Natuurlijk duurzaam. Duurzaamheidverslag Ketenverantwoordelijkheid. Klimaat & Energie. Natuurlijk. Maatschappelijk betrokken

Transcriptie

1 Natuurlijk duurzaam Duurzaamheidverslag 2013 Ketenverantwoordelijkheid Klimaat & Energie Natuurlijk Maatschappelijk betrokken

2 Organisatieprofiel en kerngegevens Duurzaam ondernemen is samenwerken Suiker Unie is een onderdeel van Royal Cosun, een coöperatie van meer dan negenduizend bietentelers. Jaarlijks leveren ze zo n zes miljoen ton suikerbieten, afkomstig van circa hectare landbouwgrond. De Nederlandse bietenteelt is volledig coöperatief georganiseerd. Duurzaamheid lijkt nogal eens op een hype. Een trend waaraan talrijke bedrijven proberen aan te haken. Maar duurzaamheid is dan vaak niet ingebed in de organisatie. Duurzaamheid en de suikersector zijn echter al decennialang onlosmakelijk aan elkaar verbonden. Het sluiten van kringlopen mag dan vandaag de dag een hot topic zijn, wij doen dit al jaren. In Nederland verwerkt Suiker Unie de bieten in om landbouwgrond op te hogen. Melasse en Zo treffen telers van oudsher allerlei maatregelen Samen sterk twee fabrieken: in Noord-Brabant (Dinteloord) en diksap dienen als grondstof voor de chemische om hun akkers vruchtbaar te houden. Bovendien In 2017 gaat met het einde van de suikermarkt- Groningen (Vierverlaten). Duitse telers leveren industrie. Het digestaat uit de biomassavergisters behalen ze telkens hogere suikeropbrengsten per ordening veel veranderen. Daarbij is het voor de bieten aan de fabriek in Anklam. De drie gaat eveneens naar de landbouw. Kringlopen hectare. De hogere kwaliteit van de bieten heeft Suiker Unie van belang dat we onze marktpositie suikerfabrieken hebben elk een biomassaver- worden dus gesloten. Binnen het proces van suiker vervolgens een enorm gunstige impact op de vasthouden en de bietentelers hun teelt onder gister. Deze verwerken plantaardige reststromen, maken wordt niets weggegooid. verwerking in de fabrieken. Op hun beurt hebben goede voorwaarden kunnen voortzetten. onze fabrieken hun energieverbruik sinds jaar en De kostprijs moet daartoe verder omlaag, zowel Dit groene gas gaat naar het openbare net. Onze fabrieken in Roosendaal en Puttershoek dag indrukwekkend verlaagd. in de teelt als in de verwerking. Schaalvergroting Een aantal vrachtwagens van Suiker Unie rijdt maken specialiteiten zoals basterdsuiker, Bovendien benutten we alles van de biet. En in is hierbij een must. Daartoe kunnen de telers met op ons eigen groen gas. Onze fabriek in Anklam poedersuiker en stroop. de logistiek zoeken we samen met onze afnemers ons meegroeien. Niet alleen door hun teeltareaal zoals bietenpuntjes en perspulp, tot groen gas. en leveranciers naar efficiëntere en duurzamere te vergroten, maar ook door de opbrengst per als brandstof. Suiker Unie is een Europese speler die levert mogelijkheden om de CO2 -emissie terug te hectare te verhogen. De fabrieken gaan onver- Het suikerproces levert meer reststromen en aan de industriële markt, retail en foodservice. dringen. Dit alles kan niet zonder samenwerking. minderd door om op de meest efficiënte manier restproducten op. Zo worden opgevangen zand In Nederland worden de consumentenproducten Deze samenwerking vindt plaats in de gehele suiker uit de bieten te halen. Kortom, we werken en klei verkocht aan de wegenbouw of ingezet onder het merk Van Gilse verkocht. keten, vanaf het zaaien van de bieten tot aan hard aan een mooie uitdaging die we met z n de levering bij onze klanten. Wat de één doet, allen zijn aangegaan. produceert ook bio-ethanol. Deze wordt verkocht Nederland Anklam Financieel heeft invloed op het handelen van de ander. Daarom moet je duurzaamheid inbedden in de Omzet (x 1 miljoen ) Productie suiker (x ton) Carbon Footprint suiker (kg CO2/ton suiker) Energie (kwh/ton suiker) Investeringen (x 1 miljoen ) totale organisatie, zoals wij dat hebben gedaan. Ecologisch Grond- en leidingwater (x m ) 3 Sociaal Albert Markusse, Algemeen Directeur Aantal vaste medewerkers Aantal ongevallen (met verzuim tot gevolg) Note: Dit duurzaamheidverslag heeft betrekking op de vestigingen in Nederland. Derhalve zijn de gegevens van de suikerfabriek Anklam in Duitsland apart vermeld. 2 3

3 Marktontwikkelingen Plant & Planet Het Europees Parlement en de Europese Commissie hebben in de zomer van 2013 besloten om de suikermarktordening per 2017 te beëindigen. Voor de suikermarkt vervallen hiermee de suikerquotering en de minimum bietenprijs. Deze verandering biedt ons vele nieuwe kansen en uitdagingen. Het duurzaamheidprogramma Plant & Planet van Suiker Unie bestaat uit vier pijlers. Met het einde van de marktordening is schaal vergroting voor Suiker Unie de komende jaren van groot belang. Schaalvergroting door uitbreiding van het teeltareaal, hogere opbrengsten per hectare en een efficiënte verwerking van bieten. Naast de productie van suiker, hebben biobased toepassingen volop de aandacht. Suiker Unie haalt uit de biet al tal van producten. Zo worden bietenstaartjes verwerkt tot biogas. En een deel van de bietenpulp dient als veevoer. Uit die pulp kan Suiker Unie nog veel meer halen. Zoals hoogwaardige vezels, speciale suikers en halffabricaten voor composieten, polymeren Ketenverantwoordelijkheid Paul Fest (Directeur Commercie) Suiker Unie zet zich in voor kwaliteit en duurzaamheid in de gehele keten. Vanaf de teelt Na het einde van van suikerbieten door onze telers tot en met de levering van suiker en andere producten aan onze klanten. Daarbij werken we samen met onze ketenpartners en houden we rekening met de Europese suikermarktordening in 2017 kan Suiker Unie gaan groeien. Binnen Europa, maar ook daarbuiten. andere belanghebbenden. Klantgerichtheid, continuïteit van de bietenteelt en verduurzaming van productie en logistiek hebben een hoge prioriteit. Klimaat & Energie Suiker Unie zoekt in haar gehele bedrijfsvoering naar de juiste balans tussen duurzaamheid en rendement. We gaan zorgvuldig om met natuurlijke hulpbronnen. We spannen ons continu en met succes in om energie te besparen, efficiënter te werken en cosmetica. Om al deze producten te kunnen en emissies te beperken. Wij dragen bij aan een beter milieu door de beschikbaarheid ontwikkelen, is het moederbedrijf Royal Cosun in van hernieuwbare brandstoffen te verhogen in de vorm van groen gas en groene elek- samenwerking met Suiker Unie druk bezig met triciteit uit plantaardige reststromen, die vrijkomen bij de suikerproductie. het ontwerpen van een nieuwe proeffabriek. Natuurlijk Suiker, een natuurproduct uit suikerbieten en suikerriet, is een prima energiebron. Suiker past in een gezonde, gevarieerde voeding en actieve leefstijl. Via het merk Van Gilse lichten we de consument hierover voor. Daarnaast zet Suiker Unie zich in om de teelt van suikerbieten zo goed mogelijk te waarborgen in de toekomst. Zo is deze teelt van belang voor de biodiversiteit in de landbouw. Suiker en suikerbieten zijn ook belangrijk voor het aanwenden van biobased producten en de ontwikkeling van de biobased economy. Maatschappelijk betrokken Onze betrokkenheid hangt sterk samen met de coöperatieve structuur van ons bedrijf. Suiker Unie staat bekend als een goede werkgever. We vinden de ontwikkeling, gezondheid en veiligheid van onze medewerkers belangrijk. Tevens zetten we ons in voor de samenleving met nationale en internationale projecten en thema s die nauw aansluiten bij onze vakkundigheid. 4 5

4 Duurzaamheid, samen met onze medewerkers In 2012 heeft Suiker Unie, op aangeven van haar MVO-werkgroep, ISO als standaard voor haar duurzaamheidbeleid ingevoerd. Deze wereldwijde richtlijn helpt om te bepalen welke duurzaamheidaspecten betrekking hebben op jouw organisatie en welke daarvan je nog kunt verbeteren. Suiker Unie vindt het van groot belang om alle medewerkers bij deze verbeteringen te betrekken. Duurzaamheid is van en voor ons allemaal. Carbon Footprint Gezamenlijk duurzaam thema Om medewerkers bij duurzaamheid te kunnen de biomassavergisters ophalen voor gebruik in Op de landelijke Dag van de Duurzaamheid betrekken, moet je ze eerst informeren. Wat is de tuin. Digestaat blijft over na het vergisten van (10 oktober), hebben alle medewerkers een Suiker Unie heeft al veel duurzaamheidonder- duurzaamheid eigenlijk? Wat betekent het voor groene reststoffen, zoals bietenblad en bieten- energiemeter gekregen, inclusief een folder werpen goed op de rit staan. Maar er blijven jouw werk? Welke goede voorbeelden zijn er al in punten. Het bevat mineralen en voedingsstoffen. met uitleg over het begrip Carbon Footprint. nog genoeg aspecten over om op te pakken of de praktijk te vinden? Deze interne activatie is De Landelijke Compostdag was een leuke manier Met deze meter kun je gemakkelijk het eigen te verbeteren. Om dit gestructureerd en in de gestart bij Specialiteiten Puttershoek. De mede- om medewerkers kennis te laten maken met het energieverbruik en dus CO2-voetafdruk meten, breedte te kunnen doen, heeft Suiker Unie een werkers daar kregen niet alleen veel informatie. digestaat van het eigen bedrijf. op het werk en privé. gemeenschappelijk thema gezocht op het Op hun beurt kwamen zij met mooie duurzame gebied van duurzaamheid in de suikerketen. voorbeelden uit hun praktijk. Van enkele van deze Bijna 75% van de verbeterpunten vanuit voorbeelden zijn posters gemaakt om iedereen ISO26000 gaan over onze Carbon Footprint. binnen Suiker Unie te inspireren. Door binnen Suiker Unie samen aan dit thema Puttershoek liet ook een sterke link zien tussen te werken, bestrijken we dus een groot deel duurzaamheid en het verbeterprogramma Total van deze actiepunten. Productive Maintenance. In TPM staat het voorkomen van verspilling en verliezen centraal. De specialiteitenfabriek neemt MVO voortaan mee in het TPM-overleg. Zo zoekt ze op structurele wijze naar verbetermaatregelen. Een deel daarvan is al doorgevoerd bij productielijnen. Daardoor zijn minder afval en een efficiëntere bezetting van de lijnen mogelijk. Ook is vanuit TPM besparende led-verlichting aangebracht. Ten slotte dragen vele kleine maatregelen bij aan een lagere CO2-uitstoot. Zoals het apart inzamelen van plastic verpakkingen van bezoekersjassen. MVO wordt op deze manier onderdeel van de dagelijkse gang van zaken. Gratis digestaat en energiemeter Suiker Unie heeft meegedaan aan de Landelijke leden MVO-werkgroep Compostdag op 23 maart Alle medewerkers konden die dag gratis compost (digestaat) van 6 7

5 Ketenverantwoordelijkheid Rik van de Woude is Procesoperator in Vierverlaten. Voor een optimale Henk Bosma weet als ervaren Bietenteler exact aan welke kwaliteitseisen een suikerbiet moet verwerking van biet tot suiker moet hij kunnen vertrouwen op eersteklas suikerbieten. voldoen alvorens de oogst op weg kan naar de fabriek. 8 9

6 Samen naar een duurzamere bietenteelt en bietverwerking Gijs Kuneman De kwaliteit van de suikerbiet heeft veel impact op het verwerkingsproces in de suikerfabriek. De winbaarheid van de suiker en het suikerpercentage bepalen in grote mate de benodigde hoeveelheid energie in de fabriek. Elk procent extra suikergehalte in de biet bespaart 7% energie per kilo suiker. Een aantal jaren geleden was tien ton suiker per Hogere rendementen per hectare en lagere kosten hectare de gemiddelde opbrengst. Nu is dat ruim staan daarin centraal. 13 ton. De ambitie ligt op 16 ton. Experts in teeltbegeleiding, zoals IRS, Universiteit De inzet van gewasbeschermingsmiddelen, rassen- Wageningen en HAS Hogeschool in s-hertogen- keuze en gerichte bemesting heeft een grote bosch, hebben in het KBB-project de duurzaamheid impact op de kosten en opbrengsten van de teelt. module van Unitip kritisch onder de loep genomen. Daarnaast heeft de hoeveelheid aanhangende Ze hebben verbetervoorstellen gedaan voor aarde logistieke gevolgen. Want meer aarde aan het programma en de rapportage van Unitip. de biet betekent minder bieten op transport. Telers krijgen hierdoor sneller en nauwkeuriger Bovendien heeft de hoeveelheid aanhangende inzicht in hun handelen en de gevolgen daarvan. Directeur Centrum voor Landbouw en Milieu Nu moeten telers er wat mee gaan doen. grond grote impact op de energie die nodig is om de bieten schoon te wassen. Samenwerking in de keten is van groot belang om tot verbeteringen te komen. Hiertoe heeft Suiker Unie, in samenwerking met het Centrum Een vraag in KBB was of de teeltbegeleiding de Als je bijvoorbeeld dankzij akkerranden natuur- voor Landbouw en Milieu (CLM) onderzoek juiste duurzaamheidthema s aansneed, zoals lijke vijanden kunt inzetten, zoals insecten die gedaan in het project Ketenverduurzaming nutriënten, energieverbruik en watergebruik. bladluizen eten, hoef je minder te spuiten. Bietenteelt en Bietverwerking (KBB). Centraal in En of de aanpak juist was. Dat was grotendeels het Maar er is ook leven rond de akker dat vooral geval, zo bleek uit interviews met deskundigen voor de maatschappij en de balans in de natuur en stakeholders, zoals telers en milieuorganisaties. heel belangrijk is. Denk aan mooie vogels als Alleen klimaatverandering en biodiversiteit gele kwikstaart en patrijs. Of aan vlinders, zitten nog niet in de teeltbegeleiding en Unitip. libellen en bloemen. Als een boer zorgt voor een Suiker Unie heeft dat manco voortvarend rijke akkernatuur, zou de maatschappij die dienst opgepakt met het vervolgproject Biodiversiteit kunnen betalen. De vraag is of je boeren daartoe en Bietenteelt. kunt overhalen. Belangrijk daarbij is het gehalte organische stof Verder zou het mooi zijn als meer bietentelers in de bodem. Dierlijke mest, plantresten en Unitip gaan gebruiken. Van ongeveer 20% naar dergelijke leggen CO2 vast in de grond en verlagen 50% de komende twee jaar lijkt me een stevige daarmee de uitstoot van dit broeikasgas. ambitie. Unitip levert al economisch voordeel op. Organische stof verbetert ook de bodemstructuur. Met nieuwe biodiversiteitsmaatregelen kan het Met meer lucht, betere waterafvoer en meer - vaak zonder meerkosten - ook meer leven op diertjes zoals wormen. Kortom met uiteindelijk en rond de akker opleveren. De telers moeten er meer biodiversiteit en een gezonder gewas. nog wat mee gaan doen. Daar ligt een uitdaging Veel van die biodiversiteit is nuttig voor de boer. voor Suiker Unie. KBB staat de duurzaamheidmodule van het teeltregistratieprogramma Unitip. Link naar video KBB-project Jurriaan Visser (Projectmanager Agrarische Dienst) Het KBB-project geeft de Agrarische Dienst en de telers inzicht in de effecten van teeltmaatregelen op het energie- en hulpstoffengebruik in de keten van bietenzaad tot suiker. Carbon Footprint (CFP) weetje! De bietenteelt bepaalt 39% van de Carbon Footprint van suiker

7 Klimaat & Energie Wim van Dam van het Projectteam Led Verlichting stelt hoge eisen aan licht en veiligheid. Led lijkt op daglicht, bespaart en is uitgegroeid tot de nieuwe norm. Danny Dietvorst is Chauffeur Bulktransport. Hij zit dagelijks op de weg en kent de effecten van toenemend verkeer. Groen gas brengt verlichting voor het milieu

8 Samen besparen In 2013 heeft Suiker Unie zeven CNG (Compressed In samenspraak met onze vervoerders test Natural Gas) vrachtwagens aangeschaft. In 2012 Suiker Unie boordcomputers. Hiermee kunnen zijn verschillende CNG-, LNG- en dieselvracht- we onze transportplanning verfijnen. Via een wagens, in samenwerking met de vervoerders, app op de smartphone krijgt de chauffeur alle uitgebreid getest op de CO2-emissie. De test informatie en een planning van de route. Dit kan leerde dat CNG de beste resultaten geeft. 2% besparen op de jaarlijkse kilometers. Dus ook Suiker Unie heeft bovendien een eigen CNG-tank- op de CO2-uitstoot. Alle chauffeurs krijgen verder station op haar fabrieksterrein in Dinteloord. een training in Het Nieuwe Rijden. Door gebruik Ook andere initiatieven dragen bij aan de doel- te maken van de massa en daarmee de kinetische stelling voor 2014 om 30% minder CO2 uit te energie van het voertuig, wordt flink op brandstof stoten bij het transport van suiker, ten opzichte en CO2-uitstoot bespaard. van het Lean & Green referentiejaar Marie-Claire van den Berg Producent film Plankgas Wegenbelasting is onrechtvaardig voor groen gas Zo worden nieuwe vrachtwagens uitgerust met Verduurzamen bietenvervoer grotere opleggers. Deze kunnen 35,5 ton suiker Ook bij het bietenvervoer zoekt Suiker Unie vervoeren in plaats van 30 ton. Dat betekent een samen met de vervoerders naar mogelijkheden lager aantal transportbewegingen. Een compressor om het brandstofverbruik en de CO2-uitstoot te bij de klant om suiker te lossen, vermindert verlagen. Na het rooien worden bieten naar eveneens veel CO2-uitstoot. De motor van de een verzamelplaats gebracht. Van daaruit vrachtwagen hoeft dan namelijk niet meer te gaan ze naar de fabriek. Om inzicht te krijgen draaien omdat de suiker wordt gelost met behulp in het brandstofverbruik is in vijftien wagens van elektriciteit in plaats van diesel. Gebruik van een boordcomputer ingebouwd. Met een basis- Groen gas is veel schoner dan welke autobrand- dacht ik wel eens. een compressor is ook veel stiller, waardoor wagen als uitgangspunt, worden de effecten stof dan ook. Maar waarom bestaat er dan zo We moeten naar een geheel nieuw autobelasting- dit voor de klant extra milieuwinst oplevert. van afdekzeilen, trailers, bandenspanning en weinig aandacht voor? Journalist Marie-Claire systeem. Daarin meet je de CO2-uitstoot vanaf de motortypes onderzocht. van den Berg maakte de film Plankgas over bron tot aan de uitlaat. Dus ook de kolencentrale deze vraag. Het werd een vermakelijk relaas. meerekenen die de elektriciteit opwekt. Op basis Inclusief een ontluisterend beeld van sommige daarvan maak je een eerlijke verdeling, van zeer Op het terrein van de suikerfabriek in Dinteloord politici die niet konden rechtvaardigen waarom schoon tot zeer vies. Dan ga je voor groen gas is in samenwerking met de TOM (Tuinbouw een Hummer goedkoper in de wegenbelasting een stuk minder belasting betalen. De schatkist Ontwikkelings Maatschappij) in 2013 een is dan een bescheiden MPV op groen gas. gaat daar weinig van merken, want zoveel van gietwaterfabriek in gebruik genomen. Deze zet Ik heb ontdekt dat door een sterke elektrische deze auto s zijn er niet. Hun aantal neemt gezuiverd proceswater uit de suikerfabriek om lobby het groene gas voor de politiek tweede gelukkig wel toe. Toen ik met mijn film anderhalf in gietwater voor de glastuinbouw op het terrein keuze is geworden. jaar geleden begon, waren het er vierduizend. AFC Nieuw Prinsenland. Naar verwachting wordt Die tweede keuze komt tot uiting in een Nu al zevenduizend. jaarlijks m3 gezuiverd proceswater ingewikkeld stelsel voor de wegenbelasting. Overigens krijgen hele kleine auto s op groen Ad Jansen (Projectmanager Logistiek) We liggen goed op koers met onze doelstelling om 30% minder CO2 uit te stoten. We moeten in 2014 nog wel een grote stap maken. Gietwaterfabriek omgezet naar m gietwater. Hierdoor Deze belasting is voor groen gas vanaf een gas wél belastingvoordeel. Goed voor het milieu hoeft de glastuinbouw geen schaars grond- en bepaalde gewichtsklasse veel hoger, vervolgt en je portemonnee. Ik overweeg om er ook eentje drinkwater te gebruiken. Voorheen ging dit Marie-Claire van den Berg. Dat wilde ik aan de aan te schaffen. Misschien moeten we ook proceswater naar de rivier De Dintel. kaak stellen. Daarbij viel me op dat politici machtig minder een auto willen bezitten en er elkaar een lijken, maar zich laten leiden door allerlei lobby- verhuren via SnappCar, tegen gereduceerd tarief. clubjes. Het lijkt wel alsof ze geen eigen ideeën (lachend) Dus minder auto s, maar meer auto s hebben. Wat een tandeloze tijgers zitten daar, op groen gas. 3 Carbon Footprint (CFP) weetje! Elke CNG-vrachtwagen levert een CO2-reductie op van 0,75% per jaar

9 Natuurlijk Arie Segers is Account Manager Industrie. Een buitendienstman pur sang, die weet dat suiker past in een gevarieerd eetpatroon en gezonde leefstijl. Allround Operator Robert Tomasoa is verantwoordelijk voor de productielijnen. Behalve bescherming biedt de verpakking informatie over herkomst en voedingswaarde

10 Suiker: energie van nature In de media wordt veel gediscussieerd over de toename van overgewicht. Suiker wordt hierbij vaak in een negatief daglicht gesteld. Suiker Unie en Kenniscentrum suiker & voeding vinden het belangrijk dat suiker in die discussie een eerlijke behandeling krijgt. Graag zien we dat suiker, in relatie tot voeding en gezondheid, op basis van feiten uit wetenschappelijk onderzoek objectief wordt neergezet. Overgewicht is in niemands belang. Gewichtstoe- Voedsel Consumptie Peiling name ontstaat door een scheve verhouding tussen Uit onderzoek van Wageningen University blijkt dat energie-inname en energieverbruik. Die energie de Nederlandse bevolking gemiddeld 24 kg suiker wordt weergegeven in calorieën. Suiker is een per persoon per jaar consumeert (sacharose van koolhydraat. Alle koolhydraten en suikers leveren nature aanwezig en toegevoegd). 4 kcal per gram. Eiwit levert ook 4 kcal per gram Nederlanders gebruiken dezelfde hoeveelheid en vet 9 kcal per gram. Bij energie-inname gaat suiker als in de jaren tachtig. Wél is er een het om de totale hoeveelheid calorieën. De bron verschuiving opgetreden. In die tijd werd het daarvan is niet belangrijk. merendeel van suiker in het huishouden toege- Elly Kaldenberg Diëtist Het gaat erom hoeveel je consumeert. voegd. Nu voegen we zelf veel minder suiker toe, maar wordt het meeste verwerkt door producenten van voedingsmiddelen. Suiker een natuurproduct Suiker is natuurlijk bekend voor het zoeten van producten. Andere zoetmiddelen voor de voedingsindustrie, zoals fructose, maltose of tarwemoutsiroop worden gemaakt uit tarwe en maïs. In Nederland wordt vrijwel alle suiker gewonnen Suiker ligt steeds meer onder vuur als dikmaker. we eten met zijn allen veel suiker. En we snoepen uit de suikerbiet. De opbrengst per hectare is Maar is dit terecht? Je hebt niet één voedings- ook heel veel. Kijk, een overmaat van suiker Kenniscentrum suiker & voeding heeft in mei 2013 de belangrijkste milieuparameter voor landbouw- stof waar je dik van wordt, zegt onafhankelijk gebruik levert een overmaat van calorieën op. het boek Wetenschappers aan het woord uitge- gewassen. Hoe hoger de opbrengst per hectare, diëtist Elly Kaldenberg. Maar dat geldt ook voor bijvoorbeeld vet. Je kunt gegeven. Thema s van het boek zijn onder andere: hoe lager het landgebruik en hoe meer land er over gezond leven, overgewicht, diabetes, metabool blijft voor andere doeleinden. De opbrengst van Elly Kaldenberg is eigenaar van SanAvis. Het gaat erom hoeveel je in totaal consumeert. syndroom, mondgezondheid, sport en gedrag. suiker vanuit biet bedraagt 13 ton per hectare. Dit bureau adviseert ondernemingen over voeding En hoe je dat doet. Zo krijg je in vloeibare vorm Wetenschappers en gezondheidsprofessionals De opbrengst van suikers vanuit tarwe en maïs is en gezondheid en maakt bedrijfsvoedings snel teveel binnen. Een glas sap van drie sinaas- vertellen in het boek over uitkomsten van weten- 4 tot 6 ton per hectare. Ook wat betreft energie, programma s met de gezonde en energieke appels heb je binnen twee tellen leeg. Maar drie schappelijk onderzoek en over hun adviezen voor water, kunstmest- en bestrijdingsmiddelen scoort medewerker als uitgangspunt. Suiker zit in sinaasappels pellen en in stukjes opeten, is een de dagelijkse praktijk. de suikerbiet beter dan andere gewassen. de hype, constateert ze. hele klus. Carbon Footprint (CFP) weetje! er niet één ding uithalen. Het is fijn om één boosdoener aan te wijzen voor Het is verstandig om bij dit soort dingen stil overgewicht. Jaren geleden was dat vet. Nu is te staan. Dat is een kwestie van eetgedrag. suiker aan de beurt. Daarbij krijgt suiker allerlei Een complex verhaal dat onder andere te maken onterechte verwijten naar het hoofd geslingerd. heeft met de talrijke verleidingen om ons heen. Dat maakt de discussie lastig. Die mogen hier en daar best wat minder. Denk onder Het is wél een onmiskenbaar probleem dat een meer aan kinderen op scholen. Is het nou nodig om groot deel van de bevolking te zwaar is. En ja, daar frisdrank te drinken en te snoepen? De Carbon Footprint van suiker vanuit de suikerbiet bedraagt gemiddeld 438 kg CO2 equivalenten per ton suiker

11 Maatschappelijk betrokken Paul Mesters is als Directeur Productie ook verantwoordelijk voor de overzeese rietsuiker en zoekt daarvoor graag duurzame Roy de Vries is tijdens de bietencampagnes samenwerkingsverbanden. Rondleider in Vierverlaten. Van heinde en ver komen bezoekers af op zijn inspirerende rondleidingen door het suikerproces

12 Samen voor een betere omgeving Vooruitzicht 2014 Solidaridad Samen werken aan veiligheid Gedurende drie jaar heeft Suiker Unie een Specialiteitenfabriek Puttershoek is al meer partnership met Solidaridad gehad om duurzame dan 600 dagen vrij van verzuimongevallen en is suikerrietteelt in Zuidelijk Afrika te bevorderen. hiermee koploper binnen Suiker Unie. Het delen Er is lokale voorlichting aan kleine boeren van de ervaringen met veiligheid kent binnen Stichting Veldleeuwerik gegeven over verbeteringen in de teelt en over Suiker Unie een zeer hoge prioriteit. In de stichting werken inmiddels 375 akkerbouwers hogere rendementen. Ook educatie en natuur Door identieke, herkenbare spandoeken op de en 50 verwerkende bedrijven samen aan de behoud waren een belangrijk onderdeel van vestigingen benadrukt Suiker Unie een uniform verduurzaming van de landbouw. Dit is minder het programma. veiligheidsbeleid: Wij werken veilig! dan beoogd. Om Stichting Veldleeuwerik extra Het duurzaamheidverslag Natuurlijk Duurzaam is geschreven conform de richtlijnen van het Global Reporting Initiative onder de aandacht te brengen, introduceert (GRI), de internationaal geaccepteerde standaard voor duurzaamheidverslaglegging. Suiker Unie heeft gekozen Ook in 2014 heeft Suiker Unie een aantal projecten op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen lopen. GRI verklaring: Sedex IMR Convenant Suiker Unie in 2014, onder het merk Van Gilse, om haar MVO-ambities en -prestaties conform GRI niveau C (self declared) te rapporteren en daarmee transparant Sedex is een non-profit organisatie die zich De provincie Groningen, gemeente Groningen Pondje Veldleeuweriksuiker. De suiker hiervan te maken. De GRI-tabel met de tien indicatoren staan vermeld op de website wereldwijd richt op ethisch en maatschappelijk en Suiker Unie hebben het Convenant Integratie is afkomstig van de telers van de stichting. Op de website is tevens achtergrondinformatie te vinden. Zoals interviews met stakeholders, die hun visie geven op verantwoord ondernemen. Het gaat hierbij om Milieu en Ruimtelijke ordening Suikerindustrie thema s als (arbeids)wetgeving, kinder- en 2013 (IMR- convenant) getekend. slavenarbeid, anti-intimidatiebeleid, eerlijke In dit convenant worden randvoorwaarden voor beloning, het opvolgen van wettelijke arbeids- de drie partijen vastgelegd met betrekking tot Project Biodiversiteit tijden en veiligheidsvoorzieningen. milieu en ruimtelijke ordening binnen een In samenwerking met het Centrum voor Landbouw Concept, design en realisatie: Living the brand Henk Bosma, Bietenteler Suiker Unie is lid van Sedex en is getoetst en bepaalde zone rondom Suiker Unie Vierverlaten. en Milieu (CLM), DLV PLant, IRS en HAS Hoge- Tekst: Danny Dietvorst, Chauffeur Bulktransport gecertificeerd op genoemde punten. Het doel van dit nieuwe convenant is om school s-hertogenbosch start Suiker Unie het Redactie: Richelle van Helten - Suiker Unie Wim van Dam, Projectteam Led Verlichting Puttershoek Suiker Unie voldoende ruimte te bieden om project Biodiversiteit. Dit driejarige project moet Fotografie: Jaap Vliegenthart Rik van de Woude, Procesoperator Vierverlaten zich verder te ontwikkelen en tegelijkertijd de de teler bewuster maken van het belang van Drukwerk: Van As Robert Tomasoa, Allround Operator Puttershoek leefbaarheid van de omgeving te waarborgen. biodiversiteit op de akker. Slootkanten, hout- Roy de Vries, Rondleider Vierverlaten singels en erf beplanting zorgen voor nuttige Arie Segers, Account Manager Industrie wat Suiker Unie nog meer kan doen op het gebied van duurzaamheid. Goud bij EcoVadis Colofon: Speciale vermelding, wij willen de volgende personen bedanken voor hun bijdrage aan dit verslag: Jurriëns PR, intact insecten die plagen in andere gewassen Verschijningsdatum: Gijs Kuneman, Directeur Centrum voor Landbouw en Milieu Op verzoek van onze klanten hebben we bestrijden. Suiker Unie wil hiermee telers maart 2014 Marie-Claire van den Berg, Journalist, producent Plankgas meegedaan aan een leveranciersbeoordeling stimuleren de biodiversiteit te bevorderen. Elly Kaldenberg, Diëtist door EcoVadis. Het doel van EcoVadis is het Paul Mesters, Directeur Productie Suiker Unie stimuleren van duurzaam ketenbeheer. Meer dan 150 foodbedrijven worden door EcoVadis Dit duurzaamheidverslag Natuurlijk duurzaam wordt uitgegeven in het Nederlands en Engels. Publicatie vindt beoordeeld op diverse duurzaamheidthema s. Interne activatie Suiker Unie scoort uitzonderlijk hoog op werk- In navolging van Specialiteiten Puttershoek omstandigheden, milieu en duurzaamheid. worden ook de medewerkers van de andere Suiker Unie heeft met de overall-score een fabrieken en het hoofdkantoor van Suiker Unie Wij stellen uw reactie op dit duurzaamheidverslag op prijs. Voor een reactie, maar ook voor vragen en meer top-3-positie binnen de levensmiddelensector. meer betrokken bij het duurzaamheidprogramma informatie kunt u contact opnemen met Richelle van Helten: richelle.van.helten@suikerunie.com. Dit heeft geresulteerd in een gouden status. Plant & Planet. Eerst krijgen ze informatie plaats door middel van een gedrukte versie. Een pdf versie van dit verslag en meer resultaten en activiteiten over ons duurzaamheidbeleid vindt u op de internetsite van Suiker Unie: hierover. Door vervolgens zelf met voorbeelden en ideëen uit de praktijk te komen en deze met elkaar te delen, kunnen ze bijdragen aan een lagere CO2-footprint en wordt het bewustzijn hierover verhoogd. Uiteindelijk wordt duurzaamheid onderdeel van het reguliere werk. Carbon Footprint (CFP) weetje! TPM blijft hierbij een belangrijke rol spelen. De nationale doelstelling voor duurzame energie is 14% in Het percentage duurzame energie bij Suiker Unie is nu al 18% (groen gas)

13 Gegevens 2013 Doelstellingen m3 Suiker Unie wil de beste zijn in het optimaal en duurzaam tot waarde brengen van alle componenten van de suikerbiet voor haar klanten, telers en medewerkers. Binnen het duurzaamheidprogramma Plant & Planet heeft Suiker Unie de volgende doelstellingen: waterverbruik in kwh energie per ton suiker in 2013 Meer dan 20 miljoen m3 groen gas productie in 2014 in Nederland 16,9% suikergehalte in een biet in 2013 In 2013 hebben de biomassavergisters (inclusief methaanreactor) in Dinteloord en Vierverlaten in totaal 19,2 miljoen m3 groen gas geproduceerd kg suikeropbrengst per hectare in ha suikerbieten in Nederland Naar verwachting gaan we de productiedoelstelling in 2014 zeker halen. 50% verlaging van het energieverbruik en de samenhangende emissies in de suikerproductie gedurende de looptijd van de Europese doelstellingen ( ), gebaseerd op het Kyoto Protocol. Het energieverbruik is ten opzichte van 1990 al met meer dan 45% gedaald dankzij maatregelen 5,73 miljoen ton suikerbieten in Nederland in de productie en door de kwaliteit van de bieten te verbeteren. Met nieuwe maatregelen is in 2013 het energieverbruik verder verminderd. Meer dan 30% CO2-emissieverlaging bij het transport van suiker in 2014 ten opzichte van het Lean & Green referentiejaar ,6 opleidings- dagen per medewerker per jaar In 2013 is een grote stap gezet naar een verdere verlaging van deze CO2-uitstoot. Lean & Green eist minimaal een CO2-emissieverlaging van 20%. 4,3% is het ziekteverzuim onder de medewerkers van Suiker Unie Suiker Unie heeft de ambitie echter op 30% in 2014 gezet. Naar verwachting wordt deze doelstelling gerealiseerd. Uitbreiding van het wagenpark dat rijdt op groen gas in 2014 gaat hier een belangrijke bijdrage aan leveren. 23

14 Gedrukt op FSC papier Noordzeedijk TL Dinteloord Postbus AC Oud Gastel T F info@suikerunie.com