Gezellig uit eten in de wijk met de. Geachte inwoners van de gemeente Breda, februari Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gezellig uit eten in de wijk met de. Geachte inwoners van de gemeente Breda, februari 2010. Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda"

Transcriptie

1 februari 1 Voor iedereen die wil weten wat er leeft in Breda Kiezen voor elkaar Gemeenteraadsverkiezingen Op woensdag 3 maart bepaalt u als inwoner van de 7 gemeente Breda wie er de komende vier jaar de stad besturen. Kiezen voor elkaar Het College van burgemeester en wethouders laat zien hoe het met het coalitieakkoord omging. 9 Historische linten De gemeente Breda telt verschillende lintbebouwingen met een eigen karakter. In deze nieuwe serie komen zij uitgebreid aan bod. 17 Gemeentelijke belastingen Rond 24 februari valt de aanslag gemeentelijke belastingen in de brievenbus. 19 Studenten Avans Hogeschool werken aan Millenniumdoelstellingen Inventieve oplossingen voor wereldproblemen Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links Geachte inwoners van de gemeente Breda, Wereldwijd komt nog steeds extreme armoede voor. Inwoners van ontwikkelingslanden hebben te maken met voedseltekorten, dakloosheid, ziekten of onderdrukking. In 2000 spraken wereldleiders bij de Verenigde Naties af om hier een eind aan te maken. Onder de naam Millenniumdoelstellingen omschreven zij acht doelen die samen moeten leiden tot het uitbannen van wereldwijde extreme armoede in In Breda wordt op verschillende manieren steun gegeven aan deze doelstellingen. Studenten van Avans Hogeschool organiseerden een expositie waarop inventieve oplossingen voor problemen werden getoond. Hoe kunnen studenten Communicatie en Multimedia Design van Avans Hogeschool meewerken aan de Millenniumdoelstellingen? Het project Global MediAID biedt de oplossing. Tweedejaarsstudenten deden acht weken onderzoek naar één van de acht doelstellingen in een specifiek land waar deze doelstelling nog niet is behaald. Aan de hand van hun bevindingen bedachten ze hoe multimedia bij Gezellig uit eten in de wijk met de Geen zin om te koken of wilt u eens wat anders dan thuisbezorgde maaltijden? Wellicht vindt u het leuk om voor de afwisseling samen met anderen aan tafel te schuiven. In Breda zijn er al een aardig aantal wijkrestaurants waar wijkbewoners uit kunnen kiezen: voor een warme middag- en avondmaaltijd of een lunch. Ook is er regelmatig een themamaaltijd: een diner geïnspireerd op een seizoen of een vakantieland. BredaPas-korting Sinds 1 januari krijgen alle BredaPashouders van 65 jaar en ouder korting in de wijkrestaurants in de steunpunten (inclusief de restaurants van de verzorgingshuizen). Met BredaPas komt een hoofdmaaltijd dan minimaal op 1 3,60. Voor themamaaltijden kan dragen om de doelstelling wel te behalen. Tijdens de expositie van 15 en 16 januari toonden de studenten hun oplossingen in de Stadsgalerij Breda. Gezellige drukte Op de eerste dag van de expositie heerst al een gezellige drukte tussen de zeventien stands in de stadsgalerij. Student Marco de Groen, één van de organisatoren van Global MediAID. Natuurlijk lopen er ook veel medestudenten Lees verder op pagina 3 gelden aparte prijzen. Trouwens: ook op thuisbezorgde maaltijden is BredaPas-korting mogelijk. Informeer naar de mogelijkheden en locaties bij Stichting Ouderenwerk Breda, tel. (076) of kijk op (klik op gezondheid ). Bent u 65 +, maar heeft u geen BredaPas? Informeer dan bij SOB naar de mogelijkheden of kijk op de website Bijna is het weer zo ver. Op woensdag 3 maart bepaalt u hoe de nieuwe gemeenteraad van Breda eruit gaat zien. Ik hecht er waarde aan u bij deze nog eens te wijzen op het belang om gebruik te maken van uw democratisch recht om te stemmen. Uw stemrecht is één van de belangrijkste pijlers, die onze democratische samenleving dragen. Uw stem bepaalt namelijk mede hoe het bestuur van onze stad er de komende jaren uitziet. Helaas is het nog steeds zo dat teveel kiezers hun stem niet laten gelden en daarmee geen gebruikmaken van hun stemrecht. Het gevolg is dat anderen voor hen de beslissingen nemen, terwijl het voor alle Bredanaars van belang is dat de Gemeenteraad een afspiegeling is van wat de mensen in de stad denken. Stem daarom op 3 maart op één van de kandidaten en oefen daarmee invloed uit op hoe er voor u bestuurd wordt. De Raadspagina in deze Breda-nu is geheel gewijd aan de verkiezingen met nogmaals de uitleg van het belang en een korte handleiding over hoe het stemmen in zijn werk gaat. En voor wie zich nog verder wil oriënteren, zijn er ook nog wat handige tips op een rijtje gezet. U heeft het voor het zeggen op 3 maart. Laat uw stem niet verloren gaan en kom ook! Met vriendelijke groet, P.A.C.M. van der Velden, burgemeester van Breda

2 2 februari Uw administratie weer op orde Opgeruimd staat netjes Hulp bij aangifte inkomstenbelasting Het jaar 2009 zit er weer op en dat betekent dat de Belastingdienst u binnenkort weer verzoekt uw inkomstenbelasting aan te geven. Van 8 maart tot 2 april werken de Gemeente Breda en de Belastingdienst, net als vorig jaar, samen om u daarbij te helpen. In de Publiekshal van het Stadskantoor zijn in die periode twee balies ingericht waar u op afspraak samen met medewerkers van de Belastingdienst uw aangifte over het jaar 2009 kunt doen. Deze medewerkers zijn van 8.00 tot uur aanwezig. Wilt u meer weten of een afspraak maken? Belt u dan tussen en uur met de Belastingtelefoon In dezelfde periode biedt de Gemeente Breda, in samenwerking met het Bureau Sociaal Raadslieden Breda, Budgetcoach en Stichting Ouderenwerk Breda, u ook ondersteuning bij vragen en het invullen van formulieren. U kunt bijvoorbeeld informatie krijgen over kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen, de bijzondere bijstand, de BredaPas, hulp bij het oplossen van schulden of andere financiële problemen. Voor al deze vragen kunt u van 8 maart tot 2 april ook in de Publiekshal terecht: tussen 8.30 en uur bij medewerkers van Bureau Sociaal Raadslieden Breda tussen 8.30 en uur bij medewerkers van loket Wegwijs (in Stadskantoor) tussen en uur bij medewerkers van Sociale Zaken, Budgetcoach Breda en Stichting Ouderenwerk Breda Meer info? Bel met loket Wegwijs , bereikbaar tussen 8.00 en uur. Heeft u al een afspraak, meldt u zich dan in de Publiekshal bij de gastheer of gastdame. Het bijhouden van de administratie is niet altijd even leuk werk. En soms zelfs een lastige opgave. Dan ontaardt de administratie in een ongeordende stapel paperassen. Het kan zelfs zover komen dat iemand zich hierdoor geen raad meer weet en de post helemaal niet meer openmaakt. Dat terwijl er in de meeste gevallen een oplossing is. De beste start daarbij is de administratie weer op orde brengen. Daarom is er de actie Opgeruimd staat netjes, een samenwerking tussen de Kredietbank Breda van de Gemeente Breda, het IMW, Budgetcoach Breda, Werk aan de Wijk en de SOB. Opgeruimd staat netjes geeft inzicht in de financiële situatie en kijkt of er recht is op toeslagen, kwijtschelding en ander voorzieningen. U bent welkom als u het als lastig ervaart uw administratie op orde te krijgen en er iets aan wilt doen. Samen met een medewerker neemt u uw administratie door en ordent deze in een map. Iedere deelnemer krijgt deze ordner mee, zodat men ook in de toekomst de administratie op orde kan houden. Opgeruimd staat netjes vindt vier keer per jaar plaats. De bijeenkomsten zijn steeds in het buurthuis van een andere wijk. Dit zijn inloopspreekuren waarvoor u geen afspraak hoeft te maken. Daarnaast kunt u zjch ook aanmelden bij de Gemeente Breda voor een afspraak op dinsdag- of donderavond tijdens de avondopenstelling van de Brug. Bel hiervoor met Peter van Strien, telefoon (076) , of Nannie Peters, telefoon (076) ). De acties in de Brug worden aangekondigd in weekbladen, onder andere op de pagina s met de gemeentelijke bekendmakingen in Het Stadsblad. Zelf weer controle De eerste opruimdag is op 25 februari in het Inloopcentrum Hoge Vucht, Antwerpenstraat 93 te Breda van uur. U hoeft hiervoor geen afspraak te maken. Neem wel uw administratie mee. Medewerkers van de Kredietbank Breda Steven Verhoof (32) heeft zijn administratie laten opstapelen. Er lag zo n berg aan brieven, rekeningen en aanslagen dat ik er gewoon de moed niet meer voor had om er aan te beginnen. Nieuwe rekeningen die binnenkwamen maakte ik niet eens meer open. Ik wist gewoon dat ik die er toch niet bij kon hebben. In mijn gedachten waren de rekeningen er niet. Toen er plotseling een deurwaarder aanbelde, wist ik dat het zo niet langer kon. Ik heb de stoute schoenen aangetrokken en een afspraak gemaakt bij de gemeente om mij te helpen alles weer op orde te krijgen. Ik heb al mijn paperassen meegenomen en samen met een medewerker van de Kredietbank Breda alles doorgenomen. Ik bleek op verschillende toeslagen recht te hebben en mijn gemeentelijke belastingen worden deels kwijtgescholden. Dat bracht al wat ruimte. Bovendien heb ik nu een budgetcoach die mij helpt mijn geldstroom en administratie goed in de gaten te houden en helpt om mijn openstaande rekeningen tijdig te betalen. Ik heb weer het gevoel zelf de controle te hebben. Milieustations alleen gratis voor Bredanaars De gemeente Breda heeft twee milieustations, één aan de Slingerweg en één aan het Spinveld, Als inwoner van de gemeente kunt u daar uw huishoudelijk afval brengen. Inwoners van Breda betalen deze service via de afvalstoffenheffing en hoeven dus niet apart te betalen. Om ervoor te zorgen dat ook echt alleen inwoners van onze gemeente van deze dienst gebruik maken, vragen we u voortaan aan te tonen dat u in Breda woont. Dit kan heel eenvoudig door uw legitimatiebewijs en groene kaart van de autoverzekering te laten zien. Op die kaart staat namelijk uw adres. Natuurlijk is een officieel poststuk, als van een bank of de Belastingdienst, ook voldoende om dat aan te tonen. Bedrijven moeten sinds 1 januari een tarief betalen als zij gebruik willen maken van de milieustations. Komt u met een bedrijfsauto en staat deze geregistreerd op een bedrijfsnaam, dan moet u betalen om uw afval achter te laten. Staat de bedrijfsauto echter geregistreerd op uw naam, dan kunt u wel gratis terecht. U toont dit aan door deel 2 van uw kentekenbewijs of de groene kaart te laten zien. Uitzondering wordt gemaakt voor bedrijfsauto s van een verhuurbedrijf. Sinds 1 januari is de locatie Slingerweg op dinsdag gesloten. Verder zijn de twee milieustations dagelijks van 8.30 tot uur geopend, uitgezonderd op zon- en feestdagen. Meer informatie: zoekterm afvalinzameling.

3 februari 3 Vervolg van pagina 1 Solidariteit en internationale samenwerking rond, maar dat zij nieuwsgierig zijn, vind ik ook al een compliment. We verwachten nog zeker meer mensen van buiten de school. Ik denk dat we het nu al succesvol mogen noemen. Zeker als je ziet wat voor oplossingen verschillende van ons hebben bedacht voor toch complexe problemen. Acht plus één Inderdaad staan er heel wat opvallende en inventieve oplossingen in de verschillende stands. Bij één ervan staat zelfs een doelstelling die helemaal niet onder de Millenniumdoelstellingen valt. Wij hebben de vrijheid genomen een doelstelling toe te voegen. Het is dus acht plus één, verklaren de studenten van de betreffende stand. Tijdens ons onderzoek naar Cambodja Werelds Delen in Breda Het project van de studenten van Avans Hogeschool sluit naadloos aan op insteek van de Gemeente Breda als millenniumgemeente. De gemeente ondersteunt de doelstellingen zelf onder de naam Werelds Delen. Het programma Werelds Delen richt zich op Breda zelf én op gemeenschappen elders. Zo ondersteunt de gemeente onder meer de uitvoering van projecten in ontwikkelingslanden uitgevoerd door Bredase organisaties. In Breda zelf vinden er allerlei activiteiten plaats op bijvoorbeeld scholen. De gemeente voert verder projecten uit in Zuid-Afrika en Bonaire gericht op kennisoverdracht en capaciteitsopbouw. Daarbij zoekt de gemeente naar zoveel mogelijk samenwerking met en betrokkenheid van Bredase organisaties en inwoners. Werelds kwamen we erachter dat daar een vreselijk probleem is: landmijnen. Deze zijn goed op te sporen met zogenaamde HeroRats, die TNT kunnen ruiken en daarmee een mijn kunnen lokaliseren. De ratten zijn zelf te licht om de mijn te doen ontsteken. Het probleem is dat er momenteel niet genoeg geld is om ratten in te zetten in Cambodja. Daarom bedachten we een serie, waarin de ratten de hoofdrol spelen om geld in te zamelen. Een soort online rattensoap. Goed leefmilieu Een rondje door de expositie leert dat veel andere studenten ook erg vindingrijk zijn met nieuwe media als katalysator voor oplossingen van millenniumproblemen. Zo bedachten studenten een online programma waar Delen richt zich op drie doelen die aansluiten bij de Millenniumdoelstellingen: Het bevorderen van deskundigheid en kennisoverdracht bij lokale overheden in het Zuidelijk halfrond De samenwerking aangaan met de landen van herkomst van allochtone Bredanaars. Inwoners van Breda, al dan niet georganiseerd, kennis laten maken met de ambities van Breda op het gebied van internationale samenwerking en solidariteit en hen laten beleven dat ze niet alleen inwoner van Breda zijn maar ook wereldburger. Wilt u meer weten over Werelds Delen, kijk dan op inwoners van Californië carpooldates kunnen zoeken, mensen met wie ze samen naar hun werk of hobby kunnen rijden in het kader van de bescherming van een duurzaam leefmilieu. Voor hetzelfde doel bedachten andere studenten een oplossing voor het Argentijns afvalprobleem. Laat mensen blikjes inleveren in ruil voor belminuten. In Argentinië moet dat werken, omdat daar tachtig procent van de bevolking een prepaidabonnement heeft. Kindersterfte Even verderop staat een oplossing voor de grote kindersterfte in Syrië, die grotendeels veroorzaakt wordt door vervuild drinkwater. De vervuiling heeft te maken met de onhygiënische manier waarop er met het water wordt omgegaan. Om de inwoners van de buitengebieden dat duidelijk te maken, bedachten de studenten pictogrammen die laten zien hoe je hygiënisch met water om kunt gaan. In Afghanistan is het ontbreken van inentingen de grootste oorzaak van kindersterfte. Daarom ontwikkelden de studenten voor dat land een verzamelbord voor spuiten. In plaats van geld doneren, kunnen mensen vaccins doneren. Het bord laat aan de hand van een thermometer zien hoeveel vaccins er al zijn gesponsord. Website Zo stond er voor elke doelstelling minimaal één oplossing op de expositie van Global MediAID. Of de ideeën ook opgepakt worden, is afwachten. Misschien zijn er enkele studenten die hun idee echt gaan voorleggen aan overheden of hulporganisaties, besluit Marco. Wilt u meer weten over het project van de studenten, kijk dan op De Millenniumdoelstellingen Solidariteit en internationale samenwerking. Dat zijn de belangrijkste voorwaarden om samen te werken aan het uitbannen van wereldwijde extreme armoede. De Gemeente Breda wil hieraan een bijdrage leveren en sloot zich in 2007 aan bij de landelijke Millenniumgemeentecampagne. Dat zijn de gemeenten in Nederland die de zogenaamde Millenniumdoelen van de Verenigde Naties steunen: acht punten waaraan tussen 2000 en 2015 gewerkt wordt. De doelstellingen zijn: 1. De armoede halveren en minder mensen honger 2. Iedereen naar school 3. Mannen en vrouwen gelijkwaardig 4. Minder kindersterfte 5. Verbeteren van de gezondheid van moeders 6. Bestrijding van hiv/aids, malaria en andere dodelijke ziektes 7. Meer mensen in een duurzaam leefmilieu 8. Mondiaal samenwerkingsverband voor ontwikkeling Positieve stadsgesprekken over communicatie met wijk- en dorpsraden Extra oren en ogen van de gemeente Wijk- en dorpsraden weten wat er leeft in de verschillende delen van Breda. Logisch dat ze daarom belangrijke gesprekspartners van de gemeente zijn. Om de rol van deze organisaties tegen het licht te houden en te bekijken hoe de communicatie met bewoners kan worden verbeterd, werden op 14 april en 2 november twee waardevolle stadsgesprekken gehouden. Ineke Nous van de dorpsraad Ulvenhout is blij dat het initiatief voor de gesprekken van de gemeente kwam. Het is voor haar het bewijs dat Breda belang hecht aan een goede verstandhouding. Wethouder Van Yperen, die politiek verantwoordelijk is voor de wijk- en dorpsraden, was zelf ook aanwezig. Dat zegt veel. Tijdens de gesprekken zijn vooral de verwachtingen uitgesproken die de gemeente en de wijk- en dorpsraden van elkaar hebben. Nous: Wij zijn intermediair tussen de gemeente en de bewoners van Ulvenhout. Als er zaken spelen die ons dorp aangaan, is het belangrijk dat de gemeente bij ons te rade gaat. Puur om te kijken hoe wij tegen zaken aankijken. Een dorpsraad is er niet om beleid te maken, maar kan wel nuttige dingen aandragen. Daar kan de gemeente dan weer mee verder. Pro-actieve houding Andersom verwacht de gemeente van de wijk- en dorpsraden een pro-actieve houding. Bijvoorbeeld door ook andere bewoners uit hun wijk of dorp te stimuleren om hun zegje te doen bij stadsgesprekken of bewonersavonden en hen over belangrijke ontwikkelingen te informeren. Als er dingen niet in orde zijn, wordt verwacht dat wijk- en dorpsraden ze signaleren en doorgeven aan de betrokken gemeentelijke afdeling. En wanneer de gemeente een oplossing bedenkt voor een probleem, bijvoorbeeld parkeeroverlast, mag daar best kritiek op zijn. Maar die heeft pas echt waarde als er meegedacht wordt over een alternatief. Paul Bindels van de wijkraad Buitengebied Breda Zuid-West vindt dat door de stadsgesprekken het wederzijdse vertrouwen is versterkt. De laatste tijd is de communicatie aanzienlijk verbeterd. Deze gesprekken hebben daar zeker aan bijgedragen. De gemeente ziet in dat wij de mensen uit het veld zijn, wij kennen de situatie ter plaatse. Als we vroeg bij een ontwikkeling worden betrokken, kunnen we ambtenaren informatie geven vanuit de beleving van de bewoners. Die is soms toch net een beetje anders. Heldere verwachtingen Heldere en tijdige communicatie, daar gaat het om. Bindels: Op tijd nee zeggen, geeft ook duidelijkheid. Het gaat er niet om dat we altijd onze zin krijgen, als we maar weten waar we aan toe zijn. Dat geldt ook voor inspraakprocedures. Maak duidelijk wat de mogelijkheden zijn, zodat je geen valse verwachtingen wekt. Nous denkt dat de stadsgesprekken veel duidelijk hebben gemaakt. De puntjes zijn weer op de i gezet. Van beide kanten is het belang van een goede communicatie nog eens benadrukt. Stel dat er bijvoorbeeld nieuwe bouwinitiatieven zijn in Ulvenhout, dan is het van belang om ons daar vroegtijdig bij te betrekken. Wij kunnen dan een nuttige bijdrage aan het proces leveren. In het verleden zijn we soms te laat in kennis gesteld, maar ik ga ervan uit dat zoiets nu niet meer zal gebeuren.

4 4 februari Nooit meer zoeken naar het juiste nummer Eén gemeente, één telefoonnummer: Bellen naar de Gemeente Breda is voortaan eenvoudig. Welke vraag u ook heeft, u kunt altijd op hetzelfde nummer terecht. U toetst in op uw telefoon, vertelt dat u de Gemeente Breda wenst te spreken en komt via een keuzemenu direct bij een medewerker terecht voor een antwoord op uw vraag. Wie voorheen een telefoonnummer van de gemeente zocht, vond wel meer dan tien verschillende publieksnummers. Vaak ook nog met verschillende bereikbaarheidstijden. Niet zo klantvriendelijk. Met de invoering van het nummer komt daar verandering in. Ook is er nu eenheid in de telefonische bereikbaarheid: op werkdagen van tot uur en op donderdag tot uur. De overheid heeft Antwoord Het nieuwe nummer past in het landelijke concept Antwoord. Dat zorgt ervoor dat u uiterlijk in 2015 voor alle vragen aan de overheid bij de gemeente terecht kunt. Niet alleen per telefoon, maar ook via de mail, het E-loket op of persoonlijk. Allemaal via één centraal loket. Vooral het E-loket wordt steeds belangrijker als het gaat om dienstverlening aam burgers en bedrijven. De gemeente zorgt voor een groter aanbod en makkelijk te vinden antwoorden. In de toekomst zal het steeds vaker voorkomen dat een medewerker van het nieuwe nummer u op informatie op de website wijst. Natuurlijk staan medewerkers ook klaar om hulp te bieden, bijvoorbeeld bij het aanmelden via DigiD of het invullen van digitale formulieren. Telefonische contacten blijven uiteraard mogelijk, evenals het bezoeken van de balies. Op welke manier u straks ook contact met de gemeente heeft, u krijgt altijd hetzelfde deskundige antwoord. Dat is dienstverlening! Waarvoor kan ik terecht bij ? is in de plaats gekomen van acht publieksnummers Afvalservice Meldpunt Burgerzaken Informatiepunt Bouwen Loket Wegwijs Kredietbank Breda Parkeerbedrijf De telefooncentrale Openingstijden: van maandag t/m vrijdag van tot uur

5 februari 5 Kijk voor meer informatie over het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) op of bel met het team FMO op (076) FMO-project VMBO On Stage Ondernemend leren voor vmbo-jongeren Het NAC-stadion is de inspirerende locatie voor de VMBO-beurs. Het nieuwe driejarige project VMBO On Stage helpt vmbo-jongeren uit de regio Breda om te ontdekken waar ze goed in zijn en welk beroep bij ze past. Tweede- en derdejaars vmbo-leerlingen maken tijdens een speciale VMBO-beurs in het NAC-stadion en een speciale doedag kennis met verschillende bedrijven en beroepen. Daarbij snijdt het mes aan twee kanten: leerlingen werken doelbewust aan beroepenoriëntatie en regionale bedrijven maken kennis met toekomstige medewerkers. Ondanks de economische recessie is er nu en in de nabije toekomst beslist behoefte aan vakmensen op mbo-niveau. De gevolgen van de vergrijzing worden in sommige sectoren snel merkbaar. De behoefte aan vakmensen is groot, vertelt Frank Schuurman, projectleider van O3plus (onderwijs, ontwikkeling en ondernemingen). Tegelijkertijd kiezen teveel jongeren een opleiding die niet bij ze blijkt te passen. Met VMBO On Stage laten we jongeren al vroeg kennismaken met beroepen, bedrijven en branches onder het motto: Alles mag je worden, behalve ongelukkig! Door onder andere tijdens een doedag mee te lopen in een bedrijf, kunnen ze proeven aan een beroep. Juist deze praktische loopbaanoriëntatie helpt jongeren uit te vinden wat ze leuk vinden en waar ze goed in zijn. Onbekend maakt onbemind VMBO ON Stage was in Leiden al twee keer een groot succes. Reden voor Frank Schuurman om het project voor Breda te adopteren. Het project is bij ondernemers met open armen ontvangen. Het enthousiasme van bedrijven om mee te doen is groot: van de ambachtelijke bakker en fietsenmaker tot grote organisaties zoals ABN AMRO en de ZLTO, die de belangen in de land- en tuinbouw behartigt. Anke van den Berghe, personeelsfunctionaris bij Greenbrothers in Zevenbergen beaamt dat. Via de ZLTO hoorden we over VMBO On Stage. Het is voor ons een prachtige manier om te laten zien hoe mooi en uitdagend de tuinbouw is. Onbekend maakt onbemind, dat geldt zeker voor onze bedrijfstak. Jongeren hebben vaak het vooroordeel dat de tuinbouw vies en zwaar werk is. Ze zijn heel verbaasd als we zien hoe modern onze auberginekwekerij is. Met 30 vaste medewerkers - en in het hoogseizoen 80 medewerkers - oogsten we onze aubergines en zorgen we voor verpakking en distributie. We hebben in de toekomst absoluut behoefte aan vmbo- en mbo-ers uit de regio. We willen laten zien dat jongeren binnen ons bedrijf in verschillende richtingen kunnen werken én dat ze zich kunnen ontwikkelen en specialiseren. Reden om op de beurs en doedag mee te doen in de sector groene economie. Kennismaking als basis Ook de meeste vmbo-scholen hebben het project enthousiast geadopteerd. Het Prinsentuin College, Tessenderlandt, Scala, De Rotonde en de Chirstoffelschool uit Breda en de La Salle uit Baarle-Nassau doen mee. Leerlingen van deze scholen krijgen de komende twee schooljaren gastlessen van onder andere ouders over hun beroep. Ze bezoeken de VMBO Beurs op 15 april in het NAC-stadion, waarbij ze vooraf een top drie opstellen met beroepen uit de sectoren techniek, groene economie/tuinbouw, zorg en zakelijke dienstverlening waarover ze meer willen weten. Op de beurs interviewen ze mensen die deze beroepen uitoefenen en proberen ze een match te maken. Een match is een afspraak om bij een bedrijf tijdens de doedag op 28 april een dag(deel) mee te lopen. Zo krijgen vmbo-ers een realistisch beeld van de voor- en nadelen van een beroep. Juist dat helpt ze om straks te kiezen voor werk dat bij ze past. En daar draait het om, aldus Frank Schuurman. Bedrijven werken belangeloos mee en ondersteunen VMBO On Stage financieel of in natura. Overige kosten worden onder meer betaald uit een FMO-subsidie van de Gemeente Breda en een subsidie van het ministerie van Onderwijs en Cultuurwetenschappen. Daar zijn we heel blij mee, want daardoor kunnen we de komende drie jaar veel jongeren goed begeleiden in hun loopbaanoriëntatie! Wilt u meer weten over dit project? Neem dan per mail contact op Frank Schuurman via mail@vmbobredaonstage.nl of kijk op Van initiatief naar stadsgesprek Wilt u iets veranderen, verbeteren of vernieuwen in de gemeente Breda? Zet dan uw droom op Zorg er vervolgens voor dat tien mensen zich aansluiten bij uw droom, dan kan het een initiatief worden. Is uw droom een initiatief geworden en hebben 100 mensen u via de site een pluim gegeven? Dan helpt De Groep om een stadsgesprek te organiseren. In zo n gesprek kunt u contacten leggen om uw initiatief ook echt te verwezenlijken. De Groep bestaat uit diverse enthousiaste mensen die het leuk vinden om initiatieven van Bredanaars een stapje verder te brengen. Zij helpen Bredanaars om hun droom te verwezenlijken, zegt lid van De Groep Eric Heinze. Per initiatief bekijkt De Groep welke leden affiniteit hebben met het onderwerp en wie het beste netwerk heeft om een initiatief te ondersteunen. Zo kunnen zij belangrijke mensen naar Breda-morgen.nl een stadsgesprek halen, waardoor de initiatiefnemer ook echt contacten kan leggen om zijn of haar droom te verwezenlijken. De Groep werkt daarbij nauw samen met de gemeente: zij verzorgt het organisatorische deel en de gemeente faciliteert. Wilt u uw eigen droom delen of wilt u weten welke ideeën andere Bredanaars hebben? Ga naar

6 6 februari Nieuw parkeersysteem bevordert verkeersdoorstroming en leefklimaat Dé digitale wegwijzer voor parkeren in Breda Breda heeft bezoekers heel wat te bieden: natuur, cultuur, aantrekkelijke evenementen, veel winkelplezier en de beste binnenstad van Nederland. De Gemeente Breda wil bezoekers stromen snel en juist door de stad loodsen naar beschikbare parkeerplaatsen. Het nieuwe dynamische parkeerroute- en informatiesysteem (Dpris) moet files in de binnenstad en voor parkeer garages voorkomen. Een enorme verbetering voor burgers, vinden Peter Meissen, projectmanager, en Astrid Yzermans, plaatsvervangend hoofd Parkeren. Het nieuwe systeem is dé wegwijzer voor parkeren in Breda, vat Peter Meissen het samen. Op de invalswegen komen zogenaamde dynamische informatieborden te staan. De tekst op deze digitale informatieborden kan wisselen. Daardoor kunnen we automobilisten op tijd over de beste route en vrije parkeerplaatsen in de stad. Daardoor kunnen we het verkeer beter sturen in onze stad en voorkom je files en opstoppingen bij parkeergarages. Sneller, veiliger en schoner Astrid Yzermans vult aan: Iedereen profiteert van het nieuwe parkeersysteem. Automobilisten zijn sneller op hun bestemming, hoeven niet meer te zoeken in de stad en raken minder snel geïrriteerd door verkeersopstoppingen. We voorkomen ook dat chauffeurs rare capriolen uithalen om uit een file of wachtrij te komen. Automobilisten krijgen op tijd een alternatieve route aangegeven en daarmee voorkomen we files en verkeersopstoppingen. Dat alles draagt wezenlijk bij aan de verkeersveiligheid in onze stad. Maar het draagt ook bij aan een beter leefmilieu, omdat geluidsoverlast van stationair draaiende motoren vermindert en de lucht in de binnenstad minder vervuild wordt door uitlaatgassen, roetuitstoot en vorming van fijnstof. Juist stilstaande auto s met draaiende motor zijn grote vervuilers. Vier fasen Over roet gesproken: het winterweer gooide bij de installatie van Dpris behoorlijk wat roet in het eten. Het systeem was eind december klaar om aangesloten te worden, maar door de strenge vorst konden nog niet alle palen de grond in. Zodra de vorst uit de grond is, gaan we het systeem installeren langs de singels van de binnenstad. Daarna volgen zo snel mogelijk de informatieborden op de invalswegen, de zogenoemde ruit. In fase 2 komen er Dprisborden op de snelwegen rondom Breda, waardoor de verkeersdoorstroming nog verder verbetert, legt Peter Meissen uit. Deze fasen zijn voor bezoekers en inwoners duidelijk zichtbaar. Fase 3 speelt zich vooral achter de schermen af. Dan worden nieuwe software en toepassingen, zoals snuffelpalen die de luchtverontreiniging kunnen meten, in gebruik genomen. In de laatste fase gaat de gemeente nadrukkelijk sturen op de meetgegevens die via Dpris binnenkomen. Daardoor kunnen we het verkeer letterlijk en figuurlijk beter sturen. Meer service voor dezelfde prijs Peter Meissen en Astrid Yzermans zijn er van overtuigd dat het nieuwe parkeersysteem meer service en gemak biedt. We hebben de afgelopen jaren keurig gespaard voor de invoering van een nieuw systeem, dat deels bekostigd kan worden uit de opbrengsten van voorgaande jaren. Het oude systeem stamde van eind jaren 90. Het was inmiddels afgeschreven, versleten en verouderd. De vernieuwing komt dus op een logisch moment. Bovendien heeft de provincie een fikse subsidie gegeven voor fase 1 en 2 van de invoering. Daardoor beschikt Breda binnen enkele maanden over een nieuw en vooral gebruiksvriendelijk parkeersysteem dat weer jaren meekan! Geen troep in het riool Verfkwasten uitspoelen in de gootsteen, een doekje in het toilet gooien of gebruikt frituurvet doorspoelen. Het gebeurt vaak zonder er bij na te denken. Gelukkig zorgt de gemeente voor de afvoer van het afvalwater. Het vuile water uit de gootsteen en het toilet stroomt door het riool weg en thuis is iedereen er van af. Toch vragen we u even stil te staan bij wat u door het toilet en gootsteen spoelt. Eén doekje door het toilet spoelen is niet echt een probleem, maar wel als veel mensen dit doen. In de grote rioolbuizen komen die doekjes samen en hopen zich op tot grote kluwen. Of ze laten de pompen in het rioolstelsel vastlopen. Het afvalwater kan dan niet meer weg met alle gevolgen van dien! Frituurvet kan ook thuis problemen leveren. Het afgekoelde vet stolt en blokkeert uw eigen riool of het openbare riool. Uiteindelijk kan het afvalwater niet meer door het riool stromen en blijft het staan in uw wc-pot of gootsteen. Andere stoffen, zoals medicijnen, verf en terpentine zorgen weliswaar niet voor verstoppingen in het riool, maar vervuilen wel onze vijvers, singels, meren en rivieren. Het afvalwater komt via het riool in de rioolwaterzuiverings installatie die het afvalwater gezuiverd loost op het oppervlaktewater. Echter niet alle stoffen kunnen worden verwijderd. Zo blijft een deel van de medicijnen achter in het water. Komt deze verontreiniging vervolgens in rivieren en sloten dan kan het zelfs, via vissen, vogels en drinkwater in onze eigen voedselketen terechtkomen! Om verstoppingen te verhelpen en de waterzuivering te verbeteren, is veel geld nodig. Gemeenten en waterschappen vragen dit aan de burgers. Alleen met de bijdrage via de rioolheffing en de verontreinigingsheffing kunnen gemeenten en waterschappen zorgen voor een goed functionerend watersysteem. Heeft u thuis een verstopping dan is dit voor eigen rekening. Door op te letten (op de verpakking staat vaak wat wel en niet mag) houdt u een ontstoppingsbedrijf buiten de deur en bespaart u onnodige kosten. Wat wel en wat niet in het riool mag, en wat u wel met afval doet leest u op Help ook mee ons water schoon te houden. PRIJSVRAAG Vanaf dit punt heeft u zicht op een bekende Bredase zwemplas, welke zwemplas is dit? U kunt uw antwoord onder vermelding van uw naam, adres en telefoonnummer mailen naar: fotowedstrijd@breda.nl of sturen naar: Gemeente Breda, Directie Buitenruimte, kamer B3.06 Prijsvraag Riolering Antwoordnummer 20, 4800 WB Breda. Onder de juiste inzenders wordt het boek De stad, een fotograaf en zijn fiets verloot. De winnaar van de novemberprijsvraag is de heer I. Diepenbroek. Het goede antwoord was (Boven)-Mark. De winnaar van de decemberprijsvraag is de heer E. Huysman. Het goede antwoord was Dijklaan. Over de uitslag kan niet worden gecorrespondeerd.

7 februari 7 Wie gaat de grootste partij worden, met hoeveel zetels komen we terug, hebben we het in de ogen van onze kiezers goed gedaan, spreekt ons programma de mensen aan: spannende vragen voor de partijen die meedoen aan de verkiezingen? De match van alles met de ideeën van de pakweg Bredase kiezers blijkt op 3 maart. Woensdag 3 maart: gemeenteraadsverkiezingen Gemeenteraadsverkiezingen, u stemt toch ook? De dag van de verkiezingen komt steeds dichterbij. Op 3 maart bepaalt u met het rode potlood wie de komende vier jaar de Bredase gemeenschap en dus ook u vertegenwoordigen in de gemeenteraad. U kunt kiezen uit een groot aantal kandidaten die deel uitmaken van een aantal politieke partijen. De partijen die meedoen aan de verkiezingen zijn PvdA, CDA, VVD, GroenLinks, SP, Breda 97, D66, Leefbaar Breda, Trots op NL, ChristenUnie. Hoe hoger de opkomst, des te meer de raad een afspiegeling is van de Bredase bevolking. Een goede reden om te stemmen dus. Daarbij hebben de gemeenteraden een belangrijke, zo niet dé belangrijkste functie in een gemeente. De gemeenteraad is populair gezegd baas in de gemeente en zet het beleid uit. In Breda werken 39 raadsleden dag in dag uit aan de belangen dichtbij huis. Door te stemmen geeft u aan bij welke politieke partij uw standpunten het beste aansluiten en geeft u met uw stem aan wat voor u belangrijk is. Zo bepalen we met elkaar hoe we de komende tijd aan de slag gaan in de gemeente. Hoe kom ik aan informatie? De snelste manier om aan de informatie die u zoekt te komen, is door op internet te kijken, Er is een speciale verkiezingssite die continu wordt bijgewerkt met nieuwe informatie. De speciale verkiezingssite vindt u via : > verkiezingen Daar staat praktische informatie Enkele van de onderwerpen die op de site staan, lichten we hieronder toe Partijen De partijen die aan de verkiezingen deelnemen zijn druk bezig om hun verkiezingsprogramma s onder uw aandacht te brengen. Op de site vindt u in één oogopslag welke partijen er meedoen en u vindt op een gemakkelijke manier informatie over de verkiezingsprogramma s. Ook links naar de sites van de partijen zelf ontbreken niet. Debattenkalender Een interessant onderdeel is de debattenkalender: een overzicht van alle verkiezingsdebatten in de gemeente, waarbij u van harte welkom bent. Tijdens de debatten in de verschillende wijken krijgt u een indruk van de politici die de partijen vertegenwoordigen en welke standpunten zij hebben. Inmiddels is er al een aantal debatten geweest, maar in de aanloop naar 3 maart staat er nog een aantal op stapel. Stemmen, hoe gaat dat in zijn werk? Als u gerechtigd bent om te stemmen voor de Bredase gemeenteraad, heeft u inmiddels een oproepkaart ontvangen om te gaan stemmen. Daarvoor komen in Breda een kleine 90 stembureaus. Het stemmen gebeurt sinds de Europese Verkiezingen van vorig jaar weer met het ouderwetse rode potlood, omdat er in de praktijk teveel haken en ogen zaten aan de stemmachines. Zorgt u er wel voor dat u uw legitimatie bij zich heeft! Dat zijn: Maandag 22 februari, uur De Pekhoeve, Dorpstraat 94, Ulvenhout KBO kring Breda-Ouderenbeleid nu en in de toekomst. Dinsdag 23 februari, uur Gemeenschapshuis Geeren-Zuid, Cornelis Joosstraat Politiek debat: de allochtone kiezer als volwaardige Bredanaar Woensdag 24 februari, uur t Hijgend Hert, Pasbaan Jongerendebat: wat doet Breda voor 30- Donderdag 25 februari, uur Nassau Scholengemeenschap, gebouw Paul Krugerlaan 2 Lijsttrekkersdebat en kennistest over de gemeentelijke politiek onder scholieren Maandag 1 maart, uur Café Boulevard, St. Jansstraat Lijsttrekkersdebat StemWijzer De StemWijzer is voor veel mensen een makkelijke manier om snel te achterhalen welke politieke partij het beste bij hun ideeën past. Daarom staat er ook een link naar de StemWijzer op de speciale website. Met de StemWijzer achterhaalt u aan de hand van dertig stellingen waar u zich in het politieke landschap bevindt. Het invullen duurt niet lang. Uitslagenavond 3 maart - Stadskantoor Komt u ook? Zodra op woensdagavond 3 maart om uur alle stembureaus sluiten, begint het tellen van de stemmen. Op dat moment begint in het Stadskantoor aan de Claudius Prinsenlaan (ingang aan de Chassé-zijde) een bijeenkomst waar de politieke partijen bij elkaar komen om de uitslagen van de verkiezingen af te wachten. U bent van harte welkom. In de loop van de avond komen de uitslagen van steeds meer stembureaus binnen. Tussendoor zijn er gesprekken met lijsttrekkers en komen voor Breda interessante thema s aan bod. Henk Schol presenteert de avond. Kunt u niet naar het Stadskantoor komen? De avond wordt ook live uitgezonden op het kanaal van Stadstv. en via de Stadsradio Breda StadsTV Breda is te ontvangen via het basispakket van Ziggo doorgegeven op kanaal 45 (frequentie 663,25 MHZ). StadsRadio Breda is te beluisteren via FM (ether) en 92,9 FM (kabel) of via internet op In de volgende Breda-nu van maart leest u meer over de gang van zaken rond de coalitievorming en het nieuwe college. Meer weten over DE GEMEENTERAAD? Gast in de raad WEBSITE Kijk op voor meer informatie over de raadsleden en alle activiteiten en vergaderdata. TV-UITZENDINGEN Kijk via het kanaal van Stads-TV naar de live-uitzendingen van de raadsvergaderingen. De data vindt u op de website en in de publicaties in Het Stadsblad. De tv-uitzendingen beginnen om uur met het voorprogramma OPMAAT. In een persoonlijk gesprek vertel - len raadsleden u graag meer over het raadswerk. Opgeven via de raadsgriffie@breda.nl of (076) Deze pagina is samengesteld onder verantwoordelijkheid van de Raadsgriffie, Postbus 2009, 4800 CA Breda. Contactpersoon: Annette Moerenhout-Nooijen, (076) , raadsgriffie@breda.nl

8 8 februari Leegstaand huis mag vijf jaar worden verhuurd Leegstandswet geeft lucht bij woningverkoop Onzeker. Dat is iedereen die op dit moment met de gedachte speelt om te gaan verhuizen. Niemand wil met twee woningen en bijbehorende torenhoge lasten blijven zitten. Vaak is het een reden om nog even te wachten met de aankoop van een nieuwe woning. De Leegstandswet kan die drempel in de meeste gevallen wegnemen. Iedereen struint wel eens wat rond op woningverkoopsites. Meestal zonder veel bijzonders te zien. Maar ineens staat het daar. Uw droomhuis. Zelfs de prijs is meer dan schappelijk. De interesse is gewekt. Alleen, uw eigen huis kwijtraken kan zomaar anderhalf jaar duren. En wat als het langer duurt? Hoe lang kan en wilt u een dubbele hypotheek ophoesten? Leegstandswet De oplossing schuilt in een wet die in 1980 werd ingesteld om maatschappelijk onaanvaardbare leegstand van woningen en andere gebouwen krachtig terug te dringen. Want, was de gedachte, met krapte op de woningmarkt is het onaanvaardbaar dat er huizen leegstaan. De zogenaamde Leegstandswet stond toe dat leegstaande woningen tijdelijk konden worden verhuurd en moest zo meer mensen een (tijdelijk) dak boven het hoofd bieden. De woningmarkt is inmiddels minder krap dan toen, maar de Leegstandswet bestaat nog steeds. Dat is handig voor woningeigenaren die willen verhuizen, stelt makelaar Ruud Zagers. Normaal gesproken geniet een huurder huurbescherming en kan niet zomaar uit een woning worden gezet. Dat maakt verkoop lastig. Er zit immers een huurder in. De Leegstandswet trekt de rechten van huurder en verhuurder gelijk. Deze wet staat namelijk toe dat een huurder na minimaal een half jaar gevraagd kan worden om (binnen een termijn van drie maanden) te vertrekken, zodat de woning kan worden verkocht. De verhuurder moet dan wel de opzegtermijn van drie maanden in acht nemen. Goed middel Op dit moment wordt er in Breda nog weinig gebruik gemaakt van de mogelijkheden die de Leegstandswet biedt. Zowel de gemeente als Zagers hopen dat daar verandering in komt: Door te koop staande woningen tijdelijk te verhuren, kan men een deel van de kosten terugverdienen, vertelt Zagers Het grote voordeel dat de Leegstandswet biedt, is dat de verkopende huiseigenaar nu niet met dubbele woonlasten komt te zitten. Tijdens de verhuurperiode zullen hypotheeklasten en huurinkomsten elkaar De spelregels Verhuren onder de Leegstandswet kan alleen als een woning leeg en te koop staat. Voor verhuur onder de Leegstandswet is toestemming nodig van de gemeente en de hypotheekverstrekker. De maximale huurprijs wordt bepaald door de gemeente. Die baseert de huurprijs op het woningwaarderingsstelsel. In het algemeen geldt: hoe groter de woning, hoe hoger de waardering. Voor een gemiddelde tussenwoning mag ongeveer 750 euro huur worden gevraagd. Verhuurder moet de huurder een contract aanbieden. De minimale verhuurperiode is een half jaar. Een woning mag maximaal vijf jaar onder de Leegstandswet worden verhuurd. De huurder heeft één maand opzegtermijn, de verhuurder heeft een opzegtermijn van drie maanden. Wanneer een woning wordt verhuurd, mag deze alleen op momenten bezichtigd worden die schikken voor de huurder. Het is verstandig om hier afspraken over te maken. ongeveer opheffen. Vaak speelt men net niet helemaal quitte, omdat de hypotheekrente niet meer aftrekbaar is. Maar als men 700 euro ontvangt terwijl een huis 1000 euro kost, dan is dat natuurlijk veel beter dan wanneer men niets krijgt. Toestemming Het is wel zo dat de hypotheekverstrekker én de gemeente toestemming moeten geven voor de verhuur. Zagers: Banken zijn doorgaans coulant als er op basis van de Leegstandswet wordt verhuurd. De gemeente staat verhuur onder de Leegstandswet toe als de woningeigenaar kan aantonen dat het huis dat hij wil verhuren, ook echt te koop staat. Dat kan bijvoorbeeld door een makelaarsverklaring te laten zien of door ervoor te zorgen dat je huis op Funda.nl staat. Wie gebruik wil maken van de Leegstandswet zal als eerste stap een vergunning moeten aanvragen bij de gemeente. Deze vergunningaanvraag kan worden gedownload van (tik Leegstandswet in het zoekscherm). Geschikt wonen voor iedereen GWI-gebied Prinsenbeek zet standaard als woonservicegebied Wie zich prettig voelt in zijn wijk, wil daar graag lang blijven wonen. Met de belangrijke voorzieningen dichtbij. En wie een dagje ouder wordt, heeft zorg en ondersteuning in de buurt nodig. Ook mensen die slecht ter been zijn of verzorging nodig hebben, kunnen zo blijven genieten van de wijk. Om daarvoor te zorgen, is er in Breda het project Geschikt wonen voor iedereen (GWI). Hiermee krijgt iedere wijk in Breda de voorzieningen die passen bij de behoefte van bewoners. Het GWI-concept, wordt al sinds een aantal jaren met succes in Breda toegepast. Mede vanwege de opgedane ervaringen in Breda startte de landelijke Stuurgroep Experimenten Volkshuisvesting (SEV) een proeftuin woonservicegebied in één van de Bredase gebieden. De SEV zoekt naar praktische oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken op het gebied van wonen. In de landelijke proeftuin worden in tien woonservicegebieden -één gebied per provincie- nieuwe werkwijzen uitgeprobeerd en verbeterd. Het SEV houdt de projecten in Prinsenbeek die met het GWI te maken hebben twee jaar lang onder de loep. Prinsenbeek heeft veel interessante plannen op de agenda staan, daarom hebben we voor dit gebied gekozen vertelt Jeroen Singelenberg, programmamanager woon servicegebied bij het SEV. Gedurende twee jaar volgen we de verschillende activiteiten en aanpakken in Prinsenbeek en onderzoeken het effect van hun projecten. Aan het eind van die periode kijken we of de doelstellingen zijn behaald en hoe ze behaald zijn. Verschillende onderwerpen staan centraal in de proeftuin, zoals de ontwikkeling van wijkzorg, de leefomgeving, wijkdiensten en mantelzorg. De stuurgroep heeft aan het eind van het landelijke onderzoek veel verschillende aanpakken in de praktijk gezien en kan andere woonservicegebieden advies geven over een effectieve aanpak. Eigen agenda Het GWI-project is in Prinsenbeek al in volle gang zegt Maan Peters, bestuurslid van de Stichting Verankering Ouderenproof Prinsenbeek. Naar aanleiding van een gebiedsanalyse door de gemeente, tekenden afgelopen juli de dorpsraad, de gemeente, zorgcentrum Hagedonk, de Katholieke Bond voor Ouderen, de Stichting Verankering Prinsenbeek, de Stichting Ouderenwerk Breda, de Stichting Amarant en woningcorporatie Laurentius een convenant waarin de doelstellingen en actiepunten staan. De vier belangrijkste punten waar deze partijen zich in Prinsenbeek op gaan richten zijn: meer woningen voor mensen met een beperking, een betere woonomgeving, toegankelijkheid van winkels, goede niet planbare zorg 24 uur per dag beschikbaar en meer voorlichting voor huiseigenaren die hun woning willen aanpassen. Dat Prinsenbeek nu proeftuin is, verandert niets aan wat we op papier hebben staan. Het brengt wél voordelen met zich mee die iedere partij kan gebruiken in de gezamenlijke aanpak. Samen sterker De voordelen komen vooral voort uit het contact dat we hebben met de andere woonservicegebieden. Eens in de zoveel tijd brengt het SEV de tien proeftuinen bij elkaar om ervaringen en tips uit te wisselen. Elke proeftuin doet mee aan hetzelfde landelijke project, maar heeft zijn eigen doelstellingen en werkwijzen om hun gebied te verbeteren, vertelt Peters. Daardoor komen andere oplossingen en methoden ter sprake. Door ervaringen te delen, kunnen we van elkaar leren. In het convenant dat de betrokken partijen in Prinsenbeek sloten, staat dat we altijd openstaan voor verbetering en aanpassing van onze plannen. Deelname aan het landelijk proeftuinproject draagt daar zeker aan bij.

9 februari 9 Kiezen voor elkaar In april 2006 presenteerde het college in Kiezen voor elkaar het politieke programma voor de periode Aan het einde van deze vier jaar willen wij u graag vertellen hoe het ons is vergaan. Eerst even terug naar wat we destijds in ons contract met de stad hebben afgesproken. Een belangrijk streven van ons college was om vooral open en persoonlijk met u in contact te willen zijn. Letterlijk: Een klimaat scheppen waarin u zich als inwoner, instelling of bedrijf actief en vanuit uw eigen perspectief kunt bemoeien met zaken die u aangaan. En vanuit die open en persoonlijke houding past het om met u te delen hoe wij de afgelopen periode hebben ervaren. We waren het er snel over eens dat we dus eerst moesten investeren in ons gedrag om voor elkaar te krijgen wat we voor ogen hadden. Als gemeentebestuur wil je zoveel mogelijk tussen de mensen staan, je afspraken nakomen, van anderen leren, oog en oor hebben voor andere ideeën en culturen en meer werk maken van gemeentelijke dienstverlening. Maar het allerbelangrijkste was onze uitgesproken wil om burgers en partijen op te zoeken, en te willen horen. De afgelopen vier jaar hebben we dan ook verschillende initiatieven genomen om meer en andere burgers bij onze plannen te betrekken. Om zo iedereen in staat te stellen mee te doen in Breda. We krijgen dagelijks signalen uit de stad dat er door anders en vooral beter te communiceren een betere relatie is ontstaan tussen burgers en bestuur. Individuele burgers, groepen, ondernemers, wijk- en dorpsraden, raadsleden en vele anderen hebben bijvoorbeeld in stads gesprekken een actieve bijdrage geleverd aan de toekomst van onze stad. Of dat nu ging over wonen, diversiteit, openbare ruimte, maatschappelijk visie, Heuvel of de zondagopenstelling van een bakker. Zo is er in de stad steeds meer dialoog ontstaan en meer besef dat we samen verantwoordelijk zijn voor onze toekomst. Gelukkig maar, want als iets duidelijk is geworden, is het dat wij het als bestuur samen met u moeten doen. Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links

10 10 februari Burgemeester Peter van der Velden De ketenaanpak vormgegeven in het Veilig heids huis, wordt op het gebied van voorkomen van eerste delicten, terugdringen van recidive en zorg voor slachtoffers voortgezet. (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links In Breda gebeurt veel, er zijn veel ontmoetingen en persoonlijke contacten. De stad heeft energie en dynamiek. Ik ervaar in de Bredase samenleving een toenemende behoefte om dingen samen te doen. Mensen willen maatschappelijk betrokken zijn en daar ook graag verantwoordelijkheid voor dragen. Zo ziet Breda kans om haar aantrekkingskracht voor inwoners, ondernemers en bezoekers te vergroten. Als ik zie hoeveel verschillende initiatieven in de stad tot uitvoering komen en de wijze waarop mensen elkaar weten te vinden, kan ik daar alleen maar mijn waardering voor uitspreken. Dat maakt de stad en haar dorpen tot wat zij zijn, het draagt bij aan de leefbaarheid, aan een hoger veiligheidsgevoel en daarmee aan de kwaliteit van de stad. Ni Hao; hallo in het Chinees. Breda spreekt ook een woordje Chinees en staat daarmee internationaal op de kaart. Breda. Stad van mensen die elkaar ontmoeten. We zijn op een andere manier met bewoners in gesprek gegaan. In de stadsgesprekken over veiligheid, hebben bewoners zelf ideeën en plannen aangedragen om hun buurt, wijk of dorp veiliger te maken. Het project Grote Broer in Hoge Vucht draagt zichtbaar bij aan het terugdringen van de jongerenoverlast. Uitgaan in Breda is populair. Dan moet het wel veilig kunnen. Camera s vergezellen het winkelende publiek in de binnenstad. Door samen te werken met de 19 gemeenten in West-Brabant, kan de hele regio een rol van betekenis spelen op nationaal en internationaal niveau. We zien dan ook dat diverse bedrijven zich graag in de regio vestigen. Mijn rol is bescheiden als je die afzet tegen de dynamiek van de stad. Ik heb me de afgelopen collegeperiode ingespannen om het voor zoveel mogelijk mensen mogelijk te maken mee te doen. Er zijn waar dat nodig blijkt en te luisteren. Als ik zie dat mensen in de stad zelf de verantwoordelijkheid nemen voor de manier waarop ze met elkaar willen samenleven, ben ik trots. Als ik iets mee zou mogen geven aan het nieuwe college, zou ik willen zeggen: Bewaar nou de kracht en de dynamiek die in Breda is ontstaan om dingen samen en toch voor heel de stad te doen. Resultaten Breda wint van Amsterdam en Rotterdam in de strijd om het Topinstituut voor Logistiek Dinalog studenten genieten onderwijs aan één van de vele onderwijsinstellingen in de stad. Verbetering interactieve communicatie met inwoners Nieuwe samenwerkingsafspraken in de vorm van de convenanten Veilig voetbal en Veilig uitgaan Voor verschillende winkelcentra en bedrijventerreinen is het Keurmerk Veilig Ondernemen (KVO) afgegeven Versterking regionale samenwerking (voor onder andere vrijplaatsenaanpak, integrale handhavingacties en de bestuurlijke hennepaanpak) Het project Buurtbemiddeling heeft inmiddels meer dan 250 cases per jaar Internationale betrekkingen met China verankerd Vestiging Logistiek Topinstituut Dinalog Met het programma Werelds Delen levert Breda een bijdrage aan het uitbannen van wereldwijde armoede. Bijvoorbeeld door samen met de stad Ekurhuleni (Zuid-Afrika) een project uit te voeren op het gebied van stadsontwikkeling en huisvesting Jongeren houden de wijk leefbaar Overlast veroorzakende jongeren waren de aanleiding voor het initiatief Grote Broer. Deze naam geeft perfect de bedoeling aan. Jongeren van 17 tot 23 jaar letten op de jongeren van 9 tot 14 jaar in de wijk, alsof zij hun grote broer zijn. Het project is voortgekomen uit overleg tussen de veiligheidsregisseur, woningcorporaties en Stichting Kick. Die laatste heeft het plan verder uitgewerkt en is ook de uitvoerende organisatie. Stichting Kick is al langer actief voor jongeren die de aansluiting met school en werk dreigen te missen. In overleg met de andere partijen en de veiligheidsregisseur bedachten we hoe we het probleem van jongerenoverlast in de wijk zouden kunnen tackelen. Het streven is dat het Grote Broer-project iets is van jongeren voor jongeren in Breda-Noord. Er zitten jongeren bij uit alle culturen en zij kunnen de kleintjes het beste aanspreken. Aanvankelijk begonnen we met vier jongeren, maar nu zijn er wekelijks gemiddeld 15 tot 20 deelnemers. Deze gaan van maandag tot en met vrijdag tweemaal daags met hun gele jacks de straat op. Het is een laagdrempelig project van jongeren die andere jongeren in hun eigen straattaal aanspreken en dat werkt. Op deze manier trachten we te bereiken dat de broertjes hun gedragingen aanpassen. Dit is goed voor de broertjes zelf, maar zeker ook voor de wijk. De grote broers spreken niet alleen broertjes aan op de straat, maar organiseren daarnaast activiteiten voor jong en oud. Van een potje voetbal tot koken voor ouderen. Dit laatste vooral om de kloof tussen jong en oud te verkleinen. Het Grote Broer-project kan uiteraard niet alle jongerenproblemen oplossen. Overlast van leeftijdsgenoten van de grote broers blijft een aandachtspunt. Hierover is regelmatig overleg met de partners in Noordoost. Samen werken we aan de verbetering van de leefbaarheid in de wijk. Daarom moet het project zeker een aantal jaren worden gecontinueerd. Cas van de Ven, coördinator Grote Broer- project Breda Noordoost

11 februari 11 Wethouder Marja Heerkens Er wordt een actief jeugdbeleid gevoerd waarin het jeugd- en jongerenwerk en jongerenparticipatie krachtig wordt voortgezet. (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda Als je in staat wordt gesteld om het gereedschap aan te reiken dat mensen nodig hebben om zelf hun weg te kunnen gaan, geeft mij dat veel energie. Mensen in Breda doen zoveel zelf en met elkaar. En het lukt hen om initiatieven te bedenken en deze ook uit te voeren. Toen dit college vier jaar geleden startte, hebben we gezegd dat de inwoners van Breda ons zouden moeten herkennen als open, eerlijk, transparant en eigenzinnig. Dan moet je ook lef durven tonen. Bijvoorbeeld door de nota Diversiteitbeleid, die niet gewaardeerd werd, naar de prullenbak te verwijzen en te zeggen: We doen het opnieuw. Maar dan willen we wel graag dat ú het doet, dat u aangeeft wat we nodig hebben voor een goed diversiteitsbeleid en wat u daaraan wilt en kunt bijdragen. In de Haagse Beemden hebben bewoners met elkaar een plan gemaakt om ervoor te zorgen dat hun wijk beter wordt. En het is hen gelukt. Er kwam extra subsidie om die plannen ook waar te kunnen maken. Wanneer mensen zelf aan het roer staan, gaan ze er ook voor 100% voor. En daar ben ik dan oprecht trots op. Mensen krijgen zo de kans om hun droom waar te maken. En op hun beurt inspireren zij weer andere inwoners. Dat proces te kunnen ondersteunen met het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling, vond ik heel spannend. Inmiddels zijn er al zo n honderdvijftig FMO-projecten in uitvoering of zelfs al afgerond. Samen met het onderwijsveld en ondernemers proberen we mensen kansen te bieden op de arbeidsmarkt. Ook hierbij is het idee; gebruik de kracht van mensen zodat ze zelf hun toekomst kunnen opbouwen. Samen met de corporaties hebben we afspraken gemaakt over leefbaarheid in wijken en bouwen voor mensen met lagere inkomens. Dat mensen meedoen en ook mee kunnen doen, is mijn grootste drijfveer. In de Centra voor Jeugd en Gezin krijgen gezinnen en kinderen op een laagdrempelige manier ondersteuning. Het project Tracks gaat uit van mogelijkheden en talenten van jongeren. Daarmee bereikt Tracks dat jongeren initiatief en verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen leven. Zo heb ik de afgelopen periode geleerd dat mensen heel goed zelf kunnen aangeven wat zij nodig hebben om mee te kunnen doen. Vele jonge mensen geven de stad Breda haar dynamiek. Breda. Stad van zoveel mogelijk werkenden. Meedoen geldt voor jong en oud, Nederlanders en medelanders. Multiculti meningen ophalen in een multiculti stad. Haagse Beemden wordt mooier en beter. Minister Van der Laan kwam alvast een kijkje nemen. Breda voor meer mensen toegankelijker De afgelopen jaren is ze vooral blij geworden van de wijze waarop dit college de burgers en organisaties van Breda telkens weer heeft betrokken bij hun beleid. Vooral bij sociale zaken en Wmo gaat het om zaken die direct kwetsbare groepen raken. Deze mensen zijn heel ervaringsdeskundig en als je daar geen gebruik van maakt, sla je de plank mis. In Breda word je van meet af aan bij de ontwikkeling van plannen betrokken. Dat is hartverwarmend. Het Bredaas Centrum Gehandicaptenbeleid (BCG) heeft veel met de Gemeente Breda te maken. Wij zijn bijvoorbeeld vertegenwoordigd in de Cliëntenraad en in de Begeleidingscommissie voorzieningen. Ik heb ervaren dat men veel doet met suggesties en initiatieven die wij aandragen. Verder zijn in de Verordening maatschappelijke ondersteuning, die over rolstoelen, vervoer, woningaanpassing en huishoudelijke verzorging gaat, veel van onze bijdragen terug te vinden. Ook voor de nota Informele Zorg hebben we heel intensief samengewerkt met de gemeente en andere organisaties. Het is een verademing dat men naar je wil luisteren en je opmerkingen serieus neemt. Dat lijkt vanzelfsprekend, maar is het natuurlijk niet. Wat ook heel bijzonder is in deze stad, is het project Geschikt Wonen voor Iedereen. In de afgelopen jaren is er veel geld beschikbaar gesteld voor de uitvoering van die mooie plannen. Zelf heeft de BCG een symposium kunnen organiseren en een film gemaakt om de situatie van mensen met beperkingen nog beter onder de aandacht te kunnen brengen. Verder hebben we geld gekregen om wijk- en Resultaten Waarderend vernieuwen en stadsgesprekken ingevoerd om communicatie met de bewoners te verbeteren 150 projecten in uitvoering door het Fonds Maatschappelijke Ontwikkeling (FMO) Nota Arbeidsmarktbeleid (ontwikkeld samen met onderwijsveld en bedrijfsleven) is landelijk als beste onderscheiden Armoedebeleid sluitend gemaakt en Diversiteitsbeleid samen met bewoners vormgegeven Gebiedsontwikkelingen NAC en Dr. Struyckenplein geconcretiseerd Mogelijkheden Wet Maatschappelijke Ondersteuning versterkt met loket Wegwijs Actief jeugdbeleid Stad vol Jeugd vastgesteld Wijkimpulsplan Haagse Beemden samen met bewoners ontwikkeld dorpsraden te trainen om hun omgeving en winkels toegankelijker te maken voor mensen met een beperking. Er zijn veel mogelijkheden om de komende jaren door te pakken met dit succesvolle project. Wij vinden het dan ook heel belangrijk dat een volgend college hier onverkort mee doorgaat, anders is er sprake van een enorm energieverlies en kapitaalvernietiging. Wat met zoveel Bredase organisaties gezamenlijk tot stand is gebracht, moet je tot volle bloei brengen! Chris van Faassen, Bredaas Centrum Gehandicaptenbeleid PvdA CDA Breda 97 Groen Links Meedoen in Breda. Inwoners nemen zelf initiatieven om kansen te benutten en problemen te voorkomen. In Breda ook aan het juiste adres voor dat ene steuntje in de rug om deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Samen afspraken maken over de aantallen nieuw te bouwen woningen in Breda.

12 12 februari Wethouder Henk Snier De al lopende ontwikkelingsprocessen in Breda Noordoost, Heuvel en Driesprong zullen de komende jaren met ambitie en energie worden doorgezet (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links Iedereen is gelijkwaardig en alle ideeën zijn de moeite waard. Dat is voor mij de basis. De wens om dan met elkaar samen te werken, maakt het mogelijk die ideeën om te zetten in concrete plannen. Toch is samenwerken niet altijd makkelijk. Zo moet je durven loslaten en mee willen gaan op de weg die anderen zijn ingeslagen. In Heuvel en in Hoge Vucht zijn we steeds meer in staat gebleken om elkaar te vinden en de handen ineen te slaan: corporaties, bewoners, politie, instellingen, noem maar op. Door naar elkaar te luisteren, zijn mooie plannen ontstaan. Zo maken in Hoge Vucht verouderde woningen plaats voor nieuwbouw en verrijst langzamerhand de Brede School Geeren-Noord. In Heuvel werken bewoners, scholen en instellingen intensief samen voor het Huis van de Heuvel. Daar word ik nou enthousiast van. Na wonen blijkt onderwijs voor ons allemaal misschien wel het belangrijkste te zijn en daarom willen we dat met elkaar dus ook goed regelen. In die wens hebben gemeente en schoolbesturen elkaar gevonden en kwam het Masterplan Voortgezet Onderwijs tot stand. Schoolbesturen zijn nu in staat een soepelere overgang van VMBO naar MBO mogelijk te maken en wordt er gewerkt aan imagoverbetering van het VMBO. Samen met 17 andere gemeenten werken we aan het project Voortijdig School Verlaten om ieder jaar 10% minder schooluitval te realiseren. De economische crisis vraagt om inzicht en creativiteit in oplossingen. Die creativiteit zit ook in de stad. Neemt niet weg dat we behoedzaam en passend bij de huidige economische situatie bleven investeren in de stad. Juist voor de toekomst van de stad. We volgen de ontwikkelingen intensief en rapporteren daarover aan de gemeenteraad. Samendoen en meedoen zijn de begrippen die voor mij centraal staan. Ik heb geprobeerd hieraan een bijdrage te leveren door te investeren in de relatie met de mensen in Breda. Door mensen hun kansen te laten pakken en te ondersteunen daar waar dat nodig is. Als ik bijvoorbeeld op het plein aan de Edisonstraat kom en ik zie hoe trots de vrouwen van Marshé Breda zijn op wat ze zelf bereikt hebben, dan denk ik: We zijn op de goede weg. Onderwijs voor elk wat wils. De uitdaging om ieder schooljaar 10% minder schoolverlaters te hebben, gaat Breda dan ook graag aan. Mensen denken graag en goed mee over de toekomst van hun wijk. Hier tijdens de Heuveldag in april In Breda kunnen kinderen van nu zich ontwikkelen tot actieve deelnemers aan de samenleving van morgen. (Toekomstige) bewoners van de wijk Linie winkelen en ontmoeten elkaar op het plein aan de Edisonstraat. Scholieren zitten in de toekomst gebeiteld. Scholen onderscheiden zich steeds beter van elkaar. Zowel op de schoolgebouwen als op de onderwijsprogramma s. Naar school gaan en ravotten gaat veel beter op mooie nieuwe en ruime scholen. Onze wijk verandert in sneltreinvaart Toen hij in 2003 met zijn jonge gezin in Heuvel kwam wonen, wilden ze er zo snel mogelijk weer weg. Veel oude, wat vervallen woningen, criminaliteit, allerlei gedoe. Daar wilden we niet met kinderen wonen. Maar we maken in een paar jaar tijd een enorme wijkontwikkeling mee. Veel nieuwbouw, veel nieuwe bewoners tussen de oudgedienden, veel concrete plannen zoals voor de Brede School, dr. Struyckenplein, Vos-terrein en het Huis van de Heuvel. Er gebeurt hier in korte tijd mede door de aanpak van het college - veel waar de wijk van opknapt. We hebben het hier nu prima naar onze zin. Uiteraard kies je als ouder het beste voor je kinderen. Dus ben je kritisch op je woon omgeving, scholen en veiligheid. In Heuvel wordt met man en macht gewerkt om de wijk voor veel verschillende mensen aangenaam leefbaar te maken. Dat zit niet alleen in stenen, zoals wethouder Snier zegt. Hij laat zich, net als wethouder Heerkens, dan ook geregeld zien in de wijk. Bij buurtevenementen, de wijktafel, informatieavonden en andere gelegenheden luistert hij naar de opvattingen van de bewoners en de wijkraad. Natuurlijk kun je het niet iedereen altijd snel naar de zin maken, maar het gaat om de bereidheid er samen iets moois van te maken. De wijk is qua bevolking nu mooi gemixt. Heel levendig en gevarieerd. Die variatie vind je ook terug in de verschillende belangen en die moet je op één lijn zien te krijgen. Bestuurders die ter plaatse komen proeven wat er leeft onder de mensen, zijn dan van Resultaten grote betekenis. Zij kunnen ook geen ijzer met handen breken, maar wel geluiden uit de wijk meewegen in hun beslissingen. Wij ervaren een sterke betrokkenheid en wat ons betreft moet dat in de volgende raadsperiode op dezelfde manier doorgaan. Wijkontwikkeling houdt immers nooit op. Erwin Hoek, wijkraad Heuvel Herijkte ontwikkelingsvisie Heuvel en Hoge Vucht, Doornbos en Linie opgesteld met partners en bewoners Masterplan Voortgezet Onderwijs voor onderwijsvernieuwing vastgesteld (onder andere voor de decentralisatie van huisvestingsgelden naar het onderwijsveld) Samenwerking gemeente en primair onderwijs in Lokaal Educatieve Agenda (LEA) om kinderen gezond en veilig op te laten groeien en hen actief bij de maatschappij te betrekken Veel aandacht voor de bestrijding van laaggeletterdheid Breda is trekker binnen het project Voortijdig School Verlaten, waarbij het doel is -binnen de regio- ieder schooljaar 10% minder schoolverlaters te hebben Ontwikkeling brede scholen (Brede School Geeren-Noord, Huis van de Heuvel en Kindcentrum Olympia) Intensivering van de regionale samenwerking op het gebied van belastingen 484 bewonersinitiatieven uitgevoerd bij het project Hart voor je buurt

13 februari 13 Wethouder Janus Oomen Teteringen vraagt om een adequate verkeersoplossing, ook rekening houdend met regionaal verkeer. (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda Successen hebben vele vaders en problemen heb je alleen, zei mijn moeder vroeger altijd al tegen mij. Kijk, ieder college neemt zich voor om beter te luisteren en te doen wat de mensen willen. En wat mij nou opvalt in Breda is, dat dat in de afgelopen vier jaar toch weer net iets beter is gelukt. En dat terwijl de belangen er niet kleiner op zijn geworden. We zijn anders gaan werken. In plaats van ons te richten op de problemen, hebben we gezocht naar wat successen zouden kunnen worden Zo moesten we helemaal opnieuw beginnen met de bestemmingsplannen in Teteringen, terwijl nu de eerste woningen in de Waterdonken worden gebouwd. Teteringen groeit. Resultaten PvdA CDA Breda 97 Groen Links Breda beste binnenstad van Nederland ( ) Gebiedsvisies Ulvenhout en Ginneken, Structuurvisie Breda 2020 en visie op de Openbare Ruimte vastgesteld Nota s Functieverruiming en Groen en Rood vastgesteld Herinrichting Boschstraat, Brielsedreef en Ginnekenweg-noord Bestemmingsplannen Teteringen en bestemmingsplan Buitengebied vastgesteld Park Over-bos is gerealiseerd en genomineerd voor Gouden Piramide 2009 Revitalisering bestaande bedrijventerreinen Verbeteringen in de buitenruimte voor meer leefbaarheid (onder andere door verwijdering van graffiti in de binnenstad, nieuwe verlichting en een openbaar toilet in het Valkenberg en bloemen in de binnenstad) In vele stadsgesprekken hebben de bewoners van het Ginneken en Ulvenhout zelf aangegeven welke kansen zij zien voor de toekomst van hun wijk en dorp. Het bestemmingsplan Buitengebied, waar vele verschillende belangen samengebracht moesten worden, is nu door de gemeenteraad vastgesteld. En de nota Groen en Rood, die bouwen in het buitengebied mogelijk maakt in ruil voor natuurcompensatie, dient nu als voorbeeld in Limburg. Met gepaste trots heb ik gezien hoe een moeilijk plan als de Klokkenberg, door goed naar elkaar te luisteren, een plan is geworden waar een groot deel van de belanghebbenden tevreden over is. We zijn er nog niet, het kan altijd beter. Maar, ik heb het gevoel dat alle belangen serieus zijn gewogen en dat we met elkaar keuzes hebben gemaakt. De Ginnekenweg-noord kan bezoekers weer waardig ontvangen. Samenwerken levert meer kwaliteit op De samenwerking met de Gemeente Breda ervaart hij als bijzonder. Vergeet niet dat je als ontwikkelaar, milieuorganisaties en gemeente verschillende belangen kunt hebben. Dan kan er dus ook sprake zijn van vertraging, tegenwerking, irritaties over en weer. In Breda ervaar ik van meet af aan een coöperatieve houding van meedenken en samenwerken om het project Klokkenberg zo goed mogelijk in te vullen binnen een prachtige, maar kwetsbare omgeving. Op deze manier gaat dat zeker lukken! Meer mogelijkheden voor bouwen in het buitengebied. Bewoners en ondernemers hebben jarenlang aangedrongen op het aanpakken van de Ginnekenweg-noord. Door hun inzet is een herinrichtingsplan gemaakt dat het afgelopen jaar is uitgevoerd. Ik weet niet wat anderen ervan vinden, maar ik ben met de bewoners en ondernemers van mening dat het een mooie straat is geworden. Iedereen heeft zo zijn eigen idee over het beheer en onderhoud van de stad. Waar de één tevreden is, vindt de ander dat het nog beter moet. Dat laatste vind ik ook! Maar ik hoop dat iedereen ziet dat we elke dag opnieuw weer ons best doen. Als ik terugkijk, maar ik kijk eigenlijk liever vooruit, denk ik dat het ons gelukt is om weer een beetje dichter bij de mensen te komen. Door een persoonlijke benadering, door het gesprek aan te gaan en te luisteren naar wat zij te vertellen hebben. De passie voor de stad en de dorpen zit in de mensen. Ik hoop dan ook dat die passie terug te vinden is in ieder volgend college. Sinds 2006 heeft de gemeente ons heel positief ondersteund in ons voornemen van de Klokkenberg een modern zorgcentrum te maken. Bijvoorbeeld richting de provincie. Die samenwerking verschilt ook van wat ik in veel andere gemeenten meemaak. Doorgaans leg je een plan voor dat de ambtenaren vervolgens beoordelen. In Breda heeft de gemeente bewust een interne projectgroep geformeerd die samen met ons een visie heeft opgesteld om het proces efficiënter te laten verlopen. Allerlei belangengroeperingen verenigd in een klankbordgroep zijn vanaf het begin bij de planvorming betrokken. En daarmee konden we in een vroegtijdig stadium problemen onderkennen en bespreken. Ook de insteek van het project was ongebruikelijk. Niet de bekende volgorde van rood in groen plaatsen, maar eerst uitgaan van het buitengebied en dat optimaliseren. En dan pas de rest. Op die manier ken je snel elkaars standpunten op gevoelige punten en probeer je er samen uit te komen. Die bereidheid om problemen op te lossen is er bij alle partijen steeds geweest en dat is in deze business best opmerkelijk. Natuurlijk moet je elkaar wel eens diep in de ogen kijken bij meningsverschillen, maar de grondhouding was telkens om er samen uit te komen. Die constructieve instelling heeft ervoor gezorgd dat er een mooie en rendabele Klokkenberg komt in een nog mooier buitengebied. En niet onbelangrijk: dat alles prima binnen de planning verloopt. Ik hoop dan ook dat het volgend college deze voortvarende aanpak voortzet. Cees den Bieman, directeur Vitalis WoonZorg- Groep Goed toeven in een schone stad. Bredanaars wonen in een stad met de beste binnenstad van Nederland ( ).

14 14 februari Wethouder Pieter van Yperen In het sportbeleid wordt de nadruk gelegd op de ontwikkeling en ondersteuning van de breedtesport. Hiervoor blijven kwalitatief goede sportaccommodaties en voorzieningen nodig. (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links Voor mij stond deze coalitieperiode vooral in het teken van ontmoeten. Ik hecht veel waarde aan een goede verstandhouding met mensen. Daarvoor moet je willen samenwerken en open en eerlijk durven zijn. Mensen moeten kunnen vertrouwen op de informatie die je hen geeft zodat ze daarover zelf een standpunt kunnen innemen. De stadsgesprekken met de wijk- en dorpsraden over de rol die zij willen spelen en welke verwachtingen ze daarbij hebben van de gemeente, vond ik daarom erg waardevol. De Woonvisie hebben we kunnen maken omdat alle betrokken partijen ons wilden vertellen over de betekenis van wonen in Breda. Er zijn afspraken gemaakt over wat kwaliteit van wonen betekent, over voldoende bereikbare woningen en over het bouwen van woningen waar ook behoefte aan is. Op diverse plaatsen, zoals in Teteringen en bij de Roosberg in Bavel, is dat ook gelukt. Steeds zijn de woonwensen van de Bredanaars het vertrekpunt. Om daar een goed inzicht in te krijgen, zijn we de wijken ingegaan en hebben enquêtes gehouden onder de bewoners en spraken we met makelaars, ontwikkelaars en corporaties. Sport heeft de afgelopen jaren in het teken gestaan van het verbeteren van de sportvoorzieningen, zoals het nieuwe complex van Jeka en de aanleg van diverse kunstgrasvelden. Daarnaast voerden we met sportverenigingen en belangstellenden 12 themagesprekken over hun ideeën, gedachten en wensen over sporten in Breda. Al die ambities zijn vast gelegd, zodat een volgend college hier samen met de betrokkenen mee aan de slag kan gaan. Vanuit volksgezondheid lag de focus vooral op het terugdringen van alcoholgebruik onder de jeugd en het stimuleren van jong en oud om te bewegen. Wat me altijd opvalt tijdens ontmoetingen in de stad en bij de stadsgesprekken, is dat ik daar altijd vertegenwoordigers van de wijken dorpsraden ontmoet. Daarmee geven zij blijk van hun betrokkenheid en belangstelling en dat waardeer ik zeer. Zo heb ik wederom kunnen ervaren dat het uitwisselen van ideeën veel oplevert. Wonen in de binnenstad. De komende jaren komen er 120 nieuwe extra woningen boven winkels bij. Ook veel jonge mensen willen graag in Breda wonen. Dat kan met meer bereikbare woningen. Breda, sportieve stad. Ter ontspanning en in competitieverband. Individueel of met een groep. Binnen of buiten. Op gras of op het ijs. Voor jong en oud. Resultaten Prestatieafspraken gemaakt met corporaties over de aantallen nieuw te bouwen woningen tot 2012 (en daarna) De Nieuwe Mark afgerond Ontwikkeling en ondersteuning van breedtesport Intentieovereenkomst gemeente en ROC voor ontwikkeling gemeentelijk sportcentrum Nota Beter Breda vastgesteld met de volgende speerpunten: preventie van roken, overgewicht, schadelijk alcoholgebruik, depressie, diabetes, psychosociale problematiek en SOA s Woonvisie vastgesteld voor meer bereikbare woningen en meer kansen voor starters op de woningmarkt Start van het project Wonen boven Winkels waarmee de binnenstad de komende jaren circa 120 nieuwe woningen krijgt activiteitenbudget wijken dorpsraden (2008) voor diverse projecten in de stad Wandelen langs het water of koffie met uitzicht op het water. U hoeft er de stad niet voor uit. Investeren in verstandhouding en werkwijze Er is de afgelopen tijd veel veranderd in de samenwerking met de Gemeente Breda. En dat was hard nodig. Ik herinner me bijvoorbeeld dat het college in het beginjaar een Woonvisie wilde presenteren, waar wij als woningcorporaties niet een keer bij betrokken waren. Dat plannen maken vanuit een ivoren toren is sterk veranderd. We hebben samen flink geïnvesteerd in onze relatie. Er is nu sprake van een constructieve werkwijze die natuurlijk veel beter is voor Breda. Fijn spelen op veilige, mooie speelplekken (dankzij het activiteitenbudget voor wijk- en dorpsraden). Aanvankelijk was de afstand tussen corporaties en gemeentebestuur ontstellend groot. Prestatieafspraken werden eenzijdig vastgesteld en men hield zich er dikwijls niet aan. De gemeente ging haar eigen gang, net als bij de Woonvisie. We hebben daarom met alle corporaties een heel goed gesprek gehad met het hele college over de manier waarop je beleid maakt en met elkaar omgaat. Je moet bedenken dat een woningcorporatie zich op het terrein van elke wethouder begeeft. Het gaat niet alleen om woningbouw en verhuur, maar ook over wijkontwikkeling, milieu, financiën, het grondbedrijf, ruimtelijke ontwikkeling en allerlei sociale kwesties. Dat besef is toen goed geland bij het gemeentebestuur en vanaf dat moment is er veel meer sprake van een integrale aanpak. Er ontstond veel meer vertrouwen en een betere basis om samen te werken. We zitten vanaf de planvorming aan tafel en hebben nu ook gezamenlijk betere prestatieafspraken gemaakt. De gemeente heeft een task force ingesteld om in de huidige crisistijd de problemen zo goed mogelijk te kunnen tackelen. Door die efficiënte alliantie kunnen wij voortvarend blijven bouwen. Die gezamenlijke investering in onze verhoudingen werpt dus absoluut haar vruchten af. Aangezien we met het huidige gemeentebestuur lange termijnafspraken hebben gemaakt, rekenen wij erop dat het nieuwe college die continueert. Dat is voor ons heel belangrijk, omdat we veel hebben geïnvesteerd in processen en plannen. Voor Breda is dat zonder twijfel het beste. Harry Reininga, Singelveste AlleeWonen

15 februari 15 Wethouder Wilbert Willems De komende periode wordt er, mede vanwege de zorg voor luchtkwaliteit, meer nadruk gelegd op het accommoderen van langzaam verkeer (voetganger en fietser) en openbaar vervoer. (uit: Kiezen voor elkaar coalitieakkoord Breda 2006-). Kiezen voor elkaar Coalitie-akkoord Breda PvdA CDA Breda 97 Groen Links Deuren open zetten naar de mensen in de stad, naar de regio, naar de provincie en het Rijk, is wat mij heeft bezig gehouden de afgelopen vier jaar. Dat varieerde van de ontwikkeling van het station tot Cultuur meer van de mensen in de stad te laten zijn. Om dat te kunnen laten slagen, moet je partners zoeken die met je willen samenwerken. Dat hebben we gedaan door het voeren van stadsgesprekken. Door een goede dialoog met organisaties en bewoners hebben we nu een breed gedragen Cultuurvisie. Belangrijk is dat we met elkaar een keuze hebben gemaakt voor beeldcultuur en erfgoed als speerpunten. Ik ben vooral blij dat Breda met cultuur veel beter op de kaart is komen te staan. Denk aan het Graphic Design Museum, de Cultuurnacht, de Cultuurprijzen, Gebouw C, Graphic Design Festival, International Film Festival en Breda Photo. Veel culturele activiteiten voor een breed publiek. Kunst is altijd en overal. Bus en fiets. Gezonde concurrentie door verbeterde busverbindingen, betere fietsroutes en gratis fietsenstallingen in de binnenstad. Ook het energie- en klimaatbeleid is gemaakt met allerlei partners in de stad, zoals de Energieraad, woningbouwcorporaties, milieuorganisaties, wijk- en dorpsraden en Essent. In Teteringen ontwikkelen we een biomassacentrale waarbij houtafval wordt omgezet in energie. Met de Fietsersbond Breda hebben we stappen gezet om te komen tot meer aandacht voor de fiets, fietspaden zijn verbeterd, nieuwe fietspaden gerealiseerd en de fietsenstallingen in de binnenstad zijn inmiddels gratis. Met de komst van de Hoogwaardig Openbaar Vervoerlijn Oosterhout- Breda Etten-Leur hoop en verwacht ik dat meer mensen ervoor kiezen om met het openbaar vervoer te reizen. Als we het dan toch over verkeer hebben; het verheugt me dat we in goed overleg met de bewoners een oplossing hebben gevonden voor het verkeer in Teteringen. En al lang praten we over een spoorlijn van Breda naar Utrecht; daar hebben we nu de eerste stappen in kunnen zetten. Kortom, de afgelopen vier jaar zijn goede resultaten geboekt, maar er liggen nog vele mooie uitdagingen op Breda te wachten. Het leggen van verbindingen met de inwoners van de stad, met regionale, provinciale en landelijke partners, vormt de basis voor toekomstige successen. Daar mag je van dromen, maar daar kun je ook zelf wat aan doen. Resultaten Breda werpt een blik in de culturele toekomst tot 2020 (Factor C). Op weg naar een klimaatneutraal Breda in Met de HSL-shuttle naar Antwerpen, Brussel of Parijs. Of s nachts pas terug van een avondje stappen in Rotterdam met het Nachtnet Brabant. Cultuurvisie Factor C vastgesteld om cultuur dichter bij de mensen te brengen Klimaatnota vastgesteld. Op weg naar een klimaatneutraal Breda in Verbetering fietsroutes en busverbindingen, gratis fietsenstallingen in de binnenstad Hoogwaardig Openbaar Vervoer Etten-Leur Breda Oosterhout van start Ingebruikname Nachtnet Brabant Dossier SpoorlijnA27 op de kaart gezet Start bouwactiviteiten Via Breda Gemeentelijke erfgoedmeetlat ontwikkeld voor meer aandacht voor erfgoed en architectuur bij bouwactiviteiten. Het stationsgebied kent straks een heel nieuw station, maar ook vele nieuwe bewoners in Drie Hoefijzers. Het college is als een kelk opengegaan Toen Willem-Peter Kriek in 2006 begon in Breda, proefde hij nogal wat gemopper bij ondernemers over de tamelijk gesloten, eigengereide koers van de Gemeente Breda. Terwijl de grote uitdagingen van deze tijd juist vragen om samenwerking tussen veel partijen. Alleen dan krijg je dingen voor elkaar. Die houding is de laatste jaren drastisch veranderd, ervaar ik. Men stelt zich steeds meer open op voor geluiden uit de samenleving. Dat is ook in de politiek en bij ambtenaren geen vanzelfsprekendheid, dus dat beschouw ik als een verdienste. Inwoners en bezoekers genieten van het erfgoed in Breda. Met die erfenis gaat Breda zuinig om. Een van de bijzondere initiatieven van dit college is geweest het instellen van een Strategisch Beraad. Daarin zitten mensen uit diverse Bredase organisaties en het bedrijfsleven. Ook wethouder Willems speelde daarin een belangrijke rol. Samen hebben we een notitie opgesteld waarmee het college een centrale focus zou kunnen richten op belangrijke onderwerpen die de stad betreffen. Juist door die alliantie van politiek en externe maatschappelijke partijen krijg je noodzakelijke verbindingen en draagvlak. De hedendaagse vraagstukken zijn te groot voor een gemeente om ze op eigen houtje te kunnen oplossen. Ik heb vanuit verschillende functies waargenomen dat het college de afgelopen jaren als een kelk is opengegaan en steeds vaker de inhoudelijke relatie met de stad opzoekt. Daardoor kunnen mensen en organisaties die graag iets willen toevoegen aan de stad ook hun bijdrage leveren. Je ziet dat bijvoorbeeld bij de stichting Betrokken Ondernemers, waar de gemeente samen met NAC, BZW en onze bank op een andere manier actief is voor de bewoners. Niet alleen op sociaal-economisch gebied, maar ook op cultuurgebied zie je die gegroeide neiging om samen op te trekken. Zo zijn allerlei cultuurprijzen geïntegreerd tot een prominente gebeurtenis in de Cultuurnacht Breda. De gemeente was daar meteen voor in. Ook andere culturele en sportieve evenementen komen steeds vaker eendrachtig tot stand. Ik wil het volgende college en ook de ambtenaren graag prikkelen om op dezelfde manier verder te gaan en waar mogelijk nog meer open te staan voor inhoudelijke bijdragen uit de Bredase samenleving zelf. Daar wordt iedereen blijer van. Willem-Peter Kriek, directievoorzitter Rabobank Breda

16 16 februari

17 februari 17 De gemeente Breda kent een aantal historische linten die kenmerkend zijn voor de structuur van de stad. Het zijn wegen die van oudsher dienden om buurtschappen of zelfs steden met elkaar te verbinden. In de serie Historische linten in Breda-nu maken we een rondje langs deze linten en brengen we verleden, heden en toekomst in beeld. In dit deel nemen we u mee naar de Haagweg. De vele gezichten van de Haagweg De Haagweg: ooit onderdeel van de verharde weg van Parijs naar Amsterdam, nu de weg van Princenhage naar het centrum van de stad. Tot de aanleg van de autowegen was de Haagweg een belangrijke schakel in het internationale wegennet, vertelt Gerard Otten van het Bureau Cultureel Erfgoed van de Gemeente Breda. De weg is nu toe aan een opknapbeurt. We zorgen ervoor dat het historisch karakter overeind blijft, zegt Harm Petter, gemeentelijk projectleider van de beoogde reconstruc tie van de Haagweg. De Haagweg loopt van de rand van het centrum van Breda tot in het dorp Princenhage en heeft een zeer divers karakter. Van de Tramsingel tot de kruising met de Ettensebaan vind je een kerk, kroegjes, veel kleine winkeltjes en oude arbeiderswoningen, maar ook coffeeshops, een smartshop en verpauperde gebouwen. Dit deel van de Haagweg heeft nog het uiterlijk van een oude toegangsweg naar het centrum: een brede middenberm met grote, oude bomen en parkeermogelijkheden, aan weerszijden een rijbaan en trottoir. En dat moet ook zo blijven, zegt Harm Petter, gemeentelijk projectleider van de reconstructie van de Haagweg. Historie De Haagweg is een van de eerste verharde wegen rond de stad Breda. Al in 1683 werd de steenweg aangelegd. Later, in 1811 om precies te zijn, werd het zelfs een rijksweg die deel uitmaakte van de route Parijs Bakkerij Wieggers, een begrip aan de Haagweg Op nummer 198 vinden we Bakkerij Traiterie Wieggers. Wij zitten al zesendertig jaar in deze zaak, vertelt mevrouw Wieggers. We hebben de bakkerij overgenomen van mijn schoon ouders die de zaak kochten in Daarvoor was in dit pand ook al een bakker gevestigd. Voor zover wij weten, is dit altijd al een bakkerspand geweest. De Haagweg is een fijne plek. Het deel waar wij aan zitten grenst aan een volkswijk, dat brengt veel gezelligheid met zich mee. het laatste deel van de Haagweg; het gedeelte van de Nieuwe Heilaarstraat tot de Haagse Markt in Princenhage. Dit deel is helemaal opgeknapt. Er ligt nieuwe bestrating en de straat wordt verlicht door mooie lantaarns die zo uit de tijd van Charles Dickens lijken te komen. De straat is hier nog geen tien meter breed, wat zorgt voor een intieme uitstraling. Met winkels en kantoren vormt dit deel echt de toegangsweg naar de Haagse Markt, waar de Haagweg eindigt in het hart van Princenhage. A16 Centrum Haagweg A27 A58 Amsterdam. Begraafplaats Zuylen kreeg in 1829 een plekje aan deze weg. Er kwam toen een verbod op begraven in de stad, waardoor zowel de katholieke als de protestantse begraafplaats hier ingericht werden, licht Otten toe. In 1869 volgde de lintbebouwing langs het middelste gedeelte van de Haagweg, tussen de Tuinzigtlaan en de Nieuwe Heilaarstraat. Otten: De vesting rond de oude stad werd gesloopt en daarmee werd het verbod om buiten de vesting te bouwen opgeheven. Charme In die tijd waren er nog geen regels waar de bebouwing aan moest voldoen, vervolgt Otten. Dat zie je duidelijk terug in dit middelste stuk van de weg. Er staan rijwoningen en villa s door elkaar. Sommige hebben een voortuin, andere niet. Dat is ook wel de charme van dit deel van de Haagweg. Charme vinden we ook terug in Haalbaarheidsonderzoek Op verzoek van de gemeenteraad onderzoekt de gemeente de mogelijke ontwikkelingen aan de Haagweg. Petter: We kijken met een klankbordgroep van twaalf personen, waarin zowel bewoners als ondernemers vertegenwoordigd zijn, naar hoe we de Haagweg kunnen verbeteren zonder afbreuk te doen aan het historisch karakter. Daarbij nemen we het aangrenzende Dr. Jan Ingenhouszplein ook mee. Dit plein is nu wat rommelig ingericht met hier en daar parkeerplaatsen, een hondenuitlaatplek, speelmogelijkheden en in het midden het gebouwtje van frietspecialist De Fer. We willen dit plein graag opschonen en er meer één ruimte van maken omringd door bomen. Dan sluit het beter aan bij het historische karakter van de Haagweg en kan het ook voor meerdere activiteiten gebruikt worden, bijvoorbeeld een markt. Ook kijken we naar de mogelijkheden om de bestrating meer geluidsarm te krijgen, zodat de Haagweg na de reconstructie weer voldoet aan de eisen van deze tijd.

18 Gladheidbestrijding Van november tot april houdt de Gemeente Breda het weer nauwlettend in de gaten via een direct contact met Meteoconsult. Het streven van de Gemeente Breda is om de wegen bij winterse omstandigheden zo veilig mogelijk te houden. Uiteraard wordt van u verwacht dat u als weggebruiker bij deze omstandigheden extra voorzichtig en oplettend bent, en bij extreme gladheid de weg niet opgaat. in Breda Binnen de Gemeente Breda is gekozen voor een samen - werkings verband op het gebied van gladheidbestrijding met Rijkswaterstaat en Provinciale Waterstaat. Dit samen werkingsverband bestaat onder andere uit het strooien vanuit één uitruklocatie en afspraken over te strooien routes. Deskundige medewerkers staan dag en nacht klaar om bij gladheid zo snel mogelijk de wegen berijdbaar te maken. Gladheidbestrijding gebeurt binnen Breda met de natzout strooitechniek. Deze techniek heeft als voordeel dat het dooimiddel al aangebracht kan worden voordat de gladheid optreedt. Daarnaast heeft het een snellere dooiwerking en is het beter voor het milieu omdat er een lagere zoutdosering nodig is. Waar wel en waar niet gestrooid In zo n grote stad als Breda is het ondoenlijk om elke straat en elk fietspad te bestrooien. Daarom heeft het gemeentebestuur een aantal strooiroutes vastgesteld. Deze routes zijn ingedeeld in de categorieën Hoofdwegen en hoofdfietspaden, inclusief busroutes Stedelijke invalswegen Bruggen en viaducten Wegen naar hulpdiensten (ziekenhuizen, ambulance- en brandweerpost) Bij langdurige gladheid kan het voorkomen dat besloten wordt om ook op andere wegen te strooien. Wanneer wel en niet strooien Er wordt gebruik gemaakt van gegevens uit het gladheidmeldsysteem van Rijks- en Provinciale Waterstaat en het weerbureau Meteoconsult. Daarnaast heeft de Gemeente Breda eigen inspecteurs die op locaties metingen verrichten. Hierdoor wordt een hoge graad van nauwkeurigheid bereikt voor het bepalen van het startsein van strooiacties. Zo wordt er alleen gestrooid als het echt nodig is, zodat het milieu niet onnodig wordt belast. Gemiddeld duurt een strooiactie 2,5 uur. Het streven is om vóór de ochtendspits klaar te zijn met het sneeuwvrij maken en strooien van rijwegen en fietspaden. Totaal wordt op 600 km hoofdwegen en 260 km fietspaden gestrooid, verdeeld over 26 routes. De regelmaat waarmee gestrooid wordt, is dit winterseizoen ook afhankelijk van de beschikbare hoeveelheid strooizout. Veiligheid voorop en uw eigen verantwoordelijkheid Bij gladheid heeft de weggebruiker ook zijn eigen verantwoordelijkheid. Iedere weggebruiker moet bij gladheid uiteraard (extra) voorzichtig zijn. Deelnemen aan het verkeer tijdens de gladheid brengt risico s met zich mee. Als er gestrooid is betekent dit nog niet dat de wegen niet glad kunnen zijn. De gemeente heeft een inspanningsverplichting de wegen schoon, heel en veilig te houden, maar kan geen garantie geven. Via de verkeersinformatie op radio, televisie en internet waarschuwt men over het algemeen ruim van te voren voor gladheid. Houdt u daarom deze weersvooruitzichten in de gaten. Tips om de gladheid tegen te gaan Houd, zo mogelijk de, toegang voor en naar uw woning sneeuwvrij. Wees voorbereid en haal tijdig strooizout in huis. Bij sneeuw is het beter om eerst te vegen en daarna zonodig te strooien. Veeg de sneeuw naar een plek waar niemand er last van heeft. Houd bij het vegen goten en rioolputten vrij van sneeuw. Denk aan het milieu: maak matig gebruik van strooizout. Strooi zout vooral op plekken waarover gelopen of gereden wordt. Heeft u nog vragen? Dan kunt u contact opnemen met het Meldpunt van de Gemeente Breda, telefoon Meer informatie over de bestrijding van gladheid in de Gemeente Breda kunt u vinden op > gladheidbestrijding. Een overzicht van de vastgestelde strooiroutes ligt van 1 december tot 1 april ter inzage bij de balie Publieksvoorlichting in het Stadskantoor, dienstencentrum Ulvenhout, dienstencentrum Prinsenbeek en t Web Teteringen. De strooiroutes zijn onder voorbehoud. Hiervan kan worden afgeweken door bijvoorbeeld wegwerkzaamheden.

19 februari 19 Wethouder Snier over gemeentelijke belastingen Inwoners krijgen waar voor hun belastinggeld Wethouder Snier Rond 24 februari krijgt u de aanslag gemeentelijke belastingen in de bus. De Gemeente Breda vindt dat inwoners ook in economisch moeilijke tijden waar moeten krijgen voor hun belastinggeld. Bovendien blijft het uitgangspunt dat tarieven maar beperkt mogen stijgen, stelt wethouder Snier. De wethouder vindt dat het het College van burgemeester en wethouders en de gemeenteraad siert dat ze principes van vóór de economische recessie trouw blijven. Dat betekent dat belastingen gebruikt worden voor het doel waarvoor we die belastingen heffen (zie de voorbeelden op deze pagina). Enige uitzondering is de onroerendezaakbelasting (OZB) die voor algemene doeleinden wordt ingezet. Trouw aan beleid Ook in moeilijkere tijden moet je achter je keuze staan, stelt Snier. En die zijn in Breda heel duidelijk: goede dienstverlening zodat inwoners waar krijgen voor hun belastinggeld. En een acceptabele belastingstijging. Dat betekent voor dit jaar een stijging van ongeveer 2%. Tegenover een stijging van 5,8% vorig jaar is dat niet veel. Lokale lastendruk in Afvalstoffenheffing Met de opbrengsten uit de afvalstoffenheffing betaalt de gemeente de afvalservice. Deze is in Breda zeer compleet: afval wordt aan huis opgehaald en het gebruik van de milieustations is gratis. De afvalstoffenheffing is 3 286,44 voor eenpersoonshuishoudens en 3 341,40 voor meerpersoonshuishoudens. Dit is iets lager dan vorig jaar. WOZ: hoe zit dat nou? Hoe zit het nu eigenlijk met de WOZ-waarde? Wethouder Snier geeft antwoord op veelgestelde WOZ-vragen. Wilt u meer weten of heeft u nog andere vragen? Neem dan contact op met de gemeente, (076) of kijk op bij: Direct naar --> Taxatieverslag opvragen. Krijgt iedereen een WOZ-beschikking? WOZ staat voor wet Waardering Onroerende Zaken. Iedereen die onroerend goed bezit, krijgt rond 24 februari een WOZ-beschikking, samen met de aanslag gemeentelijke belastingen. Dit geldt voor woningen en niet-woningen (bv fabrieken, winkels, scholen). Gebruikers van woningen (bijvoorbeeldv huurders) ontvangen geen WOZ-beschikking en geen OZB-aanslag. Wie stelt de WOZ vast en hoe gaat dat? De gemeente stelt de WOZ-waarde vast volgens wettelijke regels. De WOZ-beschikking van is gebaseerd op de marktwaarde per 1 januari Deze marktwaarde wordt vastgesteld op basis van: vergelijking met de verkoopprijzen van soortgelijke panden feitelijke kenmerken van het pand (zoals oppervlakte, inhoud, bijgebouwen, ligging et cetera) gegevens van onder andere makelaars en het Kadaster. Hoe zit het met WOZ en OZB? De WOZ-beschikking heeft gevolgen voor de hoogte van de onroerende-zaakbelasting (OZB). Eigenaren en gebruikers van niet-woningen betalen in respectievelijk 0,1370% en 0,1103% procent van de WOZ-waarde. Voor woningen is dit 0,0808%. Dat is iets meer dan vorig jaar. Heeft de crisis invloed op de WOZ-waarde? Dat zou kunnen, maar het hoeft niet. In de eerste helft van 2008 was er gemiddeld nog sprake van een prijsstijging. De tweede helft daalden de prijzen weliswaar, maar dat maakte de eerdere stijging niet helemaal ongedaan. Waarvoor wordt de WOZ-waarde nog meer gebruikt? Banken en verzekeraars kunnen de WOZ-waarde gebruiken voor het berekenen van rentepercentages bij hypotheken. Rioolheffing Met de opbrengsten uit de rioolheffing onderhoudt de gemeente de rioleringen en wordt de afvoer van afval- en regenwater gescheiden. Om dit ook in goed te kunnen doen, zou het tarief ruim 16% moeten stijgen. Er is gekozen voor een lagere stijging en het verschil te dekken uit de reserve van de gemeente. Het tarief voor de rioolheffing is 3 133,92 per huishouden. Onroerende-zaakbelastingen (OZB) De opbrengsten uit de onroerende-zaakbelastingen gaan naar de algemene middelen. In de begroting voor staat waar dit jaar het geld vandaan komt en waar het vervolgens aan uitgegeven wordt. Overige belastingen en leges Naast bovengenoemde belastingen zijn er nog andere belastingen zoals hondenbelasting en leges voor onder andere een nieuw paspoort of voor parkeervergunningen. Er is afgesproken dat deze tarieven in met maximaal 2% stijgen.

20 20 februari Nieuwe doelen geformuleerd voor wijkontwikkeling Hard werken voor een Breda kent drie herstructureringswijken: Heuvel, Hoge Vucht/Doornbos/Linie en de Driesprong. In de eerste twee wijken is sinds 2001 al veel verbeterd, de ontwikkeling in de Driesprong begint pas. Het tweede programma wijkontwikkeling zorgt ervoor dat de Heuvel en Hoge Vucht/Doornbos/Linie ook de komende vijf jaar een sprong voorwaarts kunnen maken. Een ontwikkeling waar wethouder Henk Snier zich de afgelopen jaren sterk voor heeft gemaakt en waarvan we de komende jaren de vruchten kunnen plukken. Voor beide wijken is een nieuwe ontwikkelingsvisie opgesteld. Hierin staan eigenlijk de doelen voor de komende jaren. Tot nu toe zijn er vooral fysieke veranderingen geweest: woningen zijn gerenoveerd of hebben plaatsgemaakt voor nieuwbouw. De wijken zien er daardoor mooier uit en dat maakt het pretti- In Heuvel worden weer praatjes gemaakt op straat Wanneer Emine Sönmez over straat loopt, komt ze veel dezelfde mensen tegen als 25 jaar geleden. Als vijfjarig meisje kwam ze vanuit Brabantpark in de Heuvel wonen. De volwassenen van toen zijn de opa s en oma s van nu, maar ze zijn er nog steeds. Emine maakt op straat regelmatig een praatje met hen, zoals ook andere buurtbewoners op een vriendelijk woordje kunnen rekenen. En wanneer Emine om zich heen kijkt, ziet ze andere mensen uit de Heuvel ook met elkaar in gesprek. Een enorm verschil met tien jaar geleden, zegt ze. Het is een tijdje slechter gegaan met de wijk. Er was veel criminaliteit, jongeren verpestten de sfeer op straat. Mensen waren bang, maar nu is het weer leuk om hier rond te lopen. Er is de afgelopen tien jaar dan ook veel gebeurd in de Heuvel. Niet voor niets is de buurt aangemerkt als één van de drie wijken waarin de gemeente veel investeert. Samen met corporaties, bewoners, ondernemers en organisaties is er al veel bereikt. Nieuwe woningen geven de wijk een mooie uitstraling, dankzij vele initiatieven kennen de bewoners elkaar beter en de straten en pleinen worden goed onderhouden. De wijk is op de goede weg, blijkt uit gesprekken met bewoners. Maar we zijn nog niet klaar. Om ervoor te zorgen dat de Heuvel ook in de toekomst een aantrekkelijke wijk blijft, moet de komende vijf jaar nog het één en ander gebeuren. In samenwerking met de bewoners heeft de gemeente acht doelen opgesteld voor de periode In sommige gevallen betekent het dat we doorgaan op de ingeslagen weg. Zo werken we verder aan het vergroten van de leefbaarheid, zodat de Heuvel in 2015 echt op het stedelijk gemiddelde zit. En blijven we activiteiten organiseren om het gezellig te houden in de wijk. Het in 2011 te realiseren Huis van de Heuvel zal daarin een belangrijke rol krijgen. Maar we hebben ook nieuwe doelen gesteld. e willen beter onderwijs voor de kinderen, bijvoorbeeld door ouders er meer bij te betrekken en te zorgen dat zo veel mogelijk jongeren hun opleiding afmaken. De herinrichting van het Mgr. Nolensplein en het Dr. Struyckenplein is natuurlijk erg belangrijk en we zorgen ervoor dat zo veel mogelijk mensen werk hebben. Zakencentrum Heuvel 100 is een groot succes gebleken, daarom kijken we of er een nieuw verzamelgebouw voor startende ondernemers kan worden ontwikkeld. Op de huidige locatie komen nieuwbouwwoningen. Emine ziet het allemaal wel zitten. Ik was lang ingeschreven voor een andere huurwoning en heb vaak de kans gehad om de Heuvel te verlaten. Dat heb ik nooit gedaan. Nu weet ik zeker dat ik de juiste keuze heb gemaakt. Samen met een vriendin ben ik een wassalon begonnen, mijn twee oudste kinderen gaan met plezier naar school. Voor mij is de Heuvel de perfecte wijk om ze te laten opgroeien. Overeenkomst voor multifunctionele accommodatie in Teteringen getekend De Mandt is een grote vooruitgang De bouw van de multifunctionele accommodatie De Mandt in Teteringen kan van start. Op 18 januari ondertekenden wethouder Henk Snier, DMV Architecten en Bouwgroep Moonen een zogeheten realisatieovereenkomst. Daarmee is het officiële startsein voor de nieuwe accommodatie gegeven. De Mandt, in de wijk Bouverijen, wordt het nieuwe onderkomen van basisscholen De Wegwijzer en De Springplank, een kinderdagverblijf van Kober, de bibliotheek, een loket van de Gemeente Breda, een gymzaal, een jeugdruimte en 28 appartementen. Op 17 december ging de gemeenteraad akkoord met het collegevoorstel om 16 miljoen euro vrij te maken voor de bouw van de multifunctionele accommodaties De Mandt en Om de Haenen. Een deel van dat bedrag wordt gereserveerd voor een tijdelijke huisvesting van De Springplank aan de Branderij en de bouw van de nieuwe Nutsschool op de huidige locatie van De Springplank aan de Breeschot. Erg belangrijk Directeur Michel Berkelmans van De Wegwijzer is blij dat de kogel door de kerk is. Voor onze school is de nieuwbouw erg belangrijk. De Mandt is een multifunctioneel gebouw, dat betekent dat wij ook meer mogelijkheden hebben dan nu. Er komt bijvoorbeeld een grote sporthal bij, waarin we betere gymlessen kunnen geven. Met de naschoolse opvang kunnen we elkaars lokalen gebruiken. En we kunnen bijvoorbeeld onze mediatheek koppelen aan de bibliotheek. Voor ons is De Mandt een grote vooruitgang. Daarnaast geeft de nieuwe accommodatie de school de gelegenheid om te groeien. Berkelmans: We hebben nu 249 leerlingen, verdeeld over tien groepen. Sommige klassen zitten qua grootte echt aan de limiet. Maar we zitten ingesloten in de oude dorpskern, uitbreiding zit er op de huidige locatie niet in. Natuurlijk zitten we hier mooi. We zullen best wel eens terugdenken aan de oude bomen waar we op uitkijken. Maar die nostalgie weegt niet op tegen de moderne manier van onderwijs die we straks kunnen geven. Verkeer De Mandt wordt in twee fasen gebouwd. De eerste fase start na de zomer en kan eind 2011 in gebruik worden genomen. De Mandt wordt zowel in noordelijke als in zuidelijke richting ontsloten. Op verzoek van omwonenden wordt de weg in zuidelijke richting vervroegd aangelegd, zodat bouwverkeer hier al gebruik van kan maken.

Welkom thuis bij Haag Wonen

Welkom thuis bij Haag Wonen Welkom thuis bij Haag Wonen 1 Thuis bij Haag Wonen U verdient een plek waar u zich ècht thuis voelt. Een goede woning in een prettige buurt. Haag Wonen verhuurt woningen in heel Den Haag. Aan allerlei

Nadere informatie

Welkom bij Welbions! Tips en info om te bewaren

Welkom bij Welbions! Tips en info om te bewaren Welkom bij Welbions! Tips en info om te bewaren Welbions is dé woningcorporatie van en voor Borne en Hengelo We verhuren, verkopen, beheren, bouwen en onderhouden woningen. Ongeveer 27.500 mensen wonen

Nadere informatie

Vragen en antwoorden over de motiemarkt. Praktische zaken

Vragen en antwoorden over de motiemarkt. Praktische zaken Vragen en antwoorden over de motiemarkt De gemeenteraad van Beuningen organiseert weer een motiemarkt op donderdagavond 5 oktober. Voor alle duidelijkheid hebben we een aantal mogelijke vragen (met antwoorden)

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

Young People Coaching Experience

Young People Coaching Experience Hét loopbaanprogramma voor Young Professionals Young People Coaching Experience In 5 stappen naar je ideale baan! Ga jij met tegenzin naar je werk? Heb je er genoeg van om werk te doen dat niet bij je

Nadere informatie

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar

Verkiezingsprogramma. Kies voor de ander. Gewoon oog voor elkaar Verkiezingsprogramma Kies voor de ander Gewoon oog voor elkaar VERKIEZINGSPROGRAMMA IN GEWONE TAAL 2018 2022 Gewoon oog voor elkaar VOORWOORD In november 2018 gaan we stemmen. We kiezen een nieuwe gemeenteraad.

Nadere informatie

Praktische zaken. Waar wordt de ideeënmarkt gehouden? De ideeënmarkt wordt gehouden in de hal van het gemeentehuis.

Praktische zaken. Waar wordt de ideeënmarkt gehouden? De ideeënmarkt wordt gehouden in de hal van het gemeentehuis. Vragen en antwoorden over de ideeënmarkt De raad van Beuningen organiseert deze ideeënmarkt voor het eerst, dus voor alle duidelijkheid hebben we een aantal mogelijke vragen (met antwoorden) voor u op

Nadere informatie

TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA

TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA TIJD VOOR VERANDERING VERKIEZINGSPROGRAMMA 2018-2022 2 INLEIDING Op 21 maart 2018 zijn er weer verkiezingen. Iedereen mag stemmen op een politieke partij. We kiezen dan de partijen die vier jaar lang samen

Nadere informatie

Stadsagenda Vlaardingen

Stadsagenda Vlaardingen Stadsagenda Vlaardingen In Vlaardingen is het prettig wonen Percentage dat het (zeer) eens is met de volgende stellingen: 51% stad voor jonge gezinnen Wat voor stad is Vlaardingen? groene stad 80% 60%

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

APQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo

APQ-vragenlijst 30 januari Daan Demo APQ-vragenlijst 30 januari 2019 Daan Demo Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid en wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende

Nadere informatie

Peppelinfo december 2014, nummer 4

Peppelinfo december 2014, nummer 4 Peppelinfo december 2014, nummer 4 Beste ouders, Inmiddels ben ik al weer drie weken op de Peppel en begin ik me al aardig thuis te voelen. Ik heb al veel ouders ontmoet en al een aantal prettige gesprekken

Nadere informatie

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar!

Dit is het verkiezingsprogramma van de ChristenUnie. Dit vindt de ChristenUnie belangrijk voor Nederland. Lees maar! Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 12 september Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks

Nadere informatie

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN

PRAKTISCHE HANDLEIDING. voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN PRAKTISCHE HANDLEIDING voor de organisatie van de KINDERVERKIEZINGEN TWEEDE KAMER 2012 1 INHOUDSOPGAVE Praktische voorbereiding pag. 3 De datum Schriftelijk stemmen Wie is stemgerechtigd? Hoeveel tijd

Nadere informatie

Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u?

Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u? Een bewonerscommissie opzetten, iets voor u? Meedenken en meedoen Portaal wil graag dat u tevreden bent over uw woning en woonomgeving. Om dit goed te organiseren, is informatie over uw woonomgeving erg

Nadere informatie

Tijdelijk uw woning verhuren?

Tijdelijk uw woning verhuren? Huis te koop? Dubbele woonlasten? Misschien is het tijdelijk verhuren van uw woning een oplossing. U kunt bij de gemeente een aanvraag doen voor verhuur onder de Leegstandwet. Op basis van deze vergunning

Nadere informatie

fotowerkgroep Ommoord Introductieboekje

fotowerkgroep Ommoord Introductieboekje fotowerkgroep Ommoord Introductieboekje COLOFON FOTO WERKGROEP OMMOORD Opgericht: 5 februari 1974 Clubavond: Donderdag van 20.00 tot 22.30 uur Zaal open om 19.30 uur Contactgegevens: Joliottoren (nabij

Nadere informatie

Lesmateriaal voor het (V)MBO

Lesmateriaal voor het (V)MBO Lesmateriaal voor het (V)MBO Binnenkort nemen uw leerlingen deel aan een Jongerengemeenteraad. Het project Jongerengemeenteraad laat jongeren in de leeftijd van 14 19 jaar zien hoe beleid tot stand komt

Nadere informatie

Enquête stichting Parentes Zoetermeer

Enquête stichting Parentes Zoetermeer Enquête stichting Parentes Zoetermeer In de afgelopen weken hebt u de mogelijkheid gehad om d.m.v. onze enquête uw stem te laten horen over diverse punten die spelen binnen onze stichting Parentes. In

Nadere informatie

Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel

Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel Zorgeloos huren... u rekent op kwaliteit! Kwaliteit met het KWH-Huurlabel Uw huis gebruikt u iedere dag. U woont en leeft er. Dat uw huis van een goede kwaliteit is, vindt u daarom vanzelfsprekend. Maar

Nadere informatie

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater

Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Weg met dat vieze water! Alles wat je moet weten over afvalwater Nederland is een land van water. Met veel beken, sloten en rivieren. Het water dat door deze beken, sloten en rivieren stroomt noemen we

Nadere informatie

JONGEREN IN GELDERLAND OVER

JONGEREN IN GELDERLAND OVER JONGEREN IN GELDERLAND OVER een sterk bestuur en hun gemeente Aanleiding De provincie Gelderland werkt samen met VNG Gelderland aan het project Sterk Bestuur Gelderland (SBG). In het project wordt het

Nadere informatie

Leefbaarheid. prettig wonen. in uw wijk. Samen werken aan

Leefbaarheid. prettig wonen. in uw wijk. Samen werken aan Leefbaarheid Samen werken aan prettig wonen in uw wijk Plezierig wonen wordt niet alleen bepaald door uw woning. Minstens zo belangrijk is een schone, veilige buurt, waarin de bewoners prettig met elkaar

Nadere informatie

En wat kunnen wij voor u doen?

En wat kunnen wij voor u doen? En wat kunnen wij voor u doen? Afspraken over de Brummense dienstverlening En wat kunnen wij voor u doen? Servicenormen Gemeente Brummen "En wat kunnen wij voor u doen"? Kenmerk : INT14.2537 Versiedatum

Nadere informatie

Welkom in uw nieuwe woning

Welkom in uw nieuwe woning Welkom in uw nieuwe woning thuis in Deventer Inhoud Mijn Rentree p. 4 Huur betalen p. 5 Onderhoud aan de woning p. 6 Samen prettig wonen p. 7 Meepraten p. 8 Zelf regelen bij verhuizing p. 9 thuis... in

Nadere informatie

VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM

VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM VERKIEZINGSPROGRAMMA IN MAKKELIJKE TAAL 2018-2022 SAMEN WERKEN AAN EEN EERLIJK EN GROEN ROTTERDAM ROTTERDAM COLOFON Programmacommissie Isabelle van Woerkom (voorzitter) Arjen de Groot (secretaris) Judith

Nadere informatie

Hoofdstuk 7. Elektronische dienstverlening en website

Hoofdstuk 7. Elektronische dienstverlening en website Hoofdstuk 7. Elektronische dienstverlening en website Samenvatting Van de Leidenaren heeft inmiddels 95% de beschikking over internet. Ruwweg betekent dit dat vrijwel alle Leidenaren tot 65 jaar over internet

Nadere informatie

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101

28% 72% 30% 70% Aantal geregistreerde deelnemers : 141 Periode evaluatie : 19 maart 2014 t/m 6 april 2014 Aantal evaluaties : 101 Aantal geregistreerde deelnemers : 11 Periode evaluatie : 19 maart 01 t/m 6 april 01 Aantal evaluaties : 101 8% ingevuld niet ingevuld % 0% anoniem niet anoniem 0% RESULTATEN EVALUATIE ICT-PRAKTIJKDAG

Nadere informatie

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen?

1. (DIA 2) Wie weet welke politieke partijen meedoen? HOE KIES JE OP WIE JE STEMT? (DIA 1) De deelnemers ontdekken waarom de Europese Parlementsverkiezingen voor hen belangrijk zijn. Aan de hand van actuele thema s die spelen in de EU geven deelnemers hun

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Enquête over onderhoud

Enquête over onderhoud Enquête over onderhoud In november 2014 legden we het Bo-Ex Panel een enquête voor met als onderwerp Onderhoud. Het thema onderhoud is erg breed. Daarom kozen we vooral te vragen naar ervaringen bij de

Nadere informatie

Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk.

Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk. Bijdrage Has Bakker 13 april 2017 Geachte voorzitter, leden van de raad, het college, Utrechters, Wat doet de yup met Lombok? - Komst van de yup zet eensgezindheid in volkswijk onder druk. Een ronkende

Nadere informatie

gemeente Tiel ontvangen op:

gemeente Tiel ontvangen op: gemeente Tiel ontvangen op: 05-06-2018 **ID18.04370 ID18.04370 Van: Ans Borninkhof [mailto:burgerschapsvormingadvies@gmail.com] Verzonden: dinsdag 5 juni 2018 20:36 Aan: Smb TL Gemeente

Nadere informatie

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent?

Workshop Handleiding. Verhalen schrijven. wat is jouw talent? Workshop Handleiding Verhalen schrijven wat is jouw talent? Inhoudsopgave Hoe gebruik je deze workshop? Hoe kun je deze workshop inzetten in je klas? Les 1: Even voorstellen stelt zich kort voor en vertelt

Nadere informatie

Wie bestuurt de gemeente?

Wie bestuurt de gemeente? Wie bestuurt de gemeente? De gemeente iedereen heeft er op een of andere manier mee te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw huishoudelijk afval wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden

Nadere informatie

Hoe de gemeente Hardenberg u van dienst is

Hoe de gemeente Hardenberg u van dienst is Hoe de gemeente Hardenberg u van dienst is Kwaliteit is de norm Kwaliteit, dat is wat wij willen leveren. Natuurlijk, het is een mooi begrip en ook normaal. Maar wat betekent kwaliteit eigenlijk. Immers,

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

CP16. ziek- en betermelden

CP16. ziek- en betermelden CP16 ziek- en betermelden Bent u ziek? Kunt u daarom niet werken? Geef het dan door aan uw baas. Dat is normaal in Nederland. Als u wat langer ziek bent, maakt u een afspraak met de bedrijfsarts. Als u

Nadere informatie

Ingek. 0 1 FEB. 201?

Ingek. 0 1 FEB. 201? Kern, Marijn Van: Verzonden: Aan: Onderwerp: Bijlagen: 2017/10607 D66 Nederweert GRIF dinsdag 7 februari 2017 10:58 _staten Uitkomst raadpleging N266 door D66 Nederweert Persbericht

Nadere informatie

Wilt u zelfstandig blijven wonen, maar niet alleen?

Wilt u zelfstandig blijven wonen, maar niet alleen? Wilt u zelfstandig blijven wonen, maar niet alleen? In Het Ouden Huis woont u in uw eigen woning en leeft u uw eigen leven. Zoekt u hulp of gezelschap dan is dat dichtbij. De Zorgdrager, die in Het Ouden

Nadere informatie

Krachtstroom voor het genereren van leads. tijdens uw beursdeelname

Krachtstroom voor het genereren van leads. tijdens uw beursdeelname Krachtstroom voor het genereren van leads tijdens uw beursdeelname Al 12 jaar standervaring; Zo spannend is het acteren op beurzen toch allemaal niet? hoor ik wel eens vaker een trotse standmanager zeggen

Nadere informatie

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje

jan-mrt 2011 Contactenkrant Samen boodschappen doen op de markt? Wie fietst er ook graag? Ik zoek een kaartmaatje jan-mrt 2011 Contactenkrant Wie vindt het leuk om samen af en toe te koken? Wie wil samen met mij gaan wandelen? Samen zwemmen? Samen boodschappen doen op de markt? Ik zoek een kaartmaatje Gezocht: vriend(in)

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

U en uw buren. Wie zijn die mensen? Maak even kennis. Missie van Haag Wonen

U en uw buren. Wie zijn die mensen? Maak even kennis. Missie van Haag Wonen Bijna iedereen heeft buren. Zeker in een drukke stad als Den Haag. Iedereen leeft op zijn of haar eigen manier. De een heeft een groot gezin. De ander slaapt overdag. Weer een ander klust graag. Zoveel

Nadere informatie

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten?

Ik heb een vraag over: Voorwoord. Ik voel me thuis niet prettig, kan ik met iemand praten? Ik heb een vraag...... over zorg, huiselijk geweld en kindermishandeling, hulp en ondersteuning, opvoeding en jeugdhulp, ziekenhuisopname, beschermd wonen, schulden, werkloosheid, mijn arbeidsbeperking

Nadere informatie

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina

NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina NIEUWSBRIEF Het nieuwe Koningin Wilhelmina 1 In dit nummer 2. De gemeente laat weten 2. Veilig en weer goed zicht 3. Pendelbus is succes 3. Interne verhuizing loopt goed 4. Mevr. Reijneke over haar interne

Nadere informatie

Stap voor stap naar je eigen huis. goede koop

Stap voor stap naar je eigen huis. goede koop Stap voor stap naar je eigen huis goede koop Inhoud Kopen bij Rochdale Waarom nu kopen? Korting In 8 stappen van huurder naar huiseigenaar Kopen bij Rochdale in detail Rochdale maakt kopen bereikbaar Belangstelling?

Nadere informatie

TAAK 1. Straatfeest. 1. Welke straatfeesten komen in aanmerking voor een financiële bijdrage van de gemeente?...

TAAK 1. Straatfeest. 1. Welke straatfeesten komen in aanmerking voor een financiële bijdrage van de gemeente?... TAAK 1 Straatfeest U woont in de gemeente Bertem in Vlaanderen. U wilt graag een straatfeest organiseren. U zoekt informatie in de folder van de gemeente over de organisatie van straatfeesten. Lees het

Nadere informatie

Gemeente Veenendaal MijnBurgemeester. Nieuwe burgemeester Veenendaal

Gemeente Veenendaal MijnBurgemeester. Nieuwe burgemeester Veenendaal Gemeente Veenendaal MijnBurgemeester Nieuwe burgemeester Veenendaal De gemeente Veenendaal is op zoek naar een nieuwe burgemeester. Als onderdeel van deze zoektocht heeft de gemeente ook haar inwoners

Nadere informatie

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek

September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders. Oktober 2015 Woensdag 7 oktober Start kinderboekenweek Schoolnieuws schooljaar 2015-2016 Vrijdag 18 September 2015 September 2015 Woensdag 23 September Sportdag Start gesprek ouders Donderdag 24 September Start gesprek ouders Maandag 28 September Algemene

Nadere informatie

Eerste overleg, 22 oktober 2014. Welkom

Eerste overleg, 22 oktober 2014. Welkom Eerste overleg, 22 oktober 2014 Welkom Introductie Uit welke personen bestaat het feestweek comité? Hans Wind, Alex Mollema, Esther Ottens, Luit Oomkes, Paul Witkamp Doel van deze avond? Toelichting geven

Nadere informatie

Op VVD Aalsmeer kun je rekenen

Op VVD Aalsmeer kun je rekenen Op VVD Aalsmeer kun je rekenen De lokale VVD-fractie Aalsmeer/Kudelstaart Verkiezingsprogramma 2018-2022 1 Wat heeft VVD Aalsmeer de afgelopen jaren voor jou bereikt? Vanaf 2010 heeft de gemeenteraadsfractie

Nadere informatie

Integrale veiligheid. resultaten burgerpanelonderzoek maart 2007

Integrale veiligheid. resultaten burgerpanelonderzoek maart 2007 Integrale veiligheid resultaten burgerpanelonderzoek maart 2007 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 1 1.1 Respons 1 2 Veiligheidsgevoelens 3 2.1 Gevoel van veiligheid in specifieke situaties 3 2.2 Verschillen onderzoeksgroepen

Nadere informatie

PeerEducatie Handboek voor Peers

PeerEducatie Handboek voor Peers PeerEducatie Handboek voor Peers Handboek voor Peers 1 Colofon PeerEducatie Handboek voor Peers december 2007 Work-Wise Dit is een uitgave van: Work-Wise info@work-wise.nl www.work-wise.nl Contactpersoon:

Nadere informatie

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs

André Rouvoet ChristenUnie. Foto: Marie Cecile Thijs Over een paar weken kiest Nederland een nieuwe regering. Op 9 juni. Jij kunt ook kiezen. Stemmen noemen we dat. Als je stemt, kies je voor de politieke partij die jij het beste vindt. Jij kunt straks ook

Nadere informatie

informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool

informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool informatiepakketje voor leerlingen van de basisschool Spreekbeurt voor een huis Leuk dat je dit pakketje van onze website hebt gedownload! Ga je een spreekbeurt houden over het werk van Wereldfoundation?

Nadere informatie

WIE BESTUURT DE GEMEENTE?

WIE BESTUURT DE GEMEENTE? WIE BESTUURT DE GEMEENTE? De gemeente dichtbij Dagelijks heeft u met de gemeente te maken. Zo zorgt de gemeente ervoor dat uw vuilnis wordt opgehaald en dat er wegen en fietspaden worden aangelegd. Bij

Nadere informatie

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind.

Kortom, informatie en advies die vindbaar, begrijpelijk en herkenbaar is. Ik zal u aangeven waarom ik dit zo belangrijk vind. Tekst: opening Helpdesk Welkom dames en heren, Het doet mij goed om te zien dat er zo veel mensen op deze feestelijke opening van de Helpdesk zijn afgekomen. Dat betekent dat er veel interesse voor is.

Nadere informatie

Nieuwsbrief 06/2014 MBP

Nieuwsbrief 06/2014 MBP Nieuwsbrief 06/2014 MBP Beste lezers, Voor u ligt het 6 e exemplaar Van de nieuwsbrief van buurtpreventie Maasdijk weliswaar! Ook dit keer hebben we weer heel wat te vertellen, Zodat we het niet rond hoeven

Nadere informatie

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord

Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Kijktip: NOS Persconferentie Rutte en Samsom over regeerakkoord Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen bekijken een filmpje van de NOS, van maandag 29 oktober. Daarna beantwoorden ze vragen over dit

Nadere informatie

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld

APQ-vragenlijst 28 maart Bea Voorbeeld APQ-vragenlijst 28 maart 2018 Bea Voorbeeld Inleiding In dit rapport bespreken we jouw inzetbaarheid wat je kunt doen om jouw positie op de arbeidsmarkt te verbeteren. Om dit te bepalen hebben we de volgende

Nadere informatie

Dienstverlening. Zo doen we dat in Landsmeer! Duidelijkheid over wat u van ons mag verwachten! Gemeente Landsmeer

Dienstverlening. Zo doen we dat in Landsmeer! Duidelijkheid over wat u van ons mag verwachten! Gemeente Landsmeer Dienstverlening Zo doen we dat in Landsmeer! Duidelijkheid over wat u van ons mag verwachten! Gemeente Landsmeer Dienstverlening Landsmeer De gemeente Landsmeer is er voor u: inwoners en ondernemers van

Nadere informatie

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot.

2.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. Fase.4 Tekstopbouw In deze paragraaf oefen je in het schrijven van een tekst met een indeling in inleiding, kern en slot. 1 1 Lees onderstaande tekst. Daarna ga je zelf een soortgelijke tekst schrijven.

Nadere informatie

Workshop Tweede Kamerverkiezingen

Workshop Tweede Kamerverkiezingen Workshop Tweede Kamerverkiezingen Korte omschrijving workshop In deze workshop leren de deelnemers wat de Tweede Kamer doet, hoe ze moeten stemmen en op welke partijen ze kunnen stemmen. De workshop bestaat

Nadere informatie

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN

VERKIEZINGS PROGRAMMA KAMPEN VERKIEZINGS PROGRAMMA 2018-2022 KAMPEN Mijn naam is Nieke Jansen. Ik zit in de gemeenteraad voor GroenLinks. Dat is een politieke partij. In deze folder leg ik uit wat de gemeenteraad is. Ik vertel ook

Nadere informatie

Kwaliteitshandvest. Servicenormen waaraan u ons mag houden

Kwaliteitshandvest. Servicenormen waaraan u ons mag houden Kwaliteitshandvest Servicenormen waaraan u ons mag houden Wat is een kwaliteitshandvest? In dit handvest staan beloften van de gemeente Lochem over de dienstverlening. Deze beloften noemen we servicenormen.

Nadere informatie

Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla

Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla Inbreng Tweede Termijn Kaderbrief Gijs Holla Dank u wel voorzitter, Graag wil ik beginnen met het danken van het college en haar ambtenaren voor de uitvoerige beantwoording van alle vragen die wij hadden.

Nadere informatie

Debat: regionaal en nationaal

Debat: regionaal en nationaal Debat: regionaal en nationaal Korte omschrijving werkvorm In deze werkvorm debatteren leerlingen over het verschil tussen een regionale of lokale partij en een landelijke partij. Leerdoelen Leerlingen

Nadere informatie

Resultaten buurtonderzoek naar het opheffen van de pinautomaat aan de Tiranastraat in Zenderpark.

Resultaten buurtonderzoek naar het opheffen van de pinautomaat aan de Tiranastraat in Zenderpark. Afdeling IJsselstein Resultaten buurtonderzoek naar het opheffen van de pinautomaat aan de Tiranastraat in Zenderpark. September/oktober 2013 Inleiding In de laatste week van augustus en de eerste week

Nadere informatie

De plus van Surplus.

De plus van Surplus. De plus van Surplus. Surplus Welzijn Etten-Leur Geld & Recht: Sociaal Raadsliedenwerk Formulierenteam Budgetcoaching Schuldhulpverlening Ontmoeting en ondersteuning Een prettige samenleving waarin we zorgen

Nadere informatie

HUURDERS PANEL. Woonborg ondernemingsplan. 25 september 2017 verslag

HUURDERS PANEL. Woonborg ondernemingsplan. 25 september 2017 verslag HUURDERS PANEL Woonborg ondernemingsplan 2018 2021 25 september 2017 verslag Bedankt voor uw deelname! Eens in de zoveel jaar maakt Woonborg een ondernemingsplan. Hierin staat wat we belangrijk vinden

Nadere informatie

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze?

Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Workshop C Waarom is stemmen belangrijk en hoe maak ik mijn keuze? Korte omschrijving workshop In deze workshop ontdekken de deelnemers

Nadere informatie

Mantelzorg & mantelzorgondersteuning

Mantelzorg & mantelzorgondersteuning Welzijn Ouderen Thuisadministratie Mantelzorg & mantelzorgondersteuning Voor iedereen in Amsterdam-Noord. Dus ook voor u! Doras Maatschappelijke dienstverlening Amsterdam-Noord Zorgt u voor een naaste

Nadere informatie

Leeswijzer Wijkpanel Vlietzône - avond over overlast 23 juni 2010

Leeswijzer Wijkpanel Vlietzône - avond over overlast 23 juni 2010 Leeswijzer Wijkpanel Vlietzône - avond over overlast 23 juni 2010 Overlast? Melden bij het Meldpunt Overlast Meld overlast ALTIJD bij Meldpunt Overlast (MOL): telefoonnummer 14058. Klik hier als u meer

Nadere informatie

2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1

2015 BEtrokken Noord-Beveland. juli BEetrokken Noord-Beveland. Pagina: 1 juli -2015 BEetrokken Noord-Beveland Pagina: 1 Toekomstvisie voor Noord-Beveland BEN is bezig met de ontwikkeling van een lange(re)termijnvisie voor Noord-Beveland. Daarbij maken wij o.a. gebruik van de

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.

Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm

Nadere informatie

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014

Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014 Informatieblad van openbare basisschool De Wissel - vrijdag 6 februari 2014 De Hoop 3 1911 KX Uitgeest 0251-880707 info@dewisseluitgeest.nl www.dewisseluitgeest.nl Agenda 10 februari Wisselmiddag techniek

Nadere informatie

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag

VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag VERKIEZINGEN EUROPEES PARLEMENT Donderdag 23 mei 2019 BEPAAL MEE WIE IN DE EUROPESE UNIE BESLISSINGEN GAAN NEMEN. Den Haag WAT DOET DE EUROPESE UNIE? Nederland is lid van de Europese Unie (EU). In de EU

Nadere informatie

GROENLINKS/PE. n i e u w s b r i e f. Juni 2010

GROENLINKS/PE. n i e u w s b r i e f. Juni 2010 GROENLINKS/PE n i e u w s b r i e f Juni 2010 Voorwoord In de week van de verkiezingen hierbij de nieuwsbrief van GroenLinks/PE. Aanstaande woensdag 9 juni is het zover. We mogen weer stemmen. Wie de jeugd

Nadere informatie

met de wmo doet iedereen gewoon mee

met de wmo doet iedereen gewoon mee De Wet maatschappelijke ondersteuning eenvoudig verteld Dit boekje met informatie over de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) legt de belangrijkste onderdelen van de Wmo uit. Wilt u meer weten over

Nadere informatie

Stap voor stap naar je eigen huis

Stap voor stap naar je eigen huis Stap voor stap naar je eigen huis Inhoud Kopen bij Rochdale Waarom nu kopen? In 9 stappen van huurder naar huiseigenaar Kopen bij Rochdale in detail Belangstelling? Kopen bij Rochdale U woont in een huurwoning

Nadere informatie

Samenwerken èn netwerken

Samenwerken èn netwerken Samenwerken èn netwerken Stappenplan voor versterken van zelforganisaties Auteurs Saskia van Grinsven en Jamila Achahchah Fotografie: Guillermo Dazelle MOVISIE Juni 2012 Inleiding Voor je ligt een stappenplan

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Als wij al onze doelen willen behalen hebben we best wel veel geld nodig. Hoeveel? Dat leest u in dit 4-jaren plan. Klik Hier.

Als wij al onze doelen willen behalen hebben we best wel veel geld nodig. Hoeveel? Dat leest u in dit 4-jaren plan. Klik Hier. Schoolresultaten 2013-2014 21 september 2014 De schoolresultaten mogen er zijn. 10 studenten zijn afgelopen jaar geslaagd. En dat is mede dankzij uw hulp mogelijk gemaakt. De pagina's van de schoolkinderen

Nadere informatie

Nieuwsflits juli 2014

Nieuwsflits juli 2014 Nieuwsflits juli 2014 Samen bouwen in Vertrouwen Nog maar een kleine 2 weken en dan is het vakantie wat is het weer enorm snel gegaan. En wat hebben we allemaal weer ontzettend veel geleerd! Vanaf deze

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Trendsportal Slimme mobiliteit voor morgen

Trendsportal Slimme mobiliteit voor morgen Trendsportal Slimme mobiliteit voor morgen Geachte partijprogrammamakers voor de gemeenteraadsverkiezingen in 2018, U werkt momenteel aan het verkiezingsprogramma van uw partij voor de gemeenteraadsverkiezingen

Nadere informatie

Tips voor huiseigenaren met betalingsproblemen

Tips voor huiseigenaren met betalingsproblemen Tips voor huiseigenaren met betalingsproblemen In deze folder staan een aantal tips om eventuele betalingsproblemen te voorkomen en wat u kunt doen als dat toch gebeurt. 1 Als huiseigenaar kunt u door

Nadere informatie

Welkom! In deze brochure vindt u algemene informatie over onze organisatie en leest u hoe u kunt meedenken en meepraten over ons beleid.

Welkom! In deze brochure vindt u algemene informatie over onze organisatie en leest u hoe u kunt meedenken en meepraten over ons beleid. Welkom! In deze brochure vindt u algemene informatie over onze organisatie en leest u hoe u kunt meedenken en meepraten over ons beleid. Inhoud Welkom thuis pagina 3 U praat mee... pagina 6 Onze organisatie

Nadere informatie

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen!

Inleiding. En uw parochie kan daaraan meedoen! MaS In de Parochie Inleiding De maatschappelijke stage (MaS) is definitief begonnen en in volle gang. In Nederland zijn middelbare scholieren verplicht gedurende hun middelbare school carrière een maatschappelijke

Nadere informatie

RESULTATEN DIGITALE ENQUÊTE BURGERPARTICIPATIE VELSEN

RESULTATEN DIGITALE ENQUÊTE BURGERPARTICIPATIE VELSEN RESULTATEN DIGITALE ENQUÊTE BURGERPARTICIPATIE VELSEN Voor de enquête hadden zich 68 mensen aangemeld. Van hen hebben er 60 de vragenlijst volledig ingevuld. In de onderstaande uitwerking staan steeds

Nadere informatie

PRIORITEITEN. drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE

PRIORITEITEN. drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE PRIORITEITEN drs. Ellen Bulder 1 SITUATIE Ook zo druk, druk, druk? Hebt u het gevoel dat u geleefd wordt door de waan van de dag en dat u altijd tijd te kort hebt? Of hebt u uw zaakjes prima onder controle

Nadere informatie

Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM. Kansen & keuzes. voor bedrijven en consumenten

Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM. Kansen & keuzes. voor bedrijven en consumenten Betaal niet teveel... ziet u afspraken tussen bedrijven bij aanbestedingen? Meld ze bij ACM Kansen & keuzes voor bedrijven en consumenten Waarom krijgt u deze folder? U bent inkoper van een bedrijf of

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity

Handleiding voorbereidende les bij Democracity. Basisonderwijs. Versie 22 mei Handleiding voorbereidende les bij Democracity Basisonderwijs Versie 22 mei 2018 INHOUD Inleiding... 2 Tijdsverloop... 2 Quiz: Waar gaat de gemeente over?... 3 Filmpje Hoe werkt de gemeenteraad?... 6 Wie is de baas in de gemeente?... 7 Van probleem

Nadere informatie

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November

Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken Nieuwsbrief van de maand November Parkinson Café Delft en omstreken website: Sophia Revalidatie (sportkantine), www.parkinsoncafedelfteo.nl Reinier de Graafweg 1, email:

Nadere informatie

Huren bij De Zorgcirkel. veilig & vertrouwd wonen voor ouderen

Huren bij De Zorgcirkel. veilig & vertrouwd wonen voor ouderen Huren bij De Zorgcirkel veilig & vertrouwd wonen voor ouderen Inhoudsopgave Welkom bij De Zorgcirkel Wonen bij De Zorgcirkel Zorgcirkel services 4 De Zorgcirkel vestigingen 6 Meer informatie 7 5 6 Welkom

Nadere informatie