Samen voor de menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit

Transcriptie

1

2 Inleiding Samen voor de menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit In de afgelopen periode is de SP er samen met haar coalitiepartner in geslaagd in Wormerland het bestaande sociale beleid overeind te houden en op sommige punten er zelfs een beter sociaal beleid aan toe te voegen. Dit tegen de stroom van bezuinigen en afbraak in. Desalniettemin blijft onze leidraad recht overeind en trekken wij ook de komende raadsperiode weer ten strijde voor de menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit vormen de leidraad voor het werk van de SP op lokaal, regionaal, provinciaal, nationaal en internationaal niveau. We koppelen deze begrippen steeds aan een rationele analyse van omstandigheden en ontwikkelingen. In dit programma beschrijft de SP haar kijk op de samenleving van Wormerland en presenteert ze haar plannen voor de komende raadsperiode. Bij menselijke waardigheid gaat het om het recht van een ieder op bestaanszekerheid en op een eerlijke kans om te streven naar geluk. Ieder mens is voor zijn denken en doen zelf verantwoordelijk en moet in vrijheid kunnen meebeslissen over hoe we met elkaar leven en werken. Bij de afspraken die we zo maken staat respect voor alles wat leeft centraal. Bij gelijkwaardigheid van mensen gaat het om de noodzakelijke aanwezigheid van brede tolerantie in de hele samenleving en respect van ieder mens voor de ander, ongeacht opleiding, inkomen, maatschappelijke positie, woonsituatie of afkomst. Elke vorm van discriminatie of achterstelling dient afwezig te zijn. Bij solidariteit gaat het om de erkenning van het feit dat niet iedereen hetzelfde is, ook al zijn we gelijkwaardig. Waar nodig moeten we elkaar helpen en voor elkaar zorgen, niet uit medelijden of als intuïtief goed handelen, maar vanuit het besef dat er altijd ongelijke situaties zullen zijn en dat we er als gemeenschap naar moeten streven om iedereen erbij te houden. Wij zijn bij de SP idealisten met realiteitszin. Wij zijn er ons dan ook van bewust dat de Nederlandse regering er helaas voor heeft gekozen de crisis niet te laten betalen door de rijken, maar af te wentelen op de gewone mensen. Tientallen miljarden steun aan de bankensector worden en werden aan de gemeenten doorberekend middels jarenlange bezuinigingen. Tientallen miljarden steun aan de bankensector zullen via de gemeenten doorberekend worden aan hen die het moeilijk hebben. De ouderen, de kinderen, de werklozen, de zieken en de mensen met een beperking zullen het als het aan deze regering ligt in de komende jaren nog moeilijker krijgen dan ze het nu al hebben. We beloven in de eerste plaats dat de SP, samen met de Wormerlanders, het verzet zal organiseren tegen dergelijke maatregelen. In de tweede plaats zal de SP, waar we de bezuinigingen niet kunnen voorkomen, de bezuinigingen anders invullen. Want socialisten maken daarin nu eenmaal andere keuzes. Wij hebben de eer ons verkiezingsprogramma te presenteren, dat we als antwoord op het ijskoude Nederlandse beleid tegen de stroom in noemen.

3 1 OVER- gemeenten De gemeente Wormerland vormt samen met de gemeente Oostzaan de organisatie OVER- gemeenten. Deze ambtelijke samenwerking is het antwoord op de doorgeslagen herindelings- en fusiedwang van de Rijksoverheid. Samen met Oostzaan gaat Wormerland voldoende toegerust de toekomst in. Om herindeling ook in de toekomst te voorkomen moeten meer gemeenten participeren in OVER- gemeenten. In de komende tijd zal de SP er zich actief voor inzetten om meer omliggende gemeenten bij OVERgemeenten te betrekken. We willen ons goed beheerde geld niet overleveren aan probleemgemeenten als Zaanstad of Purmerend. 2.1 Ruimtelijke ordening en huisvesting Een goede en betaalbare woning is een grondrecht voor iedereen. Dit recht staat ook in Wormerland nog steeds onder druk. Voor mensen met een kleine beurs en vooral voor zorgvragers en starters, die aangewezen zijn op sociale huisvesting, ziet het er slecht uit. In de afgelopen jaren zijn de wachtlijsten niet afgenomen. Nieuwbouw is er nauwelijks nog. Door de verhuurdersheffing stijgen de huurprijzen van sociale woningen in de komende jaren tot ongekende hoogten. Voor renovatie van de bestaande woningvoorraad is bij de woningcorporaties onvoldoende geld aanwezig. Dit alles wordt afgewenteld op de huurders, die veelal onvoldoende middelen hebben om dit op te vangen. Behalve voor een sociaal huurbeleid blijft de SP zich inzetten voor kwaliteitsverbetering van de bestaande huurwoningen. Wormerwonen moet een woningcorporatie blijven met extra aandacht voor onderhoudsprogramma s en bewonersparticipatie. De SP zal zich kritisch blijven opstellen waar het de verkoop van sociale huurwoningen betreft en afspraken maken waarmee de sociale volkshuisvesting is gebaat. Ook wie een gezonde huizenkoopmarkt wil, is gebaat bij het bouwen van veel goede huurwoningen. Renovatie moet boven sloop gaan. Kleine woningen moeten geschikt gemaakt worden voor starters en ouderen. Over het algemeen moet elke woning levensbestendig gemaakt worden, zodat zowel jonge gezinnen als ouderen en mindervaliden er kunnen wonen en dat een leven lang. Mensen met (huur)schulden worden niet zomaar uit hun woning gezet. De SP streeft ernaar de schuldhulpverlening zo te verbeteren dat het voor mensen mogelijk wordt hun schulden af te lossen en opnieuw te beginnen in plaats van hun woning kwijt te raken. Alle huurders krijgen de kans om te bewijzen dat zij hun huurwoningen goed kunnen bewonen en onderhouden. In Wormerland worden geen woongebieden ingericht of aangewezen waar armen of mensen met problemen worden geweerd. Samen met andere gemeenten moeten wij de handen ineenslaan en actief pleiten bij de rijksoverheid voor een sociaal huurbeleid en een grotere en meer sociale woningproductie. Tenminste 70% van de vrijkomende en nieuw gebouwde sociale huurwoningen moeten worden toegewezen aan de inwoners van Wormerland. 2.2 Schaarse ruimte verstandig verdeeld Ruimte om te bouwen is schaars in onze gemeente. Toch zijn er nog mogelijkheden om woningen in de gemeente Wormerland te bouwen. Wij denken hierbij aan de gebieden

4 Poort van Wormer, Zaandriehoek en Neck. De SP vindt dat deze gebieden zo snel mogelijk benut moeten worden voor woningbouw, waarvan tenminste 30% sociaal moet zijn. In andere gebieden binnen de gemeente is de SP voor het behoud van de contouren van het Bestaand Bebouwd Gebied, waarbinnen mag worden gebouwd. Binnendorpse vernieuwing en binnendorps bouwen gaan daarbij voor uitbreiding in oppervlakte van de dorpen. De inrichting van de dorpen wordt bepaald door de behoeften van de hele bevolking. Het open, groene buitengebied, dat zo kenmerkend is voor Wormerland, moet behouden blijven. Voor de dreigende verruiging en vermoerassing worden oplossingen gevonden. De toegankelijkheid van de open ruimte rondom de dorpen moet behouden blijven en uitgebreid worden, met name voor wandelaars, fietsers en ongemotoriseerd varen. Voor het behoud van de natuur en het open landschap is uitbreiding van wonen op het water onwenselijk. 2.3 Levendige wijken en dorpen Wijken en dorpen moeten gemengd, levendig en levensloopbestendig zijn. In levendige wijken en dorpen wonen starters, alleenstaanden, samenwonenden, kleine en grote gezinnen, ouderen en zorgvragers door elkaar en met elkaar. Grote en kleine, dure en goedkope, koop- en huurwoningen wisselen elkaar af. Er is veel groen en voldoende speelgelegenheid. Scholen, winkels en mogelijkheden tot ontspanning zijn in elke wijk en in elk dorp aanwezig. Er is openbaar vervoer op loopafstand of een belbus. Openbaar groen kan in beheer worden gegeven bij de inwoners. Zij die zich geroepen voelen om in het openbaar groen te tuinieren of voedsel te verbouwen moeten hiertoe de kans krijgen. Voorwaarde is dat het openbaar groen ook daadwerkelijk openbaar blijft, hekken en schuttingen mogen niet geplaatst worden in het openbaar groen. Verkoop van openbaar groen aan inwoners wordt omgebogen naar beheer van openbaar groen door inwoners. In de openbare ruimte worden ontmoetingsplekken voor inwoners gecreëerd. Kleinschalige en milieuvriendelijke bedrijvigheid wordt gestimuleerd, net zoals het boeren als hobby en het houden van bijen. Volkstuincomplexen blijven belangrijk. Het niveau van onderhoud van wijken en dorpen blijft gelijk, inwoners worden gestimuleerd hun eigen leefomgeving schoon te houden en te onderhouden. De gemeente gaat het wijkgericht werken uitbreiden en in de hele gemeente invoeren. Schoolpleinen blijven speelplaatsen voor de buurt en worden zo nodig beter voor dit doel ingericht. 2.4 Renovatie in plaats van sloop Gezien de huidige economische crisis en de verhuurdersheffing is het niet waarschijnlijk dat er binnenkort wijken worden gesloopt en nieuwe wijken worden gebouwd. Het is echter ook niet waarschijnlijk dat de economische crisis altijd zal blijven duren. Bij wijkvernieuwingsprojecten is slopen alleen een optie als de woningen van aantoonbaar slechte kwaliteit zijn, als 70% van de huurders met de sloop instemmen, als er geen huurders belangstelling hebben voor de woningen en als de wachtlijst voor sociale huurwoningen niet langer wordt. Als er dan toch gesloopt kan worden, laten wij op beoogde bouwterreinen zogenaamde tijdelijke natuur ontstaan. De beste optie is in alle andere gevallen renovatie en daarmee het behoud van het karakter van de wijk of het dorp, de sociale samenhang en de sociale woningvoorraad. Op de korte termijn kan renovatie van woningen ook een economische impuls geven.

5 2.5 Duurzaam bouwen Het is belangrijk dat woningen gezond, veilig, milieuvriendelijk en energiezuinig zijn. Woningen worden zodanig ontworpen dat ze flexibel te gebruiken zijn, toegankelijk en aanpasbaar voor zorgvragers en levensloopbestendig zijn. De aanschaf van zonnepanelen en kleine windmolens wordt gestimuleerd, evenals het gebruik van aardwarmte en mestvergisting. Openbare gebouwen worden zodanig ontworpen dat ze in de toekomst ook een andere functie kunnen krijgen. Bedrijfsgebouwen kunnen, na leegstand, herbestemd worden als woongebouwen. Duurzaam in meerdere opzichten, zoals bijvoorbeeld energiegebruik, hergebruik en materiaaltoepassing is goed voor het milieu en bespaart de bewoners op termijn veel geld. Het renoveren van woningen naar een meer energiezuinig gebruik kan een economische impuls geven. 2.6 Het nieuwe dorpscentrum in Wormer Het nieuwe dorpscentrum in Wormer nadert zijn voltooiing. Aan de wensen van de winkeliers, de klanten en de omwonenden werd voldaan. Het winkelaanbod is gegroeid. Dit stemt de SP tot tevredenheid. Er moet ook een nieuwe MFA komen in het dorpscentrum van Wormer. De MFA dient een echte centrumfunctie te krijgen waar elke inwoner van Wormerland gebruik van kan maken. De MFA moet onderdak bieden aan verenigingen, cultuur, maatschappelijke voorzieningen, een bibliotheek en het ouderen- en jongerenwerk. Ook mensen met problemen op velerlei gebied moeten hier terecht kunnen. 2.7 Bedrijventerreinen Nieuwe bedrijventerreinen kunnen alleen worden aangelegd als er bewezen ruimtegebrek is en er niet elders bedrijven leegstaan die voor een ander doel verbouwd kunnen worden. Bouwtechnisch goede panden mogen niet gesloopt worden. Bedrijfspanden die overbodig zijn geworden moeten een andere functie krijgen, waarbij een woonbestemming nadrukkelijk tot de gewenste oplossingen behoort. Op bedrijventerreinen moet in een ruime mate groen aanwezig zijn en wordt, op leegstaande grond, de ontwikkeling van zogenaamde tijdelijke natuur gestimuleerd. De gemeente gaat over tot de actieve handhaving van de leegstandsverordening. 2.8 De schone straat Steeds meer verpakkingsmaterialen zijn niet biologisch afbreekbaar. Steeds meer producten worden meervoudig verpakt in niet- afbreekbare verpakkingen. Op straat zwerft steeds meer zwerfvuil rond. De gemeente alleen kan de straten niet schoonhouden en dit probleem niet oplossen. Naast een grotere inspanning van de gemeente om de straat schoon te houden en het afval gescheiden in te zamelen wordt ook van de ondernemers, winkeliers en inwoners een grotere inzet verwacht. De ondernemers en winkeliers houden de openbare ruimte rond hun bedrijfspanden en winkels schoon en leveren hun afval gescheiden in. De inwoners houden de ruimte rondom de woningen schoon en scheiden hun afval. Er wordt strenger gehandhaafd op het verspreiden van afval in de openbare ruimte. Voor het gescheiden inzamelen van diverse soorten afval (glas, oud papier, plastics, blik) komen er milieuparkjes.

6 3 Zorg en welzijn De zorg moet menselijk, sociaal en voor iedereen bereikbaar zijn. De SP staat voor eenvoudige procedures en zo nodig direct starten met zorg. De kwaliteit van de zorg hangt niet af van regels of registraties, maar van goed opgeleide, zelfstandige professionals die het vertrouwen krijgen dat zij goed werk leveren. Regels zijn belangrijk om er voor te zorgen dat er geen rechtsongelijkheid ontstaat en geen willekeur, maar om fraude te voorkomen. Verantwoording afleggen over gemeenschapsgeld is goed, maar kan in de praktijk doorslaan in verregaande administratieve rompslomp. De SP wil de verantwoording op een andere manier organiseren, waarbij het vertrouwen in de professionals voorop staat. Kleinschalig georganiseerd op wijk- en dorpsniveau komen zorg en welzijn het beste tot hun recht. In het wijkgericht werken van de gemeente wordt ook de zorg meegenomen. Het inzetten van vrijwilligers en mantelzorgers in de zorg mag slechts als ondersteuning van de professionals. Het mag niet ten koste gaan van betaalde arbeidsplaatsen of van de arbeidsvreugde die professionals ervaren wanneer zij doen waarvoor zij hebben gekozen, namelijk fatsoenlijke zorg leveren. Het mag al evenmin ten koste gaan van de gezondheid van mantelzorgers en vrijwilligers, die de hun opgelegde taak vaak moeten doen naast een betaalde baan en de zorg voor hun gezin. De SP ziet erop toe dat de gemeente zijn zorgplicht serieus neemt, voor iedereen, ook in alle incidenteel voorkomende gevallen. 3.1 Wmo De gemeenten krijgen steeds meer taken op het gebied van de Wmo. Ook krijgen de gemeenten te maken met steeds meer bezuinigingen in de zorg. De SP zal zich bij de te maken keuzes steeds inzetten op kwaliteit en beschikbaarheid van de zorg. Bezuinigingen van het kabinet op het gemeentefonds en de Wmo mogen niet leiden tot een kwaliteitsvermindering van de zorg. De gemeente zorgt ervoor dat de huishoudelijke verzorging betaalbaar en voor iedereen bereikbaar blijft. De gemeente zorgt ervoor dat de begeleiding en verzorging van mensen met een zorgvraag op goed niveau gehandhaafd kan blijven. Het verstrekken van hulpmiddelen blijft ook noodzakelijk, maar deze hulpmiddelen behoeven niet altijd nieuw te zijn. Voor het vervoer van ouderen en gehandicapten moet naast een goede AOV- voorziening ook een belbus beschikbaar zijn. 3.2 De Kanteling De Kanteling heeft ervoor gezorgd dat zorgvragers niet automatisch meer hulp via een indicatiestelling krijgen. Met cliënten worden gesprekken gevoerd over wat zij zelf kunnen organiseren voordat de gemeente met een aanbod komt. De Kanteling mag er niet toe leiden dat de zorg ondermaats wordt en leidt tot verschraling van het zorgaanbod. Zorgvragers mogen niet in eenzaamheid verkommeren en aan hun lot overgelaten worden. Bovendien moet het eigen netwerk van de zorgvrager niet te zwaar belast worden. Om de zorgbereidheid van vrijwilligers en mantelzorgers te behouden moeten er voor hen kostenloze voorzieningen (zoals respijtzorg en begeleiding) georganiseerd worden. 3.3 Voorzieningen in de wijk De zorg wordt op wijk- en dorpsniveau georganiseerd en er komen voldoende voorzieningen. Dit is maatwerk. De SP wil dat mensen hun eigen keuzes kunnen maken. Zorg- en hulpbehoevenden hebben een keuze of zij zo lang mogelijk thuis willen blijven of

7 in een kleinschalige zorgvoorziening gaan wonen. Daar dient de zorg op te zijn afgestemd. Alle drempels die dit verhinderen moeten worden weggenomen. In wijkteams, bestaande uit professionals op het gebied van zorg en welzijn vindt regelmatig afstemming plaats. De SP kiest voor een sturende rol van de gemeente in dit proces. Voor mensen die meer zorg behoeven en er graag willen wonen blijft het verzorgingshuis bestaan. 3.4 Jeugd Ook de jeugdhulp wordt ondergebracht bij de gemeente. In de gemeente is een Centrum Jong waar zowel ouders als jongeren met hun vragen terecht kunnen. De SP wil ook de jeugdhulp koppelen aan de wijkteams, zodat naast het Centrum Jong ook een drempelloze voorziening voor jongeren en hun ouders ontstaat waarvan zij hulp kunnen verwachten. Voor jongeren boven 12 jaar moeten er meer voorzieningen komen. Naast sportclubs en verenigingen en naast t Is Zo moeten jongeren ook elders terecht kunnen. De SP wil dat er daarom in alle wijken en dorpen voorzieningen komen waar jongeren, met enige mate van toezicht, met elkaar bezig kunnen zijn. Jongeren wordt ook gevraagd te participeren daar waar het gaat om voorzieningen die voor hen in het leven worden geroepen. Naar de wensen van jongeren wordt geluisterd. 4 Natuur, milieu en dierenwelzijn Voor onze toekomst, de toekomst van onze kinderen en van de volgende generaties heeft de zorg voor het milieu hoge prioriteit. De komende jaren zullen we ons nog meer inspanningen moeten getroosten om het milieu in Wormerland nog meer te verbeteren en wat er aan natuur is te behouden en te onderhouden. Wij moeten zorgen voor een grotere biodiversiteit en onze leefomgeving gezond houden en gezonder maken. Wij streven ernaar een energieneutrale gemeente te worden. Het energiegebruik in de gemeente moet dan even groot zijn als de energie die in de gemeente wordt opgewekt. De SP kiest voor maatregelen die zorgen voor minder energiegebruik en ervoor zorgen dat er meer duurzame energie wordt opgewekt. Bij alle energieleveranciers moet erop worden aangedrongen dat de vormen van niet- duurzame energie worden afgestoten en daarvoor in de plaats duurzame energie wordt geproduceerd. Er komen steeds meer mogelijkheden waarvan wij gebruik kunnen maken. De gemeente mag alleen duurzame energie opwekken en aankopen. 4.1 Behoud en verbeter natuur in alle kernen De SP zet zich in voor behoud, onderhoud en verbetering van parkjes en plantsoenen. Er zijn alternatieven voor ecologisch onderhoud van bermen, parken en plantsoenen en ander openbaar groen. Eén van de alternatieven is ecologisch beheer door middel van een schaapskudde. De SP wil onderzoeken of dit ook voor Wormerland mogelijk is. De inwoners kunnen het openbaar groen zelf beheren. Op braakliggende terreinen gaan we voor zogenaamde tijdelijke natuur. Voor nieuwbouwprojecten zijn er standaardnormen voor groen en speelruimte. Op bedrijventerreinen moet groen gepland en geplant worden. Onze groene gebieden moeten ook groen blijven, dus geen bebouwing van onze natuurgebieden.

8 4.2 Zelf het goede voorbeeld geven In de zorg voor milieu, natuur en dierenwelzijn kan de gemeente zelf verbeteringen realiseren door middel van een goed gemeentelijk voorbeeldgedrag. De gemeente Wormerland kan binnen de organisatie van OVER- gemeenten nog meer letten op energie- en papierverbruik, meer schone gemeentelijke voertuigen aanschaffen, afvalscheiding maximaal realiseren en onkruidbestrijding op milieuvriendelijke wijze uitvoeren. 5 Werk en inkomen De SP ziet mensen liever aan het werk dan in een uitkering. Maar werk moet lonen en mensen in staat stellen tot een zelfstandig bestaan. De gemeente kan niet aan inkomenspolitiek doen. Wij kunnen het minimumloon en de diverse uitkeringen niet verhogen. Wij kunnen wel bevorderen dat meer mensen aan het werk komen, dat een aantal zaken voor mensen met een laag inkomen toegankelijker worden en dat hulp geboden wordt aan mensen met schulden. Door de gemeente Wormerland wordt dit alles tot nu toe voortvarend en rechtvaardig opgepakt. Goede voorlichting aan uitkeringsgerechtigden over hun rechten en plichten blijft van belang en is ook een taak van de gemeente. Fraude moet tegengegaan en voorkomen worden. Om het goede voorbeeld te geven aan andere werkgevers moet de gemeente Wormerland zelf een perfecte werkgever zijn en via social return mensen met afstand tot de arbeidsmarkt van eerlijk werk tegen een eerlijk loon voorzien. Voor mensen met werk die ook vrijwilligerswerk doen hebben wij grote bewondering. Evenzeer bewonderen wij de mensen die met behoud van uitkering vrijwilligerswerk doen. Deze mensen roepen een halt toe aan de individualisering van de maatschappij en de afbrokkelende gemeenschapszin. Ook werken zij aan de toekomst van anderen en zichzelf. Maar vrijwilligerswerk blijft uiteraard vrijwillig. Bezuinigingen op betaalde professionele banen keuren wij af. 5.1 Samen zijn wij sterk De SP is voorstander van de toegangsgrens voor minimavoorzieningen van 120%. De verschillende regelingen en voorzieningen voor mensen met een laag inkomen blijven behouden. De SP zal zich inspannen voor een maximaal bereik. In de afgelopen raadsperiode is dit gelukt, in de nabije toekomst wordt dit een hele klus. Het armoedebeleid van de gemeente is van groot belang voor het in stand houden van een eerlijke samenleving. Wij moeten er alles aan doen om kinderen te beschermen tegen de gevolgen van armoede. Daarbij is ook aandacht voor hun voedingstoestand belangrijk. Niemand mag tussen de wal en het schip raken. Ook mensen met een uitkering hebben recht op een menswaardig bestaan, zodat zij mee kunnen doen in de maatschappij. 5.2 Bestaande banen, nieuwe banen Voor het in stand houden van de werkgelegenheid is het behoud van arbeidsplaatsen en het begeleiden naar werk van groot belang. Voor het behoud van bestaande banen is investeren uiterst belangrijk. Werkgevers worden gestimuleerd om meer mensen in dienst te nemen om het evenwicht te herkrijgen. Ook mensen met een arbeidshandicap, jongeren en ouderen moeten aan de slag blijven en komen. De SP streeft naar het scheppen van een goed vestigingsklimaat, gericht op duurzame werkgelegenheid. De SP wil naar een maatschappelijk verantwoord ondernemerschap en volledige social return on

9 investment. 5.3 Nu leren, straks werken Naar school gaan nu doe je om straks te kunnen werken. Het onderwijs en de arbeidsmarkt moeten goed op elkaar aansluiten. Wij zien dat er in de ene sector veel werkloosheid is, terwijl de andere sector veel handen en hoofden tekort komt. Dit tij moeten wij keren. De scholen in de Zaanstreek moeten bij hun opleidingen rekening houden met de banen die gevraagd worden. In de regio Zaanstreek- Waterland stellen wij de ondernemers voor hun aanbod van werkgelegenheid te laten aansluiten op schoolverlaters, zodat de Wormerlandse schoolverlaters na hun schooltijd ook daadwerkelijk en dichtbij aan de slag kunnen. Leerlingen en ondernemers zijn hierbij gebaat. 6 Verkeer en vervoer Goede bereikbaarheid en goede luchtkwaliteit zijn levensvoorwaarden voor onze dorpen en kernen. Het openbaar vervoer in Wormerland is niet zeer uitgebreid. Evenmin worden alle kernen door een buslijn aangedaan. De SP zet zich in voor een goed en goedkoop openbaar vervoer, fijnmazig en frequent, zodat dit een alternatief kan bieden voor de auto. Als kleine kernen niet door middel van een uursdienst met een bus kunnen worden aangedaan, stellen wij voor een belbus in Wormerland in te stellen. Daarnaast moet er veel aandacht zijn voor fietsers en voetgangers. Goed beheer en onderhoud van de infrastructuur heeft voorrang op nieuwe wegen. Parkeren is een recht, maar niet het recht van de sterkste. Uiteraard moet er op wijkniveau voldoende parkeerruimte zijn, maar de openbare ruimte is vooral bestemd voor wandelen, fietsen en spelen. 6.1 De stoep, de rijbaan voor voetgangers De SP vindt dat trottoirs en voetpaden obstakelvrij, vlak en daardoor toegankelijk moeten zijn voor rolstoelen, rollators en andere hulpmiddelen van voetgangers met een beperking. Dit betekent ook dat er geen auto s geparkeerd worden op de stoepen en dat reclameborden en uitstallingen in de winkelgebieden uiterst beperkt gehouden moeten worden. 6.2 De fiets, schoon voertuig, krijgt meer voorrang Uitgangspunt is een samenhangend netwerk van doorgaande fietspaden. Voor het woonwerkverkeer, maar ook voor recreatie, moet Wormerland erop ingericht zijn dat er vooral gefietst wordt, ook over langere afstanden. Er moet daarom aandacht besteed worden aan het uitbreiden van het aantal doorgaande fietspaden. Fietsroutes moeten schoon en goed onderhouden zijn, met het Hoogheemraadschap worden hierover nadere afspraken gemaakt. Ook moet er voldoende mogelijkheid voor het vrij parkeren van fietsen zijn. Hieraan moet gedacht worden bij de inrichting van het nieuwe dorpscentrum in Wormer. 6.3 In beweging naar school Kinderen bewegen steeds minder, de auto is steeds meer het vervoermiddel om kinderen naar school te brengen. Nog steeds brengen ouders andermans kinderen en het overige verkeer in gevaar door vlak bij school te parkeren, de kiss and ride stroken ten spijt. Het is

10 goed voor jonge kinderen om te leren fietsen en deel te nemen aan het verkeer, niet in de laatste plaats voor hun gezondheid. De SP stimuleert daarom de ouders die hun kinderen lopend of fietsend naar school brengen. 7 Onderwijs In Wormerland wordt goed onderwijs gegeven. Daarnaast moeten de scholen zoveel mogelijk inspelen op de maatschappelijke behoeften. Om het onderwijs, ook buiten schooltijden, een beter niveau te geven en om ouders de mogelijkheden te geven meer te werken is er gestalte gegeven aan de Brede School. In de komende tijd dient deze Brede School nog meer functies te krijgen, zodat de Wormerlandse kinderen hiervan optimaal kunnen profiteren. Het onderwijs in Wormerland is er voor alle kinderen, van arm tot rijk en van hoogbegaafd tot minder begaafd. 7.1 Kleine scholen In de afgelopen tijd heeft de SP zich beijverd voor goed onderwijs, ook in de kleine kernen. Mede door toedoen van de SP is de dependance van Weremere in Oostknollendam voor het dorp behouden gebleven. De SP is er voor kleine scholen, mits deze een goede kwaliteit van onderwijs kunnen garanderen. In het kader van de Brede School moeten ook in kleine kernen voldoende faciliteiten voor kinderopvang en peuterspelen zijn. Alleen op deze wijze kunnen kleine scholen behouden blijven voor kleine kernen. 7.2 Sport, cultuur en natuur op school De Brede Scholen bieden een uitgelezen kans om op school meer te doen dan leren. Op elke school moet daarom naast een goed onderwijsprogramma ook mogelijkheid tot sport, cultuur en natuur zijn. Niet alleen tijdens de lesuren, maar ook daarbuiten. Om onze kinderen gezond te houden en hen gelegenheid te geven zich creatief te uiten, dient op elke school in sport, cultuur en natuur (bijvoorbeeld in de vorm van schooltuinen) onderwijs gegeven te worden. 8 Sport en spel Wormerland kent een rijk verenigingsleven. Verenigingen zijn het cement in de samenleving. Een laagdrempelig en toegankelijk aanbod levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van de samenleving, waarin verbondenheid en cohesie en het voorkomen van sociale uitsluiting van belang zijn. Daarnaast is meer bewegen voor iedereen, jong en oud, gezond. De SP maakt zich sterk voor het verenigingsleven op het gebied van cultuur, recreatie en sport. Verenigingen verdienen de volle mogelijkheden om zich te ontplooien. De SP kiest voor het scheppen van voorwaarden, het ondersteunen van goede initiatieven en het met raad en daad bijstaan van clubs. Dat betekent niet alleen investeren in goede accommodaties, maar ook in menselijk kapitaal: de vrijwilligers waar de verenigingen op draaien. 8.1 Kinderen en jongeren De deelname van kinderen en jongeren aan het verenigingsleven moet worden bevorderd. Als geld een probleem is voor deelname aan activiteiten moet gezocht worden naar een passende oplossing.

11 Kinderen moeten leren zwemmen voor hun achtste jaar en daar mogen geen financiële drempels voor zijn. Buiten spelen is voor kinderen van het grootste belang. Kinderen en jongeren verdienen een gelijkwaardige positie in de strijd om de openbare ruimte. In bestaande en nieuwe buurten moet een ruime hoeveelheid speelruimte aanwezig zijn, waar kinderen gebruik van kunnen maken. De gemeente moet investeren in speeltoestellen die ook daadwerkelijk aansporen tot gebruik ervan. Speelplaatsen, maar ook schoolpleinen worden zo ingericht dat ze het bewegen en de fantasie van de gebruikers, de kinderen, prikkelen. Natuurspeelplaatsen zijn bij uitstek geschikt om kinderen vaker in contact te brengen met natuurlijke materialen en de fantasie bij het buiten spelen te prikkelen. 8.2 Meer sporten in de buurt Als jongeren sporten zijn ze sociaal bezig. Trainen en wedstrijden houden in clubverband houdt ze van de straat. Maar ook in de wijk moeten jongeren gratis, ongeorganiseerd en spontaan kunnen sporten. Gedurende de laatste jaren zijn er in Wormerland voetbalkooien en andere sportterreintjes in de buurten bijgekomen. In elke wijk hoort een sportvoorziening voor ongeorganiseerd sporten voor jongeren te zijn. De gemeente en de jongerenwerker stimuleren het gebruik ervan. 8.3 Breedtesport Sporten is belangrijk voor een goede gezondheid en is een sociale bezigheid. Breedtesport is elke vorm van sport en spel die niet tot topsport wordt gerekend. Breedtesport is laagdrempelig. Sport in Wormerland is voor iedereen en dus per definitie breedtesport. De SP vindt dat het budget voor sport uitsluitend voor breedtesport mag worden gebruikt. 8.4 Jongeren en hun sociale leven Hoe ouder we worden, hoe slechter we ons onze eigen jeugd kunnen herinneren. Ook de ouderen van nu hadden in hun jeugd behoefte om te spelen en behoefte om onder elkaar te zijn. Voor jongeren boven 12 jaar moeten er meer voorzieningen komen. Naast sportclubs en verenigingen en naast t Is Zo moeten jongeren ook elders terecht kunnen. De SP wil dat er daarom in alle wijken en dorpen voorzieningen komen waar jongeren, met enige mate van toezicht, met elkaar bezig kunnen zijn. Jongeren wordt ook gevraagd te participeren daar waar het gaat om voorzieningen die voor hen in het leven worden geroepen. Naar de wensen van jongeren wordt geluisterd. 9 Economie Wormerland is een gemeente met veel bedrijvigheid. Naast een paar zeer grote bedrijven zijn er vele bedrijven in de MKB- sector. Wormerland is ook nog steeds een gemeente waar veel agrariërs hun bedrijf uitoefenen. De SP is voorstander van kleinschalige bedrijvigheid, maar wil ook ruimte bieden aan grote bedrijven. Aan bedrijven in Wormerland moet worden gevraagd aan social return on investments te doen, zodat ook werknemers uit de regio met een arbeidsbeperking bij hen aan de slag kunnen.

12 9.1 Midden- en kleinbedrijf De kleine ondernemers in het MKB verdienen onze steun. Kleine ondernemers hebben een toegevoegde waarde in de buurt. Vooral in een tijd van economische moeilijkheden hebben zij het zwaar. De SP wil onderzoeken hoe in Wormerland kleine bedrijven kunnen voortbestaan en meer arbeidsplaatsen kunnen verschaffen aan arbeidsgehandicapten, jongeren en ouderen. In de nabije toekomst zijn de MKB- bedrijven hard nodig voor werkgelegenheid en economie. 9.2 Grote bedrijven In Wormerland zijn ook enkele (zeer) grote bedrijven. Zij kunnen nog investeren in de toekomst van Nederland en onze gemeente. De SP wil door middel van eenvoudiger regelgeving deze bedrijven mogelijkheden geven om te investeren en daardoor onze gemeente als permanente vestigingsplaats te kiezen. Omwille van de werkgelegenheid willen wij deze bedrijven in onze gemeente behouden. Wel wordt deze bedrijven gevraagd mee te doen om het milieu te verbeteren en (meer) aan social return on investments te doen. 10 Openbare orde Vergeleken met veel andere steden en dorpen is Wormerland een betrekkelijk veilige gemeente. Dat willen we graag zo houden en waar mogelijk de situatie verder verbeteren. Als de inwoners, nog meer dan nu, hun eigen verantwoordelijkheid nemen en elkaar aanspreken op storend, irritant, vervuilend, hufterig of onveilig gedrag in de openbare ruimte, valt nog meer te winnen op veiligheidsgebied. Veiligheid ontstaat immers ook door elkaar te kennen, te respecteren, te waarderen en te beschermen. De SP is voorstander van het in samenwerking met de contactcommissies en andere vormen van wijkoverleg in alle wijken en kernen organiseren van een veiligheidsdialoog, waarin de inwoners gevraagd wordt elkaar aan te spreken. Het aanspreken betreft de inwoners (burgers en ondernemers) naar de gemeente, de gemeente naar de inwoners en de inwoners onderling Meer gezichten op straat Met camera s vang je geen boeven en voorkom je al helemaal geen criminaliteit. De SP pleit voor meer gezichten op straat. In elk geval moeten er in de gemeente Wormerland drie wijkagenten komen, daarnaast moet er een uitbreiding van uren komen voor de jongerenwerker. Een kernregisseur voor de kernen van zowel Neck als Jisp vindt de SP zeer belangrijk. En al die gezichten, belast met het veilig houden van de gemeente, moeten adequaat en consequent optreden Alcohol- en drugsgebruik Ook in Wormerland is er soms sprake van overmatig alcohol- en drugsgebruik. Supermarkten verstrekken alcohol aan jongeren, die daarna op straat overmatig alcohol gebruiken. Ook in onze gemeente rijden er autootjes van dealers rond, die hun waar aan de mens brengen. Niet alleen softdrugs worden in onze gemeente bezorgd. Dit heeft als gevolg dat er overlast op straat ontstaat, de gezondheid van jongeren en ouderen wordt aangetast, er schuldenproblematiek is en dat op sommige plaatsen overlast in de openbare ruimte ontstaat. De gemeente moet, samen met politie en jongerenwerker,

13 zorgen dat dit probleem binnen de perken blijft. Op scholen moet er veel aandacht besteed worden aan de gevolgen van alcohol en drugs. 12 Bestuur en democratie De SP heeft een duidelijke visie op democratie in gemeenten. Vanuit deze visie concluderen wij dat de gemeente Wormerland het op het gebied van democratie heel goed doet. Democratie is meer dan zo nu en dan naar de stembus gaan. Het is ook het betrekken van de inwoners van de gemeente bij de besluitvorming. Niet alleen inspraak voor mensen die voor zichzelf kunnen opkomen, maar ook voor mensen die moeilijk bereikbaar zijn. Dat betekent een actieve opstelling om mensen op te zoeken en te vragen naar hun belangen en meningen. Vervolgens neemt het gemeentebestuur op basis van het afwegen van al die belangen en meningen een besluit. Als gemeente zijn we verantwoordelijk voor het publieke domein. Diensten in het publieke domein blijven onder alle omstandigheden onder verantwoordelijkheid van de gemeente vallen en worden niet overgelaten aan marktwerking en verzelfstandiging. Daardoor blijft de democratische controle op deze diensten bestaan Integriteit Het college, de gemeenteraad en de ambtenaren van de gemeente Wormerland houden de integriteit nauwgezet in de gaten. Corruptie en belangenverstrengeling worden streng aangepakt. Maatwerk en erkenning van individuele belangen zijn belangrijk, maar mogen niet leiden tot willekeur en rechtsongelijkheid. Discriminatie wordt consequent bestreden De mens in wijk, dorp en kern De wijk, het dorp of de kern is de maat van de toekomst. Daarom is de SP er gelukkig mee dat het zogenaamde wijkgericht werken is opgetuigd. De mate waarin dit nu gebeurt, ervoor zorgen dat de wijk, het dorp of de kern schoon, heel en veilig is, vindt de SP een te sobere invulling. In de nabije toekomst moet ook de zorg naar wijk-, dorps- of kernniveau worden verplaatst. Wij houden voorzieningen in stand die de functie van ontmoetingsplaats in de wijk, het dorp of de kern hebben en creëren nieuwe ontmoetingsruimten. In die ontmoetingsruimten moeten inwoners worden geïnformeerd over hetgeen in hun omgeving van belang is, maar worden ook creatieve, educatieve en sportieve activiteiten aangeboden. Ook kan in een zekere mate van zorgaanbod worden voorzien. De gemeente moet ervoor zorgen dat er in de ontmoetingsvoorzieningen bewoners worden ondersteund. De geboden ondersteuning is er op gericht dat men zich bewust wordt van de mogelijkheden die een democratische samenleving biedt De gemeente is drempelloos bereikbaar De service aan de inwoners van de gemeente wordt verder verbeterd. Naast de digitale mogelijkheden om diensten en vragen aan de gemeente te kunnen afhandelen, zijn ook de telefonische dienstverlening en de mogelijkheden om langs te komen van belang. Voorts pleit de SP voor meer service aan huis voor iedereen die dit nodig heeft. Ambtenaren moeten meer naar de mensen toe om hen service te bieden en de weg te wijzen voor hun vragen en problemen.

14 12.4 Voorzieningen zijn van ons allemaal Alle inwoners van Nederland en daarmee alle inwoners van Wormerland hebben baat bij een goedkoop en hoogfrequent openbaar vervoer, bij een goede, goedkope en innovatieve energievoorziening, bij schoon water uit de kraan en bij het tijdig ophalen van het afval. Veel van deze voorzieningen zijn de laatste tijd in particuliere handen gekomen. Vaak heeft de marktwerking op van oorsprong publieke diensten geleid tot prijsstijgingen en een slechtere service. Voor zover het binnen de mogelijkheden van de SP ligt zal de SP ervoor zorgen dat geprivatiseerde voorzieningen weer in gemeentehanden komen en dat de overige gemeentelijke voorzieningen in gemeentehanden blijven. 13 Samenleven De SP wil het wij- gevoel in de samenleving bevorderen. Inwoners moeten zich niet in kampen tegen elkaar opstellen, maar gezamenlijk op weg naar een betere samenleving. Tevreden samenlevende bewoners zijn de beste ambassadeurs van Wormerland. De samenleving waar de SP naartoe wil is een samenleving waarin menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid en solidariteit voorop staan. Alle inwoners van Wormerland zijn verantwoordelijk voor het op een prettige manier samen leven. Ieder op zijn eigen terrein en met eigen deskundigheid en mogelijkheden. Onze verschillende afkomst is een feit, een gedeelde toekomst ook. Samen moeten wij er iets van maken. Samen roeien wij tegen de stroom in van individualisering en doorgeschoten egoïsme. Samen roeien wij tegen de stroom in van het ijskoude Nederlandse beleid dat groepen in de samenleving tegen elkaar uitspeelt. Vandaar dat wij dit verkiezingsprogramma dan ook tegen de stroom in noemen Participatie Van alle inwoners van Wormerland wordt verwacht dat zij tolerant zijn en discriminatie afwijzen. Alle bevolkingsgroepen in Wormerland worden gelijk behandeld. De SP vindt dat er een antidiscriminatiebeleid moet worden uitgevoerd dat nadrukkelijk gericht is op de gelijkwaardigheid van alle inwoners. Segregatie begint immers met discriminatie. Alleen als allen gelijkwaardig zijn, krijgt integratie en daarmee de samenleving, een kans. Bij alle sportverenigingen, culturele verenigingen, volkstuinverenigingen etc. wordt iedereen toegelaten. Er worden geen vergunningen verleend en subsidies gegeven aan organisaties die segregatie bevorderen Samenleven in de wijken, dorpen en kernen Van belang is de sociale samenhang in de wijken, dorpen en kernen. Naar elkaar omkijken en elkaar durven aanspreken is van groot belang. Hierin moet meer geïnvesteerd worden door middel van kernregisseurs, jongerenwerkers, opvoedingsondersteuning, buurtbemiddeling, huismeesters en ontmoetingsvoorzieningen. Hangjongeren geven mensen een onveilig gevoel. Maar er zijn te weinig voorzieningen voor jongeren, die overigens ook steeds tegengehouden worden door diezelfde mensen met het onveilige gevoel. Er moet meer geïnvesteerd worden in jongeren in plaats van ze te negeren tot ze overlast veroorzaken. Wij moeten zorgen dat er goede jongerenwerkers in de gemeente zijn, die in de wijken, dorpen en kernen aanwezig zijn, die de jeugd kennen, weten wat er speelt en waarin ook de jongeren die problemen veroorzaken vertrouwen hebben. Ook voor jongeren moeten er meer ontmoetingsvoorzieningen komen zoals bijvoorbeeld JOP s. Jongeren en ouderen moeten meer samenwerken en met elkaar omgaan, zodat er

15 een beter begrip komt. Hier geldt: voorkomen is beter dan genezen. De woningcorporaties sluiten hun investeringen aan op hun kerntaken, dat wil zeggen: het bouwen van nieuwe betaalbare woningen en het renoveren van de oudere woningen in hun voorraad. Woningcorporaties moeten er ook voor zorgen dat de leefbaarheid in hun complexen in stand blijft en verbeterd wordt en moeten zorgen voor energiebesparing. Scholen hebben een belangrijke functie in wijken, dorpen en kernen. Zij zorgen ervoor dat onze jongste inwoners opgevoed worden naar een toekomst die gericht is op samenleven, een toekomst waarvan niemand uitgesloten wordt Wormerland is er voor iedere seksuele voorkeur De gemeente Wormerland moet een veilig plek zijn waar iedereen zich thuis voelt en iedereen kan zijn wie hij of zij is, ongeacht ieders seksuele voorkeur. Veiligheid en sociale acceptatie van homo s, lesbiennes, biseksuelen en transgenders zijn in Wormerland net zo belangrijk als de veiligheid en sociale acceptatie van ieder ander. 14 Kunst en cultuur in Wormerland Tegen de stroom in zorgen wij ervoor dat kunst en cultuur in Wormerland voor een breed publiek toegankelijk blijft. Kunst en cultuur zijn van groot belang, zowel voor de ontwikkeling van ieder individu als voor de samenleving in z n geheel. Een goed en voor iedereen betaalbaar cultureel aanbod maakt dat mensen graag in Wormerland wonen. Cultuur brengt wijken, dorpen en kernen tot leven; het brengt mensen met elkaar in contact. Met name amateurverenigingen, kunstenaars en kunst in de openbare ruimte moet vrij baan krijgen. Ons streven is kunst en cultuur voor en door de inwoners, te beginnen met cultuureducatie op scholen en in verenigingen. Het aantal wandelingen langs historische en culturele monumenten in Wormerland moet uitgebreid en voor het voetlicht gebracht worden. Ook bij toeristen wordt ons aanbod onder de aandacht gebracht. De bibliotheek moderniseert het aanbod, zodat deze belangrijke voorziening voor Wormerland behouden blijft Cultuur komt naar de mensen toe Culturele uitingen moeten in de wijken, dorpen en kernen geprogrammeerd worden en blijven. Ontmoetingsvoorzieningen zijn bij uitstek geschikt om ruimte te bieden aan exposities of uitvoeringen. Door kunst in de openbare ruimte, in de ontmoetingsvoorzieningen op gevels en in hallen van flatgebouwen te brengen kan de identiteit van wijken, dorpen en kernen versterkt worden en hebben mensen iets om met elkaar over te praten. Amateurkunstenaars en professionele kunstenaars worden gestimuleerd om initiatieven te ontplooien. Jong geleerd is oud gedaan. De scholen zetten zich in voor cultuureducatie, net zoals de verenigingen, het maatschappelijk werk en de muziekschool. Alle leerlingen van de Wormerlandse basisscholen krijgen twee keer per jaar de gelegenheid om naar het theater of het museum te gaan. De gemeente Wormerland geeft kinderen van ouders met een smalle beurs ook de gelegenheid musea of voorstellingen te bezoeken Cultuurhistorie Wormerland, van oudsher een dorp van komen en gaan, heeft een rijke geschiedenis en veel moois te bieden. Wij moeten al dat moois zichtbaar maken en zichtbaar houden. Cultuurhistorie is van wezenlijk belang voor de toekomst: voor de identiteit, samenhang,

16 trots en zelfbewustzijn van de gemeente en de inwoners. Daarnaast heeft een rijk cultuurhistorisch profiel ook een economisch belang, voor promotie, voor toerisme, voor vestiging van bedrijven en bewoners. Beeldbepalende monumenten liggen verspreid over heel Wormerland. Voor restauratie en hergebruik van monumenten moeten wij alle moeite doen om externe financieringsbronnen aan te boren. Ook jonge monumenten moeten behouden blijven. Voor toeristen die Wormerland bezoeken wordt het aantal toeristische routes en mogelijkheden uitgebreid. De SP is voor historiserend welstandsbeleid.