Stuur op risico s! Procesmanager. Martin van Staveren adviseur, docent, auteur

Transcriptie

1 Stuur op risico s! Procesmanager Martin van Staveren adviseur, docent, auteur

2 Wie ben ik? MARTIN VAN STAVEREN Staat voor vernieuwend risicomanagement en noemt dat risicogestuurd werken Adviseur VRSM Docent Universiteit Twente

3 Wie zijn jullie? DEELNEMERS

4 PROCESRISICO S? Bespreek met buurman / buurvrouw: Wat is het grootste procesrisico, waar je ooit mee te maken hebt gehad? Hoe ben je daar mee omgegaan? Reacties uit de zaal

5 Wat gaan we doen? ANTWOORDEN GEVEN OP 3 VRAGEN Wat zijn (proces)risico s? Wat zijn de kenmerken van risicogestuurd procesmanagement? Hoe schep je als procesmanager voorwaarden voor effectieve risicosturing?

6 Praktijk OPGETREDEN PROCESRISICO

7 PRAKTIJK OPGETREDEN PROCESRISICO

8 Alphen kende risico s, wat deed het ermee? NRC 7 augustus 2015: Er zit een gapend gat tussen risicoanalyse en het managen van risico s, schrijft Martin van Staveren na het ongeluk in Alphen aan den Rijn. Veiligheidsrisico s in risicodossier => opgetreden hijsrisico is voorzien & beheersbaar procesrisico Risicobeheersing kon al tijdens aanbesteding => veiligheid als EMVI-criterium (genoemd als beheersmaatregel, ook gedaan?)

9 Werkt dat eigenlijk wel? RISICOMANAGEMENT ALS PROCES?

10 JULLIE ERVARINGEN Risicomanagement: Ik heb er goede ervaringen mee, omdat. Ik heb er géén goede ervaringen mee, omdat Ik heb doe er (nog) niets mee, omdat. Uitwisseling met buurman / buurvrouw Reacties uit de zaal

11 DE RISICOPARADOX Risicomanagement lijkt hoogst noodzakelijk om de vaak uitdagende doelstellingen van organisaties te realiseren en wordt desondanks lang niet overal breed, diepgaand en met bewezen effectiviteit toegepast. Financiële sector: volledig ERM in 11 % van de organisaties (Pape en Speklé, 2012) Ruim 700 organisaties: risk maturity 4,5 op schaal van 1 t/m 10 (2e Nationaal Onderzoek Risicomanagement, 2014) Jeugdhulp regio s: 75 % inventariseert risico s, 20% met financiële focus (MSc thesis Koopman, 2015)

12 OPLOSSING van de RISICOPARADOX Optimisme is een morele plicht Karl Popper Op naar vernieuwend (risico)management Op naar omgaan met risico s in processen Op naar risicogestuurde werkprocessen

13 WAT IS EEN PROCES EIGENLIJK? Aantal expliciete stappen om een doel te bereiken Focus op de manier waarop Aanvullend op de inhoud Welke onzekerheden per stap? Procesonzekerheden en -risico s?

14 Werkdefinitie WAT ZIJN PROCESRISICO S? OP BASIS VAN NEN-ISO Een procesrisico is een onzekere gebeurtenis met: oorzaken in het proces een kans van optreden big 5 effecten op doelen

15 Voorbeeld NEN-ISO 9001: 2015 & Risicogestuurde procesbeschrijvingen In kaart brengen en beheersing risicovolle systemen, applicaties e.d. Bron: NEN Workshop Risk-based Thinking ISO 9001:2015, Dick Hortensius & Edwin Martherus

16 Relevante procesrisico s: vaak FINO

17 Terug naar de essentie WAT IS RISICOGESTUURD WERKEN?

18 Deming revisited RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT Past in NEN-ISO9001: 2015!

19 Werkdefinitie RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT Toepassen van 6 risicoprocesstappen in werkprocessen: Vanuit bestaande risicomanagementmethoden Mens in de organisatie centraal Methoden ondersteunen Waar nodig accentverschillen

20 5 van de 20 accentverschillen RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

21 accentverschil nr. 1 RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

22 accentverschil nr. 5 RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

23 accentverschil nr. 8 RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

24 accentverschil nr. 11 RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

25 accentverschil nr. 18 RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

26 Welke past U morgen toe? RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT

27 RISICO, INNOVATIE & VERANDERING Processen & Tools Methoden Afhankelijk Afhankelijk Implementatie Organisatie Cultuur & Structuur Mens Motivatie & Competenties

28 Voorwaarden voor de organisatiestructuur Risicogestuurd procesmanagement

29 Voorwaarden voor de organisatiecultuur Risicogestuurd procesmanagement

30 Implementeren Risicogestuurd procesmanagement

31 TIPS VOOR DE PROCESMANAGER 1. Maak risicogestuurd werken onderdeel van de relevante managementsystemen 2. Integreer dit in de High Level Structure van de nieuwe ISO s (kwaliteit, compliance, milieu,.) 3. Hou het wél werkbaar: benut waar nodig de accentverschillen 4. Check per kwartaal of het werkt en pas aan

32 VANAF MORGEN ZÉLF DOEN Werkdruk bewustzijn => verlaagt risico op procesfouten! Wat is je grootste werknachtmerrie, vertaald in een procesrisico? Wat kan je daar zelf aan doen, wat / wie heb je nodig? Rondje procesrisico s in het teamoverleg: bewustzijn en actie? Evalueer: bespreek de (bijna) procesmissers en leer!

33 De hoofdpunten SAMENVATTEND Het realiseren van processen is nooit risico s. Risicogestuurd werken is een terug-naar-de-essentie vorm van risicomanagement. Accentverschillen onderscheiden risicogestuurd werken van risicomanagement. Risicogestuurd werken is risicosturing inbedden in bestaande / nieuwe werkprocessen. Implementeren van risicogestuurd werken vraagt om het organiseren van passende voorwaarden.

34 In de praktijk RISICOGESTUURD PROCESMANAGEMENT Risicogestuurd