In de film Het houten zwaard zie je dat de man op 3 momenten moet vechten om in leven te blijven.
|
|
- Anna de Vries
- 2 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Vechten voor je leven les 1 In de arena Opdracht 1 In de film Het houten zwaard zie je dat de man op 3 momenten moet vechten om in leven te blijven. Schrijf per moment op waar er wordt gevochten? Met welk doel wordt er gevochten? En of er sprake is van dwang of vrije keuze? 1 e 2 e 3 e Waar? Doel? Dwang of vrije keuze
2 Opdracht 2 De meest voorkomende soorten Gladiatoren Er waren vele soorten gladiatoren, maar het meest kwamen de Thraciër en de Galliër voor. De oudste soorten gladiatoren dragen de naam van een volk: de Samniet en de Galliërs. Hun uitrusting bestond uit dezelfde wapens als die waarmee de Samnieten en Galliërs in hun oorlogen met de Romeinen gewoonlijk vochten. De Samniet droeg een helm met pluim en een vizier, een beenplaat aan zijn linkerbeen tot aan zijn dij, een groot schild en een kort zwaard. De Galliër had een steekzwaard (gladius), een langwerpig schild en een helm. De Thraciër had een vrij klein kromzwaard (sica), een klein rond (soms vierkant) schild en lage beenplaten. De Retiarius ('netvechter') had een groot net (rete) met een doorsnee van 3 m., een drietand en een dolk. Hij had alleen bescherming om zijn linkerarm en - schouder. Vaak droeg hij ook een bronzen beschermingsplaat (galerus) van zijn nek tot linkerelleboog. De Secutor had een langwerpig schild en een steekzwaard. Opvallend was zijn eivormige helm zonder rand en met een metalen kam, waarschijnlijk zo ontworpen om minder makkelijk in het net van een retiarius vast te haken. Een Laquearius vocht met een lasso. Een Bestarius was een gladiator die tegen de dieren vocht. De Romeinen maakten mooie afbeeldingen in hun mozaïekentegelvloeren. Bekijk de afbeelding van de tegelvloer die werd opgegraven in Villa Dar Duc Ammera bij Leptis Magna (Noord-Afrika, Tunesië). A. Omcirkel de verschillende gladiatoren die je herkent op de mozaïekentegelvloer en schrijf erbij welke gladiator het is.
3 Bron 1 Villa Dar Duc Ammera bij Leptis Magna (Noord-Afrika, Tunesië).
4 B. Twee (soorten) gladiatoren zie je niet op deze tegelvloer. Verander de 2 tekeningen van de Romeinse man zo, dat hij eruit ziet als deze 2 gladiatoren. Schrijf hun namen onder de tekeningen.. In de Romeinse tijd vonden ook jachtshows plaats, waarbij op één dag wel 5000 dieren tegelijk in de arena gebracht werden. C. Op de tegelvloer zie je ook verschillende dieren afgebeeld. Kleur de namen van de dieren die je herkend op de kaart Dierentransporten voor Romes arena. Kleur ook de route naar Rome..
5 Bron 2 Dierentransporten voor Romes arena D. Uit welke huidige landen/gebieden kwamen deze dieren? En hoe kwamen deze dieren uiteindelijk in de arena in Rome? Vul voor 4 diersoorten het onderstaande schema in. Diersoort 2 Gebieden waar de dieren vandaan kwamen Transportmiddel Hoe lang duurt de reis? Snelheid: Lopen max. 25 km/dag, rijden max. 30 km/dag, varen/zeilen max. 10 km/uur
6 E. Krokodillen en nijlpaarden zagen de Romeinen regelmatig in de arena. Welke dieren zagen zij maar zeldzaam? Zoek de namen van 3 zeldzame diersoorten. Gebruik hiervoor de informatie bij de kaart Dierentransporten voor Romes arena s Opdracht 3 De gladiatoren waren niet de enige mensen die in de arena voor hun leven vochten. Lees bron 3. Toen de stad Lugdunum (Lyon) in 177 werd getroffen door een pestepidemie, werden de christenen al snel als schuldigen aangewezen. Met volledige instemming van de keizer werden ze door soldaten afgevoerd naar de grote arena van de stad en daar veroordeeld tot de wilde dieren damnatio ad bestia. In de arena werden ze verscheurd en verslonden door leeuwen en tijgers in het voorprogramma van de echte voorstelling, de gladiatorengevechten. Toen de pestepidemie voorbij was, werden de christenen zelfs gepromoveerd tot hoofdact en een dag lang onder de ogen van een uitzinnige mensenmassa gefolterd. Bron 3 / Christenen-in-de-arena-mishandeld Vergelijk de situatie tussen de Gladiatoren en de christenen. A. Waarom is er bij de christenen sprake van een ongelijke strijd? B. Bedenk bij het schilderij van Gerome een passend onderschrift of gebruik tekstballon. Plak de afbeelding van het schilderij en het onderschrift / tekstballonnen op de muurkrant.
7 Bron 3 Jean-Léon Gérôme ( ), de Christelijke martelaren, het laatste gebed.
8 Vechten voor je leven les 2 Arm & rijk, slavernij In de vorige les hebben we de film "Het houten zwaard"gekeken, waarin je een gladiator zag die moest vechten voor zijn leven. Vechten voor je leven kun je ook figuurlijk opvatten. Iedere dag zijn er mensen die voor hun leven moeten vechten, niet in een arena, maar in hun eigen huis, als ze dat al hebben. Opdracht 1 Maak een woordveld rondom de termen "arm en rijk" en maak een woordveld rondom de term "discriminatie". Lees ook de achtergrondinformatie. Bron: Bron: dwa.rnw.nl) Achtergrondinformatie Miljoenen mensen vechten elke dag voor hun leven tegen de armoede. Misschien kun je wel een paar landen opnoemen die dagelijks in het nieuws zijn vanwege armoede, misschien hoef je het niet eens zo ver van huis te zoeken en heb je de laatste tijd veel gehoord over de "voedselbank". Deze organisatie zorgt ervoor dat gezinnen wekelijks een pakket eten krijgen. Vechten voor je leven kan ook, omdat je vanwege je afkomst slecht behandeld wordt. Denk maar aan de slaven in de Verenigde Staten in de 19e eeuw. Als je terugkijkt in
9 de geschiedenis, zie je dat het begrip slavernij al duizenden jaren oud is. De oude Egyptenaren hadden al slaven, net als de Romeinen en later de plantagehouders. Ook het verschil tussen arm en rijk is niet nieuw, denk maar eens terug aan onze standenmaatschappij in de middeleeuwen en ook in Frankrijk in de 18e eeuw werden bepaalde bevolkingsgroepen achtergesteld. Opdracht 2 Aan jullie de taak om eens te kijken hoe het nu zit met de verschillen en overeenkomsten in verschillende gebieden en tijden! Er zijn 4 deelopdrachten en je gaat met je groepje deze les een van die deelopdrachten uitwerken. 2 Onderwerpen zullen door 2 groepjes worden uitgevoerd. Maak gebruik van de "Wie, wat waar schijf" (bron Mundo) om tot goede vragen te komen, waar je op gaat antwoorden. Het product van deze les is een deel van een muurkrant die na de laatste les uit deze lessencyclus tijdens een tentoonstelling door jullie wordt bekeken en besproken. Aan het eind van deze les evalueren we de les op de volgende punten: Hoe ben je te werk gegaan? Hoe zijn de taken verdeeld? Hoe verliep de samenwerking? Kon je gemakkelijk aan informatie komen? Wat lukte goed? Wat vond je moeilijk? Ben je tevreden over je product?
10 Deelopdracht 1 Onderzoek hoe het HPI in de wereld zich verhoudt tot het BNP. Bronnen die je hiervoor kunt gebruiken zijn: Als je andere bronnen gebruikt, moet je die vermelden. Bron: Mundo 1KGT schrift thema 6 arm en rijk Gebruik de kaart waarop de geluksfactoren zijn aangegeven, trek op overtrekpapier de kaart over en geef dan aan in welke landen het BNP hoog, gemiddeld en laag is. Als je nu deze 2 wereldkaarten op elkaar legt, kun je zien waar het BNP en de happyindex allebei hoog zijn of laag zijn of waar het een hoog is en het ander laag. Trek daarna je conclusies.
11 Deelopdracht 2 Onderzoek hoe het nu (2014) in Nederland is met de armoede. Bronnen die je hiervoor kunt gebruiken zijn: Bron: Mundo 1KGT schrift thema 6 arm en rijk Als je andere bronnen gebruikt, moet je ze vermelden. Presenteer wat je hebt gevonden op een A3 vel met schematisch de informatie en daarnaast relevante afbeeldingen en geef ook antwoord op de vraag: "Hoe moeten mensen die op dit moment leven onder de armoedegrens vechten voor hun leven?"
12 Deelopdracht 3 Onderzoek in de tijdvakken 1-10 wat je kunt vinden over het verschil in armoede en rijkdom. Bronnen die je hiervoor kunt gebruiken zijn: (Bron geschiedenisplein.nl) Als je andere bronnen gebruikt, moet je ze vermelden. Probeer in minimaal 3 tijdvakken aanwijzingen te geven voor grote verschillen tussen arm en rijk. Zet je bevindingen in een schema, probeer relevante afbeeldingen er bij te zoeken. A. Geef aan hoe zich dat openbaarde. B. Waarom is er in dat tijdvak verschil tussen arm en rijk? C. Beschrijf verandering en continuiteit wat betreft de verschillen tussen arm en rijk in de tijdvakken. D. Hoe moesten de armen uit de verschillende tijdvakken vechten voor hun leven? Bron:
13 Deelopdracht 4 Onderzoek in de tijdvakken 1-10 wat je kunt vinden over slavernij/ achterstellen van bevolkingsgroepen. Bronnen die je kunt gebruiken zijn: Als je andere bronnen gebruikt, moet je ze vermelden. De Bataaf uit de film "het houten zwaard" werd gevangen en als slaaf gevangen genomen. Niet alleen de Romeinen hadden slaven, ook in andere gebieden en andere tijden werden mens als slaaf gehouden. Probeer in minimaal 3 tijdvakken aanwijzingen voor slavernij/ achterstelling van bevolkingsgroepen te vinden. A. Geef aan waar en in welk tijdvak slavernij/ achterstelling van bevolkingsgroepen was. B. Waarom was er slavernij/ werd een bevolkingsgroep achtergesteld? C. Beschrijf verandering en continuiteit wat betreft slavernij/ achterstelling in de tijdvakken. D. Hoe moeten de slaven/ achtergestelde groepen vechten voor hun leven?
14 Vechten voor je leven les 3 Politieke, godsdienstige en oorlogsvluchtelingen Op welke manieren kun je vechten voor je leven? In het begin van de film Het houten zwaard zien we de hoofdpersoon vluchten. Hij wordt uiteindelijk opgepakt door Romeinse soldaten. Wat moet ik doen wanneer het in mijn eigen land niet meer veilig is? Bron 1 Wie van jullie weet wie dit is? Waar kennen we hem van? Wisten jullie ook dat deze Brits-Libanese zanger op vijfjarige leeftijd met zijn famillie naar Parijs is gevlucht? Wanneer iemand dat doet, wordt die persoon een politieke vluchteling genoemd. Wat is dat nou precies? Een politieke vluchteling is iemand die vanwege vervolging voor zijn/haar godsdienstige of politieke opvattingen (kortom: vanwege hun veiligheid) gevlucht is. Waarom zou de man op bron 1 dan precies hebben moeten vluchten? Wie kan hiervoor een reden bedenken? Tussen 1975 en 1990 heersde er in Libanon een burgeroorlog. Deze zanger en zijn
15 familie waren niet meer veilig in hun eigen land, waardoor ze asiel aanvroegen in een ander land. Opdracht 1 A. Zoek in het woordenboek op wat het woord asiel betekent. B. Welke van de drie betekenissen die de Dikke van Dale geeft is/zijn van toepassing op deze zanger? Asiel is een Grieks woord dat heiligdom, toevluchtsoord betekent. In het voormalig (oude) Griekenland was het asiel een tempel of altaar die bescherming bood voor vluchtelingen. Ze stonden dan onder bescherming van de godheid en mochten niet onder dwang worden weggehaald. Bron 2 Vroeger en nu Ook vroeger moesten mensen al vaak vluchten uit hun eigen land. Zo ook naar Nederland. Max Elskamp (zie foto) is daar een voorbeeld van. Hij vluchtte in oktober 1914 naar Bergen op Zoom, samen met zijn knecht genaamd Victor en vriendin Gabrielle. Zij vluchtten gezamenlijk vanuit het door het Duitse leger bezette Antwerpen tijdens de Eerste Wereldoorlog. Tijdens de Eerste Wereldoorlog zouden uiteindelijk meer dan 1 miljoen Belgen naar Nederland vluchtten om hier een beter leven te krijgen of om tijdelijk onderkomen te vinden. Je zou Max Elskamp een oorlogsvluchteling kunnen noemen. Opdracht 2 Maak voor het beantwoorden van de vragen gebruik van de kleine tekst hierboven en de tabel (bron 3) op de volgende pagina. A. Waarom zouden er zoveel Belgen naar Nederland zijn gevlucht, en niet naar een ander buurland zoals Frankrijk of Duitsland? B. In welke periode kwamen de meeste vluchtelingen naar Nederland?
16 C. Welke leeftijdsgroep van vluchtelingen was het grootst in ? D. Zijn er in deze tien jaar meer mannen of vrouwen gevlucht naar Nederland? Bedenk hier een reden voor. Bron 3 CBS Gevlucht, en dan? Het meisje uit de film kwam uit Somalië en gaf aan dat ze erg moest wennen aan het idee van blanke mensen met blonde ogen. Ze had daar nog nooit van gehoord. Opdracht 3 A Bedenk nog drie nieuwe voorbeelden die het meisje zeer waarschijnlijk nog nooit gezien had voor ze naar Nederland kwam Een bekende oud Nederlandse politica, Ayaan Hirsi Ali, is in 1992 ook vanuit Somalië naar Nederland gevlucht. Ze kwam naar Nederland omdat ze in Somalië moest trouwen met een man vanwege haar geloof. Dat wilde ze niet. Zij was dus
17 gevlucht om godsdienstige redenenen, en niet om dezelfde redenen als het meisje uit de film. Zij kan daarom een godsdienstige vluchteling worden genoemd. In 2002 moest zij echter Nederland weer uitvluchten omdat ze bedreigd werd. Na een tijdje kwam ze weer terug naar Nederland, maar nadat filmmaker Theo van Gogh werd vermoord moest Ayaan Hirsi Ali onderduiken. Er was namelijk op de borst van Theo van Gogh een mes gestoken met daarop een dreigbrief voor Ayaan Hirsi Ali. B. Na het zien van het filmpje en het lezen van bovenstaande tekst, welke redenen kun je dan opnoemen waarom iemand zou vluchten uit zijn geboorteland? Generaal pardon Wanneer vluchtelingen naar Nederland komen, moeten ze afwachten of ze een verblijfsvergunning krijgen. Dit is een bevestiging dat ze in Nederland mogen blijven. Eerst moet gecontroleerd worden of de redenen van het vluchten kloppen. In 2007 kondigde de regering een generaal pardon af. Er werd hiermee besloten dat mensen die al langer dan zes jaar op een verblijfsvergunning aan het wachten waren, mochten blijven. In totaal mochten dankzij dit generaal pardon vluchtelingen in ons land blijven. D. Sommige politieke partijen waren bang dat na het generaal pardon in 2007 er heel veel vluchtelingen naar Nederland zouden komen. Geef aan waarom jij denkt dat die politieke partijen daar bang voor waren. Opdracht 4 Als bijdrage voor de muurkrant gaat elke groep van vier leerlingen een eigen Facebook pagina maken. Op deze pagina staat al een foto van een onbekend kind. De leerlingen moeten deze persoon tot leven brengen door het profiel in te vullen. Hieronder is een voorbeeld van een Facebook pagina al ingevuld. Dit kan als voorbeeld worden gebruikt. Daaronder staan de andere pagina s waarbij alleen de profielfoto al is toegevoegd. Let op de volgende 3 voorwaarden! De persoon moet om politieke of godsdienstige redenen het eigen land zijn ontvlucht.
18 De reden van het vluchten moet duidelijk terug te vinden zijn op de profielpagina Geef aan wat die persoon heeft gedaan om te vechten voor zijn/haar leven. Dit kan letterlijk of figuurlijk zijn. Voorbeeld facebook-pagina Mika Naam: Mika Leeftijd: 28 Geboren in welk land: Libanon Sinds wanneer in Nederland: 2012 Wat vind ik bijzonder aan Nederland?: Dat lijkt alsof er hier meer fietsen zijn dan mensen. Overal zie ik fietsen staan! Bij bushalte, bij een lantaarnpaal, bij een huis. Ze zijn overal. Jullie houden hier echt van fietsen. Waar moest ik het meest aan wennen?: Het weer. Het regent hier wel erg vaak. Reden van vluchten: In mijn geboorteland Libanon was er sprake van een burgeroorlog. Mijn familie en ik waren er niet meer veilig en zijn daarom gevlucht. Wij zijn oorlogsvluchtelingen. Wanneer wij het land niet waren ontvlucht, weet ik niet hoe mijn leven eruit had gezien. Of ik uberhaupt nog een mooi leven had kunnen leiden. Dankzij de vechtlust van mijn moeder zijn we gevlucht, en ik ben ik veilig. Dromen voor de toekomst: Ik wil in de toekomst nog heel veel muziek gaan maken! Dat is mijn grote passie. Daarnaast is mijn directe doel om mijn omgeving ervan bewust te maken dat we dankbaar mogen zijn voor elke dag dat je vrij bent. Want niet voor iedereen is vrijheid vanzelfsprekend! Status: Extreem blij! Vanmiddag een nieuwe fiets gekocht in Amsterdam. Nu voel ik me helemaal Nederlands!
19 Vechten voor je leven les 4 Watersnoodrampen & vulkaanuitbarstingen Rampen Niet alleen vroeger maar ook nu moeten mensen vechten voor hun leven. Wanneer er een aardbeving, vulkaanuitbarsting, tsunami plaats vind moet je vechten voor je leven, door een veilige plek op te zoeken en jezelf in leven te houden. Wanneer je de aardbeving overleeft hebt, dan begint pas het echte vechten voor je leven. Je hebt misschien geen huis meer, geen voedsel en water en je bent familieleden kwijt geraakt. Deel 1 Het houten zwaard Aan het einde van de video zie je het volgende fragment over de Bataaf: Hij is vrij maar ook arm. Hij heeft geen status in het Romeinse rijk. Het enige beroep wat hij geleerd heeft is doden. Hij wordt een vrijwillige gladiator en verkoop zichzelf. Hij staat namelijk onderaan de ladder, nog lager dan een slaaf. De Bataaf blijft daar waar hij niet wil zijn. Ook laat hij andere het beroep doen wat hij niet wilde worden. Waarom blijf je in een gebied wonen waar je risico loopt?
20 Rampen in Nederland, vechten voor je leven De Watersnoodramp 1953 De nacht van 31 januari op 1 februari 1953 Zaterdag 31 januari was het springvloed. Dat is een extra hoge waterstand van de zee. En er woedde die dag ook nog een noordwesterstorm. In de nacht kreeg de storm de kracht van een orkaan. De springvloed en de hevige storm zweepte het water van de Noordzee op. Zo hoog dat veel dijken in Nederland het begaven. Vloedgolven van soms wel twee meter hoog rolden de polders in. Grote gebieden in Zeeland, Noord-Brabant en Zuid-Holland overstroomden. Het zoute water sleurde alles mee. Reddingsacties en hulp Zodra het licht werd probeerden mensen uit het rampgebied met hun boten mensen en dieren te redden. Omdat het zondag was en omdat alle verbindingen zoals telefoonlijnen waren uitgevallen, kwam de hulp uit de rest van het land langzaam op gang. Later kwamen Nederlandse, Belgische, Franse, Amerikaanse en Britse soldaten met boten, vliegtuigen en helikopters naar het rampgebied. Veel mensen die nog op de daken en zolders zaten werden door hen gered. De soldaten brachten de slachtoffers naar cafés, jeugdherbergen, scholen en kerken. Daar werden ze opgevangen en kregen ze warme kleren en eten en drinken. In de weken na de Ramp, werd er door veel mensen geld gegeven aan het 'Nationaal Rampenfonds'. Bijna 140 miljoen gulden! Dat was in die tijd een heel hoog bedrag. Het Rode Kruis zamelde kleding en dekens in. En ook het buitenland gaf voedsel en goederen om de slachtoffers te helpen. Oorzaken en gevolgen Tijdens de Tweede Wereldoorlog ( ) werden veel dijken in Nederland beschadigd. Na de oorlog werd er weinig gedaan om deze dijken te herstellen. Nederland had het te druk met de 'wederopbouw'. Bruggen, wegen en fabrieken waren bijna allemaal vernield en locomotieven, wagons en vele machines waren kapot of gestolen. Het kostte veel tijd en geld om dit allemaal weer op orde te brengen. Aan de dijken waren ze nog niet toegekomen. Toen in de nacht van 1 februari het water steeg, braken deze dan ook door of zakten ineen mensen verdronken bij de Watersnoodramp net als duizenden dieren zoals koeien, varkens en paarden. Meer dan mensen moesten tijdelijk verhuizen (zij mochten logeren bij gastgezinnen). Duizenden huizen, boerderijen en andere gebouwen waren helemaal verwoest of zwaar beschadigd. Het duurde nog jaren voordat de boeren weer normale oogsten hadden. Het zoute water had de akkers geen goed gedaan.
21 Andere watersnoodrampen Eerste Kerstdag 1277: Noord-Nederland wordt getroffen door een grote overstroming. De zee dringt diep het land in en Nederland raakt hierdoor grote gebieden kwijt. 19 november 1421: de St.Elisabethsvloed zorgt ervoor dat de Grote Waard bij Dordrecht onder water komt te staan. Twintig dorpen verdwijnen. Een legende vertelt ons dat tijdens deze overstroming een kat het leven van een baby redde door op haar wiegje heen en weer te lopen zodat die niet zou omslaan. 1 november 1570: Nederland wordt getroffen door een hele grote watersnoodramp, de Allerheiligenvloed. In Zeeland komen 3000 mensen om, in Friesland en in Groningen Kerstmis 1717: bij een stormvloed komen in Groningen en Friesland zo'n 5000 mensen om. 22 november 1776: grote delen van Overijssel en Noord-Utrecht overstromen. Januari 1916: op veel plaatsen in Noord-Holland, Gelderland en Overijssel breken de dijken door. Bron2 Schooltvbeeldbank
22 Opdracht 1 Je ziet in de film dat de Bataaf op de plaats blijft waar hij eerder niet wilde zijn. Maar heb je wel eens nagedacht dat wij ook in een risicovol gebied wonen en dat een groot gedeelte van Nederland onder de zeespiegel ligt is niet de enige watersnoodramp geweest in Nederland, ook daarvoor zijn er een aantal watersnoodrampen voorgekomen. Bedenk 5 redenen waarom mensen in een risicogebied blijven wonen Atlasvraag Woon jij in een risicogebied? Zou je verhuizen?
23 Vroeger maar ook nu moeten mensen vechten voor hun leven. Tijdens de Romeinse tijd barsten de vulkaan Vesuvius in hat jaar 79 onverwacht uit. Vele Romeinen konden niet op tijd vluchten en gingen dood. Je kunt deze stad nu nog bezoeken omdat het bewaard is gebleven onder een laag modder en lava. Bron: Waar ontstaan vulkanen? Het vloeibare, gesmolten gesteente in de mantel heet magma. Waar te vel magma zit, neemt de druk in de mantel erg toe. Het magma zoekt dan een weg naar boven. Via kleine scheuren in de aardkorst stroomt het magma naar buiten. Op plaatsten waar dit gebeurt, ontstaan vulkanen. In de buurt van breuklijnen is de druk in de mantel het hoogst. Daarom zijn hier de meeste vulkanen te vinden. Bron: plein M Brief van Plinius (Romeinse ooggetuige) Op 24 augustus rond uur was er een grote, eigenaardige wolk met de vorm van een pijnboom te zien. Ze wisten toen nog niet wat er aan de hand was. Plinius de Oudere wilde er naartoe, want hij meende dat het een belangrijk verschijnsel was, dat nadere studie waard was. Hij vroeg Plinius de Jongere of hij mee wilde, maar deze had het te druk. Onderweg naar de vulkaan bedacht Plinius de Oudere zich en
24 hij besloot de mensen die over zee wilden vluchten te helpen. Hij bleef kalm, ondanks alle as die inmiddels naar beneden viel, de puimstenen en de door de hitte uiteenspattende kiezels. Bij zijn vriend Pomponianus aangekomen nam hij nog een bad en aten ze wat. Hij bleef kalm en sliep zelfs, totdat hij gewekt werd door zijn vrienden. Toen besloten ze naar buiten te gaan en over zee te vluchten, maar de wind werkte niet mee en het water bleef daardoor landinwaarts stromen. Plinius de Oudere ging liggen en dronk af en toe wat. Hij viel weer in slaap en nadat hij gewekt werd door vlammen en zwavellucht stikte en stierf hij. Drie dagen daarna werd zijn lichaam gevonden. Bron: Plinius de Ouder: Bron:
25 Opdracht 2 Kleur op de kaart in op welke plekken er vulkanen te vinden zijn. Kleur de vulkanen rood en kleur de breuklijn geel. Bron: plein M Opdracht 3 Onderzoek groepsopdracht 4 leerlingen: Je hebt individueel de kaart ingekleurd. Je weet nu waar de zware aardbevingen plaats vinden in de wereld. Ieder groepslid zoekt informatie van vulkaanuitbarstingen op. Je kunt bijvoorbeeld de meeste recente vulkaanuitbarsting nemen. Je krijgt samen één poster en je gaat daar je informatie opschrijven, plakken of tekenen. In het midden schrijf je de woorden: vechten voor je leven, vulkaanuitbarstingen op en daarom heen schreef je per groepslid jouw informatie over hoe mensen op dat moment moesten vechten voor hun leven.
26 Poster:
27 In de arena Bezichtiging muurkrant Je gaat samen met je groepje je eigen muurkrant aan de muur hangen in het klaslokaal. De docent verdeelt je in een nieuw groepje met andere leerlingen. De bedoeling is dat jij jouw muurkrant in 5 minuten gaat presenteren aan je nieuwe groepje. Opdracht 4 Maak samen met je groepje een presentatie over jullie muurkrant. Deze presentatie ga je houden voor nieuwe groepsleden. Presentatie tips: -Vertel wat je ziet op de muurkrant; -Hoe jullie de taken verdeeld hebben; -Hoe de samenwerking verliep; -Kon je gemakkelijk aan informatie komen; -Wat lukte goed - wat vond je moeilijk; -Ben je tevreden over je muurkrant. Tips en tops Na de bezichtiging van de muurkrant krijgt je twee memoblaadjes. Hierop schrijf je een tip en een top. Op alle muurkranten plak je twee memoblaadjes, met daarop een tip en een top. Bron:
Vraag 1b. Wat was de oorzaak van deze ramp? Vraag 1a. In welke provincie was de Watersnoodramp van 1953? ...
Naam: DE WATERSNOOD- RAMP Het is 31 januari 1953. Het stormde vreselijk In Zeeland. Toch waren de meeste mensen gewoon rustig naar bed gegaan. Zij werden in hun slaap overvallen door een zware stormvloed.
BIJLAGEN LESPAKKET 1.2
BIJLAGEN LESPAKKET 1.2 BIJLAGE 1 A4 BLADEN THEMA S BIJLAGE 2 DOMINO EMOTIES BIJLAGE 3 MATCHING OEFENING GEVOELENS BIJLAGE 4 VRAGENLIJST FILM BIJLAGE 5 VRAGENSTROOKJES HOEKENWERK BIJLAGE 6 ANTWOORDENBLAD
Voorwoord. Ik heb dit onderwerp gekozen, want ik weet er nog niet zo veel van en dan kan ik er ook nog veel van leren, veel leesplezier!
Inhoud Voorwoord blz 2 Hoofdstuk: 1 wat is Pompeii blz 3 Hoofdstuk: 2 wat gebeurden er in Pompeii blz 4 Hoofdstuk: 3 wat is er nog over van Pompeii blz 5 Hoofdstuk: 4 Pompeii de film blz 6 Nawoord blz
Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.
Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk
Karel de Grote Koning van het Frankische Rijk Eén van de bekendste koningen uit de Middeleeuwen is Karel de Grote. Hij leeft zo'n 1300 jaar geleden, waar hij koning is van het Frankische rijk. Dat rijk
Kastelen in Nederland
Kastelen in Nederland J In ons land staan veel kastelen. Meer dan honderd. De meeste van die kastelen staan in het water. Bijvoorbeeld midden in een meer of een heel grote vijver. Als er geen water was,
Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans
Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die bij dat hoofdstuk
germaans volk), een sterke Franse groepering. Ze verkochten haar aan de Engelsen die haar beschuldigden van ketterij (het niet-geloven van de kerk).
Jeanne d'arc Aan het begin van de 15de eeuw slaagden de Fransen er eindelijk in om de Engelsen uit hun land te verdrijven. De strijd begon met een vrouw die later een nationale heldin werd, van de meest
Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.
DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt
Welke wapens worden voor het eerst gebruikt in de Eerste Wereldoorlog? 1. Geweren en gifgas. 2. Machinegeweren en gifgas. 3. Gifgas en pistolen.
Tussen welke twee landen is de Eerste Wereldoorlog begonnen? 1. Engeland en Frankrijk 2. Duitsland en Frankrijk 3. Duitsland en Engeland Nederland blijft neutraal. Wat betekent dat? 1. Nederland kiest
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het jodendom Naam: Het jodendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden op www.geloofik.nl.
Lesbrief. watersnoodramp. 1 februari 1953. www.wshd.nl/1953. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief watersnoodramp 1 februari 1953 www.wshd.nl/1953 Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta 1 februari 1953 Op zaterdagmiddag 31 januari 1953 stak een hevige wind op. Die wind groeide s nachts
1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.
Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje
Leskaart 1. Een andere wereld. Opdracht: De poster moet minimaal de volgende informatie bevatten:
Leskaart 1 Een andere wereld We bekijken een filmpje waarin Yolanthe bordelen in India bezoekt. Beantwoord voor jezelf de volgende vragen: Wat is je het meeste bijgebleven? Wat vond je het ergste om te
100 jaar geleden. t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna.
100 jaar geleden t Is Oorlog! Een lesmap voor het vierde, vijfde en zesde leerjaar, door juffrouw Anita en de papa van Anna. t Is oorlog! Binderveld, Kozen, Nieuwerkerken en Wijer 100 jaar geleden is een
14 God ging steeds voor hen uit, overdag in een wolk, s nachts in licht en vuur.
Psalmen Psalm 78 1 Een lied van Asaf. De lessen van het verleden Luister allemaal naar mijn woorden. Luister goed, want ik wil jullie iets leren. 2 Wijze woorden wil ik spreken, wijze woorden over het
Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus
138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de
DOCENT. Thema: architectuur WONEN: TERUG IN DE TIJD! groep 5 en 6. Tip. Stadshagen
DOCENT In het thema architectuur gaan op onderzoek uit naar de oude huizen die vroeger in en rondom het gebied stonden dat nu is. Ze vergelijken de bouwstijl van verschillende oude huizen met hun eigen
Scholengroep Amnesty International Nijmegen WERKBLADEN - 2
VREEMDELINGEN IN NEDERLAND ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS VREEMDELINGEN Waaraan denken we bij het woord vreemdeling? We beginnen deze les direct met een opdracht. 1. We schrijven op het bord in een grote
Voorwoord. Rome en de Romeinen
Voorwoord Rome en de Romeinen Dit verhaal speelt in Rome, ongeveer 2000 jaar geleden. Rome was toen een rijke stad, met prachtige gebouwen. Zoals paleizen voor de keizers, voor de Senaat en voor de grote
Over het toneelstuk Gijsbrecht van Amstel
Voorwoord Gijsbrecht van Amstel leefde rond 1300. Hij was de belangrijkste man van de stad Amsterdam in die tijd. Gijsbrecht was geliefd bij de bevolking van Amsterdam, maar hij had ook veel vijanden.
een zee Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in
Werkblad 9 Ω Grieken en Romeinen Ω Les : Grieken: goden en mensen Sparta Sparta is een stad in Griekenland. Rond 600 voor Christus waren de steden in Griekenland heel belangrijk. Ze werden stadstaten genoemd.
13 Jij en pesten. Ervaring
82 13 Jij en pesten Wat doe ik hier vandaag? P Ik word me ervan bewust hoe erg het is om iemand te pesten en gepest te worden. P Ik leer dat ik met anderen steeds weer respectvol moet omgaan. P Ik ken
ARMOEDE. Schriftelijke Bezinning. Anoniem
ARMOEDE Schriftelijke Bezinning Anoniem INHOUDSOPGAVE INTRODUCTIE... 3 Levensvragen... 3 Stelling... 3 Antwoorden op levensvragen... 4 Mijn standpunt... 4 INTERVIEWS... 5 Derde generatie.... 5 Tweede generatie....
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:
Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden
Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam:
Wereldgodsdiensten Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum Naam: Inhoudsopgave Inleiding Schema Beoordeling Deel 1 Test jezelf! Deel 2 Kies je onderwerp en aan de slag! Deel 3 Het ervaren
Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te
Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen
Tornado. Maartje gaat voor het eerst logeren. s Nachts belandt ze met haar vriendinnetje Eva in een tornado en beleven ze een heel spannend avontuur.
Tornado Maartje gaat voor het eerst logeren. s Nachts belandt ze met haar vriendinnetje Eva in een tornado en beleven ze een heel spannend avontuur. Geschreven in januari 2012 (Geïllustreerd t.b.v. het
Oefenteksten: Vergelijking
efenteksten: ergelijking ndersteboven van lezen Tekststructuren Fietsen met en zonder motor Een fiets en een motorfiets zijn allebei een vervoermiddel. Bij een fiets moet je zelf trappen. De motorfiets
Op de vlucht. Lesprogramma. Voor kinderen van 8-12 jaar. Logo Share tech mono. Pay off Exo 2.0 Regular
Lesprogramma Voor kinderen van 8-12 jaar Op de vlucht Stichting Gave Marie Curiestraat 35, 3846 BW Harderwijk 0341 460328 servicedesk@gave.nl www.gave.nl Beste kinderwerker, Het dode jongetje op het strand.
Dit boekje is van. Doodgewone Helden
Dit boekje is van Doodgewone Helden Echte helden! Je kent ze misschien wel van tv. Ze kunnen vliegen, ze kunnen mensen redden uit brandende gebouwen en ze vechten tegen slechteriken. Iedereen heeft zo
Kinderen zonder papieren
VPM VPM Kinderen zonder papieren Je ziet het bijna elke dag op de tv of in de krant: beelden van landen in oorlog, mensen in armoede. Op zoek naar een betere plaats om te leven, slaan ze op de vlucht.
LES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116
LES 4 Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 De boodschap God hoort en verhoort onze gebeden voor elkaar. Leertekst: Terwijl Petrus onder zware bewaking zat
Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK
7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische
Stelling Wanneer een man met een ander geloof, of zonder geloof, in de synagoge komt, moet ook hij een keppeltje opzetten.
Opdracht Bespreek met je klas deze stellingen. Dit kan met alle leerlingen tegelijkertijd of jullie kunnen in groepjes antwoord geven, deze opschrijven en ze kort presenteren voor de klas. Bedenk in ieder
10. Gebarentaal [1/3]
10. Gebarentaal [1/3] 1 Gebarentalen Stel, je kunt niets horen. Je bent doof. Hoe praat je dan met andere mensen? Je kunt liplezen, maar dat is moeilijk en je mist dan toch nog veel van het gesprek. Bovendien
Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014
Ontdekkersgroep dag 25 25 maart 2014 Onderwijsactiviteit 11 Water Water. We denken er niet vaak over na, maar het is belangrijk voor het leven op aarde. Het is dan ook één van de vier elementen. In dit
Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons
Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps
NEDERLAND HELPT NEPAL KOM IN ACTIE!
NEDERLAND HELPT NEPAL KOM IN ACTIE! NEPAL Nepal ligt in het werelddeel Azië en ligt tussen India en China. De oppervlakte van Nepal is 147.000 vierkante kilometer. Dat is vier keer groter dan Nederland.
Startpunt: Volkspark Oosterhofweg 49, Rijssen
Speurtocht Oosterhof Startpunt: Volkspark Oosterhofweg 49, Rijssen Romeinse Rijk Vooraf Tweeduizend jaar geleden woonden er ongeveer 250 miljoen mensen op aarde (nu: meer dan 7 miljard!). Een groot deel
Kinderdienst: Helden Over David en Goliath.
Kinderdienst: Helden Over David en Goliath. Voor de dienst: *Wat is dat, dat is Goliath *Trek je wapenrusting aan *Ik volg de Heer *Groot en machtig zijt Gij 387 *Van A tot Z 241 opwekking voor kids Welkom
Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld
Naam KIDS FOR WARCHILD Oorlog en vrede in de wereld In meer dan dertig landen in de wereld is er oorlog. Wereldwijd zijn er dus miljoenen kinderen die een oorlog meemaken. Vraag 1. Kun je drie landen noemen
Aardrijkskunde Toets. Leontine Helmer. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/67408
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Leontine Helmer 15 October 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/67408 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Inleiding Waarom dit onderwerp?
Inleiding Ik zou graag willen weten hoe vulkanen ontstaan. En wat de oorzaak kan zijn dat vulkanen uitbarsten. Waarom dit onderwerp? Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ik laatst heel vaak de Etna op tv
Heilig Jaar van Barmhartigheid
Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra
Maak hier de gaatjes voor in je multomap. Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN. Dit boekje is van
Maak hier de gaatjes voor in je multomap Leerlingenboekje WELKOM BIJ DE ROMEINEN _ Dit boekje is van Welkom bij de Romeinen! In Welkom bij de Romeinen maak je kennis met het Romeinse leven. Je zult merken
2 maart 1945. 2 maart 2016. Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg
2 maart 1945 2 maart 2016 Leerlingen groep 7 en 8 De Meeander Heelweg Er kwamen 4 Duitsers bij de Bark. Ze slaan piketten, voor het plaatsen van batterijen veldartillerie. Maar op die dag gingen de verzetsgroepen
Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen
Een greep uit een presentatieviering met als thema: Licht zijn voor anderen Openingstekst: (Door een ouder en kind) A. Zeg zou jij het licht aandoen? Je moet opschieten, want het is bijna tijd. Dadelijk
Werkblad: Slag om de Schelde en de invloed op het Nieuwe land. 1
Achtergrond informatie voor docenten. D- Day betekend de eerste dag van een grote militaire operatie. In de Tweede Wereldoorlog viel dat op 6 juni 1944. Maar de inval van de Amerikanen in Afghanistan was
Multatuli Saïdjah en Adinda Het beroemde liefdesverhaal uit Max Havelaar
Multatuli Saïdjah en Adinda Het beroemde liefdesverhaal uit Max Havelaar Lesbrief voor docenten en cursisten Gemaakt door Margreet Salomons en Hank Gronheid Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandssprekenden,
A. Jouw rechten! Kinderrechten
Dit werkblaadje is van... A. Jouw rechten! Kinderrechten Je hebt ongetwijfeld al gehoord van de Rechten van het Kind. De koningen, presidenten en andere leiders van over de hele wereld hebben gezegd dat
Toeristen in Nederland
Toeristen in Nederland Het is bijna zomer. Veel Nederlanders gaan lekker op vakantie naar het buitenland. Maar er komen ook heel veel buitenlandse toeristen naar Nederland. Hoeveel zijn dat er eigenlijk?
Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken)
Water en drinkwater (waterhardheid en ontkalken) Ik vertel jullie in mijn spreekbeurt meer over water en drinkwater. Eerst vertel ik wat water is, waarom water het allerbelangrijkste is voor leven, en
Verhaal: Jozef en Maria
Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele
Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-11-1-b
Bijlage VMBO-KB 2011 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een mening over het bijzonder onderwijs (rond 1900): Kinderen leren al op jonge
DE DIENST VAN HET WOORD. Gebed bij de opening van het Woord. Inleiding bij het thema
Zondag 17 januari 2016-2 e zondag na Epifanie THEMA: Ruth voelt zich welkom DE DIENST VAN HET WOORD Gebed bij de opening van het Woord Inleiding bij het thema Ruth voelt zich welkom, dat is het thema van
Wat betekent het wanneer je drie talen spreekt? Hoe organiseer je dat? Zouden ze dit spreken en schrijven?
episode 1-1 les. Friezen om utens Lesdoel: Leerlingen verplaatsen zich in het leven van de familie Terpstra De leerkracht vertelt over de familie Terpstra: vader, moeder en een tweeling van 11 (jongen
Werkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Landengids voor: Landengids
We gaan een reisgids maken voor een land dat je zelf mag uitkiezen. Dat is een boekje waarin allemaal dingen staan die met dat land te maken hebben en die je zou willen weten als je op vakantie zou gaan
IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ
Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr
LES 2. De reus en de steen. Sabbat
Sabbat Doe Leer de powertext. De reus en de steen Denk aan een keer toen je gestuurd werd voor een speciale booodschap. Was het iets dat graag wilde doen of had je er geen zin in? Liep het heel anders
Spreekbeurt en werkstuk over. Ridders. Door: Oscar Zuethoff
Spreekbeurt en werkstuk over Ridders Door: Oscar Zuethoff Mei 2007 Inleiding Waarom houd ik een spreekbeurt over de ridders en de riddertijd? Toen ik klein was wilde ik altijd al een ridder zijn. Ik vind
Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is
rcheobode Opwindende ontdekkingen in oud-oosterhout! Wo uter is archeoloog. Hij hoort bij de groep archeologen die nu aan het opgraven is in Oosterhout in het gebied Vrachelen. Daar wordt over een jaar
je maatje aan de opdrachten beginnen. Veel succes!
De opdrachten op dit blad horen bij het verhaal "Een lange, bange nacht". Lees eerst het verhaal met de informatieblokjes. Dit kun je samen met een leesmaatje doen. Hierna kun je samen met je maatje aan
1 De watersnoodramp van 1953
1 De wtersnoodrmp vn 1953 In de ncht vn 31 jnuri nr 1 februri 1953 ws het springvloed. Dn stt het wter in de zee extr hoog. Bovendien ws er een zwre noordwesterstorm (orkn, windkrcht 12). Het wter in de
EEN PRINS WORDT EEN HERDER
Bijbel voor Kinderen presenteert EEN PRINS WORDT EEN HERDER Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: M. Maillot en Lazarus Aangepast door: E. Frischbutter en Sarah S. Vertaald door: Erna van Barneveld
Welkom in het kartuizerklooster
Welkom in het kartuizerklooster Hallo, ik ben monnik Dionysius van Leeuwen. Mijn voornaam spreek je uit als di-o-ni-si-us. Ik ben geboren in 1402. Mijn bijnaam is Dionysius de Kartuizer, omdat ik namelijk
Jezus geeft zijn leven voor de mensen
Eerste Communieproject 38 Jezus geeft zijn leven voor de mensen Niet iedereen gelooft in Jezus In les 5 hebben we gezien dat Jezus vertelt over de Vader. God houdt van de mensen. Hij vergeeft je zonden.
Voorbereidende les MBO
Voorbereidende les MBO Voorbereiding bezoek Humanity House Het is belangrijk om voorafgaand aan het bezoek de voorbereidende les te geven. In deze les sta je samen met de leerlingen stil bij themaʼs die
Dagboek Sebastiaan Matte
Vraag 1 van 12 Dagboek Sebastiaan Matte Uit het dagboek van Sebastiaan Matte: "Ik ben vandaag bij een hagenpreek geweest, in de duinen bij Overveen. Wel duizend mensen uit de stad waren bij elkaar gekomen
Help, ik moet een werkstuk maken!
Help, ik moet een werkstuk maken! Je gaat de komende tijd bezig met het maken van een werkstuk. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp?
KIJKROUTE IN VREDESNAAM
ONDERHANDELEN VECHTEN COLOFON Deze kijkroute is gemaakt voor kinderen vanaf 8 jaar en hun ouders, bij de tentoonstelling In Vredesnaam. De Vrede van Utrecht 1713. Deze tentoonstelling staat van 12 april
Tijdvak II. november 2013 8: 30-10:00.
SCHOOLONDERZOEK Tijdvak II GESCHIEDENIS november 2013 8: 30-10:00. Dit onderzoek bestaat uit vragen. Bij dit onderzoek behoort een antwoordblad. Beantwoord de antwoorden uitsluitend op het antwoordblad.
Jezus vertelt, dat God onze Vader is
Eerste Communieproject 26 Jezus vertelt, dat God onze Vader is Jezus als leraar In les 4 hebben we gezien dat Jezus wordt geboren. De engelen zeggen: Hij is de Redder van de wereld. Maar nu is Jezus groot.
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC
Project Prehistorie, Grieken en Romeinen ABC Week 1ABC: Algemeen Info: Prehistorie De geschiedenis in Nederland begint al heel lang geleden. Lang voordat de Romeinen in Nederland kwamen, waren er al mensen.
Samenvattingen Geloof ABC
Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden
Eenzaam. De les. Inhoud. Doel. Materiaal. Belangrijk. les
8 Inhoud 1 Eenzaam De Soms ben je alleen en vind je dat fijn. Als alleen zijn niet prettig aanvoelt, als je niet in je eentje wilt zijn, dan voel je je eenzaam. In deze leren de leerlingen het verschil
4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.
4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test
Zoekopdrachten bij Het water komt. **
Module 1 De geschiedenis van de Delta. 1 Strijd tussen land en water 2 Overstromingen door de eeuwen heen 3 Oorzaken van overstromingen: de mens zelf 4 Waterbeheer. Blz. 4 Achter de duinen had je veengronden
Op de vlucht. Lesprogramma. Voor kinderen van 8-12 jaar
Lesprogramma Voor kinderen van 8-12 jaar Op de vlucht Stichting Gave Marie Curiestraat 35, 3846 BW Harderwijk 0341 460328 servicedesk@gave.nl www.gave.nl Beste kinderwerker, Er zijn wereldwijd 65 miljoen
Info plus Het leenstelsel
Project Middeleeuwen F- verrijking week 1 Info plus Het leenstelsel Inleiding De Middeleeuwen betekent letterlijk de tussentijd. Deze naam is pas later aan deze periode in de geschiedenis gegeven. De naam
Inhoud. Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14
Inhoud Inleiding...4 Hoofdstuk 1 Het ontstaan van mensenrechten...6 Hoofdstuk 2 Dertig mensenrechten...14 Inleiding Je hoort of leest vaak over mensenrechten. Maar kun je ook een paar mensenrechten opnoemen?
Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen?
Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.
Wat weet jij over wonen? Dat ga je met je groepje opschrijven in een woordspin.
Opdracht 1 Deze opdracht maak je in een groepje van vier. Nodig: 1 vel A3-papier, zwarte en een rode stift Wat weet jij over wonen? Dat ga je met je groepje opschrijven in een woordspin. Je doet het zo:
ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:
ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn
Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten
www.edusom.nl Opstartlessen Les 3. Familie, vrienden en buurtgenoten Wat leert u in deze les? Een gesprek voeren over familie, vrienden en buurtgenoten. Antwoord geven op vragen. Veel succes! Deze les
Leerlingen hand-out stadswandeling Amsterdam
Leerlingen handout stadswandeling Amsterdam Groep 1: de Surp Hoki Armeens Apostolische kerk Adres: Kromboomsloot 22, Amsterdam Namen leerlingen: In deze handout staat alle informatie die je nodig hebt
Lesbrief. Dijken. Kijken naar dijken. www.wshd.nl/lerenoverwater. Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta
Lesbrief Dijken Kijken naar dijken www.wshd.nl/lerenoverwater Afdeling Communicatie waterschap Hollandse Delta Kijken naar dijken Zonder de duinen en de dijken zou jij hier niet kunnen wonen: bijna de
September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande. Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst. Hallo mede dierenvrienden,
September 2008 Door: Charlotte Storm van s Gravesande Bijbehorende foto's: zie onderaan de tekst Hallo mede dierenvrienden, Na mijn indrukwekkende reis naar India, is mij gevraagd om een kort verhaaltje
Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!
Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw
Bijlage VMBO-KB. geschiedenis en staatsinrichting CSE KB. tijdvak 1. Bronnenboekje. KB-0125-a-14-1-b
Bijlage VMBO-KB 2014 tijdvak 1 geschiedenis en staatsinrichting CSE KB Bronnenboekje KB-0125-a-14-1-b Staatsinrichting van Nederland bron 1 Een politieke prent over een biddende fabrikant (1907): Onderschrift
Achter gesloten ogen: Spencer
Achter gesloten ogen: Spencer Opdrachtenblad Regie: Dulco Tellegen Jaar: 2000 Duur: 25 minuten 1 Filmbeschrijving Spencer (18) woont in een opvangcentrum voor voormalig kindsoldaten in Liberia (West-Afrika).
Waarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Speklappen en rookworsten
Opdracht 1 Deze opdracht doe je in een groepje van vier. Nodig: A3-papier, zwarte stift. Om vlees te kunnen eten, worden er dieren geslacht. In jouw gemeente waren er vanaf 1850 veel slachterijen en vleesfabrieken
LES6. De wegloper belonen. Sabbat. Zondag Lees Lees 'De wegloper. Teken Teken een gympie en. Leer Begin met het uit je hoofd
De wegloper belonen Sabbat Lees Lees Filemon 1 alvast door. Heb je er ooit over nagedacht van huis weg te lopen? Hoe zou dat zijn? Waar zou je naar toe gaan? Wat zou je kunnen doen? Onesimus bevond zich
Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24
Jezus kreeg de straf voor onze zonden, wij ontvangen vergeving en vrede. Jesaja 53:4-6 en 1 Petrus 2:24 Als je iets verkeerd doet, verdien je straf. Ja toch? Dat is eerlijk. Er is niemand die nooit iets
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7
Toelichting beelden tijdbalk Argus Clou Geschiedenis groep 7 Hierbij treft u een toelichting aan bij de beelden die in de tijdbalk van Argus Clou Geschiedenis groep 7 zijn opgenomen. Inhoud Thema 1 Boze
Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus.
1 Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 2 Het verhaal De Goede Week Trouw, Hoop en Spijt Ik wil jullie vandaag vertellen over de Goede Week. Dat