N I EUWSBRI EF. Voorwoord
|
|
- Antoon Claessens
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 N I EUWSBRI EF 1 VM2 MA ART 2009 PROJECTLEIDER OCW / LNV J. Geraedts WEBSITE OCW / LNV klik: doorleren na het vmbo SAMENWERKING OCW / LNV ECBO Balk Consultancy PROJECTLEIDING VM2 Ton Balk projectleider Jan Hoogendoorn ADRES VM2 Balk Consultancy Paulus Potterstraat ZM Millingen aan de Rijn t.balk@planet.nl vm2traject@gmail.com T (kantoor) M Voorwoord Met trots presenteer ik u de eerste nieuwsbrief VM2!! Een nieuwsbrief om u allen op de hoogte te houden van de ontwikkelingen rondom de experimenten met de leergang VM2. Om kennis, successen en struikelmomenten met elkaar te delen en om elkaar te inspireren. Want u staat er niet alleen voor en ook al zet u gezamenlijk stappen in verse sneeuw: u hoeft ook niet allen apart het wiel uit te vinden. Vanaf 1 augustus 2008 onderzoekt u, met de experimenten VM2 of we de kans op een startkwalificatie voor een grote groep leerlingen kunnen vergroten. Belangrijk werk. Want u weet, dat het risico op uitval groot is gedurende de overgang van vmbo naar vervolgonderwijs. Een succesvolle overgang staat zowel landelijk als regionaal hoog op de agenda, maar ook op mijn persoonlijke agenda. Ik heb veel waardering voor de inzet van scholen om jongeren zo goed mogelijk te begeleiden op dit kritieke overgangsmoment. Maar toch blijkt het nog niet genoeg: onnodig veel leerlingen verlaten de school zonder de goede papieren. Vandaar deze experimenten met één geïntegreerde leergang vmbo-mbo2, waarbij leerlingen les krijgen op één locatie, met één pedagogisch-didactische aanpak, met een zelfde team vmbo- en mbo-docenten. In tijden van economische neergang zijn zij een groep die hard geraakt wordt. Dat maakt uw rol als pionier extra van belang. Ik nodig u uit om de nieuwsbrief te lezen, met deze keer een verslag van de praktijknetwerken, een top tien van activiteiten die scholen graag willen aanpakken in de overgang van vmbo naar mbo. Maar ook een leuke column, cijfers en de agenda voor de komende periode. Kortom: een nieuwsbrief die u op de hoogte houdt van de laatste ontwikkelingen! In VM2 wordt de bovenbouw van de basisberoepsgerichte leerweg van het vmbo samengevoegd met een opleiding mbo-niveau 2. Staatssecretaris van Onderwijs Marja van Bijsterveldt V M 2 N I E U W S B R I E F 1 1
2 MONTESSORI COLLEGE OOST, AMSTERDAM LMC ZOMERHOF, ROTTERDAM CLUSIUS COLLEGE, SCHAGEN NIEUWE VESTE, VM2 van start In augustus 2008 zijn 32 projecten VM2 van start gegaan. Het VM2 is een OCW/LNV experiment in het kader van de leergang VMBO MBO2. In VM2 wordt de bovenbouw van de basisberoepsgerichte leerweg van het VMBO samengevoegd met een opleiding MBO2, met als doel het voortijdig schoolverlaten binnen deze doelgroep te reduceren. In één zin betekent het traject: één leergang voor genoemde doelgroep onder één dak met één concept en begeleid door één team. Het experiment wordt begeleid door Ton Balk als projectleider. Samen met het VM2 team (dat we in de volgende nieuwsbrief aan u zullen voorstellen) organiseert hij de praktijknetwerken. Deze praktijknetwerken zijn clusters (op dit moment gevormd rondom de sectoren Economie, Techniek, Zorg en Welzijn en Groen) van experimentscholen die elkaar ontmoeten en hun diversiteit in vormgeving aan elkaar laten zien, bespreken en hun bestaansrecht aantonen door de onderliggende thema's en bouwstenen te expliciteren. Bijvoorbeeld competenties, determinatie, loopbaanoriëntatie, studieduur, examen en afsluiting. In overleg met de projectleiding wordt/worden per bijeenkomst scholen gevraagd een actuele kwestie in te brengen. Bij die kwesties worden leervormen ontworpen zodat de deelnemers worden verleid en gestimuleerd tot het uitwisselen van eigen ervaring, reflectie en het expliciteren van inzichten. Zo is het netwerk een expeditie, waarbij elke bijeenkomst een etappe is met een specifieke opgave. Over het geheel ontstaat zo een opbrengst waarbij de strategische vraagstukken rond VM2 terugkomen. In het vervolg van de nieuwsbrief treft u de verslagen van de eerste bijeenkomsten aan. Ton Balk is namens OCW/LNV projectleider VM2 en heeft een eigen adviesbureau in onderwijsvernieuwing. VM2 van start DE EERSTE RONDE VAN DE PRAKTIJKNETWERKDAGEN door: Jenne van Tulden Het heeft even geduurd, maar daar ging de trein toch aan het rijden. De VM2 scholen die voor het eerste cohort waren geselecteerd door het ministerie van OCW/LNV werden uitgenodigd om elkaar ergens in het land op een van de projectscholen te ontmoeten. De projectleider had een viertal clusters, sector-gewijs, samengesteld en de sector economie beet het spits af op 19 januari jongstleden met een bijeenkomst in het Montessori College Oost te Amsterdam. Er wachtte hun een dagvullend programma met een heerlijk diner rond het middaguur, dat bereid werd door een brigade VM2 leerlingen ter plaatse, onder leiding van een heuse kok. Elke projectschool had als huiswerk de opdracht gekregen, om tijdens het ochtendprogramma de eigen opzet en organisatie van het VM2 project voor het voetlicht te brengen. Marc Coenders van het bureau Leerarchitectuur had voor deze vrij grote groep scholen, dertien in getal, een slimme opzet gekozen. In kleine groepjes rouleerde men door het lokaal en werd iedereen via een soort standwerkers idee voorzien van korte impressies van de vormgeving die de verschillende scholen hadden gekozen, om het VM2 traject op te zetten. Na deze carrousel van indrukken, werden de vragen, die bij de deelnemers waren opgekomen, geïnventariseerd en was het tijd voor het diner en een aansluitende rondleiding door de school. Het drie gangen diner viel zeer in de smaak, getuige het applaus dat kok Geert en zijn brigade leerlingen na afloop ten deel viel. Laatstgenoemden hielden er nog stralend een mooie VM2 schort aan over. Rob Hulseboom (MCA) leidde het gezelschap door de, in architectonisch opzicht, modern vormgegeven school en vertelde daarbij over hun pedagogische filosofie en de wijze waarop ze de openheid van het gebouw, het centrale rode plein met dat prachtige wandtapijt en de open gangen op niveaus rondom, mee hadden mogen bedenken. Sector Economie Highlights Hoe overbruggen we het verschil in pedagogische aanpak tussen VMBO en MBO? Wordt het VMBO plus, of maken we echt een nieuwe opleiding? Hoe maken we VM2 voor ouders en leerlingen aantrekkelijk? Kan het in drie of moet het in vier jaar? 2 C O L U M N
3 COEVORDEN GROENHORST COLLEGE, MAARTENSDIJK ZUIDER PARK COLLEGE, ROTTERDAM LMC DE WAAL, ROTTERDAM LMC VEENOORD, ROTTERDAM CALVIJN MET JUNIOR COLLEGE, AMSTERDAM Sector Techniek H i g h l i g h t s Kunnen we de AVO vakken integreren in de beroepsgerichte? Hoe zien we de rol van het bedrijfsleven? Kunnen we de nulmeting voor burgerschap ook in het VMBO toepassen? Wat doen we na de stop van dit project, als de financiering ophoudt? Tijdens de middagsessie werd er wederom aan tafel gegaan, maar nu met een ander doel. Aan de hand van een selectie van de vragen die gerezen waren tijdens de ochtend, ging men aan een vijftal tafels met elkaar één of meer van die vragen bespreken, waarbij alle concrete opmerkingen die ter discussie werden gebracht, ook nog eens op het tafellaken konden worden geschreven. Het leverde intensieve discussies, eye openers, maar ook weer meer vragen op. Die werden aan het einde van de middag nog eens benoemd. Zij moeten de stof voor de volgende praktijknetwerkdagen leveren. Men vond het een waardevolle verkenning en heel motiverend om aan het werk te gaan. Dat wil zeggen: zoeken naar concrete oplossingen voor alle vragen. Tenslotte was men lovend over de ontvangst op het Montessori College, Op 20 januari was de sector Techniek aan de beurt en werd een wat kleinere groep vertegenwoordigers van 8 deelnemende scholen ontvangen door het in Sittard gehuisveste DaCapo College. Ook deze dag begon met een korte inleiding van de projectleider Ton Balk. Daarin gaf hij nog eens aan, hoe speciaal de constructie van het project VM2 eigenlijk is. Het is n nieuw experiment van het ministerie van OCW/LNV, dat is ontstaan door de vraag van de scholen zelf en niet van bovenaf geïmplementeerd. Ook tamelijk nieuw is de vrijheid en ruimte die de scholen krijgen om hun eigen route uit te zetten, op basis van lokale of regionale omstandigheden. De scholen kunnen zelf keuzes maken. Bijvoorbeeld of ze het VMBO examen handhaven, of ze een drie of vierjarig traject opzetten, hoe ze het curriculum en de loopbaanbegeleiding invullen. Ook de begeleiding vanuit de projectorganisatie is opgezet vanuit het idee, om de scholen te steunen bij hun keuze en vormgevingsprocessen en niet om ze voor te schrijven hoe het eruit moet zien. Maar, zoals bekend: als je zelf veel mag kiezen, krijg je ook veel vragen. En juist voor het opwerpen van die vragen en met elkaar op de praktijknetwerkdagen daar mee te stoeien, kan de opleiding VM2 gestalte krijgen. En dan mag die in Friesland flink verschillen met die in Sittard, aldus Ton Balk. De presentaties door de verschillende scholen, konden hier centraal plaats vinden. Wederom bleek, hoe verschillend alle keuzes die gemaakt moeten worden, zijn uitgevallen. Zo merkte een vertegenwoordiger uit de Randstad bijvoorbeeld op: Ik heb het gevoel dat wij eerst en vooral met onze jongeren een aantal grote stadsproblemen moeten tackelen, zoals het zoeken naar een dak boven het hoofd, het oplossen van schulden en het zorgen voor eten. Een doorlopende begeleidingslijn gedurende 4 jaren tussen het 14de en 18de jaar geeft ons de kans om er ook daadwerkelijk iets mee te kunnen doen. In Brabant had men zich al over de vraag naar de methode van leren die als voorbereiding op het competentiegericht leren geschikt kon zijn, gebogen. Bijzonder om mee te maken, was het enthousiasme van een viertal schildersleerlingen, die samen met kok Geert het diner verzorgden en daar een kennelijk genoegen aan beleefden. Of zij het ook leuk vonden, dat ze de VM2 schorten mee naar huis mochten nemen, bleef in het midden hangen. De rondleiding door een heel oud schoolgebouw, met reminiscenties aan een klooster en daarbinnen een heel modern en goed geoutilleerde inrichting voor een grafi-media opleiding, maakte bewonderende opmerkingen los. Opvallend aan de verhalen van de deelnemers op deze dag was, dat er al meer sprake was van contacten met het verwante MBO en vooral ook dat men de samenwerking in grote lijnen als positief bestempelt. Enkele scholen hadden te maken met het krimpen van het aantal leerlingen en dat leidde er in Rotterdam toe, dat verschillende locaties zich wat meer in een bepaalde richting moesten gaan profileren. Aan het einde van de dag was ook hier de behoefte waarneembaar om concreet met punten van vormgeving van de opleiding aan de gang te willen gaan. De vertegenwoordigers van het DaCapo College werden hartelijk bedankt voor de gastvrije ontvangst. V M 2 N i e u w s b r i e f 1 3
4 TEC AMSTERDAM, AMSTERDAM WATERLANT BEROEPSOPLEIDINGEN, AMSTERDAM ROSA BEROEPSCOLLEGE, AMSTERDAM VM2 in beeld door middel van de monitor De ontwikkeling van de VM2 experimenten wordt gevolgd via een monitor. In de monitor gaat het om een aantal zaken: welk programma biedt de school aan, om wat voor leerlingen gaat het en behalen zij uiteindelijk de niveau 2 kwalificatie? De leerlingen en hun kenmerken worden in de monitor in beeld gebracht aan de hand van data van Cfi. Per 1 oktober 2008 staan bij Cfi 677 leerlingen geregistreerd als VM2 leerling eerste tranche. Meer dan de helft van de leerlingen, 57%, is jongen en 43% is meisje. Dat is overeenkomstig de landelijke verdeling in de basisberoepsgerichte leerweg (bbl). De meeste VM2 leerlingen zijn van allochtone herkomst (54%) en beschikken over een lwoo-indicatie (70%). Zie ook pagina 8. Deze percentages liggen hoger dan de landelijke percentages voor de bbl. Het hoge percentage allochtone leerlingen komt door oververtegenwoordiging van experimenten in het westen van het land; het hoge percentage lwoo omdat de VM2 leergang nu eenmaal is bedoeld voor leerlingen die meer risico lopen hun MBO2 kwalificatie niet te halen. In de monitor wordt de komende vier jaar in kaart gebracht hoe de leerloopbaan van al deze leerlingen verloopt. Uiteindelijk levert dat het antwoord op de vraag wat de meerwaarde is van de experimenten in termen van reductie van voortijdig schoolverlaten. Mw. dr. Renéé van Schoonhoven, die in opdracht van OCW/LNV de monitor uitvoert, is werkzaam als senior onderzoeker en adviseur in het VMBO, praktijkonderwijs en MBO. Zij is tevens werkzaam voor Actis Advies te Rotterdam. Sector Groen Highlights Hoeveel ruimte hebben we eigenlijk voor een eigen invulling? Hoe creëren we draagvlak bij docenten in de eigen school? Schrijf je alle BBL-ers in of maak je een keuze? Kunnen we maatwerk in individuele routes leveren? De derde bijeenkomst van een praktijknetwerk vond op 22 januari n Ede op het Groenhorst College plaats. Al tijdens de korte inleiding van Ton Balk, werd er een voor deze sector wat specifieker punt door enkele deelnemers naar voren gebracht. Men gaat ervan uit, dat de kwestie van het uitvalpercentage van leerlingen tussen VMBO en MBO niet of in ieder geval veel minder geldt voor de sector Groen.! Karen Laarveld, de vertegenwoordigster van de AOC-raad, kon zich in die opmerking wel vinden, maar verwees voor precieze cijfers toch naar de rapportages van de AOC raad. Maar het meest aparte van dezer sector is natuurlijk dat er al van oudsher sprake is van een sterke binding tussen VMBO en MBO. Overigens bleken hier dezelfde punten als in de voorgaande dagen, naar voren te komen, om er met elkaar wat meer over door te praten. De deelnemers werden deze dag, op sommige momenten ook verrast met enkele ludieke vondsten, zoals het ZOMERLEK, dat uit de koker van het Citaverde Roermond kwam, waarbij de tijd tussen VMBO examen en de aanvang van het MBO traject wordt bedoeld en waarvoor zij een mooie oplossing hadden bedacht. En wat te denken van de figuur RANDY de jongen van het Melanchton College, die model lijkt te staan voor de moeilijk handelbare leerling die in de nieuwe experimentele opzet goed gedijt. Op deze dag heerste een enthousiaste sfeer. Ook hier werd hier heerlijk gegeten, wat enkelen aan het einde van de dag de opmerking ontlokte: Ik voelde me vandaag ook een beetje verwend, naast het intensieve werk dat we deden. Ook deze groep applaudisseerde luid voor de leerlingen en hun Jamie Oliver in de persoon van de Belgische Geert. Tijdens de evaluatie bleek, dat deze groep de volgende praktijknetwerkdag één thema zo concreet mogelijk zou willen uitwerken. Er werden al schoten voor de boeg gelost, zoals de uitwerking van een pedagogisch didactische lijn met als achtergrond de moderne inzichten omtrent de werking van het puberbrein, of een nadere uitwerking van zoiets als het zomerlek. 4 C O L U M N
5 AUGUSTINUS COLLEGE, AMSTERDAM COLLEGE DE MEER, AMSTERDAM En dan, last but not least, de vierde netwerkdag, dit keer op 30 januari in Nijmegen bij het Kandinsky College. Voor het eerst de dag beginnend in een collegezaal met voor het front weer de heren Balk en Coenders die de lijnen uitzetten. Ton Balk benadrukte in zijn speech nog eens, dat het ministerie bij de beoordeling van de voortgang in dit experiment, naast de harde cijfers die het ECBO zal produceren, ook de berichten uit deze procesmatig opgezette werkdagen mee zal wegen. Om niet alles aan scholen voor te schrijven is voor hun ook een nieuwe opzet. Graag zien zij hoe op de werkvloer de VM2 leergang vormgegeven wordt. Interessant om te zien, dat ook deze dag in het verloop van de presentaties, de vragen die daarover werden gesteld, de gesprekken aan de tafels des middags na het heerlijke diner, in grote lijnen op dezelfde keuzeprocessen uitkwamen als de drie voorgaande dagen hadden laten zien. Speciaal aan deze groep was, dat aan het einde van de dag al een keuze kon worden gemaakt voor het thema van de volgende netwerkdag. Men kon elkaar snel vinden op het thema het doorstroomdossier en maakte tevens de afspraak, dat de scholen bij wijze van voorbereiding allen via hetzelfde format een aantal cruciale keuzes, die hierbij gemaakt worden, zouden verwoorden. De SLO, bij monde van Martha Haverkamp, zegde toe, deze dag mee te zullen voorbereiden. De projectleiding keek terug op vier zeer intensieve werkdagen van de praktijknetwerken en bedankte ook hier de schoolvertegenwoordigers van het Kandinsky College voor de hartelijke ontvangst. Over welke keuzes gaat het dan op de vier netwerkdagen? Al tijdens de presentatie door al die scholen uit het hele land bleek een grote diversiteit in de organisatie van de teams, de locaties en de keuzes die de scholen hadden gemaakt bij de inschrijving van de VM2 doelgroep en de invulling van het curriculum. Er zijn scholen die alle basisberoepsgerichte leerlingen inschrijven en gaandeweg het traject beslissen wie dat blijft volgen en wie terugkeert naar het reguliere spoor. Anderen kiezen vanaf de aanvang ervoor de leerling en ouders de keuze voor te leggen, om deel te nemen aan dit traject. Dan wordt er in het tweede leerjaar VMBO al driftig georiënteerd. Als de leerling dan gekozen heeft voor de VM2 route, hoeft het niet te betekenen, dat daarmee het beroepsbeeld al helemaal wordt vastgelegd. Scholen kiezen namenlijk, of ze het VM2 traject breed of smal opzetten. In de brede opzet kan de leerling langer de keuze voor een bepaalde MBO2 opleiding uitstellen. Sector Zorg en Welzijn Highlights Hoe kun je de leerling tijdens de VM2 route toch nog naar een andere sector laten overstappen? Hoe maken we een doorstroomdossier, door 25 competenties te vertalen naar VMBO-niveau? Hoe overbruggen we mei tot september? Wanneer vindt determinatie van de leerlingen voor VM2 plaats? Een bottleneck blijkt de handhaving van het examen VMBO tijdens deze route, of de verplichting die is voorgeschreven om een terugvaloptie in te bouwen. Hoe verkoop je aan ouders en leerlingen dat er geen examen meer is? Leidt dat tot onderlinge jaloezie tussen leerlingen, die een paar maanden op vakantie gaan met een diploma op zak en de VM2- ers die tijdens het zomerlek opdrachten voor school moeten doen! De ervaringen om met ouders en leerlingen deze keuzes te maken waren nogal verschillend. Zo vertelde een netwerkdeelneemster uit Noord Holland hoe ze het VM2 met uitgekiende PR aan de ouders hadden uitgelegd en hoe ze daarna de overbruggingstijd voor de leerlingen flink hadden opgeklopt, zodat er voor hun ook winst in zat. Een volgend probleem dient zich aan bij de keuze, hoe de algemeen vormende vakken, waar deze leerlingen die weinig zitvlees hebben, toch al behoorlijke moeite mee hebben, moeten worden ingepast. Scholen zijn wel geneigd, om ze als aparte vakken te laten vallen, zeker als ze kiezen om geen tussentijds examen te laten doen, maar voorzien grote moeilijkheden tegen de tijd dat de eisen van MBO2 voor rekenen, taal en burgerschap ter tafel komen. Her en der wordt s middags op de tafellakens gekrabbeld: Doe je de leerling dan niet te kort? Ergens anders schrijft iemand: Integreren van AVO, maar hoe te organiseren? V M 2 N i e u w s b r i e f 1 5
6 CITAVERDE COLLEGE, ROERMOND MIDDEN BRABANT COLLEGE, TILBURG ARENTHEEM, ARNHEM GROENHORST COLLEGE, EDE VM2 in beeld; het beeldverhaal VM2 in Beeld wordt een boek vol met foto s, beeldmateriaal en ervaringen van leerlingen die aan het VM2 traject zijn begonnen. Door middel van korte gesprekjes met een aantal leerlingen, hoop ik erachter te komen wat de leerling beweegt, welke doelen zij zichzelf stellen, wat ze graag doen in hun vrije tijd en of zij mij al kunnen vertellen hoe hun leven er over 10 jaar uitziet? Uitgangspunt is dat naast de monitor van het ECBO een andere monitor vorm krijgt. We volgen vooral het beroepsbeeld van de leerling tijdens het VM2 traject en gaan er van uit dat dit aan verandering onderhevig is. Daarnaast is er ook een vergelijkingsgroep, net zo als in de monitor van Renée van Schoonhoven. We zullen namenlijk ook een aantal bekende Nederlanders vragen naar hun beroepsbeeld (toen zij 15 jaar waren) en bespreken wat het uiteindelijk geworden is. In eerste instantie zal het een bijzonder aandenken worden aan een spannend schooljaar. Maar in een tweede jaar zal naar verwachting ook de invloed van het VM2 traject te zien zijn. We hopen dan een vervolg te maken: hoe staan de deelnemers dan in het leven en heeft het VM2 traject daar aan bijgedragen? Uiteindelijk wordt de leerling een jaar na het behalen van zijn/haar diploma wederom benaderd om nog eens terug te blikken op zijn schoolcarrière, we zullen dan terug kijken op de afgelopen jaren, kijken of het beroepsbeeld veranderd is en bespreken wat de toekomstperspectieven zijn. Het eerste boek zal begin september worden aangeboeden aan het Ministerie van OCW/LNV. Nynke Westerveen (27) uit Utrecht is sinds 2007 werkzaam als zelfstandig ondernemer op het gebied van mode, communicatie en beeld. Zij zal het boek VM2 in beeld vormgeven. En dan het vraagstuk van de intensieve samenwerking tussen de VMBO-docenten en die van het MBO. Op papier wordt het één team in één locatie met één curriculum en begeleidingssysteem. En daar hebben sommigen nog een hard hoofd in. Er zijn al scholen die door de historie met een MBO gelieerd zijn, of er zelfs mee samenwonen. Maar evenzoveel deelnemers aan deze netwerkdagen voelen nog een kloof tussen met name de warme en gestructureerde pedagogische en didactische begeleiding die ze zelf hebben ontwikkeld en het beeld van een MBO, waarin de leerling binnen de kortste keren verdwaalt, in het diepe wordt gegooid, teveel zelfstandigheid wordt toegedicht en ergens uit het zicht verdwijnt. Hoe overbruggen we de cultuurverschillen op dit gebied tussen deze twee verschillende werelden? Daarbij komt voor sommigen nog de vraag of men in de MBO s wel voldoende aan dit experiment mee wil doen. Zien ze het daar niet gewoon als leerlingen afpakken, die ze anders zelf gefinancierd krijgen? En nu we het toch over financiën hebben, hoe kunnen docenten uit verschillende CAO s betaald worden? Vragen waarvoor de één al een constructie bedacht heeft en de ander nog wacht op de directie. En toch. Als je eenmaal voor dit traject gekozen hebt, betekent het ook dat je de expertise van de MBO dringend nodig hebt. Je zult de kennis en ervaring met het competentiegericht opleiden naar binnen moeten halen en een vertaalslag naar de eerste jaren van het VM2 zien te maken. Hoe bouw je dan een curriculum dat opleidt voor een van de Crebo-nummers van MBO2? Kies je voor een modulaire opbouw? Hoe kom je van de 8 VMBO competenties naar de 25 uit het Crebo van de MBO-pendant? Zoek je naar dubbelingen die eruit gehaald kunnen worden? Kan het dan in drie jaar of is dat voor deze leerlingen teveel gevraagd? Wie is toch die VM2 leerling? Wat is de beoogde doelgroep? En moeten we dan niet de onderzoeken serieus nemen die aangeven dat het brein van de puber nog niet zover is dat het zelfstandige planningen kan maken? Een scala aan vragen en overwegingen, uitdagend, boeiend en zeer motiverend om concreet mee aan het werk te gaan. Dat was ook aan het einde van de dagen de veelgehoorde opmerking tijdens de evaluatieronde. 6 C O L U M N
7 KANDINSKY COLLEGE, NIJMEGEN UDENS COLLEGE, UDEN De hitlijst Samenvatting van gesprekspunten uit de eerste ronde praktijknetwerken Gesprekspunten Hoe vaak genoemd? Curriculumontwikkeling: - indalen MBO competenties in VMBO - competentiegericht doorstroomdossier Pedagogisch didactische begeleiding : - loopbaanbegeleiding - profiel leerling: puberbrein Wie kan er mee helpen om dit proces extra steun te geven? Bij alle netwerkdagen waren vertegenwoordigers van de Stichting Leerplan Ontwikkeling en van het Centrum Ruud de Moor. De SLO heeft voor dit project een uren budget, om de scholen te helpen met de vragen die opdoemen. Het Centrum Ruud de Moor bezint zich op een mogelijk aanbod, op basis van hun observaties tijdens deze dagen. Ook vertegenwoordigers van de VO-raad en de AOC-raad waren een enkele bijeenkomst aanwezig en steunen dit project op hun niveau. En tenslotte zij nog eens gezegd dat de projectleiding ervoor zal zorgen dat het idee van halen en brengen, dat in de verwachtingen van de deelnemers vaak werd genoemd, telkens de leidraad voor de voortgang van dit proces zal zijn. Determinatie: - alle BBL-ers inschrijven? - tijdstip keuze in de route? - breed of smal opleiden? AVO vakken: - plaats in opleiding: apart of integreren? - niveau taal rekenen MBO2 - Leren Loopbaan Burgerschap VMBO examen handhaven? terugvaloptie? VM2: VMBO-plus of nieuwe opleiding? Duur van het VM2: 3 of 4 jarig? Cultuurverschilenl VMBO - MBO Ruimte in VM2 Ná dit experiment? Rol van het bedrijfsleven? Rol van de kenniscentra? Rol van de SLO? Draagvlak in de school bij docenten! Draagvlak bij ouders? Aantrekkelijk maken van VM2? H I T L I J S T 7
8 MELANCHTHON COLLEGE, BLEISWIJK MEREWADE COLLEGE, GORINCHEM GROENHORST COLLEGE, LELYSTAD VADER RIJN COLLEGE, UTRECHT CITAVERDE COLLEGE, HEERLEN FAREL COLLEGE, RIDDERKERK DACAPO COLLEGE, SITTARD SCHOLINGSBOULEVARD, ENSCHEDE Leerlingen naar sector Landelijk BB Beschikkingen 2008 Percentage (n=1156) Economie 23% 33,0% Landbouw 14% 21,0% Techniek 31% 20,0% Zorg en welzijn 32% 26,0% Totaal 100% 100% Leerlingkenmerken naar sector Economie Landbouw Techniek Zorg & Welzijn Geslacht Jongen 57,9% 53,9% 97,0% 15,6% Meisje 42,1% 46,1% 3,0% 84,4% Leeftijd 14 jaar (-) 34,3% 40,9% 42,4% 39,0% 15 jaar 56,7% 53,9% 49,7% 51,1% 16 jaar (+) 9,0% 5,2% 7,9% 9,2% Etniciteit Autochtoon 18,6% 87,0% 39,6% 32,9% Allochtoon 81,4% 13,0% 60,4% 67,1% Lwoo Geen lwoo 34,3% 26,4% 33,9% 18,4% Wel lwoo 64,6% 73,6% 63,6% 79,4% Onbekend 1,1% - 2,4% 2,1% COLOFON tekst Jenne van Tulden eindredactie Ton Balk Jolanda Turling vormgeving Coenen Vormgeving drukwerk Trioprint, Nijmegen uit: monitorverslag R. v. Schoonhoven maart 2009 Agenda 13 maart Kandinsky College te Nijmegen Sector Economie 16 maart Vader Rijn College te Utrecht Sector Techniek maart Clusius College te Schagen Sector Groen (2-daagse) 24 maart Farel College te Ridderkerk Sector Zorg & Welzijn 8 V M 2 N i e u w s b r i e f 1
VM2 Nijmegen. Kandinsky College VMBO
VM2 Nijmegen Kandinsky College ROC Nijmegen Kandinsky College VMBO VMBO basis/kader/gemend met LWOO Aantal leerlingen: 439 Kenmerken: opleidingsschool, winnaar Gouden Schoolbank 2008, veel buitenschools
Nadere informatieHet vmbo van de toekomst. Strategische alliantie vmbo-mbo? Succesvol samenwerken kan!
Het vmbo van de toekomst Strategische alliantie vmbo-mbo? Succesvol samenwerken kan! Voorstellen Mirjam Bosch, plv. directeur CSV Veenendaal Dennis Heijnens, adviseur bij Actis Advies Programma deelsessie
Nadere informatiePresenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015!
Voorstel voor onderzoekspresentaties Mbo Onderzoeksdag Presenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015! Indienen van een voorstel kan tot en met 15 mei 2015 via e-mailadres: info@mboonderzoeksdag.nl
Nadere informatieExperiment in ontwikkeling. Tussenrapportage eerste tranche VM2, jaar 1
Experiment in ontwikkeling Tussenrapportage eerste tranche VM2, jaar 1 Colofon Titel Experiment in ontwikkeling Auteur Renée van Schoonhoven i.s.m. Dennis Heijnens Versie 1.0 Datum 13 maart 2009 Projectnummer
Nadere informatie(behorende tot de tijdelijke regeling subsidiëring experimenten leergang vmbo-mbo van 23 mei 2008, kenmerk BVE/INI-2008/21706)
Bijlage 1 (behorende tot de tijdelijke regeling subsidiëring experimenten leergang vmbo-mbo2 2008-2013 van 23 mei 2008, kenmerk BVE/INI-2008/21706) Leergang VM2 monitor en planontwikkeling Toelichting
Nadere informatieN I EUWSBRI EF. Voorwoord
N I EUWSBRI EF 10 VM2 SEPTEMBER 2010 PROJECTLEIDER OCW / LNV J. Geraedts PROJECTLEIDING VM2 Ton Balk projectleider Jan Hoogendoorn WEBSITE OCW / LNV www.voortijdigschoolverlaten.nl klik: VM2-button SAMENWERKING
Nadere informatieDe weg van traditioneel vmbo naar intersectoraal vmbo
Van Theorie naar Praktijk De weg van traditioneel vmbo naar intersectoraal vmbo In deze bijdrage slaat junior adviseur Marloes Zewuster van CINOP de brug tussen de theorie van het intersectorale vmbo en
Nadere informatieOp weg naar succes. Kwantitatieve rapportage VM2-experimenten schooljaar
Op weg naar succes Kwantitatieve rapportage VM2-experimenten schooljaar - Colofon Titel Op weg naar succes. Kwantitatieve rapportage VM2-experimenten schooljaar - Auteurs Machiel Bouwmans & Renée van Schoonhoven
Nadere informatiePilots LOB in groen vmbo en mbo Stand van zaken februari 2013 Niek van den Berg, 25/2/2013
Pilots LOB in groen vmbo en mbo Stand van zaken februari 2013 Niek van den Berg, 25/2/2013 In het kader van het Masterplan Kwaliteit vmbo-groen van de AOC-raad zijn voor het schooljaar 2012-2013 middelen
Nadere informatiekiezen ontdekken doen
kiezen ontdekken doen op vmbo-, mavo-, havo/vwo- en mbo-niveau met een praktische, versnelde opleiding naar het hbo Tot 2011 vmbo De Kring, sector Landbouw breed Leerwegen: bbl (+lwoo) kbl gl Sinds 2004
Nadere informatieSamenvatting effecten en resultaten Masterplan CGO Zuid-Holland
BIJLAGE: Samenvatting effecten en resultaten Masterplan CGO Zuid-Holland Pagina 1: Effecten bij leerlingen Effecten bedrijven - onderwijs Toelichting: De percentages onder het kopje Nul zijn de uitersten
Nadere informatiechristelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Gewoon goed onderwijs!
christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Gewoon goed Trots op onze school Toekomstgericht onderwijs Veel kansen op een hoger niveau onderwijs! Jij krijgt goed onderwijs! Op Melanchthon Wilgenplaslaan geven
Nadere informatiedoen! Alles wat jij wilt weten over Helicon VMBO Eindhoven
Leerlingfolder Groen moet je doen! Alles wat jij wilt weten over Helicon VMBO Eindhoven Eindhoven 10x vraag en antwoord: dat is makkelijk kiezen! 1 2 Een dag op school Hoe ziet mijn schooldag eruit? De
Nadere informatieOndernemen, Welzijn & Sport. Hoog slagingspercentage. Wij maken leren persoonlijk. Leren, ervaren én doen! Gezellig en kleinschalig
christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Ondernemen, Leren, ervaren én doen! Gezellig en kleinschalig Veel aandacht voor taal en rekenen Welzijn & Sport Onderwijs maken we samen! Wat ga je leren? Wat vind
Nadere informatieJoost Meijer, Amsterdam, 2015
Deelrapport Kohnstamm Instituut over doorstroom vmbo-mbo t.b.v. NRO-project 405-14-580-002 Joost Meijer, Amsterdam, 2015 Inleiding De doorstroom van vmbo naar mbo in de groene sector is lager dan de doorstroom
Nadere informatieLeergang mbo Programma
Leergang mbo 2017 Programma Dinsdag 28 maart 2017, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2017 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieLeergang mbo Programma
Leergang mbo 2016 Programma Dinsdag 22 maart 2016, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2016 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieDatum: 2 april 2015 Onderwerp: beleidskader regionale doorlopende leerlijn plus doelen 2015 kerngroep Toptechniek in Bedrijf Noordoost-Brabant
Datum: 2 april 2015 Onderwerp: beleidskader regionale doorlopende leerlijn plus doelen 2015 Van: kerngroep Toptechniek in Bedrijf Noordoost-Brabant 1 Beleidskader regionale doorlopende leerlijn plus doelen
Nadere informatieOndernemen, Welzijn & Sport WILGENPLASLAAN WILGENPLASLAAN. Wij maken leren persoonlijk. Hoog slagingspercentage. Veel aandacht voor taal en rekenen
WILGENPLASLAAN WILGENPLASLAAN christelijke school voor vmbo-gl-kbl-bbl Ondernemen, Leren, ervaren én doen! Gezellig en kleinschalig Veel aandacht voor taal en rekenen Welzijn & Sport Onderwijs maken we
Nadere informatieZicht op effect? Tussenrapportage experimenten eerste en tweede tranche
Zicht op effect? Tussenrapportage experimenten eerste en tweede tranche 2009-2010 Colofon Titel Zicht op effect? Auteur Renée van Schoonhoven, Dennis Heijnens & Ed Weijers Versie 1.1 Datum 16 maart 2010
Nadere informatieErratum Jaarboek onderwijs 2008
Centraal Bureau voor de Statistiek Erratum 13 december 2007 Erratum Jaarboek onderwijs 2008 Ondanks de zorgvuldigheid waarmee deze publicatie is samengesteld, is een aantal zaken niet juist vermeld. Onze
Nadere informatieKwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs
Staatssecretaris Van Bijsterveldt bezoekt het Merewade College Ronde van Nederland 2009-2010 Gorinchem, 14 juni 2010 Kwaliteitsagenda Voortgezet Onderwijs Ronde van Nederland Samen met docenten, schoolleiders,
Nadere informatieSpecifiek vmbo, vmbo voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte. Leerwegen: BBL, KBL, TL. samen een eigen wijze weg vinden
Specifiek vmbo, vmbo voor leerlingen met extra ondersteuningsbehoefte Leerwegen: BBL, KBL, TL Bij De Rotonde werkt een jong team in de onderbouw. Onze docenten staan daarom dicht bij de leerlingen. De
Nadere informatieStromen door het onderwijs
Stromen door het onderwijs Vanuit het derde leerjaar van het vo 2003/2004 Erik Fleur DUO/IP Juni 2013 1. Inleiding In schooljaar 2003/2004 zaten bijna 200 duizend leerlingen in het derde leerjaar van het
Nadere informatieRENDEMENTEN EN DIPLOMA S
2. ONDERWIJSOPBRENGSTEN EN DEELNEMERSONTWIKKELING RENDEMENTEN EN DIPLOMA S DIPLOMA S VMBO 2-24 De rendementen vmbo zijn gebaseerd op de opbrengsten oordelen van de onderwijsinspectie. Als een leerling
Nadere informatieDoelomschrijving vier deelnemende scholen
Doelomschrijving vier deelnemende scholen 1 doelgroepomschrijvingen Leerbedrijf BAVA (ROC-AKA) Het leerbedrijf Basisvaardigheden (BAVA) is onderdeel van de school voor AKA van het ROC Midden Brabant. Bij
Nadere informatieJacqueline Kerkhoffs Jaarcongres vmbo, 20 januari 2015 Ede (2) Rob Abbenhuis
Jacqueline Kerkhoffs Jaarcongres vmbo, 20 januari 2015 Ede (2) Rob Abbenhuis r.abbenhuis@slo.nl De presentatie Introductie nieuwe beroepsgerichte programma's vmbo Vernieuwing beroepsgerichte programma's
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2008 2009 26 695 Voortijdig school verlaten Nr. 60 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer
Nadere informatieSamenwerken aan VM2 Eindrapportage schooljaar 2010-2011
Samenwerken aan VM2 Eindrapportage schooljaar 2010-2011 Colofon Titel Samenwerken aan VM2, eindrapportage schooljaar 2010-2011 Auteurs R. van Schoonhoven, D. Heijnens & M. Bouwmans, m.m.v. E. Weijers Versie
Nadere informatieWelkom ouders van t Zonnewiel
Welkom ouders van t Zonnewiel Presentatie over: De overstap van de basisschool naar het voortgezet onderwijs en de scholen van Het Baken in Almere Onderwijsdoorstroomschema LWOO, wat is dat? LWOO op Stad
Nadere informatieUitstroommonitor praktijkonderwijs
Uitstroommonitor praktijkonderwijs 2016-2017 Samenvatting van de monitor 2016-2017 en de volgmodules najaar 2017 Sectorraad Praktijkonderwijs december 2017 Versie definitief 1 Vooraf In de periode 1 september
Nadere informatieSamenvatting. Doorstroomatlas vmbo. De onderwijsloopbanen van vmbo ers in kaart gebracht
Samenvatting Doorstroomatlas vmbo De onderwijsloopbanen van vmbo ers in kaart gebracht Samenvatting Doorstroomatlas vmbo De onderwijsloopbanen van vmbo ers in kaart gebracht 2012 Alle rechten voorbehouden.
Nadere informatieN I EUWSBRI EF. VM2 leeft!
N I EUWSBRI EF 3 VM2 J U N I 2009 PROJECTLEIDER OCW / LNV J. Geraedts WEBSITE OCW / LNV www.voortijdigschoolverlaten.nl klik: doorleren na het vmbo SAMENWERKING OCW / LNV ECBO Balk Consultancy PROJECTLEIDING
Nadere informatieMemo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2017) in Rijnmond
Memo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2017) in Rijnmond De mbo-instellingen zijn zeer terughoudend met de toelating van ongediplomeerde vmbo-leerlingen. Voor ongediplomeerde vmbo-ers loopt
Nadere informatieAchtergrond informatie Toolkit Ouderbetrokkenheid vakantieschool
Achtergrond informatie Toolkit Ouderbetrokkenheid vakantieschool De vakantieschool is een bijzonder moment, waarbij de sfeer op school anders is dan anders. Er is extra aandacht voor de leerlingen en de
Nadere informatieCursus Rekenspecialist. Amarantis derde bijeenkomst 22 mei 2012
Cursus Rekenspecialist Amarantis derde bijeenkomst 22 mei 2012 programma Vier middagen De kaders De rekendidactiek De praktijk Verdiepingsonderwerp en/of rekenbeleid TERUGBLIK Opbouw cijferen PROGRAMMA
Nadere informatieDe kwaliteit van ons onderwijs Examenresultaten Stedelijk College Zoetermeer
De kwaliteit van ons onderwijs Examenresultaten Stedelijk College Zoetermeer schooljaar 2005-2006 schooljaar 2006-2007 schooljaar 2007-2008 Gemiddelde examenresultaten over de laatste drie schooljaren
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieSamenvatting rapportage onderzoek vmbo
Samenvatting rapportage onderzoek vmbo Utrecht, april 2006 In opdracht van Adviesgroep vmbo Drs. Vincent van Grinsven Drs. J. Krom Henk Westerik Postbus 681 3500 AR Utrecht telefoon: 030 263 1080 fax:
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Draaiboeken voor drie activiteiten op het snijvlak vmbo-mbo Nieuwsgierig hoe u samenwerking tussen vmbo en mbo
Nadere informatieVestiging mavo en beroepsvoorbereidende leerwegen. Plaatsingsregeling
Vestiging mavo en beroepsvoorbereidende leerwegen Plaatsingsregeling 2016 2017 Afkortingen vmbo - voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs lwoo - leerwegondersteunend onderwijs * rvc - regionale verwijzingscommissie
Nadere informatiePresentatie Basisscholen door:.
Presentatie Basisscholen door:. Voor elke leerling een passend aanbod Locatie vmbo Gemert Locatie vmbo Laarbeek Locatie havo/vwo Praktijkschool Wat maakt het Commanderij College uniek? Voor elke leerling
Nadere informatieRegio College thuis in Purmerend. Een gevarieerd aanbod en een modern gebouw waa. Opleidingen Purmerend
2015-2016 2012-2013 Regio College thuis in Purmerend. Een gevarieerd aanbod en een modern gebouw waa Opleidingen Purmerend 2 Welkom Welzijn Open huis 2015* Zaandam & Purmerend Woensdag 21 januari, 18.00-21.00
Nadere informatieRENDEMENTEN EN DIPLOMA S
2. ONDERWIJSOPBRENGSTEN EN DEELNEMERSONTWIKKELING RENDEMENTEN EN DIPLOMA S De rendementen vmbo zijn gebaseerd op de opbrengsten oordelen van de onderwijsinspectie. Als een leerling in leerjaar drie op
Nadere informatieHoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog
Hoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog Anne-Marie Poorthuis en Sjanneke Werkhoven De netwerkmultiloog is een methode om veel mensen in een organisatie te betrekken bij een organisatiethema
Nadere informatie(behorende bij de Tijdelijke regeling subsidiëring experimenten leergang vmbo-mbo )
N Bijlage I wordt vervangen door: Bijlage I (behorende bij de Tijdelijke regeling subsidiëring experimenten leergang vmbo-mbo2 2008-2013) Vragenformulier Leergang VM2, tweede tranche 2009-2010 Let op:
Nadere informatieRMC Regio 23 Kop van Noord-Holland. RMC Factsheet. Convenantjaar 2013-2014 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Voorlopige cijfers Uitgave: maart 2015
RMC Regio 23 Kop van Noord-Holland RMC Factsheet Convenantjaar 2013-2014 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Voorlopige cijfers Uitgave: maart 2015 RMC regio 23 : Kop van Noord-Holland Dit document bevat
Nadere informatieRMC Factsheet. RMC Regio 23 Kop van Noord-Holland
RMC Regio 23 Kop van Noord-Holland RMC Factsheet Convenantjaar 2013-2014 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: november 2015 RMC regio 23 : Kop van Noord-Holland Dit
Nadere informatieJaarplan schooljaar
Jaarplan schooljaar 2013-2014 Arnhem, september 2013 Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2013-2014. Dit jaarplan bevat de uitgangspunten en doelen die centraal staan bij de invulling van het betreffende
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieRing 1 met de Inspectie van het onderwijs
Vertegenwoordigers ring 1 Datum Auteur verslag secretaris Ring 1 met de Inspectie van het onderwijs Omschrijving Vergaderdatum en -tijd Vergaderplaats Overleg tussen de Inspectie en vertegenwoordigers
Nadere informatieDe volgende stap. Startrapportage tweede tranche VM2, jaar 1. 22 mei 2009
De volgende stap Startrapportage tweede tranche VM2, jaar 1 22 mei 2009 Colofon Titel De volgende stap startrapportage tweede tranche VM2, jaar 1 Auteurs R. van Schoonhoven & D.M.S. Heijnens Versie 1.0
Nadere informatieN I EUWSBRI EF. We bouwen de brug, terwijl we er overheen lopen
N I EUWSBRI EF 5 VM2 OKTOBER 2009 PROJECTLEIDER OCW / LNV J. Geraedts PROJECTLEIDING VM2 Ton Balk projectleider Jan Hoogendoorn WEBSITE OCW / LNV www.voortijdigschoolverlaten.nl klik: VM2-button SAMENWERKING
Nadere informatieUitstroommonitor praktijkonderwijs
Uitstroommonitor praktijkonderwijs 2015-2016 Samenvatting van de monitor 2015-2016 en de volgmodules najaar 2016 Platform Praktijkonderwijs december 2016 Definitieve versie 161208 1 Vooraf In de periode
Nadere informatieTweede Kamer der Staten-Generaal
Tweede Kamer der Staten-Generaal Vergaderjaar 0 03 30 079 VMBO Nr. 36 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Den Haag, 9 oktober
Nadere informatieMemo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2016) in Rijnmond
Memo Ongediplomeerde uitstroom vo / instroom mbo (2016) in Rijnmond Sinds 1 augustus 2014 zijn de regels voortvloeiend uit Focus op Vakmanschap voor het mbo van kracht. Voor de vo-scholen is met name de
Nadere informatie5. Onderwijs en schoolkleur
5. Onderwijs en schoolkleur Niet-westerse allochtonen verlaten het Nederlandse onderwijssysteem gemiddeld met een lager onderwijsniveau dan autochtone leerlingen. Al in het basisonderwijs lopen allochtone
Nadere informatieRMC Factsheet. RMC Regio 20 Gooi en Vechtstreek
RMC Regio 20 Gooi en Vechtstreek RMC Factsheet Convenantjaar 2013-2014 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: november 2015 RMC regio 20 : Gooi en Vechtstreek Dit document
Nadere informatieLeergang bve 2015. Programma
Leergang bve 2015 Programma Dinsdag 21 april 2015, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2015 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieNorwin College, te dezen rechtsgeldig vertegenwoordigd door de heer T. Stierhout
Samenwerkingsovereenkomst van de bevoegde gezagen van de onderwijsinstellingen en de contactgemeente van de RMC-regio Friesland Oost 006 inzake het ondersteunen van overbelaste jongeren in het onderwijs,
Nadere informatieHGL binnen Groenhorst op naar HGL 2.0. Werkconferentie AOC-Raad Meppel, 14 november
HGL binnen Groenhorst op naar HGL 2.0 Werkconferentie AOC-Raad Meppel, 14 november Doel presentatie Informeren over stand van zaken Waar wordt HGL uitgevoerd Voor wie is de leerweg bedoeld Hoe ziet de
Nadere informatieVM2-trajecten van Amarantis Onderwijsgroep
VM2-trajecten van Amarantis Onderwijsgroep Onderzoek naar de ervaringen van leerlingen en docenten in opdracht van Amarantis Onderwijsgroep Samenvatting en conclusies Oktober 2011 Fred Verbeek Cissy Pater
Nadere informatieLeergang mbo 2016. Programma
Leergang mbo 2016 Programma Dinsdag 22 maart 2016, 10.00-19.30 uur Beroepsonderwijs en educatie: bestel en beleid anno 2016 10.00 10.15 uur Ontvangst en koffie/thee 10.15 11.45 uur Opening, kennismaking
Nadere informatieUitstroommonitor praktijkonderwijs 2013-2014 Samenvatting van de monitor 2013-2014 en de volgmodules najaar 2014
monitor praktijkonderwijs 2013-2014 Samenvatting van de monitor 2013-2014 en de volgmodules najaar 2014 Platform Praktijkonderwijs Rotterdam, 29 december 2014 1 Introductie In de periode 1 september 31
Nadere informatieHet Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA)
Het Programma van Toetsing en Afsluiting (PTA) SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Ruud van Uffelen Vernieuwing beroepsgerichte programma s vmbo De structuur van de nieuwe examenprogramma's
Nadere informatie1. Wanneer kan ik een aanvraag voor een cross-over kwalificatie indienen?
Meestgestelde vragen experiment cross-overs in het mbo. 21-03-2016 1. Wanneer kan ik een aanvraag voor een cross-over kwalificatie indienen? Een aanvraag kan voor het eerst worden ingediend vanaf 1 augustus
Nadere informatieOndernemend onderwijs voor een groene toekomst. Groen is overal en voor iedereen
Ondernemend onderwijs voor een groene toekomst Groen is overal en voor iedereen AOC s geven een breed scala aan opleidingen op het gebied van voedsel, natuur en leefomgeving. Zij verzorgen vmbo, mbo en
Nadere informatieHoe aardgasvrij woon jij?
JOUW GASTLES Gastles Hoe aardgasvrij woon jij? Je gaat een gastles verzorgen voor leerlingen in het voortgezet onderwijs waarin je laat zien hoe je in je werk dagelijks bezig bent met het thema aardgasvrij
Nadere informatieOpbrengsten van het vmbo in de G4. Resultaten van een inspectieonderzoek naar het rendement van vmbo-scholen in de vier grote steden
Opbrengsten van het vmbo in de G4 Resultaten van een inspectieonderzoek naar het rendement van vmbo-scholen in de vier grote steden Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Onderzoeksvragen en opzet 7 2.1 Onderzoeksvragen
Nadere informatieEEN WERELD SCHOOL. lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo. vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen.
lyceum (h)tl vakcolleges (b/k) lwoo EEN WERELD SCHOOL vmbo theoretische leerweg HTL-route voor leerlingen die naar de havo willen Gemini (H)TL Gemini (H)TL, iets voor jou! De HTL- route Je hebt advies
Nadere informatieOpbrengsten van het vmbo in de G4. Resultaten van een inspectieonderzoek naar het rendement van vmbo-scholen in de vier grote steden
Opbrengsten van het vmbo in de G4 Resultaten van een inspectieonderzoek naar het rendement van vmbo-scholen in de vier grote steden Inhoudsopgave 1 Inleiding 5 2 Onderzoeksvragen en opzet 7 2.1 Onderzoeksvragen
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatieJaarplan. Schooljaar
Jaarplan Schooljaar 2014-2015 Arnhem, augustus 2014 Beste betrokkene, Voor u ligt het jaarplan schooljaar 2014-2015. We hebben het vorig schooljaar geëvalueerd en antwoord gegeven op de vragen: Wat doen
Nadere informatieProjectplan: Vakmanschapsroute Z&W Projectleiders: Lieke van Genderen (DVC) Marlies Grommen (KC)
Inhoudsopgave 1. Doorlopende leerlijnen... 3 1.1 Wat zijn doorlopende leerlijnen... 3 1.2 Vakmanschapsroutes... 4 2. Kaderberoepsgerichte leerweg... 5 3. Basisberoepsgerichte leerweg... 6 4. Opbouw lesprogramma
Nadere informatieLEREN VOOR DE PRAKTIJK
LEREN VOOR DE PRAKTIJK Een nieuwe school, heel anders dan de basisschool. Veel verschillende docenten. Andere vakken. Krijg je al de kriebels in je buik? Niet nodig, hoor. Op Het Streek aan de Zandlaan
Nadere informatieDECANOLOGICA LEERJAAR 2 VMBO
DECANOLOGICA LEERJAAR 2 VMBO 2015-2016 1 Inhoudsopgave 1 Het onderwijs verandert blz 3 2 Kiezen in VMBO-2 blz 4 3 De opleidingen binnen het Minkema College blz 5 Basis- en kaderberoepsgerichte leerweg
Nadere informatieLEREN VOOR DE PRAKTIJK
LEREN VOOR DE PRAKTIJK Een nieuwe school, heel anders dan de basisschool. Veel verschillende docenten. Andere vakken. Krijg je al de kriebels in je buik? Niet nodig, hoor. Op Het Streek aan de Zandlaan
Nadere informatieSLIM LEREN. Plus school met intensieve begeleiding op maat.
SLIM LEREN Plus school met intensieve begeleiding op maat. Over Roekhorst Wij zijn een particuliere middelbare school. We bieden kwaliteitsonderwijs op alle niveaus met een duidelijke identiteit. Modern
Nadere informatieNieuw vmbo op. het Haarlem College. op het Haarlem College kan het. Podium & Presentatie Mavo en Mavo + Informatie voor de leerlingen van groep 8
Nieuw vmbo op het Haarlem College op het Haarlem College kan het Media & Vormgeving Zorg & Welzijn Techniek & Energie Ondernemen & Commercie Podium & Presentatie Mavo en Mavo + Sport & Veiligheid Gemengde
Nadere informatieOnderzoek naar Experimenten
Onderzoek naar Experimenten doorlopende leerlijnen vo-mbo Samenvattende conclusies Conclusies en aanbevelingen uit het themaonderzoek naar experimenten doorlopende leerlijnen vo-mbo mei 2016 Voorwoord
Nadere informatieIs er afstemming tussen economie en wiskunde?
Is er afstemming tussen economie en wiskunde? Ab van der Roest In Euclides 92-4 was te zien dat er een groot verschil is tussen de manier waarop in het vmbo procenten werden behandeld in de economie- en
Nadere informatieSchoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt
Schoolverlaters tussen onderwijs en arbeidsmarkt 1999- ROA Colofon Researchcentrum voor Onderwijs en Arbeidsmarkt (ROA). Niets uit deze uitgave mag op enige manier worden verveelvoudigd zonder voorafgaande
Nadere informatieRMC Factsheet. RMC Regio 20 Gooi en Vechtstreek
RMC Regio Gooi en Vechtstreek RMC Factsheet Convenantjaar - Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers - versie Uitgave: oktober RMC regio : Gooi en Vechtstreek Dit document bevat gedetailleerde
Nadere informatieJe bent iemand, je kunt iets en. je hoort erbij KRALINGEN. Je kunt hier ook na school veel doen. Kleine, veilige en sfeervolle school
KRALINGEN christelijke school voor mavo+ en vmbo Je bent iemand, je kunt iets en We kennen elkaar hier allemaal Je kunt hier ook na school veel doen Kleine, veilige en sfeervolle school je hoort erbij
Nadere informatieDe monitor in vogelvlucht.
N I EUWSBRI EF 12 VM2 APRI L 2011 PROJECTLEIDER OCW / LNV J. Geraedts PROJECTLEIDING VM2 Ton Balk projectleider Jan Hoogendoorn WEBSITE OCW / LNV www.voortijdigschoolverlaten.nl klik: VM2-button SAMENWERKING
Nadere informatieVernieuwingen VMBO Sector Zorg en Welzijn 5 maart 2015
Vernieuwingen VMBO Sector Zorg en Welzijn Voorstellen Rita van der Pol sectieleider en docent Zorg en Welzijn Nuborgh college Oostenlicht 2 Nuborgh college Oostenlicht Elburg 3 Inhoud presentatie 1. Voorstellen
Nadere informatieJacqueline Kerkhoffs Jaarcongres vmbo, 20 januari 2015 Ede (1) Rob Abbenhuis
Jacqueline Kerkhoffs Jaarcongres vmbo, 20 januari 2015 Ede (1) Rob Abbenhuis r.abbenhuis@slo.nl De presentatie Introductie nieuwe beroepsgerichte programma's vmbo Vernieuwing beroepsgerichte programma's
Nadere informatieRMC Factsheet. RMC Regio 22 West-Friesland
RMC Regio 22 West-Friesland RMC Factsheet Convenantjaar 2013-2014 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers - versie 1 Uitgave: november 2015 RMC regio 22 : West-Friesland Dit document bevat
Nadere informatieRMC Regio 39 Gewest Zuid-Limburg. RMC Factsheet. Convenantjaar 2012-2013 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers Uitgave: oktober 2014
RMC Regio 39 Gewest Zuid-Limburg RMC Factsheet Convenantjaar 2012-2013 Nieuwe voortijdige schoolverlaters Definitieve cijfers Uitgave: oktober 2014 RMC regio 39 : Gewest Zuid-Limburg Dit document bevat
Nadere informatieInformatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO
Informatie voor ouders groep 8 over: Overgang van PO naar VO De Overstap Let op! Informatie over de aanmeldprocedure krijgt u tijdens de informatieavonden in november en december op de vo-scholen. Inrichting
Nadere informatieInformatieboekje leerjaar 4
2016-2017 Informatieboekje leerjaar 4 Inhoud Beste leerlingen en hun ouder(s) of verzorger(s),... 2 Verschillende niveaus op het mbo... 3 Verschillende soorten scholen in het mbo... 4 Verschillende niveaus
Nadere informatieLOB doorstroompilots p
LOB doorstroompilots p Een samenvatting van de opbrengsten van de pilots met zeven VO-scholen en besturen project Stimulering LOB Deze publicatie is gemaakt in opdracht van Project Stimulering LOB van
Nadere informatieFACTSHEET Verwante en niet-verwante doorstroom in de beroepskolom
FACTSHEET Verwante en niet-verwante doorstroom in de beroepskolom In het Nederlands onderwijsbestel moeten kinderen op jonge leeftijd belangrijke keuzes maken die de rest van hun loopbaan beïnvloedt. De
Nadere informatieWelkom. Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i Bewust, Betrokken, Berechja
Welkom Vo o r l i c h t i n g o u d e r s b a s i s s c h o o l J a n u a r i 2 0 1 6 Bewust, Betrokken, Berechja Programma Opening: dhr. J. Frankema, directeur Presentatie: dhr. J. Schaak, teamleider
Nadere informatieCompetentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg
Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg naam student: Stan Verhees.. A1 CREËREND VERMOGEN 1 De student kan zelfstandig een beeldend proces op gang brengen, dit proces kwalitatief
Nadere informatieWELKOM OP HET GROENE LYCEUM!
De andere route naar het hbo! WELKOM OP HET GROENE LYCEUM! Binnenkort ga jij naar het voortgezet onderwijs. Een grote stap! Kun je goed leren, maar ben je ook praktisch ingesteld? Dan past het Groene Lyceum
Nadere informatieEen boulevard zonder drempels Integratie vmbo - mbo
Een boulevard zonder drempels Integratie vmbo - mbo Inleiding Scholingsboulevard Enschede: Iedereen een startkwalificatie! Veel vmbo-leerlingen stoppen vroegtijdig met hun opleiding. Zo n 5.000 van de
Nadere informatieOP BEZOEK BIJ EEN TECHNISCH BEDRIJF. Handleiding voor bedrijven
OP BEZOEK BIJ EEN TECHNISCH BEDRIJF Handleiding voor bedrijven INLEIDING We hoeven u waarschijnlijk niet te vertellen hoe belangrijk techniek is in onze samenleving. En ook niet dat er al enige jaren een
Nadere informatieOuderavond 4 e leerjaar 24 september 2013 MAVO
Ouderavond 4 e leerjaar 24 september 2013 MAVO Programma Opening Teamleider Examenjaar: Info examenjaar Info L.O.B. Mw. van Esch Mw. van Esch Decaan dhr. R. van Kins Examensecretariaat: Mw. S. Maitimu
Nadere informatie