Opleidingsonderdeel IST. Internationale sociale thema s. International social work topics

Transcriptie

1 Those who do not have power over the story that dominates their lives, power to retell it, rethink it, deconstruct it, joke about it, and change it as times change, truly are powerless, because they cannot think new thoughts. Salmon Rushdie Opleidingsonderdeel IST Internationale sociale thema s International social work topics

2 Doelstellingen Internationalisering en mondialisering zijn impliciet verweven in het geheel van de opleiding, maar komen tevens expliciet aan bod in het opleidingsonderdeel Internationale sociale thema s. Algemene doelstellingen: Samengevat is de globale doelstelling van dit opleidingsonderdeel: studenten bestuderen een onderwerp, een thema of ontwikkeling in het sociaal werk, met voldoende actualiteitswaarde. Ze treden hierover, in een multilaterale internationale context, tot dialoog met studenten en docenten uit andere landen. Het is dus een internationale workshop waarvoor een degelijke voorbereiding noodzakelijk is en waar de ontmoeting in een internationale context, de dialoog over relevante thema s en het samenwerken tussen studenten, het bezoeken van organisaties, centraal staan. Studenten worden hierbij begeleid door praktijk- en/of andere lectoren. De gedetailleerde doelstellingen zijn: Studenten zijn in staat om een thema of ontwikkeling in het sociaal werk, zoals dit zich ook manifesteert in andere landen, te analyseren en te begrijpen en daarbij eventueel relevante overeenkomsten en verschillen aan te tonen tussen de concrete praktijk in het buitenland en deze bij ons. Zij komen hiertoe door voortdurende dialoog en informatie uitwisseling met de buitenlandse studenten. Studenten zijn in staat om de vakterminologie die tijdens de workshop aan bod komt (in de voertaal) te begrijpen en te hanteren. Tot slot zijn studenten in staat om presentaties inhoudelijk en didactisch uit te werken en voor te stellen; bovendien zijn ze in staat om schriftelijk verslag uit te brengen van hun activiteiten. Werkwijze In semester 5 maken studenten een keuze uit een lijst van voorgestelde thema s, gekoppeld aan een bepaalde bestemming. De aangeboden thema s zijn afstudeerrichtingoverschrijdend vastgelegd zodat studenten volgens eigen interesse kunnen kiezen. De voorbereiding neemt reeds in semester 5 aanvang, terwijl de uitwisseling en het assessment bij voorkeur in semester 6 zullen plaatsvinden. Er wordt voor gekozen om deze workshop(s) in eerste instantie te organiseren met partnerinstituten waarmee vandaag reeds een duurzaam samenwerkingsverband bestaat. In de loop van de komende maanden en jaren zal deze pool van internationale contacten uitgebreid worden en streven we ernaar een systeem op punt te stellen waarbij carroussels van instituten uit verschillende landen om beurt de organisatie van een dergelijke workshop voor hun rekening kunnen nemen. Andere (tussen)formules worden niet uitgesloten. Er wordt immers rekening gehouden met de mogelijkheden en wensen van alle betrokken partners. 2

3 Specifieke verwachtingen: Empowering clients, helping them regain power power and control over their lives, and stimulating and supporting them in becoming the agents of positive change, have become key elements of practice, with the professional as an expert of collaborative dialogue, supported by the client s social network and the larger community (from Promoting Competence in Children and families. Scientific Perspectives on resilience and vulnerability - Edited by Hans Grietens, Erik Knorth, Paul Durning and Jean Dumas-2007) Het opleidingsonderdeel IST beoogt de student de mogelijkheid te bieden om kennis en inzichten opgedaan tijdens de opleiding, te integreren en toe te passen in een internationaal perspectief. De student moet in staat zijn om volgend proces te doorlopen: - keuze van traject. - afbakening van het onderwerp/thema en formulering van vraagstelling in internationale context. - planning en uitvoering van diverse voorbereidende taken. - analyse en rapportering individueel en/of in groepen van de resultaten in functie van de vraagstelling. - op een coherente wijze tot conclusies komen. - het geheel presenteren/voorstellen in een internationale context. - op een gestructureerde en constructieve wijze hierover en over andere aspecten die tijdens deze uitwisseling aan bod komen, in interactie gaan. - deelnemen aan alle activiteiten die in het kader van deze internationale uitwisseling georganiseerd worden. 3

4 Didactiek Dat gebeurt o.a. via individuele opdrachten, groepsoverleg, afstemming met andere studenten in eigen land of in andere landen, bevraging van het praktijkveld en specifieke literatuur. Verder ligt in de didactiek het accent op een pendelverkeer tussen concrete voorbeeldsituaties uit opleiding, werkveld en generieke theorieën. Assessment van het opleidingsonderdeel (competenties) De student/cursist is in staat: samen met andere studenten inzicht te verwerven in een actueel thema dat betrekking heeft op het sociale en welzijnsbeleid in het eigen land. de belangrijkste uitgangspunten van dit thema te relateren aan het sociaal werk in het eigen land en de opvattingen omtrent de invulling van het sociaal werk te beschrijven. een inzicht te ontwikkelen in het overheidsbeleid in het eigen land en de wijze van planning, structurering en organisatie van sociale voorzieningen. de benadering van dit thema te plaatsen in de sociale, politieke en culturele context in het eigen land overeenkomsten en verschillen in de benaderingen van dit thema in internationaal perspectief te herkennen en aan te geven. enkele van deze inzichten via een presentatie/workshop/seminarie aan collega-studenten, (praktijk)lectoren en beroepskrachten op een creatieve en interactieve wijze voor te stellen. met andere studenten samen dit traject te doorlopen, daarover met medestudenten constructief te overleggen en nadien op het groepsproces te reflecteren. Score assessment (leerdoelen) Gedocumenteerde en interactieve presentatie 1. De student geeft blijk van kennis van het behandelde onderwerp. 2. De student slaagt erin de kennis op een gestructureerde wijze over te brengen. 3. De student slaagt erin de kennis op een interactieve wijze over te brengen. 4. De student slaagt erin om over kennisinhouden, vragen en standpunten actief en constructief in debat te gaan met anderen niet enkel tijdens de eigen presentatie. 5. De student slaagt erin zich af te stemmen op de andere leden van de groep (rekening houden met anderen) zowel wat de workshops bestreft alsook. 6. De student slaagt erin om ook voor andere presentaties en activiteiten voldoende belangstelling te tonen en actief te participeren. 7 De student slaagt erin om ook voor andere activiteiten in het kader van de internationale uitwisseling op een actieve en geïnteresseerde wijze te participeren. 4

5 Toelichting over de te kiezen internationale workshops 1. Amsterdam Kansengroepen en activering vanuit een lokaal sociaal beleidsperspectief en multiculturaliteit als uitdaging Tijdsperiode: Begin juni 2012 Amsterdam, Nederland Nederlands, Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 20 Prijs: Ongeveer 270 euro De stadsregio Amsterdam heeft inwoners. Met ruim 177 nationaliteiten en een smeltkroes aan culturen blijft het één van de meest kleurrijke steden ter wereld, zeker wat betreft West- Europa. Zoals ook grotere steden bij ons, wil Amsterdam een dam opwerpen tegen sociale uitsluiting en kansarmoede, maar tussen droom en werkelijkheid staan vaak tal van barrières. Tijdens de studiedagen zoemen wij in op een aantal specifieke aspecten van lokaal sociaal beleid enerzijds en multiculturaliteit als leefrealiteit anderzijds. Wij focussen op het activeringsvraagstuk in relatie tot kansengroepen en op aspecten van sociale cohesie en kansarmoedebestrijding vanuit een stedelijke beleidscontext. Amsterdam is bij uitstek een multiculturele omgeving en dat brengt voor de opleiding sociaal werk bijzondere uitdagingen met zich mee. Tijdens de studiedagen organiseren wij hoorcolleges en interactieve workshops rond dit thema, samen met studenten en docenten van Hogeschool Amsterdam. Er worden doe activiteiten voorzien om beter kennis te maken met de sociale context van wonen, werken en leven in Amsterdam, met gerichte werkveld- en uitwisselingsbezoeken. Wij vergelijken het actuele sociale beleid van Nederland met het actuele sociale beleid in België, voor wat betreft de rol van de actieve verzorgingsstaat. 5

6 2. Amsterdam Sociaal-cultureel werk in een grootstad Tijdsperiode: Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: Nog niet bekend Amsterdam Frie De Greef Nederlands 20 (studenten sociaal-cultureel werk) Prijs: Ongeveer 270 We maken kennis met de stedelijke context van Amsterdam. We krijgen een beeld van de belangrijke evoluties in de steden (wonen, werken, armoede, ) en een zicht op het stedelijk beleid. We stellen ons hierbij de vraag of de beleidsmakers activerend werken eerder toejuichen of afremmen. We bekijken activeringswerk ook in de praktijk. Activeren van mensen in een stad als Brussel of Amsterdam ligt niet voor de hand. Tijdens dit studiebezoek zien we hoe sociaal artistieke praktijk of community art een perspectief kan bieden voor specifieke kansengroepen en hun omgeving. We ontdekken hoe kunstenaars en sociaal werkers omgaan met de diversiteit in de samenleving. Dit doen we aan de hand van presentaties en bezoeken. Uitwisselingsproject met studenten van de Hogeschool in Amsterdam (sociaal werk opleiding - cultureel/maatschappelijke vorming). De studenten van Amsterdam komen ook naar Brussel in juni Het onthaal van deze groep zit in het takenpakket van de studentengroep van SSH die voor dit traject kiest. 6

7 3. Leuven - Waterford ontvangen Tijdsperiode: Wellicht maart of april 2012 Leuven, België Maurits Wysmans Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 20 Prijs: Tot 150 In de periode van maart of april 2012 ontvangen wij de collega s docenten en een groep studenten uit Waterford (Ierland WIT). Tijdens deze week geven -zowel Leuvense als Ierse- studenten een interactieve presentatie of workshop over het gekozen thema, dat uiteraard gelinkt moet kunnen worden aan het hoofdthema. Daarnaast participeren wij aan een aantal praktijkveldbezoeken. De mogelijkheden zijn hier quasi onbeperkt. Tevens zullen we ook onze collega s wat wegwijs maken in het historische en ontspannende kader van de stad Leuven. Deze week biedt studenten de kans om mensen met verschillende achtergronden te leren kennen en geeft een waardevol inzicht in de internationale praktijkwereld. We beogen studenten een onvergetelijke ervaring te bezorgen die van toegevoegde waarde is voor het verdere leven en carrière. 7

8 4. Malaga Tijdsperiode: Wellicht maart april 2012 Malaga Katrien Meireman Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 20 Prijs: Tot 350 In het voorjaar van 2012 bezoeken we de universiteit van het Spaanse Malaga. We zullen we samen met studenten van het departement Social work aan de slag gaan. Welke problemen, moeilijkheden en uitdagingen komen sociale werkers in verschillende praktijkvelden tegen in de huidige multiculturele samenleving? Vanuit het Witboek Europese commissie interculturele dialoog zullen we -in samenspraak met studenten van Leuven en Malaga- een aantal relevante thema s kiezen die zowel in Leuven als Malaga uitgewerkt worden en op interactieve wijze aan en met elkaar geconfronteerd worden. Verder zullen we ook nog een aantal veld bezoeken brengen aan relevante praktijken. 8

9 5. Leuven- Mulhouse - Charleroi Tijdsperiode: 26/03-30/03/2012 Mulhouse Birgit Goris Frans Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 12 Prijs: Tot 300 Leuven, Mulhouse en Charleroi Mulhouse, Charleroi en Leuven liggen niet zo ver uit elkaar en toch zijn de verschillen op politiek, sociaal en cultureel vlak merkbaar. De bedoeling van deze ontmoeting tussen Vlaanderen, Wallonië en Frankrijk is om te vertrekken vanuit diverse sociale thema s om zo gelijkenissen en verschillen te ontdekken. De thema s voor zijn: - Daklozen (SDF) en de huisvestingsproblematiek - Sociaal-artistieke projecten bij kwetsbare doelgroepen (personen met een handicap en personen in armoede) De studenten uit de drie verschillende steden bereiden deze thema s voor in semester 5, vertrekkend vanuit de eigen realiteit (de situatie in Vlaanderen). Ttijdens deze voorbereiding proberen we al bruggen naar mekaar te slaan, door uitwisseling via mail. De week die we met z n allen in Mulhouse zullen doorbrengen biedt de mogelijkheid tot verdere uitwisseling, verdieping en interculturele ontmoeting. Naast de voorbereidde workshops met gezamenlijke presentaties tussen de studenten onderling, zullen er tevens boeiende bezoeken aan organisaties in welzijn en zorg georganiseerd worden. Uiteraard hebben we ook oog voor de omgeving waarin we vertoeven. We verkennen de stad in al haar facetten: het sociaal werk, de demografische ontwikkelingen, de (migratie)geschiedenis, het culturele- en vrije tijdsaanbod en de stadsontwikkeling. Om de sociale uitwisseling zo optimaal mogelijk te laten verlopen, logeren de studenten (in de mate van het mogelijke) bij andere studenten. Dit is een jaarlijkse traditie die telkens opnieuw hoog wordt aangeschreven door zowel de ontvangende als de gaststudenten. Bij een te hoog studentenaantal wordt er voor een goedkoop alternatief gezorgd. 9

10 6. Tallinn Cfr beschrijving van de internationale workshop hieronder Tijdsperiode: Wellicht april 2012 Tallinn, Estland Mia Dickmans Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 20 Prijs: Ongeveer Kostprijs: 420 Euro Wij blijven een dag later en maken een culturele uitstap naar Helsinki Het centrale thema betreft armoede en sociale uitsluiting. De deelthema s worden in overleg met de lectoren en studenten van de universiteit van Tallinn afgesproken. Voor de uitwerking zullen Belgische en Estse studenten per mail in contact staan met elkaar. Workshops worden de eerste dag van het verblijf voorbereid om in de loop van de week een gezamenlijke presentatie te geven per deelthema. Er wordt belang gehecht aan de interculturele ontmoetingen tussen de Estse en de Belgische studenten. Tevens hebben enkele werkveldbezoeken, gekoppeld aan het centrale thema, plaats. De studiereis richt zich tot studenten van de afstudeerrichting MW, SCW en MAD. 10

11 7. Sociaal Europa dagen (Vaalbeek) - Duitsland, Nederland, Tallinn ontvangen Sociaal Europa dagen Tijdsperiode: Wellicht april of mei 2012 Vaalbeek, België Katrien Vergauwen Engels / Nederlands Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 14 Prijs: Tot 180 Tijdens de sociaal Europa dagen organiseren we een internationale uitwisseling tussen Estse, Spaanse, Zwitserse, Duitse, Nederlandse en Belgische studenten sociaal werk. Gedurende 3 dagen leef, eet, werk en ontspan je samen met 140 buitenlandse collega s. De centrale vraag waarover we van gedachten wisselen: Hoe sociaal is Europa?. We zoeken uit welke gelijkenissen en verschillen er bestaan tussen de deelnemende landen. We zoemen in op: het onderwijssysteem / de opleiding het werkveld enkele belangrijke sociale thema s: Genderverschillen Kansarmoede Sociale cohesie Wat mag je verwachten? Een internationale ontmoeting tussen 140 studenten uit 6 Europese lidstaten Interactieve momenten waar je kennismaakt en ideeën uitwisselt met collega-studenten sociaal werk Een bezoek aan Brussel en het werkveld Een bezoek aan het Europees Parlement Een gesprek met Europarlementairen Workshops Een levendig discussiemoment in grote groep. Er is een limiet van 14 studenten voor deze optie. MAD-studenten kunnen zich niet inschrijven voor deze uitwisseling omdat zij vanuit hun afstudeerrichting sowieso al deelnemen aan de Sociaal Europa dagen. 11

12 8. Warschau (Inter)cultural participation of youth at risk Tijdsperiode: Wellicht april of mei 2012 Warschau, Polen Geert Boutsen Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen: 20 Prijs: tot 350 Een groep van 20 studenten van onze school ontmoet in de Poolse hoofdstad een groep van 20 studenten van de master social work aan de universiteit van Warschau. Samen gaan ze op zoek naar hun ideale recept voor de verhoging van de participatie van jongeren aan cultuur. In deze zoektocht worden eerst de drempels blootgelegd om uiteindelijk te ontdekken hoe deze kunnen weggewerkt worden. Hierbij brengen de studenten eerst en vooral de jongeren en hun cultuur van vandaag in beeld. Ze focussen vooral op jongeren die het moeilijker hebben om zich een plek te veroveren in de samenleving en jongeren met een andersculturele achtergrond. Vervolgens brengen beide groepen het verhaal van organisaties en projecten die in de beide landen werken aan een verhoging van de culturele participatie van deze doelgroep. De poolse studenten leiden hun Vlaamse collega s tijdens hun verblijf rond langs diverse projecten in Warschau. Tot slot wordt alle vergaarde informatie samen geklutst tot het recept waarmee deze groep van sociaal werkers in spe in het latere beroepsleven aan de slag zullen gaan. De rol van het jeugdwerk in deze wordt in dit traject in het bijzonder belicht. De voorbereiding op deze uitwisseling bestaat uit de verdere uitwerking van het programma samen met de Poolse collega-studenten en de uitwerking van een presentatie rond de Vlaamse invulling van dit thema. De voertaal tijdens deze uitwisseling is Engels. Na het inhoudelijke luik in Warschau wordt het programma verder aangevuld met een bezoek aan cultuurstad Krakau en de nazi-concentratiekampen van Auschwitz-Birkenau Noot! Het programma is bij uitstek gericht op sociaal-cultureel werkers maar staat zeker open voor studenten uit de andere afstudeerrichtingen die geïnteresseerd zijn in en enige voorkennis hebben rond dit thema. 12

13 9. Waterford gaan Tijdsperiode: Wellicht maart of april 2012 Waterford, Zuid-Ierland Maurits Wysmans Engels Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen 20 Prijs: Tot 350 In de periode van maart of april 2012 bezoeken wij in Zuid-Ierland het WIT, departement Social Care in Waterford. De inhoud van het programma komt in grote lijnen neer op het volgende: het interactief uitwisselen van inzichten en technieken op het domein van gezinnen, kinderen en jongeren. Deze inzichten kunnen zowel betrekking hebben op de hulpverlening alsook op het terrein van preventie. Naast het interactie gaan via workshops, zullen studenten ook participeren aan enkele praktijkveldbezoeken i.v.m. dit thema en tevens sociaal-culturele activiteiten ( bezoeken, live folk avonden, Dublin, ). 13

14 10. IUW ( International University Week ) Tijdsperiode: april 2012 Aantal SSH studenten die kunnen deelnemen Prijs: Malaga, Hasselt, Emden, Odense Christel Bruninx Engels 6 studenten per IUW Tot 350 (afhankelijk van bestemming) SSH is lid van het Soc Netwerk, bestaande uit 15 scholen sociaal werk uit 10 landen. Dit netwerk organiseert jaarlijks in 4 landen een internationale uitwisseling met studenten en docenten, nl. International University Week (IUW). Het doel van IUW is om studenten in een internationale context te laten nadenken over aspecten van het sociaal werk via praktijkbezoeken, gesprekken met het beleid, bezoeken aan cultuurhistorische initiatieven en workshops door internationale docenten en SSH-studenten. Elke IUW focust op een thema uit het sociaal werk. Deze thema s worden bekend gemaakt in de loop van het eerste semester. De IUW-bestemmingen voor het academiejaar zijn : Malaga (Spanje), Hasselt (België), Emden ( Duitsland), Odense (Denemarken) 14

15 12. Traject voor studenten die in semester 6 een internationale stage lopen. Marleen Heylen Het opleidingsonderdeel Internationale Sociale Thema s is uiteraard anders ingevuld voor studenten die stage lopen in het buitenland Zij hebben via hun stageplaats rechtstreeks toegang tot internationale sociale thema s. Zij maken de opdrachten voor dit opleidingsonderdeel individueel en wisselen hun ervaringen uit met medestudenten die eveneens een internationale stage lopen. Leidraad voor hun ervaringen op de stageplaats is het *Witboek Europese Commissie Interculturele dialoog *(zie TOLEDO). Hierin worden de Europese doelstellingen ter bevordering van de interculturele dialoog omstandig voorgesteld. De studenten kiezen zeven stellingen uit dit witboek en toetsen deze aan de praktijk op hun stageplaats. In welke mate slaagt hun (eventueel niet Europese) gastland erin om zeven goede praktijken in de interculturele dialoog te ontwikkelen? Het communicatiemiddel in het alternatief traject is de videoconferentie. Na de voorbereidende oefeningen in semester 5 op school wordt de definitieve opdracht op de stageplaats uitgevoerd via videoconferentie in semester 6. De goede praktijken van het gastland worden in de videosessie aan elkaar voorgesteld, naast elkaar gelegd en ter discussie gesteld. 15

16 Workshops / Presentaties: hoe Hier moet je op letten ja/nee Opmerkingen / tips Inleiding Wordt het publiek welkom geheten? Wordt verteld wat het onderwerp van de presentatie is? Wordt verteld wat de hoofdvraag is? Wordt verteld welke deelaspecten er zijn? Wordt aangegeven in welke volgorde de deelaspecten behandeld worden? Als de toelichting/ presentatie door meerdere mensen gebeurt: wordt aangegeven wie wat vertelt? Kern Worden alle deelaspecten besproken? Wordt er antwoord gegeven op vragen? Worden er argumenten gegeven voor een mening? Worden er voor- en nadelen genoemd bij een aanpak/oplossing? Worden er voorbeelden gegeven? Worden de hulpmiddelen goed gebruikt? Zijn de dingen die getoond worden duidelijk vanaf een afstand te zien? Zijn de gekozen hulpmiddelen functioneel? Dragen zij wat bij aan de inhoud? 16

17 Slot Wordt er een samenvatting gegeven aan het eind? Wordt er een gestructureerd en helder antwoord gegeven op de hoofdvraag? Wordt er een conclusie of een advies gegeven? Wordt er aan de presentatie een duidelijk slot gegeven? Wordt het publiek uitgenodigd om vragen te stellen? Worden er specifieke technieken gebruikt om het publiek uit te nodigen tot interactie? Algemeen Is de rode draad doorheen de presentatie voldoende zichtbaar? Worden er korte, duidelijke zinnen gemaakt? Wordt er in een goed tempo gesproken (niet te snel, maar ook niet te langzaam)? Wordt er duidelijk en verstaanbaar gesproken? Wordt het publiek betrokken? Slaagt men erin een gevoel van betrokkenheid op het thema te creëren? 17

18 Beoordeling presentatie Thema Presentatie: Naam Student/groep: Traject: 1. Inhoud: 2. Structuur: 3. Hulpmiddelen: 4. Interactie publiek: 5. Creativiteit: 6. Groepsaspect: 7. Helderheid: 8. Tijdsbewaking: 9. Houding /mimiek: 10. Debat: Totaal beoordeling: /20 Aanvullende opmerkingen: 18

19 Reflectie van: Datum: Traject: Taakgerichte reflectie: (om welk traject; waarom dit traject gekozen, hoe heb ik dit traject ervaren?) Procesgerichte reflectie: (Hoe verliep samenwerkingsproces in mijn groep; welke stappen zette ik,?) Persoonsgerichte reflectie: (Wat heb ik ervan geleerd,?) 19