Wonen in Gelderland Monitoring van het woonbeleid

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wonen in Gelderland Monitoring van het woonbeleid"

Transcriptie

1 Wonen in Gelderland 2011 Monitoring van het woonbeleid 1

2 Inhoudsopgave: Samenvatting en conclusie...4 1) Inleiding...6 2) Gelderland totaal Bevolking Nieuwbouw Ontwikkeling woningvoorraad Bouwvergunningen Toekomstige ontwikkelingen Woningtekort Kwalitatieve aspecten van de woningvoorraad Huurwoningen: Nultredenwoningen Betaalbare woningen Stimulering Goedkope Woningbouw Coalitieakkoord Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Intensivering van de woningbouw Duurzaamheid Opdrachtgeverschap bij nieuwbouw Huisvesting Verblijfsgerechtigden en Gepardonneerden ) Woningbouw per regio Achterhoek...33 De regio Achterhoek heeft in 2010 precies het te verwachten gemiddelde aantallen woningen uit KWP3 aan de woningvoorraad toegevoegd. Kwalitatief gezien hadden er iets minder huurwoningen en iets meer betaalbare (koop)woningen mogen worden toegevoegd. Het aandeel nultredenwoningen 2

3 ligt nog niet op het gewenste niveau maar wel beduidend hoger dan in de voorgaande jaren. In de toekomstige woningbouwplannen mogen in alle drie de categoriën meer woningen opgenomen worden.3.2 De Vallei De Vallei Noord-Veluwe Rivierenland Stadsregio Arnhem Nijmegen Stedendriehoek...50 Bijlage 1: Ontwikkeling bevolking Gelderse gemeenten Bijlage 2: Ontwikkeling woningvoorraad Gelderse gemeenten Bijlage 2: Ontwikkeling woningvoorraad Gelderse gemeenten Bijlage 3: Regio-indeling woonbeleid Gelderland (geldig vanaf )

4 Samenvatting en conclusie Op basis van de Gelderse woonvisie en woningbehoefteonderzoek is in de provincie Gelderland per regio een prognose gemaakt van de kwalitatieve woningbehoefte. Deze heeft betrekking op diverse kwalitatieve kenmerken, zoals prijsklasse, huur of koop en geschiktheid voor ouderen. Op basis hiervan zijn regionale kwalitatieve woonprogramma s opgesteld. De provincie heeft vervolgens afspraken met gemeenten en corporaties gemaakt over de uitbreiding en aanpassing van de woningvoorraad en over de regionale kwalitatieve woonprogramma s. De regionale woonprogramma s en het afsprakenkader worden aangeduid als Kwalitatief Woonprogramma (KWP3). Deze rapportage Wonen in Gelderland 2011 geeft inzicht in de ontwikkelingen op de Gelderse woningmarkt in het afgelopen jaar. Hieronder volgt een opsomming van de meest in het oog springende conclusies: a. In 2010 zijn nieuwbouw woningen opgeleverd in Gelderland. In 2010 zijn de gevolgen van de recessie terug te zien in de woningbouwcijfers. Rekening houdend met de sloop en andere onttrekkingen is in 2010 de Gelderse woningvoorraad netto toegenomen met woningen. Inmiddels telt Gelderland ongeveer woningen. b. Huurwoningen: in 2010 is het aantal huurwoningen in absolute zin afgenomen. Dit komt doordat er meer huurwoningen gesloopt danwel verkocht zijn dan er bijgebouwd zijn. De productie van nieuwe huurwoningen bedroeg 36% van de nieuwbouw. Door de sloop van huurwoningen kwam het netto aandeel uit op 24%. In KWP3 is afgesproken dat van de netto toevoegingen er 18% in de huursector plaatsvinden. In 2010 wordt dat met 24% ruimschoots gehaald. c. Betaalbare woningen: de productie van betaalbare woningen is vooral onder invloed van de Stimuleringsbijdrage Goedkope Woningbouw toegenomen. In 2010 lag de productie van betaalbare woningen met 45% boven de afspraak in het KWP3 (31%). De vrees bestaat dat, na afloop van de SGW medio 2011, de productie van betaalbare woningen afneemt. d. Nultredenwoningen: het aandeel nultredenwoningen is in 2010 met 47% lager dan de 68% die was afgesproken in het KWP3. Het aandeel nultredenwoningen is gedurende de afgelopen jaren wel geleidelijk toegenomen van 24% in 2005 tot 47% in Wat betreft de aantallen nieuwbouwwoningen heeft Gelderland de laatste jaren goed gepresteerd. In vergelijking met andere provincies behoren we tot de top van Nederland. De coalitiedoelstelling om van 2007 t/m 2010 gemiddeld nieuwe woningen per jaar op te leveren, is gehaald. In totaal zijn er in deze periode woningen gebouwd, gemiddeld woningen per jaar. De gevolgen van de crisis worden in de woningbouwcijfers van 2010 voor het eerst zichtbaar. Hoewel de vraag naar woningen in de komende jaren ook af zal gaan nemen is het belangrijk dat de bouw aan de gang gehouden wordt. Als de bouw stilvalt leidt dat tot onevenredige prijsverhogingen en verlies van expertise en arbeidspotentieel. Dat kan vervolgens leiden tot een uitgestelde tweede crisis op de woningmarkt over enkele jaren. Op basis van het aantal woningen dat op 1 januari 2011 in aanbouw was en het aantal woningen dat in het eerste kwartaal van 2011 is opgeleverd, is de verwachting dat in 2011 de Gelderse woningvoorraad netto met ongeveer woningen groeit. 1 Dit aantal is gebaseerd op alle woningen inclusief de administratieve correcties van het CBS. 4

5 De Gelderse bevolking groeit nog steeds, maar de verwachting is dat dit voor Gelderland gemiddeld rond 2035 zal omslaan in een lichte afname. In sommige regio s treedt deze afname eerder op. Het aantal huishoudens groeit ook nog steeds, maar deze groei wordt geleidelijk minder. De (afvlakkende) groei, de gezinsverdunning en het bestaande woningtekort zorgen ervoor dat er nog steeds vraag is naar uitbreiding van de woningvoorraad. Er moet nog steeds worden gebouwd, zij het minder dan voorheen. 5

6 1) Inleiding Ieder jaar wordt door de provincie Gelderland een monitoringsrapportage uitgebracht die de ontwikkelingen beschrijft op de Gelderse woningmarkt. Dit is de zevende rapportage over de Gelderse woningmarkt. De rapportage heeft als doel: inzicht te geven in de ontwikkelingen van de laatste jaren op de Gelderse woningmarkt en van de stand van zaken op 1 januari 2011; inzicht te geven in de overeenkomsten en verschillen tussen regio s; een inschatting te geven van de mate waarin (per regio) de doelstellingen van het kwalitatieve woonbeleid worden gerealiseerd; een beschrijving te geven van de voortgang van de uitvoering van het Kwalitatief Woonprogramma 2010 t/m 2019 (KWP3). KWP Het Kwalitatief Woonprogramma 3 (KWP3) is als uitwerking van het Gelderse streekplan vastgesteld door Gedeputeerde Staten op 12 januari Inmiddels heeft het streekplan onder het regiem van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening de status van provinciale ruimtelijke structuurvisie gekregen. Het KWP maakt daar onderdeel van uit. Op basis van de woonvisie en woningbehoefteonderzoek is per regio een prognose gemaakt van de kwalitatieve woningbehoefte, verdeeld naar diverse kwalitatieve kenmerken, zoals prijsklasse, het aandeel huur, en de geschiktheid voor ouderen. De regio s hebben deze prognoses vervolgens gebruikt voor hun regionale kwalitatieve woonprogramma s. De provincie heeft afspraken met gemeenten en corporaties gemaakt over de uitbreiding en aanpassing van de woningvoorraad en over de kwalitatieve woonprogramma s (KWP3). Het KWP3 bevat zodoende per regio de woningen waar de woonconsument in die regio om vraagt. De juiste woning op het juiste moment op de juiste plek. In deze rapportage wordt gezocht naar een antwoord op de vraag in hoeverre het mogelijk en aannemelijk is, dat gemeenten er in slagen om het KWP3 te realiseren en daadwerkelijk te voorzien in de regionale woningbehoefte. Het KWP3 blikt tien jaar vooruit, van 2010 tot en met Aan het KWP3 liggen de bevolkingsprognose van 2007 en Het WoON 2006 ten grondslag. Op basis van de gegevens uit deze twee bronnen is doorgerekend hoe de Gelderse woningmarkt er in 2020 uit zou moeten zien in zowel aantallen woningen als de kwalitatieve aspecten van de woningen. Het plaatje van de gewenste woningvoorraad in 2020 minus de huidige woningvoorraad levert de opgave op waar in de komende tien jaar aan gewerkt moet worden. Deze opgave is vastgelegd in KWP3. Cijfermateriaal De gegevens uit deze rapportage zijn hoofdzakelijk afkomstig van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en van gemeenten. De CBS gegevens zijn openbaar. Gemeenten brengen jaarlijks verslag uit aan de provincie over de bouwproductie van het afgelopen jaar en over hun voornemens voor de komende jaren. Gegevens over het woningbezit en de bouwplannen van corporaties zijn ontleend aan het Woningmarkt Informatie Systeem, rapportages van Aedes en het Centraal Fonds Volkshuisvesting. Wanneer gegevens aan andere bronnen zijn ontleend, is dit in de tekst vermeld. Er bestaat nog weleens verwarring over de gehanteerde cijfers. De ene keer wordt gesproken over nieuwbouw, een andere keer betreft het netto toegevoegde woningen. Het CBS houdt per jaar bij hoeveel woningen er nieuw gebouwd zijn. Dit zijn echter niet de enige mutaties in de woningvoorraad. Als een woning gesplitst wordt bijvoorbeeld, leidt dit tot een extra woning op de woningmarkt. Dit soort 6

7 veranderingen wordt door het CBS onder de noemer toevoegingen anderszins geschaard. Samen met de nieuwbouw zijn dit de bruto toegevoegde woningen. Daarnaast worden er ook woningen gesloopt, samengevoegd of iets dergelijks. Deze woningen worden onttrokken aan de woningvoorraad en vallen dus onder de noemer onttrekkingen. In het kort: Nieuwbouw + Toevoegingen anderszins = Bruto toegevoegde woningen Nieuwbouw + Toevoegingen anderszins Onttrekkingen = Netto toegevoegde woningen Tenslotte wordt door het CBS aan het eind van het jaar vaak een administratieve correctie op de woningvoorraad uitgevoerd. Van deze correcties wordt niet bijgehouden in welke categorie (nieuwbouw, toevoegingen anderszins) zij vallen en ook of het een huur of koopwoning betreft is niet duidelijk. Wel wordt de totale voorraad met deze woningen opgehoogd of verlaagd. Dit heeft tot gevolg dat wanneer de totale woningvoorraad aan het eind van een jaar vergeleken wordt met de totale woningvoorraad aan het begin van datzelfde jaar het verschil niet altijd gelijk is aan de netto toegevoegde woningen. Opbouw Deze rapportage is als volgt opgebouwd. Het eerste deel van de rapportage gaat in op de provincie Gelderland als totaal. Hierin komt niet alleen de feitelijke woningbouw in Gelderland aan bod maar wordt ook aandacht besteed aan zaken die de hele provincie betreffen, zoals de regeling Stimulering Goedkope Woningbouw (SGW), Investering Stedelijke Vernieuwing (ISV), de aanpak van nultredenwoningen, duurzaamheid en de huisvesting van statushouders. In het tweede deel wordt iedere regio apart behandeld. Per regio wordt ingegaan op de KWP afspraken en het proces om in iedere regio tot een regionale programmering van de woningbouw te komen. 7

8 2) Gelderland totaal 2.1 Bevolking Op 31 december 2010 telde Gelderland inwoners. Onderstaande tabel geeft aan hoe de bevolking de afgelopen tien jaar in Gelderland gegroeid is. Duidelijk is dat de groei aan het afnemen is. De gemiddelde groei in de periode 2000 tot en met 2004 bedroeg ongeveer inwoners per jaar. In de periode 2005 tot en met 2009 is de groei teruggelopen naar ongeveer inwoners per jaar. Regio Gemiddelde groei Gemiddelde groei Bevolking per 1-1- per jaar 2000 t/m per jaar 2005 t/m Groei in Achterhoek De Vallei Noord-Veluwe Rivierenland Stadsregio Stedendriehoek Gelderland Tabel 1:Bevolkingsgroei 2000 t/m 2010 en de bevolking per per regio en Gelderland totaal. De groei in 2010 ligt hoger dan het gemiddelde voor de periode van 2005 tot en met 2009 maar lager dan de groei in de voorgaande twee jaren. Na een vrij lage groei in de jaren 2005 en 2006 was de bevolkingsgroei de laatste jaren weer aan het toenemen. Dat het niveau van 2000 en 2001 niet meer gehaald zou worden was al duidelijk maar er lijkt in 2010 een einde te zijn gekomen aan de toenemende bevolkingsgroei. Totale bevolkingsgroei Gelderland, 1995 t/m Figuur 1: Bevolkingsgroei Gelderland 1995 t/m

9 Per regio verschillen de ontwikkelingen behoorlijk. Er is bijvoorbeeld in alle regio s behalve de Achterhoek nog sprake van een groeiende bevolking. Die groei is in 2010 in de Noord-Veluwe, Stadsregio en Stedendriehoek ook nog hoger dan gemiddeld in de voorgaande 5 jaar. In de Noord-Veluwe is de bevolking in 2010 zelfs harder gegroeid dan gemiddeld in de periode van 2000 t/m Dit komt vooral door een minder negatief binnenlands migratiesaldo in 2010 vergeleken met de perode 2000 t/m In de jaren 2005 t/m 2009 is de bevolking in alle regio s behalve de Noord-Veluwe wel minder hard gegroeid dan in de jaren 2000 t/m Meer informatie per regio is te vinden in de provinciale Bevolkingsprognose Gelderland Deze is te downloaden via: nose_2010.pdf 9

10 2.2 Nieuwbouw In 2010 zijn nieuwbouw woningen opgeleverd in Gelderland. In 2010 zijn de gevolgen van de recessie terug te zien in de woningbouwcijfers Nieuwbouw in Gelderland, vanaf Figuur 2: Overzicht van de jaarlijkse nieuwbouw vanaf 1995 t/m 2010 Onderstaande tabel geeft de gebouwde woningen per regio van 2000 tot en met 2010 weer. In bijna alle regio s zijn in 2010 minder woningen opgeleverd dan de voorgaande vier jaren. In hoofdstuk 3 is te lezen hoe de opgeleverde woningen zich verhouden tot de aantallen en kwalitatieve aspecten van het KWP3. Regio Nieuwbouw Gelderland 2000 t/m Achterhoek De Vallei Noord-Veluwe Rivierenland Stadsregio Stedendriehoek Gelderland Nederland Tabel 2: Regionale verdeling van nieuwbouw in Gelderland van 2000 t/m

11 2.3 Ontwikkeling woningvoorraad Het aantal van in 2010 gebouwde nieuwbouwwoningen zegt niet hoe het staat met de toename van de Gelderse woningvoorraad. Daarvoor moet niet alleen gekeken worden naar het aantal nieuwbouwwoningen maar ook naar de andere toevoegingen (splitsing, bestemmingswijziging etc.) en de onttrekkingen (sloop, buiten gebruik stelling etc.). Uit de tabel is af te lezen dat er in woningen nieuw gebouwd zijn, dat er 648 woningen aan de voorraad zijn toegevoegd door splitsing of iets dergelijks en dat er woningen aan de voorraad onttrokken zijn door bijvoorbeeld afbraak. Dit betekent dat de woningvoorraad in 2010 in totaal met woningen is toegenomen. Na administratieve correcties door het CBS bedraagt de Gelderse woningvoorraad op 31 december 2010 officieel woningen. Jaar Voorraad op Toevoeging Toevoeging 1 januari nieuwbouw anderszins Onttrekkingen Netto groei Woningvoorraad op woningvoorraad (*) 31 december (**) * Exclusief administratieve correcties door het CBS ** Door latere administratieve correcties van het CBS komt het eindtotaal niet overeen met de som van het begintotaal en de netto groei Tabel 3: Netto groei van de Gelderse woningvoorraad van 1995 t/m 2010 Onderstaand staafdiagram laat zien hoe de netto groei, na een stijgende trend sinds 2003, in 2010 in één klap bijna weer terug is op het niveau van de jaren 2002/2003. Ook het aantal onttrekkingen is in 2010 flink teruggelopen. 11

12 Ontwikkeling Gelderse woningvoorraad toevoeging onttrekking netto groei Figuur 3: Toevoegingen, onttrekkingen en netto groei van de Gelderse woningvoorraad van 1995 t/m 2010 Jarenlang groeide de woningvoorraad in Gelderland relatief iets minder hard dan de nationale woningvoorraad. Sinds 2004 is dit echter veranderd en groeit de woningvoorraad in Gelderland harder dan de woningvoorraad in Nederland. Dit wil zeggen dat er in verhouding tot de bestaande voorraad meer woningen in Gelderland zijn opgeleverd dan in Nederland. In 2003 heeft de provincie Gelderland de contingentering losgelaten, wat van invloed geweest kan zijn op de groei van de woningvoorraad. In 2010 groeit de Gelderse voorraad weer ongeveer even hard als de Nederlandse voorraad. Het is afwachten hoe dit zich de komende jaren gaat ontwikkelen. 1,5 Procentuele groei woningvoorraad Gelderland en Nederland 1,2 0,9 0,6 0,3 Nederland Gelderland 0, Figuur 4: Percentage groei van de woningvoorraad voor Gelderland en Nederland van 1995 t/m

13 In KWP3 is per regio afgesproken hoeveel woningen er de komende 10 jaar worden toegevoegd aan de woningvoorraad. Indien de regio s deze toevoegingen gelijkmatig over de jaren willen verspreiden zou er in % van het totaal moeten zijn toegevoegd. Dat is in de Achterhoek en de Noord-Veluwe gebeurd. De overige regio s hebben in 2010 iets minder dan 10% van de totaal toe te voegen woningen gerealiseerd. Regio Netto groei KWP3 ( ) Percentage van KWP3 Achterhoek % De Vallei % Noord-Veluwe % Rivierenland % Stadsregio % Stedendriehoek % Gelderland % Tabel 4: KWP3 afspraken vergeleken met feitelijke netto toevoegingen in 2010 per regio 13

14 2.4 Bouwvergunningen Aan de hand van het aantal afgegeven bouwvergunningen is een schatting te maken van hoe toekomstige opleveringen van nieuwbouwwoningen eruit zullen zien. In 2010 zijn bouwvergunningen verleend. Dat zijn er 11% minder dan vorig jaar en 32% minder dan in Bouwvergunningen Gelderland vanaf Figuur 5: Aantal afgegeven bouwvergunningen per jaar in Gelderland van 1995 t/m Bouwvoorraad/pijplijn Gelderland, 1995 t/m Figuur 6: Gelderse bouwvoorraad (aantal afgegeven maar nog niet gereed gemelde bouwvergunningen). 14

15 Het afgeven van een bouwvergunning betekent niet automatisch dat er binnen afzienbare tijd daadwerkelijk een woning gebouwd is. In bovenstaand staafdiagram is het aantal afgegeven bouwvergunningen te zien dat nog niet gereed is gemeld of afgemeld. Dit is de zogenaamde bouwvoorraad. Te zien is dat de bouwvoorraad sinds 2002 flink gestegen is. De eerste stijging wordt veroorzaakt doordat er in 2003 veel vergunningen zijn afgegeven maar dit qua opleveringen een daljaar was. Vanaf 2006 stijgt de bouwvoorraad doordat er in die jaren ieder jaar zo n tot meer bouwvergunningen worden afgegeven dan dat er woningen gebouwd worden. Dit leidt echter niet direct tot een overschot aan bouwvergunningen die niet meer tot een woning gaan leiden, zoals weleens gedacht wordt. Van de ruim bouwvergunningen die in 2010 nog niet gereed zijn gemeld, is 38% in 2010 afgegeven, nog eens 30% is in 2009 afgegeven, 19% stamt uit 2008 en 6% uit % is in 2006 of eerder afgegeven Vergunningen, bouwvoorraad en gereed gekomen woningen, 1995 t/m Totaal vergunningen nieuwbouwwoningen Woningen nog gereed te komen Totaal gereedgekomen woningen Figuur 7: Vergunningen, bouwvoorraad en gebouwde woningen, 1995 t/m 2010 Het traject van het afgeven van een bouwvergunning tot de daadwerkelijke bouw van die woning is de afgelopen periode wel langer geworden. In 1995 duurde het nog gemiddeld 14 maanden vanaf het moment dat een bouwvergunning werd afgegeven tot het moment dat de woning gebouwd was. In 2010 is dit opgelopen naar 24 maanden. In dezelfde periode is het aantal grote woningbouwprojecten ook toegenomen. In 1995 werd bijna 80% van de gebouwde woningen in projecten van minder dan 50 woningen gebouwd. 20% van de gebouwde woningen was onderdeel van projecten met meer dan 50 woningen. In 2010 is dat nog geen 60% in projecten tot 50 woningen en ruim 40% in projecten van 50 woningen of meer. De toename van de grote woningbouwprojecten kan de toename van de doorlooptijd (deels) verklaren. 15

16 2.5 Toekomstige ontwikkelingen In de vorige rapportage schreven we al dat met het oog op de kredietcrisis de verwachting was dat er in 2010 minder woningen opgeleverd zouden worden dan in voorgaande jaren. Op basis van wat er op in aanbouw was en de geluiden uit de markt, werd verwacht dat de netto groei van de woningvoorraad in 2010 rond de tot woningen zou bedragen. Dit zijn woningen geworden. Deze verwachting is dus realiteit geworden. Maar wat zijn nu de verwachtingen voor de toekomst? Op basis van de verleende bouwvergunningen, de in aanbouw genomen plannen (per ), de resultaten van de afgelopen jaren en de opleveringen in het eerste kwartaal van 2011 maakt de provincie Gelderland ook dit jaar een voorspellende monitor. De prognose is dat er in 2011 circa woningen netto aan de voorraad zullen worden toegevoegd. Regio Vergunningen Pijplijn In aanbouw Opgeleverd 2010 Opgeleverd 1e kwartaal 2011 Prognose 2011 Achterhoek De Vallei Noord-Veluwe Rivierenland Stadsregio Stedendriehoek Gelderland Tabel 5: Afgegeven vergunningen, bouwvoorraad, in aanbouw genomen woningen en opleveringen in 2010 en de prognose voor 2011 In KWP3 verband is afgesproken in de periode 2010 tot woningen toe te voegen aan de woningvoorraad. Gemiddeld dus per jaar. In 2010 is dit aantal niet gehaald maar in 2011 lijkt de mogelijkheid te bestaan dit gemiddelde aantal te realiseren. Regio KWP3 ( ) Opgeleverd in 2010 Restopgave 2011 t/m 2015 Netto harde capaciteit op % harde capaciteit op programma Criterium Achterhoek % 70% De Vallei % 70% Noord-Veluwe % 70% Rivierenland % 70% Stadsregio % 70% Stedendriehoek % 70% Gelderland % 70% Tabel 6: Netto groei woningvoorraad volgens KWP3, harde plancapaciteit 2011 en % harde plancapaciteit in verhouding tot programma 2011 t/m 2015 Op basis van de harde plancapaciteit (alle vastgestelde bestemmingsplannen, fase 1, 2 en 3) kan een inschatting gemaakt worden of er voldoende mogelijkheden zijn om het afgesproken aantal woningen te bouwen. We kijken dan vooruit naar de komende 5 jaar. Gemiddeld duurt het 3,5 jaar voordat harde plancapaciteit tot opgeleverde woningen leidt. Dat betekent dat op 1 januari 2011 voor de periode van 5 jaar (tot en met 2015) ongeveer 3,5 gedeeld door 5, ofwel 70%, van alle gewenste nieuwbouw al in harde plancapaciteit beschikbaar moet zijn. Uit bovenstaande tabel blijkt dat alle regio s over ruim voldoende harde plancapaciteit beschikken. Sterker nog: er zijn al bijna genoeg harde plannen om de woningbouwopgave voor de totale periode van 2010 tot 2020 in te vullen. 16

17 2.6 Woningtekort Het woningtekort in Gelderland is de afgelopen 3 jaar drastisch afgenomen. Dit is een landelijke trend. Ook het Nederlands woningtekort daalde met 0,6 procent, en in Gelderland was dit 0,9 procent. Het woningtekort in Gelderland is nu gelijk aan het landelijke niveau terwijl het Gelderse tekort in voorgaande jaren altijd hoger lag. De afname van het tekort hangt samen met het hoge aantal opgeleverde woningen. De groei van de woningvoorraad gaat sneller dan dat de bevolking en met name het aantal huishoudens groeit. In de Noord-Veluwe is het tekort het meest ingelopen. De Stadsregio en De Vallei blijven achter bij het inlopen van het woningtekort. Regio Woningtekort % van de woningvoorraad Achterhoek ,3 De Vallei ,2 Noord-Veluwe ,8 Rivierenland ,1 Stadsregio ,8 Stedendriehoek ,3 Gelderland ,7 Nederland ,4 Tabel 7: Woningtekort in de Gelderse regio s per Regio Woningtekort % van de woningvoorraad Achterhoek ,2 De Vallei ,6 Noord-Veluwe 550 0,6 Rivierenland ,2 Stadsregio ,2 Stedendriehoek ,3 Gelderland ,8 Nederland ,8 Tabel 8: Woningtekort in de Gelderse regio s per

18 2.7 Kwalitatieve aspecten van de woningvoorraad Huurwoningen: Van de nieuw gebouwde woningen in 2010 is 36% een huurwoning. Er zijn echter ook huurwoningen aan de woningvoorraad onttrokken door sloop en verkoop. In onderstaande grafiek is af te lezen dat het aantal onttrekkingen sinds eind jaren negentig (met uitzondering van 2005) aan het toenemen is. Het aantal onttrekkingen in 2010 ligt lager dan het aantal in Door de economische recessie liggen veel bouwprojecten stil. Waarschijnlijk worden er ook minder woningen gesloopt omdat pas met herstructureren begonnen wordt zodra de nieuw te bouwen woningen verkocht zijn. Verwacht wordt dat de daling van het aantal onttrokken woningen tijdelijk is Onttrekkingen aan de woningvoorraad Gelderland huur koop totaal Figuur 8: Onttrekkingen aan de woningvoorraad in de huur- en koopsector vanaf 1990 t/m 2010 De onttrekkingen vinden vooral in de huursector plaats. Driekwart van de onttrokken woningen is een huurwoning. Door het grote aandeel onttrekkingen bedraagt het totale percentage huurwoningen dat in 2010 netto aan de woningvoorraad is toegevoegd 24% (zie onderstaande tabel). Gelderland Huur Koop Totaal % Huur Nieuwbouw Toevoegingen anderszins Onttrekkingen Netto toevoegingen Tabel 9: Toevoegingen en onttrekkingen aan de woningvoorraad in de huur- en koopsector in 2010 In KWP3 verband is afgesproken dat van de netto toevoegingen er 18% in de huursector zou plaatsvinden. Dat wordt in 2010 met 24% ruimschoots gehaald. 18

19 Totaal KWP3 Netto toevoegingen Netto toevoegingen huur % huur Tabel 10: Totaal netto toevoegingen en toevoegingen in de huursector, 2005 t/m 2010 en KWP3 percentage Bij het bepalen of het totaal aantal huurwoningen op de Gelderse woningmarkt toeneemt moet rekening gehouden worden met het feit dat er ook huurwoningen verkocht worden. Deze cijfers worden niet door het CBS bijgehouden. Het Centraal Fonds Volkshuisvesting beschikt wel over cijfers over het aantal verkochte huurwoningen in Gelderland. Onderstaande tabel geeft hoeveel woningen er door corporaties in Gelderland per jaar zijn verkocht. Jaar Verkoop huurwoningen Verkoop huurwoningen aan overige Totaal aan huurders toekomstige bewoners Totaal Tabel 11: Verkoop van huurwoningen, 2005 t/m 2010 Met behulp van deze cijfers is een inschatting gemaakt van de Gelderse woningvoorraad verdeeld naar eigendom van de woning (zie onderstaande grafiek). Het aantal huurwoningen in Gelderland was sinds 2008 licht aan het stijgen. In 2010 neemt het aantal huurwoningen echter weer af. Het aantal koopwoningen is in de periode vanaf 1990 enorm gegroeid. Dit heeft tot gevolg dat, waar in 1990 de verhouding van huur en koop nog 50/50 was, dat nu 40/60 is Verdeling van de woningvoorraad per 1 januari naar huur en koop Gelderland, Koop Huur Figuur 9: Verdeling van de woningvoorraad per 1 januari naar huur en koop, 1990 t/m

20 2.7.2 Nultredenwoningen In KWP3-verband is ten aanzien van ouderenwoningen gekozen voor het predicaat nultredenwoning. Hieronder wordt hetzelfde verstaan als wat VROM in het landelijke Woon Onderzoek Nederland 2009 (WoON 2009) een nultredenwoning noemt. Definitie nultredenwoning Een nultredenwoning is een woning die extern en intern toegankelijk is. Een woning is intern toegankelijk als de primaire vertrekken (keuken, toilet, bad- of douchegelegenheid en tenminste één slaapkamer) zonder traplopen te bereiken zijn vanuit de woonkamer. Als de primaire vertrekken bereikbaar zijn met een voorziening zoals een traplift, is de woning dus ook intern toegankelijk. Een woning is extern toegankelijk als de woonkamer vanaf de straat bereikbaar is zonder trappen te hoeven lopen (definitie WoON 2009). In het KWP3 is afgesproken dat voor Gelderland gemiddeld 68% van de nieuwbouw een nultreden woning zal zijn. Deze grote behoefte aan nultredenwoningen is een gevolg van het groeiende aantal ouderen (65+). Volgens de Bevolkingsprognose Gelderland 2010 neemt het aandeel ouderen toe van 14,2% in 2005 naar 18,3% op 1 januari 2015 en 20,5% op 1 januari Dit komt neer op een groei van het aantal ouderen met ca personen, ofwel ca huishoudens tot Tot 2020 betekent dit een groei van personen en zo n huishoudens. Welk effect heeft een aandeel van 68% geschikt voor ouderen in de nieuwbouw op de totale Gelderse woningvoorraad? Dit effect is zeer beperkt. Als 68% van de nieuwbouw van 2010 t/m 2019 uit ouderenwoningen bestaat, neemt dat aandeel in de totale woningvoorraad naar verwachting slechts toe van 24% naar 28% (netto). Het aandeel nultredenwoningen in de nieuw gebouwde woningen van de afgelopen jaren is ieder jaar toegenomen. In 2005 bedroeg het aandeel nog geen kwart van het totaal aantal toegevoegde woningen. In 2010 is het aandeel al bijna opgelopen tot de helft van alle toegevoegde woningen. Dit is lager dan het streefpercentage van 68% dat in KWP3 is afgesproken. Zoals gezegd neemt het aandeel nultredenwoningen in de totale productie ieder jaar toe. Er wordt dus door alle partijen hard gewerkt aan het gereed maken van de woningvoorraad voor de vergrijzing van de bevolking. Periode KWP3 % nultreden Tabel 12: Netto percentage nultredenwoningen, 2005 t/m 2010 in vergelijking tot KWP3 Uit de toekomstige woningbouwplannen van de gemeenten kan geconcludeerd worden dat zij zich nog steeds inzetten om redelijk grote aantallen nultreden woningen te realiseren. Er is echter wel sprake van een terugloop in het aantal nultreden woningen in de bouwplannen ten opzichte van vorig jaar. Dit zou een effect van de kredietcrisis kunnen zijn. Van de woningen die al in aanbouw zijn, is 41% een nultreden woning. Voor de plannen die betrekking hebben op de periode tot 2012 bedraagt het aandeel nultreden woningen 35%. De vraag naar nultredenwoningen zal waarschijnlijk in de wat verdere toekomst groot zijn maar is op dit moment nog niet zo groot. Aangezien er in het huidige economische klimaat alleen gebouwd wordt wat makkelijk verkocht wordt zou er sprake kunnen zijn van een crisis-effect. Het aandeel nultredenwoningen in de plannen mag dus nog wat opgeschroefd worden. 20

21 Planning Bruto% nultreden Bruto totaal Netto totaal Harde plannen Reeds in aanbouw * * Start bouw t/m 2012 (incl. in aanbouw) Totale plannen * Er zijn woningen concreet in aanbouw genomen. De totale capaciteit van de plannen waarvan de realisatie is gestart bedraagt bruto woningen en netto woningen Tabel 13: Totaal aantal plannen (bruto en netto) in Gelderland per 1 januari 2010 en bruto percentage nultredenwoningen daarin De provincie Gelderland stimuleert en ondersteunt de tendens dat mensen zelf kiezen waar en hoe ze willen wonen. Woningbehoefteonderzoek geeft aan dat onder ouderen vraag bestaat naar nultredenwoningen. Het valt te verwachten dat deze vraag vanwege de voortschrijdende vergrijzing de komende decennia nog verder toeneemt. Daarnaast is bekend dat veel senioren het liefst zo lang mogelijk in de eigen woning en de eigen buurt willen blijven wonen. Het huis voelt vertrouwd, de kinderen zijn er geboren en er is een goed contact met de buren opgebouwd. Dit samen maakt dat het belangrijk is nu alvast rekening te houden met deze ontwikkelingen. In het KWP3 zijn in iedere regio afspraken gemaakt over het beter voldoen aan de geconstateerde vraag naar nultredenwoningen. Niet in elke regio kan worden volstaan met alleen het bouwen van meer nultredenwoningen om te voldoen aan de vraag; de vraag is hier dusdanig groot dat naast nieuwbouw ook bestaande bouw meer geschikt zal moeten worden gemaakt. Op meerdere manieren kunnen er meer woningen beschikbaar komen voor de doelgroep: a. Meer nieuwbouwwoningen realiseren als nultredenwoning b. Bestaande woningbouw aanpassen naar nultreden c. Nultredenwoningen zorgvuldiger toewijzen De provincie ziet het als haar verantwoordelijkheid oplossingen voor problemen op de woningmarkt te bevorderen. Zij doet dat in het belang van de Gelderse burgers en vooral van de zwakkere partijen op de woningmarkt. De provincie bouwt echter niet zelf, maar neemt gezien haar verantwoordelijkheid de rol op zich partijen die betrokken zijn bij de woningbouw te voorzien van de juiste stimulans en ondersteuning om het doel meer te voldoen aan de behoefte aan nultredenwoningen te realiseren. De provincie hanteert hiervoor de volgende instrumenten: De doorzonscan; een scan van de woningvoorraad van een gemeente of woningcorporatie om na te gaan waar woningen staan die in potentie geschikt zijn om aan te passen tot nultredenwoning. In totaal hebben bijna 50 gemeenten (van de 56) en 40 corporaties in Gelderland gebruik gemaakt van de doorzonscan. Het laten uitvoeren van de doorzonscan heeft in vijf gemeenten geleid tot voorbeeldtrajecten om bij inwoners de noodzaak van woningaanpassingen onder de aandacht te brengen, al dan niet gecombineerd met het al preventief aanpassen van de woning. Enkele honderden woningen zijn in deze gemeenten aangepast. De regeling Opplussen ; De regeling opplussen, waarin gemeenten en corporaties financiele steun konden verkrijgen voor de opzet van een traject opplussen heeft in 2010 en 2011 geleid tot 15 nieuwe initiatieven. Vergelijkbaar met de eerdere voorbeeldtrajecten staan hier ook de noodzaak van woningaanpassingen, de benadering van de doelgroep en het communicatieplan centraal. Daarnaast is in 2011 het draaiboek opplusen beschikbaar. Op deze manier kunnen gemeenten en corporaties zelf aan de gang. Jaarlijks vindt de expertmeeting opplussen plaats. 21

22 Tijdens deze bijeenkomst worden de ervaringen van voorbeeldtrajecten en nieuwe inzichten gedeeld met gemeenten en corporaties. De huistest; De huistest is door de provincie in 2010 aangekocht en beschikbaar gesteld aan gemeenten. De huistest ondersteunt ouderen om hun eigen woning aan te passen en vormt onderdeel van het plan van aanpak en het communicatieplan. Een aantal gemeenten passen het gebruik van de huistest toe in hun traject opplussen. Al deze instrumenten ondersteunen de uitvoering van de KWP3-afspraken. Het KWP3 geeft inzicht in de regionale behoefte en de noodzaak om meer woningen geschikt te maken voor de ouder wordende mens. In het KWP3 staan afspraken opgenomen dat gemeenten en corporaties acties gaan ondernemen om meer tegemoet te komen aan de behoefte aan nultredenwoningen Betaalbare woningen Onder betaalbare woningen werden in het Gelderse kwalitatieve woonbeleid in 2010 de volgende categorieën woningen verstaan: koopwoningen met een koopprijs van maximaal v.o.n. (in de Stadsregio Arnhem Nijmegen maximaal ); huurwoningen met een huurprijs onder de aftoppingsgrens voor één- en tweepersoons huishoudens van 517,64 per maand (per 1 juli 2009); huurwoningen met een huurprijs boven de aftoppingsgrens voor één- en tweepersoons huishoudens van 517,64 maar onder de huurgrens die geldt in het kader van de huurtoeslag van 652,52 per maand (per 1 juli 2009). Er bestaat een verband tussen betaalbare woningen en starterswoningen. Starters zijn personen die een zelfstandige woning op de woningmarkt zoeken zonder een zelfstandige woning leeg achter te laten. In veel gevallen betreft het jongeren die voor het eerst een zelfstandige woning zoeken. Het kunnen echter ook mensen zijn die vanwege relatie beëindiging een woning zoeken of bijvoorbeeld mensen die voorheen in een (zorg)instelling woonden. Behoudens uitzonderingen zijn starters veelal op zoek naar een betaalbare woning. De provincie Gelderland vindt het belangrijk dat starters ook een passende woning vinden. Zij wil dit bereiken door te streven naar de bouw van voldoende betaalbare woningen. Met andere woorden: het Gelderse beleid verstaat onder starterswoningen hetzelfde als onder betaalbare woningen. In het KWP3 is afgesproken dat de toevoeging van betaalbare woningen in Gelderland gemiddeld 31% van de totale woningproductie bedraagt. Dit percentage wordt in 2010 ruimschoots gehaald. Het hoge aandeel betaalbare woningen is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de effecten van de Stimuleringsregeling Goedkope Woningbouw (SGW). Periode KWP3 % betaalbaar Tabel 14: Netto percentage betaalbare woningen, 2005 t/m 2010 in vergelijking tot KWP3 De woningbouwplannen, die de gemeenten hebben, bestaan voor 33% uit betaalbare woningen. Van de harde plannen is het aandeel betaalbaar ook 33%. Van de plannen waarvan een deel reeds in aanbouw is betreft 36% een betaalbare woning en in de plannen voor de nabije toekomst (start bouw voor 2013) is dat eveneens 36%. Al deze percentages liggen weliswaar boven het KWP3 percentage van 31%. Dit is 22

23 echter een netto percentage. Wordt er rekening gehouden met woningen die gesloopt worden of anderszins aan de voorraad worden onttrokken dan zou het percentage betaalbare woningen 49% moeten bedragen. Sloopwoningen zitten namelijk relatief vaak in het goedkope segment. De gemeenten in Gelderland zijn goed op weg om meer betaalbare woningen te bouwen maar zitten met hun plannen nog niet helemaal op het KWP3 niveau. Planning Bruto% betaalbaar Bruto totaal Netto totaal Harde plannen Reeds in aanbouw * * Start bouw t/m 2012 (incl. in aanbouw) Totale plannen * Er zijn woningen concreet in aanbouw genomen. De totale capaciteit van de plannen waarvan de realisatie is gestart bedraagt bruto woningen en netto woningen Tabel 15: Totaal aantal plannen (bruto en netto) in Gelderland per 1 januari 2010 en bruto percentage betaalbare woningen daarin Stimulering Goedkope Woningbouw Op 27 juni 2007 hebben Provinciale Staten besloten voor de periode miljoen beschikbaar te stellen voor de stimulering van betaalbare woningbouw. Hiervoor zijn op 29 juni 2007 Uitvoeringsovereenkomsten afgesloten tussen de provincie en de betrokken regio s en gemeenten. Deze regio s zijn de Achterhoek, Noord-Veluwe, De Vallei en Rivierenland en de gemeenten Brummen en Lochem in de regio Stedendriehoek. Per regio is aan de gemeenten een bedrag beschikbaar gesteld naar rato van het aandeel te bouwen betaalbare woningen in de periode Het totaal aantal te bouwen betaalbare woningen in de periode 2007 tot en met 2010 (met uitloop naar juni 2011) bedraagt woningen. De toekenning van de bijdrage vindt jaarlijks plaats op basis het aandeel op te leveren/opgeleverde betaalbare woningen. Wanneer het regionale totaal door de gezamenlijke gemeenten niet is gehaald vindt geen betaling van het (rest-)bedrag plaats (no cure, no pay). In het kader van het recessiebesluit van Provinciale Staten d.d. 24 februari en 15 april 2009 is besloten het principe van no cure, no pay op regionaal niveau te laten vervallen en de gemeenten op grond van hun prestaties individueel te beoordelen. Deze maatregel is getroffen om goedpresterende gemeenten in een tegenvallende regio toch in staat te stellen de betaalbare woningbouw te blijven stimuleren. Dit betekent dat wanneer gemeenten in 2010 individueel aan hun taakstelling hebben voldaan toch tot uitbetaling wordt overgegaan en dat alleen gemeenten die zich niet aan hun afspraak hebben gehouden geen geld ontvangen. Op grond van de afspraken die in juni 2007 met de gezamenlijke SGW gemeenten zijn gemaakt, dienden in Gelderland in betaalbare woningen te worden gebouwd. Niet alle gemeenten zijn er in geslaagd de afgesproken aantallen woningen voor het jaar 2010 te realiseren. Als de prestaties van de afzonderlijke gemeenten in 2010 op hun eigen merites worden beoordeeld zien we dat de gemeenten in de regio s Achterhoek en Rivierenland en de gemeenten Brummen en Lochem geheel de afgesproken aantallen woningen hebben gehaald. Minder dan de helft van de gemeenten in de regio s Noord-Veluwe en De Vallei hebben hun taak volledig ingevuld. In de Noord-Veluwe hebben deze gemeenten echter zoveel goedkope woningen gebouwd dat zij ook de taakstelling van de andere gemeenten hebben ingevuld. Op regionale schaal is in de Noord-Veluwe 106% van het afgesproken aantal goedkope woningen gerealseerd. In De Vallei is dat 88%. Regio % gerealiseerd Achterhoek 138 Noord-Veluwe 106 Brummen/Lochem geen taakstelling meer in 2010 Rivierenland 302 De Vallei 88 Gelderland

24 Tabel 16: Percentage gerealiseerde betaalbare woningen in het kader van de SGW in 2010 t.o.v. het afgesproken aantal Betrekken we de gerealiseerde woningen uit 2007, 2008 en 2009 bij het totale aantal gebouwde goedkope woningen dan hebben de regio Achterhoek en de gemeenten Brummen en Lochem aan de overeengekomen afspraken voldaan (meer dan 100% al gerealiseerd). De Noord-Veluwe en Rivierenland zitten net onder de 100%. De Vallei blijft iets meer achter. Regio % gerealiseerd Achterhoek 113 Noord-Veluwe 98 Brummen/Lochem 152 Rivierenland 97 De Vallei 77 Gelderland 98 Tabel 17: Percentage gerealiseerde betaalbare woningen in het kader van de SGW in 2007 t/m 2010 t.o.v. het afgesproken aantal Een vooruitblik naar de resultaten voor de eerste helft van 2011 leert dat de gezamenlijke gemeenten in de regio s er niet allemaal in zullen slagen de afspraken voor de periode na te komen. Voor een groot deel is dat toe te schrijven aan de ontstane vertraging in de bouw in zijn algemeenheid (recessie) en de ontstane vertraging bij de start van veel projecten. Op grond van de inventarisatie bij de gemeenten over het aantal nog te starten projecten vóór 31 december 2010 en de verwachte opleveringen in 2011 is de verwachting dat er in het eerste halfjaar van 2011 voldoende woningen zullen worden gebouwd om provinciebreed de afspraken voor de Stimuleringsbijdrage Goedkope Woningbouw volledig uitgevoerd te hebben. In het meest gunstigste geval zullen ruim woningen meer worden gebouwd dan de afgesproken woningen uit de Uitvoeringsovereenkomsten. Hierbij zullen uiteindelijk ongeveer 8 van de 34 gemeenten de afspraak niet (geheel) na hebben kunnen komen. 24

25 2.8 Coalitieakkoord Het Coalitieakkoord Gelderland maakt het verschil voor de periode bevat over wonen de volgende doelstellingen: 1) In deze periode gemiddeld woningen per jaar bouwen in Gelderland Deze doelstelling is behaald. Onderstaande grafiek laat zien dat er in woningen gebouwd zijn in de periode van 2007 tot en met Gemiddeld komt dat neer op woningen per jaar Totaal 2007 t/m 2010 Gemiddeld per jaar Nieuwbouw Tabel 18: Gerealiseerde nieuwbouwwoningen 2007 t/m ) 45% van de nieuw te bouwen woningen als betaalbare huur- of koopwoning realiseren. Hiervoor nog eens 10 miljoen extra inzetten (bovenop de 20 miljoen die in de vorige collegeperiode beschikbaar was gesteld) Het aandeel betaalbare woningen dat in de periode van 2007 tot en met 2010 is toegevoegd bedraagt 40%. Dit ligt dus iets onder de doelstelling van 45%. Het aandeel betaalbare woningen is wel gestegen van 31% in 2007 tot 45% in Deze stijging is waarschijnlijk het gevolg van de Stimuleringsbijdrage Goedkope Woningbouw (SGW). Dat de doelstelling van 45% betaalbaar niet is gerealiseerd, ligt niet aan de SGW gemeenten, maar aan de gemeenten die niet in aanmerking kwamen voor de SGW bijdrage. Vooral een aaantal gemeenten in de Sadsregio Totaal % betaalbaar Tabel 19: Percentage betaalbare woningen in de nieuwbouw, 2007 t/m ) 35% van de nieuw te bouwen woningen geschikt voor ouderen. Tevens aanpassing van de bestaande woningvoorraad bevorderen wat betreft duurzaamheid en levensloopbestendigheid In de periode 2007 tot en met 2010 was 43% van de gebouwde woningen een nultredenwoning. Hiermee is de doelstelling van 35% nieuw te bouwen woningen die geschikt zijn voor ouderen ruimschoots gehaald Totaal % nultreden Tabel 20: Percentage nultreden woningen in de nieuwbouw, 2007 t/m

26 2.9 Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Onder de noemer stedelijke vernieuwing zijn in Gelderland een groot aantal projecten in voorbereiding en uitvoering waarbij het doel is de kwaliteit van gebouwen en omgeving te verbeteren. Voor een deel van die projecten stelt de rijksoverheid een financiële bijdrage beschikbaar uit het Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing (ISV). In 2010 is de derde ISV3 periode gestart (2010 t/m 2014). Om een gerichte inzet van middelen te bereiken en versnippering van middelen te voorkomen, legt Gelderland - net als in de vorige periode- prioriteit bij herstructurering van woonwijken en het transformeren van bedrijfsterreinen tot woongebieden. Om de effecten van de crisis voor de woning(bouw)markt zoveel mogelijk te beperken is er voor gekozen met het ISV-3 budget vooral programma s en projecten te ondersteunen die op korte termijn (voor 2013) uitgevoerd kunnen worden. Programmagemeenten Veel grotere Gelderse gemeenten hebben een structurele stedelijke vernieuwingsopgave. Aan die gemeenten wordt een ISV-bijdrage verleend op basis van een Meerjaren programma Stedelijke Vernieuwing. In de derde ISV-periode ( ) is het aantal programmagemeenten van 12 teruggebracht naar 10. Vanzelfsprekend bleven de GSO-gemeenten hier toe behoren. Dat geldt ook voor een deel van de KSB-gemeenten (Wageningen en Winterswijk). Voor twee gemeenten bleek door de afname van het budget een programma-aanpak geen voordeel meer op te leveren boven een projectaanpak. Voor de 10 programmagemeenten is er in de ISV3-periode ca. 15 miljoen beschikbaar. Met deze gemeenten zijn in 2010 afspraken gemaakt over de te realiseren doelen. In juli 2010 hebben de programmagemeenten in hun jaarrekening verantwoording afgelegd over de ISV- 2 periode. In de eerste helft van 2011 heeft merendeel van deze gemeenten de vaststellingsbeschikking ontvangen. Een beperkt aantal gemeenten moeten hun gegevens nog completeren. Zodra dat is gebeurd, ontvangen ook deze gemeenten de vaststellingsbeschikking. Het rijk heeft de verantwoordingsrapportage van smeerolie tot vliegwiel ontvangen. Daarin geven de gezamelijke provincies een beeld van de resulaten in de ISV-2 periode. De goedgekeurde provinciale jaarrekening over 2010 maakt de verantwoording aan het rijk compleet. Projectgemeenten Voor kleinere gemeenten met een meer incidentele opgave is er een projectenregeling. In de ISV-3 periode is er voor deze gemeenten 7.6 miljoen beschikbaar. Voor bodem en geluid samen is er daarnaast nog 5 miljoen. Van de 7.6 miljoen resteert na toekenningen aan ruim 20 projecten die ingediend zijn voor 1 januari 2011 nog ca ,-. Het gaat ook daarbij om projecten die uiterlijk in 2012 zijn uitgevoerd. Voor geluidssanering is in 2011 tot dusver ,- toegekend. Aangevuld met rente en vrijvallend budget is er voor 2011 nog ca. 1.5 miljoen beschikbaar. Met dit beperkte budget kunnen naar verwachting niet alle projectaanvragen, die in 2011 zijn ingediend, gehonoreerd worden. 26

Wonen in Gelderland 2010 Monitoring van het woonbeleid

Wonen in Gelderland 2010 Monitoring van het woonbeleid Wonen in Gelderland 2010 Monitoring van het woonbeleid 1 Inhoudsopgave: Samenvatting en conclusie...4 1) Inleiding...6 2) Gelderland totaal...9 2.1 Bevolking...9 2.2 Nieuwbouw...11 2.3 Ontwikkeling woningvoorraad...12

Nadere informatie

Wonen in Gelderland Monitoring van het woonbeleid

Wonen in Gelderland Monitoring van het woonbeleid Wonen in Gelderland 2012 Monitoring van het woonbeleid 1 Inhoudsopgave Samenvatting en conclusie 1) Inleiding 2) Gelderland totaal 2.1 Bevolking 2.2 Nieuwbouw 2.3 Ontwikkeling woningvoorraad 2.4 Bouwvergunningen

Nadere informatie

Wonen in Gelderland 2012. Monitoring van het woonbeleid

Wonen in Gelderland 2012. Monitoring van het woonbeleid Wonen in Gelderland 2012 Monitoring van het woonbeleid 1 Inhoudsopgave Samenvatting en conclusie 1) Inleiding 2) Gelderland totaal 2.1 Bevolking 2.2 Nieuwbouw 2.3 Ontwikkeling woningvoorraad 2.4 Bouwvergunningen

Nadere informatie

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Gedeputeerde Staten STATENNOTITIE Aan de leden van Provinciale Staten HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH Wonen in Gelderland 2010 - monitoring van het woonbeleid HHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHHH

Nadere informatie

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2016

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2016 DATUM 16 november 2016 PROJECTNUMMER 3400.107/G OPDRACHTGEVER Woningmarktmonitor provincie : de staat van de woningmarkt medio 2016 Update woningmarktmonitor De afgelopen maand heeft er een grote update

Nadere informatie

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2015

Woningmarktmonitor provincie Utrecht: de staat van de woningmarkt medio 2015 DATUM 30 oktober 2015 PROJECTNUMMER 3400.106/G OPDRACHTGEVER Woningmarktmonitor provincie : de staat van de woningmarkt medio 2015 Inleiding De woningmarkt is, na jaren van crisis, weer flink in beweging.

Nadere informatie

PRESTATIECONTRACT WONEN

PRESTATIECONTRACT WONEN PRESTATIECONTRACT WONEN 2011-2015 GEMEENTE BORNE WOONBEHEER BORNE EVALUATIE Op 30 september 2011 hebben de gemeente Bome en Woonbeheer Borne het Prestatiecontract Wonen 2011-2015 ondertekend. Dit Prestatiecontract

Nadere informatie

Monitor Leerdamse woningmarkt 2006

Monitor Leerdamse woningmarkt 2006 Monitor Leerdamse woningmarkt 2006 1. Inleiding Bij de vaststelling van de beleidsnota Volkshuisvesting 2005 2010 door de gemeenteraad op 14 april 2005 zijn een aantal conclusies getrokken die kenmerkend

Nadere informatie

Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland

Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland Analyse van de markt voor (bestaande) huurwoningen in de Gemeente Steenwijkerland drs. J.E. den Ouden 1-11-2013 Bevolking De gemeente Steenwijkerland telt momenteel circa 43.400 inwoners. Het inwonertal

Nadere informatie

afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie

afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie 51 3 52 Volkshuisvesting Ambitie woningbouw niet gehaald De woningvoorraad van de is in 26 met 253 toegenomen tot 36.473 op 1 januari 27. Deze toename is het saldo van 357 toevoegingen, 19 onttrekkingen

Nadere informatie

Kernenfoto s West Betuwe. West Betuwe beraad Janneke Rutgers & Sjors de Vries 24 september 2018

Kernenfoto s West Betuwe. West Betuwe beraad Janneke Rutgers & Sjors de Vries 24 september 2018 Kernenfoto s West Betuwe West Betuwe beraad Janneke Rutgers & Sjors de Vries 4 september 018 Kernenfoto Een foto van de kern: stand van zaken huidige woningvoorraad, toekomstige (fysieke) ontwikkelingen

Nadere informatie

Kernprofiel Axel mei 2018

Kernprofiel Axel mei 2018 Kernprofiel Axel mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboorten en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses 3. Wonen

Nadere informatie

Woningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam

Woningmarktrapport 4e kwartaal 2015. Gemeente Amsterdam Woningmarktrapport 4e kwartaal 215 Gemeente Amsterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 3 Aantal verkocht 25 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 1e kwartaal

Nadere informatie

Woonmonitor Drechtsteden 2010

Woonmonitor Drechtsteden 2010 2 Woonmonitor Drechtsteden 2010 Onderzoekcentrum Drechtsteden drs. J.M.A. Schalk juni 2010 Colofon Opdrachtgever Tekst Drukwerk Informatie GR Drechtsteden Onderzoekcentrum Drechtsteden Impuls Publiciteit,

Nadere informatie

Bijlage 1: Woningbouwprogramma Dommelkwartier en relatie Lage Heide. 2010-2020 Segment Nieuwbouw Sloop Verkoop Totaal

Bijlage 1: Woningbouwprogramma Dommelkwartier en relatie Lage Heide. 2010-2020 Segment Nieuwbouw Sloop Verkoop Totaal Bijlage 1: Woningbouwprogramma Dommelkwartier en relatie Lage Heide Volgens de laatste Provinciale Prognose (2011) bedraagt de woningbouw behoefte in Valkenswaard een netto toevoeging van 1.230 woningen

Nadere informatie

Geachte Voorzitter, Voorzitter van de Tweede Kamer. der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus EA Den Haag Telefoon

Geachte Voorzitter, Voorzitter van de Tweede Kamer. der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus EA Den Haag Telefoon Directoraat-Generaal Wonen Directie Strategie Kennisontwikkeling Rijnstraat 8 Postbus 30941 Voorzitter van de Tweede Kamer 2500 GX Den Haag der Staten Generaal Interne postcode 270 Postbus 20018 2500 EA

Nadere informatie

Kernprofiel Zuiddorpe

Kernprofiel Zuiddorpe Kernprofiel Zuiddorpe mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

Wonen in Gelderland 2014

Wonen in Gelderland 2014 Wonen in Gelderland 2014 Achterhoek Monitoring van het woonbeleid GLD.info Wonen in Gelderland 2014 Achterhoek Dit informatieblad geeft inzicht in de ontwikkelingen op de woningmarkt in de Achterhoek met

Nadere informatie

)324 GSO Wij hebben in onze vergadering van 10 juli 2012 de Bestuurlijke samenvatting Monitor Woonvisie 2012 vastgesteld.

)324 GSO Wij hebben in onze vergadering van 10 juli 2012 de Bestuurlijke samenvatting Monitor Woonvisie 2012 vastgesteld. Gedeputeerde Staten pr HOLLAND ZUID GSO 15.08.2012 )324 0324 5.e eygrvipl.clooify Contact CoUêCp >2P dhr. M. van Niel T 070-441 71 73 m.van.niel@pzh.nl Burgemeesters en Wethouders Zuid-Hollandse gemeenten

Nadere informatie

Kernprofiel Zuiddorpe

Kernprofiel Zuiddorpe Kernprofiel Zuiddorpe Jan 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

Kernprofiel Koewacht

Kernprofiel Koewacht Kernprofiel Koewacht mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

WONINGBOUW- MONITOR

WONINGBOUW- MONITOR 216-397 WONINGBOUW- MONITOR September 216 1 Inleiding Bij het vaststellen van de Woonvisie in september 215 is besloten het urgentieprogramma nog 3 jaar door te zetten om de plannen tot uitvoering te brengen.

Nadere informatie

Noord-Brabant in demografisch perspectief

Noord-Brabant in demografisch perspectief Noord-Brabant in demografisch perspectief over prognoses, trends en ontwikkelingen en de opgaven op het vlak van wonen met zorg en welzijn --- Inspiratiebijeenkomst Wonen met zorg en welzijn Futura / Provincie

Nadere informatie

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie.

Inleiding. Vervolgens worden uitgangspunten geformuleerd die van belang zijn voor de regionale woonvisie. notitie Wonen in Molenwaard april 2012 Inleiding De woningmarkt is de laatste jaren sterk aan veranderingen onderhevig. De economische situatie heeft grote gevolgen gehad voor de woningmarkt, evenals nieuwe

Nadere informatie

Kernprofiel Biervliet

Kernprofiel Biervliet Kernprofiel Biervliet Jan 2019 1 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Gezinssamenstelling 7. Prognoses 3.

Nadere informatie

prognoses in tijden van crisis

prognoses in tijden van crisis prognoses in tijden van crisis over demografische veranderingen, flinke bouwopgaven en stagnerende woningbouw --- Bouwberaad West-Brabant 1 maart 2012 --- Niek Bargeman senior adviseur bevolking en wonen

Nadere informatie

Woningmarktrapport 3e kwartaal 2015. Gemeente Rotterdam

Woningmarktrapport 3e kwartaal 2015. Gemeente Rotterdam Woningmarktrapport 3e kwartaal 215 Gemeente Rotterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 9 Aantal verkocht 8 7 6 5 4 3 2 1 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal

Nadere informatie

Bijlage Visie Oost : Cijfers & trends bevolking en woningvoorraad Hilversum

Bijlage Visie Oost : Cijfers & trends bevolking en woningvoorraad Hilversum Bijlage Visie Oost : Cijfers & trends bevolking en woningvoorraad Hilversum 1. Ontwikkeling bevolking naar leeftijd De Primos huishoudensprognose (2011) voor de periode 2010-2040 schetst het volgend beeld:

Nadere informatie

Toename bevolking v.a. 2008

Toename bevolking v.a. 2008 Collegevoorstel Inleiding De provincie prognosticeert de ontwikkeling van de woningbouw en bevolking voor elke gemeente. Het is aan elke gemeente om deze prognose om te zetten in een planning en deze te

Nadere informatie

Bestuuriijke samenvatting Monitor Woonvisie Inleiding

Bestuuriijke samenvatting Monitor Woonvisie Inleiding Bestuuriijke samenvatting Monitor Woonvisie 2012 1. Inleiding De provincie Zuid-Holland monitort de voortgang van haar ambities op het gebied van wonen. Deze ambities zijn venwoord in de Woonvisie 2011-2020.

Nadere informatie

Woningmarktanalyse Gooise Meren

Woningmarktanalyse Gooise Meren Woningmarktanalyse Gooise Meren Op basis van WOZ en BAG gegevens Versie Kerngegevens Woningmarktanalyse Gooise Meren De in dit rapport gepresenteerde analyses zijn gemaakt met behulp van gemeentelijke

Nadere informatie

Kernprofiel Zuiddorpe

Kernprofiel Zuiddorpe Kernprofiel Zuiddorpe mei 2017 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

De Stimuleringsregeling goedkope koopwoningen stand van zaken per 1 november 2009. 1. Inleiding. 2. Doel van de goedkope koop-regeling

De Stimuleringsregeling goedkope koopwoningen stand van zaken per 1 november 2009. 1. Inleiding. 2. Doel van de goedkope koop-regeling Provincie Noord-Brabant De Stimuleringsregeling goedkope koopwoningen stand van zaken per 1 november 2009 1. Inleiding Voor de voortgang en continuïteit in de woningbouwproductie is het van belang dat

Nadere informatie

Woningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente Alphen aan den Rijn

Woningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente Alphen aan den Rijn Woningmarktrapport 3e kwartaal 217 Gemeente Alphen aan den Rijn Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 12 Aantal verkocht 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement

Nadere informatie

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden

Bij antwoord datum, kenmerk en onderwerp vermelden Postadres Postbus 16200, 3500 CE Utrecht Telefoon 030-286 11 12 www.utrecht.nl /twitter @PaulusJansenSP Aan de leden van de commissie Stad en Ruimte Behandeld door B.J. Brijder Datum 4 oktober 2016 Doorkiesnummer

Nadere informatie

Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Woningvraag, Plancapaciteit en Productie

Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Woningvraag, Plancapaciteit en Productie Monitor Woningproductie Noordvleugel 2016 Versie juni 2016 Inleiding In deze derde monitor woningproductie wordt in vogelvlucht een weergave gegeven van de cijfers die op dit moment beschikbaar zijn. Het

Nadere informatie

De Brabantse Agenda Wonen

De Brabantse Agenda Wonen De Brabantse Agenda Wonen Wat beweegt de woningmarkt in Brabant? ---- actuele ontwikkelingen en opgaven voor de regionale woningmarkt Brabant Vastgoed 2017 11 mei 2017 Niek Bargeman Senior adviseur bevolking

Nadere informatie

Gemeente Valkenswaard

Gemeente Valkenswaard Gemeente Valkenswaard Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 Second opinion 12 maart DATUM 12 maart TITEL Bevolkings- en huishoudensprognose 2014 ONDERTITEL Second opinion OPDRACHTGEVER Gemeente Valkenswaard

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 4e kwartaal 2013. Gemeente Dordrecht

Woningmarktrapport - 4e kwartaal 2013. Gemeente Dordrecht Woningmarktrapport - 4e kwartaal 213 Gemeente Dordrecht Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 1 aantal verkocht 9 8 7 6 5 4 3 2 1 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement

Nadere informatie

Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist

Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist Ladder voor duurzame verstedelijking Bestemmingsplan Huis ter Heide West, gemeente Zeist De Ladder voor duurzame verstedelijking is in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) geïntroduceerd en

Nadere informatie

Woningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente 's-gravenhage

Woningmarktrapport 3e kwartaal Gemeente 's-gravenhage Woningmarktrapport 3e kwartaal 216 Gemeente 's-gravenhage Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 12 Aantal verkocht 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal

Nadere informatie

Verkoop door woningcorporaties

Verkoop door woningcorporaties 34 Afspraken over verkoop van sociale huurwoningen Sinds 1998 worden in Amsterdam sociale huurwoningen verkocht. Aanleiding was de sterk veranderde samenstelling en woningbehoefte van de Amsterdamse bevolking.

Nadere informatie

Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010)

Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010) Demografische ontwikkelingen gemeente Utrechtse Heuvelrug Uitwerking onderzoeksvraag door Radha Parahoe (april 2010) Vanuit de VNG komen diverse krimp en vergrijzingcijfers. In de woonvisie Wonen in een

Nadere informatie

Woonmonitor Limburg 2015 en Bevolkings- en huishoudensprognose Progneff 2016

Woonmonitor Limburg 2015 en Bevolkings- en huishoudensprognose Progneff 2016 provincie limburg!ngekomef\i Gemeente Nederweert PERSOONLIJK Gemeente Nederweert College van Burgemeester en Wethouders Postbus 2728 6030 AA NEDERWEERT 3 1 OKT. 2016 NR. -------- ----.. --- - - -- -- Cluster

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 1e kwartaal Gemeente Beverwijk

Woningmarktrapport - 1e kwartaal Gemeente Beverwijk Woningmarktrapport - 1e kwartaal 215 Gemeente Beverwijk Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 45 Aantal verkocht 4 35 3 25 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement

Nadere informatie

Kernprofiel Zaamslag

Kernprofiel Zaamslag Kernprofiel Zaamslag mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboortes en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

2010-2012 SAMENVATTING

2010-2012 SAMENVATTING 2010-2012 SAMENVATTING Samenvatting De Regionale woningmarktmonitor 2010-2012 beschrijft de ontwikkelingen op de woningmarkt in het gebied binnen de driehoek Waalwijk, Oss en Boxtel. De kredietcrisis

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 4e kwartaal 2012. Gemeente Amsterdam

Woningmarktrapport - 4e kwartaal 2012. Gemeente Amsterdam Woningmarktrapport - 4e kwartaal 212 Gemeente Amsterdam Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 18 aantal verkocht 16 14 12 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement

Nadere informatie

Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma gemeente Harlingen

Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma gemeente Harlingen Reactienota concept geactualiseerd Woningbouwprogramma 2016-2020 gemeente Harlingen In 2013 heeft de gemeenteraad de woonvisie voor de gemeente Harlingen voor de periode 2013 2020 vastgesteld. In de woonvisie

Nadere informatie

Wonen in Gelderland 2014

Wonen in Gelderland 2014 Wonen in Gelderland 2014 Noord-Veluwe Monitoring van het woonbeleid GLD.info Wonen in Gelderland 2014 Noord-Veluwe Dit informatieblad geeft inzicht in de ontwikkelingen op de woningmarkt in de regio Noord-Veluwe

Nadere informatie

Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011

Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011 Onderwerp Bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011 Status Informerend Voorstel Kennis te nemen van de bevolkings- en woningbehoefteprognose Noord-Brabant, actualisering 2011

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026

Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026 Bevolkingsprognose Purmerend 2011-2026 Uitgevoerd door: Jan van Poorten Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement Gemeente Purmerend mei 2011 Informatie: Gemeente Purmerend Team Beleidsonderzoek & Informatiemanagement

Nadere informatie

Omvang doelgroep en omvang kernvoorraad in 2008

Omvang doelgroep en omvang kernvoorraad in 2008 Omvang doelgroep en omvang kernvoorraad in 2008 Van: college van BenW Aan: commissie RF 1. Inleiding In de op 8 juli 2004 gesloten prestatieafspraken tussen de gemeente Helmond en de Helmondse corporaties

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 4e kwartaal Gemeente s-hertogenbosch

Woningmarktrapport - 4e kwartaal Gemeente s-hertogenbosch Woningmarktrapport - 4e kwartaal 214 Gemeente s-hertogenbosch Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 2 Aantal verkocht 18 16 14 12 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement

Nadere informatie

toelichting aanvaarding actualisering regionale woonvisie 2017

toelichting aanvaarding actualisering regionale woonvisie 2017 Bijlage Datum DOS-2014-0006307 Onderwerp toelichting aanvaarding actualisering regionale woonvisie 2017 Aan de regio s is gevraagd voor 1 juli 2017 de regionale woonvisies te actualiseren op basis van

Nadere informatie

De gemeente heeft GroenWest gevraagd om een volkshuisvestelijke onderbouwing van het programma.

De gemeente heeft GroenWest gevraagd om een volkshuisvestelijke onderbouwing van het programma. Aan Gemeente Montfoort Kopie aan Van GroenWest Onderwerp Woningbouwprogramma Voorvliet Noord fase 2 Datum 27 november 2017 Pagina 1/5 Inleiding De gemeente Montfoort en GroenWest willen graag sociale woningbouw

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 1e kwartaal 2012. Gemeente Wijdemeren

Woningmarktrapport - 1e kwartaal 2012. Gemeente Wijdemeren Woningmarktrapport - 1e kwartaal 212 Gemeente Wijdemeren Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 25 aantal verkocht 2 15 1 5 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 2e kwartaal

Nadere informatie

Commissie Ruimte en Milieu

Commissie Ruimte en Milieu Griffie Commissie Ruimte en Milieu Datum commissievergadering : - DIS-stuknummer : 1625773 Behandelend ambtenaar : M.H.M. Timmermans Directie/bureau : Ruimtelijke Ontwikkeling & Handhaving/ Bureau Ontwikkeling

Nadere informatie

Woningmarktmonitor provincie Gelderland: ontwikkelingen koop- en huurmarkt

Woningmarktmonitor provincie Gelderland: ontwikkelingen koop- en huurmarkt DATUM 7 maart 2017 PROJECTNUMMER 3000.110/G OPDRACHTGEVER Provincie Gelderland Woningmarktmonitor provincie Gelderland: ontwikkelingen koop- en huurmarkt Inleiding In 2015 heeft de provincie Gelderland

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 3e kwartaal 2013. Gemeente Haarlemmermeer

Woningmarktrapport - 3e kwartaal 2013. Gemeente Haarlemmermeer Woningmarktrapport - 3e kwartaal 213 Gemeente Haarlemmermeer Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 12 aantal verkocht 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e

Nadere informatie

VOORSTEL aan KAN-RAAD

VOORSTEL aan KAN-RAAD VOORSTEL aan KAN-RAAD 2004.209 Datum : 15 april 2004 Onderwerp : Voortgangsrapportage 2004 Samenvatting Uit de jaarlijkse voortgangsrapportage woningbouw blijkt dat de voortgang van de woningbouw in de

Nadere informatie

Landelijk gebied In het landelijk gebied, dus buiten de komgrens, is de woningvoorraad vanuit het landelijk wonen toegenomen met 1 woning.

Landelijk gebied In het landelijk gebied, dus buiten de komgrens, is de woningvoorraad vanuit het landelijk wonen toegenomen met 1 woning. Rapportage voortgang woningbouw 2014 Inleiding In december 2011 is de Woonvisie 2011-2020 Focus op een aantrekkelijke stad vastgesteld. Eén van de keuzes/actiepunten binnen het woonbeleid is het monitoren

Nadere informatie

DE LOKROEP VAN TE DURE KOOP

DE LOKROEP VAN TE DURE KOOP DE LOKROEP VAN TE DURE KOOP ---------- over de crisis, de veranderde vraag en het weinig flexibele planaanbod oftewel waarom het nog altijd niet zo wil vlotten met de woningbouw Symposium Woningmarkt Zuidoost-Brabant

Nadere informatie

vraaggericht woningmarkt onderzoek Maastricht

vraaggericht woningmarkt onderzoek Maastricht vraaggericht woningmarkt onderzoek Maastricht Stec Groep aan Gemeente Maastricht Desiree Uitzetter 18 november 2014 U vroeg ons: Actuele inzichten voor herijking stedelijke programmering Nieuwe regionale

Nadere informatie

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 20 april 2018 Rapportage plancapaciteit

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA DEN HAAG. Datum 20 april 2018 Rapportage plancapaciteit Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties Turfmarkt 147 Den Haag Postbus 20011 2500 EA Den Haag www.rijksoverheid.nl

Nadere informatie

fluchskrift

fluchskrift Wonen in Fryslân Afgelopen jaren minder toename woningen In 2011 bedraagt de totale woningvoorraad in Fryslân 282.689 woningen. In 2000 bestond de totale woningvoorraad nog uit 261.849 woningen. Tussen

Nadere informatie

Inzicht in de Gelderse woningmarkt. Monitoringsrapportage Wonen in Gelderland 2015

Inzicht in de Gelderse woningmarkt. Monitoringsrapportage Wonen in Gelderland 2015 Inzicht in de Gelderse woningmarkt Monitoringsrapportage Wonen in Gelderland 2015 Wonen in Gelderland 2015 September 2015 Elk jaar verschijnt de monitoringsrapportage Wonen in Gelderland met daarin een

Nadere informatie

Bijlage Gemeente Nederweert

Bijlage Gemeente Nederweert Bijlage Gemeente Nederweert A. Terugblik gemeente Nederweert B. Kwaliteitsenveloppe C. Factsheets met uitkomsten woningmarktonderzoek per kern D. Planvoorraad woningbouw Nederweert per 1-1-2018 1 A. TERUGBLIK

Nadere informatie

Nr: Schipluiden: 18 november Aan de Raad

Nr: Schipluiden: 18 november Aan de Raad Nr: 2004-11-08 Schipluiden: 18 november 2004 Onderwerp: Notitie woningbouwprogrammering Midden-Delfland Aan de Raad Inleiding Voor u ligt de notitie woningbouwprogrammering waarin de uitgangspunten voor

Nadere informatie

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting

De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 2011: een samenvatting De bevolkings- en woningbehoefteprognoses Noord-Brabant actualisering 211: een samenvatting Onderzoek en Statistiek Gooitske Marsman Februari 212 In deze notitie staat een samenvatting van De bevolkingsprognose-

Nadere informatie

Kernprofiel Sas van Gent

Kernprofiel Sas van Gent Kernprofiel Sas van Gent Jan 2019 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboorten en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

De Nederlandse woningmarkt Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research)

De Nederlandse woningmarkt Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research) De Nederlandse woningmarkt 2019-2030 Léon Groenemeijer, Kenneth Gopal (ABF Research) Opgave: Woningtekort anno 2018: 279.000 3,6% Verder opgelopen, raming 2019: 294.000 3,8% Grote regionale verschillen:

Nadere informatie

Crisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010)

Crisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010) Crisismonitor Drechtsteden juni 2010 (cijfers tot en met april 2010) Er zijn enkele voorzichtig positieve ontwikkelingen waar te nemen op de arbeidsmarkt en woningmarkt. Dat is kort gezegd de conclusie

Nadere informatie

Initiatief voorstel tot de instelling van een ad hoc commissie op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde provincie Utrecht 2003.

Initiatief voorstel tot de instelling van een ad hoc commissie op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde provincie Utrecht 2003. Initiatief voorstel tot de instelling van een ad hoc commissie op grond van artikel 45 van het Reglement van Orde provincie Utrecht 2003. Datum: 12 september 2005 Aan: Van: Onderwerp: Provinciale Staten

Nadere informatie

Afsprakenkader regionaal kwalitatief programma (KWP3) regio De Achterhoek

Afsprakenkader regionaal kwalitatief programma (KWP3) regio De Achterhoek HOOFDSTUK 3 - Definitieve concept versie n.a.v. bestuurlijk overleg 20 mei 2009 Afsprakenkader regionaal kwalitatief programma (KWP3) regio De Achterhoek 3.1 Inleiding Het KWP heeft tot doel het woningaanbod

Nadere informatie

CBS, Syswov Koop Huur

CBS, Syswov Koop Huur Provincie Gelderland Woningvoorraad De meeste woningen die wij op de lange termijn nodig hebben staan er nu al. De focus verschuift steeds meer van nieuwbouw naar het benutten van kansen en mogelijkheden

Nadere informatie

CBS, Syswov Koop Huur Sociale huur

CBS, Syswov Koop Huur Sociale huur Provincie Gelderland Woningvoorraad De meeste woningen die wij op de lange termijn nodig hebben staan er nu al. De focus verschuift steeds meer van nieuwbouw naar het benutten van kansen en mogelijkheden

Nadere informatie

Verkoop door woningcorporaties

Verkoop door woningcorporaties 2 14 Ruim 22.000 corporatiewoningen verkocht Vanaf 199 tot en met de eerste helft van 14 hebben de woningcorporaties ruim 22.000 bestaande woningen verkocht aan particulieren. Het aantal verkopen kwam

Nadere informatie

Bijlage F Demografische ontwikkelingen

Bijlage F Demografische ontwikkelingen Bijlage F Demografische ontwikkelingen Inleiding Demografische ontwikkelingen kunnen nationaal worden beschouwd, maar om specifieke lokale ontwikkelingen te kunnen aangeven is het van belang ze op Puttens

Nadere informatie

PFM PFM Wonen 2016

PFM PFM Wonen 2016 PFM 2016 PFM Wonen 2016 Actualisering PFM Wonen Oss Verkenning, raadspodium Oss, maart 2017 PFM 2016 Wat is PFM? Ontwikkelingen 2010-2016 Woonwensonderzoek 2015 Eerste contouren Pfm 2016 PFM 2016 Wat is

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Deventer 2015

Bevolkingsprognose Deventer 2015 Bevolkingsprognose Deventer 2015 Aantallen en samenstelling van bevolking en huishoudens Augustus 2015 augustus 2015 Uitgave : team Kennis en Verkenning Naam : John Stam Telefoonnummer : 0570 693298 Mail

Nadere informatie

Woningmarktrapport - 3e kwartaal Gemeente Landgraaf

Woningmarktrapport - 3e kwartaal Gemeente Landgraaf Woningmarktrapport - 3e kwartaal 212 Gemeente Landgraaf Aantal verkochte woningen naar type (NVM) 14 aantal verkocht 12 1 8 6 4 2 Tussenwoning Hoekwoning Twee onder één kap Vrijstaand Appartement 4e kwartaal

Nadere informatie

Nota van B&W. Onderwerp Sociale Woningbouw en Nieuwbouw in Haarlem

Nota van B&W. Onderwerp Sociale Woningbouw en Nieuwbouw in Haarlem Nota van B&W Onderwerp Sociale Woningbouw en Nieuwbouw in Haarlem Portefeuille J. Nieuwenburg Auteur Het college van burgemeester en wethouders, Telefoon 3564 E-mail: c.krikke@haarlem.nl SO/Wonen Reg.nr.

Nadere informatie

Kernprofiel Sas van Gent

Kernprofiel Sas van Gent Kernprofiel Sas van Gent mei 2018 Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Demografie 1. Inwoneraantal 2. Migratie 3. Geboorten en sterftes 4. Huishoudens 5. Bevolkingsopbouw 6. Huishoudenssamenstelling 7. Prognoses

Nadere informatie

volkshuisvesting afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie

volkshuisvesting afdeling Beleidsonderzoek en Geo Informatie 51 3 52 Volkshuisvesting Geringe toename woningvoorraad De woningvoorraad van de is in 29 met 46 toegenomen tot 36.777 op 1 januari 21. Deze toename is het saldo van toevoegingen (+236), onttrekkingen

Nadere informatie

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle

Onderwerp: Woonvisie Brielle en het onderzoek ontwikkeling woningvoorraad Brielle Sector/stafafdeling: Portefeuillehouder: Grondgebied/RO Wethouder Schoon Ter behandeling in de vergadering van: de commissie grondgebied d.d. 31 oktober 2017 de Raad d.d. 21 november 2017 Onderwerp: Woonvisie

Nadere informatie

Commissie Ruimte en Milieu

Commissie Ruimte en Milieu Griffie Commissie Ruimte en Milieu Datum commissievergadering : - DIS-stuknummer : 159551 Behandelend ambtenaar : M.H.M. Timmermans Directie/bureau : Ruimtelijke Ontwikkeling & Handhaving/ Bureau Ontwikkeling

Nadere informatie

De woning(beleggings)markt in beeld 2016

De woning(beleggings)markt in beeld 2016 Research A Capital Value production De woning(beleggings)markt in beeld 2016 Samenvatting Ondanks de grote vraag krimpt de voorraad huurwoningen als er geen verdere maatregelen worden genomen. Er wordt

Nadere informatie

Gouda ligt centraal in de Randstad en is gelet op het inwonertal de 46e gemeente van Nederland. De Atlas voor

Gouda ligt centraal in de Randstad en is gelet op het inwonertal de 46e gemeente van Nederland. De Atlas voor 3. Fysieke kwaliteit 3.1 Wonen en stedelijkheid Samenvatting: Woonaantrekkelijkheidsindex ligt centraal in de Randstad en is gelet op het inwonertal de 46e gemeente van Nederland. De Atlas voor Gemeenten

Nadere informatie

WoON-themarapport. Woningbouwplanningen van kwantiteit naar kwaliteit

WoON-themarapport. Woningbouwplanningen van kwantiteit naar kwaliteit Woningbouwplanningen van kwantiteit naar kwaliteit Middelburg, december 2013 Colofon SCOOP 2013 Samenstelling Dick van der Wouw Nadet Somers SCOOP Zeeuws instituut voor sociale en culturele ontwikkeling

Nadere informatie

Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011

Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011 Postbus 1 3430 AA Bezoekadres Martinbaan 2 3439 NN www.nieuwegein.nl Communicatie, Juridische & Personeelszaken Bevolkingsprognose Nieuwegein 2011 Raadsnummer Datum 7 mei 2012 Auteur Tineke Brouwers Versie

Nadere informatie

Monitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend

Monitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend Monitor kredietcrisis begin 2010 Gemeente Purmerend Colofon In opdracht van: De directeur Beleid Coördinatie en samenstellen rapportage: Team Beleidsonderzoek en Informatiemanagement Inhoud rapportage:

Nadere informatie

Plan van aanpak realisatie taakstelling huisvesting statushouders in de regio Alkmaar

Plan van aanpak realisatie taakstelling huisvesting statushouders in de regio Alkmaar Plan van aanpak realisatie taakstelling huisvesting statushouders in de regio Alkmaar Aan: Van: Colleges van b en w Regio Alkmaar PORA Wonen 1 april Onderwerp: Plan van aanpak realisatie taakstelling huisvesting

Nadere informatie

WONINGMARKTAFSPRAKEN ZEEUWS-VLAANDEREN DEEL 2: DE BALANS. [jaarlijkse rapportage over het jaar20xx]

WONINGMARKTAFSPRAKEN ZEEUWS-VLAANDEREN DEEL 2: DE BALANS. [jaarlijkse rapportage over het jaar20xx] WONINGMARKTAFSPRAKEN ZEEUWS-VLAANDEREN 216-225 DEEL 2: DE BALANS [jaarlijkse rapportage over het jaar2xx] Vastgesteld bij collegebesluit van d.d. Vastgesteld bij collegebesluit van d.d. Vastgesteld bij

Nadere informatie

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten

Huishoudensprognose : belangrijkste uitkomsten Huishoudensprognose 26 2: belangrijkste uitkomsten Elma van Agtmaal-Wobma en Coen van Duin Het aantal huishoudens blijft de komende decennia toenemen, van 7,2 miljoen in 26 tot 8,1 miljoen in 23. Daarna

Nadere informatie

Keuzevrijheid & Identiteit

Keuzevrijheid & Identiteit Keuzevrijheid & Identiteit Woonvisie Gelderland Kwalitatief Woonprogramma 2010-2019 Keuzevrijheid & identiteit Woonvisie Gelderland, deel C Kwalitatief Woonprogramma 2010-2019 Keuzevrijheid & Identiteit

Nadere informatie

Adviesnota voor de raad

Adviesnota voor de raad Adviesnota voor de raad Onderwerp Kwalitatief Woonprogramma 2005-1014 Regio Rivierenland Datum collegebesluit Dinsdag 27 juni 2006 Datum raadsvergadering Donderdag 21 september 2006 Agendapunt 6 Portefeuillehouder

Nadere informatie

Rapportage Woningbouw Haarlem (peildatum februari 2019) Bart Kessels, Femke Tol ECDW

Rapportage Woningbouw Haarlem (peildatum februari 2019) Bart Kessels, Femke Tol ECDW Rapportage Woningbouw Haarlem 2019 (peildatum februari 2019) Bart Kessels, Femke Tol ECDW Rapportage woningbouw Haarlem 2019 Inhoudsopgave Samenvatting 3 1. Inleiding 4 2. De Haarlemse opgave 6 3. Ontwikkeling

Nadere informatie

Woonvisie gemeente Drimmelen

Woonvisie gemeente Drimmelen Woonvisie gemeente Drimmelen Deel 2 informatieverstrekking 15 sept. 2011 Opzet bijeenkomst Korte beschrijving vorige informatieronde Nieuwe informatie over gedane onderzoeken: Onderzoek senioren Onderzoek

Nadere informatie

Betreft: Kaderstellende notitie woningbouwprogramma s Langedijk

Betreft: Kaderstellende notitie woningbouwprogramma s Langedijk Gemeenteraad december 2012 Fractie GroenLinks Betreft: Kaderstellende notitie woningbouwprogramma s Langedijk 0. Inleiding Het college van Langedijk is in haar vergadering van januari 2012 akkoord gegaan

Nadere informatie