HIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 23 APRIL 2015, EINDHOVEN
|
|
- Heidi Koster
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 HIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 23 APRIL 2015, EINDHOVEN Het realiseren van een zonnepark kan op verschillende manieren. De afgelopen tijd zijn vooral de (on)mogelijkheden van de postcoderoosregeling aan bod gekomen, maar er zijn meer wegen die naar Rome leiden. Zoals SDE+ of salderen. Tijdens deze HIER opgewekt kennissessie kregen bezoekers aan de hand van voorbeelden uit de praktijk meer inzicht in de verschillende mogelijkheden. RVO.nl lichtte plenair de komst van de regeling experimenten elektriciteitswet toe die waarschijnlijk per 1 mei van start gaat. Dit document is een verslag van de verschillende deelsessies tijdens de Kennissessie Zonneparken: de opties in Eindhoven. Mocht u na het lezen van dit verslag nog vragen hebben, dan kunt u die stellen via HIER opgewekt (info@hieropgewekt.nl). HIER opgewekt streeft ernaar zoveel mogelijk vragen beantwoord te krijgen. De Kennissessie is georganiseerd door HIER opgewekt. Het programma werd verzorgd door: Andries Mulder (Morgen Groene Energie) Hans Rikze (Morgen Groene Energie) Job Swens (J-OB) Karin Keijzer (RVO.nl) Jan Snelders (Energie Coöperatie Udenhout) Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 1
2 PLENAIR: OVER DE REGELING EXPERIMENTEN ELEKTRICITEITSWET Karin Keijzer (RVO.nl) Per 1 mei 2015 is de regeling experimenten elektriciteitswet van start gegaan. Coöperaties en VvE s krijgen de mogelijkheid om via experimenten af te wijken van de Elektriciteitswet De regeling is een initiatief van het ministerie van EZ (uitgevoerd door RVO.nl) en maakt het mogelijk voor coöperaties en VvE s om gedurende tien jaar experimenten uit te voeren die afwijken van de Elektriciteitswet. Het moet gaan om decentrale, duurzame experimenten met elektriciteitsopwekking. De regeling is geen subsidie, maar een ontheffing, en is daardoor gewoon te combineren met andere subsidies. De regeling is op 7 april 2015 in de Staatscourant gepubliceerd en is per 1 mei 2015 opengegaan. Het indienen van een aanvraag kan t/m 11 september 2015 via de website van RVO.nl. Doel van de regeling experimenten elektriciteitswet is onderzoeken of de Elektriciteitswet structureel moet worden gewijzigd. De komende vier jaar zal worden bekeken in hoeverre deze regeling daadwerkelijk leidt tot: meer toepassing van duurzame elektriciteit en elektriciteit uit WKK op lokaal niveau; efficiënter gebruik van de beschikbare energie-infrastructuur; meer betrokkenheid van elektriciteitsgebruikers bij hun energievoorziening. Doelgroepen Deze regeling richt zich op coöperaties van consumenten en VvE s. Soorten experimenten Er zijn twee soorten experimenten waarvoor een ontheffing mogelijk is: projectnetten en grote experimenten. Projectnetten Deze bestaan uit een gezamenlijk net van maximaal 500 afnemers met slechts één aansluiting op het net van een netbeheerder. In een projectnet mogen productie, levering en netbeheer gecombineerd worden. In 2015 kunnen 10 projectnetten meedoen. Grote experimenten Deze worden uitgevoerd in het net van een regionale netbeheerder en heeft maximaal afnemers, voornamelijk consumenten. In een 'groot' experiment mogen productie, levering en system operation van het netbeheer gecombineerd worden. De regionale netbeheerder blijft bij 'grote' experimenten de overige onafhankelijke wettelijke taken met betrekking tot netbeheer vervullen. In 2015 kunnen 10 grote experimenten meedoen. Naast de ontheffing van RVO is goedkeuring van de Autoriteit Consument & Martkt vereist voor de berekening van nettarieven. Meer informatie Kijk op de website van RVO.nl voor informatie en een modelprojectplan. Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 2
3 A: BESLISBOOM ZONNEPARKEN Hans Rikze (Morgen Groene Energie) Veel coöperaties verkennen de mogelijkheden om zonneparken te realiseren. Dit leidt tot allerlei verschillende businesscases met veel onzekere parameters. Floris Bruning en Hans Rikze ontwikkelden in opdracht van HIER opgewekt een beslisboom om initiatieven op een snelle manier inzicht te geven in de beste businesscase voor hun plan. Er zijn verschillende mogelijkheden voor het uitwerken van een rendabele businesscase voor een grootschalig zonnepark: SDE+, het verlaagd tarief, salderen of een investering van een derde partij. Wanneer kies je wat? En wat is het rendement? Daar geeft de beslisboom waarbij je acht variabelen invult antwoord op. De beslisboom levert geen kant-en-klare businesscase op, maar geeft wel een globaal idee van wat de investering oplevert bij verschillende scenario s. Het programma laat zien wat het rendement na 10, 15 en 20 jaar salderen, postcoderoos of SDE+ is en houdt daarbij ook rekening met bijvoorbeeld verkoop van het systeem. Floris Bruning en Hans Rikze hebben de beslisboom tijdens verschillende kennissessies van HIER opgewekt getest met initiatiefnemers. De feedback verwerken ze in de definitieve beslisboom. Deze verschijnt eind mei op de website van HIER opgewekt. Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 3
4 B: Postcoderoos met Morgen Groene Energie Andries Mulder (Morgen Groene Energie) DE FEITEN initiatief: Morgen Groene Energie locatie: Eindhoven project: Ouverture panelen: 238 panelen PV-locatie: gemeentelijk pand gebruikte regeling: Verlaagd Tarief Met het project Ouverture was MGE de eerste die een aanvraag deed bij de belastingdienst voor de regeling Verlaagd Tarief (postcoderoosregeling). Gemeente Eindhoven zag toekomst in collectief salderen en heeft dat hoog in het vaandel staan. In plaats van werkgroepen en discussies besloten zij het risico voor dit project af te dekken zodat hands on praktijkkennis kon worden opgedaan, als een soort innovatiesubsidie. Eind 2013 hadden ze de eerste afspraak bij de gemeente. Dat was direct met drie wethouders. In maart moet het systeem liggen (net voor de verkiezingen), dus dat was kortdag. Maar zo werd wel gebruik gemaakt van de beweging die verkiezingen met zich mee brengen. MGE heeft behoorlijk wat energie gestopt in de marketing van het hele plan. En dat is echt nodig geweest. Hans Rikze heeft bijvoorbeeld wel 50 gesprekken gevoerd bij mensen thuis. Ook is een reclame /voorlichtingsfilmpje gemaakt. In de praktijk blijkt de business case voor particulieren niet veel voordeliger te zijn, ongeveer 0. Rendement is er niet echt. Het financieel rendement is minder dan gedacht. [NB dit is met systeemprijzen van 2013]. Het dak is om niet beschikbaar gesteld door de gemeente voor 20 tot 25 jaar, en er passen 238 panelen op á 250 Wp. Het pand waar de panelen op liggen, gebruikt ca kwh per jaar. Als het project geflopt zou zijn, zou de gemeente de zonnestroom gaan salderen. Dat is het grootste risico dat de gemeente liep. Van eerdere projecten om collectief zonnepanelen in te kopen voor eigen daken, had MGE geleerd dat het in de rijkere randgemeenten (rondom Eindhoven) beter loopt dan in de wijken waar men gemiddeld minder heeft te besteden. MGE bood op haar website een vergelijking aan voor haar propositie met zonnepanelen op je eigen dak (salderen) versus meedoen in het postcoderoosproject op de Ouverture. Zo transparant moet je wel willen zijn als lokaal initiatief. In ruil voor de garantstelling door de gemeente en het beschikbaar stellen van het dak, doet MGE aan kennisdeling. Mede daarom hebben ze samen met de gemeente en HIER opgewekt een handboek gemaakt: Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 4
5 Helaas bleek de belastingdienst certificaten die MGE verkocht als dienst te zien, waardoor er BTW over moet worden afgedragen. MGE is het hier niet mee eens (zij zagen het als kapitaalstoring) maar de belastingdienst ziet het echt anders. MGE werkt met Qurrent en heeft met hen afgesproken dat ze geen administratiekosten rekenen, en dat deelnemers/leden niet hoeven te betalen voor de hoeveelheid aan hun toegekende stroom. In de powerpointsheets bij de presentatie van Andries staat meer over de financiële/organisatorische constructie van dit project. MGE heeft met de leverancier van het systeem ook een prestatiegarantie afgesproken, waarbij het bedrijf zelfs een penalty aan MGE moet betalen als het systeem slecht presteert. Hoe zit het met box 3? - Als de certificaten een belegging zijn, moeten ze worden opgegeven in box 3 - Als het een dienst is (zoals bij MGE), betaal je BTW en is het geen box 3. MGE denkt niet dat je de BTW-issue kunt ontlopen. Als dit opgelost zou zijn, zou de business case significant positiever zijn en zouden de projecten beter haalbaar zijn. Op basis van sec de PV-installatie is best een acceptabel financieel rendement te behalen met de postcoderoosregeling. Maar dan is nog geen rekening gehouden met budget voor dakhuur, werving/marketing, administratie etc. En niet met de BTW. Er zijn nog wel een aantal additionele aanpassingen nodig in wet- en regelgeving. O.a. op gebied van nagelvast versus opstal, roerend/onroerend goed. Dat is nog een onderwerp waar MGE mee zit, en vele projecten met hen. Wie is juridisch / economisch eigenaar? MGE is erg blij dat ze met ondersteuning van de gemeente de kans hebben gehad om dit project te realiseren en ervan te leren. Nu verbeteren! Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 5
6 C: SDE+ door Job Swens en RVO.nl Job Swens (J-OB) Karin Keijzer (RVO.nl) DE FEITEN initiatief: Uit je eigen stad locatie: Rotterdam project: zonne-installatie op stadsboerderij panelen: 276 à 260 Wp, totaal 72 kwp gebruikte regeling: SDE+ Het burgerinitiatief Uit je eigen stad is een grote stadsboerderij in hartje Rotterdam die zelf groenten verbouwt, kippen houdt en paddenstoelen en vissen kweekt. Het initiatief wilde ook graag zelf energie opwekken en daagde adviesbureau RElocal uit om met een oplossing te komen, zónder investering van de stadsboerderij. Met SDE+ en crowdfunding is het gelukt. Consultant Job Swens was vanuit RElocal betrokken om duurzame opwek bij de stadsboerderij mogelijk te maken. RElocal werkt op basis van no cure, no pay, vertelt Swens. Mensen kloppen bij ons aan met een wensenpakket, waarvoor wij een oplossing bedenken. Alleen als ons voorstel volledig aan de wensen voldoet en wordt uitgevoerd, rekenen we onze volledige fee. Die we overigens kunnen meenemen in de financieringsoplossing, zoals we bij de stadsboerderij doen. Wensenlijstje stadsboerderij De wensen van de stadsboerderij voor een eigen zonne-installatie waren niet mals: - de terugverdientijd moet binnen de huurperiode van de locatie vallen (8 jaar t/m 2022); - de jaarlijkse kosten moeten lager zijn dan de huidige kosten voor elektriciteit; - de stadsboerderij heeft geen geld om te investeren, dus ook de kosten voor projectontwikkeling moeten meegefinancierd worden; - binnen 3 maanden moet er een plan liggen. Geen lening bij de bank Omdat het dak van Uit je eigen stad te klein is om het eigen gebruik te kunnen opwekken was het idee om de helft van de installatie op het dak van de buurman te leggen. In ruil zou de buurman, die zelf een veel kleinere zonnestroominstallatie wilde plaatsen, kunnen meedoen in een gezamenlijke aanbesteding, waardoor hij een veel scherpere prijs voor zijn kleinere systeem zou kunnen krijgen. Voor de stadsboerderij zou een SDE+ en een lening bij de bank aangevraagd worden. Voor de buurman niet. Voor hem was salderen namelijk gunstiger. De SDE+ lukte, maar de banklening viel al gauw in het water, vanwege een (nog) negatief vermogen van de stadsboerderij. Swens: We hebben ook nog met Triodos gesproken, die het een mooi plan vond, maar niet aan projectfinanciering begint voor minder dan een miljoen. Ze raadden ons bucketfinanciering aan samen met meer projecten, maar door extra kosten kregen we daarmee de case niet rond. Het plan met de buurman ging inmiddels ook niet meer door, omdat zijn stroomverbruik te hoog was geworden om te salderen. En dan wilde hij zijn dak ook niet meer beschikbaar stellen, maar liever bewaren voor een eventueel eigen groter systeem met SDE+ uit een volgende ronde. SDE+ en crowdfunding In de tussentijd was de resthuurperiode alweer afgenomen naar 7 jaar, vertelt Swens. De gemeente wist nog niet of ze de locatie daarna willen slopen of niet. Voor financiers is dat een onoverkomelijk Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 6
7 risico. Na enkele goede gesprekken met de gemeente hebben we haar zo ver gekregen om garant te staan voor de financieringsverplichtingen bij een eventueel vertrek van Uit je eigen stad. Toen lukte het wél om financiering te vinden, via een partij die crowdfunding regelt. De crowdfundingpartij verstrekt een obligatielening aan de stadsboerderij met 3,5% rente. Als de stadsboerderij na 7 jaar moet vertrekken neemt de gemeente zowel de installatie als de lening met de bijbehorende verplichtingen over. Swens: De stadsboerderij hoeft geen geld in te leggen en bespaart jaarlijks ongeveer euro op de energierekening. Na 15 jaar, als de installatie is terugverdiend, zelfs euro per jaar. Daarmee is het doel van de stadsboerderij zelf stroom opwekken zonder meer te betalen behaald. Werking van de SDE+ Voor de opwek van zonnestroom krijgt de stadsboerderij SDE+ subsidie. Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) voert de SDE+ uit in opdracht van het ministerie van Economische Zaken. De SDE+ vergoedt het verschil tussen de kostprijs van grijze energie en die van duurzame energie over een periode van 5, 8, 12 of 15 jaar. De hoeveelheid subsidie is afhankelijk van de technologie en de hoeveelheid duurzame energie die wordt geproduceerd. Op de dag dat het budget opgaat, krijgen projecten met de goedkopere basisbedragen voorrang op de duurdere. Karin Keijzer van RVO.nl: Op deze manier wil de minister zo goedkoop en zoveel mogelijk duurzame energie realiseren. Vanwege de volgorde moet RVO.nl de subsidie dag voor dag afwikkelen. We streven ernaar binnen 13 weken uitsluitsel te geven, maar vanwege het grote aantal aanvragen lukt dit niet altijd. Zie ook de SDE+ voorlichtingsfilm en de brochure van RVO.nl. >> Hoeveel SDE+ kan ik krijgen voor PV? Keijzer: In 2015 zijn er 9 fasen in plaats van 6. In elke fase neemt het basisbedrag met 1 cent toe, met het hoogste basisbedrag in november Je moet wachten op de fase waarin je project haalbaar is, maar ook niet zó lang dat het budget uitgeput is. Er zijn dit jaar veel biomassaprojecten die vanaf de zomer veel budget kunnen opmaken. Voor PV geldt in fase 9 een basisbedrag van 14,1 cent per kwh. De grijzestroomprijs waarmee dit gecorrigeerd wordt is voor 2015 voorlopig vastgesteld op 4,5 cent per kwh maar wordt nooit lager dan de basisenergieprijs van 3,5 cent. De subsidie kan dus nooit meer zijn dan 14,1 3,5 = 10,6 cent per kwh gedurende 15 jaar. >> Aan welke voorwaarden moet de installatie voldoen? Keijzer: De installatie moet een vermogen hebben gelijk aan of groter dan 15 kwp. Om SDE+ te kunnen aanvragen moet er een (bouw)vergunning zijn en een grootverbruikaansluiting (>3x80A). Vanaf 500 kwp is een haalbaarheidsstudie verplicht, met in ieder geval een exploitatieberekening en een financieringsplan met een onderbouwing van het eigen vermogen. Bij minder dan 20% eigen vermogen is een intentieverklaring van een financier verplicht. >> Hoe kan ik een aanvraag indienen? Keijzer: De aanvraag gebeurt elektronisch via het eloket van RVO.nl. Je kunt de aanvraag alvast helemaal klaarzetten en indienen op een later moment, direct als de volgende fase ingaat bijvoorbeeld. Heel belangrijk: de aanvraag moet compleet zijn. Als iets ontbreekt, zoals een vergunning, dan schuift je aanvraag door naar de dag waarop je dit aanvult. Vergeet ook niet op tijd eherkenning aan te vragen. Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 7
8 >> Hoe snel moet ik mijn project realiseren? Keijzer: Zonprojecten moeten 2 jaar na de beschikking gerealiseerd zijn. Je kunt eventueel uitstel aanvragen. Je geeft ook zelf een startdatum aan, vanaf dat moment gaat je 15 jaar in. Je kunt de startdatum maximaal drie keer wijzigen, maar niet nadat hij al is ingegaan. Een verzoek tot wijziging van de startdatum moet worden gedaan vóór ingebruikname van de productie-installatie. Tips voor initiatiefnemers die met SDE+ een groot zonnestroom-systeem willen realiseren - Zorg voor een gezonde financiële situatie, anders vang je snel bot bij financiers. - Weet waar je geld vandaan wilt halen (bank? Crowdfunding?) en wat de eisen en verwachtingen van die financier zijn. - Zorg voor een goede relatie met de eigen bank of regel financiering via crowdfunding of een coöperatie. Andere financieringsvormen zijn duur. - Tussenpartijen voor crowdfunding zijn niet goedkoop, maar nemen wel veel werk uit handen. Werk eventueel mee met de crowdfunder om de kosten te drukken. - Bescherm crowdfunding door het op een tussenrekening te zetten tot alles 100% rond is. Zorg voor een onafhankelijke toezichtpartner die het geld vrijgeeft als alle voorwaarden zijn vervuld. - Verkoop de opgewekte stroom eventueel terug aan de crowdfunders. Energiebedrijven zoals Van de bron kunnen duurzame productie door een derde koppelen aan gebruikers. Zo kun je het principe van de postcoderoosregeling dus ook via de SDE+ route realiseren. - Breng potentiële veranderingen in kaart en organiseer uitwijkmogelijkheden. Bijvoorbeeld voor een dak dat na een bepaalde periode niet meer beschikbaar is. - Denk vooruit als je SDE+ gaat aanvragen. Blijft het gebouw wel minimaal 15 jaar staan? Wat zijn de (bestemmings)plannen voor de omgeving? Is er kans op schaduw in de toekomst door groen of nieuwbouw? Kan het dak de last van de installatie dragen? Is de netaansluiting geschikt? - Vergeet de volgende kosten niet mee te nemen in de businesscase: o Kosten voor aanpassen netaansluiting, die verschillen per netbeheerder o Eenmalige en jaarlijkse kosten voor een brutoproductiemeter o Huur dak: stelt de eigenaar het dak om niet beschikbaar of vraagt hij een vergoeding? o Eenmalige financieringskosten, bijvoorbeeld van een organisatie die crowdfunding organiseert. Kan vaak wel meegefinancierd worden met de crowdfunding. o Notariskosten Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 8
9 D: Salderen bij de Energie Coöperatie Udenhout Job Swens (J-OB/RElocal) Jan Snelders (Energie Coöperatie Udenhout) DE FEITEN initiatief: Energie Coöperatie Udenhout locatie: Udenhout project: zonne-installatie op sportvereniging panelen: 532 à 255 Wp, totaal 135,66 kwp gebruikte regeling: salderen Vijf sportverenigingen in Udenhout hebben de handen ineen geslagen om hun plannen voor uitbreiding en vernieuwing voor elkaar te krijgen. Toen individuele gesprekken met de gemeente Tilburg spaak liepen, dreigde het investeringsbudget gekort te worden. Door gezamenlijke ambities te formuleren krijgt elke vereniging wat hij wil én wordt samen energie opgewekt. Van de inwoners van Udenhout, onderdeel van de gemeente Tilburg, zijn er lid van een sportvereniging. Naast de spoorlijn liggen vijf sportverenigingen dicht bij elkaar: voetbal, hockey, tennis, paarrijden en jeu de boules. De tennis- en de hockeyvereniging kampten allebei met capaciteitsproblemen en wilden extra banen en velden. De paardrijhal was sterk verouderd en de groeiende jeu de boules-vereniging wilde een binnenvoorziening om ook in de winter door te kunnen spelen. Oftewel: veel spelers met verschillende belangen, die elk afzonderlijk voet aan grond probeerden te krijgen bij de gemeente Tilburg om hun plannen te realiseren. Gezamenlijk plan Dat leverde weinig resultaat en vooral veel strijd op. Zoveel, dat de gemeente het resterende budget van 1,1 miljoen euro dreigde in te trekken. Dat zou het einde betekenen van de rijvereniging, vertelt voorzitter Jan Snelders. We hebben uitstel gevraagd om een gezamenlijk plan te maken. Ineens waren alle verenigingen doordrongen van een sense of urgency: geen plan is geen geld. Aan Jan Snelders de taak om alle neuzen dezelfde kant op te krijgen. We zijn gaan knippen en plakken op een plattegrond. Elke vereniging plakte letterlijk op het papier welke ruimte hij nodig had. Binnen 3 maanden hadden we één plan waar we ons allemaal in konden vinden. Met een extra hockeyveld, tennisbanen, een nieuwe boul-o-drôme en twee keer zo grote paardrijhal. En gezamenlijke plannen voor de groenvoorziening, social return en de opwek van duurzame energie. Dat laatste werd mogelijk door de nieuwe rijhal en de gegroeide onderlinge saamhorigheid. Creatief salderen De gemeente is politiek, bestuurlijk en ambtelijk akkoord en het bestemmingsplan definitief. In het voorjaar van 2016 moet de nieuwe rijhal gereed zijn. Op het dak van 2x m2 komt een grote zonne-installatie voor vier sportverenigingen (900 m2) en een collectieve zonne-installatie voor de andere inwoners van Udenhout (1.200m2). Naast de rijhal is ook nog ruimte voor een zonneweide van een paar hectare. De energiecoöperaties uit Udenhout en Berkel-Enschot onderzoeken de haalbaarheid van deze zonneweide. Job Swens werd bij het project betrokken om een constructie te bedenken voor de collectieve duurzame opwek door de verenigingen. Aparte installaties waren geen optie, want niet elke vereniging had een geschikt dak. Een gezamenlijke installatie is goedkoper, maar dan kun je weer niet salderen. Een gesloten distributiesysteem of directe lijnen bleken geen oplossing te bieden. De oplossing: een directe verbinding naar iedere vereniging als onderdeel van de eigen installatie. De Stichting Paardensportbelangen Udenhout wordt eigenaar van de installatie en leaset Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 9
10 delen ervan aan de verenigingen. Zij hoeven over hun deel van de stroom geen energiebelasting te betalen; een creatieve vorm van salderen. Stichting Waarborgfonds Sport De zonne-installatie wordt gefinancierd door een lening (<3% rente) bij de Rabobank, met 50% garantie van de Stichting Waardevol Sport (SWS) en 50% van de gemeente Tilburg. SWS heeft met bijna alle gemeenten in Nederland een deal dat als SWS de helft van een lening garandeert, de gemeente de andere helft garandeert. SWS staat bekend om haar grondige controle van de businesscase, vertelt Swens. Zo grondig dat ABN Amro zegt een SWS-goedgekeurde business case zelf niet meer te checken. Laatste knelpunt vormt de afgeschafte ecotax-regeling, waarmee sportverenigingen tot voor kort hun energiebelasting konden terugkrijgen. In plaats hiervan komt er een investeringssubsidie voor verenigingen die hun energievoorziening vergroenen. In juni wordt duidelijk wat de regeling inhoudt, aldus Swens. Er is geen risico op stapeling met salderen, dus misschien pakt het zelfs voordelig uit. >> Hoe werkt salderen? Swens: Als je meer energie opwekt dan je verbruikt, kun je het overschot terugleveren aan het net. Heb je s avonds, als je zelf niet opwekt, weer energie nodig, dan kun je die aan het net teruggeleverde energie weer terugnemen. De energieleverancier trekt de energie die je teruglevert af van de energie je gebruikt hebt tegen hetzelfde tarief. Je betaalt alleen energiebelasting over de energie die je netto afneemt; gebruik je kwh en wek je zelf kwh op, dan betaal je over kwh belasting. Dit heet salderen. Salderen is toegestaan op kleinverbruikaansluitingen van max 3x80A. >> Wanneer is salderen een goed idee? Swens: Energiebelasting is gestaffeld: hoe meer je gebruikt, hoe minder belasting je betaalt. Daardoor betalen wij bij gebruik tussen 0 en kwh/jr per kwh ong. 0,24 per kwh, bij tot kwh/jr ong. 0,13 en boven de kwh/jr ong. 0,09. Zonnestroom kost bij een financiering van 12 jaar ong. 0,15 per kwh. Dus: Bij stroomverbruik tot kwh per jaar: doen! In jaar 1 tot 12 bespaar je 8 cent per kwh, dus maximaal 800 euro per jaar. Van jaar 12 tot 25, als de installatie terugverdiend is, bespaar je maar liefst 20 cent per kwh, dus euro per jaar. Bij stroomverbruik tussen de en kwh hangt het van de situatie af of salderen de slimste keuze is. Is er voldoende dakoppervlak en is de aansluiting wel zwaar genoeg? Je kunt ook denken aan regelingen zoals de EIA en KIA. En vergelijk salderen ook met de SDE+. Gebruik je meer dan kwh per jaar, dan is salderen geen goed idee. Kijk ook dan eerder naar de SDE+. Tips voor (sport)verenigingen die samen een zonnepark willen realiseren - Zoek overeenkomsten en formuleer een gezamenlijke ambitie - Organiseer middelen: kennis, kunde & kassa - Werk organisch en bottom-up - Benoem een onafhankelijke voorzitter - Zie duurzaamheid als middel én doel (zonnestroom levert direct een kleine en vanaf 12 jaar een grote besparing op) - Zoek een zonnige, schaduwvrije locatie (dak of veld) op een afstand van max 100 meter van de verst liggende vereniging - En voor gemeenten: faciliteer het proces, maar laat de inhoud aan de verenigingen over Verslag HIER opgewekt Kennissessie Zonneparken de opties 30 maart 2015 Utrecht pagina 10
HIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 16 APRIL 2015, DEVENTER
HIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 16 APRIL 2015, DEVENTER Het realiseren van een zonnepark kan op verschillende manieren. De afgelopen maanden zijn vooral de (on)mogelijkheden van de postcoderoosregeling
Nadere informatieZon en salderen. De regels en de kansen. Job Swens
Zon en salderen De regels en de kansen. Job Swens Inhoud Kosten van elektriciteit Wetgeving Hoe werkt Salderen Keuzes Zonnestroom voor sportparken Limeira, 2012-08-03 Kosten van net-stroom prijscomponent
Nadere informatieHIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 30 MAART 2015, UTRECHT
HIER OPGEWEKT KENNISSESSIE ZONNEPARKEN DE OPTIES 30 MAART 2015, UTRECHT Het realiseren van een zonnepark kan op verschillende manieren. De afgelopen maanden zijn vooral de (on)mogelijkheden van de postcoderoosregeling
Nadere informatieRaymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne
Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties
Nadere informatie01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK 04 / VOORWAARDEN PRESENTATIE 05 / VERVOLGSTAPPEN. Zon op Bedrijfsdaken 06 / VRAGEN
01 / AANLEIDING 02 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 03 / PROJECTAANPAK PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / VOORWAARDEN 05 / VERVOLGSTAPPEN 06 / VRAGEN AANLEIDING Ambitie Capelle aan den IJssel Energieneutraal
Nadere informatieAgenda. Inleiding Wat is de terugverdientijd? Hoe zit het met de BTW? Energiebelasting en salderen Bedrijf zoekt buur Schenken en ANBI. Vragen?
Zon op kerk Johan van Drie Bram Faber 16 februari 2015 Agenda Inleiding Wat is de terugverdientijd? Hoe zit het met de BTW? Energiebelasting en salderen Bedrijf zoekt buur Schenken en ANBI Vragen? Zon
Nadere informatieSaldering. Wido van Heemstra Agentschap NL
Saldering Wido van Heemstra Agentschap NL De wetgeving nu 2 Wat verstaan we onder salderen? In de wet wordt dit woord nergens gebruikt, dus verschillende interpretaties en misverstanden mogelijk Belangrijkste
Nadere informatieRegelingen voor zon-pv
Regelingen voor zon-pv 16 maart 2016 17 maart 2016 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch, innovatief en
Nadere informatieRVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch:
RVO.NL-regelingen voor zon-pv en zonthermisch: SDE+, TKI en experimenten E-wet 15 april 2015 16 april 2015 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Wat doen wij: (RVO.nl)
Nadere informatieCollectief zonnedak De ZonneVisser
Collectief zonnedak De ZonneVisser Inleiding Alle informatie in deze presentatie is gebaseerd: Op de actuele wet- en regelgeving Op verwachtingen, nauwkeurige schattingen (denk o.a. aan de opbrengst per
Nadere informatieDeel 3: de Productie(-installatie) MONITOR
Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR Deze Monitor gaat over productie-installaties: windturbines, windparken collectieve zonprojecten andere productie-installaties alle productie-projecten waar jullie
Nadere informatieKansen voor zonpv: de RVO-regelingen. 22 maart Wido van Heemstra. 23 maart Karin Keijzer
Kansen voor zonpv: de RVO-regelingen 22 maart 2017 23 maart 2017 Wido van Heemstra Karin Keijzer Rijksdienst voor Ondernemend Nederland RVO.NL stimuleert ondernemend Nederland bij duurzaam, agrarisch,
Nadere informatiedocumentnr.: INT/G/16/26104 zaaknr.: Z/G/16/33325 Raadsinformatiebrief
*Z0177559055* documentnr.: INT/G/16/26104 zaaknr.: Z/G/16/33325 Raadsinformatiebrief Onderwerp : Zonnepanelen op gemeentelijke daken Aard : Motie raad Portefeuillehouder : H.A.W.M. Daandels Datum college
Nadere informatieWido van Heemstra. Adviseur Agentschap NL. Saldering, de stand van zaken
Wido van Heemstra Adviseur Agentschap NL Saldering, de stand van zaken Saldering: de stand van zaken Wido van Heemstra Agentschap NL Nationaal Zonne-energiedebat Universiteit Utrecht 13 mei 2013 Overzicht
Nadere informatiePRESENTATIE. Zon op Bedrijfsdaken 01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN 04 / PROJECTCASES
01 / INTRODUCTIE 02 / PROJECTCASE TEXEL 03 / ZON OP BEDRIJFSDAKEN PRESENTATIE Zon op Bedrijfsdaken 04 / PROJECTCASES 05 / UW BEDRIJVENTERREIN VERDUURZAMEN? ZON OP BEDRIJFSDAKEN Ambitie gemeente Energieneutraal
Nadere informatieRegelgeving: een jungle?
Elektriciteitswet 1998 Gefundeerd op het traditionele systeem Grootschalige productie, transport naar passieve consumenten Kosten van transport collectief gemaakt Project Stroom: - integratie gas en elektriciteitswet
Nadere informatieEemstroom ZonneBerg - Licht op het dak
Eemstroom ZonneBerg - Licht op het dak Globaal denken, lokaal handelen Zonlicht voorziet de aarde van enorm veel energie: duurzame energie. De hoeveelheid zoninstraling en de daaruit te halen energie is
Nadere informatieWaalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht
Waalre Energie Lokaal Collectief Zonnedak De Pracht Agenda 19.45 Ontvangst met koffie en thee 20.00 Opening 20.10 Presentatie Lukas Leyten Wat is een collectief zonnedak De opzet Offerte-traject Voorstel
Nadere informatieVerkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking
Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones
Nadere informatieInventarisatie. Stap B: Beslissingsbevoegdheid. Stap A: Technisch. Nee. Nee
Handleiding 1 Inventarisatie Stap A: Technisch Zonatlas (VOORBEELD LINK) Ga naar: www.zonatlas.nl en voer postcode en huisnummer in Is het schoolgebouw geschikt? Nee Quickscan (VOORBEELD LINK) Vraag een
Nadere informatieVerzilver uw dak met zonnepanelen. Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan!
Verzilver uw dak met zonnepanelen Bekijk gratis uw persoonlijke dakscan! Zon is gratis In één jaar valt 9.000 keer zoveel zonne-energie op de aarde als we jaarlijks in de hele wereld aan energie verbruiken.
Nadere informatieZonne-energie in Nederland. Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011
Zonne-energie in Nederland Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011 Informatie Horizon Opgericht 2009 Veel ervaring in (duurzame) energie ca. 60 jaar Grootaandeelhouder HVC Groep in Alkmaar In
Nadere informatieMogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195
Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting
Nadere informatieOpgewekt in Lochem. Kennissessie HIER Opgewekt Paul Stolte 14 april 2016
Opgewekt in Lochem Kennissessie HIER Opgewekt Paul Stolte 14 april 2016 LOCHEM ENERGIE ONTWIKKELT DOOR Lochem Energie heeft reeds verschillende zonneenergieprojecten gerealiseerd. Paul Stolte deelt graag
Nadere informatieCoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven. Rogier Coenraads
CoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven Rogier Coenraads Arnhem, 13 februari 2014 Regeling verlaagd tarief EB bron: www.belastingdienst.nl Regeling verlaagd tarief EB - Korting energiebelasting van
Nadere informatieVoorlichtingsavond 17 mei 2018
Voorlichtingsavond 17 mei 2018 Paneeldelen Inschrijvers Voortgang Inschrijvingen 16-5-2018 6000 400 Totaal Aantal deelnemers 663 5000 350 300 Aantal paneeldelen 8.143 Gemiddeld per inschr. 12,3 4000 250
Nadere informatieInhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment
SDE+ Loket Fryslân Inhoud SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Waarom dit loket Ondersteuning bij SDE+ aanvraag Zon-PV Groep
Nadere informatieC2 Saldering en zelflevering van zonnestroom Sunday 2013, Wido van Heemstra Agentschap NL. 20 november 2013
C2 Saldering en zelflevering van zonnestroom Sunday 2013, Wido van Heemstra Agentschap NL 20 november 2013 Overzicht 1.Saldering 2.Zelflevering 3.Verlaagd tarief bij collectieve opwek Nb. Disclaimer: hoe
Nadere informatieBusinesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?
Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Door: Ronald Franken en Maarten Corpeleijn (r.franken@atrive.nl / m.corpeleijn@atrive.nl) 3 september 2013 Ten geleide Met het nieuwe energie-akkoord
Nadere informatieStichting Duurzaam Lopikerwaard
Stichting Duurzaam Lopikerwaard in samenwerking met Presentatie d.d. 16 januari 2019 te Cabauw Welkom en mededelingen 1) Graag de telefoons op stil of uit. 2) Consumpties zijn na twee keer koffie en thee
Nadere informatieVERHUUR JE DAK AAN GREENCROWD
VERHUUR JE DAK AAN GREENCROWD Over Greencrowd Greencrowd structureert en financiert duurzame-energie-projecten. Greencrowd richt zich hierbij op projecten waarbij lokale, duurzame energieproductie wordt
Nadere informatieSAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN. Postcoderoos Project ECZoR
SAMEN IETS MOOIS GAAN DOEN Postcoderoos Project ECZoR Agenda Opening en welkom; Jan Snelders, vz. ECU Klimaatdoelstellingen gemeente Tilburg; Paul van Dijk Presentatie collectief PV systeem Pauze Vragenronde
Nadere informatieZonnepanelen op VvE De Albatros. Amsterdam Michiel Buur 12 april 2018
Zonnepanelen op VvE De Albatros Amsterdam Michiel Buur 12 april 2018 We weten waarom we hier zitten Genieten van een winters zonnetje. anp 2017 bij warmste drie jaar: 'Risico's voor leven op aarde' 2017
Nadere informatieCollectieve opwek van energie
Collectieve opwek van energie Het is je waarschijnlijk al wel opgevallen, steeds meer particulieren en bedrijven plaatsen zonnepanelen op hun dak en werken zo mee aan een schonere duurzame leefomgeving.
Nadere informatieSubsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie
Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Waarom SDE+ subsidie Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening
Nadere informatieRegels Collectieve Zonne-Energiecentrale
Regels Collectieve Zonne-Energiecentrale 10 mei 2014 Mogelijkheden zonnepanelen Zelfopwekking op eigen dak met eigen panelen => zelf investeren => salderen + btw teruggave Zelfopwekking op eigen dak met
Nadere informatieDe zon als energiebron voor bedrijven
De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (Engels: Photo Voltaic) genoemd. De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)
Nadere informatieAdvocaten en notarissen
Advocaten en notarissen JURIDISCHE ASPECTEN BIJ DUURZAME ENERGIE PROJECTEN 30 juni 2015 Maarten Kole Drie stimuleringsregels 1.Salderingsregeling 2.Postcoderoosregeling 3. SDE+ Salderingsregeling Salderingsregeling
Nadere informatieMogelijkheden collectieven
Mogelijkheden collectieven Welke mogelijkheden zijn er 23 januari 2914 Roelof Dijkstra Sectorstrategie Inhoud Over Enexis Trias Energetica Standaard situatie Zon-PV op eigen woning Collectieve opwek Waarom
Nadere informatieKeuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat
Australiëlaan 5 3526 AB Utrecht T: 030 693 60 00 KvK nr. 31042832 E: info@atrive.nl I: www.atrive.nl Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat dr. Ronald Franken maart 2015 B l a d 1 Inhoudsopgave 1
Nadere informatieProgramma. start eind 1 18:00 18:05 2 18:05 19:00
Programma start eind 1 18:00 18:05 2 18:05 19:00 3 19:00 19:20 4 19:20 19:40 5 19:40 20:00 6 20:00 20:55 7 20:55 21:00 Welkom,:mededelingen,:toelichting:programma Stand:van:zaken:initiatieven:/:projecten
Nadere informatieDe zon als energiebron!
De zon als energiebron! Zelf elektriciteit opwekken met de zon? Door middel van (diverse) subsidie(s) is het zéér rendabel! Met zonnepanelen verlaagt u uw energiekosten. Deze besparing wordt alleen maar
Nadere informatieZon op VVE. Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016
Zon op VVE Wormerveer Eric de Lange 19 mei 2016 Waarom doen we dit? Wereldwijde klimaatcrisis Klimaat top Parijs Energie Akkoord Nederland Klimaatzaak Urgenda Maar er gebeurt nog steeds te weinig en te
Nadere informatieOnze eigen stroom van Zonnepark Rhoon. 3 e vervolgbijeenkomst - 24 april 2018
Onze eigen stroom van Zonnepark Rhoon 3 e vervolgbijeenkomst - 24 april 2018 Samen ons eigen energieverbruik duurzaam opwekken Coöperatie Initiatiefgroep postcoderoosproject v.l.n.r.: Jan van Opstal Frits
Nadere informatieVerlaagd tarief bij collectieve opwek
Verlaagd tarief bij collectieve opwek Wido van Heemstra Netwerkbijeenkomst Servicepunt Lokale Energie Voorwaarts Ten Boer, 23 januari 2014 Verlaagd tarief bij collectieve opwek De regeling: leden van een
Nadere informatieDuurzame accommodaties. Jaap Veld
Duurzame accommodaties Jaap Veld Zelziuz Zelziuz Advies Zon Thuis Zon Bedrijf Zon Agri Zon Thuis voor huurders Zonnestroom van Wp naar kwh Vermogen zonnestroominstallatie gespecificeerd in Watt peak (Wp)
Nadere informatieIn de bijlagen is het voorstel meer in detail uitgewerkt. De belangrijkste punten zijn hieronder kort samengevat:
Besluit Algemene Ledenvergadering 2018 Onderwerp: Aanschaf zonnepanelen en renovatie dak. In werking stelling besluit: 17 september 2018 Beste Leden, Als VCB willen we niet alleen steeds duurzamer zijn,
Nadere informatieBurgerinitiatief De ZonneVisser Collectief zonnedak Vissers Recycling
Burgerinitiatief De ZonneVisser Collectief zonnedak Vissers Recycling 852 zonnepanelen Samen iets moois gaan doen Inleiding Alle informatie in deze presentatie is gebaseerd: Op de actuele wet- en regelgeving
Nadere informatieInformatie over het project
Informatie over het project Op de sporthal Mondriaan in Oss legt Energiecoöperatie Oss een installatie voor het opwekken van elektriciteit uit zonlicht (PV-panelen). Deelnemers kopen er delen van en worden
Nadere informatieslim investeren in zonnepanelen
Duurzaam ondernemen met SDE+ slim investeren in zonnepanelen SDE+ Stimulering Duurzame Energieproductie pvsystems.nl Gebruikt uw bedrijf of organisatie veel energie? Wilt u duurzaam ondernemen met subsidie?
Nadere informatieEvaluatie Subsidieregeling zonnepanelen
Evaluatie Subsidieregeling zonnepanelen 2011-2013 Opsteller: Jasper Schilling, DSB Den Haag heeft de ambitie om in 2040 een klimaatneutrale stad te zijn. Om dit te bereiken dient de energievoorziening
Nadere informatieZonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom
Zonnestroom Achter de Hoven 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom systeem: Zonnepanelen Draagconstructie Omvormer Kabels en leidingen Beveiliging Meting J. Cace, 26
Nadere informatieInhoud. Aanleiding. 1. VSU Energie. 2. Klimaatscan. 3. Isolatiemaatregelen. 4. Zonnepanelen en SDE+ 5. LED-verlichting. 6. Financiering.
VSU Energie Inhoud Aanleiding 1. VSU Energie 2. Klimaatscan 3. Isolatiemaatregelen 4. Zonnepanelen en SDE+ 5. LED-verlichting 6. Financiering Tot slot Praktijkvoorbeelden door At Risk, Elinkwijk en STVU
Nadere informatieMEI Westerkwartier 4 april 2011
Duurzame Energie veranderingen in de markt van Photo Voltaische systemen (PV) MEI Westerkwartier 4 april 2011 Frans Debets Duurzame energie 4 redenen om het te ontwikkelen 1. Klimaatbeleid, CO2 reductie
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA
INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET: Wat als je zelf graag zonne- energie wil opwekken maar geen geschikt dak hebt? Breda DuurSaam heeft het initiatief genomen om iedereen de mogelijkheid
Nadere informatieprogramma - welkom - ontstaan initiatief - wat is een regeling Verlaagd Tarief (postcoderoos) - hoever zijn we - kosten/opbrengsten - wie doet mee
Crowdfunding populair voor zonnepanelen Den Haag - Steeds meer mensen die zelf geen dak hebben, willen wel investeren in zonnepanelen. Projecten waarbij mensen samen investeren in de zonne-energieparken
Nadere informatieInformatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013
Informatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013 Wie zijn werkgroep dak Christina Rozendaal Bert Bakker Ruud Verschoof Alex van den Boogaard Informatieavond 'Zon op ons dak' versie 5 2 Agenda
Nadere informatieAlphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude Samen, lokaal en duurzaam! ENERGIEK ALPHEN AAN DEN RIJN
Alphen aan den Rijn, Boskoop, Rijnwoude Samen, lokaal en duurzaam! ENERGIEK ALPHEN AAN DEN RIJN Energiek Alphen aan den Rijn AGENDA 1. Opening 2. Wie en wat is Energiek Alphen aan den Rijn 3. Gemeente
Nadere informatieZonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief. 1 september 2014
Zonnecoöperatie West-Friesland Burgerinitiatief 1 september 2014 Programma: Welkom! Wethouders Wijnne en Nootebos aan het woord Werkgroepleden Presentatie plannen Vragen? Afsluiting: circa 21.30 uur Wethouder
Nadere informatieINFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET:
INFORMATIEBROCHURE ZONNEWIJDE BREDA IN SAMENWERKING MET: Wat als je zelf graag zonne- energie wil opwekken maar geen geschikt dak hebt? Breda DuurSaam heeft het initiatief genomen om iedereen de mogelijkheid
Nadere informatieHarderwijk in de zon
Harderwijk in de zon Informatieavond zonne-energie Veluwe Duurzaam samen met Gemeente Harderwijk 17 juni 2014 ir. A.D. Hekstra Handicom Solar solar@handicom.nl 0341-412629 Vanavond Zonnestraling -> warmte
Nadere informatieStroom van andermans dak. Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen
Stroom van andermans dak Voorlichtingsbijeenkomst 24 oktober 2018 Auditorium Rabobank te Sittard Gert Kempen Welke regelingen voor PV panelen zijn er? 1. Salderingsregeling Kleinverbruikers Eigen verbruik
Nadere informatieDorien Bartels. Business case. melkveehouderij
Dorien Bartels Business case melkveehouderij Inhoud Uitleg Buurtstroom Betrokken partijen Regeling verlaagd Tarief Business case Bunnik Bijbehorend aanbod Business case Werkhoven Bijbehorend aanbod Vergelijking
Nadere informatiePresentatie voor Dolf Pethke JVL ADMINISTRATIES VVE BEHEER 9 oktober 2017 SAMEN DE ENERGIETRANSITIE VERSNELLEN
Presentatie voor Dolf Pethke JVL ADMINISTRATIES VVE BEHEER 9 oktober 2017 SAMEN DE ENERGIETRANSITIE VERSNELLEN WAT IS ONZE MISSIE? Een bijdrage leveren aan het klimaatneutraal maken van de regio Kennemerland
Nadere informatieAGEM Holding B.V. Bestuur: Wethouders AGEM U.A. en Guus Ydema. AGEM Levering B.V. Directeur: Guus Ydema
Informatiebijeenkomst Leefbaar Buitengebied Oude IJsselstreek Jacquo Harbers 2 december 2015 Coöperatieve vereniging Achterhoekse Groene Energiemaatschappij U.A. Bestuur: wethouders gemeenten AGEM Holding
Nadere informatieZONNEPANELEN PROJECT. RADIJSSTRAAT 2 t/m 82 te Groningen
ZONNEPANELEN PROJECT RADIJSSTRAAT 2 t/m 82 te Groningen Waarom dit project? De ambitie van de gemeente Groningen is om in 2035 energieneutraal te zijn. De Gemeente Groningen ondersteund dit project met
Nadere informatieSUBSIDIE- AANVRAAG NOORDELOOS CONCEPT
SUBSIDIE- AANVRAAG SAMENVATTING Koplopers gaan samen met het dorp aan de slag om zonne-energie op te wekken in Noordeloos. De gemeente ondersteunt en de locaties zijn in kaart gebracht. Het is tijd voor
Nadere informatieOok energie opwekken met je dorpsgenoten?
Dorpsmolen Ook energie opwekken met je dorpsgenoten? De windmolen van E.A.Z. Wind is 15 meter hoog en levert stroom voor 10 huishoudens. Door samen een molen aan te schaffen kan je allemaal profiteren
Nadere informatieProgramma uur Opening en toelichting ENM uur Zonnepanelen: de mogelijkheden uur Zon op De Ronde Venen
Welkom 1 Programma 20.00 uur Opening en toelichting ENM» Erik van Well (CLM) 20.10 uur Zonnepanelen: de mogelijkheden» Floris Bruning (Soft Energy) 20.55 uur Zon op De Ronde Venen» Rob Idema (Zon op De
Nadere informatieAlles over salderen en subsidies
Alles over salderen en subsidies Wido van Heemstra Agentschap NL Congres Solar Solutions Expo Haarlemmermeer 17 april 2013 Overzicht te behandelen onderwerpen 1. Salderen: -wat houdt het in, welke tariefcomponenten
Nadere informatieHaalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering
Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen
Nadere informatieJan Willem Zwang & Sven Pluut Amersfoort, 15 november 2013
Crowdfunding Jan Willem Zwang & Sven Pluut Amersfoort, 15 november 2013 Stichting Green Crowd Utrechtseweg 310 Gebouw H02 6812 AR Arnhem 0285 4013 471 www.greencrowd.nl Agenda Korte introductie Wat is
Nadere informatieWat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder?
Wat betekenen de SDE+, Salderen, en postcoderoos voor de netbeheerder? Enexis: Wij brengen energie waar mensen licht en warmte nodig hebben. Enexis: Een rijke historie IJsselmij Frigem EGD Ruil verzorgingsgebied
Nadere informatiepresentatie over Zonnedak Holthuizen
presentatie over Zonnedak Holthuizen 13 maart 2017 1 Zonnedak Holthuizen INHOUD presentatie: 1. introductie (FvH) 2. wat is en wat doet AGEM? (RK) 3. praktijkervaring met zonnedaken (RK) 4. Zonnedak Holthuizen
Nadere informatieGreenspread. realising sustainable connections
Greenspread realising sustainable connections Greenspread, het Energieakkoord en CoopDeZon Inleiding Inleiding Greenspread richt zich op het ontwikkelen van lokale duurzame-energieproductiemiddelen. Greenspread
Nadere informatieVoorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus EA Den Haag
> Retouradres Postbus 20201 2500 EE Den Haag Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Postbus 20018 2500 EA Den Haag Korte Voorhout 7 2511 CW Den Haag Postbus 20201 2500 EE Den Haag www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieSalderingsoverzicht 18-12-2012
Salderingsoverzicht 18-12-2012 Salderingsoverzicht Particulieren Door zelf zonne-energie op te wekken bespaart u op uw energierekening. Uw stroomtarief is opgebouwd uit een kaal leveringstarief, energiebelasting
Nadere informatieSlim investeren in zonnepanelen met SDE+
Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Nederland staat een enorme toename van duurzame energie te wachten. Ook de grootzakelijke markt heeft de smaak te pakken. Duurzame energie is steeds gewilder. Er
Nadere informatieZonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013
Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013 Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst 20.05 uur Toelichting op het Programma (Gerard van Drooge) 20.10 uur Energiebesparing (Johannes Zijlstra)
Nadere informatieZonneVogel Coöperatie. Ervaringen en keuzes December 2013- maart 2015
ZonneVogel Coöperatie Ervaringen en keuzes December 2013- maart 2015 Onderwerpen Vogelwijk Energie(k) en ZonneVogel Onderwerpen Project SDE+ en Postcoderoos Business case Installatie en Aansluitingen BTW,
Nadere informatiePostcoderoos/leningen/ subsidies. Servicepunt Energie Lokaal Drenthe Provincie Drenthe Drentse Energie Organisatie WatTpiekTASSEN
Postcoderoos/leningen/ subsidies Servicepunt Energie Lokaal Drenthe Provincie Drenthe Drentse Energie Organisatie WatTpiekTASSEN Programma 16:05 uur: De Postcoderoos, nieuwste ontwikkelingen en presentatie
Nadere informatieSamen in de zon. Zonnedaken op onze school en de manege. g
Samen in de zon Zonnedaken op onze school en de manege www.meerkracht.org info@meerkracht.or g Wij zijn Meerkracht! Visie Missie In de nabije toekomst is de energievoorziening duurzaam en voor een belangrijk
Nadere informatieINITIATIEFVOORSTEL CONFORM ARTIKEL 4:2 REGLEMENT VAN ORDE
INITIATIEFVOORSTEL CONFORM ARTIKEL 4:2 REGLEMENT VAN ORDE 1. Rol van de gemeente bij het opzetten en ondersteunen van lokale duurzame energie initiatieven. 2. Onderzoek naar de mogelijkheden plaatsing
Nadere informatieDe route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie
De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie Rooftop Energy Zonnepanelen zonder investering Workshop 25 minuten: 15 minuten inhoud
Nadere informatieZONNEPANELEN? INTRO COLLECTIEF OF INDIVIDUEEL? 19-5-2014 PROGRAMMA
INTRO PROGRAMMA 19:15 u Inloop 19:30 u Zonnepanelen Collectief of individueel? Techniek, financiën en organisatie 20:30 u Pauze 20:45 u Maak een plan voor uw eigen VvE-complex 21:15 u Napraten en tijd
Nadere informatieMeedoen met EigenWijkse Zonprojecten
Meedoen met EigenWijkse Zonprojecten 1. Ik wil meedoen met Eigenwijkse Zonprojecten. Wat moet ik doen? Bekijk de actuele projecten op www.ewec.nl. Kies een project en volg de stappen voor aanmelding. 2.
Nadere informatieInformatiebijeenkomst Coöperatie Zon op Eersel Stokkelen. 25 september 2018
Informatiebijeenkomst Coöperatie Zon op Eersel Stokkelen 25 september 2018 Programma 1. Activiteiten KempenEnergie mbt zonnedaken 2. Principe/ontwikkelingen postcoderoosregeling 3. Zonnedak op stokkelen
Nadere informatieZONNE-ENERGIE EN GEZINSENERGIE
ZONNE-ENERGIE EN GEZINSENERGIE 1 INHOUDSOPGAVE 3 Zonnepanelen 4 Zonnepanelen op uw woning 5 Zonnepanelen op uw bedrijfsdak 5 Salderen 6 SDE+ 7 Zonnepanelen op land 8 Postcoderoos 9 Wat Gezinsenergie biedt
Nadere informatieSalderen. Artikel 95c
Salderen Salderen is de regeling dat zonnestroom die aan het elektriciteitsnet wordt terugeleverd, mag worden verrekend met uit het net geïmporteerde stroom. Als U bijvoorbeeld 2400 kwh stroom afneemt
Nadere informatieCollectief Zonnedak Brede School Ekenrooi. Informatieavond, 6 maart 2018
Collectief Zonnedak Brede School Ekenrooi Informatieavond, 6 maart 2018 Programma informatieavond, 6 maart 2018 19.45 Ontvangst met koffie en thee 20.00 Opening (Rob van Helvoirt, voorzitter WEL) 20.05
Nadere informatieZonnepanelen op boerderijen STICHTING IJSSELHOEVEN
Zonnepanelen op boerderijen Niet op monumenten? Zonnepanelen op boerderijen Vrijkomende agrarische bebouwing Asbest sanering Energie transitie Gasloos maken grote boerderijen Grootschalige zonne energie
Nadere informatieSalderingsoverzicht 2012 Inventarisatie van het beleid omtrent salderen en terugleveren van zonnestroom in de Nederlandse energiemarkt
Salderingsoverzicht 2012 Inventarisatie van het beleid omtrent salderen en terugleveren van zonnestroom in de Nederlandse energiemarkt Stichting Zonne-energie Wageningen Rogier Coenraads Frank Zegers Juli
Nadere informatieWaalre Energie Lokaal. Collectief Zonnedak De Pracht
Waalre Energie Lokaal Collectief Zonnedak De Pracht Agenda 19.45 Ontvangst met koffie en thee 20.00 Opening door voorzitter WEL 20.10 Presentatie Lukas Leyten Herhaling opzet Collectief Zonnedak Voorstel
Nadere informatieENERGIE IN EIGEN HAND
Zonne-energie voor bedrijven? ENERGIE IN EIGEN HAND De Stichting Beheer Bedrijvenpark Merm, heeft een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven om d.m.v. aanbrengen van zonnepanelen op het
Nadere informatieZonnepanelen. Riethoven 15/10/2012 G. Theuws en Jan Hoeks. Giuseppe.Theuws@theuws.biz gtheuws2@csc.com Weebosch 84 5571NH Bergeijk
Zonnepanelen Riethoven 15/10/2012 G. Theuws en Jan Hoeks Giuseppe.Theuws@theuws.biz gtheuws2@csc.com Weebosch 84 5571NH Bergeijk Agenda Waarom? Werking Wat heb je nodig? Wat kost energie? Wat levert het
Nadere informatieMenukaart. Ja, ik wil zonnepanelen op onze school. Welk initiatief is voor ons geschikt?
Menukaart Ja, ik wil zonnepanelen op onze school. Welk initiatief is voor ons geschikt? Schooldakrevolutie Schreeuw met ons van de daken: we zullen niet rusten tot elke vierkante centimeter van onze schooldaken
Nadere informatieINFORMATIE- EN INSCHRIJFAVOND SNEEK 13 NOVEMBER 2017
INFORMATIE- EN INSCHRIJFAVOND SNEEK 13 NOVEMBER 2017 AGENDA Het doel van de avond Wat is de stroomtuin? Rekenvoorbeelden Sicco Beerda Gerrit van der Leeuw Na de pauze Panelen berekenen WAT IS DE DROOM?
Nadere informatieWELKOM Energiecoöperatie Endura
WELKOM Energiecoöperatie Endura Ledenavond Endura Samenvatting activiteiten en plannen Hoe staan we er voor in Harderwijk? Bron : Klimaatmonitor RVO in vergelijking met Ermelo Endura aanpak De drietrapsraket
Nadere informatieFiscale zakelijke regelingen & subsidies
Fiscale zakelijke regelingen & subsidies 6 fiscale regelingen en subsidies voor bedrijven om te besparen op zonnepanelen. Het zelf opwekken van stroom door bedrijven via zonnepanelen is hot. Dat heeft
Nadere informatie(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt
(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt Amersfoort, 15 november 2012 BRAAF Direct verbruik De waarde van
Nadere informatie