Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Bouwkunde - voltijd. Haagse Hogeschool Afdeling Engineering

Transcriptie

1 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Bouwkunde - voltijd Haagse Hogeschool Afdeling Engineering

2 Rapport ten behoeve van Accreditatie hbo bachelor opleiding Bouwkunde - voltijd Haagse Hogeschool Afdeling Engineering Hobéon Certificering BV 23 december 04 Auditteam: W.L.M. Blomen drs. U.F. Hylkema drs. W.G. van Raaijen ing. A. Eaglestone ing. M. in t Veld

3 INHOUDSOPGAVE 1. INLEIDING Bereik van de beoordeling Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Beslisregels Auditteam Deelnemers visitatie (gesprekspartners uit de beide opleidingsvarianten) Programma visitatie 4 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING 5 Onderwerp 1: Doelstelling opleiding 5 Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen 5 Facet 1.2. Niveau bachelor 7 Facet 1.3. Oriëntatie hbo 9 Onderwerp 2: Programma 12 Facet 2.1. Eisen hbo 12 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma 14 Facet 2.3. Samenhang programma 16 Facet 2.4. Studielast 18 Facet 2.5. Instroom 20 Facet 2.6. Duur 22 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud 23 Facet 2.8. Beoordeling en toetsing 25 Onderwerp 3: Inzet van personeel 29 Facet 3.1. Eisen hbo 29 Facet 3.2. Kwantiteit van het personeel 31 Facet 3.3. Kwaliteit van het personeel 33 Onderwerp 4: Voorzieningen 35 Facet 4.1. Materiële voorzieningen Facet 4.2. Studiebegeleiding Onderwerp 5: Interne kwaliteitszorg 39 Facet 5.1. Evaluatie resultaten 39 Facet 5.2. Maatregelen tot verbetering 41 Facet 5.3. Betrekken van medewerkers, studenten, alumni en beroepenveld 42 Onderwerp 6: Resultaten 44 Facet 6.1. Gerealiseerd niveau 44 Facet 6.2. Onderwijsrendement SAMENVATTEND OORDEEL Oordeelschema voltijd Overall oordeel/ advies aan NVAO 50 Bijlage I : Curricula Vitae auditoren en onafhankelijkheidsverklaringen externe auditoren Bijlage II: Programma visitatie 13 en 27 september 2004

4 1. INLEIDING 1.1. Bereik van de beoordeling De scope van de beoordeling betreft de voltijdvariant van de opleiding Bouwkunde aan de Haagse Hogeschool. De opleiding Bouwkunde (geregistreerd onder CROHO nummer 34263) vormt samen met de opleidingen Civiele Techniek, Werktuigbouwkunde, Elektrotechniek en Chemische Technologie de afdeling Engineering Beoordelingsprocedure en werkwijze Beoordelingsprocedure en werkwijze Bij de beoordeling van de betreffende opleidingen is uitgegaan van het door de NVAO vastgestelde Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs. Daarin staan de onderwerpen en facetten vermeld waarop een VBI zich bij de beoordeling van een opleiding moet richten. Voorts zijn daarin opgenomen de criteria aan de hand waarvan een VBI moet bepalen of de basiskwaliteit van de betreffende opleidingen als voldoende kan worden beoordeeld. Om de beoordeling voor alle partijen inzichtelijk te maken heeft Hobéon Certificering bovengenoemd Accreditatiekader nader uitgewerkt in een checklist ( Checklist Accreditatie HBO Bachelor ) waarin per facet het betreffende NVAO-criterium nader is gespecificeerd in deelvragen. Voorafgaand aan het feitelijk accreditatieonderzoek heeft Hobéon Certificering de Haagse Hogeschool en de opleiding Bouwkunde op de hoogte gesteld dat deze checklist bij de beoordeling van de bachelor opleiding gehanteerd zou worden. De opleiding Bouwkunde heeft zich voor wat betreft haar beroepsprofiel, opleidingscompetenties en onderwijskundige doelstellingen gebaseerd op het landelijk beroepsprofiel en de daaraan gerelateerde opleidingscompetenties zoals vastgesteld in het landelijk overleg tussen de betreffende opleidingen en het beroepenveld (zie facet 1.1.: Domeinspecifieke eisen ). Het auditteam heeft het opleidingsspecifieke referentiekader beoordeeld en vervolgens vastgesteld dat het in voldoende mate gespecificeerd is en ook passend is voor de opleiding. Het auditteam heeft dit kader in zijn beoordeling betrokken. Zie voorts onder facet 1.1. De beoordelingsprocedure van Hobéon Certificering kent twee hoofdmomenten: Documentanalyse Het betreft hier een analyse en beoordeling van de door de opleiding Bouwkunde geleverde schriftelijke informatie: Kwaliteitshandboek Bouwkunde en Civiele Techniek; Afdelingsplan Engineering; Managementovereenkomst 2004; Jaarplan Bouwkunde-Civiele Techniek- Chemische Technologie; Strategisch kader Techniek; Plan van Aanpak Vernieuwing Techniek; Visie op het beroep; Visie op het onderwijs; Stagegids ; Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 1

5 Personeelsplan Engineering 2004; Scholingsplan Engineering 2004; Organisatie van de afdeling Engineering ; Onderwijsevaluatiestudenten 1 en 2; Kwaliteitsoverleg; Studiegids ; Rapportage alumnionderzoek 2003; en Reglement beroepenveldcie B ( ). Op basis van de door de opleiding aangeleverde documentatie, heeft het auditteam zich een beeld kunnen vormen van de primaire en secundaire processen van de opleiding Bouwkunde. Het auditteam heeft dit beeld getoetst aan zaken als: ambitieniveau, toekomstgerichtheid, innovatief vermogen, kwaliteitsbewaking via interne en externe evaluatie, arbeidsmarktrelevantie, resultaatgerichtheid, continuïteit, studenten- en docentenbelangen. Audit De audit was gericht op een actieve controle door middel van een visitatie 1, uitgevoerd door een auditteam waarvan deel uitmaakten een externe onafhankelijke deskundige op het gebied van Bouwkunde, een student, een lead auditor en een onderwijskundig auditor afkomstig van Hobéon Certificering en een secretaris eveneens vanuit Hobéon Certificering. Onder controle moet hier worden verstaan dat het auditteam op verschillende niveaus (management, coördinatie, examencommissie, docenten, studenten, staf) heeft getoetst (i) of de in de documentatie beschreven beleidsvoornemens en de daaraan gerelateerde uitvoeringsprocessen zijn geïmplementeerd en (ii) of de overige in de documentatie vervatte informatie verifieerbaar is. Deze verificatie door het auditteam geschiedde enerzijds door, zoals hierboven reeds is aangegeven, meerdere malen hetzelfde onderwerp met verschillende geledingen te bespreken en anderzijds aan de hand van additionele documentatie en -daar waar het de huisvesting en materiële voorzieningen betreft- door eigen waarneming. De additionele informatie omvatte de volgende documenten: Studentendossiers; Personeelsdossiers; OER s; Verslagen van besprekingen; en Dossier van de examencommissie. Aldus had het auditteam voldoende instrumenten om zich op gedetailleerd niveau op de hoogte te stellen van inhoud, opzet, uitvoering en resultaten van het opleidingsprogramma en van de daarmee samenhangende personele, organisatorische en materiële voorzieningen. Het auditteam heeft op deze wijze alle in het NVAO Accreditatiekader bestaande opleidingen hoger onderwijs vermelde facetten beoordeeld op basis waarvan een samenvattend oordeel per onderwerp werd gegeven. Het voorliggend rapport is de weergave van het oordeel van het auditteam met daarbij de gronden waarop die oordelen zijn gebaseerd. 1 Visitatie heeft op 13 en 27 september 2004 plaatsgevonden. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 2

6 Beslisregels Met als uitgangspunt de Beslisregels Accreditatie zoals vastgelegd in het NVAO Accreditatiekader heeft Hobéon Certificering de volgende beslisregels toegepast. A. De scores op de per onderwerp gerubriceerde facetten leiden tot een score op het betreffende onderwerp en wel volgens de regels onder C. B. Binnen de beoordeling van een facet is er ruimte voor een eigen afweging van het auditteam: Uitvoering/praktijk weegt zwaarder dan beleid/theorie; (beter een goed functionerende regeling die slecht is opgeschreven dan omgekeerd); Primaire processen wegen zwaarder dan secundaire; C. Van facetten naar onderwerp. Hier geldt het volgende: een onderwerp kan volgens de NVAO Beslisregels Accreditatie slechts voldoende of onvoldoende scoren; een onderwerp krijgt de score voldoende indien alle facetten tenminste voldoende hebben gescoord of indien één facet onvoldoende en de overige tenminste voldoende hebben gescoord, mits er een acceptabel verbeterplan beschikbaar is voor het facet met de score onvoldoende ; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien één facet onvoldoende heeft gescoord en er geen acceptabel verbeterplan voor dit facet beschikbaar is; een onderwerp krijgt de score onvoldoende indien meer dan één facet onvoldoende heeft gescoord, ongeacht of er voor die facetten acceptabele verbeterplannen zijn. D. Indien voor een onderwerp een hogere score dan voldoende gerechtvaardigd is, dan wordt dat met inachtneming van de regels onder E, als extra aantekening vermeld. E. Met betrekking tot de extra aantekening geldt het volgende: een onderwerp krijgt de extra aantekening goed indien alle facetten goed hebben gescoord of indien één facet voldoende en de overige facetten goed of excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt de extra aantekening excellent als alle facetten excellent hebben gescoord of indien één facet goed en de overige facetten excellent hebben gescoord; een onderwerp krijgt geen extra aantekening indien één van de facetten onvoldoende heeft gescoord. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 3

7 Auditteam Het auditteam was als volgt samengesteld. Voorzitter: Dhr. W.L.M. Blomen Leden: Dhr. drs. U.F. Hylkema, werkvelddeskundige Dhr. drs. W.G. van Raaijen, onderwijsdeskundige Mw. ing. A. Eaglestone, studentlid Secretaris: Dhr. ing. M. in t Veld Directeur Hobéon Certificering; Directeur van Hylkema Consultants; Senior Adviseur Hobéon Certificering; Student Sociaal Culturele Wetenschappen, Vrije Universiteit te Amsterdam; Kwaliteitscoördinator Hobéon Groep. Voor de curricula vitae zie Bijlage I.: Deelnemers visitatie (gesprekspartners uit de beide opleidingsvarianten) Het auditteam heeft tijdens de visitatie gesprekken gevoerd met vertegenwoordigers vanuit de verschillende geledingen van de opleiding: management, coördinatoren, docenten, studenten en staf. (Zie voor een volledig overzicht van de deelnemers van de visitatie:bijlage II) Programma visitatie Zie Bijlage II. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 4

8 2. BEVINDINGEN EN BEOORDELING Onderwerp 1: Doelstelling opleiding Dit onderwerp kent drie facetten: 1. domeinspecifieke eisen; 2. niveau bachelor; 3. oriëntatie hbo. Facet 1.1. Domeinspecifieke eisen Criterium Het facet domeinspecifieke eisen is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij de eisen die door (buitenlandse) vakgenoten en de beroepspraktijk gesteld worden aan een opleiding in het betreffende domein (vakgebied/discipline en/of beroepspraktijk)? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gevoerd met de afdelingsmanager en het opleidingscoördinator. Als aanvulling en ter verificatie zijn de volgende documenten ingezien: De Management Review 2004; Visie op het beroep; en Verslagen van de beroepenveldcommissie. De eindkwalificaties van de opleiding bestaat uit twee delen. Het eerste gedeelte bestaat uit competenties die landelijk zijn vastgesteld in Deze competenties zijn uitgebreid beschreven in het document Competenties voor de hbo-opleiding bouwkunde. Dit document is opgesteld door de Hoger Onderwijs groep Bouw & Ruimte. Deze groep is een gezamenlijk initiatief van de opleidingen Bouwkunde, Civiele Techniek, Verkeerskunde, Bouwtechnische Bedrijfskunde, Ruimtelijke Ordening en Planologie van 18 verschillende hboinstellingen. Het tweede gedeelte is een aanvulling op de landelijke competenties. Deze aanvulling is gebaseerd op de visie van de opleiding Bouwkunde van de Haagse Hogeschool. Daartoe heeft de opleiding zelf een inventarisatie gemaakt van het beroepsdomein en de mogelijke beroepen waarin de afgestudeerden terechtkomen. De kern van de visie van de Haagse Bouwkunde-opleiding luidt als volgt: Centraal in het beroepsdomein voor bouwkundig ingenieurs is de bouw. Specifieker: de levenscyclus van het gebouw. Immers van opdracht, tot en met sloop of renovatie, met al deze aspecten krijgt een bouwkundig ingenieur te maken. Kijkend naar deze levenscyclus onderscheiden we zes fasen in die cyclus. Deze zes fasen kennen elk hun specifieke kenmerken maar hangen ook samen: deze levenscyclus is geen statisch geheel maar dynamisch. De dynamiek wordt veroorzaakt door verschillende ontwikkelingen in de omgeving. De opleiding heeft in het document visie op het beroep de verschillende aspecten verder uitgewerkt. Dit heeft geleid tot een aantal nieuw geformuleerde competenties. Zo neemt het gebruik van ICT binnen de sector steeds verder toe. Dit heeft er toe geleid dat de opleiding Bouwkunde extra nadruk legt op het gebruik van ICT. In de set competenties zien we dan ook deze relatie duidelijk terug. De additionele set eindkwalificaties die door de opleiding Bouwkunde zijn opgesteld, zijn getoetst aan de visie van het beroepenveld. Deze toetsing heeft plaatsgevonden door het voorleggen van de competenties aan de beroepenveldcommissie en deze door hen te laten valideren. Het auditteam heeft aan de hand van notulen van vergaderingen geconstateerd dat de competenties zijn gevalideerd. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 5

9 De beroepenveldcommissie is geïnitieerd door de opleiding. Vanuit de relaties van de opleiding zijn representanten van het werkveld gevraagd zitting te nemen in de commissie. De werkvelddeskundige die deel heeft genomen als lid van het auditteam heeft na inzage in de samenstelling van de commissie geconstateerd dat de leden van de commissie het beroepenveld in voldoende mate de breedte representeren van het beroepenveld en dat de functie die zij bekleden in de beroepspraktijk relevant is gerelateerd aan het hbo-niveau. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Hij motiveert dit met de volgende bevindingen: De geformuleerde eindkwalificaties zijn in samenspraak met relevante vergelijkbare opleidingen samengesteld. De geformuleerde eindkwalificaties zijn gevalideerd door een relevante vertegenwoordiging van de beroepspraktijk. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 6

10 Facet 1.2. Niveau bachelor Criterium Het facet niveau bachelor is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij algemene, internationaal geaccepteerde beschrijvingen van de kwalificaties van een Bachelor? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gehouden met de afdelingsmanager en de opleidingscoördinator. Als aanvulling en ter verificatie zijn de volgende documenten ingezien: De Management Review 2004; Visie op het beroep. De algemene, internationaal geaccepteerde beschrijving van de kwalificaties van een bachelor worden vertegenwoordigd in de Dublin Descriptoren. De opleiding heeft de Dublin Descriptoren niet als basis gebruikt voor het opstellen van de eindkwalificaties. Het auditteam heeft de eindkwalificaties van de opleiding vergeleken met de Dublin Descriptoren. Deze vergelijking is in de volgende tabel weergegeven. Dublin Descriptoren: Vergelijkbare competentie/ eindkwalificatie opleiding Bouwkunde: Kennis en inzicht Ontwikkelen projectdefinitie Alternatieven en varianten opstellen en beoordelen in de ontwerpfasen VO/ DO Organiseren van contractvorming Voorbereiden van de realisering Beheren van gebouwwerken Denken in modellen, systemen en processen Toepassen kennis en inzicht Proces beheersen Projectmatig werken Handhaven, bewaken en bijsturen van het uitvoeringsplan Bestek- en indieningsgereed maken projectinformatie Oordeelsvorming Veilig-, duurzaam- en kwaliteitsbewust handelen Alternatieven en varianten opstellen en beoordelen in de ontwerpfasen VO/ DO Communicatie Communiceren Leiding geven Samenwerken Leervaardigheden Zelfverantwoordelijk werken Evalueren en terugkoppelen van projectgegevens Zelfverantwoordelijk leren Deze geformuleerde competenties voldoen wat inhoud en niveau betreft aan het bachelorniveau zoals in de Dublin Descriptoren beschreven. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 7

11 Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling en motiveert dit als volgt: de vergelijking die het auditteam heeft gemaakt toont aan dat de geformuleerde competenties in voldoende mate terug te voeren zijn tot de Dublin Descriptoren. De kennis en vaardigheden die in de descriptoren geformuleerd zijn, komen terug in de eindkwalificaties van de opleiding Bouwkunde. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 8

12 Facet 1.3. Oriëntatie hbo Criteria Het facet oriëntatie hbo is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Zijn de eindkwalificaties van de opleiding mede ontleend aan de door (of in samenspraak met) het relevante beroepenveld opgestelde beroepsprofielen en/of beroepscompetenties? Sluiten de eindkwalificaties van de opleiding aan bij het niveau van een beginnend beroepsbeoefenaar in het relevante beroepenveld waarvoor de betreffende opleiding vereist of dienstig is? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gevoerd met de afdelingsmanager en de opleidingscoördinator. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De Management Review 2004; Visie op het beroep; Competenties voor de hbo-opleiding bouwkunde; Notulen van de beroepenveldcommissie. Ten aanzien van het eerste criterium van dit facet heeft het auditteam geconstateerd dat de opleiding zich mede baseert op de landelijk vastgestelde opleidingskwalificaties. In het document Competenties voor de hbo-opleiding Bouwkunde lezen we in het hoofdstuk Verantwoording: Voor de indeling van de competenties naar contexten en beroepsdomeinen (verzameling functies) is gebruik gemaakt van de fasering van het bouwproces zoals geformuleerd in het document algemene termen in de bouw van het Nederlands Normalisatie Instituut, december Ook het KIVI (Koninklijk Instituut Van Ingenieurs) en ONRI (Organisatie van Advies- en Ingenieursbureaus) hebben hun stempel gedrukt op het eindtermendocument van de opleiding Bouwkunde, zo heeft het auditteam geconstateerd. Tevens is gebruik gemaakt van het handboek BNA en de UTA CAO vanuit BouwNed. Per fase van het bouwproces zijn, met als verantwoording de hierboven genoemde broninformatie, functieprofielen verzameld, zo blijkt uit de documentatie. De competenties die nodig zijn voor het uitvoeren van deze functieprofielen zijn opgenomen in de set eindcompetenties die wordt gehanteerd door de opleiding Bouwkunde van de Haagse Hogeschool. De functieprofielen zijn gebaseerd op de ervaringen van praktijkbeoefenaren. De beroepenveldcommissie heeft geconstateerd, zo blijkt uit documentatie en tijdens de gesprekken, dat het niveau van de eindkwalificaties zoals die in eerste instantie door de opleiding Bouwkunde zijn geformuleerd te hoog waren ingezet. In de notulen van de vergadering van de commissie lezen we dat de competenties die zijn omschreven, het niveau beschrijven van een reeds ervaren werknemer. Het advies van de commissie, om het niveau van de te realiseren eindkwalificaties aan te passen aan dat van startende beroepsbeoefenaren, is door de opleiding ter harte genomen. De set competenties zal worden (staat in de planning voor dit najaar) aangepast op een zodanige wijze dat deze beter aansluiten bij de competenties van een startend bouwkundige. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Hij motiveert dit met de volgende bevindingen: De geformuleerde competenties zijn gebaseerd op de beroepsprofielen die ontleend zijn aan de beroepspraktijk. De beroepspraktijk is in deze vertegenwoordigd door de KIVI, ONRI, BNA en BouwNed. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie 1.2 9

13 De opleiding heeft aangegeven, naar aanleiding van het advies van de beroepenveldcommissie, het niveau van de eindkwalificaties aan te passen aan de eisen die gesteld worden aan een beginnende beroepsbeoefenaar. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

14 SAMENVATTEND OORDEEL VAN DIT ONDERWERP Het auditteam komt tot een voldoende als oordeel op dit onderwerp. Dit oordeel is gebaseerd op de volgende bevindingen: Op alle onderwerpen is de opleiding als voldoende beoordeeld. De eindkwalificaties zijn samengesteld in samenspraak met een brede vertegenwoordiging van opleidingen uit dezelfde sector. De eindkwalificaties zijn opgesteld met als basis relevante functieprofielen uit het beroepenveld. De eindkwalificaties zijn geformuleerd op het niveau van een startend beroepsbeoefenaar. De eindkwalificaties zijn gevalideerd door de beroepenveldcommissie die is samengesteld uit een relevante vertegenwoordiging van het beroepenveld. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

15 Onderwerp 2: Programma Dit onderwerp kent acht facetten: 1.eisen hbo; 2. relatie tussen doelstellingen en inhoud programma; 3. samenhang programma; 4. studielast; 5. instroom; 6. duur; 7. afstemming tussen vormgeving en inhoud; 8. beoordeling en toetsing. Facet 2.1. Eisen hbo Criteria Het facet eisen hbo is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Vindt kennisontwikkeling van studenten plaats via vakliteratuur, aan de beroepspraktijk ontwikkeld studiemateriaal en via interactie met de beroepspraktijk en/of (toegepast) onderzoek? Heeft het programma aantoonbare verbanden met actuele ontwikkelingen in het vakgebied / de discipline? Waarborgt het programma de ontwikkeling van beroepsvaardigheden en heeft het aantoonbare verbanden met de actuele beroepspraktijk? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding, docenten en studenten. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De Management Review 2004; Visie op het onderwijs van de opleiding bouwkunde; De studiegids van de opleiding (o.a. met betrekking tot het programma); De literatuurlijst; en Blokboeken. De relatie met de beroepspraktijk is het uitgangspunt van de opleiding. Dit krijgt zijn uitwerking onder andere in het projectmatig onderwijs dat wordt aangeboden. Gekozen is voor deze vorm van onderwijs omdat ook in het werkveld in de regel op projectmatige wijze gewerkt wordt. De literatuur die ter ondersteuning van het onderwijs wordt aangeboden, is beschreven in de boekenlijst. Deze is door de werkvelddeskundige ingezien en deze heeft geconstateerd dat de literatuur up to date en relevant is in relatie tot het programma en de te vergaren kennis. In de centrale bibliotheek van de hogeschool, zo is het auditteam gebleken, is voldoende relevante literatuur beschikbaar. De afdeling Engineering heeft ook een eigen documentatiecentrum tot haar beschikking. Hierin bewaart zij een verzameling van materiaalmonsters en een grote verscheidenheid aan productinformatie en (aan bouwnijverheid gerelateerde) normen. De opleiding biedt tijdens de studie en in het programma de student veel mogelijkheden tot interactie met de praktijk. Zoals eerder vermeld, wordt er projectmatig onderwijs aangeboden. De projecten worden gebaseerd op voorbeelden uit de beroepspraktijk. Regelmatig komen bedrijven uit het werkveld met voorstellen voor projectonderwerpen. De bedrijven tonen ondermeer door het organiseren van excursies en het verzorgen van gastcolleges hun betrokkenheid bij de opleiding. Het projectmatig onderwijs vindt plaats gedurende de eerste twee studiejaren. Het derde studiejaar bestaat uit twee stages die beide een half jaar duren. Deze stages hebben enerzijds als doel de student interactie met de beroepspraktijk te bieden en anderzijds de student in de gelegenheid te stellen de vergaarde theoretische kennis in de praktijk te brengen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

16 Het vierde jaar van de studie is eveneens gesplitst in twee delen. Het eerste halfjaar is het specialisatiehalfjaar waarbij de student zich specifiek op één van de deelgebieden (architectonisch ontwerpen, bouwtechnisch ontwerpen, bouwtechnisch uitwerken, uitvoering en management, vastgoedbeheer) richt. Het laatste halfjaar is het afstudeerjaar waarin een student een project zelfstandig uitwerkt en presenteert en hierbij aantoont de vereiste eindkwalificaties te bezitten. De projecten moeten aan het beroepenveld ontleend zijn en mogen niet gekoppeld zijn aan regulier productiewerk van een bedrijf. De opleiding is er op gericht, zo constateert het auditteam tijdens de gesprekken en na bestudering van documenten, om beroepsvaardigheden te ontwikkelen bij de student. Door het toepassen van projectmatig onderwijs en de bewaking hiervan door studiebegeleiding, waarborgt de opleiding de ontwikkeling van de beroepsvaardigheden van de student. De opleiding geeft in de Management Review aan dat er vanuit de opleiding wordt gefocust op internationalisering, dit omdat het werkveld van de bouwkundige zich in Nederland maar ook in toenemende mate daarbuiten bevindt. In toenemende mate wordt de bouwkundige vanuit een Nederlands bedrijf in het buitenland ingezet. De opleiding heeft hiermee rekening gehouden in haar programma door aan internationaal aanbesteden en aan internationale betrekkingen aandacht te besteden. N.B. overige borging van de ontwikkeling van beroepsvaardigheden vindt plaats middels toetsing. Zie hiervoor facet 2.8 Beoordeling en toetsing. Oordeel Het auditteam komt tot een goed als beoordeling. Hij motiveert dit met de volgende constateringen: De vakliteratuur die wordt gebruikt door de opleiding is actueel en relevant in relatie tot het programma. Het programma heeft aantoonbare verbanden met de nationale en internationale beroepspraktijk. Actuele ontwikkelingen worden in voldoende mate gevolgd en door de gastcolleges en excursies in de opleiding teruggebracht. De opleiding biedt veel mogelijkheden tot interactie met de beroepspraktijk. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

17 Facet 2.2. Relatie tussen doelstellingen en inhoud programma Criteria Het facet relatie tussen doelstellingen en inhoud programma is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAO-criteria: Is het programma een adequate concretisering van de eindkwalificaties qua niveau, oriëntatie en domeinspecifieke eisen? Zijn de eindkwalificaties adequaat vertaald in leerdoelen van (onderdelen van) het programma? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gehouden het management van de opleiding, docenten en studenten. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De Management Review; De studiegids (met betrekking tot het programma); Aanvullingen op de studiegids, semesters 7 en 8; Visie op onderwijs van de opleiding bouwkunde; en Inventarisatie competenties in het onderwijsprogramma van jaar 2. Tijdens de analyse van de geleverde informatie is geconstateerd dat de opleiding in een overgangsfase zit. Dit is bevestigd tijdens de gesprekken met het management. Deze overgang houdt in dat de opleiding bezig is met het verwerken van de landelijk vastgestelde competenties in het programma. Voor de laatste twee jaren, het derde en vierde jaar, heeft deze verwerking reeds plaats gevonden. Voor de eerste twee jaren heeft deze verwerking in theorie plaatsgevonden en is er een adequaat plan voor de praktische invoering aan het auditteam getoond. In 2001 is er een competentiematrix bouwkunde opgesteld. In deze competentiematrix zijn alle competenties die als eindkwalificaties zijn geformuleerd, onderverdeeld per programmablok. Het niveau waarop de student de competenties moet bezitten op welk moment in de studie is hierin aangeduid. De verschillende competentieniveaus zijn: Algemene competentie; Operationeel niveau; Beroepscompetentie; Tactisch niveau; Sociale competentie; Strategisch niveau; en Individuele competentie. In het document visie op onderwijs van de opleiding bouwkunde is de wijze geformuleerd waarop competenties zijn vertaald naar onderwijsactiviteiten in het curriculum. Het vertalen van de competenties naar het curriculum verloopt in een tweetal fasen. Eerst wordt vanuit de competentiegedachte een aantal randvoorwaarden gedestilleerd waaraan de onderwijsactiviteiten moeten voldoen. Vervolgens is op grond hiervan een format ontworpen waaraan het studiemateriaal moet voldoen. In de additionele informatie (verkregen na de audit) is het document inventarisatie competenties in het onderwijsprogramma van jaar 2 opgenomen. Hieruit wordt duidelijk door middel van verwijzingen hoe de verschillende beroepscompetenties zijn vertaald als leerdoelen in het programma. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

18 Het auditteam is van mening dat de inhoud van het programma, voor zover toetsbaar, aansluit op de doelstellingen van de opleiding. Volgens het auditteam mag aan een aantal onderwerpen meer aandacht geschonken worden tijdens de studie. Het betreft volgens het auditteam hier de vakken: Geschiedenis van de Bouwkunst, Engels en Rechten. Het auditteam heeft een additioneel verbeterplan ontvangen waarin de opleiding de formatie van de werkgroep competenties beschrijft. Doelstelling van deze werkgroep is om: De stand van zaken in oktober 2004 te inventariseren; Procesbeschrijvingen te maken om te komen tot: o De vertaling van landelijke competenties naar opleidingscompetenties in het 1 e en 2 e jaar; o Een check op de aansluiting met het 3 e en 4 e jaar en de te behalen niveaus; o De gefaseerde invoering van de competenties in het 1 e en 2 e jaar van Bouwkunde; Deze procesbeschrijvingen uit te voeren. Tot dusver zijn in het kader van de taken van deze werkgroep de volgende resultaten behaald: De opleiding heeft de competenties van studiejaar 2 in kaart gebracht. De opleiding heeft de competenties van studiejaar 1 onderhanden. Het verbeterplan bevat: Een concreet geformuleerd doel; Een procesomschrijving hoe tot dit doel te komen; Verantwoordelijken en betrokkenen; De stand van zaken, tot oktober 2004; Een strakke, maar reële planning. Vervolgens is het document Competenties jaar 1 en 2 aan het auditteam overlegd. Dit document is de uitkomst van het verbeterplan zoals hierboven beschreven. Het document is een bevestiging van de voortvarendheid waarmee de opleiding invulling geeft aan de voorgenomen verbeterplannen. Het document geeft een overzicht van de projecten die in de semesters van het eerste en tweede jaar moeten worden gevolgd. Per project is aangegeven welke competenties hoe verworven moeten worden. Oordeel Het auditteam is tot een voldoende als beoordeling op dit facet gekomen. Dit motiveert hij met de volgende constateringen: De opleiding heeft de landelijk vastgestelde competenties verwerkt in het programma. De competenties zijn op een adequate wijze vertaald in het programma. De praktische implementatie van het nieuwe op de landelijk vastgestelde competenties gebaseerde programma, verloopt volgens een concreet omschreven plan. De praktische implementatie voor de jaren 3 en 4 heeft al plaatsgevonden. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

19 Facet 2.3. Samenhang programma Criterium Het facet samenhang programma is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het studieprogramma inhoudelijk samenhangend? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gevoerd met het management van de opleiding, docenten en studenten. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De Management Review; De studiegids (ten behoeve van het programma); De semesterboeken (semesters 7 en 8); Visie op onderwijs van de opleiding bouwkunde. De opleiding wil de student opleiden tot competente beroepsbeoefenaars. Hiertoe heeft zij de eindkwalificaties opgesteld als eisen waar de studenten aan moeten voldoen tijdens de afronding van hun studie. De samenhang van het vierjarige studieprogramma wordt met name bepaald door: De leerlijnen; De jaarthema s; De opbouw in complexiteit; en De projecten. Het auditteam constateert dat de opleiding Bouwkunde van de Haagse Hogeschool door het toepassen van deze didactische principes voldoende samenhang borgt in het studieprogramma. We werken hierna deze principes kort uit. De leerlijnen: Bij de invulling van het programma heeft de opleiding de levensfase van een bouwwerk als uitgangspunt genomen. Dit is ook omschreven bij het onderwerp doelstellingen. Om dit helder in het programma naar voren te laten komen, is de bouwlijn geformuleerd. Deze lijn geeft het kernthema van de opleiding weer: de levenscyclus van het gebouw met daarbinnen de gebruikerscyclus. De lijn is opgebouwd uit de volgende rode draden: Integrale product- en procesbeheersing; Klantgericht handelen; Kwaliteitsgericht handelen; en Handelen gericht op duurzaamheid. Daarnaast heeft de opleiding een studieloopbaanlijn geformuleerd. Deze studieloopbaanlijn geeft het leerproces over een periode van vier jaar weer. De jaarthema s: Elk studiejaar kent een eigen thema. De thema s zijn ontleend aan het proces dat een startende beroepsbeoefenaar doorloopt. Jaar 1 heeft als thema oriëntatie op opleiding en beroepenveld; Jaar 2 heeft als thema, verdieping in de bouw; Jaar 3 heeft als thema verkenning van de omgeving van het beroep; Jaar 4 heeft als thema, een bijdrage leveren aan de ontwikkelingen van de beroepsontwikkeling. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

20 De opbouw in complexiteit: De student werkt aan het verwerven van competenties met behulp van het concentrisch principe. Dit betekent voor de ordening van de leerstof dat leerstofonderdelen meerdere keren worden aangeboden maar dan in een steeds complexere situatie. Die toenemende complexiteit biedt de student de mogelijkheid tot verdere verdieping van de leerstofonderdelen over de jaren heen. De projecten: Het project bepaalt welke specifieke leerstof er vanuit de vakdisciplines moet worden aangeboden om de deelopdrachten in het project te kunnen uitvoeren. De keuze van de projecten wordt steeds bepaald door het jaarthema in combinatie met de leerlijnen. De studieloopbaanlijn: Er vindt continue wisselwerking plaats tussen de projectwerkzaamheden en de persoonlijke ontwikkeling van de student. De persoonlijke ontwikkeling wordt gestuurd door het formuleren van doelstellingen per onderwijsblok en de bewaking op het halen hiervan. Studentevaluaties laten zien dat de samenhang binnen het programma in het verleden niet altijd even duidelijk is geweest. De door het auditteam gevoerde gesprekken met studenten hebben dit beeld inmiddels positief bijgesteld. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Dit oordeel wordt door het auditteam met de volgende constateringen gemotiveerd: Zoals hierboven beschreven, is er sprake van een steeds duidelijkere samenhang in de opbouw van het programma. Er is duidelijk nagedacht over en uitvoering gegeven aan een verbeterde opbouw en interactie tussen de verschillende rode draden die door het programma lopen. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

21 Facet 2.4. Studielast Criterium Het facet studielast is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Is het programma studeerbaar doordat studievoortgang belemmerende factoren zoveel mogelijk worden weggenomen? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gehouden met de teamcoördinator van de opleiding en studenten. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De studiegids; De Management Review; OER Hogeschool. Er zijn verschillende maatregelen genomen om er zorg voor te dragen dat studenten zo soepel mogelijk hun studie doorlopen. Bij de instroom krijgen alle studenten een intakegesprek. Tijdens dit gesprek worden mogelijke knelpunten gesignaleerd. De mogelijkheid bestaat voor studenten die moeite hebben met wiskunde om een aanvullende cursus te volgen. Tevens biedt dit intakegesprek studenten de mogelijkheid om aan te geven dat zij een versneld traject willen volgen. Dit is enkel mogelijk voor studenten met een MBO- of VWO- vooropleiding. Van studenten die een versneld traject volgen, wordt na de eerste 20 weken de studievoortgang bepaald om na te gaan of het ingezette traject nog steeds reëel en haalbaar is. Er zijn gedurende de studie verschillende controlemomenten ingebouwd. Als studenten op een dergelijk moment niet de vereiste studievoortgang hebben geboekt, kunnen zij tijdelijk niet hun studie vervolgen en moeten zij studieonderdelen inhalen. Voorbeelden van deze momenten zijn: de start van de studie, de eerste en tweede stageperiode en de afstudeerperiode, semester 8. Deze controlemomenten hebben de vorm van toelatingseisen. In het programma is er ruimte ingedeeld voor individuele studiebegeleiding. De student krijgt twee begeleiders aangewezen. Een projectleider die voornamelijk op vakinhoudelijke aspecten begeleiding geeft, en een studieloopbaanbegeleider die voornamelijk ondersteuning biedt betreffende de studievoortgang. Ook is in het programma ruimte voor herkansingen. Wanneer een toets niet is gehaald, bestaat in de 10 e week van de volgende periode de mogelijkheid tot herkansing. Door studentenevaluaties krijgt de opleiding inzicht in de mate waarin zich studievoortgang belemmerende zaken voordoen. Op het gebied van wiskunde is gestart met ondersteunend onderwijs. Voor Nederlands wordt extra ondersteuning in de vorm van lessen ontwikkeld. Er is gebleken uit de evaluaties dat ook hieraan behoefte bestaat bij de student. De door de student ervaren studielast is onlosmakelijk verbonden met de studeerbaarheid van de opleiding. Uit studentevaluaties blijkt dat deze als haalbaar ervaren wordt. Ook tijdens de audit gaven studenten dit expliciet aan. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

22 Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Dit oordeel wordt door het auditteam met de volgende constateringen gemotiveerd: Er zijn verschillende maatregelen getroffen die adequaat de studievoortgang van de studenten stimuleren. De studielast wordt als haalbaar beschouwd door de studenten. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

23 Facet 2.5. Instroom Criterium Het facet instroom is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Sluit het programma qua vorm en inhoud aan bij de kwalificaties van de instromende studenten: vwo, havo, middenkaderopleiding of specialistenopleiding (WEB) of daarmee vergelijkbare kwalificaties, blijkend uit een toelatingsonderzoek? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan het criterium van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding en studenten En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: Management Review; Technologie en samenleving, partner in ontwikkeling van Technotalenten; Beslisdocument vernieuwing techniek; Studiegids; OER Haagse Hogeschool; OER Bouwkunde; De organisatie van de afdeling Engineering. In het kader van dit facet heeft het auditteam onderzoek gedaan naar twee verschillende onderdelen die relevant zijn voor de instroom. Dat is enerzijds het wervings- en voorlichtingsbeleid en anderzijds het instroombeleid en de uitvoering daarvan. In het nabije verleden (2001) heeft er een forse daling plaatsgevonden van het aantal instromende studenten in de sector Techniek. De opleiding heeft beleid geformuleerd en maatregelen getroffen om een grotere instroom te genereren. De opleiding Bouwkunde is een onderdeel van de afdeling Engineering, die bestaat uit vijf opleidingen. Er is gekozen om op afdelingsniveau iemand verantwoordelijk te stellen voor de coördinatie van het beleid en de uitvoering ervan. Hiervoor is een instroomcoördinator aangesteld. Om de uitvoering van het beleid verder vorm te geven, is voor elke opleiding een instroommedewerker aangesteld. De stroomlijning en bewaking van dit proces vindt plaats binnen de kaders van het Instroomoverleg Techniek. De daling van de instroom heeft op sectorniveau (de sector Techniek binnen de Haagse Hogeschool) geleid tot de herziening van het wervings- en selectiebeleid. Hiertoe is er een vijftal bijeenkomsten geweest waarin studenten, de medezeggenschapsraad en het sectormanagement zich gebogen hebben over het vraagstuk: Hoe gaan wij de opleidingen binnen de sector Techniek aantrekkelijk maken om zo een grotere instroom te genereren?. Uit deze bijeenkomsten is het document Technologie en samenleving, Partner in ontwikkeling van Technotalenten ontstaan. In dit plan van aanpak staat de wijze waarop de opleiding vorm wil geven aan de vernieuwingen van de opleiding(en) aangegeven. Als vervolg en vertaling voor de afdeling Engineering is het document Beslisdocument vernieuwing techniek opgesteld. Hierin staan concreet de gevolgen voor de opleidingen binnen de afdeling beschreven. Voor de opleiding Bouwkunde zijn toelatingseisen geformuleerd. Deze toelatingseisen staan beschreven in de OER van de opleiding. Het doel is om studenten toe te laten die wiskunde en natuurkunde in hun vooropleiding hebben gehad. Behalve de toelatingseisen op het terrein van wiskunde, zijn er voor allochtone studenten toelatingseisen met betrekking tot hun Nederlandse taalvaardigheid. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

24 Er wordt in het eerste jaar rekening gehouden met een heterogene instroom van studenten. Het eerste jaar richt zich op de oriëntatie van het beroepenveld en de algemene ontwikkeling van sociale en communicatieve vaardigheden. Tevens wordt de gelegenheid geboden om door middel van het volgen van een additionele cursus de wiskunde- en taalvaardigheden bij te spijkeren tot het vereiste niveau. Tijdens het eerste jaar worden ter bevordering van het gelijktrekken van het niveau van de instromende studenten de projectgroepen samengesteld uit studenten met een verschillende achtergrond. Dit geeft enerzijds, zo blijkt uit gesprekken met de studenten, een bepaalde mate van onderlinge interactie en ondersteuning. Anderzijds bestaat het gevaar van het onder vakken uit komen. Wat bijvoorbeeld gebeurde, is dat wiskundige taken binnen een project werden uitgevoerd door de VWO-student en bouwtechnische taken door de MBO-student. Controle en bewaking hierop vond vanuit de opleiding te weinig plaats. Hierop is door de opleiding inmiddels actie ondernomen. Zie voorts facet 2.8 beoordeling en toetsing. Voor studenten met een vwo- of mbo-vooropleiding bestaat de mogelijkheid om de studie in een versneld traject te doorlopen. Om hiervoor in aanmerking te komen wordt er een intakegesprek gehouden met deze studenten. Ter bewaking van de studievoortgang wordt er na twintig weken een gesprek gehouden met de studenten die dit versnelde traject zijn gestart. In dit gesprek wordt aan de hand van de behaalde studieresultaten beoordeeld of voortzetting van het ingezette traject wenselijk en reëel is. Studenten die reeds een propedeuse bij een andere opleiding hebben behaald en studenten die een andere studie hebben gevolgd en die willen instromen in het tweede jaar of verder in de studie (de zij-instromers) krijgen een intakegesprek. Tijdens dit intakegesprek wordt bepaald of de studenten over voldoende niveau beschikken. Vervolgens bepaalt de opleiding waar de student kan instromen in de opleiding. Vrijstellingen dienen ter bevestiging voorgelegd te worden aan de examencommissie. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Dit oordeel wordt door het auditteam met de volgende constateringen gemotiveerd: De maatregelen die geformuleerd zijn om een grotere instroom van studenten te genereren in de nabije toekomst, worden door het auditteam als adequaat beoordeeld. De wijze waarop de uitwerking van het instroombeleid plaats vindt, is adequaat. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

25 Facet 2.6. Duur Criterium Het facet duur is beoordeeld aan de hand van het volgende NVAO-criterium: Voldoet de opleiding aan de formele eisen m.b.t. de omvang van het opleidingsprogramma van 240 ECTS-studiepunten? Bevindingen Uit de studiegids en de OER blijkt dat de studielast voor de vierjarige opleiding 240 ECTS-studiepunten bedraagt. In het propedeusejaar dienen 60 punten te worden behaald. De overige 180 zijn evenredig verspreid over de laatste drie jaren. Oordeel Dit facet is voldoende gelet op de wettelijke norm. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

26 Facet 2.7. Afstemming tussen vormgeving en inhoud Criteria Het facet afstemming tussen vormgeving en inhoud is beoordeeld aan de hand van de volgende NVAOcriteria: Is het didactisch concept in lijn met de doelstellingen? Sluiten de werkvormen aan bij het didactisch concept? Bevindingen Om te komen tot inzicht in de wijze waarop en de mate waarin de opleiding voldoet aan de criteria van dit facet zijn er gesprekken gehouden met het management van de opleiding, docenten en studenten. En zijn er in aanvulling en ter verificatie de volgende documenten ingezien: De Management Review; De studiegids; en Visie op onderwijs van de opleiding bouwkunde. De doelstelling van de opleiding is om de student competent te maken voor het functioneren in de praktijk. De opleiding heeft gekozen voor werkvormen waarmee die competenties gerealiseerd kunnen worden. Kenmerkend voor de beroepspraktijk binnen de bouwnijverheid waar de student zal gaan functioneren is dat er projectmatig wordt gewerkt. Deze beroepssituatie is als basisprincipe in de studie gehanteerd. Door de studenten van meet af aan in projecten te laten werken worden ze in de gelegenheid gesteld om: De beroepswerkwijze te leren; Praktijkvraagstukken op te lossen in een praktijkgesimuleerde context; Zelfstandig competenties te verwerven en te verwerken in de context van het beroep. In de eerste twee jaar van de studie wordt het projectmatige onderwijs als volgt vorm gegeven: in jaar een en twee voert de student acht projecten uit met een doorlooptijd van tien weken. Elk project kent een situatieschets waarin locatie, onderwerp, partijen, probleem en randvoorwaarden als input dienen. De studentengroep analyseert de situatie, formuleert het probleem en stelt een plan van aanpak op. Op grond hiervan (geholpen door geformuleerde deelopdrachten) levert de studentengroep de uiteindelijke eindproducten. Om de (deel)opdrachten uit te kunnen voeren, krijgt de student flankerend onderwijs aangeboden. Dit onderwijs bestaat uit PGO-taken (Probleem Gestuurd Onderwijs), workshops, practica, excursies, hoorcolleges en gastcolleges. De onderwerpen die in het flankerend onderwijs worden aangeboden, staan altijd ten dienste van een project. De keuze voor het type flankerend onderwijs is gebaseerd op de doelstelling van de deelopdracht. Met name het werken met PGO-taken wordt door de opleiding als bijzonder waardevol ervaren. De methodiek die ten grondslag ligt aan het oplossen van de problemen (bij deze methode wordt in 7 stappen gewerkt aan het oplossen van het probleem) wordt als nuttig hulpmiddel ervaren bij het oplossen van problemen in de beroepspraktijk. In de studiejaren drie en vier blijft de hoofdwerkvorm het projectonderwijs. Kenmerkend voor jaar drie is dat de projecten buiten het instituut worden uitgevoerd. Naast projecten krijgen studenten te maken met opdrachten die aangeboden worden vanuit het didactisch principe van action learning (het betreft dan opdrachten die in de bedrijfsomgeving worden uitgevoerd). Binnen het onderwijsinstituut worden de projecten en opdrachten ondersteund door intervisiebijeenkomsten, gerichte zelfstudieopdrachten en ondersteunende workshops. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie

27 Het vierde jaar van de studie is eveneens gesplitst in twee delen. Het eerste halfjaar is het specialisatiehalfjaar waarbij de student zich specifiek op één van de doelgebieden (architectonisch ontwerpen, bouwtechnisch ontwerpen, bouwtechnisch uitwerken, uitvoering en management, vastgoedbeheer) richt. Het laatste halfjaar is het afstudeerjaar waarin een student een project zelfstandig uitwerkt en presenteert en hierbij aantoont de vereiste eindkwalificaties te bezitten. De projecten moeten aan het beroepenveld ontleend zijn en mogen niet gekoppeld zijn aan regulier productiewerk van een bedrijf. Oordeel Het auditteam komt tot een voldoende als beoordeling. Dit oordeel wordt door het auditteam met de volgende constateringen gemotiveerd: De opbouw van het programma is helder opgezet en afgestemd op de doelstelling van de opleiding om de studenten voldoende kennis en vaardigheden mee te geven voor het functioneren in de praktijk als startend beroepsbeoefenaar. Hobéon Certificering Eindrapport Accreditatie Bouwkunde Voltijd. Haagse Hogeschool Versie