F. van Ieperen I.D. de Bree-van der Willigen

Transcriptie

1 Secretariaat Wmo-adviesraad Vlissingen Postbus KA Vlissingen Vlissingen, College van Burgemeester en Wethouders van Vlissingen Postbus GV Vlissingen Ons kenmerk: Uw kenmerk: Bijlagen(n): advies beleidsregels bijzondere bijstand/ extra bijlage Onderwerp: advies beleidsregels bijzondere bijstand Geacht college, In de bijlage kunt u het advies beleidsregels bijzondere bijstand van de drie Walcherse Wmo advies-raden vinden, bij het advies van de Wmo-adviesraad Vlissingen zit een extra bijlage. Door tijdsdruk kan het zijn dat deze niet bij het advies van de Wmo-adviesraad Middelburg en Veere zit. Hoogachtend, F. van Ieperen I.D. de Bree-van der Willigen voorzitter secretaris Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl

2 Aan de Colleges van Burgemeester en Wethouders van de gemeenten Middelburg, Veere en Vlissingen. Onderwerp: Advies m.b.t. Beleidsregels Bijzondere Bijstand Middelburg, 2 juni 2015 Geacht College, Bij dezen sturen wij u ons advies over het voorstel Beleidsregels Bijzondere Bijstand. Zoals met elkaar afgesproken worden de Wmo- adviesraden voorin het beleidsproces betrokken bij de ontwikkeling en evaluatie van beleid voor het sociale domein. Zo konden wij op 28 oktober 2014 reageren op het Beleidsplan Armoedebeleid en in maart 2015 bespraken wij de beleidsnotitie over Bijzondere Bijstand met uw beleidsmedewerker. Wij constateren, dat aan onze opmerkingen in het onderliggende voorstel ruimschoots tegemoet is gekomen. Ons resteren nog slechts enkele algemene opmerkingen. Maatwerk Kernachtig geeft u bij de toelichting aan, dat de gemeente met de gedecentraliseerde wetgeving meer dan ooit in staat is om een integraal sociaal beleid te voeren. Maatwerk voor de inwoners wordt mogelijk, waarbij als uitgangspunt wordt genomen de belanghebbende en zijn directe omgeving. In feite gaf de Algemene Bijstandswet (1965) ook al de mogelijkheid om de bijstand aan te passen aan de individuele omstandigheden en het betoonde besef van verantwoordelijkheid. Wij hebben in de jaren daarna ervaren, dat meer en meer de marges van de wet werden opgezocht en de rijksoverheid in verband met kostenbeheersing doorlopend de regels aanscherpte. Uiteindelijk werd de conclusie getrokken, dat dit besturen en beheren op afstand niet mogelijk was en is de verantwoordelijkheid en het daarbij behorende financiële risico neergelegd bij de gemeenten. Dit geeft dus meer mogelijkheden voor maatwerk maar ook financieel risico voor de gemeentebegroting. Het is ons aller verantwoordelijkheid om er voor te waken, dat de middelen terecht komen bij de burgers die deze echt nodig hebben, omdat anders de dreiging aanwezig is dat bij budget-overschrijdingen de regels moeten worden versoberd. Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl 2

3 U geeft aan dat voor maatwerk niet alle kostensoorten zijn vast te leggen omdat die in iedere situatie anders kunnen zijn. Wij zijn het daarmee eens maar hierbij moet wel worden onderkend, dat de belanghebbende niet kan terugvinden op welke vergoedingen hij recht kan hebben en dat dit dan afhankelijk kan zijn van de persoonlijke opvatting van de hulpverlener. Met andere woorden dit kan rechtsongelijkheid tot gevolg hebben. Uitvoering van de Wmo en de Participatiewet vraagt ons inziens dan ook veel van de uitvoeringsorganisaties Porthos en Orionis en haar medewerkers. Ons advies is dan ook om veel aandacht te besteden aan permanente educatie van de medewerkers. Afstemming Wmo op Participatiewet Bij het vaststellen van de eigen verantwoordelijkheid wordt meegewogen of de belanghebbende hierop zelf kan worden aangesproken maar ook of hij/zij is nagegaan of een beroep kan worden gedaan op zijn/haar netwerk, sociale omgeving of andere voorliggende voorzieningen. Wij gaan er vanuit dat de interpretatie daarvan niet zo ver gaat dat u laat beoordelen of betrokkene voor een financieel probleem eerst een beroep heeft gedaan op zijn kinderen, de diaconieën van kerken of ander charitatieve instellingen. Dat zou namelijk betekenen, dat de situatie wordt teruggedraaid naar vóór de invoering van de eerder aangehaalde Algemene Bijstandswet ofwel die van de Armenwet (1912). Dit past ook niet bij de toelichting op artikel 35 van de Participatiewet. Het recht op (bijzondere) bijstand, ofwel een uitkering van overheidswege hoort ons inziens dan ook overeind te blijven. Draagkracht/ Uniformering Walchers Sociaal Beleid Wij zijn blij dat Vlissingen het verschil tussen de norm voor het vaststellen van de draagkracht ten opzichte van Veere en Middelburg heeft verkleind.. Zoals wij aangaven in ons advies over het Armoedebeleid bepleiten wij echter nog steeds één uniform beleid voor Walcheren. Bijstand bij stapelingseffecten. U geeft in de beleidsregels aan dat u alert zult zijn voor het ongewenste effect van een stapeling van eigen bijdragen, een gemis aan kwijtscheldingsmogelijkheden etc. waardoor burgers met een inkomen net boven de gehanteerde normen daaronder terecht kunnen komen. Praktijkvoorbeelden daarvan waren door ons lastig aan te geven omdat dit per situatie kan verschillen. Wij hebben er echter vertrouwen in dat u dergelijke situaties wilt onderzoeken en zo nodig bijzondere bijstand zal verstrekken. Collectieve ziektekostenverzekering Voor ons is nog niet geheel duidelijk in hoeverre het voor belanghebbenden mogelijk blijft om zelf te kiezen voor een verzekeraar, die een pakket aanbiedt dat beter past dan dat van de CZG. Wij begrijpen dat u niet wilt worden geconfronteerd met extra uitgaven omdat de belanghebbende kiest voor bijvoorbeeld een voordeliger pakket met een hoger eigen risico. Maar de vraag is of ook kan worden gekozen voor een Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl 3

4 verzekeraar met een pakket dat beter past bij de situatie van belanghebbende terwijl de premie vergelijkbaar is? Wij pleiten voor het laatste. Om zelf een keuze te kunnen maken is het essentieel dat u vroegtijdig informatie geeft over de inhoud van het pakket van de CZG en zodat belanghebbende tijdig kan overstappen. Aflossing leenbijstand en fraudebedragen Uit de toelichting blijkt dat u een maximale termijn wilt aanhouden voor de aflossing van leenbijstand en fraudebedragen. Voor wat betreft dit laatste hebben wij er begrip voor, dat u na een heronderzoek het principe van "genade voor recht"wilt hanteren. Tekstuele opmerkingen Bij artikel 8 lid 5 wordt aangegeven, dat voor het bepalen van de draagkracht de individuele inkomenstoeslag niet in aanmerking wordt genomen. Wij gaan er van uit dat dit ook geldt ten aanzien van de individuele studietoeslag. Bij artikel 12 lid 5 ontbreekt de tekst. Wij adviseren u de vorige tekst over te nemen waarvoor we verwijzen naar het advies van de SCW. Wij nemen aan, dat u het concept nog een keer naloopt op tekstuele onvolkomenheden zoals op pag. 2 art. 3 lid 2 aan het eind van regel 3 ontbreekt het woord "kosten". Op pag. 5 art. 11 2c regel 1 : bijzondere bijstand is "verleend" i.p.v. "verlengd". Slotopmerking Wij vinden dat dit voorstel laat zien, dat u zorgvuldig gebruik wilt maken van uw nieuwe bevoegdheden. Gaarne worden wij betrokken bij de evaluaties van dit beleid. Hoogachtend, Namens de Walcherse Wmo-adviesraden, Voorzitter en secretaris van de Wmo-adviesraad Vlissingen, Voorzitter, Secretaris, Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl 4

5 F. van Ieperen I.D. de Bree- van der Willigen Aanvulling op concept advies Beleidsregels Bijzondere Bijstand. Tijdens het overleg tussen een vertegenwoordiging vanuit de 3 WMO adviesraden en Peter van der Meer (beleidsmedewerker) over het B&W voorstel Beleidsregels Bijzondere Bijstand 2015 op 24 maart 2015 te Middelburg hebben we ook over artikel 5 gesproken. De werkgroep vindt, dat het niet meer in deze tijd past als een cliënt een beroep zou moeten doen op (naaste) familieleden, buren, kennissen of bijvoorbeeld de kerk voor financiële ondersteuning. De werkgroep acht dit een terugkeer naar de Armenwet. Artikel 5. Algemeen. Bijzondere bijstand is in principe mogelijk als: geen beroep kan worden gedaan op een eigen netwerk, de sociale omgeving of voorliggende voorzieningen en de belanghebbende daarin voldoende eigen verantwoordelijkheid heeft getoond. Volgens het bovenstaande moet de aanvra(a)ger(ster) in eerste instantie bij zijn of haar naasten financiële hulp vragen. Indien dezelfde cliënt bij hetzelfde netwerk financiële ondersteuning krijgt naast zijn bijstanduitkering, is hij/zij verplicht dit door te geven aan de uitkeringsinstantie. Hij/zij wordt gekort op zijn/haar bijstandsuitkering. Indien hij/zij dit niet doorgeeft en gesnapt wordt, wordt hij/zij op de uitkering gekort. Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl 5

6 Nu wordt bij aanvraag van Bijzondere Bijstand wel van de cliënt verlangd, dat hij/zij bij zijn/haar netwerk, de sociale omgeving geld gaat vragen om een artikel/voorziening, welke hij/zij dringend nodig heeft, te kunnen kopen. Volgens de Participatiewet, Hoofdstuk 4 wordt nergens gesproken over eigen netwerk en de sociale omgeving. 4.1 Bijzondere bijstand. Artikel 35. Individuele en categoriale bijzondere bijstand. 1. Onverminderd paragraaf 2.2, heeft de alleenstaande of het gezin recht op bijzondere bijstand voor zover de alleenstaande of het gezin niet beschikt over de middelen om te voorzien in de uit bijzondere omstandigheden voortvloeiende noodzakelijke kosten van het bestaan en deze kosten naar het oordeel van het college niet kunnen worden voldaan uit de bijstandsnorm, de individuele inkomenstoeslag, de individuele studietoeslag, het vermogen en het inkomen voorzover dit meer bedraagt dan de bijstandsnorm, waarbij artikel 31, tweede lid, en artikel 34. tweede lid, niet van toepassing zijn. Het college bepaalt het begin en de duur van de periode waarover het vermogen en het inkomen in aanmerking wordt genomen. M.a.w. in de Participatiewet staat nergens, dat de aanvrager van Bijzondere bijstand eerst zijn eigen netwerk, sociale omgeving of andere voorliggende voorzieningen moet aanspreken. Wmo-adviesraad Vlissingen, Postbus 5015, 4380 KA Vlissingen; wmoadviesraad@vlissingen.nl 6