Europese natuurdoelen aanpak en implementatie

Transcriptie

1 Europese natuurdoelen aanpak en implementatie 1

2 Europees beschermde natuur Hoe Wat vogelrichtlijn habitatrichtlijn 47 habitats 109 soorten Waar speciale beschermingszones = 38 habitat- en 24 vogelrichtlijngebieden = Natura 2000-netwerk 2

3 Natura 2000 in Vlaanderen Natura 2000 Afbakening Vogelrichtlijngebieden in 1988; Vogelrichtlijn Habitatrichtlijn VEN Afbakening Habitatrichtlijngebieden in 1996; Afbakening Vogelrichtlijngebieden in 1988 Afbakening Habitatrichtlijngebieden in

4 Samenwerking op alle niveaus

5 S-IHD : Specifieke instandhoudingsdoelen Wat nodig is om Europees beschermde habitats en soorten in een speciale beschermingszone duurzaam te beschermen Twee aspecten oppervlakte/populatie = hoeveel is er nodig? kwaliteit = welke milieu-omstandigheden en structuur zijn nodig? Besluit per gebied : besluiten goedgekeurd door de Vlaamse Regering op 23/04/2014 5

6 Vlaams Natura 2000 programma Doelen prior. insp SBZ Management Plan Realisaties + acties beheer en drukken + richtkaart Beheerplan terrein Allocatie + maatregelen+ planning Actieplan milieudruk Locatie + maatregelen+ planning

7 Doel: graduele realisatie IHD vermijden of stoppen van achteruitgang/verstoring Inhoud: taakstelling (oppervlaktebalans) acties (inspanningsmatrix) Zoekzones, leefgebieden soorten & actiegebieden (richtkaart) Planversies: Taakstelling (1.0) Evidenties (1.1) Vrijwilligheid (1.2) Verplichting (1.3) Managementplan Natura 2000 Doorwerking: kader voor actief beleid (beheerplannen, beheerovereenkomsten, subsidies, verwerving, ) kader voor passief beleid (passende beoordeling) 7

8 Intermezzo : Zoekzone Wat: deel van de speciale beschermingszone waarin instandhoudingsdoelen kunnen worden gerealiseerd Waarom: Focussen middelen Passende beoordeling afstemmen op IHD in plaats van actueel habitat/leefgebied Hoe: Afname zoekgebied is motor invulling taakstelling Evidenties lokaliseren Openstaand saldo bepalen (taakstelling evidenties) MP 1.0 : voorlopige zoekzones : Ontwikkeld door INBO : geo-databank + rapport Werkt op basis van potentie-trappen van standplaatsfactoren 8

9 Managementplan Natura 2000 Overleg: Vlaams: Gewestelijke overleg instantie Lokaal: Overlegplatform Taak Voortgangsbewaking Managementplan Natura 2000 Initiëren en opvolgen overleg acties Samenstelling: overheden, sectoren die acties opnemen/impact ondervinden Goedkeuring: Vlaamse regering of gemachtigde 9

10 Fasering - Planversies MP 1 MP 1.0 voorjaar najaar MP 1.1 najaar half MP 1.2 eind 2017 eind 2017 MP 1.3 eind 2019 eind 2019 TAAKSTELLING EVIDENTIES VRIJWILLIGHEID VERPLICHTING Doel = 100% In NBP = 0% Doel = 80% In NBP = 20% Doel = 15% In NBP = 85% Doel = 0% In NBP = 100% 10

11 SBZ Management Plan Beheerplan terrein Allocatie + maatregelen+ planning Vlaams Natura 2000 programma Realisaties + Doelen 2020 acties beheer + prior. insp en drukken + Actieplan richtkaart milieudruk Locatie + maatregelen+ planning

12 Geïntegreerd beheer Actief: een beheerder kiest voor natuurbeheer Ambitie Duidelijkheid over engagement en beoordeling Behoud aanwezige natuurkwaliteit Hogere natuurkwaliteit 24 jaar Type 4: Reservaat = natuurstreefbeeld + duurzaamheid (tijd + omvang)

13 Vlaams Natura 2000 programma Doelen prior. insp SBZ Management Plan Realisaties + acties beheer en drukken + richtkaart Beheerplan terrein Allocatie + maatregelen+ planning Actieplan milieudruk Locatie + maatregelen+ planning

14 Programmatorische aanpak stikstof : PAS: waarom? Bron: VMM 14

15 PAS: waarom? N-deposities in elke SBZ te hoog Gunstige staat van instandhouding niet haalbaar Elke (her)vergunning met impact problematisch (cf. Nederland: vergunningenstop) Ingewikkelde puzzel Buitenland, landbouw, transport, industrie Brongericht en herstelbeleid Samenhang ander brongericht beleid Gebiedsspecifieke verdeling tussen bedrijven Investerings- en herstructureringsbeleid stikstofdeposities 15

16 PAS: wat? PAS zet in op: Brongerichte maatregelen Vlaams Gebiedsgericht Effectgerichte maatregelen (herstelbeheer) 16

17 PAS: wanneer? Ontwikkeling PAS vergt tijd: Analyses van gebieden Zoeken naar nieuwe BBT-technieken Juridische vraagstukken oplossen 3-fasenbenadering Overgangsfase (1 jr) Voorlopige PAS (VPAS) 2 a 3 jr Definitieve PAS (DPAS) 17

18 Basisidee Vergunningverlening mogelijk houden door: zekerheid dat op termijn het milieuprobleem structureel wordt opgelost: brongericht beleid (gebiedsspecifiek + generiek) zekerheid dat intussen er geen verdere achteruitgang door de milieudruk plaatsvindt: herstelbeheer (perceel + landschap) glashelder systeem voor verdeling beschikbare milieugebruiksruimte in ruimte en tijd (AERIUS-model) 18

19 Principes Programmatisch Effectief Objectief Evenwichtig Efficiënt Redelijk 19

20 Overgangsfase Doel: consistentie, continuïteit, geen hypotheek Timing: meteen na IHD Fasering Voorlopige PAS (VPAS) Doel: structureler rond taakstellingen, gebiedsgericht Timing: na opstart N2000 Programma (begin 2015) Definitieve PAS (DPAS) Doel: robuust systeem zonder achteruitgang en met ontwikkelruimte Timing: Na inwerkingtreding Omgevingsvergunningendecreet Na volledige operationalisering herstelbeleid 20

21 Omzendbrief Overgangsfase Publiek: overheden (vergunningverleners, adviesverleners, initiatiefnemers) Doel: Betekenis passende beoordeling Procedure Ondersteuning door ANB Voortoets Praktische wegwijzer Contact 21

22 Overgangsfase significantiekader NH3 Aandeel voorziene immissie ten opzichte van kritische depositiewaarde getroffen habitat Hervergunning Uitbreiding Nieuw Niet relevant volgens depositiescan Niet significant Niet significant Niet significant x<3% Niet significant Niet significant Significant 3<x<50% Geen uitspraak over significantie: beoordeling na 2016/2019 Niet significant indien emissie reductie met minstens 30 % Significant x>50% Geen uitspraak over significantie: beoordeling na 2016 Significant Significant 22

23 Evenwichtige taakstellingen Versterkt generiek beleid Voorlopige PAS Versterkt gebiedsspecifiek beleid Gebiedsanalyse Plan van aanpak bronbeleid en herstelbeleid 23

24 Herstructureringsbeleid Basis: VLM decreet LI bevat basis voor herstructureringsprogramma best als programma, niet gelinkt aan vergunningen Financieren (denkpistes) Reconversie/verplaatsing Stopzetting Verandering lopende vergunning. 24

25 Structurele generieke daling Definitieve PAS Gebiedsspecifieke extra inspanningen Herstelbeleid operationeel Nieuw/uitbreiding binnen ontwikkelruimte 25

26 Stuurgroep (ambtelijk) Klankbord (middenveld) Regiebureau 12 Werkgroepen Organisatie 26

27 Overgangsfase Voorlopige PAS Definitieve PAS Natura 2000 Programma MP 1.0 taak MP 1.1 evident MP 1.2 vrijwillig MP 1.3 verplicht Analyse impact Inrichtings -nota 1 Gebiedsanalyse bron- en herstelbeleid Plan van aanpak bron- en herstelbeleid Inrichtings -nota 2 Herstructureringsprogramma fase 1 Herstructureringsprogramma fase 2 Verlenging NH3-vergunningen x > 50% KDW Verlenging NH3-vergunningen 3 < x < 50% KDW Afwegingskader Omgevingsvergunningen Omzendbrief Depositiescan Voortoets AERIUS Praktische wegwijzer overgang Praktische wegwijzer VPAS Najaar 2014 Midden / Januari

28 Communicatie Eind sept/okt: Brief naar elke veeteelt-exploitatie met impact + gebruikte gegevens Vragen Eerste lijn: VlaamseInfolijn.be (tel 1700) Tweede lijn: ANB, VLM, ADLO, ALV Herberekening obv betere gegevens mogelijk FAQ 15/12/

29 Omzendbrief Voortoets Praktische wegwijzer Cel passende beoordeling Vergunningen 15/12/

30 Houdt PP verband met of noodzakelijk voor beheer SBZ? Werkwijze PB Stap 1: voortoets? NEEN JA NIEUW!! VOORTOETS als online tool Zou PP een mogelijk significant effect kunnen hebben op SBZ? JA NEEN Toelating Passende beoordeling 30

31 Stap 2: Passende beoordeling Beoordeel effecten op instandhoudingsdoelstellingen Werkwijze PB S-IHD habitats en soorten Pas ontwerp aan Beoordeel cumulatieve effecten tov andere PP Klaar en duidelijk GEEN negatieve impact JA Toelating NEEN Kan negatieve impact worden gemitigeerd? NEEN Alternatieven? GEEN Toelating NEEN afwijkingsregime 31

32 VOORTOETS 9 effectgroepen

33 23 effectgroepen Huidige stavaza Voortoets: enkel effecten op habitats (nog geen effecten op soorten) Wat zijn effectgroepen? Definitie:

34 Wat zijn effectgroepen? 23 effectgroepen 4 thema s - Lucht - Bodem - Grondwater - Oppervlaktewater Definitie:

35 Wat zijn effectgroepen? 23 effectgroepen Depositiescan: enkel indirecte effecten via lucht Definitie:

36 PASSENDE BEOORDELING (art. 36ter, 3 DNB) Wie: initiatiefnemer Waarom: Een vergunningsplichtige activiteit die, of een plan of programma dat, afzonderlijk of in combinatie met één of meerdere bestaande of voorgestelde activiteiten, plannen of programma's, een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een speciale beschermingszone kan veroorzaken, dient onderworpen te worden aan een passende beoordeling wat betreft de betekenisvolle effecten voor de speciale beschermingszone => PB is een gerichte studie die nagaat of er betekenisvolle effecten te verwachten zijn

37 PASSENDE BEOORDELING (art. 36ter, 3 DNB) Wanneer: bij elke vergunningsaanvraag of elke vraag om goedkeuring van een plan of programma Waar: wanneer de activiteit, het plan of programma gelegen is (*) Binnen de SBZ s, dus SBZ-V en SBZ-H Nieuw : SBZ zijn ook deze van andere gewesten en andere lidstaten EU (nieuw art.2, 43 GBN-decreet) Buiten SBZ maar met als mogelijk gevolg een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een nabijgelegen SBZ (MvT DNB) (vb.: grondwaterwinning) (*) Ook in geval van effecten bij combinatie met andere bestaande of voorgestelde activiteiten, plannen of programma s

38 PASSENDE BEOORDELING (art. 36ter, 3 DNB) Is nodig wanneer betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een SBZ mogelijk is Invulling cf. vaststaande Rspr. HvJ: Wanneer de waarschijnlijkheid of het risico bestaat dat de activiteit, het plan of programma significante gevolgen heeft voor het gebied. Het risico bestaat wanneer op grond van objectieve gegevens niet kan uitgesloten worden dat de activiteit, het plan of programma significante gevolgen heeft voor het gebied. De significantie van de gevolgen wordt getoetst aan de IHD s van het gebied. Conclusie: in geval van twijfel dat effecten/aantasting zal uitblijven, zal de PB moeten plaatsvinden (toepassing van het voorzorgsbeginsel)

39 PASSENDE BEOORDELING (art. 36ter, 3 DNB) Waaruit bestaat de PB? geen MER-plicht: MvT een schriftelijk en met redenen omkleed verslag (meer dan enkel een pos. of neg. oordeel) Indien MER-plicht PB in het MER (art. 36ter, 3, 6 e lid DNB) Betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een SBZ: definities in DNB Natuurlijke kenmerken van een SBZ (art. 2, 38 ) Betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van een SBZ (art. 2, 30 ) gerelateerd aan de (gunstige staat van) instandhouding van: - de soort(en) of de habitat(s) waarvoor de SBZ is aangewezen - de soort(en) vermeld in bijlage III DNB

40 RELATIE MET IHD Aantasting is betekenisvol indien dit de realisatie van de instandhoudingsdoelstellingen in het gedrang kan brengen : Oppervlakte doelen; Populatiegrootte; Kwaliteit en structuur; Omgeving of standplaatskwaliteit

41 PASSENDE BEOORDELING (art. 36ter, 3,7 e lid DNB) Inbreng ANB*: via adviesverlening Overheid vraagt steeds advies van ANB indien geen MERplicht Wat bekijkt het ANB? Nood aan een PB? Via Voortoets De PB en zijn conclusies * ook al moet de PB opgemaakt worden door de initiatiefnemer ANB-lijn : neem zo vroeg als mogelijk contact op met ANB

42 HABITATTOETS (art. 36ter, 4 DNB) Wie : beslissende overheid Beslissing over de vergunningsaanvraag of de goedkeuring van het plan of programma: weigering indien de PB uitwijst dat het plan of programma, of de uitvoering van de activiteit een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van de betrokken SBZ kan veroorzaken, tenzij indien voorwaarden kunnen opgelegd worden die de aantasting uitsluiten (milderende maatregelen) Rspr. HvJ: slechts toestemming voor deze activiteit indien de bevoegde autoriteit de zekerheid heeft verkregen dat de activiteit geen schadelijke gevolgen heeft voor de natuurlijke kenmerken van de betrokken SBZ. Dit is het geval wanneer er wetenschappelijk gezien redelijkerwijs geen twijfel bestaat dat er geen schadelijke gevolgen zijn voor het gebied.

43 HABITATTOETS (art. 36ter, 6 DNB) Wie : beslissende overheid Bij Beslissing : rekening houden met : Het MER De PB Advies van ANB Motiveren van de beslissing!

44 AFWIJKINGSREGIME (art. 36ter, 5DNB) De vergunningsplichtige activiteit die, of het plan of programma dat een betekenisvolle aantasting van de natuurlijke kenmerken van de betrokken SBZ kan veroorzaken, kan toch toegestaan of goedgekeurd worden indien aan 3 voorwaarden cumulatief is voldaan Diegene die zich op dit regime beroept, moet aantonen dat de vereisten daadwerkelijk vervuld zijn Er zijn geen minder schadelijke alternatieve oplossingen voor de natuurlijke kenmerken van de betrokken SBZ Om dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard Nadat de nodige compenserende maatregelen en de nodige actieve instandhoudingsmaatregelen genomen zijn

45 Habitattoets ernstig nemen! Gebruik Adviesvraag aan ANB! Samenvatting werkwijze : EC info-formulier als leidraad (ter beschikking bij ANB) Ondersteunende tools op komst

46 Transparanter maken Ontwikkeling voortoets als een interactief scopingsinstrument Praktische wegwijzers als leidraad om een gerichte studie passende beoordeling te kunnen uitvoeren Omzendbrief voor vergunningverlenende overheden Ondersteunende databank : verzamelen van beschikbare info, modellen, rapporten 46