Doorwerkprogramma Gemeenteraad Almere

Transcriptie

1 Doorwerkprogramma Gemeenteraad Almere Doorwerkprogramma Gemeenteraad 1

2 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Hoe werkt het?... 4 Programma Deel 1: Vaardigheden Debattraining Spreken in het openbaar Hoe word ik succesvol in de raad? Communicatie in tijden van crisis... 9 Deel 2: Kennis Transities in het sociaal domein; hoe verder? Het raadslid en de grondexploitaties samen met de accountant Organische Stedenbouw Cultuurbeleid Onderwijs Deel 3: Praktijklessen Stadstour met het Programmabureau Stad; De gemeenteraad ontmoet Op stap met Stadstoezicht en In beeld bij Cameratoezicht Op bezoek bij wijkteams Sociaal Domein Deel 4: Vaste elementen Voorzitterstraining Snelcursus raadslid in Almere Training Rekerkamercommissielid of (plv.) Voorzitter Training voor onderzoeks-, vertrouwens- of andere commissies door of vanwege de raad ingesteld Studiebijeenkomst Integriteit en veiligheid publieke ambtsdragers (jaarlijks) Studiedag Presidium Raadstudiedag (Voorlopig programma) Raadsleden Academie Almere: Vaardigheden, Verdiepingen, Inspiratie Doorwerkprogramma Gemeenteraad

3 Voorwoord Geachte raadsleden en fractieassistenten, Na de raadsverkiezingen van maart 2014 hebben we een inwerkprogramma voor (aspirant)-raadsleden uitgevoerd. In vervolg daarop hebben we een doorwerkprogramma voor het Politiek Seizoen ontwikkeld. Het doorwerk programma is een onderdeel van een bredere visie op kennis verwerven en op opleiden voor raadsleden en fractieassistenten. Met het doorwerkprogramma willen we bevorderen dat raadsleden en fractieassistenten actief kunnen werken aan kennis en vaardigheden die noodzakelijk zijn om het lidmaatschap van de raad in te kunnen vullen en die helpen om effectief te zijn tijdens de Politieke Markt. Er is wederom gekozen voor een mengeling van onderwerpen gericht op vaardigheden, (dossier)kennis, lessen in en uit de praktijk en ondersteuning. Bij de samenstelling van het programma hebben we goed gekeken naar hetgeen u aansprak in het inwerkprogramma en hebben we de behoefte die is uitgesproken tijdens de raadstudiedagen van september 2014 meegenomen. Ook wensen die ons de afgelopen tijd bereikten hebben we in het programma opgenomen. Zoals gezegd past het doorwerkprogramma in een breder pakket van informatie, kennis en vaardigheidsactiviteiten die de gemeenteraad van Almere tot zijn beschikking heeft. De kennisonderdelen van het doorwerkprogramma worden vooral ingevuld door mede werkers van de gemeente Almere. Hiermee verzekeren we dat de aangeboden kennis optimaal aansluit op hetgeen speelt in de gemeente waarvoor u bent gekozen. Het doorwerkprogramma is daarmee ook een belangrijk netwerkinstrument. Gaandeweg leert u steeds beter wie u waarvoor in het stadhuis moet hebben. Bij de vaardigheidstrainingen wordt ook gebruik gemaakt van externe opleiders en trainers. Hiermee creëren we een omgeving die ruimte biedt voor oefening en krijgen deelnemers objectieve feedback en tips. Wij hopen dat velen van jullie met plezier zullen deelnemen, dat het inspireert en dat het helpt uw doelen voor de inwoners van Almere invulling te geven. Tevens willen alvast op deze plek alle medewerkers van de gemeente Almere danken voor hun inzet en inbreng in dit programma. Suggesties voor aanvullingen of het volgende programma zijn vanzelfsprekend welkom. Hoogachtend, Namens het Presidium E.T.M. Müller-Klijn, (voorzitter) Namens de gemeenteraad A.J. Jorritsma-Lebbink (voorzitter) Doorwerkprogramma Gemeenteraad 3

4 Inwerkprogramma Hoe werkt het? Aan de hand van de inhoudsopgave volgt hierna een uitwerking per programmaonderdeel. Hierin zijn de onderdelen geclusterd aan de hand van vier blokken, te weten Vaardigheden, Kennis, Praktijklessen en Vaste onderdelen. Aan het eind treft u de data en tijdstippen in een Agenda, of te wel een ordening in de tijd. Indien bekend wordt tevens de locatie vermeldt. In de activiteitenkalender van het RIS worden locaties toegevoegd en worden ook de wijzigingen bijgehouden. Daar vindt u dus altijd alle actuele informatie m.b.t. het doorwerkprogramma. Alle raadsleden en fractieassistenten kunnen kosteloos meedoen aan de onderdelen van het inwerkprogramma. Om deel te kunnen nemen wordt u verzocht om zich aan te melden. Aanmelden kan per direct. Ook hiervoor hoeft u maar één adres te onthouden; raadsgriffie@almere.nl. Tijdens de Politieke Markt van 20 november 2014 is er een speciale inschrijfbalie in de tentoonstellingsruimte. Het Presidium hecht eraan dat het geen vrijblijvende opgave voor deelname wordt. Er wordt immers door de organisatie van de gemeente Almere veel tijd en energie ingestoken. Daarnaast worden vanuit het raadsbudget ook kosten gemaakt voor faciliteiten en trainers. Voor iedere activiteit geldt daarom een minimum deelname van 10 raadsleden en fractieassistenten. Met de fractievoorzitters zullen we deelname en inhoud permanent evalueren. Daarom ontvangen de deelnemers aan het eind van iedere activiteit een vragenlijst. Deze vragenlijsten gebruiken we vervolgens om het programma invulling te geven. Uiteraard blijven suggesties voor aanvullingen en verbeteringen altijd welkom. Vragen? Opmerkingen? Aanmelden? raadsgriffie@almere.nl raadsgriffie@almere.nl raadsgriffie@almere.nl 4 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

5 DEEL I VAARDIGHEDEN Doorwerkprogramma Gemeenteraad 5

6 1. Debattraining Dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Debatteren gaat over het zo overtuigend mogelijk verdedigen of aanvallen van een stelling. Debatteren doen velen van ons in ons dagelijks werk, in de fractie of in de kroeg. Het politieke debat in de raadzaal heeft echter zo z n eigen specifieke kenmerken. In deze cursus wordt dit behandeld. Daarbij gaat het zowel om de vorm als om de persoonlijke effectiviteit. De vorm gaat bijvoorbeeld over de positie in de raadzaal, het belang van een goede stelling, de rol van de voorzitter en termijnen en interrupties. We gaan in op het belang van voorbereiden en oefenen. En, tot slot, staat de vraag hoe kom ik over en het nut, maar ook de valkuil, van non-verbale communicatie centraal. Waarom? Succesvol debatteren in de raadzaal Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Donderdag 29 januari 2015 vanaf uur 6 Doorwerkprogramma Gemeenteraad Debattraining voor politieke diehards

7 2. Spreken in het openbaar Dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Spreken in het openbaar is een belangrijk onderdeel in het werk van raadsleden en fractieassistenten. De kwaliteit van je spreekkunsten speelt een grote rol tijdens de carrousel in de Politieke Markt om mede-raadsleden te overtuigen van je argumenten, tijdens het plenaire gedeelte bij, bijvoorbeeld, debatten, maar ook tijdens interviews voor televisie of krant. In deze training wordt uitgelegd hoe je jezelf kunt presenteren. Zowel inhoudelijk als (bijvoorbeeld op camera) fysiek. We onderzoeken hoe je je kernboodschap het beste kunt verwoorden, zodat deze het beste aankomt bij de toehoorder. Of deze nu mede-raadslid is of bewoner. Waarom? Succesvol spreken in het openbaar Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Vrijdag 6 maart 2015 (middag) Doorwerkprogramma Gemeenteraad 7

8 3. Hoe word ik succesvol in de raad? Dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Binnen de raad zijn 10 politieke partijen actief. Deze partijen maken deel uit van de coalitie of van de oppositie, maar voor veel raadsinitiatieven is de kunst om een meerderheid in de raad achter het voorstel te krijgen. Dat is een subtiel spel van onderhandelen, overtuigen, lijntjes met de wethouder of gebruikmaken van de media. Dan komen de volgende vragen naar boven: - Wat is nodig om tot een meerderheid te komen? - Welke middelen heb je als raadslid dan? - Hoe bereik je die meerderheden? - Hoe ga je het debat aan om je punt goed naar voren te brengen? - Hoe kom ik aan de informatie die coalitiepartijen hebben? Deze vragen (en meer) komen tijdens deze training aan de orde. Hiervoor willen we ook externen uitnodigen. Deze brengen inspiratie en reiken methoden aan. Waarom? Voor een levendige democratie, met debat en verschillende meerderheden Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Vrijdag 3 april 2015 (middag) 8 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

9 4.Communiceren in tijden van crisis Dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Crisiscommunicatie is een onderdeel van crisisbeheersing, maar dat is niet wat we hier bedoelen. Indien zich een crisissituatie voordoet gaat het college met de rampenbestrijders aan de slag om deze situatie het hoofd te bieden. In deze workshop denken we meer aan maatschappelijke incidenten zoals zinloos geweld, ernstige ongelukken, een woningbrand met slachtoffers of een gijzeling in de gemeente. Maar ook aan gebeurtenissen elders in de wereld, waarbij inwoners van de gemeente slachtoffer zijn geworden. In deze situaties van maatschappelijke onrust, verontwaardiging of verdriet wordt ook naar ambts- en gezagsdragers gekeken. In eerste instantie staat de raad daarbij aan de zijlijn. Echter, al snel zullen politici op hun maatschappelijke rol worden aangesproken. Daarbij heeft de raad ook de taak om het college kritisch te blijven volgen. Kortom al snel zijn ook raadsleden onderdeel van het maatschappelijke en media debat. Hoe bereid je je daarop voor? Wat zijn valkuilen die eenvoudig te vermijden zijn? Hoe zit het met het element van timing? De workshop neemt raadsleden mee in een fictieve casus van een maatschappelijke crisis. Welke rol heb je? Welke houding pak je? Wat zijn de consequenties van jouw handelen? Waarom? Communicatie vraagt altijd aandacht, helemaal in situaties van oplopende maatschappelijke en politieke spanningen Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Vrijdag 29 mei 2015 (middag) Doorwerkprogramma Gemeenteraad 9

10 10 Doorwerkprogramma Gemeenteraad Andere communicatiemogelijkheden

11 DEEL II KENNIS Doorwerkprogramma Gemeenteraad 11

12 1. Transities in het sociaal domein; de stand van zaken? Dit onderdeel wordt verzorgd door: het Transitieteam Per 1 januari 2015 vindt er een grote verandering plaats in het stelsel van (jeugd) zorg en maatschappelijke ondersteuning. Er worden meer taken ondergebracht bij de gemeente. Per 2015 worden drie grote transities doorgevoerd: de Jeugdwet, de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet. In twee sessies wordt de voortgang van de transitie sociaal domein in Almere nader belicht, waarbij de transitie enerzijds en de transformatie anderzijds aan bod komt: - Transitie: hoe zorgen we ervoor dat we in 2015 de zorg en ondersteuning kunnen bieden die nodig is, binnen de gestelde kaders waarbij de continuïteit van zorg voor de inwoner voorop staat. - Transformatie: hoe bewerkstelligen we de omslag in denken en doen, zoals we die op grond van de gestelde kaders willen vormgeven? Tijdens deze sessies wordt onder meer de stand van zaken besproken en welke elementen van belang zijn voor het werk van de raad. Van belang voor raadsleden die op de hoogte willen blijven van de ontwikkelingen. Waarom? Kennis over het beleid en de stand van zaken Voor wie? Raadsleden en fractie-assistenten i.h.b.z. betrokken bij de 3 D s Wanneer? Donderdag 12 maart uur uur (sessie 1) Donderdag 19 maart uur uur (sessie 2) 12 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

13 2. Het raadslid en de grondexploitaties samen met de accountant Dit onderdeel wordt verzorgd door: Raadsgriffie samen met accountant De accountant is de belangrijkste adviseur van de raad waar het gaat om controle op de uitgaven en beheersing van de risico s door de gemeente. Vanuit de raad is de wens geuit om van de accountant voorlichting te ontvangen over het grondbeleid van de gemeente. Hoe zitten grondexploitaties in elkaar, waar moet je opletten als raadslid, waar kun je op sturen en aan welke knoppen kan gedraaid worden. Tevens wordt uitgelegd hoe de accountant kijkt naar risicobeheersing en winstneming. Tot slot wordt aandacht besteedt aan de relatie met de gewone begroting, zoals de renteparagraaf, het weerstandsvermogen en het investeringsprogramma. Waarom? Kennis opdoen over grondexploitaties en sturings(on) mogelijkheden Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten i.h.b.z. de financieel specialisten Wanneer? Donderdagavond 27 november tot uur Doorwerkprogramma Gemeenteraad 13

14 3. Organische Stedenbouw Dit onderdeel wordt verzorgd door: Dienst Stedelijke Ontwikkeling gemeente Almere De afgelopen jaren heeft het ruimtelijk beleid zich gekanteld van een strakke sturing en regie vanuit de gemeente/overheid naar meer faciliterend van initiatieven die zich aandienen. Partnership en excellent gastheerschap zijn begrippen dit daar bij horen. Maar hoe ziet dat er dan in de praktijk uit. Hoe krijgt dit organisatorisch en beleidsmatig vorm. Hoe zit het dan met de financiële uitwerking. Waar kan de gemeente inzet en kosten nog verhalen? Het gaat in deze workshop dus niet over de formele invulling van het ruimtelijk beleid via wet en regelgeving, maar om de uitwerking van het concept op organisatie en geld. Hoe ziet de stedelijke strategie eruit. Hoe faciliteert de gemeente initiatieven in de praktijk? Hoe biedt de gemeente kansen aan inwoners en bedrijven? Welke waarborgen voor een goede belangenafweging zijn er ingebouwd? Heeft de politiek nog een rol? Hoe zit dat met de grex, bex en vex? Sturen en loslaten tegelijk; that s the question. Waarom? Begrip van inhoud en betekening van organische stedelijke ontwikkeling Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten i.h.b.z. de ruimtelijke en financiële specialisten Wanneer? Donderdag 30 april uur uur 14 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

15 4. Cultuurbeleid Dit onderdeel wordt verzorgd door: Afdeling Leren & Cultuur Dienst Sociaal Domein Deze workshop neemt raadsleden mee in de wereld van kunst en cultuur. In de vorige periode is gekozen voor het concept Hectare Cultuur, waar veel van de uitingen van cultuur samenkomen. Naast de Hectare Cultuur is er nog veel meer op het gebied van kunst en cultuurbeleid. U wordt meegenomen in wat er in de breedte op het Almeers cultuurbeleid gebeurt en wat hierbij de belangrijkste accenten zijn. Waarom? Verdieping voor raadsleden in het brede cultuurbeleid Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten i.h.b.z. geïnteresseerd in cultuurbeleid Wanneer? Donderdag 21 mei uur Doorwerkprogramma Gemeenteraad 15

16 5. Onderwijs Dit onderdeel wordt verzorgd door: Afdeling Leren & Cultuur Dienst Sociaal Domein Onderwijs is een belangrijk thema in Almere. Ook de komende jaren krijgt dit thema extra aandacht van het college. In het coalitieakkoord is besloten om via aanjaaggelden 1,5 miljoen euro extra per jaar in het onderwijs (incl. onderwijs en arbeidsmarkt) te investeren. U wordt meegenomen in dit belangrijke onderdeel van het gemeentelijke beleid, waarbij naast landelijke met name lokale ontwikkelingen aan de orde komen. Waar liggen de bevoegdheden van de gemeente en wat zijn de beïnvloedingsmogelijkheden voor raadsleden? Belangrijk voor de raadsleden die betrokken willen zijn bij dit thema. Waarom? Kennis over beleid Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten i.h.b.z. onderwijsspecialisten Wanneer? Donderdag 4 juni uur uur 16 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

17 DEEL III PRAKTIJKLESSEN Doorwerkprogramma Gemeenteraad 17

18 1. Stadstour met het Programmabureau Stad; De gemeenteraad ontmoet. Dit onderdeel wordt verzorgd door: Programmabureau Stad Naar je eigen stad kijken met een andere bril. Dat is het idee achter het bezoeken van de stadsdelen en wijken in Almere. We koppelen dit aan de behoefte om vanuit de raad wijkbezoeken af te leggen en gebruiken de tijd dus ook voor ontmoeting met inwoners. Totaal 7 keer neemt het Programmabureau Stad u mee in Almere Stad (West en Oost), Almere Poort, Almere Buiten, Almere Hout, Almere Haven en Almere Centrum. Per keer stelt het Programmabureau een programma samen dat ruimtelijke en sociale elementen met elkaar verbindt. Van de bezoeken wordt een kort verslag gemaakt dat we kunnen gebruiken om met elkaar van te leren. Het programma start eind 2014 en loopt door tot begin Waarom? Meer beeld en geluid krijgen bij ruimtelijke en sociale ontwikkelingen in Almere Voor wie? Raadsleden en fractie-assistenten Wanneer? In de zomermaanden op donderdagavond In de winterperiode op zaterdag middag Zaterdag 13 december Zaterdag 14 februari Donderdag 16 april Donderdag 11 juni Donderdag 1 oktober Zaterdag 21 november Zaterdag 16 januari Doorwerkprogramma Gemeenteraad

19 2. Op stap met Stadstoezicht en In beeld bij Cameratoezicht Dit onderdeel wordt verzorgd door: Kabinet en Veiligheid met Stadstoezicht Het terugdringen van de criminaliteit en overlast en het verbeteren van het veiligheidsgevoel is het hoofddoel van het Actieprogramma Veiligheid Eén van de instrumenten waarvan gebruik wordt gemaakt is camera toezicht. Sinds april 2008 beschikt het Stadscentrum over vast cameratoezicht en in mei 2010 heeft ook Almere Buiten vast cameratoezicht gekregen. Daarnaast wordt op hotspots gebruik gemaakt van mobiel cameratoezicht. Cameratoezicht wordt alleen ingezet als onderdeel van een pakket maatregelen om criminaliteit te verminderen en de leefbaarheid te verbeteren. De combinatie met fysiek toezicht op straat is onmisbaar. Vandaar dat cameratoezicht en Stadstoezicht sinds 2014 samen zijn gehuisvest in De Voetnoot. In brede zin is Stadstoezicht belangrijk in de aanpak van de speerpunten uit het Actieprogramma Veiligheid Sinds 1 januari 2013 is Stadstoezicht officieel van start in Almere. Alle handhavers van de gemeente Almere zijn beëdigd tot Buitengewoon Opsporingsambtenaar (BOA). Ze zijn daar waar het op dat moment nodig is. Ze komen in actie bij problemen die er overdag, s avonds en s nachts en in het weekend kunnen zijn in wijken en buurten. Het kan gaan om woninginbraken, overlast, vernielingen, alcoholgebruik en hangjongeren, maar ook om afvaldumpingen en afvalcontainers die te lang buiten blijven staan. Andere taken zijn het handhaven van betaald parkeren, de blauwe zones en foutparkeren. Stadstoezicht werkt nauw samen met de politie, veiligheidsmanagers en burgerinitiatieven in de wijk, zoals Waaks en buurtpreventieteams. In dit onderdeel brengen we een bezoek aan het toezicht op straat. Verder wordt gekeken hoe de combinatie van fysiek en cameratoezicht in de praktijk vorm krijgt. Waarom? Het veiligheidsbeleid staat continu in de belangstelling van inwoners en gemeenteraad Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten i.h.b.z. portefeuilles Toezicht en Veiligheid Wanneer? Donderdag 26 maart 2015 (avond) Doorwerkprogramma Gemeenteraad 19

20 3.Op bezoek bij wijkteams Sociaal Domein Dit onderdeel wordt verzorgd door: Transitieteam Sociaal Domein Per zijn de wijkteams een feit. Het wijkteam is een belangrijke nieuwe vorm van dienstverlening aan inwoners die hulp of ondersteuning nodig hebben bij zaken als zelfstandig wonen, opvoeden of werk. Met de komst van wijkteams wil Almere zorgen dat ondersteuning dichtbij, ín de wijken, wordt geboden en dat hulpverleners niet langs elkaar heen werken. Ook gaat het team in de wijk zelf op zoek naar mogelijkheden om de wijk en haar inwoners sociaal krachtiger te maken. Belangrijk is dat het wijkteam steeds naar informele en collectieve oplossingen zoekt en uitgaat van inzet van de inwoners zelf. Daar waar toch individuele ondersteuning en/of voorzieningen nodig zijn, vindt de aanvraag en de beoordeling in het wijkteam plaats. (bron: almerekracht.almere.nl) Hoe functioneren de wijkteams in de praktijk? Waar loopt men zoal tegenaan? Wat kan beter? Dit type vragen komt aan de orde. Doel is om los van het papier, onderzoeken en evaluaties met eigen ogen het functioneren van de wijkteams te bekijken. Waarom? De wijkteams zijn de sleutel van succes bij de drie decentralisaties vanaf Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten betrokken bij de 3 D s Wanneer? Donderdag 27 augustus 2015 (avond) 20 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

21 DEEL IV VASTE ELEMENTEN Doorwerkprogramma Gemeenteraad 21

22 1. Voorzitterstraining Dit onderdeel wordt verzorgd door Jan Dirk Pruim (griffier) en Externe Goed voorzitten is nog geen eenvoudige opgave. Het is een evenwicht vinden tussen procedures en inhoud, tussen ruimte geven en tijdig ingrijpen en tussen sturen op tijd en zorgen dat alles wat gezegd moet worden ook gezegd is. In deze training leren voorzitters welke regels en procedures gelden en hoe zij effectief hun rol kunnen pakken. Tevens ontvangen zij tips over hoe om te gaan met de bekende valkuilen, lastige raadsleden, uitweidende wethouders en omgang met het publiek. Na afloop weten voorzitters vergaderingen soepel en efficiënt te laten verlopen en hebben zij de inhoud en de vorm onder controle. Het wordt eenvoudig om discussies te sturen en de sfeer van een vergadering te bewaken. De voorzitterstraining bouwt voort op de training in het inwerkprogramma. Daarbij is door voorzitters aangegeven regelmatig met elkaar de gang van zaak te bespreken. Hoe ga je om met je verschillende rollen als gespreksleider, scheidsrechter en technisch voorzitter. Hierbij wordt gebruik gemaakt van externe trainers die ook tijdens Politieke Markten de voorzitters volgen en daarmee van nuttige tips kunnen voorzien. Waarom? Leiden van activiteiten tijdens de Politieke Markt Voor wie? Voorzitters carrousel Wanneer? Vrijdag 28 november 2014 Vrijdag 16 januari 2015 Vrijdag 25 september Doorwerkprogramma Gemeenteraad

23 2. Snelcursus raadslid in Almere Dit onderdeel wordt verzorgd door: de Raadsgriffie Hoe vind ik mijn weg in het fysieke en digitale stadshuis? Hoe werkt de Politieke Markt? Met welke integriteitsregels heb ik te maken? De informatie die u ontvangt vanuit de griffie en college worden digitaal aangeleverd. Ook de stukken die u nodig hebt voor de vergaderingen van de Politieke Markt zijn digitaal beschikbaar. Hoe kunt u optimaal gebruik maken van het Raadsinformatiesysteem (Notudoc) en de app die daar bij hoort Notu box. En wat staat er op de website van de gemeenteraad, wat is de week mail, wat kan ik met Alforum (het besloten interne net) en andere communicatiemogelijkheden. Ook wordt een uitleg gegeven over de griffie en waar u in het stadhuis bepaalde zaken kunt regelen, bijvoorbeeld facilitaire zaken. Welke instrumenten staan ter beschikking. Aan welke voorwaarden moet een amendement voldoen? Hoe formuleer ik een goed beslispunt in een motie of initiatiefvoorstel? De politieke markt is het vergadersysteem van de gemeenteraad in Almere. Welke gedachten gaan achter het systeem schuil? Welke regels gelden er? Welke procedures moeten in acht worden genomen? Wat is de rol van het Presidium? En de voorzitter? Het nut van formats en hoe deze te gebruiken? Tot slot wordt ingegaan op de regels die gelden in het kader van integriteit. Kortom dit onderdeel helpt raadsleden en fractieassistenten op weg. Waarom? Succesvol invullen lidmaatschap raad Voor wie? Nieuwe raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Donderdag 11 december 2014 (voorafgaand aan Politieke Markt vanaf uur) Integriteit Doorwerkprogramma Gemeenteraad 23

24 3. Training Rekerkamercommissielid of (plv.) Voorzitter Dit onderdeel wordt verzorgd door: Rekenkamer met externe De raad benoemt per onderzoek de leden van de Rekenkamercommissie. Als commissielid worden andere vaardigheden en een andere houding verwacht dan als raadslid. Woorden die daarbij horen zijn onafhankelijk, deskundig, zorgvuldig, hoor en wederhoor. Vragen die daarbij horen zijn: Hoe gaat een Rekenkamercommissie te werk? Welke onderzoeksfasen worden doorlopen? Hoe ga ik om met vertrouwelijke informatie? Rekenkameronderzoek kan inhoudelijk uitdagend en leuk zijn, maar hoe zorgen we ervoor dat het dat ook is? Daarnaast vindt het onderzoek niet in het luchtledige plaats. Wat is de relatie met de ambtelijke organisatie. Hoe om te gaan met externe partners en bedrijven? Welke bevoegdheden heeft de Rekenkamer eigenlijk? En dan is er het onderzoek zelf. Wat is goede vragenlijst? Hoe neem je een interview af? Wat is methodologisch verantwoord? Doen we het zelf of besteden we het onderzoek uit? Hoe ga je dan om met externe onderzoekers? Tot slot de presentatie en de doorwerking. Uiteraard wil de Rekenkamer dat het onderzoek impact heeft. Hoe kan je daarvoor zorgen? Hoe om te gaan met de media, het college en de raad? Wordt het afrekenen of leren? Waarom? Rol, positie en valkuilen van het Rekenkamerlidmaatschap ontdekken en zo mogelijk voor zijn. Voor wie? Leden van het betreffende projectteam van de Rekenkamer Wanneer? Bij start onderzoek 24 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

25 4. Training voor onderzoeks-, vertrouwens- of andere commissies door of vanwege de raad ingesteld Dit onderdeel wordt verzorgd door: Raadsgriffie met externe De raad stelt met regelmaat ad hoc commissies in. Veelal zijn dit onderzoekscommissies. Hiervoor geldt de facto hetzelfde als voor een rekenkamer commissie (zie hiervoor), maar er zijn ook verschillen. Sommige commissies hebben geen enkele bevoegdheid. Een enquetecommissie daarentegen heel erg veel en vergaande. Een vertrouwenscommissie heeft ook bijzondere bevoegdheden en verantwoordelijkheden. Om iedere commissie goed in positie te brengen wordt iedere commissie vooraf in een stoomcursus meegenomen in de voor die situatie geldende afspraken, regels en procedures. Het is tevens de gelegenheid om procesafspraken te maken en van te voren even elkaars nieren te proeven. Waarom? Rol en positie in commissie kennen zodat werkzaamheden succesvol verricht worden Voor wie? Leden van commissies Wanneer? Bij start commissie Doorwerkprogramma Gemeenteraad 25

26 5. Studiebijeenkomst Integriteit en veiligheid publieke ambtsdragers (jaarlijks) Dit onderdeel wordt verzorgd door: de burgemeester en de raadsgriffie Integriteit is een onderwerp dat een ieder aangaat. Ieder raadslid komt in zijn of haar raadsperiode een moment tegen waar een vraag over integriteit langs komt. De regels over integriteit zijn bekend, we hebben een gedragscode, er staat iets over in de gemeentewet. Alleen is dat niet het enige waarop integriteit op getoetst wordt. Ook houding, handelen en gedrag zijn hierbij van belang. Voor politieke ambtsdragers, raadsleden en fractieassistenten, zijn er momenten in hun werk die niet veilig aanvoelen. Dit kan zijn een vervelende mail, een woordenwisseling en soms zelfs bedreigingen of stalken. Ook hiervoor zijn regels opgesteld, zoals het door de raad vastgestelde agressieprotocol. Ieder jaar verzorgt de griffie, samen met de burgemeester een studiebijeenkomst waar Almeerse casuistiek wordt behandeld. Gesproken wordt over hoe in bepaalde casussen is geadviseerd en hoe raadsleden hier zelf over denken. Waarom? Doel van de bijeenkomsten is kennis uit te wisselen over hoe te handelen in bepaalde situaties. Voor wie? Raadsleden en fractieassistenten Wanneer? Woensdag 18 februari 2015 (avond) Raadslid Veiligheid Politieke Ambtsdragers 26 Doorwerkprogramma Gemeenteraad Agressieprotocol

27 6. Studiedag Presidium Dit onderdeel wordt verzorgd door een externe in overleg met de griffie en presidium Het Presidium neemt een bijzonder plek in binnen de Almeerse gemeenteraad. Er moet diplomatiek geopereerd worden tussen fractievoorzitters, collegeleden, raadsfracties, raadsleden en fractieassistenten. De agendasetting is belangrijk, maar er zijn ook verantwoordelijke taken voor wat betreft veiligheid, werkgeverschap raadsgriffie, organisatie en begroting raad & griffie. Het Presidium waakt over integriteit, mores en spelregels. Gelukkig heeft het Presidium de raadsgriffier en burgemeester als adviseurs, maar het blijft evenwichtskunst en het stempel Politburo is snel gezet. Eens per jaar neemt het Presidium de tijd te reflecteren op het eigen handelen en te bekijken hoe de bijdrage aan het functioneren van de gemeenteraad verbeterd kan worden. Waarom? Reflectie op handelen en resultaten presidium Voor wie? Leden presidium Wanneer? Vrijdag 26 juni 2015 Doorwerkprogramma Gemeenteraad 27

28 Raadstudiedagen vrijdag 12 juni 10 en 11 september 2015 De raad organiseert tweemaal per jaar een studiedag. In het voorjaar een ééndaagse en in het najaar een tweedaagse. Het Presidium heeft besloten de studiedagen in voor- en najaar meer aan elkaar te koppelen. Het voorjaar staat daarbij in het teken van de uitvoeringspraktijk in Almere en het najaar meer in het teken van gluren bij de buren of te wel werkbezoeken buiten Almere is het jaar van de invoering van de Transities in het Sociaal Domein. Het Presidium heeft besloten beide studiedagen in het licht van dat thema te zetten. Het programma wordt in het voorjaar van 2015 nader uitgewerkt. 28 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

29 Raadsleden Academie Almere: Vaardigheden, Verdiepingen, Inspiratie De raadsledenacademie is een nieuw initiatief om Almeerse raadsleden te ondersteunen in het op doen van kennis en vaardigheden. De organisatie van de raadsledenacademie is in handen van de griffie. Het programma wordt vastgesteld door het Presidium. In de raadsledenacademie worden gezamenlijke activiteiten zoals studiedagen en werkbezoeken en individuele opleidingen en trainingen samengebracht. Voor meer informatie of inlichtingen over de mogelijkheden kan contact worden opgenomen met de raadsgriffie. Doorwerkprogramma Gemeenteraad 29

30 DOORWERKPROGRAMMA; Leer Meer. Doe Meer. Weet Meer. November 2014 Het raadslid en de grondexploitaties samen met de accountant, donderdag 27 november 2014, dit onderdeel wordt verzorgd door de accountant in samen werking met de raadsgriffie. Hoe zitten grondexploitaties in elkaar? Waar moet je op letten c.q. opletten (!) als raadslid? Waar kun je op sturen en aan welke knoppen kan gedraaid worden? Hoe de accountant kijkt naar risicobeheersing en winstneming? Voorzitterstraining, vrijdag 28 november 2014, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Training voor de ideale voorzitter, die vergaderingen soepel en efficiënt laten verlopen en zowel de inhoud als de vorm onder controle heeft. December 2014 Snelcursus raadslid in Almere, donderdag 11 december 2014, dit onderdeel wordt verzorgd door de raadsgriffie De politieke markt is het vergadersysteem van de gemeenteraad in Almere. Welke gedachten gaan achter het systeem schuil? Welke regels gelden er? Welke procedures moeten in acht worden genomen? Wat is de rol van het Presidium? En de voorzitter? Het nut van formats en hoe deze te gebruiken? Stadstour (1), zaterdag 13 december 2014, dit onderdeel wordt verzorgd door Programma Bureau Stad. Naar je eigen stad kijken met een andere bril. Dat is het idee achter het bezoeken van de stadsdelen en wijken in Almere. Totaal 7 keer stelt het Programmabureau een programma samen dat ruimtelijke en sociale elementen met elkaar verbindt. Januari 2015 Voorzitterstraining (vervolg), vrijdag 16 januari 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Training voor de ideale voorzitter, die vergaderingen soepel en efficiënt laten verlopen en zowel de inhoud als de vorm onder controle heeft. Debattraining, donderdag 29 januari 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. 30 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

31 Het politieke debat in de raadzaal heeft echter zo z n eigen specifieke kenmerken. In deze cursus wordt dit behandeld. Daarbij gaat het zowel om de vorm als om de persoonlijke effectiviteit. Februari 2015 Stadstour (2), zaterdag 14 februari 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door Programma Bureau Stad. Naar je eigen stad kijken met een andere bril. Dat is het idee achter het bezoeken van de stadsdelen en wijken in Almere. Totaal 7 keer stelt het Programmabureau een programma samen dat ruimtelijke en sociale elementen met elkaar verbindt. Studiebijeenkomst Integriteit en Veiligheid publieke ambtsdragers, Woensdag 18 februari 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door de burgemeester in samenwerking met de raadsgriffie. Ieder jaar verzorgt de griffie, samen met de burgemeester een studiebijeenkomst waar Almeerse casuistiek wordt behandeld. Gesproken wordt over hoe in bepaalde casussen is geadviseerd en hoe raadsleden hier zelf over denken. Maart 2015 Spreken in het openbaar, vrijdag 6 maart 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer. Spreken in het openbaar is een belangrijk onderdeel in het werk van raadsleden en fractieassistenten. Hoe kun je je kernboodschap het beste kunt verwoorden, zodat deze het beste aankomt bij de toehoorder? Transities in het sociaal domein; de stand van zaken (sessie 1), donderdag 12 maart 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door het Transitieteam van de gemeente Almere. In deze sessie wordt de voortgang van de transitie sociaal domein in Almere nader belicht. Van belang voor raadsleden die op de hoogte willen blijven van de ontwikkelingen. Transities in het sociaal domein; de stand van zaken (sessie 2), donderdag 19 maart 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door het Transitieteam van de gemeente Almere. Vervolg van sessie 1. Doorwerkprogramma Gemeenteraad 31

32 Op stap met Stadstoezicht en In beeld bij Cameratoezicht, donderdag 26 maart 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door de afdeling Kabinet & Veiligheid in samenwerking met de afdeling Vergunningen, Toezicht en Handhaving van de gemeente Almere. Een bezoek aan en informatie over het toezicht op straat. Verder wordt gekeken hoe de combinatie van fysiek en cameratoezicht in de praktijk vorm krijgt. April 2015 Hoe word ik succesvol in de raad, vrijdag 3 april 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Partijen in de raad maken deel uit van de coalitie of van de oppositie, maar voor veel raadsinitiatieven is de kunst om een meerderheid in de raad achter het voorstel te krijgen. Dat is een subtiel spel van onderhandelen, overtuigen, lijntjes met de wethouder of gebruikmaken van de media. Stadstour (3), donderdag 16 april 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door Programma Bureau Stad van de gemeente Almere. Naar je eigen stad kijken met een andere bril. Dat is het idee achter het bezoeken van de stadsdelen en wijken in Almere. Totaal 7 keer stelt het Programmabureau een programma samen dat ruimtelijke en sociale elementen met elkaar verbindt. Organische Stedenbouw, donderdag 30 april 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door de afdeling Dienst Stedelijke Ontwikkeling van de gemeente Almere. Begrip van inhoud en betekenis van organische stedelijke ontwikkeling. Mei 2015 Cultuurbeleid, donderdag 21 mei 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door de afdeling Leren & Cultuur van de gemeente Almere. Wat gebeurt er in de breedte op het Almeers cultuurbeleid en wat zijn hierbij de belangrijkste accenten? Communiceren in tijden van crisis, vrijdag 29 mei 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer. De workshop neemt raadsleden mee in een fictieve casus van een maatschappelijke crisis. Welke rol heb je? Welke houding pak? Wat zijn de consequenties van jouw handelen? 32 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

33 Juni 2015 Onderwijs, donderdag 4 juni 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door de afdeling Leren & Cultuur van de gemeente Almere. Onderwijs is een belangrijk thema in Almere. Waar liggen de bevoegdheden van de gemeente en wat zijn de beïnvloedingsmogelijkheden voor raadsleden? Stadstour (4), donderdag 11 juni 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door Programma Bureau Stad van de gemeente Almere. Naar je eigen stad kijken met een andere bril. Dat is het idee achter het bezoeken van de stadsdelen en wijken in Almere. Totaal 7 keer stelt het Programmabureau een programma samen dat ruimtelijke en sociale elementen met elkaar verbindt. Raadsstudiedag, vrijdag 12 juni 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door het presidium in samenwerking met de raadsgriffie en instanties van of uit de gemeente Almere is het jaar van de invoering van de Transities in het Sociaal Domein. Het Presidium heeft besloten beide studiedagen in het licht van dat thema te zetten. Het programma wordt in het voorjaar van 2015 nader uitgewerkt. Studiedag presidium, vrijdag 26 juni 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer. Eens per jaar neemt het Presidium de tijd te reflecteren op het eigen handelen en te bekijken hoe de bijdrage aan het functioneren van de gemeenteraad verbeterd kan worden. Augustus 2015 Op bezoek bij wijkteams Sociaal Domein, donderdag 27 augustus 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door het Transitieteam Sociaal Domein van de gemeente Almere. Het wijkteam is een belangrijke nieuwe vorm van dienstverlening aan inwoners die hulp of ondersteuning nodig hebben bij zaken als zelfstandig wonen, opvoeden of werk. Met de komst van wijkteams wil Almere zorgen dat ondersteuning dichtbij, ín de wijken, wordt geboden en dat hulpverleners niet langs elkaar heen werken. Doorwerkprogramma Gemeenteraad 33

34 Aanzet doorwerkprogramma 2015 / 2016 Raadsstudiedagen, 10 en 11 september 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door het presidium in samenwerking met de raadsgriffie en externe trainers of sprekers is het jaar van de invoering van de Transities in het Sociaal Domein. Het Presidium heeft besloten beide studiedagen in het licht van dat thema te zetten. Het programma wordt in het voorjaar van 2015 nader uitgewerkt. Voorzitterstraining (vervolg), vrijdag 25 september 2015, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Training voor de ideale voorzitter, die vergaderingen soepel en efficiënt laten verlopen en zowel de inhoud als de vorm onder controle heeft. Stadstour (5), donderdag 1 oktober Stadstour (6), zaterdag 21 november Stadstour (7), zaterdag 16 januari Overige aanbod Training Rekenkamercommissielid of (plaatsvervangend) Voorzitter, indien er een onderzoek start wordt deze training aangeboden, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. De raad benoemt per onderzoek de leden van de Rekenkamercommissie. Als commissielid worden andere vaardigheden en een andere houding verwacht dan als raadslid. Woorden die daarbij horen zijn onafhankelijk, deskundig, zorgvuldig, hoor en wederhoor. Traning voor deelname aan onderzoeks-, vertrouwens- of andere commissies, indien er een commissie start wordt deze training aangeboden, dit onderdeel wordt verzorgd door een externe trainer in samenwerking met de raadsgriffie. Om iedere commissie goed in positie te brengen wordt iedere commissie vooraf in een stoomcursus meegenomen in de voor die situatie geldende afspraken, regels en procedures. 34 Doorwerkprogramma Gemeenteraad

35 Doorwerkprogramma Gemeenteraad 35

36 A lmere Raadsledenacademie lmere A36 Doorwerkprogramma Gemeenteraad