Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Energiebesparing

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Energiebesparing"

Transcriptie

1 PRESTATIEKAART LOKAAL KLIMAATBELEID (SLoK ) versie juli 2008 Programmaprestaties Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Energiebesparing Verduurzaming Reductie overige broeikasgassen Prestaties per Thema 2 % besparing per jaar op de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt 5 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt is duurzaam opgewekt ofwel door duurzame opwekking binnen de gemeente ofwel door participatie van de gemeente en/of lokale organisaties in opwekking elders (windpark, biomassacentrale e.d.) Alle relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer hebben een actuele vergunning (BBT) op het gebied van overige broeikasgassen. Handhaving van vergunningen en Activiteitenbesluit, gericht op de reductie van overige broeikasgassen heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats 3 % besparing per jaar op de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt 10 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt is duurzaam opgewekt ofwel door duurzame opwekking binnen de gemeente ofwel door participatie van de gemeente en/of lokale organisaties in opwekking elders (windpark, biomassacentrale e.d.) Extra reductie van overige broeikasgassen (via vergunningverlening, handhaving, voorlichting, subsidies of andere instrumenten) bij relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer, die verantwoordelijk zijn voor 50% van de uitstoot in de gemeente Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief A. Eigen gebouwen, voorzieningen, wagenpark, dienstreizen, woon-werkverkeer en inkoop Nieuwbouw van gebouwen Realiseren met een met 20 % verscherpte EPC Voorbeelden van aanpak Aanbesteding nieuwbouw met EPC - eis Uitbesteden voorziening en exploitatie in gebouw voor het bereiken van een hoge prestatie Bestaande gebouwen Energiebesparing 2 % per jaar 40 % opwekking en/of inkoop duurzame Voorbeelden van aanpak Opzet beheer of -management Energie inplannen in onderhoud en renovatie (EPA- U, Meerjaren onderhoudsplanning) Campagne gebouwgebruikers Realiseren met een met 50 % verscherpte EPC Controle / handhaving afgesproken Energieprestatienorm Energiebesparing 3 % per jaar 70 % opwekking en/of inkoop duurzame Bij uitbesteden Energie-exploitatie besparing als Instellen revolving fund Energie-eisen stellen aan een te huren pand 4 % besparing per jaar op de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt 20 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt is duurzaam opgewekt ofwel door duurzame opwekking binnen de gemeente ofwel door participatie van de gemeente en/of lokale organisaties in opwekking elders (windpark, biomassacentrale e.d.) Extra reductie van overige broeikasgassen (via vergunningverlening, handhaving, voorlichting, subsidies of andere instrumenten) bij relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer, die verantwoordelijk zijn voor 70% van de uitstoot in de gemeente Minimaliseren vraag en duurzaam opwekken en/of inkopen resterende vraag (neutraal) Duurzaam inkopen / Compensatie uitstoot Energiebesparing 4 % per jaar 100 % opwekking en/of inkoop duurzame (neutraal) Bij uitbesteden Energie-exploitatie neutraliteit als in verhuurde panden

2 Infrastructurele voorzieningen (openbare verlichting, verkeersregelinstallaties, pompen, gemalen e.d.) Energiebewust inkopen van bijv. kantoorapparatuur, inkoop groene stroom, groen gas, biobrandstoffen Energiebesparing 2 % per jaar 40 % opwekking en/of inkoop duurzame Voorbeelden van aanpak Beleidmatige aanpak OV en GWW installaties Invoeren beheer of -management Energiedoelstelling taakstellend neerleggen bij beheerders openbare verlichting, inclusief noodzakelijke bevoegdheden Duurzaam inkopen; groene stroom Gemeentelijk wagenpark, dienstreizen en woon-werkverkeer 5 % Besparing fossiele brandstoffen en/of inkoop duurzame brandstoffen Voorbeelden van aanpak Opstellen en uitvoeren vervoersplan gericht op reductie autokilometers en verschuiven naar andere vervoersmodaliteiten (dienstreizen en woon-werkverkeer) Duurzaam inkopen; overgang naar zuinig wagenpark plus duurzame brandstoffen Aanbod HNR voor medewerkers Efficiënte routeplanning (gemeentelijke) diensten B. Woningen Handhaving EPC op de EPN op de bouwplaats bij 40 % van de Voorbeelden van aanpak Opname in werk- of beleidsplan bouw- en woningtoezicht Opleiding en training van BWT-ambtenaren Opzet EPC monitoring Nieuwbouw Realiseren van woningen met een 10 % verscherpte EPC Realiseren van een EPL van 7,0 tot 8,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen Voorbeelden van aanpak Uitgangspunten van EPC en EPL opnemen in beleid voor Wonen, Ruimtelijke Ordening, aanbesteding en/of grondverkoop Energie(Prestatie)-afspraken maken met bouwpartijen en woningcorporaties, als onderdeel van pakket afspraken over de te ontwikkelen locatie(s) Actief zoeken naar ontwerpende en uitvoerende partijen die willen voldoen aan prestaties Energiebesparing 3 % per jaar 70 % opwekking en/of inkoop duurzame Instellen revolving fund Exploitatie uitbesteden met besparing als prestatie-eis 10 % Besparing fossiele brandstoffen en/of inkoop duurzame brandstoffen Sturen op brandstofgebruik berijders Bij uitbesteden vervoersdiensten besparing als Aanleggen en met marktpartij exploiteren biobrandstofstation op de EPN op de bouwplaats bij 70 % van de intensivering werkzaamheden Realiseren van woningen met een 25 % verscherpte EPC Realiseren van een EPL van 8,0 tot 9,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen Ruimte voor collectieve DE opties in best- en bouwplan Energiebesparing 4 % per jaar 100 % opwekking en/of inkoop duurzame (neutraal) Exploitatie uitbesteden met neutraliteit als prestatie-eis 20 % Besparing fossiele brandstoffen en/of inkoop duurzame brandstoffen Bij uitbesteden vervoersdiensten neutraliteit als Opzet revolvingfund voor meerinvesteringen op de EPN op de bouwplaats bij 90 % van de Projecten uit voorgaande niveau s + intensivering Realiseren van woningen met 75 % verscherpte EPC of: Realiseren van neutrale woningen Realiseren van een EPL van 9,0 tot 10,0 bij woningbouwprojecten met meer dan 200 woningen

3 Bestaande woningvoorraad Stimuleren van bouwpartijen via communicatie, fiscale en/of financiële instrumenten de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1 % per jaar Voorbeelden van aanpak Energiedoelstellingen opnemen in gemeentelijk volkshuisvestingsbeleid (Beleid Wonen) Energieprestatie-afspraken met woningcorporaties, als onderdeel van reguliere prestatieafspraken, bijv. voor wijkgebonden renovatieprojecten Afspraken maken en opzet van projecten met particuliere verhuurders, Verenigingen van Eigenaren en andere (clusters van) woningeigenaren Stimuleren van bouwpartijen via communicatie, fiscale en/of financiële instrumenten voor toepassing maatregelen op natuurlijke momenten Bewonersgedrag 5 % Van de huishoudens vertoont zuinig gedrag: Toepassen niet-woninggebonden besparende maatregelen Aanschaf zuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame elektriciteit Voorbeelden van aanpak Actieve besparingscampagne via de brievenbus en internet en/of reactieve voorlichting op natuurlijke momenten (baliebezoek etc.) Project gericht op concrete maatregelen of pakket maatregelen (spaarlampen, Energiebox, groene stroom) i.s.m. lokale bedrijfsleven Campagne gericht op specifieke doelgroepen (lage inkomens, senioren, asielsoekers) evt. inclusief aanbod om klusjes uit te voeren (tochtstrips, radiatorfolie etc.) Interactieve aanpak bewonersgedrag zoals Ecoteams of straatcompetitie c.q.buurtwedstrijd C. Utiliteitsgebouwen Handhaving EPC op de EPN op de bouwplaats bij 40 % van de Voorbeelden van aanpak Opname in werk- of beleidsplan bouw- en woningtoezicht Opleiding en training van BWT-ambtenaren Opzet EPC monitoring Nieuwbouw van utiliteitsgebouwen Realiseren van utiliteitsgebouwen met een 10 % verscherpte EPC de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 2 % per jaar Opzetten lokale transitiecoalitie voor aanpak bestaande woningvoorraad, bijv. wijkgerichte (renovatie)aanpak met marktpartijen en samenwerking met intermediairen (makelaars, hypotheekadviseurs e.d.) 10 % Van de huishoudens vertoont zuinig gedrag: Toepassen niet-woninggebonden besparende maatregelen Aanschaf zuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame elektriciteit Samenwerking/actie met aanbieders als bouwmarkten (spaarlampen, stand-by killers, tijdschakelaars, dimmers etc.) op de EPN op de bouwplaats bij 70 % van de intensivering activiteiten Realiseren van utiliteitsgebouwen met een 25 % verscherpte EPC de woningvoorraad, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 4 % per jaar of: Realiseren van neutrale woningen (binnen voorbeeldprojecten) 20 % Van de huishoudens vertoont zuinig gedrag: Toepassen niet-woninggebonden besparende maatregelen Aanschaf zuinige apparatuur (A-label) Inkoop 100 % duurzame elektriciteit op de EPN op de bouwplaats bij 90 % van de jjh Idem + intensivering activiteiten Realiseren van utiliteitsgebouwen met een 75 % verscherpte EPC of: Realiseren van neutrale utiliteitsgebouwen

4 Voorbeelden van aanpak Uitgangspunten van EPC en EPL opnemen in Economisch en Ruimtelijke Ordening beleid, aanbesteding en/of grondverkoop Energie(Prestatie)-afspraken maken met bouwpartijen en als onderdeel van pakket afspraken over de te ontwikkelen pand of locatie (vestigingsvoorwaarden) Stimuleren van de opdrachtgevers via communicatie, fiscale en/of financiële instrumenten voor aanbesteding met hoge Energie-eisen Actief zoeken naar ontwerpende en uitvoerende partijen die duurzaam kunnen en willen bouwen Stimuleren onderoek naar mogelijkheden om collectieve installaties (WKO, WKK etc) aan te leggen Bestaande utiliteitsgebouwen de utiliteitsgebouwen, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 1 % per jaar Voorbeelden van aanpak Energiebeheer en/of -management stimuleren/faciliteren Stimuleren en faciliteren van Energieonderzoeken (EPBD plus EPA-U) Energiediensten stimuleren/faciliteren (Prestatie-)afspraken met opdrachtgevers als onderdeel van pakket afspraken over beheer of herstructurering bestaand pand in bestaande omgeving Zoeken naar mogelijkheden om collectieve installaties (WKO, WKK etc) aan te leggen D. Bedrijven Vergunningverlening en handhaving Alle relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer hebben een actuele vergunning (BBT) op het gebied van Handhaving van vergunningen en Activiteitenbesluit, gericht op aspecten heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats Handhaving van afspraken MJA-bedrijfstakken waarvan gemeente bevoegd gezag is, heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats Voorbeelden van aanpak Uitvoeren plan van aanpak voor bedrijven over en opname van (standaard) voorschriften in milieuvergunningen Uitvoeren plan van aanpak handhaving van -eisen uit Aktivitetenbesluit en vergunningen Plan van aanpak handhaving MJA-bedrijven en bedrijven uit deze bedrijfstakken die MJA niet ondertekend hebben (free-riders) Stimuleren/faciliteren dat -exploitatie wordt uitbesteed met besparing als prestatie-eis Ruimte voor collectieve DE opties in best- en bouwplan de utiliteitsgebouwen, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 2 % per jaar Maken van prestatie-afspraken met lokale branches en/of vastgoed-eigenaren Stimuleren/faciliteren dat -exploitatie wordt uitbesteed met besparing als prestatie-eis Extra -efficiencyverbetering en/of verduurzaming van gemiddeld 2 % per jaar bij de bedrijven waarvan de gemeente bevoegd gezag is op grond van de Wet Milieubeheer voeren plan van aanpak voor het stimuleren van bedrijven tot onderzoek naar en het nemen van extra besparings-maatregelen en het opwekken van duurzame. Opzetten van projecten voor het midden en kleinbedrijven met een relatief laag gebruik (energiscans / advies) Stimuleren/faciliteren dat -exploitatie wordt uitbesteed met met neutraliteit als prestatie-eis de utiliteitsgebouwen, uitgedrukt in het Energielabel, met gemiddeld 4 % per jaar Stimuleren/faciliteren dat -exploitatie wordt uitbesteed met met neutraliteit als prestatie-eis Extra -efficiencyverbetering en/of verduurzaming van gemiddeld 4 % per jaar bij de bedrijven waarvan de gemeente bevoegd gezag is op grond van de Wet Milieubeheer van (duurzame) maatregelen

5 Reductie overige broeikasgassen Alle relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer hebben een actuele vergunning (BBT) op het gebied van overige broeikasgassen Handhaving van vergunningen en Activiteitenbesluit, gericht op de reductie van overige broeikasgassen heeft prioriteit, is gepland en vindt plaats Voorbeelden van aanpak Uitvoeren plan van aanpak voor vergunningverlening en handhaving voor Supermarkten, koel en vrieshuizenin voor toepassing HFK s en WKK installaties voor toepassing CH4 op basis van inventarisatie problematiek binnen de gemeente Bedrijventerreinen Structurele samenwerking met bedrijven op bedrijventerrein, gericht op minimaal 2% besparing en/of opwekking van duurzame Voorbeelden van aanpak Stimuleren structurele samenwerking en kennisuitwisseling tussen bedrijven (bijv. via parkmanagement) stimuleren van toepassing besparende maatregelen en opwekking van duurzame door inzet van communicatie, financiële en fiscale instrumenten E. Verkeer en Vervoer Verkeer en vervoer Besparing en/of verduurzaming brandstoffen bevolking en bedrijven met 1 % per jaar Voorbeelden van aanpak Uitgangspunten Duurzame mobiliteit vastleggen in RO en verkeersbeleid (stedenbouw, Verkeers en vervoerplan) Bij aanbesteden openbaar vervoer besparing/emissies van voertuigen én verbetering verbindingen opnemen als prestatie-eis Stimuleren aanschaf zuinige, hybride en/of biobrandstoffen bedrijfswagens Differentiëren parkeertarieven op basis van milieubelasting voertuig (nog niet mogelijk) Uitvoerren plan van aanpak verminderen uitstoot door autogebruik (autodate, fietsgebruik, zuinige voertuigen, verbeteren en stimuleren gebruik Openbaar Vervoer en dosering autoverkeer Stimuleren gebruik schone en biobrandstoffen HNR faciliteren voor bedrijven, non-profit organisaties en burgers Extra reductie van overige broeikasgassen (via vergunningverlening, handhaving, voorlichting, subsidies of andere instrumenten) bij relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer, die verantwoordelijk zijn voor 50% van de uitstoot in de gemeente Actief adviserende rol in vergunningverlening WKK en koudemiddelen Energiescans voor de veehouderij Structurele samenwerking met bedrijven op bedrijventerrein, gericht op minimaal 3% besparing en/of opwekking van duurzame Stimulering door communicatie, voorlichting en/of promotiecampagne besparing en DEtoepassingen Ondergronds bestemmingsplan (tbv warmtekoudeopslag) Besparing en/of verduurzaming brandstoffen met 2 % per jaar Bewerkstelligen aanleg tankstation voor schone en biobrandstoffen Stimuleren collectief woon/werk verkeer op bedrijventerreinen Subsidie meerinvesteringen Extra reductie van overige broeikasgassen (via vergunningverlening, handhaving, voorlichting, subsidies of andere instrumenten) bij relevante inrichtingen waarvan de gemeente bevoegd gezag is op basis van de Wet Milieubeheer, die verantwoordelijk zijn voor 70% van de uitstoot in de gemeente Vergemakkelijken vergunningstrajecten mestvergisting Structurele samenwerking met bedrijven op bedrijventerrein, gericht op minimaal 4% besparing en/of opwekking van duurzame van (duurzame) maatregelen Besparing en/of verduurzaming brandstoffen met 4 % per jaar Milieuzonering in binnenstad op CO2 uitstoot en afdwingen van Efficiënte geoederendistributie Bij aanbesteden openbaar vervoer neutraliteit als

6 F. Grootschalige Duurzame Energie-opties Grootschalige en/of collectieve DE-opties 3 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties: Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag Voorbeelden van aanpak Onderzoek naar DE mogelijkheden binnen de gemeenten en mogelijkheden (DE scan) DE locaties vastleggen in RO beleid (structuurplan, bestemmingsplan) Uitvoeren plan van aanpak voor benutten DE opties als wind en biomassastromen 5 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties: Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag In kaart brengen van vraag en aanbod van warmte en koude in een gemeente plus aanbod voor benutting mogelijkheden voor warmte-koudeuitwisseling inclusief mogelijke opslag 10 % Van de die binnen de gemeentegrenzen wordt gebruikt wordt duurzaam opgewekt en geleverd via grootschalige en/of collectieve opties: Wind Biomassa Waterkracht Warmte/Koude-opslag Participatie gemeente in Duurzame Energieprojecten en/of betrokkenheid bevolking en bedrijven stimuleren van duurzame opwekking Organisatieversterkende randvoorwaarden Ambitieniveaus Actief Voorlopend Innovatief Taken en verantwoordelijkheden Beleidsmatige inbedding Financiering Communicatie Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn vastgelegd in functieomschrijvingen en werkplannen Opname van doelstellingen in beleid van andere beleidsvelden (zoals Wonen, RO, BWT, Economie, Sociale Zaken) Structureel budget, randvoorwaarden en bevoegdheden vastgesteld m.b.t. investeringen in besparing en duurzame in de gemeentelijke gebouwen en voorzieningen Structurele communicatie over de aanpak en resultaten van klimaatbeleid naar alle relevante onderdelen en niveaus van de gemeentelijke organisatie Taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden zijn geborgd d.m.v. een kwaliteitszorgsysteem Doorvertalen van doelstellingen naar doelstellingen van andere beleidsvelden (zoals Wonen, RO, BWT, Economie, Sociale Zaken) Structureel budget, randvoorwaarden en bevoegdheden vastgesteld m.b.t. investeringen in besparing en duurzame door doelgroepen Structurele communicatie over de aanpak en resultaten van klimaatbeleid naar alle relevante partijen, inclusief burgers, binnen de gemeente Het kwaliteitszorgsysteem wordt periodiek door een onafhankelijke partij geaudit en gecertificeerd Doorvertalen van doelstellingen naar doelstellingen en instrumentarium van andere beleidsvelden (zoals Wonen, RO, BWT, Economie, Sociale Zaken) Vernieuwende financieringsconstructies vastgesteld m.b.t. investeringen in besparing en duurzame door doelgroepen Vernieuwende vormen van communicatie over de aanpak en resultaten van klimaatbeleid Monitoring Monitoring op inspanningen (projectniveau) Monitoring op resultaten (projectniveau) Monitoring op doelstellingen (programmaniveau)

INTEGRAAL KLIMAATPROGRAMMA ZAANSTAD 2010-2020

INTEGRAAL KLIMAATPROGRAMMA ZAANSTAD 2010-2020 INTEGRAAL KLIMAATPROGRAMMA ZAANSTAD 2010-2020 INHOUD DEEL 1: HET SUBSIDIEPROGRAMMA KLIMAATBELEID 2008-2012...3 1.1 Aanvraag subsidie lokaal klimaatbeleid...3 1.2 Aanpak Subsidieprogramma Klimaatbeleid

Nadere informatie

Deelname van gemeente Heusden aan landelijke Stimuleringsregeling voor lokale Klimaatinitiatieven (SloK)

Deelname van gemeente Heusden aan landelijke Stimuleringsregeling voor lokale Klimaatinitiatieven (SloK) Samenvatting: Inleiding: In de voorbereiding van de Duurzaamheidsagenda heeft uw college ingestemd met de indiening van een gemeentelijke aanvraag ter verkrijging van een uitkering uit het Gemeentefonds

Nadere informatie

gemeente. SLoK project 1

gemeente. SLoK project 1 gemeente. SLoK project 1 Thema Subthema(s) F: Grootschalige duurzame energieopties Grootschalige en/of collectieve DE opties Ambitie Actief Voorlopend Innovatief Taakstelling 3 % Van de energie die binnen

Nadere informatie

Startnotitie klimaatbeleid gemeente Midden Delfland. Eerste Regionale Energie Agentschap 28 augustus 2008

Startnotitie klimaatbeleid gemeente Midden Delfland. Eerste Regionale Energie Agentschap 28 augustus 2008 Eerste Regionale Energie Agentschap 8 augustus 008 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1. Klimaat...3 1.. Klimaatbeleid in Midden-Delfland...3 1.3. Kansen...4. Uitgangssituatie...6.1. Huidig beleid...6.1.1.

Nadere informatie

Klimaatbeleid gemeente Midden-Delfland

Klimaatbeleid gemeente Midden-Delfland CVDR Officiële uitgave van Midden-Delfland. Nr. CVDR0547_ 6 maart 08 Klimaatbeleid gemeente Midden-Delfland 009-0 De raad van de gemeente Midden-Delfland; Gelezen het voorstel van de burgemeester en wethouders

Nadere informatie

INHOUDSOPGAVE BIJLAGENBOEK:

INHOUDSOPGAVE BIJLAGENBOEK: Duurzame Ontwikkeling Bijlagenboek, behorend bij het Klimaatprogramma 2009-2013 Raadsnummer Datum 5 juni 2009 Auteur Geurt Schepers Versie definitief INHOUDSOPGAVE BIJLAGENBOEK: Bijlage I : Samenvatting

Nadere informatie

Klimaatbeleid gemeente Midden-Delfland

Klimaatbeleid gemeente Midden-Delfland 9 december 008 Inhoudsopgave. Inleiding... 3.. Wat vooraf ging... 3.. Het klimaatvraagstuk... 3. Klimaatbeleid op andere niveaus... 4.. Europees... 4.. Nationaal... 4.3. Regionaal... 5 3. Ontwikkeling

Nadere informatie

ROUTEKAART DUURZAAM OSS

ROUTEKAART DUURZAAM OSS ROUTEKAART DUURZAAM OSS 2025-2030 Duurzaam Oss Alle gemeentelijke gebouwen energieneutraal of energieleverend in 2025 Bestaande woningen en gebouwen energiezuiniger maken Verduurzamen verkeer en vervoer

Nadere informatie

Klimaatbeleidsplan Gemeente Bergen 2009-2012

Klimaatbeleidsplan Gemeente Bergen 2009-2012 Klimaatbeleidsplan Gemeente Bergen 2009-2012 Maart, 2009 Samenvatting Dit klimaatbeleidsplan beschrijft het beleid van gemeente Bergen om de uitstoot van kooldioxide (CO 2 ) fors terug te dringen. Het

Nadere informatie

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2

Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Totale uitstoot in 2010: 14.000 kiloton CO 2 Industrie Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 1% besparing op gas en elektra per jaar. Totaal is dat 8 % besparing in 2020. Opbrengst: 100 kiloton.

Nadere informatie

KLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL

KLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL KLIMAATBELEID in de gemeente BLADEL Gemeentelijk Klimaatbeleid 2004-2008 In een B&W besluit d.d. 18-2-2002 sprak het college de intentie uit voor de ontwikkeling van gemeentelijk klimaatbeleid. Dit naar

Nadere informatie

2.1.2 lucht De luchtkwaliteit binnen Baarn wordt inzichtelijk gemaakt op de vmk (GVVP) X X

2.1.2 lucht De luchtkwaliteit binnen Baarn wordt inzichtelijk gemaakt op de vmk (GVVP) X X 3.4 Het Milieu Uitvoeringsprogramma 2012-2015 Overzicht uren Overzicht budget 2.1.1 bodem 750 750 750 750 29.266 29.266 29.266 29.266 2.1.1.1 uiterlijk 2015 alle spoedeisende locaties in beeld en gesaneerd

Nadere informatie

Ondertekening 10-puntenplan

Ondertekening 10-puntenplan Ondertekening 10-puntenplan Het is nu hét moment om de piketpalen te slaan voor het gemeentelijke duurzaamheidbeleid in College, Raad en de verkiezingsplannen. U heeft hiervoor de brochure met de 10 punten

Nadere informatie

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen

Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Klimaat- en energiebeleid Gemeente Nijmegen Fons Claessen sr.adviseur klimaat, energie & duurzaamheid Gemeente Nijmegen Waarom moeten we iets doen?? 1: Klimaatverandering 2: Energie en grondstoffen 3.

Nadere informatie

Helmonds Energieconvenant

Helmonds Energieconvenant Helmonds Energieconvenant Helmondse bedrijven slaan de handen ineen voor een duurzame en betrouwbare energievoorziening. Waarom een energieconvenant? Energie is de drijvende kracht Energie is de drijvende

Nadere informatie

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld

Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 Voorbeeld Duurzaamheidsmonitor 2017 De duurzaamheidsmonitor is vernieuwd. De hoeveelheid data is flink gecondenseerd en meer beeldend vormgegeven ten behoeve van de leesbaarheid.

Nadere informatie

Notitie energiebesparing en duurzame energie

Notitie energiebesparing en duurzame energie Notitie energiebesparing en duurzame energie Zaltbommel, 5 juni 2012 Gemeente Zaltbommel Notitie energiebesparing en duurzame energie 1 1. Inleiding Gelet op de ambities in het milieuprogramma 2012-2015

Nadere informatie

Evaluatie Uitvoeringsprogramma 2009-2012 versie: 29-jan Doelen Doelstelling bereikt? reductie

Evaluatie Uitvoeringsprogramma 2009-2012 versie: 29-jan Doelen Doelstelling bereikt? reductie Evaluatie Uitvoeringsprogramma 2009-2012 versie: 29-jan Doelen Doelstelling bereikt? reductie Project Doelstelling wel deels niet anders ingevuld CO2- uitstoot verlaging woon- /bdrf.lasten creatie nieuw

Nadere informatie

Milieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider

Milieudienst West-Holland. Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012. Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Holland Rijnland en Rijnstreek 2008-2012 Gerrit Jan Schraa Programmaleider Klimaatprogramma Vervolg op Klimaatbeleid 2003-2007 Waarom een Klimaatprogramma? Wat houdt het programma in?

Nadere informatie

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5

CONCEPT FACTSHEETS KLIMAATCONTRACT PROVINCIE DRENTHE GEMEENTE HOOGEVEEN Datum: Blad 1 van 5 Blad 1 van 5 Hoogeveen deelprogramma Diep Onder Drenthe 1. WKO installatie BVG/CH/Raadhuis 2. WKO installatie 1. Een WKO installatie in het BVG/CH/Raadhuis. 2. Duidelijkheid over de haalbaarheid van een

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2017

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2017 CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2017 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Zienergie BV Adres: Dokter Stolteweg 2 Plaats Zwolle

Nadere informatie

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad

Gemeente Langedijk. Voorstel aan de raad Gemeente Langedijk Raadsvergadering : 22 januari 2013 Agendanummer : 15 Portefeuillehouder Afdeling Opsteller : H.J.M. Schrijver : Beleid en Projecten : Schutten Voorstel aan de raad Onderwerp : Nota Langedijk

Nadere informatie

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012

Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Tussenevaluatie Zutphen energieneutraal anno 2012 Forum 23 april 2012 Sabine van Galen-Avegaart Agenda 1. De opgave Zutphen energieneutraal 2. Resultaat van ons beleid in cijfers 3. Wat hebben we in 2010-2011

Nadere informatie

Plan van aanpak klimaatbeleid 2004 2007. Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude

Plan van aanpak klimaatbeleid 2004 2007. Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude Plan van aanpak klimaatbeleid 2004 2007 Gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude 1. Inleiding Samenvatting Vanwege de zorg voor deze aarde trekt ook de gemeente Haarlemmerliede-Spaarnwoude het zich voor haar

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 585 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Adres: Plaats Telefoon: e-mail: Jan Manenschijn Datum

Nadere informatie

1.óC\J-,b6bL : Voortzetting klimaatbeleid in de periode 2008-2012

1.óC\J-,b6bL : Voortzetting klimaatbeleid in de periode 2008-2012 Voorstel ~atwijk Aan Status : Burgemeester en Wethouders : Openbaar ZQQknummer Datum :U>oCJ- 16662 : 9 juli 2008 Afdeling : Veiligheid Raad: ~~~ Medewerk(st)er : Rijn, J.M. van OR: : Nee Te.lefoonnumme.r

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015

Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Uitvoeringsprogramma Klimaatbeleid Vaals 2012-2015 Projectcode GEMEENTE 1 Energiebesparing gemeentelijke gebouwen Doelstelling Het verbeteren van de energieprestatie van gemeentelijke gebouwen door 3%

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangs rapportage e half jaar

CO2 Prestatieladder Voortgangs rapportage e half jaar CO2 Prestatieladder Voortgangs rapportage 2016 1 e half jaar Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Zienergie BV Adres: Dokter Stolteweg

Nadere informatie

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL

Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Provinciaal klimaat- en energiebeleid: doelen, emissies, maatregelen. Robert Koelemeijer - PBL Doelstellingen - Mondiaal Parijs-akkoord: Well below 2 degrees. Mondiaal circa 50% emissiereductie nodig in

Nadere informatie

Wat vraagt de energietransitie in Nederland?

Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Wat vraagt de energietransitie in Nederland? Jan Ros Doel/ambitie klimaatbeleid: Vermindering broeikasgasemissies in 2050 met 80 tot 95% ten opzichte van 1990 Tussendoelen voor broeikasgasemissies Geen

Nadere informatie

Energietransitie. 13 april 2018

Energietransitie. 13 april 2018 1 Welkom! Energietransitie 2 13 april 2018 3 2030 zonder Gronings aardgas 2040 of 2030 een klimaat neutrale stad. 2030 geen aardgas meer uit Groningen. Totaal 250.000 woningen, 30.000 bedrijfs- en nutspanden.

Nadere informatie

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers

Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Wat kunnen we in Pijnacker-Nootdorp doen tegen klimaatverandering? Richard Smokers Hoeveel CO 2 -reductie is nodig? doel nieuwe kabinet: in 2020 30% minder CO 2 -uitstoot dan in 1990 UN-IPCC: stabilisatie

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016 CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2016 Naam opdrachtgever: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Zienergie BV Adres: Dokter Stolteweg 2 Plaats Zwolle

Nadere informatie

TER KENNISNAME. Onderwerp : Klimaatbeleid (energiebeleid) de commissie grondgebiedzaken

TER KENNISNAME. Onderwerp : Klimaatbeleid (energiebeleid) de commissie grondgebiedzaken CIE GZ 6 01-2007 TER KENNISNAME AAN Onderwerp : Klimaatbeleid (energiebeleid) de commissie grondgebiedzaken 1 Inleiding In 1997 zijn in Kyoto internationale afspraken gemaakt om tot een reductie van uitstoot

Nadere informatie

Februari 2010. Kadernotitie duurzame ontwikkeling Smallingerland 2009 2012

Februari 2010. Kadernotitie duurzame ontwikkeling Smallingerland 2009 2012 Februari 2010 Kadernotitie duurzame ontwikkeling Smallingerland 2009 2012 Inleiding Het college van Smallingerland heeft de nota Duurzame Ontwikkeling in Smallingerland, periode 2009-2012 vastgesteld

Nadere informatie

Bouwen is Vooruitzien

Bouwen is Vooruitzien Bouwen is Vooruitzien Energie van visie tot projecten Peter Op t Veld Inhoud Waar staan we? Europees energie en klimaatbeleid Tegenstelling collectief belang individueel belang Waar gaan we naar toe?

Nadere informatie

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory.

Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Groen? Het is te doen! Audit.Tax.Consulting.Financial Advisory. Een uitdagend klimaat 20 20 2020 In 2020 moet de uitstoot van CO 2 in de EU met 20% zijn teruggebracht ten opzichte van het 1990 niveau.

Nadere informatie

Bijlage 5: Provinciale menukaart

Bijlage 5: Provinciale menukaart Bijlage 5: menukaart PROVINCIALE MENUKAART DUURZAME ENERGIE EN ENERGIEBESPARING Aandachtsveld Doelgroep Ambitieniveau Indicator Energie in beleid Hoofdlijnen in omgevingsbeleid (bijvoorbeeld energieparagraaf

Nadere informatie

VNG Raadsledencampagne

VNG Raadsledencampagne Duurzaam Drimmelen VNG Raadsledencampagne Klimaat niet zonder de Raad Invloed raadsleden Borging beleid Collegiaal bestuur Collegeakkoord 2010-2014 Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien

Nadere informatie

Duurzame ontwikkeling:

Duurzame ontwikkeling: Duurzaam Tynaarlo Duurzame ontwikkeling: Een ontwikkeling die kan voorzien in de behoeften van de huidige generaties zonder die van de toekomstige generaties in gevaar te brengen. (Our common future 1987)

Nadere informatie

B&W-Aanbiedingsformulier

B&W-Aanbiedingsformulier Behoudens advies van de commissie B&W.nr. 08.0683, d.d. 22 juli B&W-Aanbiedingsformulier Onderwerp Plan van aanpak Klimaatprogramma BESLUITEN 1. In te stemmen met het Plan van Aanpak Klimaatprogramma 2012

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary)

Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015. Versie 3.0 (Summary) Energiezorgplan Van Dorp installaties bv 2011 2015 Versie 3.0 (Summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Update: Augustus 2013 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue

Nadere informatie

19 en 24 november Energiebesparing in het Activiteitenbesluit

19 en 24 november Energiebesparing in het Activiteitenbesluit 19 en 24 november 2009 Energiebesparing in het Activiteitenbesluit Patrick Dijk Willem de Neve Inhoud Achtergrond Ambities Schoon en Zuinig Klimaatakkoord Gemeenten en Rijk 2007-2011 5 minuten Activiteitenbesluit

Nadere informatie

Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst

Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst r 2018 Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst Versie: Definitief (inclusief aangenomen amendementen) Duurzaamheidvisie Gemeente Staphorst Pagina 1 van 6 Inhoudsopgave 1. Verrekijker 2018 2. Essentie Duurzaamheidvisie

Nadere informatie

Raads bes1 wit BESLUIT:

Raads bes1 wit BESLUIT: Raads bes1 wit Zaaknummer Onderwerp : 2008-18788 : Ontwikkeling duurzaamheidsbeleid Katwijlr De raad van de gemeente Katwijk; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van Katwijk van 12 augustus

Nadere informatie

CO 2 -reductiedoelstelling 2011-2013

CO 2 -reductiedoelstelling 2011-2013 CO 2 -reductiedoelstelling 2011-2013 Cauberg-Huygen Raadgevende Ingenieurs BV december 2011 2010.0001-15 Inleiding Cauberg-Huygen is sinds 1975 koploper in oplossingen voor de bouw- en infrasector, industrie

Nadere informatie

Een 10 puntenplan gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen

Een 10 puntenplan gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen Een 10 puntenplan voor gemeenten die echt iets aan het klimaatprobleem willen doen Doet uw gemeente voldoende aan het klimaatprobleem? Iedere aanpak van het klimaatprobleem begint lokaal. Internationaal

Nadere informatie

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF

PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF PROJECTPLAN METERS MAKEN IN DE ESHOF De Eshof op weg naar energie neutraal! = woningen Eshof naar nul op de meter = Inhoud 1. Ambitie: naar meest duurzame wijk van Elst? 2. Meten is weten: per wijk per

Nadere informatie

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht

Integrale energiestrategie UU. Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integrale energiestrategie UU Fréderique Houben, Universiteit Utrecht Integraal en Samen! 2 3-10-2017 Integrale energiestrategie UU Universiteit Utrecht Opgericht in 1636 30.000 studenten en 7.500 medewerkers

Nadere informatie

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk

De Lokale Duurzame Energie Coöperatie. EnergieCoöperatieBoxtel WWW.ECBOXTEL.NL. Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk De Lokale Duurzame Energie Coöperatie EnergieCoöperatieBoxtel Betaalbaar, duurzaam, eigen en onafhankelijk WWW.ECBOXTEL.NL LDEC: Waarom en waartoe leidt het Samen met leden realiseren van betaalbare, duurzame,

Nadere informatie

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven.

Uitvoeringsmaatregelen Hier zijn als beeldvorming de richtingen aangegeven waar het college verder inhoud aan te geven. 1 Inhoud Inleiding... 3 A. Gemeentelijke gebouwen en maatschappelijk vastgoed... 3 B. Woningen... 4 C. Commerciële dienstverlening (MKB)... 4 D. Industrie en bedrijven... 5 E. Verkeer en Vervoer... 5 F.

Nadere informatie

EEN DUURZAME ENERGIEVOORZIENING VOOR IEDEREEN

EEN DUURZAME ENERGIEVOORZIENING VOOR IEDEREEN A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE A SUSTAINABLE ENERGY SUPPLY FOR EVERYONE o o o o Portaal (6x) Bo-Ex Stanleylaan Bo-Ex Livingstonelaan Isolatie Geen Wel Wel Glas enkel Dubbel Dubbel

Nadere informatie

Energieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO)

Energieprestatie. Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector. Kees Arkesteijn (ISSO) Energieprestatie Energieprestatie van gebouwen en de rol van de installatiesector Kees Arkesteijn (ISSO) Programma 1. Inleiding Energieprestatie gebouwen 2. Methoden bepaling Energieprestatie 3. Wet en

Nadere informatie

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary)

Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015. Versie 2.0 (summary) Energiezorgplan Van Dorp Installaties bv 2011 2015 Versie 2.0 (summary) Auteurs: Van Dorp Dienstencentrum Datum: Februari 2012 Inhoudsopgave 1. Inleiding... 2 2. Energiebeleid... 3 2.1 Continue verbetering...

Nadere informatie

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen

Energielabel voor woningen. Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen Energielabel voor woningen Antwoorden op de meest gestelde vragen 03 1. Waarom deze brochure? Gaat u een huis verkopen of verhuren? Dan

Nadere informatie

Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid 2009-2012

Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid 2009-2012 A gemeente Eindhoven Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid 2009-2012 Van succesvolle projecten naar structurele uitvoering Juni 2008 / 08012201 Colofon Uitgave Gemeente Eindhoven Datum Juni 2008 gemeente

Nadere informatie

Aanvraag van uitkering voor een: provincie in verband met de Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK)

Aanvraag van uitkering voor een: provincie in verband met de Stimulering van Lokale Klimaatinitiatieven (SLOK) Aanvraag van uitkering vr een: prvincie in verband met de Stimulering van Lkale Klimaatinitiatieven (SLOK) Aanvraagperide: 07-2008 tt 01-09-2009 SenterNvem Stimulering van Lkale Klimaatinitiatieven (SLOK)

Nadere informatie

De weg naar een beter milieubeleid

De weg naar een beter milieubeleid De weg naar een beter milieubeleid Anthe Kolijn & Martijn Veldman Young European Specialists 2011 Carolus Clusius College, Zwolle 1 Voorwoord Het doel van dit artikel is het zoeken naar verbeteringen voor

Nadere informatie

Energie Management Programma 3.B.2

Energie Management Programma 3.B.2 Energie Management Programma 3.B.2 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 2 2 Reductiedoelstellingen 2012-2016... 3 3 Reductiemaatregelen... 5 4 Budgettering... 6 Schuuring Pagina 1 van 6 1 Inleiding Dit document

Nadere informatie

Wat houdt dit in? Een millenniumgemeente zet zich actief in om bij te dragen aan het behalen van de millenniumdoelen.

Wat houdt dit in? Een millenniumgemeente zet zich actief in om bij te dragen aan het behalen van de millenniumdoelen. OPENBAAR Adviseur: H.E. Meijer (BBO, tst. 776) Portefeuillehouder: A.V. de Kok 09.09359 1 INFORMATIENOTA POLITIEKE RONDE d.d. 10 september 2009 Programma en product 1.1 Natuur en Landschap - Groen en Water

Nadere informatie

B(laricum), E(emnes) en L(aren)

B(laricum), E(emnes) en L(aren) Uitvoeringsprogramma klimaatbeleid B(laricum), E(emnes) en L(aren) Gemeenschappelijke regeling Blaricum, Eemnes en Laren Postbus 71 3755 ZH Eemnes Bezoekadres Zuidersingel 5 3755 AZ Eemnes Telefoon 035

Nadere informatie

CO 2-reductiedoelen en CO 2-reductiemaatregelen

CO 2-reductiedoelen en CO 2-reductiemaatregelen CO 2 -reductiedoelen en reductiemaatregelen Roosendaal, 20-06-2014. Auteur(s): H. Schrauwen, Energie & Technisch adviseur. Geaccordeerd door: M. Soenessardien, Organisatie INHOUDSOPGAVE 1. CO 2 -REDUCTIEBELEID

Nadere informatie

Nieuwe energie voor een beter klimaat!

Nieuwe energie voor een beter klimaat! Nieuwe energie voor een beter klimaat! Berekende klimaatverandering (alleen temperatuur) over 50 jaar weergegeven in Google Earth op basis van gegevens van Met Office Hadley Centre Klimaatactieplan 2009

Nadere informatie

CO 2 Prestatieladder. Energie- / CO 2 -reductieplan. Van de Haar Groep. Wekerom, 10-12- 14

CO 2 Prestatieladder. Energie- / CO 2 -reductieplan. Van de Haar Groep. Wekerom, 10-12- 14 CO 2 Prestatieladder Energie- / CO 2 -reductieplan Van de Haar Groep Wekerom, 10-12- 14 Inhoudsopgave 1 - Doel, inhoud en structuur energie- / CO2 reductieplan... 3 2 Beleid en doelstellingen op gebied

Nadere informatie

OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04

OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04 OPZET KLIMAATPLAN 11-2-04 Samenvatting Deze notitie voorziet in de opzet van het klimaatplan voor Nijmegen. Dit is de voortzetting het Nijmeegse energiebeleid. Actualisering was sowieso nodig omdat oude

Nadere informatie

CO2-Reductieplan. Klaver Infratechniek B.V. Techniek voor en door de mens. Versie 1.1 28 november 2011

CO2-Reductieplan. Klaver Infratechniek B.V. Techniek voor en door de mens. Versie 1.1 28 november 2011 CO2-Reductieplan Klaver Infratechniek B.V. Versie 1.1 28 november 2011 Techniek voor en door de mens Inhoudsopgave Inleiding... 3 1 Energie en CO2 Reductie scope 1... 4 1.1 Wagenpark en brandstof... 4

Nadere informatie

Bio energiecentrales Eindhoven

Bio energiecentrales Eindhoven Bio energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Projectmanager Gemeente Eindhoven Maart 2009 Inhoudsopgave 1. Duurzame energie op lokaal niveau 2 Activiteiten op lokaal niveau 3. Bio energiecentrales in

Nadere informatie

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011

Workshop J De kracht van een klimaatfonds. 05 april 2011 Workshop J De kracht van een klimaatfonds 05 april 2011 Presentatie Ad Phernambucq Zeeuws Klimaatfonds: Klimaatneutraal met Zeeuwse Projecten Nationaal Energie- en klimaatbeleid Doelstelling: Duurzame

Nadere informatie

DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE. Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019

DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE. Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019 DUURZAAMHEID, KLIMAATVISIE EN REGIONALE ENERGIE STRATEGIE Bijeenkomst gemeenteraad 5 februari 2019 PROGRAMMA 1. Inleiding (Daan Russchen) 2. Startnotitie Klimaatvisie (Jur Marringa/Roland Roijackers) 3.

Nadere informatie

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower

Energiereductie met een ESCo. Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Energiereductie met een ESCo Jan-Maarten Elias Unica Ecopower Inhoud 1. Over Unica Ecopower 2. Huidige en toekomstige energie wetgeving 3. Wat is een ESCo 4. Europese Gedragscode voor ESCo s 5. Voorbeeld

Nadere informatie

Duurzaamheid, Energie en Milieu

Duurzaamheid, Energie en Milieu Duurzaamheid, Energie en Milieu In de uitvoeringsagenda duurzaamheid van de gemeente staat: Duurzame ontwikkeling is een ontwikkeling die voorziet in de behoeften van huidige generaties zonder de mogelijkheden

Nadere informatie

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden

Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden. Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden Hans Haring, wethouder duurzaamheid Woerden Duurzaamheid: ervaringen uit Woerden - Woerden: duurzaamheid tot in de haarvaten van de samenleving - Het klimaatakkoord

Nadere informatie

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud

Energie neutraal Veenendaal De aanpak en de inhoud Energie neutraal Veenendaal 2035 De aanpak en de inhoud Inhoud Waarom energieneutraal en wanneer? 1 e opzet programmaplan Resultaten interne consultatie Resultaten externe consultatie Enkele voorbeelden

Nadere informatie

Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager

Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Zonder investeren besparen 10 tips en vragen voor de facilitair manager Als facilitair manager bent u verantwoordelijk voor de huisvesting. Daarmee ook voor het energiegebruik van de huisvesting. In deze

Nadere informatie

Overzicht nulmeting provincie Groningen

Overzicht nulmeting provincie Groningen Overzicht nulmeting provincie Groningen ACTIEF NIVEAU beleid Hoofdlijnen in omgevingsbeleid (bijvoorbeeld energieparagraaf in omgevingsplan, milieubeleidsplan en/of streekplan). Actuele energiebeleidsnota

Nadere informatie

Sector- en keteninitiatieven

Sector- en keteninitiatieven Sector- en keteninitiatieven Conform de CO 2-prestatieladder 3.0 Auteur: Theo Braams Versie: 1.0 Datum: 18-02-2019 Authorisatiedatum: Handtekening autoriserend verantwoordelijk manager Naam:.. 1/6 Inleiding

Nadere informatie

Energie Beoordeling Co2 reductie

Energie Beoordeling Co2 reductie Energie Beoordeling Co2 reductie Opgesteld door: Cheryl de Vette VGMK coördinator 2.A.3 Energie Beoordeling 2016 Van Beek Infra Groep B.V. Conform Co2 Prestatieladder 3.0 Datum: 13-5-2016 Inhoud 1. Inleiding...

Nadere informatie

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens

1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens 1 juni 2011 Minisymposium Groen Gas W. Deddens Agenda. Wie is RENDO Duurzaam? Voorbeeld project Toekomst duurzame energie projecten icm groen gas 2 RENDO Duurzaam. Aantal medewerkers : RENDO totaal ca.

Nadere informatie

AL HET VASTGOED DUURZAAM RUIMTELIJKE INPASSING VAN DUURZAME ENERGIE ENERGIEKE SAMENLEVING

AL HET VASTGOED DUURZAAM RUIMTELIJKE INPASSING VAN DUURZAME ENERGIE ENERGIEKE SAMENLEVING L HET VSTGOED DUURZM We brengen het verbruik naar beneden door bundeling van maatregelen en uitrol via collectieve concepten op het gebied van isoleren en opwekken. De eerste 5 jaar van de zijn voor een

Nadere informatie

Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente

Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente Samen werken aan een klimaatbestendige en energieneutrale gemeente 3 Doel 1: Een klimaatbestendig en energieneutraal Sliedrecht 4 Mileubeleidsplan en uitvoeringsprogramma 2010-2011 De gemeente vindt duurzaamheid

Nadere informatie

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst

Warmtetransitie en het nieuwe kabinet. Nico Hoogervorst Warmtetransitie en het nieuwe kabinet Nico Hoogervorst 24 november 2017 Regeerakkoord Rutte III (2017 - ) Opmerkelijk: Lange formatie Klimaat-minister op EZ Duurzaam = klimaatbescherming Milieubescherming

Nadere informatie

Uitvoeringsplan Duurzame woon en leefomgeving

Uitvoeringsplan Duurzame woon en leefomgeving Uitvoeringsplan Duurzame woon en leefomgeving Actualisatie 2009 Versie 7 september 2009 kenmerk BR09. 0042/MB 1 2 1. INLEIDING... 4 1.1 Een overzicht van de belangrijkste wijzigingen... 4 2. STIMULERING

Nadere informatie

Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2011

Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2011 Compensatie CO 2 -emissie gemeentelijke organisatie Den Haag over 2011 Dienst Stadsbeheer Milieu en Vergunningen Juni 2012 2 Aanleiding De gemeente Den Haag wil in 2040 een klimaatneutrale en -bestendige

Nadere informatie

Document: Energiemanagementplan

Document: Energiemanagementplan Energiemanagementplan Certificering op CO 2 -prestatieladder CO 2 -prestatieladder Niveau 3 Auteur(s): Mevrouw C.K. Kloens De heer D. Slothouber 23 oktober 2013 (revisie 1.0) Definitief rapport Inhoudsopgave:

Nadere informatie

31 januari 2018 agendapunt 4.4. Aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit,

31 januari 2018 agendapunt 4.4. Aan de bestuurscommissie Vervoersautoriteit, 31 januari 2018 agendapunt 4.4. Onderwerp: 30% CO 2 -reductie door verkeer in de MRDH Portefeuille: Datum: Strategie en beleid 31 januari 2018 Contactpersoon: Maya Weirauch Telefoonnummer: 088 5445 606

Nadere informatie

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage e half jaar. Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569

CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage e half jaar. Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 CO2 Prestatieladder Voortgangsrapportage 2018 1 e half jaar Naam: Raedthuys Holding B.V. Adres: Hengelosestraat 569 Plaats: Enschede Uitgevoerd door: Jan Manenschijn Datum rapportage: 2 november 2018 Inhoud

Nadere informatie

InAxtion Uitzendgroep B.V.

InAxtion Uitzendgroep B.V. InAxtion Uitzendgroep B.V. 3.B.2. Energiemanagement Actieplan CO₂-Prestatieladder 20141210 Energiemanagement Actieplan Was getekend 10 december 2014. Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 2 Reductiedoelstellingen...

Nadere informatie

CO₂ Reductieplan. CO₂ Reductieplan. Datum 13-5-2015. Versie 1.1. Rapportnr 3B.RED-PLAN2015-1.1. Opgesteld door. A. van de Wetering & H.

CO₂ Reductieplan. CO₂ Reductieplan. Datum 13-5-2015. Versie 1.1. Rapportnr 3B.RED-PLAN2015-1.1. Opgesteld door. A. van de Wetering & H. 1 van 9 Datum Rapportnr Opgesteld door Gedistribueerd aan A. van de Wetering & H. Buuts 1x Directie 1x KAM Coördinator 1x Handboek CO₂ Prestatieladder 1 2 van 9 INHOUDSOPGAVE 1. CO₂ REDUCTIEBELEID Het

Nadere informatie

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020

UITVOERINGSPROGRAMMA 2015-2020 UITVOERINGSPROGRAMMA Het Uitvoeringsprogramma van het Milieubeleidsplan omvat negentien projecten waarin de verschillende milieurelevante thema s en de vier benoemde doelgroepen (inwoners, bedrijven, samenkomen.

Nadere informatie

Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen

Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen Utrechtse Energie! Duurzaam Lage Weide Een bedrijventerrein vol kansen Verbeter de werel Lage Weide op de kaart zetten als duurzaam bedrijventerrein dat wilt u toch ook? Een milieubewuste benadering van

Nadere informatie

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?

Groen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op? Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.

Nadere informatie

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel

Externe warmtelevering, EMG, EPC en energielabel 13 oktober 2010 - Warmtenetwerk Externe warmtelevering, EMG, EPC en Hans van Wolferen Externe warmtelevering, EPC en Achtergrond, doelstelling Getrapte eis Invoering EMG ontwikkeling en inhoud 2 Huidige

Nadere informatie

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving

Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving Opinievergaring jongeren Gebouwde Omgeving THEMABIJEENKOMST G.O. 27 maart 2013 SER DIALOOGSESSIE 27 februari 2013 40 Young Professionals 50 Young Professionals ONDERWERPEN TER DISCUSSIE: 1. Energiebesparing

Nadere informatie

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking

Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones

Nadere informatie

Energieloket EBGV 20-11-2015 Hier Opgewekt

Energieloket EBGV 20-11-2015 Hier Opgewekt Energieloket EBGV 20-11-2015 Hier Opgewekt Gerben van Lunteren, Feike van der Zandt, Aernoud Olde, Renske den Exter, Raoul Santibanez Gemeenten: Blaricum, Bussum, Hilversum, Huizen, Laren, Muiden, Naarden,

Nadere informatie

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid

... Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045... Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst! Waarde creëren Stadhuisplein. Veranderende overheid Gemeente Eindhoven en Eneco in 2045 Energieneutraal Veranderende overheid Waarde creëren Stadhuisplein Zichtbaar maken van innovatie Als duurzame stad Samen gaan we voor decentrale en duurzame toekomst!

Nadere informatie

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus

Presentatie Warmteproductie met snoeihout. 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Presentatie Warmteproductie met snoeihout 3 November 2011 Doen! Ervaring en tips uit de praktijk Ben Reuvekamp HeatPlus Inhoud presentatie Historie HeatPlus Energie en warmte Werking houtgestookte CV installatie

Nadere informatie

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed

Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Verduurzaming gemeentelijk vastgoed Toelichting op de aanpak van de gemeente Breda Marcel van Embden (projectleider afdeling Vastgoedbeheer) Inhoud Klimaatnota gemeente Breda Wat is de insteek bij het

Nadere informatie

Bio-energiecentrales Eindhoven

Bio-energiecentrales Eindhoven Bio-energiecentrales Eindhoven Frans Kastelijn Programmamanager Energie Gemeente Eindhoven December 2014 Inhoudsopgave 1. Algemeen 2. Duurzame energie en activiteiten op lokaal niveau 3. Bio-energie centrales

Nadere informatie

Het Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf

Het Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf Het Lokaal Duurzaam Energiediensten Bedrijf Waarom? Duurzaam omgaan met Energie: Security of Supply, Leveringszekerheid voor de toekomst Economie, Klimaat en Milieu, Sociaal, Betaalbaarheid in de toekomst

Nadere informatie