CongresSpecial PCC september 2014

Transcriptie

1 1

2 Programma Tussen 9.00 en uur aanmelden van ingeschreven bezoekers uur Openingswoord uur Centrale aftrap uur 1e ronde masterclasses, workshops en demonstraties uur 2e ronde masterclasses, workshops en demonstraties uur Lunch met netwerkmogelijkheid uur 3e ronde masterclasses, workshops en demonstraties uur 4e ronde masterclasses, workshops en demonstraties uur Pauze met netwerkmogelijkheid uur Debat met opinieleiders uur Centrale afsluiting uur Voortzetting in paardencoachcafé met netwerkmogelijkheden Doorlopend strodorp met bedrijvenstands, diverse activiteiten en cafétaria. 2

3 Voorwoord Vandaag, zaterdag 27 september 2014, is het dan zover: het PaardenCoachCongres vindt voor de tweede keer plaats, deze keer georganiseerd door het Platform Spiegelend Paard bij Manege de HartenHoeve in Deil. Het PaardenCoachCongres organiseren we om de aandacht voor de kracht van het paard als cotrainer/-hulpverlener/-coach te vergroten bij het algemeen publiek, maar ook bij specifieke hulpverleningsorganisaties, het onderwijs, het bedrijfsleven en de verschillende zorginstellingen in Nederland. Dit willen we doen door de professionaliteit van paardencoachend Nederland als eenheid te presenteren terwijl we tegelijkertijd de diversiteit van het vak tonen en laten ervaren op de dag van het PaardenCoachCongres. We organiseren het voor alle mensen die interventies met paarden in (willen) zetten in een werkgerelateerde omgeving. In Nederland zijn er ondertussen zo n 450 paardencoaches, zijn er ruim 100 actief in de hulpverlening en nog eens zo n 100 actief binnen het Natural Horsemanship. Het maakt niet uit of je nieuwsgierig, starter, gevorderd of specialist bent. Iedereen die vanuit de verbinding kennis en kunde met elkaar wil delen, is vandaag welkom. Voor de bezoekers is de dag zelf een gelegenheid om elkaar te ontmoeten, van elkaar te leren, bij elkaar in de keuken te kijken, kennis te verzamelen, kunde te ervaren, informatie uit te wisselen en de laatste ontwikkelingen te volgen. Dit alles doen we vanuit een oordeelvrije blik waardoor leren vanuit verschillende invalshoeken en nieuwsgierigheid veilig is. Hierdoor kan verbinding en gelijkwaardigheid er zijn op zowel wetenschappelijk als intuïtief niveau. De afgelopen maanden zijn we druk bezig geweest met de voorbereidingen en we hebben er alles aan gedaan om er een dag van te maken waar jullie plezier hebben met elkaar en de paarden. We wensen je een leerzame dag die ervoor zorgt dat je vol energie huiswaarts keert. Platform Spiegelend Paard en Team Hartenhoeve 3

4 Inhoudsopgave Programma 2 Voorwoord 3 Activiteiten op het 5 Debat 6 Team Platform Spiegelend Paard 8 Inge Kroesen en 3PK 9 Wendela den Tonkelaar Onbewuster 10 Barend Gerretsen en Helga Meurs HorseDream 11 Coby van Beets - van der Hoeff Kifungo 12 Plattegrond ruimtes, calamiteiten en brandblussers 14 Fenella Doesburg - dierenarts osteopaat 15 Marie-Louise der Kinderen en Beatrijs van de Casteele Terra Natura 17 Stephanie Sanders Liz & Laire 18 Tirza Brouwer en Maatje Bon EquusCoaching 19 Frans Jaspers Horsense 20 Marjolein Meijer Educatief Centrum Keulseweg 21 Lynn Thomas en Hannelies Bongaerts EAGALA 22 Corine Vogelaar Werken met Paarden 23 Dick Rochât Zicht op leiderschap 24 Josselien Janssens en Ineke Rietveld Eponaquest 25 Dirk Jan Lekkerkerker Buro voor Coaching 26 Suzanne Huijs Paardenschilderijen 28 Christien van Harten Manege de HartenHoeve 29 Acht belangrijke wetenschappelijke argumenten 30 4

5 Activiteiten op het Workshops 1. Platform Spiegelend Paard, het team zal niet een specifieke workshop geven tijdens de workshop rondes maar zal gedurende het PaardenCoachCongres op meerdere momenten en locaties laten ervaren wat hun werkwijze is. 2. Inge Kroesen 3PK 3. Wendela den Tonkelaar Onbewuster 4. Barend Gerretsen en Helga Meurs - HorseDream 5. Coby van Beets-van der Hoeff Kifungo 6. Marie-Louise der Kinderen en Beatrijs van de Casteele Terra Natura 7. Stephanie Sanders Liz & Laire Psychologie/Equitherapie 8. Eponaquest - Josselien Janssens en Ineke Rietveld 9. Tirza Brouwer en Maatje Bon Equuscoaching 10. Frans Jaspers Horsense 11. Educatief Centrum Keulseweg, vervalt wegens persoonlijke omstandigheden 12. Lynn Thomas (USA) en Hannelies Bongaerts EAGALA 13. Corine Vogelaar Werken met Paarden, vervalt wegens persoonlijke omstandigheden 14. Christien van Harten Zorg en Paard 15. Paulien Rutgers A.A.I. centrum de Klimop 16. Dick Rochat Zicht op leiderschap 17. Esther de Bruin De Bruin Coaching 18. Dirk Jan Lekkerkerker Buro voor coaching 19. Annemieke Hijink hijink & zo 20. Mirjam Voets Heerlijk Eerlijk 21. Gertrude Uilenburg en Femke Karel Zorgboerderij Owlish Fortress 22. Vicky Daniels Playtoday 23. Danielle Bons Paard-en-Spel Strodorp In het strodorp, dat de hele dag geopend is, vind je diverse (netwerk)activiteiten, boekpresentaties, stands van bedrijven en de verzorging van de innerlijke mens. Er is altijd koffie, thee en water te verkrijgen. Er staat een eeuwig pruttelende koffiepot, theepot en er staan karaffen met water. Kortom een gezellige plek om rond te snuffelen, elkaar te ontmoeten. 1. Passie-marktplaats prikbord 2. Tentoonstelling Onderzoeken 3. Netwerkactiviteit BANK 4. EQ-Experience 5. Boekpresentaties 6. Intervisie pool 7. Paardenschilderijen 8. Stands van verschillende opleidingen op het gebied van paardencoaching 5

6 Debat Werkt Paardencoaching eigenlijk wel? Deze vraag en discussie tussen de wetenschap en de mensen uit het vak kom je regelmatig tegen in de media. Voor de mensen uit het vak is het wellicht niet noodzakelijk om dit bewezen te zien. Want de dagelijkse kleine wondertjes die zich voor onze ogen afspelen tussen mens en paard zijn het bewijs en hetgeen waar we het voor doen. Het is leuk om kennis te delen en het gesprek te voeren vanuit verschillende invalshoeken zodat we met elkaar in gesprek en in verbinding blijven. Het is leuk om niet in verschillende overtuigingen tegen over elkaar komen te staan zoals we dagelijks in de wereld om ons heen zien. Dit is ook een van de redenen waarom we op het PaardenCoachCongres het debat willen voeren met kennis(wetenschap) en kunde (mensen uit het vak/van de werkvloer). Niet voor de erkenning, ook niet voor het bewijs, ook niet om aan te tonen wie het goed of fout doet. Gewoon om van elkaar te leren en om elkaar te respecteren vanuit de verschillende invalshoeken zonder een oordeel te hebben zoals de paarden ons iedere keer weer zo mooi laten zien. Het publiek kan actief meedoen zowel door plaats te nemen aan de Debattafel als door te stemmen via een mobiele app. Dat wordt dan weer zichtbaar op een groot scherm. We hebben zowel mensen vanuit de wetenschap als mensen die vanuit de ervaring spreken. De gespreksleider stuurt het debat, waarbij we de tijd nemen om ruimte te maken voor nieuw denken. We luisteren naar elkaar en kweken begrip en inzicht. We denken met de anderen mee ( ja en in plaats van ja maar ) en onderzoeken de onderliggende redenen, waarden of visies van een probleem of een oplossing. Christoph Maria Ravesloot faciliteert het debat op deze manier zodat we er met elkaar een mooi debat van maken. Deelnemers aan het debat: Machteld van Dierendonck - Equus Research Géza Kovács - Spel Psychologen Isabelle Meert - De Kalmoes, VZW Marlies Brunings - EigenWeg VeranderManagement Carolin Ossenkop - Amsterdam Business Research Institute Josien Willemsen - De Vrije Teugel de docent Paard en Hulpverlening NHL Carla Rutgers - Kenniscentrum Paard en Levenskunst Christoph Maria Ravesloot - Trainer Spiegelend Paard, toegepast wetenschapper 6

7 7

8 Team Platform Spiegelend Paard De organisatie van het is dit keer in handen van Platform Spiegelend Paard; een team van unieke coaches die de visie en filosofie van trainingsmethode Spiegelend Paard delen en naar buiten brengen. Passie voor paarden, mensen en coachen Het platform bestaat uit mensen die allemaal een grote passie delen en dat is hun liefde voor mensen en paarden. Zij doen er alles aan om binnen hun werkzaamheden een veilige en fijne leeromgeving te creëren waarin iedereen zich kan ontwikkelen. De coaches zijn enthousiast, nieuwsgierig, leergierig, creatief en in staat om kritisch naar zichzelf te kijken. En bovenal zet ieder zijn persoonlijke kwaliteiten in bij het ontwikkelen van de juiste trainings- en coachingsvaardigheden. Tijdens het PaardenCoachCongres krijg je uitgebreid de kans ze te ontmoeten. Ervaren en leren Het team Platform Spiegelend Paard zal gedurende het PaardenCoachCongres op meerdere momenten en locaties laten ervaren wat de werkwijze is zonder de paarden. Het Platform Spiegelend Paard ziet het coachen met paarden niet zomaar als een vak maar als een echt ambacht. En ambachten leer je niet op een reguliere school maar die leer je het beste zoals ambachten jarenlang onderwezen werden binnen het middeleeuwse Gildenleren. Hierbinnen maakten leerlingen zich het ambacht meester via de praktijk. Wat wij nu wel het ervaringsleren noemen. Dit leerproces verliep toen via de stappen leerling-gezel-meester. De leerling leert van de meester en van de gezel die hem onder de hoede heeft. En zo verder... De beste manier van leren Binnen de leergang Spiegelend Paard werken we vanuit een meester en een leerling positie en tussen beide verloopt een leerproces. In onze optiek leert de leerling van de meester en de meester van de leerling. De beste manier van leren is door het aan een ander uit te leggen. Teamleden: Anne-Krista Blom, Martine de Bruin, Carla Rutgers, Christoph Maria Ravesloot, Marja Reijnders, Joke Freijssen, Cathelijne Koppert, Anita de Jong, Gemma van Steekelenburg Daphne Kaffka, Josselien Janssens. Maak kennis met de leden van het Platform Spiegelend Paard op 27 september 2014! 8

9 Inge Kroesen en 3PK Mijn naam is Inge Kroesen en met mijn bedrijf 3PK richt ik mij op twee activiteiten. 1. 3PK insight inside, is het bedrijf van waaruit ik workshops en coachsessies geef met het Paard als Spiegel. Bij 3PK geloven we dat alles wat je nodig hebt in dit leven in potentie aanwezig is en wacht op ontwikkeling. Inzicht komt van binnen; vandaar de naam 3PK insight inside. Onze visie: zelfkennis is het begin van de wijsheid. Het is onze missie onze klanten vanuit een beter zelfinzicht te begeleiden naar authenticiteit. 2. 3PK Kennishuis voor Paardencoaches, is het bedrijf van waaruit ik samen met een aantal vakgenoten opleidingen, verdiepingsdagen en andere activiteiten op gebied van Paardencoaching aanbied. Wij zijn een adres voor kennisvorming en kennisdeling voor zowel de ervaren als de startende Paardencoach. Wij stellen ons ten doel opleidingen en modules te ontwikkelen die aansluiten bij de kennisbehoefte van vakgenoten. Het is onze missie om een bijdrage te leveren aan de verdere professionalisering van het vak van Paardencoach. Gewoon omdat we daar veel plezier aan beleven en ons een kans biedt met onze passie bezig te zijn. Bovendien draagt het ook bij aan onze ontwikkeling. Onze visie: als je luistert naar je hart, klopt het. 9

10 Wendela den Tonkelaar Onbewuster Ik ben Wendela den Tonkelaar, leiderschapscoach. In mijn bedrijf Onbewuster help ik managers om betere leiders te worden, dit doe ik samen met paarden. Ik ben de auteur van het succesvolle e-book Spiegelen De eerste stap naar Natuurlijk Leiderschap (ruim keer gedownload). Elke sessie die ik geef, ervaar ik als een bijzondere, unieke gebeurtenis. Ik kan me geen mooier beroep voorstellen dan dit! Daarom deel ik mijn kennis met andere mensen die paardencoach willen worden en met ervaren paardencoaches via (gratis) artikelen en video s (zie Ik maak hiervoor gebruik van mijn kennis als psycholoog en mijn jarenlange ervaring als paardencoach met verschillende doelgroepen. Hiermee wil ik bijdragen aan de ontwikkeling van dit geweldige vakgebied. Ik bied programma s aan voor managers, voor mensen die paardencoach willen worden en voor ervaren paardencoaches. Een groot deel van mijn diensten bestaat uit coaching op afstand, via e- learning (online leren en videocoaching). Dit doe ik vanuit het prachtige Beieren, waar ik woon met man, kind en paard. Voor de paardencoaching zelf reis ik naar Nederland waar ik gebruik kan maken van diverse locaties door het hele land. Als je meer wil weten over mij kijk dan op waar je meteen ook gratis het e-book Spiegelen De eerste stap naar Natuurlijk Leiderschap kunt downloaden. 10

11 Barend Gerretsen en Helga Meurs HorseDream Barend Gerretsen is als Horsedream Partner de drijvende kracht achter HorseDream Nederland. Als Arbeids- en Organisatiepsycholoog begeleidt hij met dit succesvolle concept een groot scala aan teams en individuele personen binnen bedrijven en organisaties. Daarnaast organiseert hij samen met Helga Meurs, de HorseDream Train the Trainer in Nederland om anderen te leren werken met dit unieke concept. Hij is de initiatiefnemer van het bedrijf Zeyn en heeft meer dan 15 jaar ervaring in het ontwikkelen van trainingsprogramma s en individuele en teamcoachings. Hierbij wordt het paard als co-trainer op het gebied van leiderschap ingezet. Barend heeft zich gespecialiseerd in Natural Horsemanship en is Centered Riding Instructor. Naast trainer/coach is hij geregistreerd Registerpsycholoog NIP/Arbeid & Organisatie en aangesloten bij het EAHAE. Helga Meurs is mede-partner binnen Zeyn en al meer dan 15 jaar werkzaam als trainer/coach met paarden en gecertificeerd HorseDream trainer. Zij geeft trainingen aan zowel organisaties en bedrijven in binnen- en buitenland als aan privépersonen. Bewustwording van de invloed van nonverbale communicatie, in beweging komen en het ontdekken van innerlijke kracht is een van haar speerpunten in het onderzoeken van persoonlijk leiderschap. Zij is aangesloten bij AAIZOO, EAGALA en EAHAE. Verder werkt zij ook als energetisch- en integratief massagetherapeut voor paarden, geeft socialevaardigheidtrainingen voor jongeren met inzet van paarden, is Centered Riding Instructor en tevens paarden-gedragsdeskundige

12 Coby van Beets - van der Hoeff Kifungo Al sinds ik een jong meisje was, heb ik wat met paarden. Bij hen voel ik me thuis. In mijn eigen bedrijf: Kifungo/Leef je kracht heb ik mijn grote liefde paarden met mensenwerk verenigd. Mijn ervaring in mijn eigen ontwikkeling heeft me geleerd dat we kunnen vertrouwen op onze zelfhelende kracht en dat het nooit klaar is. We hebben vanuit eigen verantwoordelijkheid een vrije keuze om een stap te zetten en anderen te inspireren hetzelfde te doen. Zo richt Kifungo zich op de volgende activiteiten: Begeleiding van mens, team en organisatie. Dit doe ik samen met mijn Friese merrie Gerarda en de Friese ruin Jasper op stoeterij Groenestein. Veelal op systemisch niveau. Sjamanistische dagen, Natuur in Beweging waarin we werken met een team in de systemen/velden die voorbij het familiesysteem liggen. Opleidingen tot paardencoach

13 13

14 14

15 Fenella Doesburg - dierenarts osteopaat Ik ben afgestudeerd in februari 1998 in Utrecht als dierenarts. Na een aantal jaren in een gemengde praktijk te hebben gewerkt ging mijn interesse al snel uit naar gezelschapsdieren en paarden. Mijn specialisatie is voornamelijk keuringen bij paarden, kreupelheden en bewegingsleer bij gezelschapsdieren geweest. In 2002 ben ik een studie acupunctuur begonnen en daarna kreeg ik interesse voor westerse kruiden. Van daaruit ben ik verder gaan kijken en kwam de osteopathie tegen. Dit bleek een zware studie, maar is een verdieping van mijn diergeneeskundige kennis gebleken en bovendien nog erg leuk om te doen ook. Sindsdien behandel ik paarden, honden en katten osteopathisch. Door mijn afstudeerscriptie voor osteopathie ben ik in aanraking gekomen met thermografie voor dieren en ben daar een opleiding in gestart met een collega thermograaf. De laatste jaren heb ik mij steeds meer bezig gehouden met homeopathie voor dieren. Wat weer een mooie aanvulling van mijn werkzaamheden is. Ik werk tegenwoordig voornamelijk als tweedelijns holistische dierenarts-osteopaat. Wat betekent dat ik dieren krijg aangeboden waarbij de reguliere eerstelijns- dierenarts niet meer weet hoe het verder moet. Mijn voornaamste werkzaamheden bestaan uit osteopathie bij paard, hond en kat aangevuld met fytotherapie en homeopathie en met thermografie, acupunctuur en reguliere diergeneeskunde. Aan huis en bij de mensen thuis revalideer ik kreupele en zieke paarden. Daarnaast geef ik trainingen en workshops op gebied van beweging en revalidatie. Drs. Fenella Doesburg, dierenarts-osteopaat Een erkend paarden-dierenarts gespecialiseerd in: osteopathie voor paard, hond en kat acupunctuur info@dierenarts-osteopaat.nl fytotherapie en homeopathie tel thermografie revalidatie en trainen van paarden 15

16 16

17 Marie-Louise der Kinderen en Beatrijs van de Casteele Terra Natura Equilibre Coaching: respect voor mens en paard In deze opleiding leer je hoe je mensen met paarden kan coachen op basis van respect voor het paard. In onze visie is het paard niet alleen een middel, maar een gelijkwaardige partner in het leerproces. Naast een grondige basis in het leren coachen besteden we veel aandacht aan hoe je paarden beter kunt lezen en begrijpen en hoe je vanuit lichaamstaal contact kunt opbouwen met het paard. Van daaruit kun je het coachingsproces vormgeven op een zowel voor de coachee als voor het paard verantwoorde manier. Zowel bij de belevenis van de coachee als bij het werken met de paarden, sluiten we aan bij wat zich in het hier-en-nu aandient. Vandaaruit trekt zich een proces op gang: de coachee krijgt inzichten in eigen handelen, onderzoekt hoe nieuwe mogelijkheden in te zetten, wordt gestimuleerd om creatief nieuwe acties aan te wenden, zodoende de kwaliteit van zijn/haar leven te verbeteren. Deze opleiding tot Equilibre Coach wordt gegeven vanuit Terra Natura, door Beatrijs Van De Casteele en Marie-Louise der Kinderen. Beiden hebben al jarenlange ervaring in coaching en het werken met paarden. De opleiding start in januari 2015, bestaat uit vijf opleidingsweekenden en vier losse dagen tussendoor en wordt gegeven bij Equoia in Balen, een half uurtje onder Valkenswaard. Beatrijs Van de Casteele is Pedagogisch Begeleider bij onderwijs Stad Gent. Zij is Equ*coach, relatie-psychotherapeute en opleider bij AHA coaching. Marie-Louise der Kinderen is psychologe en communicatietrainer. Sinds 2006 geeft zij vanuit Terra Natura trainingen en coaching in de omgang met paarden vanuit authentiek en natuurlijk leiderschap. Naast deze coaching opleiding biedt Terra Natura nog allerlei andere activiteiten. Terra Natura biedt cursussen en opleidingen in het werken met paarden op basis van lichaamstaal en heeft een mooi aanbod in bedrijfstrainingen op het gebied van persoonlijke effectiviteit, leiderschap en teambuilding. Voor meer informatie zie of vraag de brochure aan via 17

18 Stephanie Sanders Liz & Laire Stephanie Sanders Stephanie Sanders van Liz&Laire Psychologie /Equitherapie is directeur van een vrijgevestigde praktijk voor psychologie en maakt gebruik van diverse methoden van begeleiding (Equitherapie, gesprekstherapie, tekentherapie, hartcoherentiecoaching en EMDR). Vanuit haar expertise op het gebied van Infant Mental Health (IMH), lactatiekunde, huilbaby s, hechtingsproblematiek en moederkindbinding is zij gaan kijken naar het werken met paarden en de verklaring van de effecten hiervan. Zij heeft wetenschappelijk onderzoek opgezet en inmiddels biedt de locatie en de kudde van Liz&Laire ook de mogelijkheid aan wetenschappers om eigen onderzoek te doen. Liz&Laire Liz&Laire Psychologie / Equitherapie is een vrijgevestigde praktijk voor psychologie gelegen in een prachtige, landelijke omgeving nabij Apeldoorn. Onderzoeker, psycholoog en lactatiekundige Stephanie Sanders maakt gebruik van diverse methoden van begeleiding namelijk reguliere gesprekstherapie, tekentherapie, EMDR en Equitherapie. Liz&Laire is gespecialiseerd in het werken met (zeer) jonge kinderen maar geeft ook therapie aan volwassenen. Is specialist op het gebied van Horse Herd Therapy (kuddetherapie met paarden). De kudde is zeer doordacht samengesteld en er is een hechte eenheid gevormd merries, veulens en jonge paarden. Heel bewust is gekozen voor uitsluitend merries en zijn specifieke rassen en karakters binnen de kudde vertegenwoordigd. Werkt uitsluitend met één cliënt per sessie. Werkt tijdens therapeutische sessies altijd met twee vakgerichte specialisten (psycholoog en een paardentrainer/instructeur). Traint de paarden om hen fysiek en mentaal gezond te houden volgens een unieke methode. Het trainen doet geen afbreuk aan het wezenlijke van het paard. Schenkt zeer veel aandacht aan het waarborgen van de veiligheid van de cliënt. Doet wetenschappelijk onderzoek naar de verklaring van de effecten van het werken met paarden. Biedt onderzoekers de mogelijkheid de kudde en de therapeutische sessies in te zetten voor onderzoeksdoeleinden. Biedt therapeuten, coaches en studenten onderwijs, training en advisering. 18

19 Tirza Brouwer en Maatje Bon EquusCoaching Tirza Brouwer (Essentie mens werk & kleur) en Maatje Bon (BonSpirit): beiden professionele coaches die mensen en organisaties begeleiden bij organisatie- en teamontwikkeling en persoonlijke groei, óók met paard of ezel (Equus). Daarnaast krijgen wij vele particulieren die met hun levensvragen komen en hindernissen willen nemen met Equus aan hun zijde. Vanuit een intense eigen levensgeschiedenis en een rugzak professionaliteit en interventies zijn wij in staat Equus haar vrije rol te laten spelen. Soms is de weerspiegeling van een deel van onszelf genoeg, soms intervenieert ze actief. Altijd is er de belofte van verbinding, congruentie, energiedoorstroming, gevoels- of gedragsverandering die Equus ons biedt. Opleiding Professionele EquusCoaching (OPEC) De Opleiding Professionele Equuscoaching (OPEC) richt zich op mensen die professioneel en diepgaand paard en/of ezel willen leren inzetten in coaching op gedragsmatig en emotioneelmentaal niveau. In 9 opleidingsdagen, met intervisie en supervisie werk je toe naar de examendag. Zelfstudie, korte theoretische inleidingen, veel actieve interactie over praktijksituaties en vooral: veel zelf in de bak dóen. We hebben een actief e-platform voor uitwisseling van ervaringen. We hebben een eigen filosofie over Equus in de context van persoonlijke groei en organisatieontwikkeling en ontwierpen het Equuscoachmodel speciaal voor de OPEC. Onze missie: professioneel begeleid en bewust samen-zijn tussen Equus en de mens maakt het beiden mogelijk een uitgebalanceerd congruent leven te leiden. De OPEC kent een vervolg in diverse workshops en in de Opleiding Systemisch Werken met Equus en vindt plaats in Merksplas, België. Meer mens worden?: geef Equus ruim baan! Na een intake of kennismakingsochtend volgen 9 opleidingsdagen, 6 intervisie bijeenkomsten en 1 supervisie-bijeenkomst. Tijdens de opleidingsdagen bieden we ca. 30% van de tijd theorie aan en de rest van de tijd besteden we aan praktijk. Het zelf doen en ervaren. Wel moet er thuis worden gestudeerd, opdrachten worden gemaakt en geoefend worden met eigen coachees. Tijdens de intervisiebijeenkomsten oefenen de deelnemers in kleine groepjes. Ze krijgen praktijkopdrachten mee en we hanteren een actief e-platform voor interactie tijdens de opleidingsmaanden. En wat maakt je onderscheidend: Equus spreekt! Grotere rol voor paard én ezel. Respect voor Equus. Geen trekken/sleuren of afpeigeren met groepen. Leren van een ambacht. We staan naast/achter/voor je en leren het je. Werken vanuit het lege midden We sluiten aan en bouwen voort op jouw kennis & ervaring Equus brengt jou de weg naar authenticiteit jouw persoonlijke ontwikkeling is essentieel Jij bent net als equus het instrument. lichaamswerk Daarnaast werken we zo veel mogelijk buiten zodat alle elementen van de natuur aanwezig zijn. Werken zowel met 1 paard of ezel maar ook te midden van en met een kudde. Je leert niet 1 methode maar we reiken we je het Equuscoachmodel aan en jij gaat op basis van jouw achtergrond en ervaring een eigen stijl van werken ontwikkelen. 19

20 Frans Jaspers Horsense Frans is samen met Jeannet Smulders en Henk van t Net bestuurslid van HorSense. Met een ruime ervaring als beleidsverantwoordelijke in het onderwijs is hij zich sinds 1989 als opgeleid coach/supervisor gaan toeleggen op veranderingsprocessen bij professionals in zowel profit- als non-profitorganisaties. Binnen HorSense houdt Frans zich met name bezig met de ontwikkeling en het verzorgen van de opleiding Excellent Coach en de workshops. Daarnaast verzorgt Frans tal van presentaties over diverse onderwerpen over thema s die een link hebben met ontwikkeling en coaching van menskracht. Frans werkt vanuit de visie dat persoonlijke beleving inspiratiebron is voor ontwikkeling. Bijdragen aan deze ontwikkeling vanuit een open, lerende houding zie ik als mijn persoonlijke uitdaging. Een gezamenlijk traject dat spannend is en leidt naar benoembaar succes. HorSense: beroepsvereniging van paardencoaches HorSense is de beroepsvereniging van professionele coaches die werken met de methodiek van Paard als Spiegel. HorSense behartigt de belangen van haar leden en bewaakt de professionele kwaliteit. HorSense verzorgt hiervoor opleidingen (Excellent Coach), workshops en trainingen. Onder begeleiding van een gecertificeerde opleider/coach gaat u op zoek naar antwoorden op uw leeren ontwikkelingsvragen. Het paard is hierbij de co-coach. HorSense is door de NVAO geaccrediteerd (Post-hbo). Door als coach aan te sluiten bij HorSense geef je aan voortdurend aan je professionele ontwikkeling te werken via intervisie, deelname aan interne workshops en scholing. 20

21 Marjolein Meijer Educatief Centrum Keulseweg Bij Educatief Centrum Keulseweg kun je terecht voor opleidingen op het gebied van equine assisted coaching en therapie. Het zijn ervaringsgerichte opleiding(en) met veel praktijkoefening op de eigen locatie in Pijnacker. Educatief Centrum Keulseweg werkt met meerdere, ieder in hun vak gespecialiseerde docenten en trainers. De opleiding zijn ervaringsgericht met veel praktijkoefening. In alle opleidingen en cursussen is het welzijn van de paarden een belangrijk aandachtspunt. Het bedrijf heeft het NOBCO assessment doorlopen, waarmee level 1 is geaccrediteerd op practitioner niveau. En de organisatie heeft KREAC opgezet; een register om ook na de opleiding ondersteuning te bieden bij het professioneel werken als equine assisted coach. Opleidingen Equine assisted coach level 1 en 2 Equine assisted kindercoaching Familieopstellingen met paarden Nascholing en bijscholing 21

22 Lynn Thomas en Hannelies Bongaerts EAGALA Lynn Thomas, LCSW, is from Utah, USA and obtained her Master s of Social Work degree from the University of Utah and her licensure as a Clinical Social Worker. She has over 16 years experience working with adolescents, families, individuals and groups in various settings including juvenile justice, wilderness and ranch therapy programs, private practice, and mental health agencies. As Executive Director for Aspen Ranch, a residential boarding school for troubled adolescents, she developed a program integrating horses as the primary treatment component. Lynn additionally served as Executive Director for the Aspen Achievement Academy, a wilderness therapy program. In 1999, she co-founded EAGALA as a nonprofit international association to provide education, standards, innovation and support to professionals incorporating Equine Assisted Psychotherapy and Learning. Along with her team, Lynn developed the organization s training and certification program and training manuals. Today, she continues to serve as EAGALA s Executive Director and leading its growth worldwide. Hannelies Bongaerts (NL) is samen met Mariël Schaefers netwerkcoördinator van EAGALA in Nederland. In 2010 kwam Hannelies in contact met EAGALA. Door haar werk als (gerechts)tolk kwam zij telkens weer in contact met kinderen, jongeren en volwassenen die trauma s hadden opgelopen in hun land van herkomst, tijdens hun reis naar Nederland, maar soms ook in Nederland. Bij haar werk als lerares Frans in het voortgezet onderwijs werd ze ook regelmatig geconfronteerd met kinderen en jongeren die van alles hadden meegemaakt. Deze leeftijdsgroep komt bovendien in hun ontwikkeling naar de volwassenheid ook allerlei groei uitdagingen tegen. Hannelies: M n ervaringen in het tolkwerk (justitie, jeugdzorg, politie, IND, advocatuur, psychiatrie), in het onderwijs en m n omgang met paarden hebben ervoor gezorgd dat ik op zoek ben gegaan naar een manier om dit te kunnen combineren en te kunnen delen met anderen. Zo ben ik bij EAGALA (Equine Assisted Growth and Learning Association) terechtgekomen. Deze methode past zo goed in mijn visie dat mensen hun eigen oplossing in zich dragen. Mijn rol tijdens de coaching en/of training bestaat uit het begeleiden van het groei- en veranderingsproces. Voorop staat dat het een proces is van de mensen zelf waarin zij geholpen, ondersteund of gestimuleerd worden door de paarden. Het gaat daarbij om hun eigen uitleg en interpretatie die zij eventueel inzetten in dat proces. Dit laatste gebeurt op bewust of onbewust niveau. Hannelies heeft gestudeerd aan de Universiteit van Amsterdam (Vertaalwetenschap) en aan de Vrije Universiteit (Universitaire Lerarenopleiding) en is op dit moment bezig met een premaster klinische psychologie aan de Universiteit van Leiden. 22

23 Corine Vogelaar Werken met Paarden Corine Vogelaar is opgeleid als communicatieadviseur en heeft jarenlange ervaring op dat terrein. Begin jaren 90 ontmoette zij Emiel Voest, waardoor zij kennis maakte met natural horsemanship. Na een intensieve periode van samenwerking op het Freestyle Trainingscentrum in Ruinen, startte zij in 2004 haar eigen bedrijf Centaur Vogelaar. Het combineren van dressuur en freestyle stond hier centraal. Gaandeweg verschoof de focus van het trainen van paarden (zowel freestyle als klassieke rijkunst) naar het trainen van mensen met behulp van paarden. Onder de naam Werken met paarden groeide, in samenwerking met onder andere een psychotherapeut en een reïntegratiecoach, het onderdeel equicoaching. Werken met paarden heeft nu voor wat betreft het coachen van teams een nauw samenwerkingsverband met Drijvende kracht, het bedrijf van Marieke van Ginkel ( in Onnen (Gr.). De opleiding voor professionals wordt uitgevoerd in samenwerking met Florentine van Vollenhoven, natuurgeneeskundig therapeut en als hoofdvakdocent verbonden geweest aan de Hogeschool voor Natuurlijke Gezondheid van Mens en Dier in Meppel ( Persoonlijk leiderschap Je onderzoekt jouw leidinggevende capaciteiten en je voorkeursstijl in het leiding geven, je inventariseert welke aanvullingen en verdieping je nodig hebt en je oefent met deze, voor jou nog nieuwe, aspecten. Teamontwikkeling Speciaal voor ambitieuze teams is het Kudde op Koers Programma ontwikkeld. Een teamontwikkelingstraject dat werkt aan de hand van de metafoor van leiderschap in een kudde paarden. Een traject dat alle teamleden vraagt in beweging te komen. Waarin je met elkaar werkt aan je samenwerkingsvaardigheden en je informele leiderschap. Zodat meerwaarde ontstaat door samenwerking. Opleidingstraject De cursus Werken met paarden voor professionals beslaat 11 dagen (en 6 dagdelen intervisie) en is gericht op professionals die: werkzaam zijn in de psychosociale zorg, maatschappelijke dienstverlening, in het onderwijs of in de complementaire zorg; werken met volwassenen en/of kinderen; affiniteit hebben met paarden en die eventueel hun praktijk uit willen breiden, dan wel een praktijk willen starten met paarden als co-coach. In de cursus krijg je coachingsvaardigheden aangereikt en maak je de vertaling naar de toepassingsmogelijkheden met paarden. 23

24 Dick Rochât Zicht op leiderschap Ik ben een creatieve geest met oog voor de medemens. Dit volgens een beschrijving van mijn drijfveren. Ten eerste ben ik mens, met alles wat ik meeneem. Mijn talenten, mijn kennis, mijn ervaring, mijn gevoelens en mijn angsten. Ik ben de vader van twee prachtige mannen en vriend van mijn lief. Ik geniet van de cultuur en de natuur om me heen en heb een groep geweldige vrienden waarmee ik lach, huil, bid en spiegel op dat we denken en doen. Bovenal houd ik van mensen, hun verhalen, wie en wat zij zijn, hun verschillen, overeenkomsten en dat wat hen ten diepste drijft. Mijn verhaal gaat over wat ik in mijn ontwikkeling als mens heb geleerd en wat dat heeft betekent voor mijn eigen leiderschap en mijn gedachten over wat leiderschap zou moeten zijn. Ik ben een vrije denker die dingen ziet, creëert en iets wil ontwikkelen dat voor een doorbraak kan zorgen. Ik ben in mijn element als ik dat wat nog niet zichtbaar of tastbaar is voor de mensen met wie ik werk dichterbij kan halen. Ik heb een scherp oog voor wat er mogelijk is, maar blijf gevoelig voor wat er in het heden speelt en hoe het verleden daarin doorklinkt. Ik ben in hoge mate geïnteresseerd in wat verbindend leiderschap is. Mijn leidmotief is : het hoofd zoekt, het hart vindt. 24

25 Josselien Janssens en Ineke Rietveld Eponaquest De kracht van de kudde De meeste mensen die zich met paardencoaching bezig houden zijn, of raken, bekend met het pionierende werk op dit vlak van de Amerikaanse bestsellerauteur Linda Kohanov. In haar boeken (meest recent verschenen: De kracht van de kudde) neemt ze ons mee in haar ontdekkingstocht naar wat paarden ons leren over onze psyche en emoties; het genezen van trauma; en de rol van non-verbale communicatie in leiderschap en teamsamenwering. De Eponaquest opleiding: vaardigheden voor sociale intelligentie Paarden zijn intelligente gevoelswezens die puur reageren op onze lichaamstaal en intenties, en niet op wat ons hoofd en woorden daarvan maken. Daarom geven ze ons feilloos inzicht in de 'overige 90%' van ons onbewuste functioneren, die bepaalt hoe we onze intenties omzetten in actie. In hun natuurlijke gedrag vinden we belangrijke antwoorden over hoe wij als mensen effectief met elkaar om kunnen gaan. Deze inzichten zijn door Linda vertaald in de Eponaquest aanpak voor training, coaching en equitherapie. Deze aanpak is al 20 jaar in ontwikkeling, in samenwerking met een groeiende groep van internationale experts. In 2002 startte Linda de Eponaquest opleiding in de VS. Sinds enige jaren is deze in Europa te volgen. Dit jaar start het eerste deel in Nederland: het NOW programma door senior Eponaquest Instructeur Carol Roush, met Nederlandse instructeurs Josselien Janssens (links) en Ineke Rietveld (rechts). Het doel van Eponaquest Instructeurs is meer dan alleen coachen: wij helpen mensen de vaardigheden te leren die we allemaal nodig hebben om in het zadel te blijven ons eigen unieke leven. En we bieden een netwerk van gelijkgestemden die op hun eigen manier met hetzelfde bezig zijn: de kracht van de kudde! De Eponaquest instrumenten helpen je jouw leven zo effectief mogelijk te leiden in de kuddes waar je lid van bent: in je team op de werkvloer, in je familie, in je relatie, vriendenkring en bij je hobbies. Het NOW programma is het mooiste cadeau dat je jezelf kunt geven. Kom naar de Eponaquest stand in het strodorp voor een gratis mini-coaching, en ontdek wat de weg van het paard voor jou betekent! Eponaquest opleiding: 25

26 Dirk Jan Lekkerkerker Buro voor Coaching In alles wat ik doe is eerlijk naar mijzelf zijn de belangrijkste schakel. Pas dan kan ik eerlijk zijn naar anderen. Dan ben ik klaar om De wereld te ontdekken. Dan kan ik alle mogelijkheden die er zijn gaan gebruiken. Ik moet ze echter wel zien. Daarvoor dien ik uit mijn comfortzone komen. Dat doe ik graag op een speelse manier. Ze noemen mij ook wel een In bewegingzetter': Ondernemerscoach Ondernemen en internet Drijfveren Ik zoek graag leermomenten op, verken grenzen en ik doe dat het liefst op een speelse manier. Ik zet zo een beweging in gang. Ook voel ik mij betrokken bij mijn omgeving, ben ik mij bewust dat we afhankelijk zijn van elkaar. Daar wat dat kan wil ik mijn bijdrage leveren. Omdat ik geloof dat we samen verder kunnen komen. Wat ik in mijn omgeving zie is dat veel professionals aan het werk zijn als zelfstandige. Ze zijn gedreven door passie voor hun vak. Echter ik zie ook dat omzet en uiteindelijk plezier achter blijft. Het vak 'ondernemen' wordt onvoldoende beheerst. Dit begint naar mijn idee een maatschappelijk vraagstuk te worden. Met de leergang Authentiek Ondernemen willen wij bereiken dat mensen bezielend en duurzaam ondernemend gedrag gaan vertonen en in staat zijn een degelijk inkomen te creëren in een steeds veranderende samenleving. Dat bereiken we door: Bewust worden en ontwikkelen van ondernemerseigenschappen die passen bij jou als uniek persoon. Daarmee kan je jouw visie en missie afstemmen op je persoonlijke drijfveren en overtuiging. Hierdoor wordt jouw ondernemend zelfvertrouwen verstevigd. Resultaat is dat je meer ondernemend gaat denken, kijken en handelen. Je gaat vanuit je innerlijke kracht en souplesse je eigen ondernemende koers varen. Resultaat op middellange termijn is dat je vorm en inhoud gaat geven aan je ondernemerschap. Dit zal leiden tot een evenwichtige groei en consolidatie van je bedrijf. 26

27 27

28 Suzanne Huijs Paardenschilderijen Suzanne Huijs: Ik ben gefascineerd door paarden, omdat ze tegelijk sterk en kwetsbaar zijn, en sereen, dapper en angstig, aards en spiritueel. In paarden herken ik mijn eigen binnenwereld en ze laten me zien waar mijn kracht, angsten en verlangens zitten. Eigenlijk wil ik niets liever dan meebewegen met de volle kracht van een paard, helemaal kunnen rusten in zijn zachtheid en de wind vrij door onze gezamenlijke manen laten waaien. Paarden trekken me aan door alles wat ze zijn, ze spiegelen me en ze kunnen me raken in het diepst van mijn ziel. Het is hierom dat ik paarden schilder en mijn schilderijen graag met anderen deel. Suzanne Huijs (1970) is beeldend kunstenaar, tekstschrijver en creatief ondernemer. Ze woont en werkt in het Betuwse Beusichem. Je bent altijd welkom voor atelierbezoek of bij een expositie (zie agenda op haar website). Ontdek meer paardenschilderijen, pentekeningen, fijne teksten en andere creatieve zaken op PaardenCoachCongres arde Cong ngre res

29 Christien van Harten Manege de HartenHoeve Christien van Harten heeft samen met haar partner Hein van Harten en hun vier kinderen gedurende dertien jaar manege de Hartenhoeve opgezet tot een volwaardig zorgbedrijf. Samen hebben zij een groot pleeggezin. Daarnaast geeft Christien les aan MBO Helicon voor de opleiding Zorg&Paard en is zij theologe. Zorgmanege de HartenHoeve ligt op een centrale, goed bereikbare locatie, en is in onze ogen een plek die staat voor Practise what you preach. Over de HartenHoeve September 2001 startten Hein en Christien van Harten de HartenHoeve. De zorg op de manege is opgebouwd rondom het zorgdragen voor dieren en mensen die de paardensport beoefenen. Hiervoor zijn gediplomeerde instructeurs aangesteld. Samen met professionele zorgdragende en coördinerende werkers vinden hulpvragers hun recreatie-, werk- of woonplek op de manege. In samenwerking en uitwisseling met de vele verschillende opleidingen wordt er gestreefd naar blijvende groei van kennis en expertise. De Missie van de manege is 3-voudig: 1. Bieden van zorg op maat. 2. Het bieden van een veilige omgeving om de paarden sport uit te oefenen. 3. Integratie. Hooiweg 5, 4158 LE Deil, Nederland PaardenCoachCongres arde Cong ngre res

30 Acht belangrijke wetenschappelijke argumenten die onderbouwen dat coaching met paarden effect heeft Gezien de recente aandacht in de media is het belangrijk dat je als therapeut of coach met paarden kunt uitleggen aan je toekomstige opdrachtgevers en klanten dat er positieve resultaten zullen zijn voor je cliënten (effect). Het is krachtig als je er zelf in gelooft, maar nog krachtiger als je wetenschappelijke argumenten kunt gebruiken. We gaan uit van kennis uit de therapiewereld. Als we voor nu aannemen dat voor coaching dezelfde kennis toepasbaar is, zijn de belangrijkste factoren die aan effect van coaching bijdragen: De cliënt zelf (40%), De cliënt-coach relatie (30%), Placebo factoren (15%) en Methoden (15%) 1. De cliënt bepaalt het grootste deel van het effect (40%). Zijn intelligentie, persoonlijkheid, sociale netwerk, huidige omstandigheden, motivatie en inzet zijn bepalende factoren. De coach kan invloed uitoefenen op de motivatie en inzet van zijn cliënt. Motivatie is namelijk een proces dat fluctueert en de coach kan zijn openheid, eerlijkheid en enthousiasme en inzetten om de motivatie van de cliënt te vergroten. De inzet van een paard kan motivatie en inzet van de cliënt verhogen. Het prettig samenzijn met een paard en de eerlijke feedback die ze geven werken motivatieverhogend. Bovendien vinden veel cliënten (zeker kinderen) activiteiten met paarden prettiger dan diepgravende gesprekken en zullen dan meer inzet tonen. 2.De cliënt-coach relatie bepaalt een groot deel van het effect (30%). Volgens de humanistische visie dient een coach drie elementen in te zetten: congruentie, onvoorwaardelijke positieve acceptatie en empathie. Wat de coach ook doet, het is de door de cliënt ervaren warmte, begrip en acceptatie die de relatie bepalen. Mensen (ook hulpverleners) die vergezeld worden van een dier worden gemiddeld aardiger gevonden. Je hebt de klik met je cliënt daardoor gemakkelijker/sneller voor elkaar. Een coach die met dieren werkt, zal bovendien congruent moeten zijn, omdat dieren anders niet meewerken. 3.Placebo effecten: de cliënt brengt zijn verwachtingen en hoop op een positieve uitkomst mee. Het effect is krachtig (15%). Placebo effecten veranderen aantoonbaar iets in de hersenactiviteit van mensen. Coaches die een sterk geloof in eigen kunnen hebben en dit op de cliënt overdragen maken gebruik van dit placebo effect. Als coach met paarden heb je meer vertrouwen in het proces doordat de reacties van je paarden het verloop van de coaching bepalen, wat je geloof in eigen kunnen versterkt. De gebruikte methode maakt 15% uit van het effect. Het inzetten van paarden als methode kent een aantal elementen die bijdragen: 4. Het belang van positieve emoties. Positieve emoties zorgen voor een vergroting van het bewustzijn van de cliënt en verbreden zijn gedachte-actie repertoire: hij krijgt gemakkelijker toegang tot intellectuele en psychologische bronnen in hemzelf. Biologisch: het lichaam komt in een meer ontspannen toestand waar hormonen als oxytocine, dopamine en serotonine zorgen voor positieve verandering (zoals afname van stress) in hersenen én gehele lichaam. Dat gebeurt ook in contact met paarden. Tijdens een coachsessie kunnen ze daardoor rustiger worden, meer helder nadenken en daardoor ook weer oplossingen zien voor hun problemen. PaardenCoachCongres arde Cong ngre res

31 5.Geluksonderzoek laat zien dat er maar een kleine verschuiving richting wat extra positieve emoties nodig is voor mensen om zich gelukkiger te gaan voelen. Dit zou deels het effect van coaching kunnen verklaren: in coaching voelen mensen zich vaak gehoord, gezien, gewaardeerd, wat in de maatschappij niet meer zo vanzelfsprekend is. Dit zorgt voor positieve emoties bij de cliënt zodat deze opschuift naar zich gemiddeld gelukkig(er) voelen. De inzet van dieren/paarden kan hieraan veel toevoegen: veel mensen worden blij van contact met dieren. Bij het werken met paarden is in pilotstudies al aangetoond dat bij cliënten positieve emoties ontstaan. 6. Werken vanuit sterktes. Wanneer mensen worden aangesproken op hun sterktes dan activeert dat positieve emoties. Wetenschappelijk onderzoek toont dat mensen die hun sterkten inzetten: een hogere energie en vitaliteit hebben; gelukkiger zijn; meer zelfvertrouwen, zelfeffectiviteit en eigenwaarde hebben; meer veerkracht hebben; eerder hun doelen behalen; beter presteren op het werk en meer betrokken zijn; effectiever zijn in zichzelf ontwikkelen. Op een goede manier inzetten van paarden spreekt cliënten aan op hun sterktes: bij de activiteiten/oefeningen die met paarden gedaan worden zorgt de coach ervoor dat er positieve feedback op het resultaat wordt gegeven. 7. Uit onderzoek blijkt dat de persoonlijkheid van de coach uitmaakt: een hogere score op zorgvuldigheid, openheid voor ervaringen, emotionele stabiliteit (uit de Big Five) voorspellen betere transfer van coachingsinzichten naar de werk- of leefomgeving. Coaches die met paarden werken moeten per definitie zorgvuldiger, open en emotioneel stabiel zijn, omdat zij anders niet met deze hoog gevoelige dieren kunnen werken. 8. In ons dagelijks leven zouden onze onbewuste ervaringen en hoe we deze verwerken wel eens vele malen belangrijker kunnen zijn dan wat we bewust ervaren en onder woorden brengen. Paarden communiceren non-verbaal en beïnvloeden daarmee ons onbewuste. Uit onderzoek is gebleken dat ons lichaam (en ook dat van het paard) onbewust non-verbale signalen oppikt via neuronen in hart, ingewanden en hersenen. Door het werken met paarden leren we deze signalen ontvangen, herkennen en kunnen we ze bewust verwerken. Contra-indicaties Er bestaan zeker methoden die maken dat de cliënt zich slechter gaat voelen. Dit zijn methoden die niet passen bij de cliënt en waar elementen van controle, kritiek en te veel focussen op problemen aanwezig zijn. Al deze elementen faciliteren negatieve emoties in een cliënt. Er is bewijs dat de coach die de methode aanpast aan de individuele cliënt en een methode weet te kiezen die enthousiasme, motivatie en hoop van de cliënt faciliteert daarmee de effectiviteit van de coaching vergroot. Dit wil dus zeggen dat als je cliënt niets met paarden heeft, erg angstig is, of er totaal niet in gelooft, deze methode niet zo goed zal passen. En als de cliënt het gedrag van het paard als controle of kritiek beschouwt en vindt dat het paard (of jij) teveel op zijn problemen focust, dan zal de effectiviteit van het inzetten van het paard teniet gedaan worden. Auteur: Carla Rutgers van PaardenCoachCongres arde Cong ngre res

32 32