Kwaliteit in het laboratorium
|
|
- Gerarda Cools
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Kwaliteit in het laboratorium VAN AANVRAAG TOT ANALYSE EN VAN GRONDSTOF TOT EINDPRODUCT Koen Van Deun Augustus 2011 Versie 1.1 Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de auteur. Koen Van Deun 1
2 Dankwoord Zonder hulp van anderen zou dit werk niet mogelijk zijn geweest. Enerzijds waren er de collega s waarmee ik steeds kon overleggen op gebied van kwaliteit, of waarvan ik tijdens de werkzaamheden in het labo telkens iets kon leren. Speciale dank gaat naar Kristien Schoone, Guy Van Baelen, Ann Van Asbroeck en Hilde Sels voor het reviewen. Anderzijds waren er ook externe betrokkenen die bijdroegen door het aanleveren van studie- of presentatiemateriaal en/of door het reviewen van specifieke hoofdstukken, waaronder medewerkers van onderzoekslabo s (Janssen Pharmaceutica - Beerse, Lavetan -Turnhout), klinische labo s (Virga Jesseziekenhuis - Hasselt, Centrum Medische Analyse - Herentals), voedingsindustrie (Alpro - Wevelgem, Glacio - Beerse), en adviesorganisaties (Qarad - Geel, en Impalas - Gent). Niet in het minst waren er de studenten die met de nodige moed de curussen doorstonden en passeerden voor het examen. Voor studenten is het vaak geen aangename materie, maar vaak kon ik van afgestudeerden horen hoe belangrijk het toch wel is. Het fotografisch illustratiemateriaal was deels afkomstig van FreeDigitalPhotos.net. Speciale dank ten slotte gaat uit naar Hilde De Boeck voor de finale kritische review bij de afwerking van het boek. Dit boek is een momentopname gericht op bepaalde doelgroepen en is in feite nooit af; alle opmerkingen, vragen of suggesties zijn steeds hartelijk welkom. Koen Van Deun 2 Koen Van Deun
3 Inleiding Algemene inleiding Hedendaagse producten moeten voldoen aan strenge veiligheids- en kwaliteitsnormen. Producten die in dit werk speciale aandacht krijgen, zijn voeding, geneesmiddelen biociden, medische hulpmiddelen, cosmetica en ook genotsmiddelen, maar ook andere producten uit onze dagelijkse leefomgeving komen aan bod. Kwaliteit en veiligheid gaan hand in hand, en de lat wordt steeds hoger gelegd. Iedereen wil kwaliteitsvolle producten, maar voor de meesten is het niet duidelijk wat hier allemaal aan voorafgaat. Het doel van dit boek is dit stapsgewijze duidelijk te maken. In hoofdstukken 1-4 komen algemene principes over kwaliteit aan bod. Deze kunnen toegepast worden op organisaties maar ook op individuen of teams. De meer complexe en grotere organisaties vergen vaak meer formele kwaliteitssystemen om de kwaliteit van de eindproducten te garanderen. Via voorbeelden, opdrachten en oefenvragen worden de principes toegepast op concrete situaties om het nut van de principes duidelijk te maken. In de hoofdstukken 5-7 komen specifieke sectoren aan bod, waaronder laboratoria, chemische en farmaceutische bedrijven en organisaties die met voeding te maken hebben. Hiervoor bestaan meer specifieke formele kwaliteitssystemen, al dan niet verplicht. Er worden ook verenigingen en brancheorganisaties besproken die vaak sterk bijdragen in het opstellen en begrijpen van de uitgebreide regelgeving. Website verwijzingen zijn ter info opgenomen in de referentielijst. In de hoofdstukken 8 en 9 tenslotte worden statistische methoden en andere maatregelen toegelicht die afwijkingen en onzekerheid moeten verminderen, om zodanig de kwaliteit te garanderen en te verbeteren. Deze hoofdstukken vergen al een zekere notie van statistische begrippen en bouwen verder op de algemene kwaliteitsprincipes. Ook hier worden eenvoudige voorbeelden geboden op basis van actuele toepassingen in laboratoria. Het gaat niet alleen over de kwaliteit van de eindproducten zelf, maar ook over de tussenproducten, processen, werkprocedures, materialen, apparatuur en vooral de medewerkers. Ook dienstverlening moet de nodige kwaliteit hebben; denk maar aan medische Koen Van Deun 3
4 Kwaliteit in het laboratorium handelingen en diagnoses. Achter kwaliteit gaat dus heel wat schuil dat voor de eindgebruiker meestal niet zichtbaar is. Bezit een product of dienst niet de nodige kwaliteit, dan worden de gebreken snel zichtbaar en zal de klant geïrriteerd zijn. De gevolgen kunnen soms aanzienlijk zijn, zeker als het op veiligheid en gezondheid aankomt. Zowel harde als zachte kwaliteitsmethoden worden besproken. Waar vroeger vooral inspectiemethoden werden gebruikt als middel om de kwaliteit te garanderen, heeft er in de voorbije decennia een verschuiving plaatsgegrepen naar het betrekken van alle medewerkers in kwaliteitsgericht denken en handelen. Dit begint met het bewust maken van het belang van kwaliteit, gevolgd door een continue aandacht voor kwaliteit. Het eindresultaat zijn medewerkers die niet alleen kwaliteitsvol werken, maar die ook zelf verbeteringsvoorstellen aanbrengen en die het werk met plezier en beroepsfierheid uitvoeren. Veel leesgenot Koen Van Deun 4 Koen Van Deun
5 Inhoudstabel Inhoudstabel Dankwoord... 2 Algemene inleiding... 3 Inhoudstabel Introductie tot kwaliteit Inleidende kwaliteitsbegrippen Product- versus proceskwaliteit Kosten van kwaliteit Conformiteitskosten Nonconformiteitskosten Totale kosten Oefenvragen Persoonlijke kwaliteit Competenties Soorten van competenties Toepassingen van competenties Duidelijke doelstellingen Doelstellingen Het formuleren van goede doelstellingen Andere voorbeelden van en opdrachten voor doelstellingen Projectmatig werken met doelstellingen en acties Doelstellingen omzetten in subdoelstellingen en acties (plan do) Koen Van Deun 5
6 Kwaliteit in het laboratorium Subdoelstellingen en acties opvolgen en bijsturen (check - act) Oefenvragen Kwaliteitsontwikkeling Methoden die de uitvoering van een project ten goede komen Vorming van teams Resultaatgerichte communicatie Prestatie en motivatie Methoden voor evaluatie tijden de uitvoering van een project (Check) Evaluatie van competenties Problemen oplossen tijdens het project/proces Methoden om een project of organisatie bij te sturen (Act) Oefenvragen Kwaliteit in organisaties Historiek van kwaliteitssystemen Basis van de huidige kwaliteitssystemen EFQM: een formeel maar niet verplicht systeem Definities Domeinen Niveaus van EFQM ISO normen Definities Principes Certificatie Oefenvragen Koen Van Deun
7 Inhoudstabel 5. Kwaliteit van laboratoria en in vitro diagnostica Overheden en wetgeving Nationale normering en overheden (België en Nederland) Internationale normering en overheden Erkennings- en accreditatienormen Procedure van laboratoriumaccreditatie volgens ISO / Brancheorganisaties en nuttige websites (ter info) Nationaal (België en Nederland) Internationaal Oefenvragen Kwaliteit van chemicaliën en geneesmiddelen Overheden en wetgeving Nationaal (België en Nederland) Internationaal Overkoepelende organisaties Belangrijke kwaliteitsconcepten en richtlijnen Brancheorganisaties en nuttige websites (ter info) Nationaal (België en Nederland) Internationaal Voorbeeldvragen Kwaliteit van voedingsmiddelen Inleiding: voorbeelden Overheden en wetgeving Koen Van Deun 7
8 Kwaliteit in het laboratorium Nationaal (België en Nederland) Internationaal Kwaliteitsconcepten en richtlijnen Brancheorganisaties en nuttige websites (ter info) Nationaal (België en Nederland) Internationaal Oefenvragen Statistische kwaliteitsmethoden Definities Regelkaarten Steekproef en keuringskarakteristiek Steekproef Keuringskarakteristiek Six Sigma Oefenvragen Meetonzekerheden en maatregelen Onzekerheden van het meetproces Onderdelen en afwijkingen van het meetproces Meetonzekerheid en maatregelen Controle Kalibratie Validatie Voorbeeld Oefenvragen Koen Van Deun
9 Inhoudstabel 10. Antwoorden bij de opdrachten en oefenvragen Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Hoofdstuk Index Referenties Koen Van Deun 9
Philippe Vanparys. Koen Van Deun TOXICOLOGIESTUDIES IN EVOLUTIE. campinia media vzw
Koen Van Deun Philippe Vanparys KENNISMAKING MET HET TOXICOLOGISCH ONDERZOEK IN VIVO, IN VITRO EN IN SILICO TOXICOLOGIESTUDIES IN EVOLUTIE campinia media vzw Van Deun, Koen Toxicologiestudies in evolutie
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING SENIOR PROJECTCOÖRDINATOR (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Weddeschaal (Loopbaanpad Asse, Brugge, Gent, Ronse C3 C5 / C4 C5 / B1 B2 B3 Projecten) 2. DOEL Instaan voor de coördinatie en realisatie van verschillende (complexere)
Nadere informatieFunctiekaart. Werkt onder leiding van en rapporteert aan: beleidscoördinator Samenleving Leven en Welzijn
Functie Graadnaam: coördinator Functienaam: coördinator onderwijs Functionele loopbaan: B1-B3 Code: Afdeling: Samenleving, leven en welzijn Dienst: Burgerzaken, onderwijs en sociale dienst Subdienst: onderwijs
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING ADVISEUR (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Gent Weddenschaal A4a A4b (Loopbaanpad Expertise) 1 2. DOEL Verantwoordelijkheid opnemen voor het expertisegebied: actief uitwerken van het kennisdomein, een essentiële
Nadere informatieBeschrijving. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.
Functiekaart 1 IDENTIFICATIEGEGEVENS Item Beschrijving Functiefamilie Functietype Functiegraad Functietitel Niveau Leidinggevend Strategisch Groepscoördinator Strategisch Leidinggevend Groepscoördinator
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING ADJUNCT TEAMVERANTWOORDELIJKE SPORT (ADJUNCT WERKLEIDER) (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Gent Weddeschaal C4 C5 / B1 B2 B3 (Loopbaanpad Organisatie) 1 2. DOEL Instaan voor de dagelijkse planning, werkorganisatie, werkverdeling en coördinatie van het
Nadere informatieBeschrijving. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.
Functiekaart 1 IDENTIFICATIEGEGEVENS Item Beschrijving Functiefamilie Functietype Functiegraad Functietitel Niveau Administratief Conceptueel Hoofddeskundige Conceptueel Administratief Hoofddeskundige
Nadere informatieBeleids- en BeheersCyclus. Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk
Beleids- en BeheersCyclus Cursus beleidsplanning, -monitoring en evaluatie: Inleidend hoofdstuk Inhoud cursus Rode draad 1.2 Inleiding 1.3 Definities 1.4 Model strategisch 1.5 Belang strategisch 1.6 Belang
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)
Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een
Nadere informatieGelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025)
Gelijkwaardigheid van niet-geaccrediteerde laboratoria (conform NEN-EN ISO/IEC 17025) NEa, 20-07-2012, versie 1.0 INTRODUCTIE In artikel 34 van de Monitoring en Rapportage Verordening (MRV) is beschreven
Nadere informatieFunctiekaart. Functionele loopbaan: B4 B5
Functie Graadnaam: Coördinator Functienaam: Coördinator Vrije Tijd Functionele loopbaan: B4 B5 Code: Cluster: Samenleving, Leven en Welzijn Afdeling: Vrije tijd, ontspanning en vrijwilligers Dienst: Subdienst:
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING DESKUNDIGE ICT (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Entiteit ICT Standplaats Gent Weddeschaal C4 - C5 / B1 B2 B3 (Loopbaanpad Expertise) 1 2. DOEL Instaan, vanuit de eigen specifieke kennis en expertise, voor de uitvoering van
Nadere informatieBeschrijving. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.
Functiekaart 1 IDENTIFICATIEGEGEVENS Item Beschrijving Functiefamilie Functietype Functiegraad Functietitel Niveau Administratief Coördinerend Teamcoördinator Coördinerend Administratief Teamcoördinator
Nadere informatieDiensthoofd Brandpreventie (m/v)
Diensthoofd Brandpreventie (m/v) Graad Diensthoofd (m/v) (A1 A3) Functie Diensthoofd Brandpreventie (m/v) Plaats in het organogram Je wordt tewerkgesteld als leidinggevende van de Dienst Brandpreventie.
Nadere informatieLEAN ISO 9001. Mede mogelijk gemaakt door ISO 9001:2015
LEAN ISO 9001 Mede mogelijk gemaakt door ISO 9001:2015 Wie is er bekend met: ISO 9001 ISO 9001:2015 LEAN 2 LEAN ISO 9001 ISO 9001 Algemeen toepasbaar bedrijfskundig model om je organisatie adequaat in
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL. Functie: Coördinator grootkeuken. A. Functiebeschrijving. 1. Doel van de functie
FUNCTIEPROFIEL Functie: Coördinator grootkeuken A. Functiebeschrijving 1. Doel van de functie Je staat in voor het opvolgen, ontwikkelen en implementeren van het uitvoerend beleid met betrekking tot voeding
Nadere informatie18 november 2013 Jo De Landtsheer Senior Consultant
18 november 2013 Jo De Landtsheer Senior Consultant Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, digitale kopie, scan of op welke wijze dan ook
Nadere informatieINTEGRATIE VAN MANAGEMENTSYSTEMEN. Leen Scheers Senior consultant
Welkom INTEGRATIE VAN MANAGEMENTSYSTEMEN Leen Scheers Senior consultant GEGEVEN bedrijven wensen verschillende managementsystemen met certificaten meerdere invalshoeken (KVM), zowel op managementniveau
Nadere informatieFunctiebeschrijving teamverantwoordelijke Ruimtelijke en stedelijke ontwikkeling
Functiebeschrijving teamverantwoordelijke Ruimtelijke en stedelijke ontwikkeling Functietitel Cluster Dienst Plaats in de organisatie Niveau Weddeschaal Statuut Teamverantwoordelijke Ruimtelijke en stedelijke
Nadere informatieKwaliteitssysteem voor Verantwoorde zorg en Verantwoord ondernemerschap
Kwaliteitssysteem voor Verantwoorde zorg en Verantwoord ondernemerschap 2017 Uitgave Stichting Perspekt, Utrecht Ontwerp en opmaak Het Lab ontwerp + advies, Arnhem Druk De intellectuele eigendomsrechten
Nadere informatieFunctiebeschrijving DESKUNDIGE TEWERKSTELLING EN SOCIALE ECONOMIE B1-B3
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieLogboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan. Naam student: Maes Pieter
BACHELOR NA BACHELOR ADVANCED BUSINESS MANAGEMENT Logboek persoonlijk ontwikkelingsplan persoonlijk actieplan Naam student: Maes Pieter 2011-2012 POP EERSTE GEKOZEN ALGEMENE COMPETENTIE: OPBOUWEN VAN EEN
Nadere informatieFunctiebeschrijving DESKUNDIGE KINDEREN EN JONGEREN B1-B3
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieVISIETEKST INTEGRALE KWALITEITSZORG (IKZ)
VISIETEKST INTEGRALE KWALITEITSZORG (IKZ) Binnen onze vzw Jeugdzorg Sint-Vincentius zien we kwaliteit als een dynamisch en evolutief gegeven (cfr. Prose-model). Wij willen in eerste instantie een kwaliteitsvolle
Nadere informatieBereiden en aseptisch handelen
Keuzedeel mbo Bereiden en aseptisch handelen behorend bij één of meerdere kwalificatiedossiers mbo Geldig vanaf 1 augustus 2013 Crebonr. Vastgesteld door de minister van [OCW/EZ] op 01-07-2014 Penvoerder:
Nadere informatieFUNCTIEPROFIEL. Diploma van bachelor Ervaring op vlak van coördineren en leiding geven in een keukenomgeving
Functie: Verantwoordelijke grootkeuken FUNCTIEPROFIEL A. Functiebeschrijving 1. Doel van de functie Je bent verantwoordelijk voor het coördineren, opvolgen en bijsturen van de algemene werking van de drie
Nadere informatieTOESPRAAK VAN HILDE CREVITS VLAAMS MINISTER VAN OPENBARE WERKEN, ENERGIE, LEEFMILIEU EN NATUUR 24 januari 2008
TOESPRAAK VAN HILDE CREVITS VLAAMS MINISTER VAN OPENBARE WERKEN, ENERGIE, LEEFMILIEU EN NATUUR 24 januari 2008 Studievoormiddag Doelgroepen en milieubeleid: focus op prioritaire sectoren van industrie
Nadere informatieGefascineerd door elektronica, gedreven door uw uitdaging
Gefascineerd door elektronica, gedreven door uw uitdaging Altijd de goede verbinding! Kwaliteit, snelheid en flexibiliteit: uw wensen zijn ons uitgangspunt EPR Technopower is gespecialiseerd in de Engineering,
Nadere informatieHOOFDSTUK 1. INLEIDING Introductie Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement...
Inhoud INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteits-, veiligheids- en milieumanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing...
Nadere informatieFarmaceutische analyse
Farmaceutische analyse Doel: Deze cursus behandelt de specifieke kennisgebieden van de kwaliteitscontrole die op het farmaceutisch laboratorium voorkomen en niet door de reguliere (analytisch chemische)
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING. Het afdelingshoofd Technische Zaken staat in voor de algemene leiding van de afdeling technische zaken.
FUNCTIEBESCHRIJVING Functie Graadnaam: AFDELINGSHOOFD Afdeling TECHNISCHE ZAKEN Functienaam: AFDELINGSHOOFD Dienst TECHNISCHE ZAKEN Functionele loopbaan: A4a A4b Omschrijving van de afdeling en dienst
Nadere informatieBeschrijving. Teamverantwoordelijke. Kan je altijd terugvinden in de meest actuele versie van het goedgekeurde organogram.
Functiekaart 1 IDENTIFICATIEGEGEVENS Item Functiefamilie Functietype Functiegraad Functietitel Niveau Verplegend en verzorgend Individueel gericht Teamverantwoordelijke Beschrijving Individueel gericht
Nadere informatie1. kwaliteitssystemen en voedselveiligheid 2. organiseren 3. projecten. 1 Kwaliteitssystemen & voedselveiligheid
nr Tekst 0 Home Thielen Consult is de partner voor bedrijven en organisaties in de voedselketen. Samen met onze klanten bouwen wij aan veilig en eerlijk voedsel. We begeleiden onze klanten en organiseren
Nadere informatieI N H O U D. Voorwoord 11. Inleiding: een kader voor kwaliteitsontwikkeling 15
modellen 5 I N H O U D Voorwoord 11 Inleiding: een kader voor kwaliteitsontwikkeling 15 1 Kwaliteit 21 1.1 Situering 22 1.1.1 Beheersbaarheid 22 1.1.2 Waarden 22 1.1.3 Kernprocessen in de non-profitsector
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING DIVISIEMANAGER (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Gent Weddeschaal A8a A8b (Loopbaanpad Organisatie) 1 2. DOEL De strategie van de organisatie uitdragen en realiseren door het leiden, organiseren en beheren van
Nadere informatieHilde Sels Ria Van Huffel Ria Van Looveren
Een kennismaking met het TRIS-instrument Hilde Sels (hilde.sels@khk.be) Ria Van Huffel (ria.vanhuffel@vsko.be) Ria Van Looveren (riavanlooveren.br@skynet.be) 2011-06-10 2 Overzicht in stappen 1 Wat is
Nadere informatieResultaten inventarisatie en behoefteonderzoek vorming
Resultaten inventarisatie en behoefteonderzoek vorming 1. Gegevens respondenten 32 sociale werkplaatsen en/of arbeidszorgcentra werkten mee aan de vragenlijst. Deze groep bestond voor 38% uit sociale werkplaatsen
Nadere informatieIN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM
IN ZES STAPPEN MVO IMPLEMENTEREN IN UW KWALITEITSSYSTEEM De tijd dat MVO was voorbehouden aan idealisten ligt achter ons. Inmiddels wordt erkend dat MVO geen hype is, maar van strategisch belang voor ieder
Nadere informatieDe nieuwe ISO-normen: meer dan KAM-management alleen!
De nieuwe ISO-normen: meer dan KAM- alleen! Dick Hortensius Senior consultant Managementsystemen NEN Milieu & Maatschappij dick.hortensius@nen.nl 1 Wat kunt u verwachten? Ontwikkelingen systeemnormen Plug-in
Nadere informatiePROTOCOL NR Na bespreking van de nota, waarvan kopie in bijlage, gaat het Bijzonder Comité hiermee eenparig akkoord.
F3RYS Stropstraat l - 9000 Gent PROTOCOL NR. 1018 Protocol opgemaakt n.a.v. de zitting van het Bijzonder Comité d.d. 21 december 2017 tussen de TMVW en de vakorganisaties vertegenwoordigd door de onderscheiden
Nadere informatiezorgen voor kwaliteit altijd, overal en door iedereen
onze hogeschool is een op kwaliteit georiënteerde instelling voor hoger onderwijs, onderzoek en dienstverlening zorgen voor kwaliteit altijd, overal en door iedereen reflecteren PDCA-cirkel motor van verandering
Nadere informatieChecklist Audits. Inrichtingskader Improvement Model. Zijn we klaar voor de HKZ- of ISO-audit? Eventueel een onderschrift met iets
Checklist Audits Inrichtingskader Improvement Model Zijn we klaar voor de HKZ- of ISO-audit? Eventueel een onderschrift met iets Van verbetermodel naar certificatie Het inrichtingskader van Novire heeft
Nadere informatieWe make your Data work smarter
We make your Data work smarter Groei: het belang van stuurinformatie Kennismaking Waarom zou ik inzetten op stuurinformatie voor groei? Hoe doe ik dat zo slim mogelijk? Wie wij zijn Wij laten uw data slimmer
Nadere informatieFunctiebeschrijving. Functie. Doel van de entiteit. Plaats in de organisatie. Voor kennisname. Dienst: Functienaam: diensthoofd.
Functiebeschrijving Functie Graadnaam: diensthoofd Functienaam: diensthoofd Functiefamilie: managementteam Functionele loopbaan: A1a-A3a Afdeling: Ondersteuning Dienst: Subdienst: Code: Doel van de entiteit
Nadere informatieEffecten meten van taalbeleid. Luk Indesteege
Effecten meten van taalbeleid Luk Indesteege We zijn overtuigd dat taalbeleid in ons HO nodig is om de academische taalvaardigheid van de studenten te verhogen. We voeren taalinterventies uit maar we hebben
Nadere informatieHet Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven.
Wat is het technasium? Het Technasium is een vorm van onderwijs waarbij leerlingen projectmatig en probleemoplossend werken aan echte opdrachten uit het bedrijfsleven. Hoe werkt het? De leerlingen krijgen
Nadere informatieGebouwbeheer: opstellen van een masterplan. Guy Lenaerts Coördinerend preventieadviseur GID KOR Turnhout
Gebouwbeheer: opstellen van een masterplan Guy Lenaerts Coördinerend preventieadviseur GID KOR Turnhout INHOUD 1. Inleiding 2. Situering van een masterplan binnen het domein gebouwbeheer 3. Waarom een
Nadere informatieToolkit Kwaliteitsborging examinering:
Toolkit Kwaliteitsborging examinering: Samen werken aan de professionele dialoog tussen examencommissie en teams 5 oktober kwaliteitsnetwerk mbo 2017 Servicepunt examinering mbo Onderwerpen 1. Introductie
Nadere informatieb) testen of inspectie van monsters genomen van de markt of van de leverancies of een combinatie hiervan;
SSB Guide 65 Deze standaard specificeert algemene eisen waar een derde partij, die een product certificatiesysteem opereert, aan moet voldoen wil het erkend worden als competent en betrouwbaar In deze
Nadere informatieAan de slag met het OK op school werkwinkel SOK-congres 7/12/2018
Aan de slag met het OK op school werkwinkel SOK-congres 7/12/2018 Lisbeth Van Hecke Dienst identiteit & kwaliteit Het leven zit vol verwachtingen 2 SOK-congres Interne kwaliteitszorg op school 1 Doelen
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING BOEKHOUDER
FUNCTIEBESCHRIJVING BOEKHOUDER 1. ALGEMEEN 1.1 Departement: Financiën Dienst: Financiële dienst 1.2 Naam van de functie: BOEKHOUDER 1.3 Datum: juli 2018 2. DOEL VAN DE FUNCTIE Je bent verantwoordelijk
Nadere informatieMEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG. Verdiepingstraining
MEDIATION IN DE GEZONDHEIDSZORG Verdiepingstraining Mediation in de gezondheidszorg Introductie De gezondheidszorg is met 1.2 miljoen werkenden de grootste beroepsgroep van Nederland en is volop in beweging.
Nadere informatieDIENSTHOOFD. Netinfradiensten Domeindiensten/Technische diensten Asse, Brugge, Gent, Ronse
1/7 1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Operationele entiteit Standplaats Dienstchef Weddenschaal Netinfradiensten Domeindiensten/Technische diensten Asse, Brugge, Gent, Ronse A4a - A4b (of indien van toepassing
Nadere informatieInformatiebundel aanwervingsexamen administratief medewerker
OCMW ZELE Padweg 4a 9240 ZELE Informatiebundel aanwervingsexamen administratief medewerker Inhoud 1. Functiebeschrijving 2. Toelatingsvoorwaarden 3. Aanwervingsvoorwaarden 4. Examenprogramma 5. Geldelijk
Nadere informatieTRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING. Professioneel Handelen
TRAINING EN TOETSING BINNEN DE OPLEIDING 1 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Doelstellingen competenties Structuur en éénduidigheid Uniformiteit in formulering 2 LEERRESULTATEN EN COMPETENTIES Generieke competenties
Nadere informatieWorkshop Lean en de nieuwe ISO normen
Workshop Lean en de nieuwe ISO normen Ingrid Ort Inhoud Nieuwe normen; HLS Structuur; Stakeholder analyse; Zelf aan de gang. Normontwikkelingstraject Duurzaam vertrouwd 2011 2012 2013 2014 2015 ISO 9001
Nadere informatieBent u 100% in Compliance?
Themabijeenkomst TQC Bent u 100% in Compliance? 6 december 2011 KWA Bedrijfsadviseurs B.V. Robin Sinke 21 december 2011-1 Doel van deze bijeenkomst het brede speelveld van Compliance de praktische invulling
Nadere informatieICT INCLUSIEF. Een train de trainer -pakket voor het aanleren van computervaardigheden
ICT INCLUSIEF Een train de trainer -pakket voor het aanleren van computervaardigheden Jo Daems K-point, onderzoekscentrum ICT en Inclusie, K.H.Kempen Geel 16 februari 2012 1 Situering Antwoord op vraag
Nadere informatieFunctiebeschrijving MAATSCHAPPELIJK ASSISTENT NIET-VERPLICHTE HULPVERLENING B1-B3
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieScriptie over Personal Branding en Netwerking
Scriptie over Personal Branding en Netwerking 1e versie - 16 november 2012 Jana Vandromme Promotor: Hannelore Van Den Abeele 1. Inhoudstafel 1. Inhoudstafel 2. Onderzoeksvragen 2.1 Onderzoeksvraag 1 2.2
Nadere informatieFunctiebeschrijving: Projectportfoliobeheerder
Functiebeschrijving: Projectportfoliobeheerder Functiefamilie organisatie ondersteunende functies Voor akkoord Naam leidinggevende Dries Van Den Broucke Datum + handtekening Naam functiehouder Datum +
Nadere informatie3. Kwaliteitsmanagementssysteem. 3.P. Processen en procedures 3.P.15. Klachtenregistratie, klachtenbehandeling en bekendmaking van het klachtenrecht.
Pagina 1 van 7 Beoordeeld: Raad van bestuur Kwaliteitsverantwoordelijke Goedgekeurd : Auteur : Iris Van Steenwinckel Geldig vanaf : 01/03/2013 1. Doelstelling Opmerkingen- / klachtenrecht kenbaar maken
Nadere informatieDe nieuwe NEN 7777. Breder, juister en doeltreffender. Jo Klaessens StatAlike Paltzerweg 201 3734 CL Den Dolder jwaklaessens@ziggo.
De nieuwe NEN 7777 Bilthoven, 10-11-10 Breder, juister en doeltreffender Eurachem symposium 2010 Jo Klaessens StatAlike Paltzerweg 201 3734 CL Den Dolder jwaklaessens@ziggo.nl 1 Validatie vormt samen met
Nadere informatie4 Testen en optimaliseren
Alle wegwijzers in de fase: 4 Testen en optimaliseren 4.1 Je ontwerp testen bij de doelgroep (74) 4.2 Je ontwerp voorleggen aan een expert (75) 4.3 Je ontwerp voorleggen aan de opdrachtgever (76) 4.4 Je
Nadere informatieAANTOONBAAR. MVO norm. Stichting MVO Aantoonbaar. Door Gerben Bekooy
VO norm Stichting VO Aantoonbaar Door Gerben Bekooy Inhoud presentatie 1. aanleiding 2. doel 3. toelichting 4. relatie met andere VO initiatieven 5. status van de norm 6. vragen Door Gerben Bekooy Aanleiding
Nadere informatieDepartement gezondheidszorg - BANABA Zorgmanagement Geaccrediteerde opleiding door VHLORA* en NVAO*
Page1 Geachte mevrouw, heer Beste collega, Je bent werkzaam in de zorg als verpleegkundige, vroedvrouw, kinesist, ergotherapeut, diëtist, medisch secretaresse, laborant, maatschappelijk werker en je wilt
Nadere informatieBreek taboe omtrent kansarme
ITINERA INSTITUTE FLASH Breek taboe omtrent kansarme versus kansrijke diploma s 03 07 2013 MENSEN WELVAART BESCHERMING De Europese leiders hebben een actieplan tegen jeugdwerkloosheid aangekondigd. Uiteraard
Nadere informatieFunctiebeschrijving DESKUNDIGE NOODPLANNING B1-B3
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieWelkom bij het AAIZOO symposium 25 oktober 2014 in Doorn
Welkom bij het AAIZOO symposium 25 oktober 2014 in Doorn Agenda 10.15-10.30 uur: Inleiding Theo den Toom, manege Den Toom 10.30-11.30 uur: Op weg naar inbedding in het zorgstelsel Ron de Graaff, bestuurslid
Nadere informatieVinçotte. KUNT U uw reputatie. veilig en duurzaam. Bouwen aan reputatie. YoUr reputation is Mine.
Vinçotte MILIEU en veiligheid KUNT U uw reputatie versterken door veilig en duurzaam te werken? Bouwen aan reputatie YoUr reputation is Mine. Kunt u uw winst doen stijgen door uw risico s te laten dalen?
Nadere informatieEvaluatie kwaliteitsborging energielabels utiliteitsbouw
Evaluatie kwaliteitsborging energielabels utiliteitsbouw A++ Achtergrond? Onderzoeksvragen Kwaliteitsborgingstraject BZK en FedEC Evaluatie van dit kwaliteitsborgingstraject (Kamerbrief) Behoefte evaluatie
Nadere informatieMODULE Evidence Based Midwifery
VZW Vlaamse Organisatie van Vroedvrouwen vzw MODULE Evidence Based Midwifery Van Schoonbekestraat 143 Sint-Jacobsmarkt 84 2018 Antwerpen 2000 Antwerpen Programma Overzicht Dag 1: maandag 8 november 2010
Nadere informatieGRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR
GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR Altijd al gezocht naar een trainingsconcept voor uw medewerkers waar je meteen van zegt: GewoonDoen! Nu is deze kans eindelijk aanwezig en wel voor een deelnameprijs van
Nadere informatieHANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064
HANDBOEK ENERGIE- EN CO 2 - MANAGEMENTSYSTEEM EN16001 ISO 14064 VAN AANNEMINGSBEDRIJF GEBR. DE KONING B.V. Naam Functie Datum Paraaf Opstelling: A.P. Kleiberg KAM-coördinator 12-03-2010 Autorisatie: M.
Nadere informatieFunctiebeschrijving VERPLEEGKUNDIGE OPNAMEBELEID BV1-BV3 / C3-C4
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieFunctiebeschrijving TEAMVERANTWOORDELIJKE CULTUURCENTRUM A1a2a3a
Beschrijving doel en visie Binnen de eengemaakte organisatie, stad en OCMW, staat de burger centraal. Om dit te realiseren zijn er 3 klantgerichte sectoren: dienstverlening, samenleving en stadsontwikkeling
Nadere informatieDynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol
Dynamisch risicomanagement eenvoudig met behulp van GRCcontrol Mike de Bruijn roduct Owner Agenda Inleiding Over CompLions GRCcontrol management software Risicomanagement Uitdagingen Dynamisch risicomanagement
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING KWALITEITS- EN WMD-VERANTWOORDELIJKE
FUNCTIEBESCHRIJVING versie 13/03/2013 Functietitel KWALITEITS- EN WMD-VERANTWOORDELIJKE Doel van de functie Ervoor zorgen dat de kwaliteit van de staalnames, analyses en metingen gewaarborgd is en dat
Nadere informatieACTIVITEITEN VAN BELAC: BESCHRIJVING EN SELECTIECRITERIA
BELAC 1-03 Rev 2-2014 ACTIVITEITEN VAN BELAC: BESCHRIJVING EN SELECTIECRITERIA De versies van documenten van het managementsysteem van BELAC die beschikbaar zijn op de website van BELAC (www.belac.fgov.be)
Nadere informatieProcesmanagement Werken met procedures, processen,
Procesmanagement Werken met procedures, processen, Procesmanagement Werken met procedures, processen, 2 Organisatie van processen Het management moet bedrijfsdoelstellingen formuleren en verwezenlijken.
Nadere informatieCompetentiegerichte functiebeschrijving. Administratief medewerk(st)er directiesecretariaat. Administratief medewerk(st)er
Competentiegerichte functiebeschrijving administratief medewerker directiesecretariaat 1. Identificatiegegevens: Functiebenaming: Graadbenaming: Sector/Dienst: Administratief medewerk(st)er directiesecretariaat
Nadere informatieFunctiekaart. Functie. Doel van de entiteit. Plaats in de organisatie. Voor kennisname. dienstverlening. Dienst: - Functienaam: afdelingshoofd
Functie Graadnaam: afdelingshoofd Functienaam: afdelingshoofd Functiefamilie: hoger leidinggevenden Functionele loopbaan: A1a-A3a Afdeling: Maatschappelijke dienstverlening Dienst: - Subdienst: Code: Doel
Nadere informatieMEDEWERKERSTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2004 Resultaten en vervolgtraject
MEDEWERKERSTEVREDENHEIDSONDERZOEK 2004 Resultaten en vervolgtraject Inleiding In mei van dit jaar is een nieuw medewerkertevredenheidsonderzoek gehouden. De eerste resultaten van dit onderzoek zijn in
Nadere informatieMatrix referentieprofiel Kredietbeoordelaar Lokale Banken Visie 2010+
Kredietbeoordelaar Visie 2010+ A Kredietbeoordelaar Visie 2010+ B Kredietbeoordelaar Visie 2010+ C Kwantitatieve gegevens van de eenheid Organogram Functiegroep 6 Functiegroep 7 Functiegroep 8 Omvang van
Nadere informatieinleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding mantelzorg samen afhankelijkheid financiën leven zorglast
inleiding bij psycho-educatiepakket Dementie en nu tekst voor mantelzorgers Inleiding relatie mantelzorg samen afhankelijkheid chronisch gezondheid comfort gevoel handelen leven financiën administratie
Nadere informatieWarme overdracht tussen leren en werken en de VDAB: visietekst
Raad Secundair Onderwijs 2 april 2015 RSO-RSO-END-1415-001 Warme overdracht tussen leren en werken en de VDAB: visietekst Vlaamse Onderwijsraad Kunstlaan 6 bus 6 BE-1210 Brussel T +32 2 219 42 99 F +32
Nadere informatieRisicogebaseerd denken De PDCA-cyclus De procesbenadering... 50
INHOUD VOORWOORD... 13 HOOFDSTUK 1. INLEIDING... 15 1.1. Introductie... 15 1.1.1. Naar een visie op kwaliteitsmanagement... 15 1.1.1.1. Het uitgangspunt van beheersing... 16 1.1.1.2. Het uitgangspunt van
Nadere informatieFunctiebeschrijving. Functienaam: Maatschappelijk assistent handhavingsbeleid Functionele loopbaan: B1-B3
Functie Functiefamilie: Hulpverlening Functienaam: Maatschappelijk assistent handhavingsbeleid Functionele loopbaan: B1-B3 Departement: Welzijn Afdeling: Sociaal Beleid Aanwervingsvoorwaarden - In het
Nadere informatieF U N C T I E P R O F I E L
F U N C T I E P R O F I E L I. I D E N T I F I C A T I E G E G E V E N S Functiebenaming Weddeschaal Graad Directie - dep - dienst Functiefamilie verantwoordelijke Kinderdagverblijf (B) B1-B2-B3 celhoofd
Nadere informatieOOF Toetskoffer. Startbagage voor toetscommissies. HGZO maart 2013 Greet Fastré & Lies Wijnants
OOF Toetskoffer Startbagage voor toetscommissies HGZO maart 2013 Greet Fastré & Lies Wijnants Partners project 3 Kernopleidingen - Lessius: Ba communicatiemanagement - KHLim: Ba orthopedagogie - KHLeuven:
Nadere informatieFUNCTIEBESCHRIJVING SENIOR PROJECTLEIDER (M/V)
1. SITUERING VAN DE FUNCTIE Standplaats Gent Weddeschaal A8a A8b (Loopbaanpad Projecten) 1 2. DOEL De strategie van de organisatie uitdragen en realiseren door het beheren van een projectenportefeuille.
Nadere informatieGehandicaptenzorg, woonbegeleiding, activiteitenbegeleiding, zorgcoördinatie.
Specificaties Medewerker maatschappelijke zorg Titel: Soort: Werksituatie: Eindproduct: Kwaliteitszorg voor MZ Cursus Gehandicaptenzorg, woonbegeleiding, activiteitenbegeleiding, zorgcoördinatie. Een presentatie
Nadere informatieTrainingen najaar 2016. Zorg & Welzijn. Normen op de juiste manier toepassen. www.nen.nl/trainingenz&w
Trainingen najaar 2016 Zorg & Welzijn Normen op de juiste manier toepassen www.nen.nl/trainingenz&w Meer maatwerk met een bedrijfstraining Wist u dat we in 2015 ruim 2000 deelnemers met een bedrijfstraining
Nadere informatieHeraccreditatie CCKL. Dr L Stolk, Klinische Farmacie, Academisch Ziekenhuis Maastricht
Heraccreditatie CCKL Dr L Stolk, Klinische Farmacie, Academisch Ziekenhuis Maastricht 19-02-2002 middag symposium eerste CCKL accreditatie Deelnemers: Laboratoria apotheek van de ziekenhuizen Tilburg,
Nadere informatieHoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie?
Hoe kan u strategie implementeren en tot leven brengen in uw organisatie? De externe omgeving wordt voor meer en meer organisaties een onzekere factor. Het is een complexe oefening voor directieteams om
Nadere informatieBegrippenkader Studieloopbaanbegeleiding en Reflectie
Begrippenkader Studieloopbaanbegeleiding en Reflectie Kariene Mittendorff, lectoraat Innovatief en Effectief Onderwijs Studieloopbaanbegeleiding Binnen scholen wordt op verschillende manieren gewerkt aan
Nadere informatieF U N C T I E P R O F I E L
F U N C T I E P R O F I E L I. I D E N T I F I C A T I E G E G E V E N S Functiebenaming Weddeschaal Graad Directie - dep - dienst Functiefamilie dossierbeheerder B1-B2-B3 administratief expert departement
Nadere informatieKlantonderzoek: de laatste inzichten!
: de laatste inzichten! Hoe tevreden bent u over de door ons bedrijf geleverde producten en diensten? Veel bedrijven gebruiken deze vraag om de klanttevredenheid te meten. Op een schaal van zeer ontevreden
Nadere informatieECTS-fiche. Graduaat Maatschappelijk Werk Structuurgericht werken. Lestijden. Ingeschatte totale studiebelasting (in uren) 1 Mogelijkheid tot
ECTS-fiche Opzet van de ECTS-fiche is om een uitgebreid overzicht te krijgen van de invulling en opbouw van de module. Er bestaat slechts één ECTS-fiche voor elke module. 1. Identificatie Opleiding Module
Nadere informatieSociale Verzekeringsbank Document Afspraken en Procedures (DAP) Bijlage N, behorend bij het Beschrijvend document
Sociale Verzekeringsbank Document Afspraken en Procedures (DAP) Bijlage N, behorend bij het Beschrijvend document Europese aanbestedingsprocedure LAN en WLAN: Onderhoudsdiensten, levering van apparatuur
Nadere informatie