Veiligheidsindex Rotterdam. Voorjaar 2003

Transcriptie

1 Veiligheidsindex Rotterdam Voorjaar 2003 Rapportage Bevolkingsenquête januari 2003 en feitelijke criminaliteitsgegevens en stadsgegevens over e druk mei 2003

2 Colofon: 1 e druk mei 2003, oplage Uitgave van Gemeente Rotterdam Expertisecentrum Programmabureau Veilig, telefoon Downloaden van deze index via: extra exemplaren kosten 12,50 (inclusief verzendkosten).

3 Meten is weten Rotterdam heeft een veiligheidsaanpak die werkt. Dat is een belangrijke conclusie uit deze Veiligheidsindex Zonneklaar is ook dat we onverminderd door moeten gaan met het veiliger maken van de stad. Dankzij deze Veiligheidsindex weten we waar we succes boeken en in welke wijk we er een schepje bovenop moeten doen. Een veiliger Rotterdam is en blijft de topprioriteit van het gemeentebestuur en van de politie en justitie. Werken aan een veiliger Rotterdam doen we door scherpe keuzes te maken, resultaten voorop te stellen en afspraken na te komen. Meetbare en controleerbare resultaten vormen de basis voor afspraken met bewoners, bedrijven, deelgemeenten en maatschappelijke instellingen. Op die manier laten wij ons controleren. Verbeteren van de wijkveiligheid staat centraal bij de veiligheidsaanpak. Nog voor het einde van dit jaar beschikken alle 62 wijken in Rotterdam over een eigen actieprogramma voor verbetering van de wijkveiligheid. Uitvoering van dat actieprogramma moet ertoe leiden dat binnen drie jaar de nu onveilige wijken van Rotterdam niet meer onveilig zijn. Voor een goede aanpak van de onveiligheid moeten aard en omvang van de veiligheidsproblemen in de stad bekend zijn. En moeten we weten of onze aanpak in de praktijk werkt. Daarvoor heeft Rotterdam een index ontworpen, een instrument waarmee de veiligheid gemeten wordt. Deze Veiligheidsindex is de graadmeter voor zowel de veiligheid van de stad als geheel als de veiligheid van de afzonderlijke deelgemeenten en wijken. Met de index is een eind gekomen aan het onoverzichtelijke woud van cijfers, instanties en definities waarmee tot dusver gewerkt moest worden. De Veiligheidsindex is nu de graadmeter voor veiligheid in Rotterdam. Het unieke van de Veiligheidsindex is dat een groot aantal gegevens - zowel feitelijke gegevens als de mening van inwoners - samengevat worden in één cijfer. Dat cijfer geeft de veiligheidssituatie weer. Vorig voorjaar is de Rotterdamse Veiligheidsindex voor de eerste keer uitgebracht, nu ligt de tweede index voor u. In deze meting wordt de veiligheidssituatie in 2002 beschreven en worden de ontwikkelingen van de veiligheid vergeleken met Ook nu weer is sprake van een gemêleerd beeld: in sommige wijken heeft de veiligheidsaanpak aantoonbaar resultaat opgeleverd, in andere wijken is nog een intensieve aanpak nodig. Een verschil met vorig jaar is dat we nu een cijfer van 1 (onveilig) tot 10 (veilig) hebben in plaats van 0 tot 5. We zijn nog niet tevreden, maar één ding staat vast: Werken aan een veiliger Rotterdam loont! Daarom gaan we ook keihard door met onze aanpak. Met de Veiligheidsindex kan iedereen zien of dat resultaat oplevert. Ivo Opstelten Burgemeester van Rotterdam Rabella de Faria Wethouder Veiligheid en Volksgezondheid

4

5 Inhoud 1 INLEIDING ROTTERDAMSE VEILIGHEIDSAANPAK WERKT Aanpak in de wijken en in de stad Centrumgebied heeft bijzondere aanpak Oude Westen en Tarwewijk Extra aanpak noodzakelijk Overige uitkomsten Conclusies OMGEVINGSKENMERKEN Sociale stabiliteit Percentage huurwoningen in bezit van corporaties Welvaart Samenstelling van de bevolking Mening over de buurt DIEFSTAL Conclusies over diefstal Geregistreerde diefstallen Diefstal als probleem in de buurt Slachtofferschap diefstal in eigen buurt DRUGS- EN DRANKOVERLAST Conclusies over drugs- en drankoverlast Geregistreerde drugs- en drankoverlast Drugsoverlast als probleem in de buurt Slachtofferschap drugsoverlast GEWELD Conclusies over geweld Geregistreerde geweldsdelicten Geweld als probleem in de buurt Slachtofferschap geweld in eigen buurt INBRAKEN Conclusies over inbraken Geregistreerde woninginbraken Geregistreerde inbraken in bedrijven en instellingen Woninginbraken als probleem in de buurt Slachtofferschap woninginbraken...64

6 8 VANDALISME Conclusies over vandalisme Geregistreerd vandalisme Vandalisme als probleem in de buurt Slachtofferschap vandalisme in de eigen buurt OVERLAST Conclusies over overlast Geregistreerde overlast Overlast als probleem in de buurt Slachtofferschap overlast SCHOON EN HEEL Conclusies over Schoon en Heel Registratie van problemen rond Schoon en Heel Schoon en Heel als probleem in de buurt Slachtofferschap "Schoon en Heel" VERKEER Conclusies over verkeer Geregistreerde verkeersongevallen Verkeer als probleem in de buurt Slachtofferschap verkeer in de eigen buurt OPENBAAR VERVOER Drugsoverlast in de metro Geweld in de metro Vandalisme in de metro Overlast in de metro Conclusies onveiligheid in metro Bijlagen Bijlage 1 Methodologische verantwoording Bijlage 2 Score Veiligheidsindex deelgemeenten Bijlage 3 Score Veiligheidsindex wijken Bijlage 4 Figurenlijst Bijlage 5 Tabellenlijst Bijlage 6 Definitielijst...124

7

8

9 Inleiding 9 1 Inleiding Voor u ligt de rapportage Veiligheidsindex 2003 van de gemeente Rotterdam. De Veiligheidsindex is een door het Programmabureau Veilig ontwikkeld instrument waarmee de sociale veiligheid in de gemeente op wijk-, deelgemeente- en stedelijk niveau kan worden gevolgd. De Veiligheidsindex geeft inzicht in de toestand van de stad en is opgebouwd uit de volgende bouwstenen: diefstal, drugsoverlast, geweld, inbraken, vandalisme, schoon en heel, overlast en verkeer. Doel Doel van de Rotterdamse Veiligheidsindex is een actuele stand van zaken te geven over de veiligheid in Rotterdam. De index meet de voortgang van de veiligheidsaanpak en gaat na of Rotterdam met de aanpak op de goede weg is. Hebben de maatregelen uit de wijkveiligheidsactieprogramma s effect op de veiligheid in de wijk en de stad? Rapportcijfer De Veiligheidsindex geeft voor de hele stad en voor alle wijken in de stad afzonderlijk een rapportcijfer. Het rapportcijfer loopt van 1 (onveilig) tot 10 (veilig). De index maakt het net als vorig jaar mogelijk om de wijken in vijf categorieën te typeren: onveilig, probleem, bedreigd, aandacht en veilig. In tabel 1 is aangegeven hoe de indeling is gemaakt. Tabel 1 Categorie-indeling Categorie Bandbreedte index Onveilige wijk < 3,9 Probleemwijk van 3,9 tot 5,0 Bedreigde wijk van 5,0 tot 6,0 Aandachtswijk van 6,0 tot 7,1 (Redelijk) veilige wijk 7,1 De index is een instrument in ontwikkeling. Verfijning en verbetering is onontkoombaar. Twee voorbeelden: de schaal van 0 tot 5 blijkt minder goed te hanteren dan een rapportcijfer tussen 1 en 10. Daarnaast is dit jaar voor het eerst de Productnormering Schoon en Heel opgenomen als vervanging voor directe opruimingskosten van huisvuil. De cijfers uit voorgaande jaren zijn met terugwerkende kracht omgerekend. 1 Het is de bedoeling dat volgend jaar gegevens van de RET en passanten- en ondernemersonderzoek onderdeel worden van de index. Opnieuw zorgen we voor aansluiting in historisch perspectief van de index. Uniek Het unieke van de Rotterdamse Veiligheidsindex is dat een groot aantal gegevens zowel feitelijke gegevens als bewonersoordelen samengenomen worden tot één cijfer dat de veiligheidssituatie weergeeft. Cijfers over het aantal aangiften en meldingen, ervaren buurtproblemen, slachtofferschap maar ook omgevingskenmerken als het gemiddelde inkomen en verhuisbewegingen vormen tezamen de Veiligheidsindex. 1 Voor een meer technische toelichting van de wijzigingen ten opzichte van 2001: zie bijlage 1, methodologische verantwoording.

10 10 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Metingen De eerste Veiligheidsindex is in juni 2002 verschenen. In deze meting werd de veiligheidssituatie in 2001 beschreven en de ontwikkelingen van de veiligheid in de periode 1999 tot en met Na de index volgden 13 deelgemeenterapportages en 62 wijkanalyses. Per deelgemeente zijn de wijken aan de hand van de methodiek van de Veiligheidsindex geanalyseerd. De Veiligheidsindex 2003 is de eerste integrale meting van de veiligheid sinds de meting die in juni 2002 verscheen. In de zomer van 2003 wordt in de wijken waar gestart is met de aanpak een extra zomermeting georganiseerd. Leeswijzer In de Veiligheidsindex 2003 worden de trends en ontwikkelingen van de index zelf, én van alle elementen van waaruit de index is opgebouwd, zichtbaar gemaakt. In hoofdstuk 2 worden de belangrijkste uitkomsten samengevat en wordt aan de hand daarvan de vraag beantwoord: werkt de Rotterdamse veiligheidsaanpak? In hoofdstuk 3 worden verschillende omgevingskenmerken van de deelgemeenten besproken. Hier ligt de nadruk op sociaal geografische kenmerken als adresbezetting en het gemiddelde inkomen, maar ook de tevredenheid met de wijk en de economische waarde van de woningen. De bouwstenen van de Veiligheidsindex: diefstal, drugsoverlast, geweld, inbraken, vandalisme, schoon en heel, overlast en verkeer, staan centraal in de daarop volgende hoofdstukken. Afsluitend wordt in hoofdstuk 12 een analyse van onveiligheid in het Openbaar Vervoer gepresenteerd.

11 Inleiding 11

12 12 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Figuur 1 Ontwikkeling index Rotterdam ,50 5,63 5,61 5, Tijdens het proces van aanpassing en verfijning van de gehanteerde schaalverdeling is een rekenfout geconstateerd die van invloed is op de indexscores van de voorgaande jaren. Hierdoor is de indexscore van 2001 lager dan destijds werd gerapporteerd. Zie voor een nadere toelichting bijlage 1 methodologische verantwoording. Figuur 2 Ontwikkeling index collegeprioriteiten ,7 2,7 3,1 3,5 4,2 4, ,5 1,8 1 Cool Oude Westen Zuidplein Spangen Stadsdriehoek /CS Tarwewijk Hillesluis Tussendijken Bovenstaande figuur toont de ontwikkeling van de acht onveilige wijken die het college in haar programma Het nieuwe elan van Rotterdam en zo gaan we dat doen tot prioriteit heeft benoemd. Indexwaarde 2001 in grijs en indexwaarde 2002 in groen.

13 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt 13 2 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt De Veiligheidsindex 2003 laat zien: de aanpak van onveilige wijken in Rotterdam werkt. De wijken waar de aanpak van veiligheid het verst gevorderd is, stijgen fors op de index. Tussendijken en Hillesluis, 2 van de 8 onveilige wijken uit de collegeprioriteiten, zijn niet meer onveilig. Vooral wijken waar geïnvesteerd is in de fysieke infrastructuur verbeteren. Over de hele linie oordeelt de bevolking van Rotterdam (iets) positiever over veiligheid in de eigen buurt. Het vertrouwen in de politie neemt in een aantal wijken toe. Daar staat tegenover dat er ook wijken zijn waar het minder goed gaat. Het Oude Noorden en Middelland zakken onder de grens van onveilige wijken. Op basis van de uitkomsten van de index continueert het gemeentebetuur de aanpak en neemt nieuwe of aanvullende maatregelen in de wijken waar dat nodig is. Afspraak met de bevolking is dat er in 2005 geen onveilige wijken meer zijn. Rotterdam iets veiliger De bewoners van Rotterdam oordelen iets positiever over veiligheidsaspecten in hun eigen buurt. Het percentage bewoners dat vindt dat overlast van jongeren vaak voorkomt in de eigen buurt daalde van 24% naar 22%. Het percentage dat vindt dat inbraken vaak voorkomt daalde van 24% naar 23%. Ook het vertrouwen in de politie neemt toe. Dat steeg van 38% naar 40%. Opvallend is dat bewoners tegelijkertijd minder tevreden zijn met hun eigen buurt: het percentage tevreden bewoners daalde van 71% naar 68%. In dit oordeel komen overigens niet alleen veiligheidsaspecten tot uitdrukking, maar ook de staat van de bebouwing en de omgeging, en de aanwezigheid van voorzieningen in de buurt. Het percentage mensen dat dat rommel op straat een probleem vindt steeg van 45% naar 48%. Het aantal mensen dat slachtoffer werd van een misdrijf nam af. De daling deed zich vooral voor bij inbraken en vandalisme. Het percentage mensen dat slachtoffer werd van woninginbraak daalde van 4% naar 3%, voor poging tot inbraak daalde het van 6% naar 5%. Het slachtofferschap van vernieling of zaakbeschadiging zakte van 9% naar 7%. Het aantal aangiften en meldingen bleef in de stad ongeveer gelijk 1. Op enkele onderdelen nam het aantal aangiften en meldingen af: het aantal aangiften van inbraken daalde van 23 naar 21 per adressen het aantal meldingen van vandalisme daalde van 9 naar 8 per inwoners. Daarentegen steeg het aantal aangiften van diefstal: van 74 naar 80 per inwoners. Dit lijkt veroorzaakt te worden door de toegenomen mogelijkheden om aangifte te doen (telefonisch en per internet). Totaalbeeld uitkomst Rotterdam stijgt iets op de Veiligheidsindex: van 5,61 naar 5,64. 1 Geldt voor het totaal aan aangiften en meldingen. In de index wordt gebruik gemaakt van een selectie van onderwerpen, die gemiddeld genomen stijgt in vergelijking met Het aantal aangiften voor de hele politieregio Rotterdam Rijnmond is in 2002 gedaald ten opzichte van 2001

14 14 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Tussendijken Index stijgt van 3,3 naar 4,4 Bevolkingsoordeel positiever - positiever over alle veiligheidsaspecten - tevredenheid met de buurt stijgt van 40% naar 47% - vertrouwen in de politie neemt toe van 41% naar 47% - percentage bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt daalt van 55% naar 38% Slachtofferschap daalt - slachtofferschap diefstal uit de auto daalt van 69% naar 49% - slachtofferschap bedreiging daalt van 10% naar 4% - slachtofferschap woninginbraken daalt van 3% naar 1% Aangiften en meldingen dalen - meldingen van drugsoverlast dalen van 122 naar 62 - aangiften van diefstal dalen van 71 naar 65 per inwoners - aangiften van inbraken dalen van 29 naar 20 per adressen Hillesluis Index stijgt van 3,8 naar 4,2 Bevolkingsoordeel geeft gemengd beeld - bewoners oordeel positiever op meeste veiligheidsaspecten: - percentage bewoners dat vindt dat diefstal vaak voorkomt daalt van 40% naar 35% - percentage bewoners dat vindt dat inbraak vaak voorkomt daalt van 26% naar 19% - percentage bewoners dat vindt dat rommel op straat vaak voorkomt daalt van 66% naar 60% - tevredenheid met de buurt daalt van 54% naar 45% - vertrouwen in de politie neemt af van 41% naar 30% Slachtofferschap daalt - slachtofferschap diefstal uit de auto daalt van 49% naar 23% - slachtofferschap bedreiging daalt van 11% naar 6% - slachtofferschap woninginbraken daalt van 5% naar 1% Aangiften en meldingen dalen - aangiften van diefstal dalen van 64 naar 61 per inwoners - aangiften van inbraken dalen van 24 naar 22 per adressen Spangen Index stijgt van 2,5 naar 2,7 Bevolkingsoordeel positiever - bewoners oordeel positiever op meeste veiligheidsaspecten: - percentage bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt daalt van 58% naar 49% - percentage bewoners dat vindt dat geweld vaak voorkomt daalt van 19% naar 12% - percentage bewoners dat vindt dat inbraak vaak voorkomt daalt van 26% naar 13% - tevredenheid met de buurt is stabiel: 31% - vertrouwen in de politie neemt toe van 33% naar 51% Slachtofferschap neemt toe - slachtofferschap diefstal uit de auto stijgt van 60% naar 73% - slachtofferschap van tasjesroof zonder geweld stijgt van 5% naar 6% Aangiften en meldingen blijven gelijk - aangiften van diefstal dalen van 62 naar 56 per inwoners - aangiften van inbraken dalen van 29 naar 21 per adressen - meldingen van mishandeling stijgen van 36 naar 40 per inwoners

15 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt Aanpak in de wijken en in de stad Het vijfjarenprogramma veiligheid stelt een integrale aanpak centraal. De regie daarvan ligt bij de stad én bij de deelgemeenten. In de aanpak van de wijken zijn bepalend: 4 investeren in de fysieke en sociale infrastructuur 4 beheer en onderhoud 4 toezicht en handhaving Voor drie thema s is de aanpak in de stad bepalend: 4 drugs 4 geweld 4 jeugd De index laat zien dat in de wijken, waar de aanpak het verst gevorderd is, de veiligheid toeneemt. Hiernaast staan de belangrijkste uitkomsten van drie van deze wijken: Tussendijken, Hillesluis en Spangen. Tussendijken is een goed voorbeeld van hoe de veiligheidsaanpak werkt. Daar gaan investeringen in zogenaamde hotspots (Grote Visserijstraat, Mathenesserweg) gepaard met domeingericht toezicht en handhaving in het openbaar vervoer en op straat. De Roteb doet extra veegbeurten in deze wijk en werkt samen met Gemeentewerken en Stadstoezicht aan Resultaat op Straat. In 2002 zijn eerste vorderingen gemaakt met de persoonsgerichte aanpak van drugsoverlast. De uitkomsten uit de index tonen aan dat deze combinatie van dader- en domeingerichte maatregelen werkt. Bewoners ondervinden verbeteringen aan den lijve en dat vertaalt zich in een toegenomen tevredenheid met de buurt. Ook Hillesluis laat zien dat de aanpak werkt. Er vinden fysieke investeringen plaats in de Riederbuurt Noord. Stadstoezicht houdt streng de hand aan het aanbieden van huisvuil door middel van bestuurlijke handhaving. Wie zijn vuil op het verkeerde moment of op de verkeerde plek zet, krijgt onmiddellijk een boete. De politie houdt intensief toezicht op risicolocaties. Tegelijkertijd laten de uitkomsten zien dat de domeingerichte aanpak nog niet voldoende effect heeft: geweld en jongerenoverlast blijven een probleem. En het positievere bewonersoordeel over afzonderlijke veiligheidsaspecten vertaalt zich nog niet in een toegenomen vertrouwen in de politie en tevredenheid met de buurt. Drugsoverlast is de grootste veroorzaker van onveiligheid in Spangen. In 2002 werd gestart met gebiedsontzeggingen voor overlastgevende verslaafden. De Roteb, Gemeentewerken en Stadstoezicht werken in deze wijk gezamenlijk aan het schoon houden van de straten. De politie houdt extra toezicht op binnenterreinen om het aantal woninginbraken terug te dringen. Daarnaast worden woningen aangepast aan de eisen van het Politiekeurmerk Veilig Wonen. Het vertrouwen in de politie neemt toe en Spangen stijgt op de Veiligheidsindex. De fysieke investeringen in de buurt zijn echter nog niet zover dat zij leiden tot een verbetering van de tevredenheid met de eigen buurt.

16 16 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Stadsdriehoek / CS Kwartier Index stijgt van 2,8 naar 3,1 Bewonersoordeel positief - de tevredenheid met de eigen buurt is stabiel: 81% - het percentage van de bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt daalt van 21% naar 18% - het percentage van de bewoners dat vindt dat vandalisme vaak voorkomt daalt van 38% naar 34% - het vertrouwen in de politie is stabiel: 40% Slachtofferschap stabiel - slachtofferschap diefstal uit de auto stijgt van 44% naar 52% - slachtofferschap inbraken daalt van 5% naar 4% - slachtofferschap van vandalisme daalt van 13% naar 9% Aangiften en meldingen stijgen in 2002, dalen fors 1e kwartaal aangiften diefstal stijgen van 580 per inwoners naar 710 per inwoners - aangiften straatroof dalen in 2002 van 47 naar 44 per inwoners, in eerste kwartaal 2003 verdere daling van ruim 30% Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt Index daalt van 1,8 naar 1,5 Bevolkingsoordeel gemengd - bewonersoordeel op meeste veiligheidsaspecten iets negatiever - percentage bewoners dat vindt dat diefstal uit auto s vaak voorkomt stijgt van 43% naar 54% - percentage bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt stijgt van 29% naar 35% - percentage bewoners dat vindt dat geweld vaak voorkomt daalt van 19% naar 13% - tevredenheid met eigen buurt stijgt van 70% naar 78% - vertrouwen in de politie neemt toe van 41% naar 48% Slachtofferschap gemengd - slachtofferschap van diefstal uit auto s neemt toe van 34% naar 57% - slachtofferschap van bedreiging daalt van 13% naar 11% Aangiften en meldingen nemen toe in 2002, dalen fors 1e kwartaal aangiften diefstal stijgen van 712 naar 844 per inwoners - aangiften straatroof dalen in 2002 van 69 naar 55 per inwoners, in eerste kwartaal 2003 verder daling van ruim 30% Zuidplein Index daalt van 2,9 naar 2,7 Bevolkingsoordeel negatiever - bewonersoordeel op meeste veiligheidsaspecten negatiever - percentage van bewoners dat vindt dat geweld vaak voorkomt stijgt van 29% naar 31% - percentage van bewoners dat vindt dat overlast jongeren vaak voorkomt stijgt van 32% naar 35% - percentage van bewoners dat vindt dat vandalisme vaak voorkomt daalt van 47% naar 38% - tevredenheid met de buurt stijgt van 59% naar 64% - vertrouwen in de politie daalt van 49% naar 46% Slachtofferschap neemt toe - slachtofferschap van diefstal uit auto s stijgt van 30% naar 41% - slachtofferschap van inbraken stijgt van 4% naar 5% Aangiften en meldingen gemengd beeld - aangiften van diefstal dalen van 685 naar 645 per inwoners - meldingen van bedreiging stijgen van 14 naar 25 per inwoners

17 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt Centrumgebied heeft bijzondere aanpak Van de acht wijken die in het collegeprogramma met prioriteit worden aangepakt zijn drie wijken anders dan andere. Het gaat om Stadsdriehoek/CS-kwartier, Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt en Zuidplein. Alle drie zijn wijken met een centrumfunctie. CS-kwartier en het Zuidplein zijn daarnaast een groot verkeersknooppunt van openbaar vervoer. De onveiligheid in deze wijken betreft niet zozeer de bewoners, als wel de bezoekers en ondernemers in het gebied. In toekomstige indexen zal hun mening over veiligheid in het gebied worden meegenomen. In deze gebieden zijn sinds november 2002, net als in de andere onveilige wijken, stadsmariniers aangesteld. Het is duidelijk dat het resultaat van hun inspanningen in deze index, die over 2002 gaat, nog nauwelijks terug te vinden is. Op en om het Centraal Station zijn in de eerste maanden van 2003 veel maatregelen voor de verbetering van de veiligheid genomen. Er is camera-toezicht, het stationsgebied wordt extra schoon gehouden en de politie heeft speciaal toezicht ingezet. De politiecijfers laten zien dat de aanpak werkt: het aantal aangiften daalt snel. Er zijn nog geen enquetegegevens beschikbaar, in juni 2003 zullen de resultaten van de aanpak in speciaal passantenonderzoek worden gemeten. De resultaten worden verwerkt in de zomermeting van de index. In de Stadsdriehoek werden in 2002 maatregelen genomen om het geweld in het uitgaansleven terug te dringen (horecare). De politie zette met succes straatroofteams in. In het eerste kwartaal van 2003 daalde het aantal aangiften in het Centrumgebied met 30%. In Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt richten de maatregelen zich vooral op toezicht en handhaving. Net als in de Stadsdriehoek werd horecare toegepast om veiligheid in uitgaansgebieden te verbeteren. Vanaf begin dit jaar worden er straatroofteams van de politie ingezet. De politie houdt intensiever toezicht met buurtagenten en extra patrouilles. Stadstoezicht, Gemeentwerken en Roteb hebben bij buurtschouwen geconstateerde gebreken versneld aangepakt. Op het Zuidplein zijn sinds eind 2002 nieuwe maatregelen genomen. Er is een toezichtsmodel van start gegaan waarin politie, RET, Stadstoezicht en een particuliere beveiligsdienst gezamenlijk werken aan de veiligheid. Er is zichtbaar toezicht op het metrostation en in het winkelcentrum. De schoonmaakfrequentie van Zuidplein-laag (het busstation) is verhoogd en de RET heeft het onderhoudsniveau daar verbeterd. In mei wordt boven extra verlichting aangebracht en gaan op straatniveau stratenmakers aan de slag. Naast deze investeringen in de omgeving richten de maatregelen zich op Veilig Ondernemen op het Zuidplein. Ondernemers hebben van de politie hulp gekregen bij het nemen van preventieve maatregelen en in overleg met politie en justitie wordt de vervolging van winkeldieven verbeterd.

18 18 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Oude Westen Index stijgt van 1,5 naar 1,8 Bevolkingsoordeel negatiever - negatiever over bijna alle veiligheidsaspecten, met uitzondering van inbraken - percentage bewoners dat vindt dat inbraken vaak voorkomt daalt van 26% naar 23% - tevredenheid met de buurt is stabiel (circa 50%) - vertrouwen in de politie neemt toe van 34% naar 46% Slachtofferschap daalt, met uitzondering van diefstal - slachtofferschap bedreiging daalt van 9% naar 8% slachtofferschap woninginbraken daalt van 11% naar 6% slachtofferschap diefstal uit de auto stijgt van 27% naar 58% Aangiften en meldingen dalen, met uitzondering van diefstal - aangiften diefstal stijgen van 127 naar 150 per inwoners - aangiften inbraken dalen van 51 naar 30 per adressen - aangiften straatroof dalen van 23 naar 19 per inwoners Tarwewijk Index daalt van 3,6 naar 3,5 Bevolkingsoordeel geeft gemengd beeld - bewonersoordeel positiever op meeste veiligheidsaspecten: - percentage bewoners dat vindt dat diefstal vaak voorkomt blijft gelijk (circa 32%) - percentage bewoners dat vindt dat inbraak vaak voorkomt daalt van 30% naar 17% - percentage bewoners dat vindt dat bedreiging vaak voorkomt daalt van 17% naar 8% - percentage bewoners dat vindt dat rommel op straat vaak voorkomt stijgt van 58% naar 69% - tevredenheid met de buurt daalt van 55% naar 45% - vertrouwen in de politie neemt toe van 44% naar 48% Slachtofferschap daalt - slachtofferschap van tasjesroof daalt van 9% naar 3% - slachtofferschap poging tot inbraak daalt van 8% naar 4% - slachtofferschap van inbraak daalt van 6% naar 5% Aangiften en meldingen stabiel - aangiften van diefstal uit auto dalen van 26 naar 20 per inwoners - meldingen van bedreiging en mishandeling stijgen van 120 naar 167 per inwoners

19 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt Oude Westen en Tarwewijk Niet alle wijken met een veiligheidsaanpak stijgen op de index. Hiernaast staan de uitkomsten het Oude Westen en de Tarwewijk. Beide wijken laten belangrijke verbeteringen zien in de objectieve veiligheid (aangiften en meldingen, slachtofferschap). Bij bewoners is het vertrouwen echter nog niet hersteld, want er zijn geen verbeteringen te zien in de subjectieve veiligheidsgevoelens. In het Oude Westen verbetert de objectieve veiligheid (aangiften en meldingen, slachtofferschap), maar uit de enquête blijkt dat bewoners dat (nog) niet ervaren. De maatregelen richten zich vooral op toezicht en handhaving. Er hangen op verschillende plekken camera s en er zijn straatroofteams van de politie actief. Als opvolging van de zomeraanpak is in het Oude Westen een septemberoffensief tegen verschillende vormen van overlast gevoerd. De huidige infrastructuur verklaart deels de beleving van de bewoners. De wijk bestaat uit dichte, hoge bebouwing met weinig buitenruimte. De bevolking is divers van samenstelling en woont dicht op elkaar. De woonwijk wordt doorkruist door enkele centrale aders (Weena, West-Kruiskade en de Nieuwe Binnenweg) waar altijd veel gebeurt. Bewoners maken die incidenten, mede door de dichte bebouwing, van dichtbij mee. De op handhaving en toezicht gerichte maatregelen hebben wel een duidelijk effect op het vertrouwen in de politie. Ook in de Tarwewijk wordt ingezet op toezicht en handhaving. In het najaar hebben gerichte fouilleringsacties plaatsgevonden en de politie houdt intensiever toezicht in de wijk. Het vertrouwen in de politie neemt toe. Gelijktijdig worden drie hotspots in de wijk aangepakt: de Dordtselaan, de Bas Jungeriusstraat en de Katendrechtse Lagendijk. Om het huisvuil op straat tegen te gaan zijn er ondergrondse containers geplaatst. In de afgelopen periode leidde dat tot het tegenovergestelde: bewoners zetten hun vuil naast de containters. Om dit te corrigeren start binnenkort de campagne Tarwewijk schoon. De wijk wordt extra schoongemaakt en bewoners worden voorgelicht over het plaatsen van afval. Aansluitend zal, net als in Hillesluis, bestuurlijke handhaving worden ingezet. Het uitblijven van een stijging op de index blijkt vooral uit de afgenomen tevredenheid met de eigen buurt en een negatiever oordeel over Schoon en Heel.

20 20 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Oude Noorden Index daalt van 3,8 naar 3,0. 2 Bevolkingsoordeel negatiever - negatiever over alle veiligheidsaspecten - percentage van de bewoners dat vindt dat geweld vaak voorkomt stijgt van 9% naar 11% - percentage van de bewoners dat vindt dat overlast jongeren vaak voorkomt stijgt van 31% naar 35% - percentage van de bewoners dat vindt dat diefstal vaak voorkomt stijgt van 35% naar 45% - tevredenheid met de buurt daalt van 62% naar 47% - vertrouwen in de politie neemt toe van 31% naar 35% Slachtofferschap neemt toe - slachtofferschap diefstal uit de auto stiigt van 33% naar 49% - slachtofferschap bedreiging stijgt van 6% naar 10% - slachtofferschap woninginbraken stijgt van 2% naar 3% Aangiften en meldingen stijgen - aangiften diefstal stijgen van 61 naar 67 per inwoners - meldingen van overlast stijgen van 56 naar 66 per inwoners Middelland Index daalt van 3,74 naar 3,68. 2 Bevolkingsoordeel iets negatiever - percentage van bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt stijgt van 30% naar 35% - tevredenheid met de buurt daalt van 65% naar 62% - vertrouwen in de politie neemt toe van 36% naar 39% Slachtofferschap neemt toe - slachtofferschap van diefstal uit auto s stijgt 40% naar 53% - slachtofferschap van tasjesroof (zonder geweld) stijgt van 3% naar 10% Aangiften en meldingen nemen af - aangiften van diefstal dalen van 114 naar 83 per inwoners - aangiften van inbraken dalen van 47 naar 34 per adressen - meldingen van bedreiging en mishandeling stabiel: 28 per inwoners 2 Door technische wijzigingen in de index (zie bijlage 1 de methodologische verantwoording) is de herberekende indexwaarde van Middelland en Oude Noorden in 2001 lager dan 3,9. In 2002 hebben beide wijken een indexwaarde lager dan de grens van onveilige wijken.

21 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt Extra aanpak noodzakelijk De index van het Oude Noorden laat op bijna alle onderwerpen een verslechtering zien. Een ontwikkeling die ook werd gesignaleerd door de voorzitter van de deelraad alsmede door buurtagenten en veiligheidscoördinatoren in de wijk. Op basis van die signalen is al in de Stuurgroep Veilig in overleg met de voorzitter in het eerste kwartaal van 2003 een nieuw arsenaal aan maatregelen ingezet. Het gaat om een combinatie van een sociale en een repressieve aanpak. Het bieden van vrijwillige, drang- en dwanginterventies ten behoeve van de sociale integratie van jongeren en hun ouders. Maar ook: toezicht, gericht opsporen en snel strafrechtelijk vervolgen. In augustus 2003 moeten de eerste resultaten zijn geboekt. De wijk Middelland heeft bovengemiddeld te maken met diefstal uit auto s, bedreiging en tasjesroof (zonder geweld). Het bevolkingsoordeel wordt negatiever over drugsoverlast en de tevredenheid met de eigen buurt. Dit alles vraagt om extra aandacht op de korte termijn. Deze extra aanpak is in voorbereiding en wordt binnenkort besproken in de Stuurgroep Veilig. Een positieve ontwikkeling is dat het vertrouwen in de politie toeneemt.

22 22 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Bospolder Index stijgt van 3,8 naar 4,5 Bevolkingsoordeel positiever - positiever over alle veiligheidsaspecten - tevredenheid met de buurt stijgt van 51% naar 54% - vertrouwen in de politie neemt toe van 38% naar 51% - percentage bewoners dat vindt dat drugsoverlast vaak voorkomt daalt van 56% naar 39% Slachtofferschap stijgt - slachtofferschap diefstal uit de auto stijgt van 32% naar 53% - slachtofferschap bedreiging stabiel: 6% - slachtofferschap poging tot inbraak 5% naar 6% Aangiften en meldingen stabiel, met uitzondering van diefstal - aangiften van diefstal stijgen van 48 naar 72 per inwoners, vooral door toegenome diefstal uit auto s Hoogvliet Index van Hoogvliet Noord stijgt van 6,2 naar 6,9 Index van Hoogvliet Zuid daalt van 7,1 naar 6,4 Hoogvliet Noord - bewonersoordeel positiever op bijna alle veiligheidsaspecten - tevredenheid met de eigen buurt stijgt van 69% naar 78% - vertrouwen in de politie daalt van 38% naar 34% - slachtofferschap diefstal neemt toe - slachtofferschap inbraken en vandalisme neemt af - aangiften en meldingen stabiel Hoogvliet Zuid - bewonersoordeel negatiever op bijna alle veiligheidsaspecten - tevredenheid met de eigen buurt daalt van 80% naar 77% - vertrouwen in de politie daalt van 38% naar 32% - slachtofferschap diefstal neemt af - slachtofferschap inbraken en geweld neemt toe - meldingen van overlast en geweld nemen toe Overlast door jongeren Bevolkingsoordeel positiever in Charlois en Feijenoord - percentage bewoners dat vindt dat overlast van jongeren vaak voorkomt: - Charlois: daling van 23% naar 19% - Feijenoord: daling van 29% naar 24% Stijging van overlast door jongeren in Kralingen-Crooswijk - percentage bewoners dat vindt dat het vaak voorkomt stijgt van 23% naar 26%

23 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt Overige uitkomsten In de kaders op de linkerpagina staan nog enkele opvallende uitkomsten, die van belang zijn bij het beantwoorden van de vraag: werken de maatregelen. In Bospolder is de stijging van de index vooral terug te voeren op het positiever wordende bevolkingsoordeel. In 2002 is in de wijk een groot herstructureringsproject van start gegaan. Enkele woonblokken zijn compleet gesloopt. Deze herstructurering gaat gepaard met aanvullende maatregelen. De slooplocaties zijn ingezaaid en worden schoongehouden. Er wordt extra toezicht gehouden om te voorkomen dat de bouwterreinen kunnen dienen als schuilplaats voor overlastgevers. Met de slooppanden lijkt een groot deel van de drugsoverlast verdwenen te zijn. In Hoogvliet wordt zowel in Noord als in Zuid gewerkt aan herstructurering. Het zwaartepunt ligt echter in Hoogvliet-Noord. In Hoogvliet-Zuid blijft nieuwbouw vooralsnog achter bij sloop. De investeringen in de fysieke infrastructuur zijn dus wel van start gegaan, maar krijgen nog onvoldoende opvolging. Ook gaan ze onvoldoende vergezeld van extra inzet op toezicht en handhaving en beheer en onderhoud. De uitkomsten van de index zijn aanleiding om de toereikendheid van de ingezette maatregelen opnieuw te bezien. Hiernaast staan ook enkele uitkomsten over jongerenoverlast. De overlast daalt in de gebieden waar veel maatregelen zijn genomen. Feijenoord kent onder meer de Veilig op School methodiek, de groepsaanpak (waarbij de leiders uit een groep worden geïdentificeerd en aangepakt) en het Stedelijk Intrument Sluitende aanpak. Ook in Charlois wordt gewerkt aan Veilig op School en SISA. Daarnaast kent de deelgemeente het TIP (Transferinformatiepunt) waar politie, justitie en hulpverlening informatie uitwisselen over individuele criminele of overlastgevende jongeren. Uit de cijfers lijkt een verplaatsing van de overlast richting Kralingen-Crooswijk naar voren te komen. Een beeld dat wordt bevestigd uit recent veldonderzoek. In de eerste maanden van 2003 is daarom in Kralingen-Crooswijk gestart met een repressieve aanpak van overlastgevende / criminele jongeren aldaar.

24 24 Veiligheidsindex Rotterdam Conclusies De maatregelen die Rotterdam inzet om de stad veiliger te maken werken. Fysieke investeringen hebben groot effect, zeker als ze vergezeld gaan van een dadergerichte aanpak, gericht toezicht op en het schoonhouden van slooplocaties. Ook de intensieve politie-inzet werkt. De objectieve veiligheid neemt toe en het vertrouwen in de politie stijgt. Echter, de invloed op de algemene tevredenheid met de buurt is nog niet waarneembaar. De stedelijke dader- en domeinaanpak van drugsoverlast levert veel resultaat op in Tussendijken, Spangen en Bospolder. Een combinatie van verbeteringen in de bebouwing, domeingericht toezicht en een persoonsgerichte aanpak van daders leidt tot het beste resultaat. Ook op het gebied van jeugd zijn verbeteringen zichtbaar. De ingezette maatregelen in Feijenoord en Charlois hebben effect. Met een repressieve aanpak wordt de toenemende overlast in Kralingen-Crooswijk aangepakt. Op het gebied van geweld worden vooral resultaten geboekt door de straatroofteams in het Centrum. Het aantal aangiften daalde het eerste kwartaal met 30%. Voor het Oude Noorden en Middelland worden extra maatregelen genomen.

25 Rotterdamse veiligheidsaanpak werkt 25

26 26 Veiligheidsindex Rotterdam 2003

27 Omgevingskenmerken 27 3 Omgevingskenmerken De gemeente Rotterdam bestaat uit 11 deelgemeenten, een Centrumraad en de wijkraad van Pernis (hierna: 13 deelgemeenten) die voor een groot gedeelte zelf verantwoordelijk zijn voor de veiligheid in hun wijken. Met wijkpartners zoals politie, justitie en gemeentelijke diensten worden afspraken gemaakt over hoe de deelgemeente veiliger kan worden. Deze afspraken zijn vastgelegd in zogenaamde wijkveiligheidsactie-programma s. Elke vier maanden wordt de voortgang van de uitvoering gemonitord. De deelgemeenten hebben ieder hun eigen kenmerken. In dit hoofdstuk worden de omgevingskenmerken die samenhangen met veiligheid besproken. 3.1 Sociale stabiliteit Het gevoel van (on)veiligheid in een wijk wordt mede bepaald door de sociale samenhang in de wijk. Uit onderzoek 1 blijkt dat bewoners zich bij een lage sociale samenhang minder veilig voelen. Belangrijke indicatoren voor de sociale samenhang zijn de woonduur en de omvang van het vertrek uit de buurt. Hoe groter het verloop in een wijk en hoe meer nieuwe bewoners, hoe kleiner de mogelijkheden om tot een hechte sociale structuur in de wijk te komen. De woonduur en omvang van het vertrek hangen uiteraard sterk met elkaar samen. Figuur 3 Percentage adresbezetting < 2 jaar per deelgemeente Rotterdam Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum % 10% 20% 30% 40% Bron: COS Rotterdam In figuur 3 is per deelgemeente het percentage adressen te zien dat korter dan 2 jaar door dezelfde hoofdbewoner is bewoond. In 2002 is dit percentage lager dan in voorgaande jaren: 20% van de adressen is korter dan 2 jaar bewoond tegenover 22% in In het Stadscentrum is het percentage adresbezettingen korter dan 2 jaar het hoogst: 26% in De stedelijke daling is een positieve ontwikkeling, de kans op een hechtere sociale structuur wordt groter. 1 Intomart 2000, voor het beleid achter de cijfers.

28 28 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 In de deelgemeenten Charlois, IJsselmonde, Feijenoord, Prins Alexander, Noord en Delfshaven is dezelfde daling ten opzichte van de voorgaande jaren te zien als in Rotterdam. In het Stadscentrum, Pernis, Kralingen-Crooswijk en Overschie neemt het percentage toe. 3.2 Percentage huurwoningen in bezit van corporaties Figuur 4 Percentage huurwoningen 2 Rotterdam Hoek van Holland Hoogvliet Charlois Prins Alexander Pernis IJsselmonde Feijenoord Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: COS, Rotterdam De betrokkenheid bij de wijk hangt ook samen met het eigen woningbezit op het aantal huurwoningen. In Rotterdam wordt 78% van de woningen verhuurd. Uit figuur 4 valt op te maken dat het percentage huurwoningen de afgelopen 5 jaar ongeveer gelijk is gebleven. In Pernis en Hillegersberg-Schiebroek zijn relatief weinig huurwoningen. Deelgemeente Feijenoord en Delfshaven bestaan voor een groot gedeelte uit huurwoningen. In Hoogvliet en IJsselmonde neemt het percentage huurwoningen af, door herstructurering en nieuwbouw. In Hillegersberg-Schiebroek en Noord neemt het percentage huurwoningen juist toe. 2 Slechts per twee jaar beschikbaar.

29 Omgevingskenmerken 29 Figuur 5 Verhouding huurwoningen particulieren en corporaties Rotterdam Hoek van Holland Hoogvliet Charlois Prins Alexander Pernis IJsselmonde corporaties particulieren Feijenoord Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: COS, Rotterdam In figuur 5 is het percentage woningen verhuurd door corporaties en door particulieren te zien. Het percentage huurwoningen verhuurd door corporaties ligt boven de 70%. In het Stadscentrum en Noord is dit percentage het laagst, in Hoogvliet, Hoek van Holland en Overschie het hoogst. 3.3 Welvaart Om de verschillen in welvaart in beeld te brengen is gekeken naar het percentage van de bevolking dat een uitkering ontvangt en naar de gemiddelde economische waarde van de woningen.

30 30 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Percentage uitkeringsgerechtigden in Rotterdam Figuur 6 Percentage uitkeringen per deelgemeente Rotterdam Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum % 2% 4% 6% 8% 10% 12% 14% Bron: COS, Rotterdam In figuur 6 is het percentage uitkeringsgerechtigden 3 per deelgemeente te zien. In Rotterdam ontvangt iets minder dan 8% van de bevolking een uitkering. Dat is een daling ten opzichte van voorgaande jaren. Delfshaven en Feijenoord zijn de deelgemeenten met het hoogste percentage uitkeringsgerechtigden, ruim 11%. In Pernis en Hoek van Holland is het percentage het laagst. In het Stadscentrum, Overschie, Noord, Feijenoord en Pernis is een geleidelijke afname van het percentage uitkeringsgerechtigden te zien ten opzichte van 2000 en In Charlois neemt het percentage iets toe. Opvallend is ook de sterke toename in Hoogvliet in 2001 (ten opzichte van 2000). Deze stijging zet niet door in ABW en IOA als percentage van de totale bevolking.

31 Omgevingskenmerken 31 Economische waarde van de woningen In figuur 7 is de gemiddelde economische waarde van de woningen per deelgemeente te zien. Het gemiddelde van Rotterdam ligt op De woningen in Hoek van Holland en Hillegersberg-Schiebroek zijn gemiddeld het meest waard (meer dan ). De economische waarde van de woningen is het laagst in Charlois ( ), gevolgd door Delfshaven en Feijenoord hier is de waarde respectievelijk en Figuur 7 Gemiddelde waarde van de woningen per deelgemeente Rotterdam Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum Bron: COS, Rotterdam Doordat de economische waarde van de woning als kengetal slechts één keer per vier jaar beschikbaar komt en de woningprijzen sindsdien fors zijn gestegen 4 is vergelijking met waarden uit het verleden weinig zinvol. In de wijken Kralingen Oost/Kralingse Bos ( ), Molenlaankwartier ( ) en s Gravenland ( ) is de gemiddelde economische waarde van de woningen het hoogst. In Tarwewijk, Carnisse, Oud/Nieuw Mathenesse/Witte Dorp en Nieuw Crooswijk is de gemiddelde economische waarde het laagst, onder de Een stijging die geen relatie heeft met veiligheid of onveiligheid maar economisch bepaald is.

32 32 Veiligheidsindex Rotterdam Samenstelling van de bevolking Figuur 8 Percentage etnische minderheden per deelgemeente Rotterdam Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: COS Rotterdam, 2002 In figuur 8 is het percentage inwoners van een etnische minderheid conform de definitie van het ministerie van Binnenlandse Zaken weergegeven 5. In Rotterdam ligt dit percentage in 2002 op 30%. Indien ook de overige nationaliteiten hierbij worden opgeteld is 46% van de inwoners van Rotterdam van niet-nederlandse komaf. Tussen de deelgemeenten bestaan grote verschillen. In Delfshaven is 57% van de inwoners van een etnische minderheid. In Hoek van Holland is dit 3%. In alle deelgemeenten behalve Pernis, Hillegersberg-Schiebroek en het Stadscentrum is een stijging te zien van het percentage etnische minderheden. Deze stijging is het grootst in Charlois en IJsselmonde. 3.5 Mening over de buurt In de bevolkingsenquête zijn twee vragen opgenomen die weliswaar niet binnen de directe veiligheidselementen passen maar wel een goede indruk geven van (veiligheidsbeleving in) de buurt. Er wordt gevraagd naar de tevredenheid met de buurt en naar het grootste buurtprobleem. 5 Personen die zijn geboren in Antillen/Aruba, Kaapverdië, Turkije, Marokko en Noord-mediterraan gebied en personen waarvan één van beide ouders in betreffende landen is geboren. Zie ook de definitielijst (bijlage 6).

33 Omgevingskenmerken 33 Tevredenheid met de buurt Figuur 9 Percentage bewoners dat tevreden is met de eigen buurt Rotterdam Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% Bron: bevolkingsenquête januari 2003 De tevredenheid met de eigen wijk laat de invloed zien van onveiligheid en leefbaarheidsproblemen op de mate waarin mensen hun eigen wijk aantrekkelijk vinden. Hierbij gaat het niet alleen om strafbare feiten, maar juist om zaken als 'Schoon en Heel', dichtgetimmerde panden, achterstallig onderhoud. Maar ook de aanwezigheid van winkels, scholen en andere voorzieningen spelen een rol. Bijna 68% van de Rotterdammers is tevreden met de eigen buurt. In de afgelopen drie jaren is dit percentage stedelijk met ruim zes procentpunten gedaald. Ten opzichte van 2001 neemt de tevredenheid met de buurt alleen in Hoogvliet en Delfshaven iets toe. De grootste daling doet zich voor in Noord en Kralingen-Crooswijk. In Delfshaven (54%), Feijenoord (57%) en Charlois (55%) is het percentage tevredenen het laagst. In de Hoek van Holland blijft het aantal inwoners dat tevreden is met de eigen buurt, ondanks een daling, hoog (86%). In de wijken Katendrecht (van 40% naar 51%), Cool/Nieuwe Werk/Dijkzigt (van 71% naar 78%) en Hoogvliet Noord (van 69% naar 78%) is de tevredenheid met de buurt het meest toegenomen. In Oud Crooswijk (van 67% naar 51%), Oude Noorden (van 62% naar 47%) en Kralingen West (van 70% naar 58%) is de tevredenheid met de buurt het sterkst afgenomen.

34 34 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Grootste buurtprobleem Figuur 10 Grootste buurtproblemen per deelgemeenten Rotterdam Tasjesroof Rommel op straat Overlast van groepen jongeren Pernis Hoek van Holland Hoogvliet Charlois IJsselmonde Feijenoord Prins Alexander Kralingen-Crooswijk Hillegersberg-Schiebroek Noord Overschie Delfshaven Stadscentrum 0% 5% 10% 15% 20% Bron: bevolkingsenquête januari 2003 Gevraagd naar het grootste veiligheidsgerelateerde 6 probleem in de buurt noemen de meeste Rotterdammers overlast van groepen jongeren (10,5%). Daarna volgen rommel op straat en tasjesroof met respectievelijk 9,9% en 7,6%. Overlast van groepen jongeren is vooral hoog in de deelgemeenten Overschie, Kralingen-Crooswijk, Prins Alexander en IJsselmonde. In de deelgemeenten Delfshaven, Noord, Feijenoord en Charlois wordt rommel op straat vaak als grootste buurtprobleem genoemd. Tasjesroof wordt met name in Hillegersberg-Schiebroek, Pernis en Hoek van Holland genoemd. In het Stadscentrum en deelgemeente Delfshaven wordt een ander probleem, namelijk drugsoverlast, als grootste buurtprobleem genoemd. Respectievelijk 16,3% en 14,9% van de bewoners geeft dit aan. In de deelgemeenten Hillegersberg-Schiebroek (12,4%), Pernis (11,4%) en Hoek van Holland (20,0%) vinden de meeste bewoners tasjesroof het grootste buurtprobleem. 6 Veiligheidsgerelateerde buurtproblemen zijn bijvoorbeeld overlast, rommel op straat, hondenpoep en tasjesroof. Parkeeroverlast wordt ook vaak aangegeven als groot buurtprobleem maar heeft geen correlatie met veiligheidsgevoelens.

35 Omgevingskenmerken 35

36 36 Veiligheidsindex Rotterdam 2003 Figuur 11 Deelgemeente ingedeeld naar onveiligheid door diefstal Deelgemeenten ingedeeld naar onveiligheid door diefstal Delfshaven Stadscentrum Kralingen-Crooswijk Noord Charlois Feijenoord Overschie IJsselmonde Hoogvliet Prins Alexander Hoek van Holland Pernis H.berg-Schiebroek Score Veiligheidsindex veilig aandacht bedreigd probleem onveilig 7,1 t/m 10 6,0 tot 7,1 5,0 tot 6,0 3,9 tot 5,0 1 tot 3,9

37 Diefstal 37 4 Diefstal HOOGVLIET - In de wijk Zalmplaat zijn vorige week in de nacht van woensdag op donderdag diverse auto s opengebroken; in totaal deden elf mensen aangifte bij de politie. Er werden zowel ruiten als deuren geforceerd en de buit bestond ondermeer uit radio s. Bron: Maassstad Weekbladen editie Hoogvliet Elf auto s opengebroken De categorie diefstal bestaat uit de volgende strafbare feiten: fietsendiefstal, autodiefstal, diefstal uit motorvoertuigen, vernieling aan of diefstal vanaf de auto, winkeldiefstal, zakkenrollerij en overige diefstal. 4.1 Conclusies over diefstal In 2002 is het aantal aangiften van diefstal in Rotterdam gestegen, met name op het gebied van diefstal uit motorvoertuigen en zakkenrollerij. Het bevolkingsoordeel over diefstal bleef in vergelijking met 2001 ongeveer gelijk: ruim 25% vindt dat diefstal vaak voorkomt. Ten opzichte van 2000 is dit een duidelijk positieve ontwikkeling. Het slachtofferschap van diefstal nam af, met uitzondering van diefstal uit auto s. Daar nam het slachtofferschap toe van 19% in 2001 naar 22% in Ingedeeld naar onveiligheid door diefstal blijkt dat het Stadscentrum onveilig scoort. De problemen door diefstal zijn in deze deelgemeente het ernstigst. Ook Delfshaven en Noord, die aan het Stadscentrum grenzen, hebben veel last van diefstal (figuur 11). Kralingen-Crooswijk en Feijenoord, die grenzen aan deze onveilige deelgemeente vallen beide in de categorie bedreigd. Met name in Kralingen-Crooswijk verslechtert de situatie over de hele linie (aangiften, bevolkingsoordeel en slachtofferschap). Charlois en IJsselmonde vallen in de categorie aandacht. De overige zes deelgemeenten worden als veilig getypeerd.