Ruim 77 duizend huiseigenaren stonden begin 2013 bij het BKR geregistreerd. kopen+verkopen

Transcriptie

1 kopen+verkopen eigen huis magazine Ruim 77 duizend huiseigenaren stonden begin 2013 bij het BKR geregistreerd Deel positieve en negatieve ervaringen over uw geldverstrekker 44 eigen huis magazine mei

2 44 eigen huis magazine mei 2013

3 Bij een betalingsachterstand kan het er grimmig aan toe gaan Niet betalen? Dan je huis uit Bijna 82 duizend huiseigenaren hebben een betalingsachterstand op hun hypotheek. Sommige geldverstrekkers helpen dan, andere gaan dreigen. Vereniging Eigen Huis opent een site waarop huiseigenaren kunnen vertellen hoe hun bank opereert. TEKST MIRIAM BAUWER BEELD AAD GOUDAPPEL eigen huis magazine mei

4 Na een stukgelopen relatie, plotselinge werkloosheid of het overlijden van geliefde kan het gebeuren dat een huiseigenaar de woonlasten niet meer kan betalen. Omdat verkoop van de woning op de huidige markt vaak lang op zich laat wachten, kunnen er financiële problemen ontstaan. Vanaf een betalingsachterstand op de hypotheek van vier maanden wordt dit geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR). Bijna 82 duizend huiseigenaren stonden daar april dit jaar geregistreerd. Dat zijn er bijna 20 duizend meer dan in januari De verwachting is dat dit aantal het komende jaar verder zal toenemen. De financiële waakhond de Autoriteit Financiële Markten (AFM) wil daarom dat geldverstrekkers extra maatregelen nemen om betalingsproblemen bij huiseigenaren te voorkomen. Dreigende problemen Wie ziet aankomen dat hij binnenkort de hypotheeklasten niet meer kan betalen, kan het best zo snel mogelijk contact opnemen met de geldverstrekker. Karin Boog, financieel specialist bij Vereniging Eigen Huis, adviseert huiseigenaren een betalingsregeling te treffen met de geldverstrekker en zo nodig te praten over een structurele oplossing. Wellicht is het mogelijk om tijdelijk geen rente te betalen (rentepauze) of de hypotheek aan te passen. Als de hypotheek is afgesloten met Nationale Hypotheek Garantie (NHG), kan de huiseigenaar mogelijk gebruikmaken van de zogenoemde woonlastenfaciliteit, waardoor de lasten tijdelijk omlaag gaan. Is er familie of zijn er vrienden die structureel kunnen helpen? Of is het beter om de woning direct te koop te zetten? Boete De werkwijze van geldverstrekkers bij een betalingsachterstand loopt sterk uiteen: sommigen beginnen met dreigende brieven en intimiderende telefoontjes. Andere zijn vriendelijker en zoeken samen met de huiseigenaar naar een oplossing om grotere problemen te voorkomen. Huiseigenaren met (dreigende) betalingsproblemen voelen zich soms onpersoonlijk of onbeschoft behandeld, blijkt uit reacties van leden van Vereniging Eigen Huis (zie kaders). Wat de laatste jaren is veranderd, is het moment dat de geldverstrekker aan de bel trekt als de hypotheek niet Afspraak maken met bank onmogelijk Toen Marcel de Wit* enkele jaren geleden arbeidsongeschikt werd, ging zijn inkomen flink omlaag. Hij probeert ten koste van alles zijn hypotheeklasten te betalen. Ik heb ingeteerd op mijn spaargeld, een lening van 20 duizend euro afgesloten en nu is het zover dat ik soms geen geld heb om eten te kopen. De afgelopen jaren heeft hij meermalen geprobeerd om afspraken te maken met zijn bank om zijn maandlasten omlaag te krijgen, maar zonder resultaat. Ze willen niet eens een afspraak maken. Ruim tien jaar geleden sloot ik mijn hypotheek af bij een kleine bank, waar het personeel je nog kende. De bank is meerdere keren overgenomen. Nu ben ik slechts een hypotheeknummer. Ik betaal bovendien een veel te hoge eenjaarsrente ten opzichte van de rente in omliggende landen. Dit komt mede door de regels die de Nederlandse Staat hanteert. Overstappen naar een andere bank is onmogelijk. Doordat ik arbeidsongeschikt ben, kan ik geen kant op. Verkoop van de woning is in deze tijd van crisis ook geen optie, zegt De Wit, doordat het huis als gevolg van het geldgebrek verouderd en slecht onderhouden is. Ik zit op een zinkend schip. Het is alleen de vraag wanneer ik kopje onder ga. Toch probeer ik positief te blijven, te genieten van kleine dingen. Dat kan ik dankzij goede vrienden die me op allerlei manieren helpen. *De echte naam is bij de redactie bekend. wordt afgeboekt vanwege een te laag saldo. Voorheen gebeurde dat na ongeveer drie maanden, nu vaak al binnen een maand, zegt Boog. Een goede zaak, want door sneller ingrijpen kunnen problemen worden beperkt. Dat is ook in het belang van de huiseigenaar. Als de hypotheeklasten niet kunnen worden afgeschreven, wordt er meestal een boeterente opgelegd. De huiseigenaar moet dan afhankelijk van de hypotheekvoorwaarden een boeterente betalen van 0,25 tot 5 procent over de betalingsachterstand. Soms komen daar nog administratiekosten en incassokosten bij. Bij een betalingsachterstand van meerdere maanden nemen de kosten snel toe. Boog: Je kunt je afvragen of een hoge boete- 46 eigen huis magazine mei 2013

5 'Het is ook in het belang van de geldverstrekker dat er een oplossing komt.' rente en het in rekening brengen van allerlei andere kosten redelijk is. Bovendien loopt de betalingsachterstand hierdoor alleen maar op, terwijl het ook in het belang van de geldverstrekker is dat er een oplossing komt. Gelukkig zijn er ook geldverstrekkers die dit inzien en hun boeterentes verlagen. Banken zijn vaak niet open over de kosten die in rekening worden gebracht. Dan wordt de achterstand als één bedrag weergegeven. Boog adviseert: Vraag naar een specificatie van het bedrag en bespreek de in rekening gebrachte kosten met de geldverstrekker. Verkoop woning Bij structurele problemen is verkoop van het huis soms onvermijdelijk. Het gaat hierbij om een reguliere verkoop, met hulp van een makelaar. Soms regelt de huiseigenaar dit zelf, maar geldverstrekkers kunnen ook een volmacht vragen. De geldverstrekker schakelt dan een makelaar in. De huiseigenaar betaalt meestal de makelaarskosten, taxatiekosten en eventuele administratieve kosten. Ook de eventuele restschuld komt voor zijn rekening. Volgens de AFM zouden geldverstrekkers kunnen overwegen geen rente over deze restschuld te heffen. Overigens: als de hypotheek is afgesloten met NHG wordt de restschuld onder bepaalde voorwaarden kwijtgescholden. Alleen in uitzonderlijke gevallen wordt een huis aangeboden via een executieveiling. Bijvoorbeeld als een huis niet op de reguliere manier verkocht kan worden of als huiseigenaren niet meewerken. Boog: Een Bank behandelt me als crimineel Mark Meijer* heeft betalingsproblemen gekregen nadat zijn toenmalige partner hem eind 2011 met het huis en de hypotheek achterliet. Hij hoopte in de woning te kunnen blijven. Bijvoorbeeld dankzij een lening of garantstelling van zijn ouders, waarmee hij de hypotheekschuld terug hoopte te brengen. De bank ging niet akkoord. Mijn ouders moesten nog 70 duizend euro extra op tafel leggen. Dat ging hen te ver. Zijn hypotheek bleef in de huidige vorm bestaan en geleidelijk verslechterde zijn financiële situatie. De bank beantwoordde mijn vragen, brieven en mailtjes niet en kwam niet met oplossingen. Pas na maanden kon Meijer afspraken maken met de bank over verlaging van de hypotheeklasten. Hij mocht minder rente betalen. Dit bedrag heb ik altijd netjes betaald. Maar de bank bleef me bestoken met herinneringen en aanmaningen voor de volledige bedragen, terwijl de afspraken zwart op wit stonden. Dit is tot op heden onveranderd. Ik ben moe gestreden. De bank behandelt me als crimineel, niet als klant. 'M n woning staat op aandringen van de bank te koop en onlangs vertelde de makelaar dat hij na een telefoontje van de bank de vraagprijs met 20 duizend euro verlaagt. De vraagprijs ligt ongeveer 15 duizend euro boven de executiewaarde en wat de bank mij aan hypotheek wil verstrekken. Ik ben benieuwd hoe NHG hierop reageert, als er straks een hoge restschuld overblijft (bij hypotheken afgesloten met Nationale Hypotheek Garantie wordt de restschuld onder voorwaarden kwijtgescholden, red.). Ik heb er maar mee ingestemd. Want als ik het huis verkoop, komt er misschien een eind aan deze situatie. *De echte naam is bij de redactie bekend. geldverstrekker gaat pas als het echt niet anders kan over op executieverkoop, want hij heeft er ook baat bij dat een huis zoveel mogelijk oplevert. Bij executieverkoop is de opbrengst doorgaans lager. Gemiddeld zo'n 34 procent, is gebleken uit onderzoek van onder andere hoogleraar vastgoedeconomie Dirk Brounen. In 2011 was de gemiddelde opbrengst na executieverkoop gemiddeld zelfs 40 procent lager. NHG Als een hypotheek is afgesloten met NHG, wordt zoals gezegd bij verkoop in bepaalde situaties een restschuld kwijtgescholden. Maar NHG komt nu ook al in beeld als er betalingsachterstanden zijn. Directeur Karel Schiffer: We zitten er dichter op. Geldverstrekkers zijn sinds kort verplicht om het ons te melden als er een betalingsachterstand is van 48 eigen huis magazine mei 2013

6 Geef uw oordeel 'We zien regelmatig dossiers waarbij verkoop van de woning niet nodig was geweest' twee maanden. Dan overleggen we met de geldverstrekker en kijken we of hij de juiste begeleiding biedt. Volgens Schiffer gaan geldverstrekkers doorgaans goed te werk bij betalingsproblemen. Zij bieden de huiseigenaar bijvoorbeeld aan tijdelijk lagere maandlasten betalen. Maar helaas is er niet altijd voldoende aandacht voor klanten. We zien regelmatig dossiers waarbij verkoop van de woning niet nodig Om een goed beeld te krijgen van wat er goed en fout gaat bij geldverstrekkers bij een (dreigende) betalingsachterstand, opent Vereniging Eigen Huis een speciale beoordelingssite. De vereniging verzamelt de positieve en negatieve ervaringen met geldverstrekkers. Dat is voor de geldverstrekkers een stimulans om de dienstverlening goed te houden of te verbeteren. Daarnaast gaat de vereniging met de beoordelingen naar de geldverstrekkers om ook zo te zorgen voor verbetering. Heeft u een (dreigende) betalingsachterstand (gehad)? Geef dan uw oordeel over de werkwijze van de geldverstrekker op eigenhuismagazine.nl/ hypotheekachterstand. Kijk voor meer informatie over (dreigende) financiële problemen en het online seminar gedwongen verkoop met restschuld op eigenhuismagazine.nl/financieleproblemen. was geweest, als er net iets meer energie in was gestoken. Doordat we als NHG alerter zijn op achterstanden, hopen we dat dit in de toekomst kan worden voorkomen. eigen huis magazine mei