Antwoorden van Openbaar Ministerie (dd )

Transcriptie

1 Antwoorden van Openbaar Ministerie (dd ) 1. Heeft het OM aanwijzingen dat er bij internationale btw-carrouselfraude criminelen actief zijn en/of waren die banden hebben met terroristische organisaties? Heeft de FIOD aanwijzingen dat geld uit de btw-fraudenetwerken gebruikt wordt voor de financiering van terrorisme? Zo ja, welke aanwijzingen zijn dat? Terrorismefinanciering is breder dan financiële steun alleen. Het is een verzamelnaam voor alle vormen van bijstand aan terroristische groeperingen of individuele personen met terroristisch oogmerk. Denk bijvoorbeeld naast financiële steun aan het leveren van goederen of diensten, het kan bv gaan om het werven van fondsen, het voorhanden hebben van geld dat dient om een aanslag te financieren, het geven van informatie over financiering, tot het daadwerkelijk beschikbaar stellen van goederen of geldelijke steun. In zijn algemeenheid kan ik zeggen dat we weten dat terrorismefinanciering vele verschijningsvormen heeft. Hoe de financiers aan geld komen, dat kan op allerhande manieren gaan, zoals ook criminelen op allerhande manieren kunnen frauderen. Wij kijken daarom met een brede blik en beperken ons niet tot een enkele verschijningsvorm. BTW carrousels zijn een internationale vorm van fraude. Internationale BTW carrousels worden vaak zo blijkt uit meerdere onderzoeken- georganiseerd door criminele organisaties. Veel BTW onderzoeken die we doen zijn internationaal, we werken bij de aanpak ook wel samen in JIT verband (Joint Investigation Team, een gezamenlijk onderzoeksteam) Wij treffen in de onderzoeken natuurlijk de katvangers, facilitators, de conduit companies (de ondernemingen die via ploffers en buffers handelen in de carrousel goederen) en soms de betalingsplatforms, een vorm van ondergronds bankieren. Bij de FIOD is veel kennis en expertise op het gebied van bestrijding van BTW carrousels. Nederland kan beschouwt worden als 1 vd koplopers bij bestrijding BTW carrousels in Europa. Belangrijk is dat we ons realiseren dat er een rol is voor het strafrecht bij het oprollen van BTW Carrousels, maar ook dat we beseffen dat we met de inzet van strafrecht alleen problemen niet oplossen. We delen dus ook dat wat we zien in het strafrecht met toezichthouders en andere partners, opdat zij drempels en barrieres kunnen opwerpen om regelingen minder fraudegevoelig te maken. Het Coördinatie Punt Btw fraude (CPB = kennis, analyse en expertise centrum voor BTW Carousselfraude, onderdeel van de FIOD) delen dit met name ook met het Ministerie van Financiën als het gaat om het minder fraudegevoelig maken van de regelgeving, of het nemen van andere (wettelijke) maatregels die fraude kunnen voorkomen, moeilijker maken of detectiemogelijkheden groter maken. We weten dat er door criminele organisaties veel geld uit de Europese schatkisten wordt gestolen in geval van btw-carrouselfraude en we zijn ons bewust dat er een kans is dat dat geld gebruikt wordt voor terrorismefinanciering. We zien soms dat Nederlandse bedrijven gebruikt worden of betrokken kunnen worden bij een buitenlandse criminele organisaties die gebruik maakt van BTW carrousels. Soms gaat het om goedwillende bedrijven soms laten bedrijven zich willens en wetens meesleuren of frauderen ze actief.

2 In de BTW carrousels die wij in onderzoek hebben, hebben we geen zicht op geldstromen van personen of bedrijven in Nederland richting terroristische organisaties. Indien we die zouden zien of wanneer wij hier signalen over zouden krijgen zouden we ze onderzoeken. Terrorismefinanciering is één van onze prioriteiten dus alle signalen die tot ons komen- op wat voor manier dan ook- worden onderzocht op aanknopingspunten voor strafrechtelijk onderzoek. Criminelen doen er overigens vaak van alles aan om geldstromen te verhullen. We kunnen niet altijd achterhalen waar het geld naartoe gaat. 2. Komen er bij het Anti Money Laundering Centre (AMLC) ook signalen binnen over de financiering van terrorisme? Zo ja, hebben deze signalen te maken met btwcarrouselfraude? Zo niet, waar worden signalen mbt financiering van terrorisme gemeld en gemonitord? Het opzetten en in stand houden van een terroristische organisatie en het plegen van een terroristische aanslag kost geld. Wanneer je de geldstromen richting terroristen afsnijdt, maak je het die persoon of organisatie moeilijk. Het financieren van terrorisme is strafbaar. Bestrijding van terrorisme financiering is ondergebracht in de portefeuille van de landelijk officier witwassen en terrorismefinanciering, die werkzaam is binnen het Functioneel Parket (FP). De reden hiervoor is gelegen in het feit dat terrorismefinanciering via dezelfde lijnen wordt bestreden als witwassen. Anders dan bij het fenomeen witwassen ligt bij de bestrijding van terrorismefinanciering de focus echter niet zozeer op de herkomst van het geld, maar op de bestemming ervan. Om het terrorismefinanciers en criminelen zo moeilijk mogelijk te maken, zijn er wetten (Wet ter voorkoming van Witwassen en Financiering Terrorisme) en regels (Compliance Due Diligence). Poortwachters zoals geldtransactiekantoren, banken, accountants, trustkantoren, notarissen etc. moeten ongebruikelijke transacties altijd direct melden bij de Financial Intelligence Unit. Daarnaast moeten poortwachters altijd onderzoek doen naar wie er aan hun balie staat. De meldingen en het doen van cliëntenonderzoek zijn belangrijk voor de bestrijding van witwassen en terrorismefinanciering. Een ongebruikelijke transactie kan door FIU als verdacht worden aangemerkt en die verdachte transacties worden gemeld aan het Functioneel Parket. Het OM kan gegevens van verdachte transactie eventueel combineren met andere gegevens. Dat kan leiden tot een strafrechtelijke verdenking. Het FP is bovendien verantwoordelijk voor onderzoeken van de FIOD naar financieel economische criminaliteit en overtredingen van de Sanctiewet. Bij de Sanctiewet kan het gaan om terroristische organisaties die op VN/EU lijsten zijn geplaatst, al zijn onderzoeken naar overtredingen van de Sanctiewet niet beperkt tot terrorisme. Eventuele signalen over mogelijke terrorismefinanciering kunnen op vele manieren tot ons komen. 3. Klopt het dat de FIOD een tip kreeg van een Nederlands handelaar in CO2- emissierechten die frauduleuze activiteiten signaleerde? Wat is met deze tip gedaan? Met welk resultaat?

3 4. Is het OM een onderzoek gestart naar Nederlandse bedrijven die onderdeel uitmaakten van fraudenetwerken die handelden met CO2-emissierechten? Om welke bedrijven gaat het? Wat heeft het onderzoek opgeleverd? 5. Volgens informatie van de Guardia di Finanza zijn er links met Nederlandse bedrijven in een grootschalig internationaal fraudenetwerk dat handelde in CO2-emissierechten. Uit onderzoek van Italiaanse journalisten van de Corriere della Sera blijkt dat dit netwerk in verband wordt gebracht met de financiering van terrorisme. Is het OM op de hoogte van de betrokkenheid van Nederlandse bedrijven in dit fraudenetwerk? 6. Heeft het OM onderzoek gedaan naar Nederlandse bedrijven in deze btwcarrouselfraude? 7. Hebben de Italia instanties in deze zaak een rechtshulpverzoek gedaan aan Nederland? 8. Doet het OM momenteel onderzoek naar dit fraudenetwerk? 9. Uit onderzoek van ZEMBLA blijkt dat het Nederlandse bedrijf EcoDutch Carbon BV onderdeel uitmaakte van dit btw-fraudecarrousel. Heeft het OM onderzoek gedaan naar EcoDutch Carbon BV ivm de betrokkenheid bij bwt-fraudenetwerken? Antwoord vraag 3 tot en met 9 De FIOD is in 2009 naar aanleiding van een melding van de belastingdienst een onderzoek gestart naar een internationale criminele organisatie die vermoedelijk fraudeerde met CO2- emissie rechten tussen 2009 en In het Onderzoek is een gezamenlijk onderzoeksteam met de Fransen gevormd (Joint Investigation Team- JIT) Werkwijze criminele organisatie Het gezamenlijk onderzoek richtte zich op personen en bedrijven die vermoedelijk op grote schaal BTW caroussel fraude pleegden door de fiscus in diverse landen te doen geloven dat er een handel in co2emissierechten was tussen bedrijven in diverse landen (in totaal is bijna 40 miljoen ton emissierechten verhandeld, voor bijna 544 miljoen euro, ex btw). Het vermoeden is dat de bedrijven allemaal in het complot zaten en in werkelijkheid aan zichzelf doorverkochten. De organisatie verdiende vermoedelijk door het niet afdragen van BTW door bedrijven in de handelsketen bij de verkoop van de emissierechten, terwijl ze het verkopende bedrijf die wel aan de afnemer in rekening brachten en van de afnemer ontvingen. Die afnemer verkocht de emissierechten vervolgens weer door aan een ander bedrijf met een kleine winst. De laatste schakel in de keten van bedrijven in Nederland vraagt en krijgt de BTW terug van belastingdienst, omdat zij weer doorverkopen aan een bedrijf in het buitenland (dat bedrijf vraagt in feite de BTW terug die het eerste bedrijf niet heeft afgedragen). De betrokken landen in de fraude zijn Portugal, Spanje, Frankrijk, de UK, Duitsland, Italië en Nederland. Deze landen samen zijn vermoedelijk door de fraude benadeeld voor in totaal circa 100

4 miljoen euro. De gebruikte bedrijven in de constructie zijn na de fraude leeggehaald en bestuurders waren katvangers of zijn vertrokken naar het buitenland. De vermoedelijk leidinggevenden van de organisatie zijn een 44 jarige Pakistaan, wonende in Zwitserland en zijn halfbroer, een 35-jarige Pakistaan, wonende in Dubai. Er zijn in totaal 24 (rechts)personen als verdachte aangemerkt. Daar zitten ook drie bedrijven uit Nederland tussen, te weten IEG Netherlands BV, Dutch Hardware International BV en Nobel Marketing BV en hun bestuurders, die veelal in het buitenland verblijven. Zij deden op papier zaken met andere bedrijven van de organisatie in Dubai, Zwitserland en Hong Kong. Door IEG Netherlands BV werden de partijen buiten de misleidende handelsketen naar de Climex/APX gebracht, de Nederlandse beurs voor CO2-emissierechten. Nadeel Nederlandse schatkist De organisatie zou geen of onjuiste aangiften omzetbelasting hebben gedaan voor drie in Nederland gevestigde bedrijven. Zij hebben de Nederlandse schatkist is benadeeld voor circa 6,5 miljoen in slechts zes weken tijd. Door snel acteren van FIOD en de Belastingdienst (de staatssecretaris heeft per direct de verleggingsregeling ingevoerd) is de schade beperkt gebleven. Het nadeelbedrag in andere landen is vele malen hoger. De verdachten worden ook verdacht van het witwassen van de 6,5 miljoen euro. De bedrijven maakten vermoedelijk misleidende verkoopfacturen op (valsheid in geschrift) om de fiscus een rad voor ogen te draaien. Stand van zaken De FIOD heeft in het onderzoek in 2014 via Europol informatie verzonden aan de Italianen. Of wij in dit onderzoek rechtshulp hebben ontvangen is niet aan ons om mededelingen over te doen. Er is in ons onderzoek rechtshulp gevraagd aan Duitsland, Spanje, Zwitserland. en Hong Kong. Met Frankrijk hebben we een JIT gevormd. Het onderzoek is afgerond en het eindprocesverbaal is ingeleverd bij het Functioneel Parket. Wij zijn bezig met het nemen van de vervolgbeslissing. Indien de verdediging nog aanvullende onderzoekswensen heeft zal zich hierover eerst een onderzoeksrechter buigen. 10. Volgens de bedrijfsleider van EcoDutch Carbon BV heeft er een gesprek plaatsgevonden tussen de FIOD en hem in het kader van een onderzoek van de Noorse belastingdienst. Kan het OM dat bevestigen? Welk onderzoek van de Noorse overheid betrof dat? Wat was de aanleiding van het gesprek met EcoDutch Carbon BV? Wat was de uitkomst van dit gesprek? 11. Wat was de betrokkenheid van het OM bij het Noorse onderzoek? Vonden in het kader van het Noorse onderzoek nog meer gesprekken plaats met Nederlandse bedrijven? 12. Volgens de bedrijfsleider van EcoDutch Carbon BV heeft de belastingdienst veelvuldig contact gehad met het bedrijf. Klopt dat? Waarom had de belastingdienst contact met het bedrijf? Waren er aanwijzingen dat het bedrijf onderdeel uitmaakt van een frauduleuze handel?

5 13. Heeft het OM onderzoek gedaan naar het bedrijf VDL duty free wholesale b.v. uit Numansdorp of de bij het bedrijf betrokken persoon Willem van der L.? In Duitse rechtbankstukken lezen we dat dit bedrijf onderdeel uitmaakte van een btwfraudenetwerk waarbij VDL zaken deed met het Duitse bedrijf DGU Unternehmensberatung GmbH. In de stukken lezen we dat er noch in Duitsland noch in Nederland facturen zijn gevonden van VDL aan DGU. Wat heeft het OM met deze informatie gedaan? 14. Heeft het OM onderzoek gedaan (of is het onderzoek nog lopende) naar de volgende bedrijven of personen in het kader van btw-carrouselfraude? - Bedcare Holland (Tilburg) - Hijaj K. - Phoenix Logistics BV of Phoenix Log (Amsterdam) - Mohammed F. Deense kip & kaas fraude 15. Begin dit jaar werd door publicaties van de Deense journalist Bo Elkaajrd bekend dat leveringen van Nederlandse kip- en kaasbedrijven door de Deense bedrijf Q-Transport en UFC Denmark gebruikt werden om in Denemarken btw-fraude te plegen. Heeft het OM onderzoek gedaan naar de betrokkenheid van de Nederlandse bedrijven in deze fraudezaak? Zo ja, was de uitkomst van dit onderzoek? 16. Heeft de Deense overheid een rechtshulpverzoek aan Nederland gedaan in deze zaak? Antwoord vraag 10 tot en met 16 Of wij rechtshulpverzoeken hebben ontvangen en/of hebben uitgevoerd is niet aan ons om mededelingen over te doen. Dat moet je altijd vragen aan het land waarvan je denkt te weten dat zij ons om rechtshulp hebben gevraagd. Of de belastingdienst bij het bedrijf is geweest, is niet aan ons om mededelingen over te doen. De belastingdienst is niet hetzelfde als de FIOD, de belastingdienst is de toezichthouder met eigenstandige bevoegdheden. In zijn algemeenheid: We weten dat er door criminele organisaties veel geld uit de Europese schatkisten wordt gestolen in geval van btw-carrouselfraude en we zijn ons bewust dat er een kans is dat dat geld gebruikt wordt voor terrorismefinanciering. We zien soms dat Nederlandse bedrijven gebruikt worden of betrokken kunnen worden bij een buitenlandse criminele organisaties die gebruik maakt van BTW carrousels. Soms gaat het om goedwillende bedrijven soms laten bedrijven zich willens en wetens meesleuren of frauderen ze actief. Indien wij signalen of indicaties krijgen dat er mogelijk gelden door Nederlandse bedrijven naar terrorisme gaan, dan onderzoek we die. Terrorismefinanciering is één van onze prioriteiten. 17. Stel dat bedrijf A uit Nederland zaken doet met bedrijf B uit Denemarken. Op de factuur is te lezen dat bedrijf A echter niet door bedrijf B betaald wordt maar door bedrijf C uit Denemarken en C betaald A vooraf aan de levering. Op de rekening staat geen

6 factuurnummer. Is dit een gebruikelijke manier van betaling? Of zou dit een red flag moeten zijn voor bedrijf A dat hier mogelijk sprake is van frauduleuze handel? Wat had bedrijf A in zo n geval moeten doen? Zou deze factuur aanleiding zijn voor het OM om onderzoek te doen naar bedrijf A wetende dat bedrijf B en bedrijf C verdacht worden van grootschalige btw-fraude in Denemarken? Antwoord vraag 17 Bedrijven hebben altijd een eigen verantwoordelijkheid bij het doen van zaken en je mag verwachten dat zij ook zelf onderzoek doen naar de klant aan de poort. Indien zij ongebruikelijke transacties zien kunnen zij hier altijd melding van maken of besluiten geen zaken met die klant te doen. Bedrijven kunnen als poortwachter fungeren, maar zijn dat niet volgens de wet. Poortwachters zijn verplicht om ongebruikelijke transacties te melden (zie hierboven). Wij of de belastingdienst kunnen onderzoek starten indien signalen die wij krijgen daartoe aanleiding geven. Wij kunnen ons voorstellen dat in bovenstaande gevallen de belastingdienst een controle zou kunnen doen. Het kan een aanwijzing zijn voor willens en wetens meewerken aan BTW carousselfraude, maar dat hoeft niet. De belastingdienst zal indien er vermoedens zijn van strafbare feiten zaken via vastgestelde procedures en richtlijnen doormelden aan ons. Indien wij signalen zouden krijgen dat er gelden door Nederlandse bedrijven naar terrorisme gaan, dan onderzoeken we die. Terrorismefinanciering is één van onze prioriteiten.