pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop

Transcriptie

1 wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw rtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui Werkgroep Infectie Preventie pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop Jaarverslag 2015 sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh klzxcvbnmqwertyuiopasdfghjkl xcvbnmqwertyuiopasdfghjklzxc bnmqwertyuiopasdfghjklzxcvb mqwertyuiopasdfghjklzxcvbnm wertyuiopasdfghjklzxcvbnmqw rtyuiopasdfghjklzxcvbnmqwert uiopasdfghjklzxcvbnmqwertyui pasdfghjklzxcvbnmqwertyuiop sdfghjklzxcvbnmqwertyuiopasd ghjklzxcvbnmqwertyuiopasdfgh Jaarverslag Werkgroep Infectie Preventie 2015 Pagina 1 PAGE klzxcvbnmrtyuiopasdfghjklzxcv

2 Inhoudsopgave AFKORTINGEN ORGANISATIE STICHTING WERKGROEP INFECTIE PREVENTIE (WIP) BESTUUR WIP Vergaderingen Bestuur REGIERAAD WIP Vergaderingen Regieraad BUREAU WIP Vergaderingen Bureau STRATEGISCH BELEID GOVERNANCE WIP TOEKOMST VAN DE WIP RICHTLIJNONTWIKKELING BLIJVENDE PUNTEN VAN AANDACHT Procedures Vertegenwoordiging in organen WIP Bureau WIP RICHTLIJNEN GEPUBLICEERDE CONCEPTRICHTLIJNEN GEPUBLICEERDE RICHTLIJNEN MEDEWERKING AAN RICHTLIJNEN VAN ANDERE ORGANISATIES RICHTLIJNEN IN ONTWIKKELING IN WEBSITE VRAGEN UIT HET VELD ALGEMEEN VRAGEN PERMANENTE EXPERTGROEPEN BRMO MRSA RDS VORMEN VAN SAMENWERKING MOEDERVERENIGINGEN SAMENWERKING MET ORGANISATIES DIE RICHTLIJNEN MAKEN OP HET GEBIED VAN INFECTIEPREVENTIE LCI Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV) Afstemming WIP, LCI, LCHV WETENSCHAPPELIJKE VERENIGINGEN EN ANDERE ORGANISATIES Federatie Medisch Specialisten Tandartsen en andere professionals in de mondzorg Huisartsen en Verloskundigen STAKEHOLDERS BIJ WIP-RICHTLIJNEN ARBO-ASPECTEN EN WIP RICHTLIJNEN SAMENWERKING BIJ RICHTLIJNONTWIKKELING IN DE TOEKOMST Jaarverslag WIP

3 5.7 CONGRESSEN, SYMPOSIA EN BIJEENKOMSTEN PRESENTATIES PUBLICATIES / RAPPORTEN FINANCIËN STRUCTURELE SUBSIDIE AANWENDING RESTANT EENMALIGE SUBSIDIE CIB BEGROTING TOEKOMSTBESTENDIGE WIP ACQUISITIE EXTRA MIDDELEN BIJLAGE 1.A OVERZICHT WIP-RICHTLIJNEN PER 31 DECEMBER BIJLAGE 1.B ABR-RICHTLIJNENPAKKET BIJLAGE 2 OVERZICHT RICHTLIJNEN IN BEWERKING IN BIJLAGE 3 SAMENSTELLING EXPERTGROEPEN EN REDACTIES VAN RICHTLIJNEN IN BEWERKING BIJLAGE 4 SAMENSTELLING PERMANENTE EXPERTGROEPEN BIJLAGE 5 WERKGROEPEN ANDERE ORGANISATIES Jaarverslag WIP 2015

4 Voorwoord Het voorwoord over verslagjaar 2014 sloten wij af met het vrije citaat van Groucho Marx: De krantenberichten over mijn overlijden zijn schromelijk overdreven. De waarheid hiervan ziet u bevestigd door het uitkomen van dit verslag over In de eerste hoofdstukken wordt verantwoording afgelegd over de activiteiten van Bestuur, Regieraad en Bureau WIP. Niet verhuld wordt dat de WIP en in het bijzonder de medewerkers van Bureau WIP voor lastige vraagstukken staan. Hoofdstuk 3 geeft in maat en getal informatie over de kernactiviteiten van de WIP: de opgeleverde richtlijnen, de werkvoorraad en de groeiende inzet die wordt geleverd door mee te werken aan het ontwikkelen van richtlijnen voor andere organisaties. Over de vraagbaakfunctie als tweede kerntaak biedt hoofdstuk 4 een verrassend inzicht in de aard en herkomst van de vragen die aan de WIP zijn gesteld. Dat richtlijnontwikkeling in samenwerking gebeurt wordt geïllustreerd door hoofdstuk 5. Maar helaas laat ook dit verslag zien hoe, ondanks de grote en gewaardeerde inzet van de medewerkers van Bureau WIP, van Ellen Mascini als tijdelijk medisch-inhoudelijk directeur, van de leden van de Regieraad en Expertgroepen, wij niet toekomen aan veel zaken waar de WIP als het ware voor is uitgevonden en dat de achterstand in het onderhoud van richtlijnen weliswaar niet toeneemt, maar zeker ook niet afneemt. Ook rijst uit het verslag het beeld op van een kleine organisatie die in het handhaven van de kwaliteit van zijn richtlijnen en dienstverlening kwetsbaar is. En neem daarbij in ogenschouw dat een heel breed en geschakeerd werkveld moet worden bediend, zie daarvoor de in hoofdstuk 5 nog niet eens uitputtend behandelde reeks stakeholders. Het Bestuur heeft zich dan ook meermalen afgevraagd of het in staat is te doen wat van het Bestuur mag worden verwacht, namelijk om duurzaam te voorzien in de voorwaarden voor het voortbestaan en het goed functioneren van de Stichting WIP. Kan de missie van de WIP beter worden gerealiseerd door zich anders te positioneren? Zijn naast de moederverenigingen andere partners nodig die het draagvlak versterken? Waar zovelen zich positief hebben uitgesproken over het belang van wat de WIP is en doet, is het Bestuur optimistisch dat dit zal leiden tot een Toekomstvisie die met brede steun en voldoende middelen tot uitvoering zal kunnen worden gebracht. Wij willen ieder bedanken die eraan heeft bijgedragen dat het nog steeds mogelijk is een bestendig vervolg te geven aan de lange staat van dienst van de Werkgroep Infectie Preventie. Bestuur van de Stichting WIP Jaarverslag WIP

5 Afkortingen ABR: Antibioticaresistentie BRMO: Bijzonder Resistente Micro-organismen CIb: Centrum Infectieziektebestrijding Ctgb: College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden DI: Deskundige infectiepreventie FMS: Federatie Medisch Specialisten IGZ: Inspectie voor de Gezondheidszorg KiMS: Kennisinstituut van Medisch Specialisten KNMT: Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevordering der Tandheelkunde KNOV: Koninklijke Nederlandse Organisatie voor Verloskundigen LC: Landelijk commentaar LCHV: Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid LCI: Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding LUMC: Leids Universitair Medisch Centrum MRSA: Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus NEN: Nederlandse Norm, tevens Nederlands Normalisatie-instituut NFU: Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra NGvA: Nederlands Genootschap van Abortusartsen NHG: Nederlands Huisartsen Genootschap NVA: Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie NVDV: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie NVMDL: Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen NVMM: Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie NVvA: Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne NVZ: Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen MRSA: Meticilline Resistente Staphylococcus Aureus POWI: Postoperatieve wondinfecties PREZIES: PREventie ZIEkenhuisinfecties door Surveillance REV: Revalidatiecentra RDS: Reiniging, Desinfectie en Sterilisatie RIVM: Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu RN: Revalidatie Nederland SKMS: Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten SVN: Sterilisatie Vereniging Nederland SZW: Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid TNO: Nederlands Organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek VDMSH: Vereniging van Deskundigen Medische Steriele Hulpmiddelen Verenso: Vereniging voor specialisten ouderengeneeskunde VHIG: Vereniging voor Hygiëne en Infectiepreventie in de Gezondheidszorg VIZ: Vereniging voor Infectieziekten VRA: Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen VRE: Vancomycine resistente Enterococcus faecium VWS: Ministerie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport VWK: Verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen voor ouderen VWT: Verpleeghuis-, woon- en thuiszorg WIP: Werkgroep Infectie Preventie ZKH: Ziekenhuizen 5 Jaarverslag WIP 2015

6 1 Organisatie Stichting Werkgroep Infectie Preventie (WIP) 1.1 Bestuur WIP Het Bestuur van de WIP is in 2015 niet van samenstelling gewijzigd en bestaat uit onderstaande leden die elk afgevaardigd zijn door de moederverenigingen van de WIP: de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie (NVMM), de Vereniging voor Hygiëne en Infectiepreventie (VHIG) en de Vereniging voor Infectie ziekten (VIZ). Dr. G.J.H.M. (Gijs) Ruijs Voorzitter Arts-microbioloog Isala (Zwolle), lid NVMM Dr. E.F. (Emile) Schippers Secretaris en vicevoorzitter Internist-infectioloog Haga ziekenhuis (Den Haag), Leids Universitair Medisch Centrum (Leiden), lid VIZ P. (Patricia) Houtman Penningmeester Deskundige infectiepreventie, Spaarne Gasthuis (Haarlem), lid VHIG Vergaderingen Bestuur Het Bestuur van de WIP vergaderde in 2015 viermaal, met deelname van de directeur Bureau WIP en de voorzitter van de Regieraad, namelijk op: 16 februari en 9 april (telefonisch); 23 september en 9 december 2015 (regulier). Bestuurslid aanwezigheid Dr. G.H.M. (Gijs) Ruijs 4/4 Dr. E.F. (Emile) Schippers 4/4 P. (Patricia) Houtman 4/4 Dr. E. (Ellen) Mascini, voorzitter Regieraad, adviseur 4/4 F. (Frank) Leguijt, manager a.i., adviseur 4/4 Daarnaast vertegenwoordigden de -onbezoldigde- bestuursleden de WIP bij onder andere de Bestuurlijk Overleggen op het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) over antibioticaresistentie (ABR), in het overleg met de directeur Centrum voor Infectieziektenbestrijding (CIb) van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), in een overleg met het Bestuur van de Federatie Medisch specialisten (FMS) en in de contacten met de accountant. De bestuursleden hebben hun inbreng geleverd aan een in opdracht van de directeur RIVM/CIb door Panteia uitgevoerd evaluatieonderzoek (zie 2.2). Daarnaast hebben zij vanuit de WIP contacten onderhouden met de besturen van de moederverenigingen. Jaarverslag WIP

7 1.2 Regieraad WIP In de samenstelling van de Regieraad van de WIP zijn in 2015 enkele wijzigingen opgetreden, namelijk de benoemingen van Dr. K.E. (Karin-Ellen) Veldkamp, arts-microbioloog in het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), Leiden en van C. (Claudia) van Schriek, deskundige infectiepreventie in Rijnstate, Arnhem per 31 maart 2015 en van Dr. J.G. (Jan) den Hollander, internist-infectioloog in het Maasstad Ziekenhuis, Rotterdam per 1 september Y. (Yvonne) van Dijk, deskundige infectiepreventie, is eind 2015 afgetreden na twee zittingsperiodes. Dr. R. (Ron) Hendrix, arts-microbioloog heeft zijn lidmaatschap beëindigd per 1 september Beide vacatures zijn door de betreffende moederverenigingen opengesteld en hebben geleid tot voordrachten ter behandeling in de eerste vergadering van Leden van de Regieraad: Voorzitter Dr. E.M.(Ellen) Mascini arts-microbioloog, Rijnstate (Velp) Namens de NVMM Dr. R. (Ron) Hendrix Dr. J.A. (Juliette) Severin arts-microbioloog, Certe - Laboratorium voor Infectieziekten (Groningen) en Universitair Medisch Centrum Groningen (Groningen) (tot september 2015) arts-microbioloog, Erasmus Medisch Centrum (Rotterdam) Dr. K.E. (Karin-Ellen) Veldkamp arts-microbioloog Leids Universitair Medisch Centrum (Leiden) (vanaf 31 maart 2015) Namens de VIZ Dr. A.M.L. (Astrid) Oude Lashof internist-infectioloog, Maastricht Universitair Medisch Centrum (Maastricht) Dr. J.G. (Jan) den Hollander internist-infectioloog, Maasstad Ziekenhuis (Rotterdam) (vanaf 1 september 2015) Namens de VHIG Y. (Yvonne) v. Dijk deskundige infectiepreventie, Diakonessenhuis (Utrecht) A.L. (Dianne) v.d. Pas- deskundige infectiepreventie, Jeroen Bosch Ziekenhuis van Commeren ( s-hertogenbosch) C. (Claudia) van Schriek deskundige infectiepreventie, Rijnstate (Arnhem) (vanaf 31 maart 2015) Adviseur van de Regieraad: Drs. D. (Desirée) Beaujean afdelingshoofd richtlijnontwikkeling en implementatie, RIVM / Landelijke Coördinatie Infectieziektebestrijding (LCI), Bilthoven 7 Jaarverslag WIP 2015

8 1.2.1 Vergaderingen Regieraad De Regieraad vergaderde in 2015 zes maal namelijk op 27 januari, 31 maart, 19 mei, 9 juni (extra vergadering), 1 september en 8 december; de vergadering op 27 oktober vond geen doorgang. Op de bijeenkomst van 1 september 2015 vond een overleg plaats tussen de IGZ en de Regieraad. De belangrijkste onderwerpen waren het vaststellen van richtlijnen (zie hoofdstuk 3), het bespreken van beleidsdocumenten (Transitieplan WIP, Jaarverslag 2014, reglementen, discussiestukken), de toekomst van de WIP en in dat verband relevante ontwikkelingen. Aanwezigheid van de leden en adviseur bij de vergaderingen van de Regieraad in 2015 Regieraadlid aanwezigheid Drs. D. (Desirée) Beaujean 4/6 Mw. Y. (Yvonne) v. Dijk 4/6 Dr. R. (Ron) Hendrix 2/5 Dr. J.G. (Jan) den Hollander 1/2 Dr. E. (Ellen) Mascini 6/6 Dr. A. (Astrid) Oude Lashof 4/6 Mw. A.L. (Dianne) v.d. Pas-Commeren 4/6 C. (Claudia) van Schriek 2/5 Dr. J.A. (Juliette) Severin 6/6 Dr. K.E. (Karin-Ellen) Veldkamp 5/5 1.3 Bureau WIP De samenstelling van het Bureau van de WIP is in 2015 gewijzigd door het vertrek per oktober van Paula van Gelderen (deskundige Infectiepreventie) en de opvolging door Roel Lagendijk met ingang van november. De voorzitter van de Regieraad, Dr. E.M. (Ellen) Mascini, heeft vanaf maart 2015 tot januari 2016 de functie medisch-inhoudelijk directeur vervuld. Leden Bureau WIP B.H. (Bea) Anes-Pol secretaresse (0,7 fte) P. (Paula) van Gelderen deskundige infectiepreventie (0,44 fte) (tot 1 oktober 2015) R. (Roel) Lagendijk deskundige infectiepreventie (0,2 fte) (vanaf november 2015) Drs. F. (Frank) Leguijt Dr. E.M. (Ellen) Mascini interim-manager (0,2 fte) arts-microbioloog, medisch-inhoudelijk directeur (0,2 fte) (vanaf maart 2015 tot januari 2016) Drs. E.P. (Else) Poot gezondheidswetenschapper, secretaris richtlijnontwikkeling (0,89 fte) M. (Martine) Spies web redacteur (0,08 fte), detachering vanuit RIVM/LCI Dr. A.K. (Arlène) van Vliet bioloog, biochemicus, secretaris richtlijnontwikkeling (1,0 fte) Jaarverslag WIP

9 1.3.1 Vergaderingen Bureau Het Bureau vergaderde tweewekelijks, in 2015 eenentwintig maal. De belangrijkste onderwerpen waren voortgang richtlijnen, beleidsdocumenten, voorbereiding Regieraad, externe contacten en vragen uit het veld. Daarnaast waren de onderstaande leden van Bureau WIP aanwezig tijdens de vergaderingen van de Regieraad in 2015: Bureau lid aanwezigheid B.H. (Bea) Anes-Pol 5/6 P. (Paula) v. Gelderen 5/5 Drs. F. (Frank) Leguijt 6/6 Drs. E. (Else) Poot 5/6 Dr. A.K. (Arlène) v. Vliet 4/6 9 Jaarverslag WIP 2015

10 2 Strategisch Beleid Hieronder volgen de belangrijkste ontwikkelingen op de drie vlakken zoals aangegeven in het Strategisch Beleidsplan , namelijk governance van de WIP, toekomst van de WIP en de richtlijnontwikkeling, inclusief capaciteit en achterstand. Tot slot worden nog enkele blijvende aandachtspunten genoemd. 2.1 Governance WIP Op basis van het strategisch beleidsplan is de governance structuur vorm gegeven. In 2015 zijn geen aanpassingen doorgevoerd in de taken, verantwoordelijkheden en posities van de verschillende organen van de WIP. In verband met het vertrek van mevrouw Spijkerman eind 2014 is in het voorjaar mevrouw Mascini, voorzitter van de Regieraad, bereid gevonden de medisch-inhoudelijke portefeuille in de directie tijdelijk op zich te nemen. In de najaarsvergadering van het Bestuur is evaluerend en aan de hand van organisatievoorstellen gesproken over de toekomstige inrichting. Hierbij zijn vanwege de onduidelijkheid over de bekostiging van de WIP nog geen conclusies getrokken. Ditzelfde geldt voor besluitvorming over de al langer bestaande wens Bureau WIP in te bedden bij een andere (richtlijn-)organisatie. 2.2 Toekomst van de WIP Het Bestuur heeft meermalen moeten constateren dat door het uitblijven van een adequate bekostiging scherpe grenzen zijn gesteld aan de mogelijkheden van de WIP om nieuwe initiatieven te ondernemen en om de opgelopen achterstanden in te halen. Kortom: om te doen wat de WIP moet doen en waarvoor zich vooralsnog geen alternatief aanbiedt. Dit heeft ertoe geleid dat het Bestuur WIP zich de vraag heeft gesteld of het in staat is om te voorzien in de voorwaarden voor het voortbestaan en het goed functioneren van de Stichting WIP. De duidelijkheid die eind 2014 ontstond is dat voor de toekomstbestendige bekostiging van de WIP een oplossing zal worden gevonden in het kader van het door VWS tot speerpunt verklaarde beleid rond de beheersing van ABR. In het Jaarverslag 2014 citeerden wij minister Schippers: de kosten moeten door alle partijen in de zorg worden gedragen, er zal namelijk een duurzame oplossing komen en daar kan geen misverstand over bestaan. De WIP heeft zich onder andere op de volgende wijzen ingezet om de missie van de WIP in een goede verhouding tot moederverenigingen en gebruikers van de WIP-richtlijnen, duurzaam voort te zetten. Beide directeuren hebben actief geparticipeerd in de ABR-werkgroep Richtlijnen/ Standaarden van VWS. De ABR-werkgroep heeft aan de WIP gevraagd een plan te maken hoe het knelpunt van de bekostiging van richtlijnen infectiepreventie voor de curatieve 2 e lijnszorg structureel op te lossen. De WIP heeft hiervoor het Transitieplan WIP opgesteld. Het plan is opgenomen in de eindrapportage van de ABR-werkgroep Richtlijnen, maar ook op ruime schaal verspreid onder stakeholders en is geagendeerd voor bespreking met vele partijen (zie verder hoofdstuk 5, i.h.b. 5.3 en 5.4). De Regieraad WIP heeft in lijn met de landelijk bepaalde prioriteit voor beheersing van ABR en infectiepreventie opnieuw focus bepaald ten aanzien van het pakket WIPrichtlijnen. Dit resulteert in 25 ABR-richtlijnen (verdeeld over vijf deelpakketten) die met Jaarverslag WIP

11 voorrang ontwikkeld (een nieuwe richtlijn en een basisdocument) of -binnen twee jaargeactualiseerd moeten worden. In zijn verantwoordelijkheid als subsidieverlener heeft de directeur CIb van het RIVM opdracht verleend aan onderzoeksbureau Panteia om een evaluatieonderzoek uit te voeren naar het functioneren van de WIP over de periode Het rapport heeft de opvattingen van stakeholders en betrokkenen bij de WIP geïnventariseerd en concludeert dat op verschillende niveaus hervormingen nodig zijn. Het rapport bevestigt dat de tekort schietende financiering de grondoorzaak is dat allerlei WIP-activiteiten niet uitgevoerd konden worden. In 2016 krijgt dit rapport een vervolg door het instellen van een breed samengestelde commissie die een gedragen toekomstvisie moet opstellen voor besluitvorming medio 2016 in het Bestuurlijk Overleg van het ABR-programma. Bestuur en directie van de WIP geven hieraan voluit hun medewerking. Het Bestuur van de WIP is optimistisch en wil zich er voor inzetten dat langs de nu te bewandelen route op duurzame wijze een passend vervolg kan worden gegeven aan wat zij in een boodschap aan Regieraad en medewerkers van de WIP heeft betiteld als kwetsbaar erfgoed. Een recent artikel in Medisch Contact kopte: Infectiepreventie in gevaar door gesteggel over geld 1. Het Bestuur van de WIP hoopt dat tijdig de juiste conclusies worden getrokken om veilige zorg op het gebied van infectiepreventie te kunnen blijven waarborgen. 2.3 Richtlijnontwikkeling De intramurale somatische gezondheidszorg: ziekenhuizen, verpleeghuizen en revalidatiecentra, vormt de primaire doelgroep van de moederverenigingen van de WIP. In 2015 is de focus voor de herziening van de ziekenhuisrichtlijnen nog strakker afgebakend dan in De focus ligt op ziekenhuisrichtlijnen die nauw gerelateerd zijn aan het voorkomen van ABR en de verspreiding van bijzondere resistente micro-organismen. Er zijn vijf pakketten samengesteld (zie bijlage 1.B). In het pakket algemene voorzorgsmaatregelen is naast bestaande richtlijnen de ontwikkeling van een nieuwe richtlijn opgenomen: uitbraakmanagement. Daarnaast bevat dit pakket een basisdocument met algemene uitgangspunten en begrippen. Beide ontwikkelingen staan gepland voor Er is vooralsnog niet overgegaan tot het afstoten van richtlijnen of het terugbrengen van het pakket richtlijnen maar op geleide van het Transitieplan en in overleg met het veld wordt de discussie in 2016 hierover verder gevoerd. Aan richtlijnen voor specifieke beroepsgroepen in ziekenhuizen (zogenaamde Veilig werken richtlijnen) is geen prioriteit gegeven. De Regieraad heeft ingestemd met medewerking van de WIP aan de LCI-richtlijn Norovirus en de richtlijn Infectiepreventie in de dermatochirurgie van de Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venerologie (NVDV). De WIP is ook in binnen de beperkte mogelijkheden - verder gegaan met het professionaliseren van haar werkwijze en houdt hierbij rekening met (inter)nationale ontwikkelingen op dit vlak: het hanteren van het gestandaardiseerde format van de inleiding van WIP-richtlijnen 1 Andreas Voss e.a., MC 05 4 februari 2016, p Jaarverslag WIP 2015

12 aanbevelingen zijn in enkele richtlijnen onderbouwd met systematisch literatuuronderzoek aan de hand van geformuleerde uitgangsvragen; waar wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt wordt aangesloten bij de kennis en ervaring van experts (expert knowledge) Voor de nieuwe richtlijn uitbraakmanagement is een subsidieaanvraag opgesteld volgens het model van de Stichting Kwaliteitsgelden medisch specialisten (SKMS). 2.4 Blijvende punten van aandacht Procedures De procedures voor richtlijnontwikkeling moeten nader uitgewerkt worden: reglement voor de Regieraad en reglementering voor de Expertgroepen, wijze van uitvoering van literatuuronderzoek, uitgangspunten bij medewerking aan richtlijnontwikkeling infectiepreventie door andere organisaties en beleid ten aanzien van autorisatie van WIPrichtlijnen door gebruikers van de richtlijnen. De procedure Uitgangspunten WIP bij medewerking aan richtlijnontwikkeling Infectiepreventie door andere organisaties is vastgesteld door de Regieraad en op 9 december 2015 bekrachtigd door het Bestuur WIP. Het reglement Regieraad is deels behandeld in de Regieraad, de andere zaken zijn doorgeschoven naar 2016 vanwege andere prioriteiten van de Regieraad Vertegenwoordiging in organen WIP De adequate vertegenwoordiging van de moederverenigingen in de organen van de WIP blijft een aandachtspunt. In eerdere jaarverslagen is gewezen op de afnemende bereidheid van experts zich in te zetten voor richtlijnontwikkeling en is dit een punt van zorg genoemd. In verschillende fora is aandacht gevraagd voor het ontbreken van een adequate vacatiegeldenregeling. De WIP had ook in 2015 nog niet de financiële ruimte om de compensatie te bekostigen. De vooral in het kader van de ABR-problematiek toenemende belangstelling voor de preventieve taken in de functie van professionals draagt mogelijk bij aan een oplossing, naast het financieel compenseren van professionals die zich substantieel inzetten voor de WIP Bureau WIP Onderbezetting Ook dit jaar heeft Bureau WIP te kampen met aanzienlijke en structurele onderbezetting in relatie tot de taken. De formatie secretaris richtlijnontwikkeling is beduidend lager dan de in het Strategisch Beleidsplan gehanteerde norm: 0,17 à 0,25 FTE per richtlijn. De positie van deskundige infectiepreventie (DI) is voor de helft van de uren ingevuld. De positie van Directeur Bureau is beperkt op interim basis ingevuld (1 dag per week), gedurende een groot deel van het jaar heeft de voorzitter van de Regieraad de medisch-inhoudelijke portefeuille ingevuld, ook voor 1 dag per week. Door onvoldoende financiële middelen is uitbreiding van de bezetting niet mogelijk, ook niet voor activiteiten waaraan stakeholders grote behoefte hebben en waarvoor de deskundigheid van de WIP noodzakelijk is. Jaarverslag WIP

13 Inbedding en huisvesting In 2015 zijn opnieuw verschillende gesprekken gevoerd over de inbedding van Bureau WIP bij een andere richtlijnorganisatie, KiMS of het RIVM/LCI. Het Bestuur WIP heeft op basis van de rapportage van de directie WIP nog geen besluit kunnen nemen vanwege de onduidelijkheid over de toekomst en de financiën. Het Bureau WIP is in december 2016 op verzoek van het LUMC op zoek gegaan naar een nieuw onderkomen. Per februari 2016 is het Bureau WIP verhuisd en nu gehuisvest in het Poortgebouw-Zuid tegenover het LUMC. Werkgeverschap In de onbevredigende wijze waarop het werkgeverschap van de Stichting WIP voor enkele medewerkers sinds 2013 via een uitzendbureau is geregeld, is geen verandering gekomen. De aanstelling van een medewerker gaat in 2016 over op een payroll constructie. Een andere medewerker is nu ingehuurd van een extern bureau. Beide constructies zijn ongunstiger voor de WIP en voor de medewerkers dan aanstelling bij LUMC of bij een andere organisatie (na inbedding). Naast de hogere kosten 2 is het onaantrekkelijk voor medewerkers en daardoor lastig om personeel te werven. 2 Zo beslaat de post btw over ingeleend personeel in 2015 al 11% van de begroting 13 Jaarverslag WIP 2015

14 3 Richtlijnen In 2015 heeft de WIP 129 bestaande richtlijnen in beheer, namelijk: - 78 richtlijnen voor ziekenhuizen (ZKH) waarvan: o 50 kernrichtlijnen o 9 richtlijnen voor specifieke micro-organismen o 19 richtlijnen voor specifieke beroepsgroepen - 31 richtlijnen voor verpleeghuizen, woonzorgcentra en kleinschalig wonen voor ouderen (VWK) / verpleeghuis-, woon- en thuiszorg (VWT) - 18 richtlijnen voor revalidatiecentra (REV) - 2 overige richtlijnen. Daarnaast zijn voor ziekenhuizen twee nieuwe richtlijnen in ontwikkeling (waarvan één basisdocument) en voor verpleeghuizen c.a. één nieuwe richtlijn. Bijlage 1.A geeft een overzicht van alle WIP-richtlijnen. De 28 richtlijnen die in het kader van ABR prioriteit hebben gekregen zijn hierin gemerkt. Ook zijn vermeld de vijf richtlijnen van andere organisaties waaraan de WIP substantieel heeft bijgedragen. De richtlijn Infectiepreventie in mondzorgpraktijken van de KNMT is in 2015 geautoriseerd door de WIP. Bijlage 1.B geeft een apart overzicht van de ABR-richtlijnen en de indeling in een vijftal deelpakketten. Het is van belang te beseffen dat door het professionaliseren van het richtlijnontwikkelproces het reviseren / ontwikkelen van richtlijnen meer tijd in beslag neemt. Mede hierdoor en door de beperkte capaciteit van Bureau WIP is er nog steeds een achterstand in het up-to-date zijn van de richtlijnen. Eind 2015 is van 78% (39/50) van de kernrichtlijnen van de ZKH de geplande revisiedatum overschreden. Voor 78% (7/9) van de ZKH richtlijnen voor specifieke micro-organismen is de geplande revisiedatum overschreden en voor specifieke beroepen is het percentage 84% (16/19). 92% (24/26) van de richtlijnen in het ABR-pakket zijn verlopen. Van 90% (28/31) van de richtlijnen in de serie VWK is de geplande revisiedatum overschreden. Voor de revalidatiecentra richtlijnen geldt dat 89% (16/18) een overschreden revisiedatum heeft. Ook de twee overige WIP-richtlijnen hebben een overschreden revisiedatum (2/2). 3.1 Gepubliceerde conceptrichtlijnen In 2015 zijn in totaal drie conceptrichtlijnen voor landelijk commentaar gepubliceerd, namelijk (zie ook bijlage 2) - Eén kernconceptrichtlijnen voor ZKH: o Tuberculose: preventie van aerogene transmissie. - Twee conceptrichtlijnen voor VWK: o Norovirus (bijlage III van LCI richtlijn); o Urinelozing en stoelgang. De richtlijn Reiniging, desinfectie en sterilisatie van medische hulpmiddelen voor hergebruik: niet-kritische, semi-kritische of kritische handelingen werd in maart 2015 aangeboden voor vaststelling voor landelijk commentaar (LC). De Regieraad heeft enkele punten aangedragen Jaarverslag WIP

15 voor terugkoppeling aan de Expertgroep. De conceptrichtlijn werd daarom nog niet vastgesteld voor LC, dit is inmiddels in 2016 wel gebeurd. 3.2 Gepubliceerde richtlijnen In 2015 zijn in totaal zes richtlijnen definitief vastgesteld (zie verder bijlage 2), namelijk: - Drie richtlijnen voor ZKH, alle kernrichtlijnen: o Thermolabiele, flexibele endoscopen o Persoonlijke beschermingsmiddelen o Persoonlijke hygiëne medewerker 3 - Twee wijzigingen op ZKH-richtlijnen: o Accidenteel bloedcontact o Ebola-advies - Eén aanvulling op een ZKH-richtlijn: o Hygiënemaatregelen bij echografisch onderzoek en transoesophageale echocardiografie (TEE) - aanvulling transoesophageale echocardiografie (TEE). In 2015 zijn twee richtlijnaanpassingen behandeld die niet zijn geaccordeerd door de Regieraad van de WIP: - In de Regieraad van 27 januari 2015 werd besloten om enkele wijzigingen in de richtlijn Veilig werken in de anesthesiologie niet aan te brengen; de richtlijn is niet door de NVA geautoriseerd. - De voorgestelde aanpassing van de definitie van de hersteltijd en zonering van de luchtstroming en beantwoording van de vraag of het type OK-deur ook invloed heeft op het functioneren van het luchtbehandelingsysteem in de richtlijn Luchtbehandeling in operatiekamer en opdekruimte in operatieafdeling klasse 1 werden niet geaccordeerd door de Regieraad op 8 december De wijzigingen waren niet van dien aard dat zij een veiligheidsrisico vormen wanneer zij niet opgenomen worden en evenmin was sprake van evidente redactionele fouten die correctie zouden behoeven. Het ontbreken van overeenstemming in de Expertgroep was voor de Regieraad een belangrijke overweging om geen uitspraak te doen over de voorgestelde wijzigingen. In februari 2015 werd een disclaimer van de WIP toegevoegd aan bijlagen van de LCI-richtlijn Filovirussen. Het LCI had deze bijlagen gepubliceerd bij de LCI-richtlijn Virale hemorragische koorts Filovirussen (ebola, marburg). Helaas waren deze bijlagen niet tot stand gekomen in overleg met de WIP. 3.3 Medewerking aan richtlijnen van andere organisaties In 2015 is intensief medewerking gegeven aan het tot stand komen van twee sectorale richtlijnen die deels zijn gebaseerd op eerdere WIP-richtlijnen, te weten: - KNMT-richtlijn Infectiepreventie in mondzorgpraktijken (zie verder 5.3.2) - NHG/KNOV-richtlijn Infectiepreventie in de huisartsen- en verloskundepraktijk ( 5.3.3) 3 Ultimo 2014 vastgesteld, gepubliceerd in Jaarverslag WIP 2015

16 Daarnaast werkt de WIP mee aan herziening van twee LCI-richtlijnen (RDS en Norovirus) en is in 2015 besloten tot medewerking aan de richtlijn Infectiepreventie in de dermatochirurgie, onder auspiciën van de NVDV. In het gezamenlijk LCI-WIP richtlijntraject Norovirus zou de WIP een bijlage maken voor de ziekenhuizen en de verpleeghuizen. Vanwege te grote verschillen in maatregelen is in 2015 besloten dat de bijlage voor de verpleeghuizen een zelfstandige WIP-bijlage zal worden. Inmiddels (2016) is er voor gekozen de bijlage te vervangen door een WIP-richtlijn (VWK). De Regieraad geeft nu geen prioriteit aan het ontwikkelen van een versie voor de ziekenhuizen. 3.4 Richtlijnen in ontwikkeling in 2015 In 2015 heeft de WIP 24 richtlijnen in bewerking 4 (zie bijlage 2): - Twaalf richtlijnen voor Ziekenhuizen + één ZKH-bijlage gekoppeld aan LCI-richtlijn Norovirus; - Drie richtlijnen voor micro-organismen; - Drie richtlijnen voor VWK + VWK-bijlage gekoppeld aan LCI-richtlijn Norovirus waarvan in 2016 is besloten dat deze wordt vervangen door een WIP-richtlijn; - Vier richtlijnen met medewerking van de WIP, zoals vermeld in de vorige paragraaf. 5 De samenstelling van de redacties en Expertgroepen staan vermeld in bijlage 3. Bij de richtlijnen van andere organisaties waaraan de WIP medewerking verleent zijn in bijlage 5 alleen de vertegenwoordigers van de WIP vermeld. 3.5 Website Op de website van de WIP ( zijn alle WIP-richtlijnen gepubliceerd. In de loop van 2016 zullen apart zichtbaar ook de richtlijnen van andere organisaties worden opgenomen waaraan de WIP medewerking heeft verleend, met vermelding van de status (al dan niet geautoriseerd door de WIP). TOP 10 WIP-richtlijn Aantal downloads 1 Infectiepreventie in de tandheelkunde MRSA ZKH Handhygiëne ZKH Handhygiëne VWT BRMO ZKH Persoonlijke hygiëne VWK Flebitis en bloedbaaninfecties ZKH Persoonlijke hygiëne medewerker ZKH Reiniging Desinfectie & Sterilisatie Beleid ZKH BRMO VWK In 2015 plaatste de WIP 19 nieuwsberichten op haar website. De meeste hiervan betroffen aankondigingen van het vaststellen van richtlijnen en berichten over beleidszaken of personele aangelegenheden. 4 Het betreft nieuwe richtlijnen, revisies en wijzigingen of aanvullingen. 5 De werkzaamheden voor de richtlijn Infectiepreventie in de dermatochirurgie zijn in 2016 gestart Jaarverslag WIP

17 4 Vragen uit het veld 4.1 Algemeen Bij beantwoording van vragen is de functie van de vragensteller relevant. Is deze niet als beleidsmaker 6 betrokken bij het maken van infectiepreventiebeleid dan wordt in principe verwezen naar de afdeling infectiepreventie van de eigen instelling. Het onderwerp van de vraag kan daarnaast een reden zijn om te verwijzen naar andere organisaties bijvoorbeeld het LCHV of het LCI. Op relevante vragen van beleidsmakers wordt inhoudelijk gereageerd. Zo nodig worden hiervoor de organen van de WIP (het Bureau, de Regieraad en/of (permanente) Expertgroep) geconsulteerd. In 2015 zijn 488 vragen uit het veld beantwoord. In 2014 werden 578 vragen gesteld. Net als in voorgaande jaren waren de vragen aan het Bureau divers zowel wat betreft onderwerp: inhoudelijke vragen over de richtlijnen, verzoeken tot medewerking aan onderzoek, onderwijs of presentaties, problemen uit de praktijk etc., als wat betreft de functies van de vragenstellers. Zie onderstaande tabel voor een overzicht. Tabel 1: Verdeling gestelde vragen naar beroepsgroep Beroepsgroep Gestelde Percentage vragen Kwaliteitsmedewerkers/beleidsmedewerkers en management Deskundige Infectiepreventie Verpleegkundigen, verzorgenden, OK-, anesthesiologie- en doktersassistenten Diverse geen direct herkomst beroep *) Industrie 42 9 Artsen, onder wie radiologen, artsen ouderengeneeskunde 33 7 Diverse studenten 24 5 Artsen-microbioloog 15 3 Ondersteunende diensten ZKH 9 2 Privé klinieken 4 1 Totaal *) waaronder arbodiensten, andere medewerkers van thuiszorg en verpleeghuizen, revalidatiecentra, hospices, docenten, GGD-medewerkers, IGZ, ministerie van defensie, studenten, particulieren en media. Opvallend is dat de grootste groep van vragenstellers (26%) kwaliteitsmedewerkers, beleidsmakers waren en management van ziekenhuizen en andere zorginstellingen. 20% van de vragen werden gesteld door de primaire richtlijngebruikers! Op de website is in het najaar 2015 een bericht geplaatst met de strekking dat de vraagbaak in beginsel bestemd is voor primaire richtlijngebruikers, de leden van de moederverenigingen van de WIP (VHIG, NVMM en VIZ). Ook na plaatsing van dit bericht voor vragenstellers ontving de WIP vragen van derden. Enkele vragenstellers bleken de vraag niet voorgelegd te hebben aan de deskundige infectiepreventie, arts-microbioloog of internist-infectioloog van de zorginstelling. De WIP adviseert dit altijd te doen. Deze deskundigen kunnen dan besluiten om de vraag neer te leggen bij de WIP. Een deel 6 Hiermee wordt bedoeld: arts-microbioloog, deskundige infectiepreventie of internist-infectioloog, de primaire gebruikers van de WIP-richtlijnen 17 Jaarverslag WIP 2015

18 van de vraagstellers kan niet altijd terecht bij een primaire richtlijngebruiker omdat aan de zorginstelling geen deskundige infectiepreventie, de arts-microbioloog of internist-infectioloog is verbonden of omdat de richtlijnen maar gedeeltelijk voorhanden zijn, zoals voor de Thuiszorg. Het voornemen is in 2016 op de website nog beter aan te geven dat de vragensteller eerst voorwerk moet verrichtten; dit kan door de vraag intern te bespreken met deskundige infectiepreventie, de arts-microbioloog of internist-infectioloog van de zorginstelling. Over de volgende richtlijnen werden de meeste vragen gesteld: - Richtlijnen MRSA en BRMO 39 vragen (8%); dertien vragen door de DI en de overige vragen door diverse beroepsgroepen. - Richtlijnen Persoonlijke hygiëne voor ziekenhuizen en VWT 38 vragen (8%); diverse herkomst van vragenstellers. - OK richtlijnen Omstandigheden (kleine) chirurgische en invasieve ingrepen en Luchtbehandeling in operatiekamer en opdekruimte operatieafdeling klasse 1: 28 vragen (6%); acht vragen werden gesteld door een DI, overige vragen door diverse beroepsgroepen. - Richtlijn Flebitis en bloedbaaninfecties door intraveneuze infuuskatheters: 21 vragen (4%) waarvan slechts vier vragen door DI en de overige vragen voornamelijk door verpleegkundigen. Daarnaast werden vragen gesteld door (overige) ziekenhuismedewerkers, arbodiensten, kwaliteit- en beleidsmedewerkers, thuiszorg- en verpleeghuismedewerkers, medewerkers van revalidatiecentra en hospices, medewerkers van zelfstandige behandelcentra en privéklinieken, docenten, GGD-medewerkers, IGZ, het ministerie van defensie, studenten, particulieren, media en de industrie. 4.2 Vragen Permanente Expertgroepen Vragen over BRMO, MRSA en RDS die niet aan de hand van de betreffende richtlijn beantwoord kunnen worden, worden voorgelegd aan de gelijknamige permanente Expertgroep. Zie bijlage 4 voor de samenstelling van de permanente Expertgroepen BRMO De permanente Expertgroep is in 2015 niet bijeen geweest. Wel is er één vraag binnengekomen, dit betrof een vraag over een vermeende fout in tabel 2 van de richtlijn. Deze vraag is beantwoord en gearchiveerd en wordt meegenomen bij de revisie. De revisie van de richtlijn is gestart in MRSA In 2015 heeft de MRSA-Expertgroep de achterstand in het beantwoorden van de vragen door onderbezetting en de wisseling van voorzitter niet kunnen wegwerken. Een vraag werd beantwoord over het beleid van de MRSA-Expertgroep ten aanzien van een eerder geformuleerd besluit van de MRSA-Expertgroep over de wijze waarop wordt omgegaan met de dialyse(verpleging) van MRSA positieve patiënten of patiënten met een verdenking op een MRSA besmetting in dialysecentra. Jaarverslag WIP

19 Ook werd advies uitgebracht over welk beleid toegepast kan worden wanneer gezinsleden van een medewerkster positief blijven na diverse eradicatie pogingen, maar de medewerkster negatief blijft over een periode van 9 maanden. De herziening van de WIP-richtlijn Meticilline resistente Staphylococcus aureus (MRSA) staat op het programma om gestart te worden in De (openstaande) vragen worden meegenomen in deze revisie. Leden van de Regieraad en de voorzitters van de permanente Expertgroepen MRSA en BRMO hebben in oktober 2015 een advies uitgebracht over MRSA en BRMO bij asielzoekers: Alertheid gevraagd voor mogelijk risico van MRSA/BRMO-dragerschap onder asielzoekers. Dit advies is gepubliceerd op de website van de WIP RDS De permanente RDS Expertgroep heeft in 2015 verder gewerkt aan de nieuwe WIPconceptrichtlijn Reiniging, desinfectie en sterilisatie voor medische hulpmiddelen voor hergebruik niet-kritische, semi-kritische of kritische handelingen. De conceptrichtlijn was in maart gereed voor landelijk commentaar. De Regieraad heeft de behandeling aangehouden. De te volgen route met de conceptrichtlijn en de aanpak ten aanzien van de andere richtlijnen op het gebied van RDS is geagendeerd voor de Regieraadsvergadering in januari De permanente RDS Expertgroep zal op uitnodiging van de Gezondheidsraad deelnemen aan een hoorzitting over microbiële resistentie door desinfectiemiddelen door een commissie die voor de GR een advies zal opstellen. Deze commissie wil belanghebbende partijen bij de opstelling van het advies betrekken. De leden van de permanente RDS Expertgroep en de leden van de Regieraad hebben input geleverd, de secretaris van de expertgroep zal de resultaten presenteren tijdens de hoorzitting op 25 januari Algemeen Er bestaat behoefte om de procedures voor de permanente Expertgroepen nader uit te werken. Onderwerpen zijn: - besluitvorming bij het ontbreken van consensus, - welk type vragen moet aan de Expertgroep worden voorgelegd en - termijnen voor het beantwoorden van vragen. Deze zaken zouden in 2015 worden opgepakt, dit is niet gelukt door personele onderbezetting. 19 Jaarverslag WIP 2015

20 5 Vormen van samenwerking 5.1 Moederverenigingen De WIP onderhoudt contacten met de moederverenigingen VHIG, NVMM en VIZ, vooral via e- mail en telefonisch contact. De jaarvergadering en het symposium van de VHIG, de NVMM (voor- en najaarsvergadering) en VIZ zijn bezocht door leden van het Bestuur, de Regieraad of het Bureau van de WIP. De publicatie van nieuwe (concept)richtlijnen, vacatures en nieuwsberichten wordt, na plaatsing op de website van de WIP, bekendgemaakt op de websites van de VHIG, de NVMM en de VIZ. In de loop van het jaar zijn betere werkafspraken gemaakt over genoemde zaken en over de dubbelvertegenwoordiging van experts uit de moederverenigingen in richtlijnprojecten van andere organisaties: namens NVMM/VHIG/VIZ én namens de WIP. Op 11 september vond een deskundigenbijeenkomst plaats, door WIP en NVMM gezamenlijk georganiseerd, over nut en noodzaak van de blijvende bestrijding van Vancomycine resistente Enterococcus faecium. 5.2 Samenwerking met organisaties die richtlijnen maken op het gebied van infectiepreventie LCI De LCI en de WIP hebben hun samenwerking in 2015 verder gestructureerd. Het LCI is vertegenwoordigd in de Regieraad door de adviseursfunctie van drs. D. Beaujean. Daarmee is het LCI volledig geïnformeerd over nieuwe richtlijnen en ontwikkelingen. Door een tekort aan capaciteit is het ook in 2015 niet mogelijk geweest alle LCI- richtlijnen te lezen en van commentaar te voorzien, noch om de vergaderingen van de Landelijk Overleg Hygiëne en Veiligheid (het orgaan dat de LCI-richtlijnen goedkeurt) bij te wonen. Bij het gezamenlijk ontwikkelen van richtlijnen voor specifieke micro-organismen /ziekten, waartoe eerder was besloten, zou het LCI zich richten op de openbare gezondheidszorg aspecten en de WIP op de infectiepreventie maatregelen voor de intramurale somatische zorg. In de praktijk echter blijkt dat het samenvoegen of coördineren van richtlijnen van de WIP en LCI niet altijd haalbaar is. WIP-richtlijnen richten zich vooral op ziekten of microorganismen die uitgebreide infectiepreventiemaatregelen vragen in de instellingen. Het contrast met de (hoeveelheid) maatregelen in de openbare gezondheidszorg is dan zo groot dat bij een aantal richtlijnen besloten is om twee aparte richtlijnen te laten bestaan of te ontwikkelen. Dit was bijvoorbeeld het geval voor BRMO, MRSA en Tuberculose. In 2015 bleek dit ook het geval voor het lopend gezamenlijk richtlijntraject Norovirus (zie hiervoor 3.3) Landelijk Centrum Hygiëne en Veiligheid (LCHV) Het LCHV heeft een specifieke taak in het ontwikkelen van richtlijnen voor infectiepreventie in publieke gezondheidszorginstellingen. Het LCHV beheert onder andere een document voor de verpleeghuizen en woonzorgcentra dat is afgeleid van WIP-richtlijnen. Het LCHV-document is geschreven in een eenvoudiger taalniveau dan de WIP-richtlijn. Er zijn in 2015 hernieuwde Jaarverslag WIP

21 samenwerkingsafspraken gemaakt tussen het LCHV en de WIP waarin is afgesproken dat de WIP conceptversies van richtlijnen voor de verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen in de landelijk commentaarfase zal voorleggen aan het LCHV. Het LCHV verwerkt de richtlijnen in het LCHV-document, zodra deze definitief zijn. De secretaris van de Expertgroep Verpleeghuizen bewaakt namens de WIP dat de vertaling correct is en overlegt zo nodig met de Expertgroep Afstemming WIP, LCI, LCHV In vervolg op de gebiedsafbakening tussen WIP, LCI en LCHV is begin 2015 gestart met regelmatig overleg tussen LCI, LCHV en WIP om goed met elkaar te kunnen afstemmen in lopende en actuele zaken. In 2015 heeft dit overleg driemaal plaatsgevonden. De financiering van de zogenoemde weesrichtlijnen : Huidtherapie, Jeugdgezondheidszorg, Podotherapie, Accupunctuurpraktijken en de Thuiszorg, blijft ook in 2015 een probleem, omdat zowel LCHV als WIP te maken hebben met een tekort schietende capaciteit. Geconstateerd is dat onduidelijkheid bestaat over de status van infectiepreventie richtlijnen voor de ambulancezorg. De Thuiszorg en ook de Ambulancezorg zijn expliciet benoemd als wees setting in het VWStraject in het kader van ABR. 5.3 Wetenschappelijke verenigingen en andere organisaties Federatie Medisch Specialisten In september 2015 heeft het Bestuur WIP gesproken met het Bestuur van de FMS. Vertrekpunt daarbij was dat de FMS belang hecht aan het continueren van het pakket WIPrichtlijnen voor onderwerpen waarbij medisch specialisten een belangrijke rol spelen (bijvoorbeeld Preventie van postoperatieve wondinfecties). Dit opent de mogelijkheid deze richtlijnen (mede) te financieren vanuit de Stichting Kwaliteitsgelden Medisch Specialisten (SKMS). Andere onderwerpen die bij deze gelegenheid aan de orde zijn gesteld zijn de medewerking van de WIP aan richtlijnontwikkeling door Wetenschappelijke Verenigingen, de aansluiting van procedures van de Raad Kwaliteit van de FMS en van de Regieraad WIP, de structurele bekostiging van de WIP en mogelijke samenwerking van de WIP met KiMS om het richtlijnenproces te verbeteren. In 2015 is in contacten met de staf Kwaliteit van de FMS een begin gemaakt met het uitwerken van de verschillende onderwerpen. Als vermeld is de NVDV in 2015 gestart met het ontwikkelen van de richtlijn Infectiepreventie in de dermatochirurgie, met medewerking van de WIP Tandartsen en andere professionals in de mondzorg De door de Koninklijke Nederlandse Maatschappij van Tandartsen (KNMT) in 2014 gestarte ontwikkeling van de richtlijn Infectiepreventie in mondzorgpraktijken, met de WIP-richtlijn als uitgangspunt, heeft in 2015 verder zijn beslag gekregen. In 2015 is de conceptrichtlijn ook aan de WIP voorgelegd voor commentaar en heeft de WIP het commentaar gebundeld met dat van de NVMM, VHIG en VIZ ingediend. Na verwerking van het commentaar is de richtlijn aangeboden voor autorisatie. Helaas moest de WIP constateren dat het commentaar aanvankelijk niet naar tevredenheid van de WIP was 21 Jaarverslag WIP 2015

22 verwerkt. Na een intensieve maar constructieve samenwerking bleek dat de KNMT en de WIP qua beleid dichter bij elkaar zaten dan uit de richtlijn sprak. De Regieraad WIP heeft een redactioneel aangepaste autorisatieversie van de richtlijn eind 2015 geautoriseerd. De definitieve versie van de richtlijn is inmiddels (2016) gepubliceerd. De richtlijn is tevens gepubliceerd op de website van de WIP Huisartsen en Verloskundigen In 2013 hebben het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) en de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) besloten om samen de richtlijn Infectiepreventie in de Huisartsen- en Verloskundigenpraktijk te ontwikkelen. Deze richtlijn geldt voor de extramurale setting. De WIP is betrokken via een afvaardiging van twee artsenmicrobioloog en een deskundige infectiepreventie (zie bijlage 5). De conceptrichtlijn is kritisch beoordeeld door Bureau WIP en vervolgens enkele malen geagendeerd in de Regieraad. De Regieraad heeft het gebundelde commentaar van VHIG, NVMM en WIP ingediend en hierbij aangegeven welke punten naar het oordeel van de Regieraad aanpassing behoeven in de definitieve versie om deze te kunnen autoriseren. Omdat de communicatie niet steeds goed is verlopen, mede door het ontbreken van ervaring met deze vorm van medewerking aan richtlijnen van andere organisaties, is vanuit de Regieraad het initiatief genomen voor een overleg met de afgevaardigden namens de WIP. Dit overleg heeft begin 2016 plaatsgevonden. 5.4 Stakeholders bij WIP-richtlijnen Ziekenhuizen en medisch specialisten In vervolg op het overleg met de FMS (zie 5.3.2) zijn met vertegenwoordigers van de Nederlandse Federatie van UMC s (NFU) en de Nederlandse Vereniging van ziekenhuizen (NVZ) gesprekken gevoerd en is het initiatief genomen voor een breder overleg met NVZ, NFU en FMS gezamenlijk over de thema s die aan de orde zijn gesteld in het Transitieplan WIP, zoals de prioriteiten in het ontwikkelen en onderhoud van richtlijnen, budget impact analysis en de bekostiging. Het eerste gezamenlijk overleg vindt plaats in Sector Verpleeghuizen, woonzorgcentra en voorzieningen voor kleinschalig wonen voor ouderen Omdat VWK nauwe banden hebben met ziekenhuizen, doordat de problematiek overeen komt en er veelvuldig verkeer is van patiënten tussen deze settingen met kans op transmissie van micro-organismen, gaat de ontwikkeling van de VWK richtlijnen net als in 2014 onverminderd door. Met het Transitieplan WIP als aanleiding zijn vanuit Bureau WIP enkele gesprekken gevoerd met Actiz en Verenso over thema s als prioritering in het onderhoud en ontwikkelen van nieuwe richtlijnen voor de sector, medewerking van de WIP aan sectorale richtlijn-ontwikkeling en de bekostiging van deze activiteiten. Het laatste gesprek met deelname vanuit het Bestuur van Actiz is bevestigd in een brief, waarin positief wordt gereflecteerd op het Transitieplan van de WIP, maar ook wordt geconcludeerd dat de sector niet kan bijdragen aan de bekostiging van de WIP. Jaarverslag WIP

23 Revalidatiecentra In 2015 is overleg gestart met Revalidatie Nederland (RN) en de Nederlandse Vereniging van Revalidatieartsen (VRA) over het noodzakelijk onderhoud van de (in totaal achttien) WIPrichtlijnen voor deze sector. De gesprekken zijn uitgekristalliseerd in een plan van aanpak dat begin 2016 in bespreking is gebracht. Ook hier speelt de bekostiging een belangrijke rol. Overige stakeholders Bureau WIP heeft overleggen gehad met verschillende organisaties die zich bezig houden met richtlijnontwikkeling en verwante gebieden. In dit verband noemen wij de contacten met: - NEN over het belang van deelname van de WIP aan de normcommissies Steriliseren en Steriliteit en Desinfectantia en Antiseptica - het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) over op komst zijnde Europese regelgeving over laatstgenoemde middelen en - de Sterilisatie Vereniging Nederland (SVN) en de Vereniging van Deskundigen Steriele Medische hulpmiddelen (VDMSH) rond vraagstukken van steriliteit en steriliseren. Ook zijn contacten gelegd met de beide opleidingen van Deskundigen Infectiepreventie in Groningen en Utrecht en zijn de mogelijkheden voor het faciliteren van stages voor DI s in opleiding verkend. Dit zal uiteraard eerst mogelijk zijn bij een duidelijker perspectief voor de WIP. In contacten met stakeholders is meerdere keren aandacht gevraagd voor de implementatie van richtlijnen en de mogelijke rol van de WIP ten aanzien van de op de markt aangeboden vormen van e-learning : voldoen deze wel aan de WIP-richtlijnen en zou niet gestreefd moeten worden naar mogelijk een vorm van certificering door de WIP. Bureau WIP voert op dit punt een beperkt verkennend onderzoek uit en betrekt de moederverenigingen hierin. Het correct gebruiken van richtlijnen, maar ook van de website en van het logo van de WIP komen in deze verkenning aan de orde. 5.5 Arbo-aspecten en WIP richtlijnen In de missie van het Strategisch Beleidsplan is vastgesteld dat de WIP actiever wil bijdragen aan het voorkomen van (zorg)infecties bij medewerkers. We komen dan op het terrein van de Arbo-maatregelen. Het in 2013 met subsidie van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) gestarte pilotproject om Arbo-aspecten te verwerken in WIP-richtlijnen is begin 2015 geëvalueerd tegen de achtergrond van de bij de aanvang van het project geformuleerde aandachtspunten. Na een eindbespreking met de subsidieverlener zijn in de loop van het jaar enkele gesprekken gevoerd met het Bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Arbeidshygiëne (NVVA) en de NVVA-contactgroep ziekenhuizen. Op onze aanpak is positief gereageerd door SZW, de inzet van de gesprekken is immers om de Arbo-component in de WIP-richtlijnen beter te borgen door middel van participatie in de verschillende stadia van het richtlijnenproces door vertegenwoordigers van de beroepsorganisatie van arbeidshygiënisten. Deze lijn zal in 2016 verder worden gevolgd en uitgewerkt. 23 Jaarverslag WIP 2015