on Social Anxiety, Self-Focused Attention & Attentional Bias Tahnee Anne Jeanne Snelder
Nadere informatiePersoonlijkheidskenmerken en cyberpesten onder jongeren van 11 tot 16 jaar:
Persoonlijkheidskenmerken en cyberpesten onder jongeren van 11 tot 16 jaar: is er een relatie met een verkorte versie van de NVP-J? Personality Characteristics and Cyberbullying among youngsters of 11
Nadere informatieHet Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij. Kinderen: Affect als Moderator
1 Het Effect van Cliëntgerichte Speltherapie op Internaliserende Problematiek bij Kinderen: Affect als Moderator The Effect of Client-Centered Play Therapy on Internalizing Problems of Children: Affect
Nadere informatieMVA Flu. Figuur 1: A: Middels homologe recombinatie (op basis van de homologie van de Del III flanks in het MVA
Figuur 1: A: Middels homologe recombinatie (op basis van de homologie van de Del III flanks in het MVA genoom en het plasmide) in CEF cellen wordt in de geïnfecteerde+getransfecteerde cel de regio tussen
Nadere informatieUitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK
Uitwegen voor de moeilijke situatie van NL (industriële) WKK Kees den Blanken Cogen Nederland Driebergen, Dinsdag 3 juni 2014 Kees.denblanken@cogen.nl Renewables genereren alle stroom (in Nederland in
Nadere informatieVerwevenheid van Temperament en Hechtingsstijl: verbanden tussen de temperamentkenmerken negatief affect, extraversie/energie en
Verwevenheid van Temperament en Hechtingsstijl: verbanden tussen de temperamentkenmerken negatief affect, extraversie/energie en verbondenheid en de hechtingsstijl in een volwassenen populatie. Interrelationships
Nadere informatieRunning head: OPVOEDSTIJL, EXTERNALISEREND PROLEEMGEDRAG EN ZELFBEELD
1 Opvoedstijl en Externaliserend Probleemgedrag en de Mediërende Rol van het Zelfbeeld bij Dak- en Thuisloze Jongeren in Utrecht Parenting Style and Externalizing Problem Behaviour and the Mediational
Nadere informatieDe Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een. Vergelijking met Rusten in Liggende Positie
De Effectiviteit van een Mindfulness-gebaseerde Lichaamsscan: een Vergelijking met Rusten in Liggende Positie The Effectiveness of a Mindfulness-based Body Scan: a Comparison with Quiet Rest in the Supine
Nadere informatieDe Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten. een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te.
De Invloed van Innovatiekenmerken op de Intentie van Leerkrachten een Lespakket te Gebruiken om Cyberpesten te Voorkomen of te Stoppen The Influence of the Innovation Characteristics on the Intention of
Nadere informatieUniversity of Groningen
University of Groningen De ontwikkeling van prikkelverwerking bij mensen met een Autisme Spectrum Stoornis en de invloed van hulp en begeleiding gedurende het leven. Fortuin, Marret; Landsman-Dijkstra,
Nadere informatieThe downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care
The downside up? A study of factors associated with a successful course of treatment for adolescents in secure residential care Annemiek T. Harder Studies presented in this thesis and the printing of this
Nadere informatie