ELEKTRICITEIT THEORIE ASM versie:3/12/2008 I. Claesen 1 Asynchrone motor... 3

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ELEKTRICITEIT THEORIE ASM versie:3/12/2008 I. Claesen 1 Asynchrone motor... 3"

Transcriptie

1 ELEKTRICITEIT THEORIE ASM veie:3/1/008 I. Claeen 1 Aynchone moto Toepainggebied Wekingpincipe Samentelling Het elektomagnetich daaiveld Een viepolig daaiveld opwekken Een zepolig daaiveld opwekken Daaizin van het daaiveld Slip van de aynchone moto Rotofequentie Rotopanningen Koppelnelheidkaakteitiek van een aynchone Moto De uitdukking van het koppel van een aynchone moto Invloed van de abeidfacto op het koppel Invloed van de ototoom op het koppel Het koppel van een aynchone moto in functie van de lip Koppel bij tiltand Koppel tijden de aanloop De koppelnelheidkaakteitiek Motokaakteitieken in de paktijk Opdacht koppelkaakteitiek Opdacht koppelkaakteitiek wal Opdacht koppelkaakteitiek zuigepomp of lift Sleepingankemotoen Kotluitankemotoen Enkelkooioto Dubbelkooioto Stoomvedingingoto Coniche oto of chuifankemoto Statowikkelingen Stomen bij te-diehoekchakeling Aanzetten van aynchone motoen Diecte aanzet Ste-diehoek-aanzet Aanzet met velaagde panning Aanzet met otoweetanden Aanzet met een fequentieegelaa Vemogen in een diefazen inductiemoto Rendement van een diefazen inductiemoto Snelheidegeling van diefazen inductiemotoen Snelheidegeling doo wijziging van de lip Snelheidegeling doo poolomchakeling Snelheidegeling doo fequentieegeling Elektiche emming van een aynchone moto Hypeynchone afemming Tegentoomemming Gelijktoomemming van een aynchone moto De elektomagnetiche poedeem De gelijktoombekachtigde elektomagnetiche platenem Elektiche beveiliging van inductiemotoen Stomen tijden bedijf Hoe beveiligen Smeltveiligheden Elektomagnetiche maximumbeveiliging... 50

2 Themiche maximumbeveiliging Themitobeveiliging Nulpanningbeveiliging Contactoen, cheide, latchakelaa en vemogenchakelaa ASM - Theoie elekticiteit

3 1 Aynchone moto. Een aynchone moto i een elektiche machine die diefazen wieltoomenegie omzet in mechaniche otatie-enegie. 1.1 Toepainggebied. Daa de moto een eenvoudige contuctie bezit, obuut i en goedkoop, wodt hij toegepat vanaf kleine tot zee gote vemogen, in wektuigmachine, huihoudtoetellen,... Deze moto die in de paktijk zee veel vookomt, vaagt dan ook een zee gondige tudie. 1. Wekingpincipe. Al de tatowikkeling aangeloten wodt op een diefazen panning, onttaat een elektomagnetich daaiveld, waavan de kachtlijnen de otogeleide nijden. In de otogeleide woden panningen geïnduceed: vandaa ook de benaming inductiemoto. De inductietomen, die onttaan in de kotgeloten otoketen ondevinden loentzkachten, waadoo een daaikoppel onttaat in dezelfde zin van het daaiveld. Veondetellen we dat in de pincipetekening de tatoflux naa link omdaait. In de tiltaande otogeleide wodt dan een e.m.. geïnduceed, waavan we de zin bepalen met de echtehandegel - de duim in de elatieve bewegingzin van de geleide houden - de geleide beweegt in het magnetich veld elatief gezien naa echt De inductietoom ondevindt een Loentzkacht, waavan we de zin bepalen met de linkehandegel - De loentzkacht geeft aan de oto een daaizin, die dezelfde i al die van het magnetich veld van de tato. Zou de oto evennel daaien al het magnetich veld van de tato (= ynchoon ), dan zouden de otogeleide niet mee doo de tatoflux geneden woden: e zouden dan geen inductietomen mee zijn, zodat ook geen loentzkachten mee kunnen ontaan. De oto zal dan vetagen. De oto daait bijgevolg niet ynchoon (= aynchoon) met het tatodaaiveld: vandaa de benaming aynchone moto. De oto daait in dezelfde zin al het tatodaaiveld, maa de nelheid van de oto i kleine dan de nelheid van het magnetich daaiveld van de tato. ASM - Theoie elekticiteit 3

4 Duid de volgende gootheden aan op de ondetaande tekening => vectoen : φ, F, v daaizin : n ( flux tato ) ( loentzkacht ) ( elatieve nelheid van de geleide t. o. v de veldlijnen) ( daainelheid oto ) Duid ook de zin van de opgewekte panning in de oto geleide aan met een kuije of een punt. ASM - Theoie elekticiteit 4

5 1.3 Samentelling. Een diefazen inductiemoto betaat uit een tato- en een otogedeelte. De tato zelf i amengeteld uit een gelamelleede elektomagnetiche keten van Si-taal voozien van gleuven, waain een diefazen tatowikkeling i aangebacht. Het tatohui i meetal voozien van koelibben. De oto wodt uitgevoed al: - kooioto, waabij de ototaven echtteek zijn kotgeloten doo kotluitingen ASM - Theoie elekticiteit 5

6 - bewikkelde oto, waabij de wikkelingen via leepingen en botel doo egelbae weetanden woden kotgeloten. Roto ASM - Theoie elekticiteit 6

7 1.4 Het elektomagnetich daaiveld. Een cikelvomig magnetich daaiveld met contante otatienelheid kan bekomen woden doo een diefazen toom in een diefazen wikkeling te tuen. Om dit aan te tonen tellen we een tweepolige diefazen tatowikkeling voo. We tuen een diefazen toom in de diefazen wikkeling, zodanig dat bij een poitieve toom in de vootelling, hij binnenteedt (x) aan de ingangen U1, V1 en W1 van de poelen. Op bepaalde ogenblikken (A, B en C) beekenen we de ogenblikkelijke waaden van de tomen en de φ, φ en φ. gootte van de fluxen 1 3 Dan contueen we deze fluxen met de juite zin en bep. vevolgen de eulteende fluxvecto φ. A B C ASM - Theoie elekticiteit 7

8 We tellen vat dat de fluxvecto in waade gelijk blijft, doch telken ove een bepaalde hoek (60 ) gedaaid i ten opzichte van de voige fluxvecto. Al een diefazen toom in een tiltaande diefazen wikkeling wodt getuud onttaat een daaiend elektomagnetich veld, dat gelijk i aan 1.5 maal de maximum flux pe fae en onddaait met een contante daainelheid. Tuen de daainelheid van het tatoveld en de toegepate fequentie betaat het volgend veband (zie wieltoomgeneatoen): n (1) p = aantal polepaen f n 60. f = p = tatofequentie = daainelheid van het tatoveld Men noemt de tatovelddaainelheid n ook de ynchone daainelheid Een viepolig daaiveld opwekken. ASM - Theoie elekticiteit 8

9 1.4. Een zepolig daaiveld opwekken. Zie voobeelden kenplaatje. => Hoeveel polenpaen heeft deze moto? => Hoeveel polenpaen heeft deze moto? ASM - Theoie elekticiteit 9

10 1.4.3 Daaizin van het daaiveld. We kunnen de daaizin van het daaiveld (en du ook van de moto) omkeen doo van de 3 toevoedaden om te wielen. Dit kan bijvoobeeld met contactoen: lecht één van de contactoen wodt bekachtigd. ASM - Theoie elekticiteit 10

11 1.5 Slip van de aynchone moto. De nelheid van de oto hangt af van de mechaniche belating en i teed kleine dan de ynchone nelheid (n < n). We zeggen dat de oto lipt ten opzichte van het tatoveld. De afwijking in nelheid noemen we de abolute lip en i het vechil tuen de ynchone nelheid en de otonelheid (n = n - n). De elatieve lip i de vehouding van deze afwijking ten opzichte van de ynchone nelheid n n n = () Bij tiltand van de oto i de lip 100 % ( = 1), tewijl bij ynchone nelheid de lip 0 % ( = 0) i. 1.6 Rotofequentie Ai de oto daait met een eenpaige nelheid n, zal het daaiveld de otogeleide nijden met een elatieve nelheid n = n - n, zodat de otofequentie kan afgeleid woden uit: f p. n p.( n n ) p. n ( n n ) = = =. = f. (3) n De otofequentie i du evenedig met de lip. Bij tiltand van de oto i de otofequentie f = f = 50 Hz, tewijl bij ynchone nelheid f = 0. Hieuit volgt dat de lip ook invloed uitoefent op de otoinductantie, daa deze afhankelijk i van de otofequentie: X =. π. f. L =. π. f.. L =. X (4) t waain Xt de otoinductantie bij tiltand vootelt. Zo zal eveneen de faevechuiving φ, die ook afhankelijk i van de otofequentie, veandeen met de lip: X. X t tg( ϕ ) = = =. tg( ϕt ) (5) R R ASM - Theoie elekticiteit 11

12 1.7 Rotopanningen De effectieve waade van de em pe poel van de tatowikkeling i (zie wieltoomgeneatoen): U E = k. f. φ. N (6) f m De geïnduceede em in de otowikkeling van de aynchone moto volgt uit: E = k. f. φ. N = k.. f. φ. N (7) m m Bij tiltand (f = f ) i de geïnduceede em van de oto E t en wodt de laatte uitdukking: E k. f. φ. N t = m (8) Combinatie van de laatte twee uitdukkingen geeft voo de otopanning: E =. E (9) t De geïnduceede otopanning in een poel van de otowikkeling i du eveneen echt evenedig met de lip. ASM - Theoie elekticiteit 1

13 1.8 Koppelnelheidkaakteitiek van een aynchone Moto De uitdukking van het koppel van een aynchone moto Veondetel dat een bepaalde otogeleide, wodt geneden doo de tatoflux Φ met een nelheid n = n n (t/min) en de daaizin zoal aangegeven in de tekening (naa echt). Met behulp van de egel van de echtehand vinden we dan de zin van de inductiepanning E teug in de otogeleide. Hievoo bepalen we de elatieve bewegingzin van de geleide (v el naa link) en vinden dan voo de zin van de panning een kuije teug. De inductiepanning E in de geleide i maximaal omdat de bewegingzin loodecht op het magnetich veld taat. Doo de faevechuiving ϕ zal de ototoom I pa maximaal en in dezelfde zin zijn, al de tatoflux Φ ove deze hoek vede gedaaid i ten opzichte van de oto. De loentzkacht F 1 op de otogeleide bepalen we met de egel van de linkehand: hietoe moet de kacht loodecht getekend woden ten opzichte van de tatoflux Φ die ove een hoek ϕ i vede gedaaid. De gootte van de loentzkacht wodt bepaald met de uitdukking: F1 B. I. l = (1) waain: B φ = () Ontbinden we nu de kacht F 1 in een adiale component F en een tangentiale component F t, waavoo de gootte kunnen beekend woden met behulp van de kachtendiehoek: A F = F in ϕ en Ft F1 co ϕ 1 = (3) De adiale component F loopt doo het daaipunt van de oto en levet geen wekend moment op. De tangentiale component F t daaentegen i aaklijnig en heeft een am die gelijk i aan de taal van de oto, zodat deze kacht een moment oplevet met al uitdukking: M = F (4) 1 t ASM - Theoie elekticiteit 13

14 Het globaal daaikoppel T doo de oto ontwikkeld vinden we doo het moment van één Loentzkacht te vemenigvuldigen met het aantal wekzame geleide aanwezig in de oto: T = z (5) M 1 Doo ubtitutie van de vechillende uitdukkingen 1 tot en met 5 wodt het daaikoppel van de aynchone moto gegeven doo de uitdukking: T = k Φ I coϕ 1.8. Invloed van de abeidfacto op het koppel In de volgende figuen zijn de oto voogeteld met een zetal ototaven. De optedende loentzkachten zijn getekend ingeval de faevechuivingen 0, 45 en 90 bedagen. ϕ=0 Φ σ n ϕ=45 Φ σ n ϕ=90 Φ σ n Al de faevechuiving 0 bedaagt dan leveen de geleide kachten op die allemaal een poitief koppel opleveen in de daaizin van de tatoflux. Dit levet een maximaal koppel op, tewijl eveneen de abeidfacto van de otoketen 1 i. - I daaentegen de faevechuiving 90, dan leveen de otogeleide kachten op zodanig dat de poitief wekende koppel volledig woden opgeheven doo de negatief wekende koppel. Het eulteend koppel i bijgevolg nul, alook de abeidfacto van de otoketen. - Bij een faevechuiving van 45, zijn e minde tegenwekende momenten en mee die meewekend zijn, zodat het daaikoppel iet mee dan 70% bedaagt van het maximum koppel dat nomaal bij een faevechuiving van 0 wodt gevomd. Dit getal wodt eveneen gevonden doo de abeidfacto van de otoketen te beekenen, namelijk co 45 = 0,707. Uit de impedantiediehoek i de abeidfacto: R co = ϕ (6) Z Een toenemende abeidfacto in de oto van de aynchone moto, du een afnemende faevechuiving ϕ, heeft een poitieve invloed op de gootte van het koppel doo de oto gepoduceed. ASM - Theoie elekticiteit 14

15 1.8.3 Invloed van de ototoom op het koppel. De ototomen bepalen eveneen de gootte van de loentzkachten. Zelf i de ototoom I afhankelijk van de inductiepanning E en de impedantie Z van de oto: E I = (7) Z Een afnemende ototoom i du nadelig voo de poductie van het koppel van de aynchone moto Het koppel van een aynchone moto in functie van de lip. Subtitueen we uitdukkingen 6 en 7 in de fomule van het koppel en voeen we de lipwaade in de uitdukking in, dan kunnen we volgende afleiding maken: T = k Φ I coϕ = k Φ E Z R Z = k Φ E Z t R T = k Φ E t R R + X L = k Φ E t R R + ( X Lt ) Doo telle en noeme te delen doo bekomen we de uiteindelijke fomule: T = k Φ E t R ( ) R + X Lt Veondetellen we een moto met de volgende gegeven: otoweetand R 4 Ω otoinductantie bij tiltand X Lt 16 Ω otopanning bij tiltand E t 96 V ynchoon toeental n 3000 t/min bij 50Hz De beekeningen van de elektiche gootheden die van toepaing zijn op de oto, woden uitgevoed in functie van de lip vanaf tiltand (=1) tot het ynchoon toeental (=0). Slecht enkele lipwaaden woden uitgeekend om een beeld te bekomen hoe de vechillende gootheden veandeen in functie van de lip. (Voo k, zowel al voo Φ wodt de eenheid gekozen). ASM - Theoie elekticiteit 15

16 tiltand kip vollat elatieve lip 1 0,75 0,5 0,5 0,043 0 otonelheid (t/min) n fequentie (Hz) f 50 37,5 5 1,5,15 0 otoinductantie (ohm) X L ,69 0 otoimpedantie(ohm) Z 16,5 1,6 8,9 5,7 4,1 4 faevechuiving ( ) φ ,8 0 otopanning (V) E ,1 0 ototoom (A) I 5,8 5,7 5,4 4, 1,0 0 invloed abeidfacto k 1 =coφ 0,4 0,3 0,45 0,71 0,99 1 invloed van ototoom k =I /I t 1 0,98 0,9 0,73 0,17 0 eulteende invloed k 1.k 0,4 0,31 0,41 0,5 0,17 0 elatief koppel T/T nom 1,41 1,80, Koppel bij tiltand Bij een lipwaade =1 (tiltand) i de otofequentie f 50 Hz (en du maximaal). Daadoo i de otoinductantie X L maximaal en de faevechuiving ϕ elatief goot. De otoketen bezit een lage abeidfacto. E wodt een zwak aanzetkoppel ontwikkeld, ondank het feit dat bij tiltand gote ototomen vloeien, vele malen gote dan nomaal. Invloed op het otokoppel 1,0 invloedfacto 0,8 0,6 0,4 0, 0,0 1 0,75 0,5 0,5 0 abeidfacto ototoom eultaat elatieve lip ASM - Theoie elekticiteit 16

17 1.8.6 Koppel tijden de aanloop Enezijd zal naamate de oto aanloopt, de faevechuiving ϕ afnemen, zodat de abeidfacto van de otoketen zal toenemen en waadoo het koppel bij de aanloop zal vegoten. Andezijd zal bij toenemende otonelheid de inductiepanning E in de otoketen afnemen, waadoo de ototomen I eveneen zullen dalen. Doo de dalende ototoom zal het koppel bij de aanloop eveneen afnemen. Beide vechijnelen toenemende abeidfacto en afnemende ototoom hebben duidelijk op het aanloopkoppel een tegengetelde invloed. De volgende figuu geeft een beeld wee van deze invloeden. Zo zal bij de aanloop vanuit tiltand de toenemende abeidfacto mee invloed uitoefenen dan de dalende ototoom, zodat eulteend het koppel zal toenemen. Bij een bepaalde nelheid zal het kippunt beeikt woden, waa beide invloeden zich even tek laten voelen. Het koppel in dit kippunt i maximaal. Voo nelheden voobij het kippunt i de invloed van de toenemende abeidfacto van minde invloed dan de dalende ototoom, zodat het aanloopkoppel zal afnemen. Tenlotte zal bij ynchone nelheid het koppel nul gewoden zijn omdat e nu geen inductietomen mee vookomen in de otoketen De koppelnelheidkaakteitiek De aanloopcuve van een inductiemoto bezit du een typiche vom, zoal in de volgende gafiek wodt afgebeeld. Koppelcuve koppel in vehouding met het vollatkoppel ototoeental (t/min) ASM - Theoie elekticiteit 17

18 De koppelcuve vetoont enkele bijzondee punten: Het nominaal koppel T nom De nominale waaden van een moto zijn deze waaden waavoo de moto ontwopen i. De waaden komen voo op het kenplaatje van de moto. Het nominaal koppel T nom i du het koppel bij vollat. Het vollatkoppel wodt in de gafiek weegegeven doo de hoizontale 1-lijn. Het nijpunt van deze lijn met de koppelcuve i het vollatpunt. De otonelheid ligt daa duidelijk beneden het ynchoon toeental. Het aanzetkoppel T a Het aanzetkoppel T a i het koppel dat de moto levet al de oto nog tiltaat. Dit koppel moet gote zijn dan het nominaal koppel T nom, om de moto onde vollat te laten aanlopen. Het ovechot aan koppel noemt men het venellingkoppel en i het vechil tuen geleved koppel van de moto en latkoppel van de aangeloten belating. Het venellingkoppel wodt aangewend om de oto te venellen, du op nelheid te bengen. De aanlooppeiode van de moto i de te kleine, naamate dit koppel gote i. Het maximum koppel T m Tijden de aanloop vanuit tiltand vekijgt de moto bij een bepaalde nelheid een maximum koppel T m. De aanloopcuve vetoont bij dat toeental een kippunt. De lipwaade die bij dit punt behoot noemen we de kiplip k en het maximaal koppel wodt ook wel een aangeduid met kipkoppel T k. De lip waabij het koppel maximum i vinden we doo de afgeleide functie van de uitdukking van het koppel naa (R /) gelijk te tellen aan nul: R ( ) + X Lt R R R D( ) ( ) D ( ) + X Lt = 0 R ( ) + X Lt R R 1 ( ) ( ) 0 = 0 + R ( ) + X Lt R ( ) = 0 R X = ( Lt ) X Lt = R De kiplip k heeft bijgevolg al uitdukking: R k = X Lt ASM - Theoie elekticiteit 18

19 Uit de impedantiediehoek vinden we voo de tangen van de faevechuiving ϕ k : XL k XLt tgϕk = = = 1 => ϕk = 45 R R Doo de voolaatte uitdukking in te vullen in de uitdukking van het koppel, vinden we de gootte van het maximum koppel of kipkoppel: T = k Φ E t R ( ) R + X Lt T k = k Φ E t X X Lt Lt + XLt = k Φ E t 1 X Lt T k k = Φ X E Lt t Voo het kippunt kunnen volgende egel opgeteld woden: - De faevechuiving ϕ k voo het maximum koppel bedaagt altijd Het maximum koppel T k i onafhankelijk van de otoweetand R, zodat weetanden kunnen bijgechakeld woden zonde het maximum koppel te beïnvloeden. - De lip k waabij het maximum koppel T k kan bekomen woden, kan veplaatt woden naa link doo weetanden bij te chakelen. Het kippunt kan du veplaatt woden naa tiltand. Deze eigenchappen woden toegepat bij: - Aynchone motoen met bewikkelde oto, waa via leepingen en botel weetanden in de otoketen kunnen toegevoegd woden. Aynchone motoen met dubbelkooioto, waabij de tatkooi het maximum koppel ontwikkeld bij tiltand en de bedijfkooi het koppel levet al de moto op toeen i gekomen. Aynchone motoen met toomvedinging, waabij doo veandeing van de otofequentie tijden de aanloop automatich invloed wodt uitgeoefend op zowel otoweetand al otoinductantie. ASM - Theoie elekticiteit 19

20 1.8.8 Motokaakteitieken in de paktijk Wekpunt. Bij de keuze van een moto dien je onde andee ekening te houden met de aad en de gootte van de belating. Indien je koppel-otatiefequentiekaakteitiek van de aan te dijven machine pojecteet op die van de aandijvende moto, dan moet het wekpunt p, dit i het nijpunt van beide cuven, zo kot mogelijk bij het punt c (nominaal koppel en nominale nelheid van de moto) gelegen zijn en het punt p moet onde het punt c gelegen zijn. Fig. belatinglijn van een centifugaalpomp. Bovendien moet het gedeelte van de belatingcuve dat voo het wekpunt p gelegen i, teed onde de motocuve gelegen zijn. I dit niet het geval dan zal e op die momenten geen venelling mee zijn, waadoo de tationaie toetand bekomen wodt bij een te lage nelheid in het niet tabiele gebied. Opdat de moto kan venellen moet het moto koppel gote zijn dan het belatingkoppel. Het vechil tuen beide cuven i een maat voo het venellingkoppel. Bij een aantal toepaingen i het lobeek koppel veel gote dan het koppel bij nominale nelheid. Wannee het tat koppel van de moto kleine i dan het lobeek koppel zal de moto niet taten. Fig. belatinglijn van een hijmachine. Fig. belatinglijn van een tanpotband. ASM - Theoie elekticiteit 0

21 Naam: Opdacht koppelkaakteitiek Het koppel van een moto wodt becheven doo volgende functie: R k Φ Et = 96 ( V ) T = k Φ E t met R = 4Ω R ( ) + X Lt X Lt = 16Ω 1) Teken de gafiek van deze moto voo een lip van tot -1 en beeken k en T k. ) Teken de gafiek van deze moto voo een lip van tot -1 al R = 8Ω en beeken k en T k. 3) Bepaal R =... Ω zodat het koppel maximaal i bij =1 en beeken T k. Teken de gafiek van deze moto voo een lip van tot -1. 4) Teken de gafiek van deze moto opnieuw wannee t (Het koppel van een moto in Υ i die maal kleine dan van een moto in Δ) R = 4Ω k k =... T =... R T R = 8Ω k k =... T =... R T k Φ E 3 maal gote i en R = 4Ω. R =... Ω k k =... T =... t Lt k Φ E = V X ( ) R = 4Ω = 16Ω Enkel voo (0 tot 1) ### 0 ### 0 ### Enkel voo (0 tot 1) R T T ASM - Theoie elekticiteit 1

22 Naam: Teken de vie gafieken in een vechillende kleuen. Tegentoom emming tiltand moto ynchoon hypeynchone Remming ASM - Theoie elekticiteit

23 We gaan nu een belating aanleggen aan onze voogaande moto (zie opdacht koppelkaakteitiek). Het koppel van een centifugaalpomp kunnen we al volgt bechijven. T = k pomp. ω. π. n k pomp = => T = π. n ω = 60 Om de twee gafieken ove elkaa te tekenen gaan we de lip van de moto uit dukken in functie van het toeental. We weten dat : n n = n n = 3000 omw / min => n = n n. k Φ Et = 96 ( V ) R = 4Ω X Lt = 16Ω Tnom = 1Nm We nemen aan dat het nominaal koppel van moto gelijk i aan 1Nm n T moto T pomp Teken nu de koppelkaakteitiek van deze moto en de koppelkaakteitiek van de pomp. Bepaal het wekpunt van de pomp. T wekpunt = en n wekpunt = Mag je deze moto gebuiken voo deze pomp. Leg uit. Stel de vloeitof in de pomp wodt dikke. De contante van de pomp wodt k pomp = Teken de koppelkaakteitiek van deze pomp opnieuw. Bepaal het wekpunt van de pomp. T wekpunt = en n wekpunt = Mag je deze moto gebuiken voo deze pomp. Leg uit. ASM - Theoie elekticiteit 3

24 Opdacht koppelkaakteitiek wal Opdacht koppelkaakteitiek zuigepomp of lift ASM - Theoie elekticiteit 4

25 1.9 Sleepingankemotoen Deze motoen bezitten een bewikkelde oto. De diefazen otowikkeling met evenveel polen al de tatowikkeling i in te gechakeld en de uiteinden vebonden met leepingen, geplaatt op de otoa. Op de leepingen wijven koolbotel, waalang de otowikkeling aangeloten wodt op een diefazen egelbae weetand, die gebuikt wodt al aanzette. Doo deze aanzette kan de koppel-nelheid-kaakteitiek ingijpend gewijzigd woden. Imme uit de fomule ( ) blijkt dat doo toepaing van extene otoweetanden de lip (of otonelheid) waabij het maximum koppel Tm opteedt kan gewijzigd woden, zonde dat de bijgechakelde weetand de waade van dat maximum veandet. Men kan zelf bij tiltand ( k = 1) deze maximum waade vekijgen. De benodigde aanzetweetand kan dan beekend woden uit de fomule ( ): R + R = R = X R X 1 az Lt az Lt Doo nu geduende de aanloop, de weetand in tappen uit te chakelen, kan men ovegaan op andee koppelcuven en beeikt men tijden de aanloop een hoog koppel. De aanlooptoom blijft dan paktich contant geduende de gane aanloop. ASM - Theoie elekticiteit 5

26 De leepingankemoto wodt vooal gebuikt bij gote vemogen, waa gote eien geteld wodt aan de aandijving: zachte aanloop, aanlooptoombepeking, hoog aanloopkoppel. (vb. Toenkanen). De leepingankemoto wodt vaak voozien van een inichting, die na de aanzetpeiode de botel opheft van de leepingen en de leepingen kotluit. Sleepingen en botel woden ovebodig al de aanzette zich bevindt op de oto, waa hij tijden de aanloop uitgechakeld wodt doo een centifugaalchakelaa. De bediening wodt eenvoudige, maa de moto mag niet gebuikt woden in toepaingen met veelvuldige aanloop of waa ovebelating kan opteden Kotluitankemotoen Kotluitankemotoen woden uitgevoed al kooioto en woden lecht voo bepekte vemogen toegepat. De kooioto betaat in vechillende uitvoeingvomen, waabij de contuctie veel eenvoudige i dan de bewikkelde oto Enkelkooioto De oto betaat uit een gelamelleede cilindevomige Si-talen ken, aan de omtek voozien van gleuven. In de gleuven woden ongeioleede taven aangebacht van kope, aluminium, meing of bon, die aan beide uiteinden met elkaa vebonden zijn doo kotluitingen. Bij kleine motoen wodt de kooi in zijn geheel aangebacht doo puitgieten of centifugaalgieten van aluminium. De ototaven woden uitgevoed met vechillende vomen. Een nadeel van de enkelkooioto i dat de otoweetand niet van buitenaf kan gewijzigd woden, waadoo het aanzetkoppel klein i, tewijl de aanzettoom toch zee goot i. Een voodeel van de kooioto i dat het aantal polen van de oto zich automatich aanpat aan het aantal polen van de tatowikkeling. De lamellen van de oto woden chuin geplaatt hie doo kijgen we geen puleende aandijving mee Dubbelkooioto In de oto woden twee concentiche kooien aangebacht, kotgeloten aan weezijden met ingen. Men dimenioneet de otoweetanden zo dat de buitenkooi een gotee weetand bezit dan de binnenkooi. Dit bekomt men doo voo de buitenkooi een mateiaal toe te paen met een hogee eitiviteit dan voo de binnenkooi (mangaan-bon in plaat van kope) en/of de ectie van de buitenkooi kleine uit te voeen dan die van de binnenkooi. Tuen beide kooien i een malle luchtpleet aangebacht, zodat de inductantie van de binnenkooi gote i dan van de buitenkooi. ASM - Theoie elekticiteit 6

27 De weking i al volgt: - Bij de aanzet, al de oto nog tiltaat, i de otofequentie f gelijk aan de fequentie f van de toegepate panning. Omdat de eactantie Xt van de binnenkooi goot i, zal de fazevechuiving β ook goot zijn, zodat het ontwikkelde koppel van de binnenkooi klein i. Doo het feit dat de buitenkooi een kleine eactantie Xt bezit, i de fazevechuiving β niet goot, waadoo de buitenkooi een goot koppel ontwikkelt bij de aanzet. De buitenkooi noemt men daaom de aanloopkooi. - Na de aanloop, bij nomale nelheid, pelen de eactantie X paktich geen ol mee, omdat de otofequentie f dan heel klein i. Vemit de eitantie R van de binnenkooi veel kleine i dan van de buitenkooi, zullen in de binnenkooi de gootte tomen vloeien, en bijgevolg paktich het gehele koppel leveen. De binnenkooi noemt men de bedijfkooi. Het eulteend koppel T van de kooiankeoto i de om van de koppel van de aanloop- en bedijfkooi. De dubbelkooioto levet du een gote aanzetkoppel bij een kleinee aanzettoom. Doo in te pelen op de vom van de goef, oot mateiaal van de kooi en de afmetingen, vekijgt men een gote vecheidenheid aan koppel-nelheid-kaakteitieken elk voo een pecifieke toepaing, zoal voo intemitteend bedijf, hoge ovebelatbaaheid, hoog aanloopkoppel, Stoomvedingingoto De otoen zijn uitgevoed met diepe gleuven in de ken, voozien van echthoekige of tapeziumvomige ototaven. Bij het aanzetten, i de eactantie Xt beneden in de taven het goott. De toom wodt du naa boven vedongen, waadoo de toomdichtheid in de ototaven gote i aan de omtek dan beneden. Alzo vekleint de nuttig gebuikte ectie, waadoo de effectieve weetand toeneemt. Het koppel i du gote. Bij nomale nelheid wekt deze moto zoal een moto met enkelkooioto ASM - Theoie elekticiteit 7

28 Coniche oto of chuifankemoto. De chuifankemoto i in zijn pincipiële functieopbouw een aynchoonmoto, waavan de oto en de tatoboing geen cilindiche maa een coniche vom hebben. Doo een axiaal wekende vee wodt de oto in de uttoetand in de ichting van het wijde deel van de conu gedukt, zodat de luchtpleet tuen tato en oto goot i. De oto i vede uitgevoed met een emchijf, die in deze poitie contact heeft met een wijvingvlak van het hui. Dit betekent dat de em ingevallen i. Wodt de moto nu ingechakeld, dan tekt het zich opbouwende magnetiche veld de oto in de conu. De em licht en de moto loopt tegelijketijd aan. Het hoofdkenmek van een chuifankemoto i du het activeen van de em zonde een tuucicuit. Afhankelijk van de toepaing kan dit voo- of nadelen bieden. Een voodeel i het vevallen van het extene emtuucicuit en de gedwongen weking van de em bij uitval van de motoklempanning. fig. gelijktoombekachtigde elektomagnetiche platenem fig. chuifankemoto in ut fig. chuifankemoto bekachtigd (Zie poef optelling ken + poel.) ASM - Theoie elekticiteit 8

29 1.11 Statowikkelingen De tatowikkeling ontwikkelt het noodzakelijke daaiveld en wodt aangeloten op de klemmen van het klemmenbod. Voo motoen die enkel gechikt zijn voo één panning i inwendig eed de teof de diehoekchakeling van de tatowikkeling vewezenlijkt. Het kentypeplaatje vemeld dan de panningwaade en de chakelwijze. Het meet gebuikte type moto i deze gechikt voo twee netpanningen. De poelen van de tatowikkeling moeten in dit geval uitwendig doovebonden woden in te voo de panning 3. U fae moto en in diehoek voo de panning U fae moto. Motoen die gechikt zijn voo mee dan panningen hebben een tatowikkeling betaande uit 6 poelen vedeeld ove klemmenboden. In dit geval kunnen de poelen pe in eie of in paallel gechakeld woden, en kan de te of diehoekchakeling toegepat woden: - U fae moto voo dubbeldiehoek U fae moto voo dubbelte. -. U fae moto voo diehoek U fae moto voo te. ÝÝ Ý ASM - Theoie elekticiteit 9

30 ÝÝ Ý ASM - Theoie elekticiteit 30 fig. Dahlande moto

31 Enkele voobeelden van nokkenchakelaa waain vechillende optellingen woden gemaakt. Kleu de chema volgen de vie tanden van de nokkenchakelaa Welke tand komt oveeen met ondetaande optellingen. ASM - Theoie elekticiteit 31

32 ASM - Theoie elekticiteit 3

33 1.1 Stomen bij te-diehoekchakeling. ASM - Theoie elekticiteit 33

34 1.13 Aanzetten van aynchone motoen De aanzettoom i teed gote dan de nominale toom bij vollat. De aanlooptoom veoozaakt bij een lange aanlooptijd of bij een gote aanzetfequentie een ontoelaatbae tempeatuutijging van de motowikkelingen, tewijl de gote inchakeltoomtoot gote dynamiche kachten teweegbengt in de moto. Om bechadiging van de moto te vookomen en een te gote panningdaling in het net te vookomen moet de aanzettoom bepekt woden. De maximum toom Imax wodt bepaald doo een vehoudingfacto k: I max = k I. nom De vehoudingfacto k wodt kleine naamate het nominaal vemogen gote wodt, en wodt gegeven in de volgende tabel: Diecte aanzet Opgenomen nominaal vemogen in kw I k = I < 3 6 < 4 3 < 10 > Het diect aanzetten van diefazen aynchone motoen wodt toegepat bij motoen met kotgeloten otowikkelingen en bij kooiankemotoen. De aanzettoom vaieet van tot 7 kee de nominale toom en i afhankelijk van het motovemogen en van het toeental van de moto. Het aanzetkoppel ligt tuen 1.4 en.4 kee het nominaal koppel. Deze methode van aanzetten heeft wel enkele nadelen die het toepainggebied bepeken: max nom - de gote aanlooptoom veoozaakt een ontoelaatbae panningdaling in het voedend net. - het gote aanloopkoppel geeft een buuke venelling van de aangedeven machine. Deze methode wodt du enkel toegepat voo motoen met klein vemogen (< 1.5 kw). De diefazen tatowikkeling kan hiebij ofwel in te ofwel in diehoek gechakeld woden, naagelang de netpanning en de maximum panning van de motopoelen. ASM - Theoie elekticiteit 34

35 1.13. Ste-diehoek-aanzet Bij deze aanzetmethode wodt de tatowikkeling eet in te en na een bepaald tijdinteval in diehoek aangeloten op het net. Het tijdinteval i zo gekozen, dat de omchake1ing enkel kan gebeuen al de moto op toeen i gekomen. Deze methode kan alleen toegepat woden bij motoen die nomaal in diehoek moeten weken, dit wil zeggen dat de panningwaaden van de moto aangepat moeten zijn aan de netpanning. De aanzettoom (alook het vemogen en het aanzetkoppel) in te zijn 3 maal kleine dan bij echtteeke aanzet van deze moto in diehoek. Voo het aanzetten maakt men gebuik van een te-diehoek-chakelaa. Ste-diehoekchakelaa kunnen gewoon uitgevoed zijn, maa ook peciaal, zoal bijvoobeeld met ingebouwde veiligheden of weetanden die in tuentanden de toomtoten en ovegangvechijnelen opvangen. In automatiche chakelkaten gebeut de omchakeling met behulp van contactoen of magneetchakelaa, die bediend woden met behulp van een hulpelaiking of een pogammeebae logiche contole-eenheid. ASM - Theoie elekticiteit 35

36 Aanzet met velaagde panning Velaging van de panning op de tatowikkeling van een kooiankemoto die alleen in te kan woden gechakeld, leidt ook tot evenedig lagee aanlooptomen tijden de aanzet. Het aanloopkoppel daaentegen neemt kwadatich af met de aangelegde panning, waadoo de moto meetal onbelat moet woden aangezet. De tatowikkeling, die nomaal in te i gechakeld, wodt via aanzetweetanden op het net aangeloten. Tijden de aanzetpeiode woden de aanzetweetanden dan geleidelijk uitgechakeld met behulp van een kuk- of walchakelaa. Doo de vemogenveliezen die in de weetanden opteden, tijden de aanzetpeiode, wodt het endement onguntig beïnvloed. Daaom woden ook wel diefazen aanzettanfo' gebuikt, die gewoonlijk al autotanfo zijn uitgevoed Aanzet met otoweetanden Deze methode i alleen toepaelijk voo motoen met een bewikkelde oto, du leepingmotoen. Met behulp van de aanzetweetanden in de oto, kan men zowel een hoog aanzetkoppel bekomen, al de aanlooptoom bepeken. Tijden de aanzetpeiode, woden de aanzetweetanden geleidelijk in tappen uitgechakeld (kuk- of walchakelaa) Aanzet met een fequentieegelaa ASM - Theoie elekticiteit 36

37 1.14 Vemogen in een diefazen inductiemoto Het toegevoed vemogen i het elektich vemogen dat aan de tatowikkeling wodt toegevoed: Pt = P = 3. U. I.coϕ L L Het nuttig vemogen Pn van de moto i het mechanich vemogen dat op de a van de moto vijkomt en wodt beekend met een fomule uit de mechanica:. π. n Pn = Pa = T. ω = T Rendement van een diefazen inductiemoto Het totaal endement van een diefazen inductiemoto i de vehouding van het nuttig mechanich vemogen tot het toegevoed elektich vemogen: Pn η = P t Het endement van een inductiemoto kan beekend woden al de veliezen gekend zijn; deze veliezen kunnen bepaald woden uit poeven, zoal bijvoobeeld de nullatpoef. Een andee methode i het bepalen van het endement bij een bepaalde belating aan de hand van de emgeneato (zie cuu laboatoium: bepalen van het endement van een diefazen leepingankemoto m.b.v. de emgeneato) Snelheidegeling van diefazen inductiemotoen Doo fomule n 60. f p = in fomule afleiden van de diefazen moto: n n n = in te vullen kunnen we hieuit het toeental n Uit deze uitdukking i het zonde mee duidelijk dat het toeental van de diefazen moto afhankelijk i van: Snelheidegeling moet du gebeuen doo op een van deze factoen in te weken. ASM - Theoie elekticiteit 37

38 Snelheidegeling doo wijziging van de lip De lip kan gewijzigd woden doo veandeing van de netpanning of van de otopanning. Veandeing van de netpanning kan vewezenlijkt woden met behulp van: - tatoweetanden; - een autotanfo met vechillende aftakkingen; - elektoniche thyitovoeding met impulbeedtemodulatie. Bij deze egelingen vekleint het koppel kwadatich met de tatopanning, waadoo de lip toeneemt en du de nelheid vemindet. Veandeing van de otopanning kan alleen toegepat woden bij leepingmotoen met behulp van otoweetanden voo continu bedijf. Doo het vegoten van de weetanden, zal de lip vegoten waadoo nelheidvemindeing mogelijk i. Beide methode zijn economich niet endabel, daa zowel gote jouleveliezen in oto en tato opteden (tempeatuutijging) al in de egelweetanden zelf. ASM - Theoie elekticiteit 38

39 1.16. Snelheidegeling doo poolomchakeling Bij deze motoen wodt een ande toeental ingeteld doo veandeing van het aantal polen in de moto. Imme het ynchoon toeental i volgen fomule (1) omgekeed evenedig met het aantal polen. Poolomchakelbae motoen woden gebuikt in die toepaingen waa dicontinue nelheidvaiatie veeit woden met aanzienlijke vechillen in nelheid (voobeeld heffen van laten). Bij pool - omchakelbae motoen met bewikkelde oto moet de poolomchakeling zowel in de tato al in de oto plaatvinden, tewijl bij kooiankemotoen de oto zich automatich aanpat aan het aantal polen van de tato. Poolomchakeling kan op manieen bekomen woden: - met gecheiden wikkelingen; - met een dahlandewikkeling; Bij poolomchakelbae motoen met gecheiden wikkelingen, zogt iedee wikkeling voo een ande polenpaa en du ook voo een andee toeental. Tijden de weking i du lecht een van de wikkelingen in gebuik. De wikkelingen zijn (meetal) in te gechakeld. De vehouding van beide toeentallen i willekeuig (1/, 1/3,...). De dahlandewikkeling i lecht een wikkeling, waabij het aantal polen kan gewijzigd woden doo de vechillende wikkelhelften in eie (diehoek) of paallel (dubbelte) te chakelen. De vehouding van de toeentallen i teed 1/. Poolomchakeling i mogelijk doo de toomzin in een wikkelhelft om te keen, waadoo het aantal polen halveet. Het wikkelchema toont dit voo een van de 3 poelen van de dahlandewikkeling. Belangijk i hoe de faze-opeenvolging i bij het aanluiten van de diehoek (lage nelheid) en de dubbelte (hoge nelheid). Dahlandemotoen woden uitgevoed of wel met gelijk koppel, ofwel met gelijk vemogen, ofwel met kwadatich koppel bij beide nelheden. ASM - Theoie elekticiteit 39

40 Poolomchakelbae motoen kunnen ook met mee dan twee nelheden gebouwd woden, doo een combinatie van gecheiden en dahlandewikkelingen toe te paen. Voo vie nelheden pat men dan gecheiden dahlandewikkelingen toe Snelheidegeling doo fequentieegeling Doo het veandeen van de fequentie onttaat eveneen een veandeing van de otatienelheid van de moto. Hiebij moet eveneen de waade van de toegepate panning op de tatowikkeling veanded woden, wil men de flux in de moto contant houden, hetgeen oveigen blijkt uit fomule (6). Du wil men de nelheid vehogen, dan zal en de fequentie en de toegepate panning vehoogd moeten woden. Men pat zogenaamde fequentie-omvome toe: - een gelijkichte zet de wieltoom van het net om tot een puleende gelijktoom; - een choppe chakelt de gelijktoom vootduend in en uit zodat een intelbae gelijkpanning onttaat, die gefilted wodt met een moopoel en een afvlakcondenato; - een invete zet de gelijktoom om in wieltoom met een veandelijke fequentie; - een contole- en egeleenheid egelt de chopfunctie, en levet de ontteekpulen van de thyitoen van de invete. Een fequentieegeling i een velievije egeling, waabij de nelheid ook boven de nomale ynchone nelheid kan geegeld woden. ASM - Theoie elekticiteit 40

41 ASM - Theoie elekticiteit 41

42 1.17 Elektiche emming van een aynchone moto Een aynchone moto kan op vechillende wijzen geemd woden: Doo de aynchone moto zelf: - hypeynchone afemming; - tegentoomemming; - gelijktoomemming; Doo een bij te plaaten emyteem - de elektomagnetiche em; - de elektomagnetiche poedeem; Hypeynchone afemming Hypeynchone afemming komt voo bij hijwektuigen tijden het tijken (dalen) van de lat. De aynchone moto vekijgt dan een nelheid die hoge i dan de ynchone nelheid. De loentzkachten op de otogeleide daaien om van zin en oefenen op het wektuig een tegenwekend koppel uit, dat in evenwicht i met het dijvend koppel van de lat, waadoo de lat een contante daalnelheid vekijgt. De machine wekt nu al aynchone geneato die de potentiele enegie van de dalende lat in de vom van elektiche enegie teugtuut naa het net. Nomale Hypeynchone afemming ASM - Theoie elekticiteit 4

43 Bij poolomchakelbae motoen kan ook hypeynchone afemming bekomen woden doo ove te chakelen naa een hoge pool tal, zodat een lagee ynchone nelheid onttaat. De machine zal nu ook wee weken al aynchone geneato totdat de daainelheid van de oto iet onde de nieuwe ynchone nelheid gekomen i Tegentoomemming Tegentoomemming wodt bekomen doo twee lijndaden om te wielen. De daaizin van het magnetich veld keet om en i nu tegengeteld aan de daaizin van de moto, zodat de lip in waade bijna gelijk i aan. Nomale Tegentoom emming ASM - Theoie elekticiteit 43

44 Het emkoppel i klein, daa de fazevechuiving β goot i. De otopanning E i ongevee kee zo goot al bij tiltand. De tomen beeiken zee gote waaden, zodat de tomen bepekt moeten woden doo het opnemen van weetanden in de tatoketen van de kooiankemoto of in de oto van de leepingankemoto. De tomen tijden het emmen kunnen ook vekleind woden doo de moto tijden het emmen in te te chakelen. Al de moto tot tiltand gekomen i, wodt het net afgechakeld, ande zou de moto in de andee daaizin beginnen te daaien. Afchakeling i mogelijk doo meting van de nelheid met een tachogeneato. Om geen ondebeking van de voeding te kijgen, bij de ovechakeling naa het emmen, pat men de hypoynchone chakelwijze toe: hie vewielt men de aanluitingen van een van de poelen van de tatowikkeling Gelijktoomemming van een aynchone moto. Gelijktoomemming wodt bekomen doo na het afchakelen van de moto van het net, een gelijktoom in de tatowikkeling van de moto te tuen (0 à 4 V). E onttaat aldu een tiltaand magnetich veld (zie fig. 1). Fig. 1 Wannee de oto daait kijgen we een bewegende geleide in een magnetich veld. Hieuit volgt dat in de geleide een e.m. opgewekt wodt. Doodat de oto kotgeloten i kijgen we een toomvoeende geleide in een magnetich veld. Op de geleide onttaat de Loentz-kacht (fig. ). ASM - Theoie elekticiteit 44

45 Fig. We zien dat de Loentz-kacht de beweging tegenwekt (emming). De zin van het magnetich veld peelt geen ol (zie fig. toomzin wikkeling 1 en ). Hiedoo mogen we de zin van de aangelegde gelijkpanning ove de tatowikkeling vij kiezen. De gootte van de Loentz-kacht F = B. l. I (B = inductie = Φ/A, l = lengte geleide, I = toom doo de geleide). Doo de gelijkpanning op de tatowikkeling te egelen bekomen we een egelbaa magnetich veld en ook een egelbaa emkoppel. ASM - Theoie elekticiteit 45

46 Vemogenking Stuing ASM - Theoie elekticiteit 46

47 Weking tuing Opmeking : wannee we een gelijkpanning ove een poel plaaten kunnen we dit bekijken al een wielpanning met fequentie = 0 we weten dat XL =..f.l = 0 Hieuit volgt dat we enkele de weetand R hebben in de impedatiediehoek. E kan du een gotee toom gaan vloeien bij een gelijkpanning dan bij een wielpanning. We moeten evoo zogen dat de toom doo de wikkeling onde de toegelaten nom blijft. ASM - Theoie elekticiteit 47

48 De elektomagnetiche poedeem De gelijktoombekachtigde elektomagnetiche platenem Met de keuze van het veenpakket wodt het emkoppel ingeteld. De uitvoeing van aanbouwemmen i fail-afe, doodat de emmen met veeduk woden bekachtigd en elektomagnetich woden gelicht. De handbediende emlichte i bedoeld om in geval van panninguitval toch de em te kunnen lichten en het bewegingwek of de aandijving vij te geven. ASM - Theoie elekticiteit 48

49 1.18 Elektiche beveiliging van inductiemotoen Stomen tijden bedijf Hoe beveiligen Elektiche beveiliging heeft tot doel: - vookomen dat de mototempeatuu te hoog wodt, zodat geen gevaa betaat voo vebanding van de wikkelingen; - het nel afchakelen van de moto bij kotluiting; - het inchakelen beletten bij ontbekende of ontoeeikende panning. Abnomale tijging van de tempeatuu van de moto heeft al oozaken: - ovebelating: een toenemende belating veeit gotee tomen, die na een bepaalde tijd ovechijding van de gentempeatuu veoozaken, waadoo de levenduu van de moto wodt vekot; - ondebeking van een lijndaad, zodat lecht een lijnpanning aanwezig i voo het functioneen van de moto, waadoo de fazetoom in (of 3) poelen te hoog wodt; - te lage netpanning; - geblokkeede moto; Beveiligingen die voo de aynchone motoen gebuikt woden zijn de meltveiligheden, de themiche en de elektomagnetiche maximumbeveiliging, de nulpanningbeveiliging en de elektoniche themitobeveiliging. ASM - Theoie elekticiteit 49

50 Smeltveiligheden Smeltveiligheden maken gebuik van een meltdaad aangebacht in een kame, al dan niet gevuld met fijn kwatzand, van de meltpatoon. Optedende kotluittomen zullen doo jouleeffect het daadje laten doomelten. Smeltveiligheden moeten bij aynchone motoen ovegedimenioneed woden, omwille van de hoge aanzettomen, zodat ze niet eageen tegen ovetomen in nomaal bedijf. E wodt du nog een bijkomende beveiliging geplaatt, die moet eageen op ovetomen. Symbool: Elektomagnetiche maximumbeveiliging De beveiliging betaat uit een beweegbaa anketje, dat in een magneetpoel i opgeteld. Al de toom in de toompoel een bepaalde waade ovechijdt, zal het anketje aangetokken woden, waadoo een tift het chakelmechanime bedient en de chakelaa opent. Pincipe : Symbool: De aantekwaade i ±10 kee de nominale toomtekte Inom en chakelt bijgevolg optedende kotluittomen uit. ASM - Theoie elekticiteit 50

51 Themiche maximumbeveiliging Deze beveiliging wodt gebuikt al becheming tegen ovetomen. Het voonaamte ondedeel i het bimetaal. Het i een tip betaande uit op mekaa gewalte metaaltoken met vechillende lineaie uitzettingcoefficient. De toom die doo het vewamingelement van het bimetaal vloeit, zal het bimetaal opwamen, zodat het bimetaal gaat kom tekken. Bij een ovetoom van lange duu zal het bimetaal een uitchakelmechanime bedienen, die de toom echtteek zal ondebeken, of onechtteek via een hulpcontact. Pincipe : Symbool: Intallatie-automaten zijn motobeveiligingen die zowel een elektomagnetiche al een themiche maximumbeveiliging combineen. Zij beveiligen de moto du zowel tegen kotluiting al tegen ovetomen van langee duu. Pincipe : Symbool: ASM - Theoie elekticiteit 51

52 Themitobeveiliging Het i een themiche maximumbeveiliging voo de bewaking van de tempeatuu. De themito i een tempeatuugevoelige weetand met Poitieve TempeatuuCoefficient, waabij de weetand gote wodt met tijgende tempeatuu. De themito wodt aangeloten op een elektoniche chakeling die intaat voo de uitchakeling van de toom via een elai al de afchakel-tempeatuu beeikt wodt. Pincipe : Symbool: Nulpanningbeveiliging De beveiliging bevat een toompoel, dat lecht toom voet al de chakelaa geloten wodt. Hiedoo wodt een anketje aangetokken, dat het chakelmechanime vegendelt. Al de panning wegvalt of ontoeeikend wodt, dan wodt het anketje logelaten, waadoo de chakelaa geopend wodt. Bij het teug opkomen van de panning, blijft de toompoel toomloo. Nulpanningbeveiligingen zijn niet nodig indien de moto bediend wodt met contactoen. Pincipe : Symbool: ASM - Theoie elekticiteit 5

53 Contactoen, cheide, latchakelaa en vemogenchakelaa. 3-4-polige contactoen (elai) Symbool: Scheide woden ook wel cheidingchakelaa genoemd. Scheide woden alleen op plaaten gebuikt waa ze geen vemogen hoeven te vebeken. E onttaan dan ook geen vebekingvlambogen. Een cheide heeft de functie om delen van een intallatie panningloo te maken, bijv. een tanfomato, een ailtelel of een kabel. Symbool: Lat(cheiding)chakelaa Latchakelaa zijn in taat om de tomen die bij nomaal bedijf opteden in en uit te chakelen. Eveneen kan op een ovebelating- of kotluittoom woden gechakeld. Latchakelaa zijn echte niet in taat om ovebelating- en kotluittomen te ondebeken. Symbool: Vemogenchakelaa Vemogenchakelaa zijn chakelaa die in taat zijn om zowel de nomaal optedende tomen al de bij toing, ovebelating of kotluiting optedende tomen in en uit te chakelen. Dat gebeut automatich al bijvoobeeld een hoogpanninglijn doo de blikem wodt getoffen. In het taject waain dat gebeut zit aan beide zijden een vemogenchakelaa die uitchakelt tijden de toing en daadoo meteen deze kotluittoom, zoal het heet, ondebeekt. Enkele econden na de uitchakeling wodt e automatich een 'wedeinchakelbevel' aan beide chakelaa of aan één evan gegeven. I de toing in het cicuit nog aanwezig dan volgt onmiddellijk een definitieve uitchakeling. Onde nomaal optedende tomen vallen ook kleine inductieve en capacitieve tomen. Symbool: ASM - Theoie elekticiteit 53

54 ASYNCHRONE MOTOREN n = 60. f p = n n n p. n p.( n n ) p. n ( n n ) f = = =. = f n X. X t X =. π. f. L =. π. f.. L =. X tg( β ). ( ) t = = = tg βt R R U E = k. f. φ. N E = k. f. φ. N = k.. f. φ. N f m E = k. f. φ. N E =. E t m φ F1 = B. I. l B = A F = F1 in ϕ Ft = F1 co ϕ M F 1 = t 1 m m T = z M t T = k Φ E I = Z R I coϕ R co ϕ = Z T = k Φ k = ϕk = 45 XLt E t R ( ) R + X Lt T k k Φ t az = 1 X E Lt R + R = R = X R X Lt az Lt I max = k I. nom Opgenomen nominaal vemogen in kw I k = I < 3 6 < 4 3 < 10 > max nom ASM - Theoie elekticiteit 54

Asynchrone motoren (inductiemotor)

Asynchrone motoren (inductiemotor) Aynchone moto Aynchone motoen (inductiemoto) Van Genechten K. 1/94 Aynchone moto 1. Inleiding In het voige hoofdtuk hebben we de ynchone moto betudeed welke i afgebeeld op ondetaande tekening: Deze moto

Nadere informatie

Een eenparige cirkelbeweging is een cirkelbeweging, waarbij de grootte van de snelheid niet verandert.

Een eenparige cirkelbeweging is een cirkelbeweging, waarbij de grootte van de snelheid niet verandert. Cikelbewegingen Gaden adialen Zie bladzijde 135 t/m 137 Baiboek wikunde van de Caat en Boch ISBN 90-430-1156-8 Een aanade voo Sinteklaa! http://taff.cience.uva.nl/~caat/functiene.pdf Eenpaige cikelbeweging

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Centaal Bueau voo de Statitiek Economie, Bedijven en NR Oveheidfinanciën en Conumentenpijzen Potbu 24500 2490 HA Den Haag PRJSNDEXCJFER COMMERCËLE DENSTVERLENNG 1. nleiding Dit document bechijft de methoden

Nadere informatie

Ter info. a m/s² a = Δv/Δt Toetsvraag 1. v m/s v = 2πr/T Toetsvraag 4

Ter info. a m/s² a = Δv/Δt Toetsvraag 1. v m/s v = 2πr/T Toetsvraag 4 Te info Deze toets geeft je een idee van je kennis ove de begippen uit de tabel hieonde. Dit zijn de voonaamste begippen die in de leeplannen van het middelbaa ondewijs aan bod komen. Je mag de vagen oplossen

Nadere informatie

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I

Eindexamen vwo natuurkunde pilot 2013-I Eindexamen vwo natuukunde pilot 03-I Beoodelingsmodel Opgave Spint maximumscoe De snelheid is constant omdat het (s,t)-diagam (vanaf 4 seconde) een echte lijn is. De snelheid is gelijk aan de helling van

Nadere informatie

Eenparige cirkelbeweging

Eenparige cirkelbeweging Inhoud Eenpaige cikelbeweging...2 Middelpuntzoekende kacht...4 Opgave: Looping...5 Opgave: McLaen MP4-22...6 Opgave: Baanwielennen (tack acing)...8 Gavitatie...8 Zwaate-enegie...9 Opgave: Satellietbanen...10

Nadere informatie

Hardmetalen stiftfrezen voor ruw gebruik speciaal in gieterijen, werven en in de staalbouw

Hardmetalen stiftfrezen voor ruw gebruik speciaal in gieterijen, werven en in de staalbouw Hadmetalen stiftfezen voo uw gebuik speciaal in gieteijen, weven en in de staalbouw Hoogendementsvetandingen, -S Innovatieve hoogendementsvetandingen met exteme schokbestendigheid Zee obuuste, kachtige

Nadere informatie

1. Langere vraag over de theorie

1. Langere vraag over de theorie 1. Langee vaag ove de theoie a) Beschijf in detail het opladingspoces voo een condensato die in seie wodt geschakeld met een gelijkspanningsbon en met een weestand (de inwendige weestand van de gelijkspanningsbon

Nadere informatie

HOEKCONTACT KOGELLAGERS

HOEKCONTACT KOGELLAGERS HOEKCONTACT KOGELLAGERS Hoekcontact kogellages Eén-ijige hoekcontact kogellages Hoekcontact kogellages zijn geschikt voo toepassingen waa een hoge nauwkeuigheid en een hoog toeental is veeist. Dit type

Nadere informatie

9. Matrices en vectoren

9. Matrices en vectoren Computealgeba met Maxima 9. Matices en vectoen 9.1. Vectoen In Maxima is een vecto een datatype bestaande uit een geodende lijst (ij) van gelijksootige elementen welke via een index kunnen woden geselecteed.

Nadere informatie

Handleiding leginstructies

Handleiding leginstructies www.alityfloos.nl Handleiding leginstcties Gaat binnenkot een hoten vloe leggen? Met de leginstcties van Qalityfloos E.W.F. heeft de jiste kennis binnen handbeeik. Is deze kls toch niet aan besteedt, of

Nadere informatie

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010)

TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N010) TENTAMEN ELEKTROMAGNETISME (8N00) 8 juni 007, 4.00-7.00 uu Opmekingen:. Dit tentamen bestaat uit 4 vagen met in totaal 9 deelvagen.. Het is toegestaan gebuik te maken van bijgeleved fomuleblad en een ekenmachine.

Nadere informatie

MAGNEETKOPPEN/SPOELEN & ACCESSOIRES fundamentele principes voor identificatie / codering van de spoelen

MAGNEETKOPPEN/SPOELEN & ACCESSOIRES fundamentele principes voor identificatie / codering van de spoelen MGNEETKOPPEN/SPOEEN & ESSOES fundamentele pincipes voo identificatie / codeing van de spoelen BEEKENNGEN Voo diect wekende magneetafsluites kan de elektomagnetische aantekkingskacht beekend woden met de

Nadere informatie

v v I I I 10 P I 316, 10

v v I I I 10 P I 316, 10 GELUDSSNELHED Het bijkt dat de gemiddede kinetische enegie van de moecuen evenedig is met de absoute tempeatuu. De sneheid van de moecuen van een gas is evenedig met de vootpantingssneheid van geuid. eeken

Nadere informatie

Voor de warmteoverdracht Q van punt A naar punt B geldt de formule:

Voor de warmteoverdracht Q van punt A naar punt B geldt de formule: Wamteovedacht 6. Wamteovedacht Onde wamteovedacht wodt bedoeld de ovegang van enegie onde invloed van een tempeatuuveschil. Zolang een tempeatuuveschil aanwezig is zal wamte in een bepaalde ichting stomen,

Nadere informatie

Inclusie en Exclusie groep 2

Inclusie en Exclusie groep 2 Inclusie en Exclusie goep Tainingsweek 8 3 juni 009 Venndiagammen Als voo elementen in een vezameling twee veschillende eigenschappen een ol spelen, dan kun je voo deze vezameling een Venndiagam tekenen.

Nadere informatie

Vraag Antwoord Scores. methode 1 Omdat de luchtweerstand verwaarloosd wordt, geldt: v( t) = gt. ( ) ( ) 2

Vraag Antwoord Scores. methode 1 Omdat de luchtweerstand verwaarloosd wordt, geldt: v( t) = gt. ( ) ( ) 2 Opgave Indoo Skydive maximumscoe 3 uitkomst: h =,7 0 m voobeelden van een beekening: methode Omdat de luchtweestand vewaaloosd wodt, geldt: v( t) = gt. Invullen levet: 40 = 9,8 t t = 6,796 s. 3, 6 h =

Nadere informatie

Het Informatieportaal voor Financiële Veiligheid. De 4 bedreigingen voor je spaargeld vandaag

Het Informatieportaal voor Financiële Veiligheid. De 4 bedreigingen voor je spaargeld vandaag Het Infomatiepotaal voo Financiële Veiligheid De 4 bedeigingen voo je spaageld vandaag Veval van de systeembanken Veval van de systeembanken De Vie gote Bedeigingen 1. Veval van de systeembanken 2. 3.

Nadere informatie

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 maandag 15 mei uur

Examen VWO. wiskunde B (pilot) tijdvak 1 maandag 15 mei uur Eamen VW 07 tijdvak maandag 5 mei.0-6.0 uu wiskunde B (pilot) Dit eamen bestaat uit 5 vagen. Voo dit eamen zijn maimaal 7 punten te behalen. Voo elk vaagnumme staat hoeveel punten met een goed antwood

Nadere informatie

Bijlage 3: Budgetbrief. Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant. Postbus 891. 5600 AW Eindhoven. t.a.v. mevrouw H.F. van Breugel. Bergen op Zoom, 25 juni 2014

Bijlage 3: Budgetbrief. Bureau Jeugdzorg Noord-Brabant. Postbus 891. 5600 AW Eindhoven. t.a.v. mevrouw H.F. van Breugel. Bergen op Zoom, 25 juni 2014 -CONCEPT Bijlage 3: Budgetbief Bueau Jeugdzog Nood-Babant Postbus 891 5600 AW Eindhoven t.a.v. mevouw H.F. van Beugel Begen op Zoom, 25 juni 2014 Geachte mevouw van Beugel, Confom de afspaken in de "Babantbede

Nadere informatie

Eerste ronde - 20ste Vlaamse Fysica Olympiade 1. 20ste Vlaamse Fysica Olympiade. R R R p 1 2 = + = FA. l = ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C )

Eerste ronde - 20ste Vlaamse Fysica Olympiade 1. 20ste Vlaamse Fysica Olympiade. R R R p 1 2 = + = FA. l = ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) este onde - 0ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 Met eveneens dank aan: Untwepen, K.U.Leuven, K.U.Leuven Campus Kotijk, UHasselt, UGent en VUB. 008 0ste Vlaamse Fysica Olympiade este onde x = x0 + vx t vx =

Nadere informatie

Theorieboekje CWO-Rb3

Theorieboekje CWO-Rb3 Theoieboekje CWO-Rb3 Vesie oktobe 2000 Watescouting Mak Twain Nedeweet intenet: http://scoutnet.nl/~scoutppx/ 1 Hoofdstuk 1: Algemene bepalingen...4 Binnenvaat Politie Reglement (BPR)...4 Toepassingsgebied...4

Nadere informatie

Alternatieve evenwichten -Alledaags of niet?-

Alternatieve evenwichten -Alledaags of niet?- Voo de docent Uitweking van de vagen Opdacht 1 t t (t) e ' (t) e (t) De voospelling van Malthus is gebaseed op een lineai toenemende voedselpoductie en een exponentieel goeiende bevolking. Het is eenvoudig

Nadere informatie

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f)

5 Algemene oplossing baanvergelijking, r = ξ/(1 + e cos f) 5 Algemene oplossing baanvegelijking, = ξ/(1 + e cos f) De bewegingsvegelijking van een planeet met massa m 2 ond de zon met massa m 1 schijven we als = GM 3, (5.1) waa M = m 1 +m 2. Omdat dit een tweedegaads

Nadere informatie

Een nieuw model voor de CBS huishoudensprognose

Een nieuw model voor de CBS huishoudensprognose Een nieuw model voo de CBS huishoudenspognose Coen van Duin en Cael Hamsen Het model waamee het CBS zijn huishoudenspognose maakt, is aangepast. De nieuwe pognose wodt beekend met een macosimulatiemodel

Nadere informatie

Inclusie en Exclusie groep 1

Inclusie en Exclusie groep 1 Inclusie en Exclusie goep 1 Tainingsweek 8 13 juni 2009 Venndiagammen Als voo elementen in een vezameling twee veschillende eigenschappen een ol spelen, dan kun je voo deze vezameling een Venndiagam tekenen.

Nadere informatie

Pieter Oosterhout Buro voor Architektuur BNA BV

Pieter Oosterhout Buro voor Architektuur BNA BV Gemeente Beuningen t.a.v. College van B&W Van Heemstaweg 46 Beuningen cc. mev. C. van Hemmen en dh. C. McQueen, Kloostestaat 1 beteft datum vezoek voooveleg woonhuis naast Kloostestaat 1, Beuningen 11

Nadere informatie

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur

Tentamen Electromagnetisme I, 30 juni 2008, uur Tentamen Electomagnetisme I, 3 juni 8, 1. - 13. uu Het tentamen estaat uit 6 opgaven.van de vagen 3,4,5,6 woden e slechts die meegenomen voo de eoodeling. Als je alle vie inlevet woden de este die geuikt

Nadere informatie

L0000512. Garantievoorwaarden/Gebruikershandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN

L0000512. Garantievoorwaarden/Gebruikershandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN L0000512 Gaantievoowaaden/Gebuikeshandleiding DUCOTWIN/ DUCOSCREEN I. INHOUD I. INHOUD p 1 II. ALGEMEEN p 2-6 III. INSTALLATIE p 7-8 IV. GEBRUIK EN ONDERHOUD p 9-12 V. CE-ATTEST p 13 VI. BIJLAGEN p 14

Nadere informatie

EXAMEN CONCEPTUELE NATUURKUNDE MET TECHNISCHE TOEPASSINGEN

EXAMEN CONCEPTUELE NATUURKUNDE MET TECHNISCHE TOEPASSINGEN HIR-Leuven-Oef-Jan0708_opl.doc IN DRUKLEERS: NAAM... VOORNAAM... SUDIEJAAR... EXAMEN CONCEPUELE NAUURKUNDE ME ECHNISCHE OEPASSINGEN Deel oefeningen 1ste examenpeiode 2007-2008 Algemene instucties Naam

Nadere informatie

Wiskundige Technieken 2 Uitwerkingen Tentamen 26 januari 2015

Wiskundige Technieken 2 Uitwerkingen Tentamen 26 januari 2015 Wiskundige Techniek Uitweking Ttam 6 januai 5 Nomeing voo pt vag andee vag naa ato: pt pt pt pt pt goed begep én goed uitgevoed, evtueel met kele onbelangijke ekfoutjes gote lijn begep, maa technische

Nadere informatie

wiskunde B pilot vwo 2017-I

wiskunde B pilot vwo 2017-I wiskunde B pilot vwo 07-I Fomules Goniometie sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) sin( tu) sin( t)cos( u) cos( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin( u) cos( tu) cos( t)cos( u) sin( t)sin( u)

Nadere informatie

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 9 Versnellen en afbuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 9 Versnellen en afbuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11 Stevin vwo deel 2 Uitwekingen hoofdstuk 9 Vesnellen en afuigen (augustus 2009) Pagina 1 van 11 Opgaven 9.1 Statische elekticiteit 1 a Jij ent positief gewoden. E stoen elektonen doo je voeten vanuit de

Nadere informatie

De invloed van passerende schepen op afgemeerde schepen, Juni 2004, O.A. Willemse

De invloed van passerende schepen op afgemeerde schepen, Juni 2004, O.A. Willemse De invloed van passeende schepen op afgemeede schepen, Juni 004, O.A. Willemse Pot Reseach Cente Rottedam-Delft. Gebuik van gegevens en teksten is met bonvemelding vijelijk toegestaan. Commecieel gebuik

Nadere informatie

Colloïdaal goud. jouw bondgenoot in de strijd tegen de tijd!

Colloïdaal goud. jouw bondgenoot in de strijd tegen de tijd! C O L L E C T I E O P S C H O O N H E I D S T A A T G E E N L E E F T I J D L U X U E U Z E V E R Z O R G I N G V O O R D E R I J P E R E H U I D Colloïdaal goud jouw bondgenoot in de stijd tegen de tijd!

Nadere informatie

Mechanica van Materialen

Mechanica van Materialen UNIVERSITEIT GENT FACULTEIT INGENIEURSWETENSCHAPPEN VAKGROEP TOEGEPASTE MATERIAALWETENSCHAPPEN Mechanica van Mateialen Academiejaa 3-4 Veantwoodelijk lesgeve en auteu: Pof. d. i. Wim VAN PAEPEGEM Medelesgeve:

Nadere informatie

Beantwoord de vragen bij Verkennen. Denk aan de goniometrische verhoudingen sinus en cosinus!

Beantwoord de vragen bij Verkennen. Denk aan de goniometrische verhoudingen sinus en cosinus! 1 Vectoen in 2D Vekennen www.math4all.nl MAThADORE-basic HAVO/VWO 4/5/6 VWO wi-d Vectomeetkunde Vectoen in 2D Inleiding Vekennen Beantwood de vagen bij Vekennen. Denk aan de goniometische vehoudingen sinus

Nadere informatie

Visualisatie van het Objectgeoriënteerde Paradigma. Arend Rensink Faculteit der Informatica, Universiteit Twente e-mail: rensink@cs.utwente.

Visualisatie van het Objectgeoriënteerde Paradigma. Arend Rensink Faculteit der Informatica, Universiteit Twente e-mail: rensink@cs.utwente. Visualisatie van het Objectgeoiënteede Paadigma. Aend Rensink Faculteit de Infomatica, Univesiteit Twente e-mail: ensink@cs.utwente.nl Samenvatting Pogammeeondewijs maakt een wezenlijk deel uit van elke

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek

Centraal Bureau voor de Statistiek Methodebeschijving Outputpijsindexcijfe van nieuwbouwwoningen 1. Inleiding Dit is een methodebeschijving van de statistiek Outputpijsindexcijfe van nieuwbouwwoningen (O-PINW). De beschijving heeft alleen

Nadere informatie

1 Proef van Oersted. Elektriciteit deel 2

1 Proef van Oersted. Elektriciteit deel 2 Elekticiteit deel oofdstuk 7. 1 Poef van Oested Elektomagnetisme. Bij deze poef wed voo het eest het veband gelegd tussen elektische stoom en magnetisme. Pofesso Oested wilde de wamteweking van de elektische

Nadere informatie

Gevoeligheidsanalyse transportparameters

Gevoeligheidsanalyse transportparameters Gevoeligheidsanalyse tanspotpaametes voo de ondegond Woute Kaeman Ed Veling Het model PROFCD (PROFile Convection-Diusion) is doo Veling (1993) gescheven om snel een inschatting te kunnen maken van het

Nadere informatie

Afleiding Kepler s eerste wet, op basis van Newton s wetten

Afleiding Kepler s eerste wet, op basis van Newton s wetten Keple s eeste wet Afleiding Keple s eeste wet, op basis van Newton s wetten 1 Inleiding Johannes Keple leefde van 1571 tot 1630 en was een Duitse wiskundige. Afwijkend van wat tot die tijd gedacht wed,

Nadere informatie

Tentamen Natuurkunde I uur uur woensdag 12 januari 2005 Docent Drs.J.B. Vrijdaghs

Tentamen Natuurkunde I uur uur woensdag 12 januari 2005 Docent Drs.J.B. Vrijdaghs Tentamen Natuukunde I 09.00 uu -.00 uu woensdag januai 005 Docent Ds.J.. Vijdaghs anwijzingen: Dit tentamen omvat 4 opgaven met totaal 9 deelvagen Maak elke opgave op een apat vel voozien van naam, studieichting

Nadere informatie

plannen HUISWERKTOOLS 5 TOOLS direct aan de slag! Your future is created by what you do today not tomorrow! SKUR Angelique Gerretsen & Petra Daemen

plannen HUISWERKTOOLS 5 TOOLS direct aan de slag! Your future is created by what you do today not tomorrow! SKUR Angelique Gerretsen & Petra Daemen impel amen plannen ovelee de bugkla HUISWERKTOOLS You utue i 5 TOOLS diect aan de lag! ceated by what you do today not tomoow! Angelique Geeten & Peta Daemen SKUR SET HUISWERKTOOLS Deze et bevat 5 handige

Nadere informatie

Advies: Het college gaat akkoord met verzending van bijgaande RIB naar de gemeenteraad.

Advies: Het college gaat akkoord met verzending van bijgaande RIB naar de gemeenteraad. VOORSTEL AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS & RAADSINFORMATIEBRIEF Van: C.P.G. Kaan Tel n: 06 8333 8358 Numme: 15A.01184 Datum: 10 novembe 2015 Team: Ondewijs, Welzijn en Zog Tekenstukken: Ja Bijlagen: 2 Afschift

Nadere informatie

} is rechtsdraaiend en orthonormaal. Een tweede basis { r ε 1. r r r

} is rechtsdraaiend en orthonormaal. Een tweede basis { r ε 1. r r r Tentamen mehania voo BMT (8W) dinsdag /6/5 9u-u Dit tentamen bestaat uit delen. Deel (opgave t/m 4) is een hekansing van het e deeltentamen en is faultatief voo diegenen die aan het e deeltentamen hebben

Nadere informatie

Uitwerkingen oefenopgaven hoofdstuk 2

Uitwerkingen oefenopgaven hoofdstuk 2 Uitwekingen oefenopgaen hoofdstuk Opgae 1 a Met gebuik an de enegiebalans Noem het beginpunt an de al A en het tefpunt met de gond B. De totale enegie in A is gelijk aan de zwaate-enegie in A. Tijdens

Nadere informatie

formules vwo natuurkunde

formules vwo natuurkunde Domein B: Elekticiteit en magnetisme Subdomein B: Elektische stoom De kandidaat kan elektische schakelingen ontwepen en analyseen en de volgende fomules toepassen: I ΔQ : stoomstekte hoeveelheid lading

Nadere informatie

Uitwerkingen bij de opgaven van. De Ster van de dag gaat op en onder

Uitwerkingen bij de opgaven van. De Ster van de dag gaat op en onder Uitwekingen bij de opgaven van De Ste van de dag gaat op en onde Statopgave Google Maps geeft bijvoobeeld 52.382306, 6.644897. Mocht je niet bekend zijn met de begippen Noodebeedte en Oostelengte, zoek

Nadere informatie

Q l = 22ste Vlaamse Fysica Olympiade. R s. ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) Eerste ronde - 22ste Vlaamse Fysica Olympiade 1

Q l = 22ste Vlaamse Fysica Olympiade. R s. ρ water = 1, kg/m 3 ( ϑ = 4 C ) Eerste ronde - 22ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 Eeste onde - ste Vlaamse Fysica Olympiade 1 1 ste Vlaamse Fysica Olympiade Eeste onde 1. De eeste onde van deze Vlaamse Fysica Olympiade bestaat uit 5 vagen met vie mogelijke antwooden. E is telkens één

Nadere informatie

- 1 - UITVOERINGSPLAN WMO BELEIDSPLAN RONDOM BURGERS 2012 2015

- 1 - UITVOERINGSPLAN WMO BELEIDSPLAN RONDOM BURGERS 2012 2015 UITVOERINGSPLAN WMO BELEIDSPLAN RONDOM BURGERS 2012 2015 De gemeente Womeland heeft een duidelijke visie op maatschappelijke ondesteuning: elke Womelande telt mee en doet mee, ongeacht leeftijd, bepekingen

Nadere informatie

EXTRA STOF BIJ PULSAR-CHEMIE, VWO, HOOFDSTUK 10

EXTRA STOF BIJ PULSAR-CHEMIE, VWO, HOOFDSTUK 10 exta of hemshe themodynama en hemsh evenwht VWO, shekunde 2, Huenkamp, v1b EXR SOF IJ PULSR-CHEMIE, VWO, HOOFDSUK 10 Enege en enege-effeten hebben te maken met het ontaan en de lggng van het evenwht bj

Nadere informatie

WERKOPDRACHT OVER COMPLEXE GETALLEN Dr. Luc Gheysens. z = r(cos θ + isin θ) r = de modulus van z = mod. z θ = het argument van z = arg. z.

WERKOPDRACHT OVER COMPLEXE GETALLEN Dr. Luc Gheysens. z = r(cos θ + isin θ) r = de modulus van z = mod. z θ = het argument van z = arg. z. WERKOPDRACHT OVER COMPLEXE GETALLEN D. Luc Gheysens De goniometische schijfwijze van een complex getal Elk complex getal z a + bi kan men schijven onde de vom z (cos θ + isin θ) de modulus van z mod. z

Nadere informatie

4. HOOFDSTUK 4 STATIONAIR GEDRAG VAN DE GELIJKSTROOMMOTOR

4. HOOFDSTUK 4 STATIONAIR GEDRAG VAN DE GELIJKSTROOMMOTOR 4. HOOFDSUK 4 SAIONAIR GEDRAG VAN DE GELIJKSROOOOR 4.1 Ondezoeksmethode Een conventionele gelijkstoommchine kn zowel weken in geneto- ls motomode. In de meeste gevllen kn men op utomtische wijze oveschkelen

Nadere informatie

Kegellagers. Kegellagers

Kegellagers. Kegellagers KEGELLAGERS Kegellages De cup, cone en ollen van kegellages hebben een conisch oppevlak, waavan de kegelvlakken convegeen naa één punt op de hatlijn van het lage. Kegellages zijn in metische seies en in

Nadere informatie

Relativiteitstheorie van Einstein: Banen van Planeten en Satellieten

Relativiteitstheorie van Einstein: Banen van Planeten en Satellieten Relativiteitstheoie van Einstein: Banen van Planeten en Satellieten Banen van Planeten en Satellieten...1 1. Klassieke Mechanica: Planeetbanen... 1.1 Into: het centale massa pobleem... 1. Snelheid en vesnelling

Nadere informatie

P&O ISD. ssc. Hieronder vindt u kort de conclusies en resterende vragen weergegeven. In de bijlage vindt u een toelichting hierop.

P&O ISD. ssc. Hieronder vindt u kort de conclusies en resterende vragen weergegeven. In de bijlage vindt u een toelichting hierop. Á W/P. min HUI 0 0 0 2 8 9 1 Ē Bueau Gezondheid, Milieu 8t Veiligheid RAAD GRIF B&W Gemeente Oischol ISD P&O BURG SECR INGEKOMEN 1 7 NOV 2014 ssc Gemeente Oischot t.a.v dh. Giesen Postbus 11 AFD. DV AFD.

Nadere informatie

Op verzoek van Patrick Fey, voorzitter CNV Overheid & Publieke Diensten stuur ik u deze brief met de bijbehorende bijlage toe.

Op verzoek van Patrick Fey, voorzitter CNV Overheid & Publieke Diensten stuur ik u deze brief met de bijbehorende bijlage toe. Van: Connectief-secetaiaat-CBB [mailto:cbb@cnv.nl] Vezonden: dondedag 29 maat 2018 16:20 Ondewep: CNV Oveheid ove goed wekgeveschap Geachte hee, mevouw, Op vezoek van Patick Fey, voozitte CNV Oveheid &

Nadere informatie

3 De wetten van Newton

3 De wetten van Newton 3 De wetten an Newton I Cultuuhistoische achtegond De Giek Aistoteles (384.Ch.-3.Ch.) wodt beschouwd als een an de inloedijkste klassieke filosofen in de westese taditie. Zijn opattingen hebben eeuwenlang

Nadere informatie

Tentamen DYNAMICA (4A240) 11 april 2011. 9.00-12.00 uur

Tentamen DYNAMICA (4A240) 11 april 2011. 9.00-12.00 uur Tentamen DYNMIC (440) apil 0 9.00-.00 uu Lees het onestaane zogvulig oo vooat u aan e opgaven begint! lgemene opmekingen: egin ieee opgave op een nieuw bla. Vemel op iee bla uielijk uw naam en ientiteitsnumme.

Nadere informatie

collectieformules zorgt ervoor

collectieformules zorgt ervoor collectiefomules zogt evoo 2015 De Collectie-fomules bpost biedt u meedee Collectie-fomules aan. Elk van deze fomules geeft u de zekeheid om die postzegels te ontvangen die het best passen in uw vezameling.

Nadere informatie

TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015

TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015 TECHNISCHE VRAGEN RAAD bij JAARVERSLAG EN JAARREKENING 2015 Indienen uitelijk dinsdag 14 juni 2016 bij giffie@eindhoven.nl n Patij Blz Beleidsveld Secto Wethoude Vaag Antwood 50 PvdA 10 Sociale Ondesteuni

Nadere informatie

De formules zijn vereenvoudigingen van de veldformules voor de Magnetische en Elektrische Dipool. U vindt ze op de laatste pagina van dit document.

De formules zijn vereenvoudigingen van de veldformules voor de Magnetische en Elektrische Dipool. U vindt ze op de laatste pagina van dit document. Nabie en Vee Veld fomules voo lus en daadsegment TeTech M.H. Tompstaat 6 3601 HT Maassen Nedeland Tel: + 31 (0) 346 84004 Fax: + 31 (0) 346 83691 Email: info@tetech.nl Web: www.tetech.nl KvK: 30169033

Nadere informatie

Het is voorjaar en nieuwe samenwerkingen bloeien op. Het samenwerken met

Het is voorjaar en nieuwe samenwerkingen bloeien op. Het samenwerken met Zog dieen aansluit Aansluitende zog Het is voojaa en nieuwe samenwekingen bloeien op. Het samenweken met Jaagang 5 1 Lente 2014 De MediantKant is een uitgave van Mediant Geestelijke Gezondheidszog en geeft

Nadere informatie

de praktijk: tabellen ISO Het Relationele Database Model alternatieve voorstellingen de onderliggende theorie: relaties relatie schema en instantie

de praktijk: tabellen ISO Het Relationele Database Model alternatieve voorstellingen de onderliggende theorie: relaties relatie schema en instantie de pktijk: tellen ISO Het Reltionele Dte Model Pof. d. Pul De een dte ett uit een ntl tellen elke tel heeft een nm en een ntl ttiuten elk ttiuut heeft een nm en een dt type een tel-intntie heeft een ntl

Nadere informatie

Oefenopgaven Elektriciteit

Oefenopgaven Elektriciteit Oefenopgaven Elekticiteit Uitwekingen 1 a De aadlekschakelaa eageet. E vloeit een stoo via het kind naa de aade, de aadlekschakelaa detecteet dat en sluit de stoo af. a b Dit gaatje is vebonden et de nuldaad.

Nadere informatie

De lading van een proton is in absolute waarde gelijk aan de lading van een elektron: e = C

De lading van een proton is in absolute waarde gelijk aan de lading van een elektron: e = C 1 Inleiding 1.1 Opbouw van een atoom Een atoom bestaat uit een ken, die potonen en neutonen bevat, en lichtgewicht elektonen die zich met hoge snelheid daaomheen bewegen in banen die op veschillende afstanden

Nadere informatie

natuurkunde vwo 2016-II

natuurkunde vwo 2016-II natuukunde vwo 01-II Jupite fl-b Lees het atikel. Een uimtevekenne (m = 1,0 ton) die het zonnestelsel wil velaten, moet voldoende snelheid hebben om aan de aantekkingskacht van de zon te ontsnappen. Daaom

Nadere informatie

Newton vwo deel 3. Uitwerkingen Hoofdstuk 16-20. Cracked by THE MASTER

Newton vwo deel 3. Uitwerkingen Hoofdstuk 16-20. Cracked by THE MASTER Newton vwo deel Uitwekingen Hoofdstuk - 0 Cacked by THE MASTER Hoofdstukken: - Hoofdstuk : Enegiestoen - Hoofdstuk 7: Ruitevaat - Hoofdstuk : Beeldbuizen - Hoofdstuk 9: Mateie en staling - Hoofdstuk 0:

Nadere informatie

- 1 - Vaststelling van de methodiek voor de rentetermijnstructuur

- 1 - Vaststelling van de methodiek voor de rentetermijnstructuur - - Vasselling mehode eneemijnsucuu Vasselling van de mehodiek voo de eneemijnsucuu Hiebij maak DNB bekend da DNB de nominale eneemijnsucuu voo he FTK wil consueen op basis van de swapcuve. Deze eneemijnsucuu

Nadere informatie

Standaarden Verpleeghuiszorg

Standaarden Verpleeghuiszorg Standaaden Vepleeghuiszog Vesie septembe 2010 Mw. E. Cox, MA, NVLF Mw. ds. C. Koolhaas, NVLF Mw. A. van Hemet, MA, NVLF 1 Inhoud 1..Inleiding...3 1.1 Doel standaaden en checklisten...3 1.2 De logopedist

Nadere informatie

Optimale strategieën voor gunstige binomiale spellen (Engelse titel: Optimal control of favourable binomial games)

Optimale strategieën voor gunstige binomiale spellen (Engelse titel: Optimal control of favourable binomial games) Technische Univesiei Delf Faculei Elekoechniek, Wiskunde en Infomaica Delf Insiue of Applied Mahemaics Opimale saegieën voo gunsige binomiale spellen (Engelse iel: Opimal conol of favouable binomial games)

Nadere informatie

Onderzoek naar het effect van actief randenbeheer op akker- en weidevogels in West-Brabant

Onderzoek naar het effect van actief randenbeheer op akker- en weidevogels in West-Brabant Ondezoek naa het effect van actief andenbehee op akke- en weidevogels in West-Babant Opdachtgeve: povincie Nood-Babant Novembe 2007 Antonie van Diemenstaat 20 5018 CW Tilbug 013-5802237 Eac@home.nl Pagina

Nadere informatie

Tilburg University. Reclame-uitgaven in Nederland de Blok, J. Document version: Publisher final version (usually the publisher pdf)

Tilburg University. Reclame-uitgaven in Nederland de Blok, J. Document version: Publisher final version (usually the publisher pdf) Tilbug Univesity Reclame-uitgaven in edeland de Blok, J Document vesion: Publishe final vesion (usually the publishe pdf) Publication date: 1970 Link to publication Citation fo published vesion (APA):

Nadere informatie

Kun je me de kortste weg vertellen?

Kun je me de kortste weg vertellen? Kun je me de kotste weg vetellen? Inhoudsopgave 1 Gafen 2 1.1 Wat is een gaaf?........................... 2 1.2 Opgaven................................ 4 2 Kotste bomen 6 2.1 Het 'Geedy' lgoitme.......................

Nadere informatie

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kromme banen ( ) Pagina 1 van 13

Stevin vwo deel 2 Uitwerkingen hoofdstuk 4 Kromme banen ( ) Pagina 1 van 13 Stevin vwo deel Uitwekingen hoofdstuk 4 Komme anen (15-10-013) Pagina 1 van 13 Opgaven 4.1 De kogelaan 1 1 1 3,5 = 9,81 t t = 0,713.. t = 0,844.. = 0,84 s x 7,0 vx = = = 8,8.. = 8,3 m/s t 0,844.. Hoe lang

Nadere informatie

In hoofdstuk 1 zijn algemene beschouwingen en de visie van ENECO Net- Beheer op de verdere ontwikkeling van het beheerde net opgenomen.

In hoofdstuk 1 zijn algemene beschouwingen en de visie van ENECO Net- Beheer op de verdere ontwikkeling van het beheerde net opgenomen. . INLEIDING Dit document omvat het Capaciteitsplan 2 van ENECO NetBehee zoals veeist in de Elekticiteitswet 1998 en het hieop aansluitend besluit "Regeling capaciteitsplannen Elekticiteitswet 1998" van

Nadere informatie

7.1 Eenparige cirkelbeweging

7.1 Eenparige cirkelbeweging Vwo 4 Hoofdstuk 7 Uitwekingen 7.1 Eenpaige cikeleweging Opgave 1 a De aansnelheid eeken je et de foule voo de aansnelheid. π v π,7 1 v 3,6 s 5, Afgeond: v aan = 3,3 s 1 Zie figuu 7.1. Het snoepje kijgt

Nadere informatie

MEDISCH TOEZICHT EN MEDISCHE GESCHIKTHEIDSCRITERIA VOOR BRANDWEERMANNEN

MEDISCH TOEZICHT EN MEDISCHE GESCHIKTHEIDSCRITERIA VOOR BRANDWEERMANNEN MEDISCH TOEZICHT EN MEDISCHE GESCHIKTHEIDSCRITERI VOOR BRNDWEERMNNEN Consensus Extene Diensten voo Peventie en Bescheming op het Wek Einddocument van de CoPev wekgoep Medische Citeia Bandweemannen Febuai

Nadere informatie

Diepgroef kogellagers

Diepgroef kogellagers g ) Diepgoef kogellages Het diepgoef kogellage is in veel afmetingen beschikbaa en is het meest toegepaste type wentellage. Dit type lage is geschikt voo adiale belasting, maa kan ook in bepekte mate axiaal

Nadere informatie

WOLFF A Brand of UFLOOR Systems

WOLFF A Brand of UFLOOR Systems WOLFF A Band of UFLOOR Systems Handleiding Nedelands DURO-STRIPPER At. n. 013347 NEDERLANDS Lees deze handleiding zogvuldig doo voodat u het appaaat gaat gebuiken. Bewaa de handleiding om deze zonodig

Nadere informatie

De raadsfracties zijn zodanig geïnformeerd dat zij goed toegerust hun standpunt kunnen bepalen bij de besluitvorming

De raadsfracties zijn zodanig geïnformeerd dat zij goed toegerust hun standpunt kunnen bepalen bij de besluitvorming BEHANDELMEMO Van: Aan: agendacommissie aadsleden en steunfactieleden Nieuw taievenbeleid Spotvoozieningen Status: Deelnemes: Debat te voobeeiding op de besluitvoming Raadsleden Potefeuillehoude: W.J. Stegeman

Nadere informatie

ZA5881. Flash Eurobarometer 369 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Drivers for Growth) Country Questionnaire Belgium (Flemish)

ZA5881. Flash Eurobarometer 369 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Drivers for Growth) Country Questionnaire Belgium (Flemish) ZA88 Flash Euobaomete 69 (Investing in Intangibles: Economic Assets and Innovation Dives fo Gowth) County Questionnaie Belgium (Flemish) A Flashnumme FL9A B land FL9B C Numme van het inteview FL9C NACE

Nadere informatie

12 Grafen en matrices. bladzijde 209 31 a. Gemengde opgaven 99

12 Grafen en matrices. bladzijde 209 31 a. Gemengde opgaven 99 afen en matices bladzijde a M M M M 4 emengde opgaven b M M M S M M M 4 4 P P P 5 4 4 c e R geeft P P P S 7 8 7 4 c geeft aan dat e voo één eenheid P eenheden nodig zijn c geeft aan dat voo één eenheid

Nadere informatie

Individueel Transitieplan voor Ouders

Individueel Transitieplan voor Ouders Individueel Tansitieplan voo Oudes Datum: vade / moede van Patiëntgegevens A. De diabetes 1. Mijn kind kan uitleggen wat, hie aan weken diabetes is. 2. Mijn kind begijpt wat de behandelaas (ats, diëtist

Nadere informatie

Datastructuren college 9

Datastructuren college 9 Zoeken van oplossingen Datastuctuen college 9 zoeken van oplossingen backtacking Vaak kennen we geen algoitme dat diect de juiste oplossing constueet. Ondezoek dan kandidaat-oplossingen koninginnen op

Nadere informatie

Gemeenteraad gemeente Hardenberg Commissie Ruimte Gemeenteraad Hardenberg Gemeenteraad gemeente Ommen Commissie Ruimte Gemeenteraad Ommen

Gemeenteraad gemeente Hardenberg Commissie Ruimte Gemeenteraad Hardenberg Gemeenteraad gemeente Ommen Commissie Ruimte Gemeenteraad Ommen Aan: College van Bugemeeste & Wethoudes gemeente College van Bugemeeste & Wethoudes gemeente Gemeenteaad gemeente Hadenbeg Commissie Ruimte Gemeenteaad Hadenbeg Gemeenteaad gemeente Ommen Commissie Ruimte

Nadere informatie

Dit is geen toeval 6 Over waarom je dit boek leest en hoe je ermee aan de slag kunt gaan. Lees dit eerst. 9 Stap 1: Vind je passie 96

Dit is geen toeval 6 Over waarom je dit boek leest en hoe je ermee aan de slag kunt gaan. Lees dit eerst. 9 Stap 1: Vind je passie 96 Dit is geen toeval 6 Ove waaom je dit boek leest en hoe je emee aan de slag kunt gaan. Lees dit eest. Inleiding 10 1 Waaom goeien we? 18 Ove de uitdaging van het goeien en ove wat passie is 2 Willen en

Nadere informatie

nr. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktober 2015 aan HILDE CREVITS Onderwijspersoneel - Afwezigheden wegens ziekte

nr. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktober 2015 aan HILDE CREVITS Onderwijspersoneel - Afwezigheden wegens ziekte SCHRIFTELIJKE VRAAG n. 37 van JOS DE MEYER datum: 20 oktobe 2015 aan HILDE CREVITS VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN ONDERWIJS Ondewijspesoneel - Afwezigheden wegens ziekte

Nadere informatie

Elke filmomhulde tablet bevat 250 mg dasabuvir (als natriummonohydraat).

Elke filmomhulde tablet bevat 250 mg dasabuvir (als natriummonohydraat). Dit geneesmiddel is ondewopen aan aanvullende monitoing. Daadoo kan snel nieuwe veiligheidsinfomatie woden vastgesteld. Beoepsbeoefenaen in de gezondheidszog wodt vezocht alle vemoedelijke bijwekingen

Nadere informatie

Eindexamen natuurkunde vwo II

Eindexamen natuurkunde vwo II Beoodeingsmode Opgave Vijftig mete vindesag maximumscoe 3 uitkomst: t = 3,6 s voobeed van een beekening: Joep egt de eeste 5,0 mete af in 6,80 s. Dus hij moet nog 35,0 mete afeggen. Dit zijn 35,0 4,0,50

Nadere informatie

Stevin vwo Antwoorden hoofdstuk 13 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 12

Stevin vwo Antwoorden hoofdstuk 13 Newton en Coulomb ( ) Pagina 1 van 12 Stevin vwo Antwooden hoofdstuk 1 Newton en Coulom (01-08-9) Pagina 1 van 1 Als je een ande antwood vindt, zijn e minstens twee mogelijkheden: óf dit antwood is fout, óf jouw antwood is fout. Als je e (vijwel)

Nadere informatie

3 De wetten van Newton

3 De wetten van Newton 3 De wetten van Newton I Cultuuhistoische achtegond Hoe dachten de mensen voege en hoe denken ze nu ove de fysische wekelijkheid? Daaove gaat deze paagaaf De vagen die daain gesteld woden zijn "open" gesteld:

Nadere informatie

De Creatieve Computer

De Creatieve Computer De Ceatieve Compute J.I. van Hemet jvhemet@cs.leidenuniv.nl 1 Intoductie Als we de evolutie van computes vluchtig bekijken dan zien we dat de taken die doo computes woden uitgevoed steeds ingewikkelde

Nadere informatie

Rotatie in 2D. Modeltransformaties. Translatie in 2D. Rotatie van een punt tov rotatiepunt (pivot) over een rotatiehoek:

Rotatie in 2D. Modeltransformaties. Translatie in 2D. Rotatie van een punt tov rotatiepunt (pivot) over een rotatiehoek: 23 24 Modeltansfomaties Opbouwen van een tafeeel met gafische pimitieven Objecten in een tafeeel laten evolueen. met een tussentijd t de fsische positie van alle coödinaten van een tafeeel hebeekenen en

Nadere informatie

www.urban-synergy.org JOINT ARCHITECTURAL NETWORK FOR URBAN SYNERGY Betere Buurt Biotoop

www.urban-synergy.org JOINT ARCHITECTURAL NETWORK FOR URBAN SYNERGY Betere Buurt Biotoop www.uban-synegy.og JOINT ARCHITECTURAL NETWORK FOR URBAN SYNERGY Betee Buut Biotoop Betee Buut Biotoop De Betee Buut Biotoop (BBB) is een multidisciplinai poject van de stichting JANUS (Joint Achitectual

Nadere informatie

Wij stellen het erg op prijs, dat u onze tandartsenpraktijk heeft gekozen voor uw tandheelkundige verzorging.

Wij stellen het erg op prijs, dat u onze tandartsenpraktijk heeft gekozen voor uw tandheelkundige verzorging. J.F. Weijle P.G. Weijle Swat Hoofdstaat 7 7213 CN Gossel Tel. (0575) 49 13 17 tandats@weijle.nl www.weijle.nl Geachte hee/mevouw, Hatelijk welkom in onze paktijk. Wij stellen het eg op pijs, dat u onze

Nadere informatie

De Regenboog. Gert Heckman IMAPP, Radboud Universiteit, Nijmegen

De Regenboog. Gert Heckman IMAPP, Radboud Universiteit, Nijmegen De Regenboog Get Heckman IMAPP, Radboud Univesiteit, Nijmegen G.Heckman@math.u.nl Voo Jozef Steenbink, te gelegenheid van zijn afscheid van de Radboud Univesiteit op 17 Febuai 2012 1 Wet van Snellius In

Nadere informatie

Beredeneerd aanbod groep 1 en 2

Beredeneerd aanbod groep 1 en 2 Beedeneed aanbod goep 1 en 2 Mei 2013 Inhoudsopgave Inleiding en veantwooding blz. 3 Themaplanning blz. 5 Taal / lezen / schijven blz. 9 Rekenen / wiskunde blz. 11 Weekplanning blz. 13 Zelfstandig weken

Nadere informatie

Begeleide zelfstudie 8C120 - BZ03

Begeleide zelfstudie 8C120 - BZ03 Begeeide zefstudie 8C0 - BZ03 Metingen a Noem een eeks metingen die uitgevoed kunnen woden op: i) een intensive ae neonatoogie (ouveuses) ii) een intensive ae hatbewaking b) Geef bij ek van deze metingen

Nadere informatie