Symposium Teelt op water 24 september 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Symposium Teelt op water 24 september 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk"

Sterre van der Meer
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Symposium Teelt op water 24 september 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk

2 Inhoud Schets ontwikkelingen onderzoek teelt op water bladgewassen en zomerbloemen in Nederland Globale schets teelt op water Resultaten Gewassen Bemesting Beluchting Langdurig gebruik van voedingsoplossingen Temperatuur voedingsoplossing Microdochium panattonianum in sla Positie opkweekmedia t.o.v. voedingsoplossing Speerpunten huidig onderzoek

3 2007 Start onbedekte slateelt op diverse goten (NFT) Initiatief vanuit de sector Emissie Onbedekte teelt op hoger plan brengen Productschap Tuinbouw Windgevoeligheid Storingen wateraanvoer

4 Vanaf 2008 ook drijvend (DFT) Minder kans op verstoring groei Transport over water automatisering/mechanisering

5 2009/2010 Eerste praktijktoepassingen Start Teelt de grond uit: alternatieve systemen voor onbedekte teelten, waaronder teelt van zomerbloemen en prei op water Gefinancierd door het Ministerie van LNV/EL&I/EZ en Productschap Tuinbouw Samenwerking van WUR/PPO en Proeftuin Zwaagdijk Eerste commerciële aanbieder van drijvers in Nederland: Cultivation Systems

6 Basisopstelling drijvende teelt Bassins (10-35 cm diep) met voedingsoplossing, al dan niet met circulatie en/of (actieve) beluchting Planten hangen in (EPS-)drijvers met wortels vrij in het water plant plant plant plant drijver drijver drijver drijver drijver Voedingsoplossing plant plant plant plant drijver drijver drijver drijver drijver lucht lucht lucht lucht Voedingsoplossing

7 Veel van de geteste gewassen kunnen op dit systeem worden geteeld: Groenten/kruiden: sla, andijvie, wilde rucola, Chinese kool, paksoi, spitskool, broccoli, veldsla, prei, stengelui, radicchio, knolvenkel, (knol-)selderij, spinazie, munt, melisse,. Zomerbloemen/vaste planten: Zonnebloemen, Solidago, Hemerocallis, Echinops, Veronica, pioenroos, Chelone, Hosta, Echinacae, Astilbe

8 Gewassen met (tijdelijk) slechte of moeizame ontwikkeling, nog risicovol: Bloemkool Peterselie Phlox Aconitum Callistephus Delphinium

9 Bemesting Voor alle geteste gewassen voldeed dit Let wel: bij een waterdiepte van 30 cm is een concentratie van 13,3 mmol/l nitraat omgerekend ongeveer 560 kg stikstof Afvoer met gewas per teelt en ha ongeveer kg Dus overaanbod Grootste kans op gebrek bestaat geldt t.a.v. de spoorelementen (m.n. Fe en Mn) Duidelijke effecten van EC s op versproductie en droge stofgehaltes werden zelden waargenomen. ph 5,5-6,0 EC 2 ms/cm K 5,3 mmol/l Mg 2 mmol/l Ca 5,3 mmol/l Na < 2 mmol/l NH 4 -N < 0,5 mmol/l NO 3 -N 13,3 mmol/l P 2 mmol/l Cl 1,3 mmol/l S 2 mmol/l Fe 40 µmol/l Mn 10 µmol/l Zn 8 µmol/l B 50 µmol/l Cu 1,5 µmol/l Mo 1,5 µmol/l

10 Beluchting Leidt tot hogere zuurstofgehaltes en vrijwel altijd tot een betere gewasontwikkeling en productie Bij sommige gewassen resp. in sommige situaties lijkt voldoende zuurstof in de oplossing voorwaarde voor goede ontwikkeling

11 Langdurig gebruik van voedingsoplossing zonder ontsmetting? Water gerelateerde ziektes? Sla en andijvie 3 jaar lang dezelfde voedingsoplossing Ter vergelijking plantingen in vernieuwde voedingsoplossing in ontsmette bassins Ook na 10 teelten nog geen achteruitgang in gewasontwikkeling Achter: 4 e teelt Midden: 8 e teelt Voor: nieuwe voedingsoplossing

12 Temperatuur voedingsoplossing Het verschil gedurende een etmaal is hooguit 1-2 C In voorjaar heeft het verhogen van de watertemperatuur een positief effect op de teeltduur/ het oogstgewicht Negatieve effecten van te hoge temperaturen van de voedingsoplossing werden niet waargenomen op één uitzondering na..

13 Zonder beluchting Zomerse dagen, temperatuur voedingsoplossing rond C Met beluchting

14 Ziek en zeer Over het algemeen geen verhoogde risico s in de genoemde gewassen, m.u.v. sla: Deze lijkt in de drijvende teelt gevoeliger te zijn voor de schimmelziekte Microdochium panattonianum (hagelschot, antracnose, vuur, ringspot) dan in de grondteelt.

15 Ontstaat bij langdurige neerslag (spatten) in aanwezigheid van infectiebron. Geen aanwijzingen voor makkelijke verplaatsing door de lucht over grote afstanden Overwintering (inclusief -9 C vorst) van drijvers waarop aangetaste planten hebben gestaan drijvers blijven infectieus Kans op besmetting vanuit opspattend bassinwater lijkt klein

16 Compenseren daling temperatuur als gevolg van uitstraling voorkomt Microdochium niet. Voorkomen (natuurlijke) neerslag (spatten) zeer effectieve manier om ziekte te voorkomen Het blijft onduidelijk waar de eerste infectie vandaan komt. Het verhogen van de watertemperatuur (idee: verlagen stress) had geen effect op de mate van aantasting maar wel op de productie

17 Oogstgewichten

18 Bemesting (EC trappen: 0,5/1,2 en 2,0 ms/cm): In alle drie proeven oogstgewicht bij 0,5 ms/cm lager dan bij hogere EC s Slechts in 1 van de proeven was het oogstgewicht bij 2,0 ms/cm hoger (9%) dan bij 1,2 ms/cm. Droge stof: De verschillende EC s leidden niet tot verschillende droge-stof-gehaltes. Verschillen in droge-stof-gehaltes van product geteeld op water en geteeld in de grond op dezelfde locatie (PTZ) waren gering: 4,7% versus 5,0% Consistente verschillen: sla geteeld op water had hogere gehaltes P, Mn, Mo en Zn maar lagere gehaltes Fe

19 Terugkerend discussiepunt in de sector: Positie pot/plug/opkweekmedium t.o.v. voedingsoplossing (wel of geen direct contact) en daaraan gekoppeld de keuze van het opkweekmedium Proef 2014 (maart-juni) met ijsbergsla Silvinas Opkweekmedia: Perskluit Paperpot (40*35) Met perliet gevulde Jiffypots en Spiderplugs In opkweekfase al dan niet met voet in water In afkweekfase al dan niet met voet in water

20 Perskluit kort na zaaien met de voet in water zeer slechte kieming positie opkweek/eindfase % bollen gewicht (g) netto (bol) in/in water c in/boven water a boven/in water b boven/boven water a p-waarde 0,277 <0,001 lsd (p=0,05) 8 72 Opkweekmedium % bollen gewicht (g) netto (bol) Perskluit c Paperpot b Perlite in spiderplug (BKW) a Perlite in Jiffypot b p-waarde 0,740 0,001 lsd (p=0,05) 8 72

21 Speerpunten Verbetering teeltresultaten Robuustheid systeem t.a.v. ziektes (Microdochium in sla) Emissiebeperking Waterkwaliteit/ziekteweerbaarheid Productkwaliteit Telen onder beschermde omstandigheden (effect watertemperatuur)

22 Onderzoeksresultaten Teelt op water Proeftuin Zwaagdijk: (Productschap Tuinbouw)

Vergelijkbare documenten

Drijvende teelt van groenten, kruiden en zomerbloemen: onderzoek en praktijk Venray, 26 november 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk

Drijvende teelt van groenten, kruiden en zomerbloemen: onderzoek en praktijk Venray, 26 november 2014 Matthijs Blind, onderzoeker Proeftuin Zwaagdijk Inhoud Schets ontwikkelingen onderzoek teelt op water