Dag tegen Racisme. 21 maart Lieve Hoet. In 'racisme' zit het woordje 'ras'. Vroeger deelde men de mensen in. verschillende rassen in.

Transcriptie

1 Lieve Hoet 21 maart 2012 De 'Internationale Dag ter bestrijding van Racisme en Discriminatie' wordt elk jaar op 21 maart gehouden. Die datum werd gekozen ter nagedachtenis van wat er op 21 maart 1960 in Zuid-Afrika Ondertussen is de apartheid in Zuid- In 'racisme' zit het woordje 'ras'. Vroeger deelde men de mensen in verschillende rassen in. Mensen van hetzelfde ras hadden dezelfde uiterlijke kenmerken, zoals huidskleur, haarvorm, de vorm van hun neus... gebeurde. Toen betoogden duizenden zwarten tegen de pasjeswet van de blanke regering. De betoging begon vreedzaam. Maar toen opende de politie het vuur. Daarbij werden 69 mensen - waaronder 10 kinderen - gedood! Nu weten de wetenschappers dat die indeling niet klopt. Zo zijn sommige 'zwarten' even bleek als bepaalde 'blanken'. Toch leeft het idee van 'rassen' voort. Heel wat mensen vinden dat hun eigen ras beter is dan een ander. Volgens hen hebben ze daarom Afrika afgeschaft. Maar er is nog steeds racisme; overal in de wereld. het recht om die ander uit te sluiten, te beledigen, te onderdrukken, soms zelfs aan te vallen. Als ze zoiets doen, maken ze zich Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.1

2 schuldig aan racisme. Verschillen Mensen verschillen niet alleen uiterlijk. Ze kunnen ook een andere godsdienst hebben, een andere nationaliteit of cultuur. De een heeft heel rijke ouders, de ander arme. De een leert heel vlot, de ander moet er veel moeite voor doen. Zo kun je nog wel een paar verschillen bedenken. rijke vader heeft en volgend jaar moet verhuizen naar het moslimland Saoedi- Arabië? Zou jij één van die kinderen discrimineren? Nodig jij die Afghaanse jongen niet uit op je verjaardagsfeestje omdat hij er andere gewoontes op nahoudt? Dan discrimineer je hem. Of scheld je een Joods meisje uit als ze iets wil vertellen over haar religieuze feesten, omdat je daar niets over wilt horen? Dan discrimineer je haar. Wil je alleen omgaan met rijke, gezonde jongens of meisjes en sluit je de anderen uit? Dat noemt men Wie van hen is nu de 'beste'? Wie is het 'discriminatie'. meeste waard? Het mooie donkere meisje dat hier geboren werd, niet rijk is en niet goed kan horen? Of de kleine jongen die een krak is in wiskunde, met zijn ouders vluchtte uit Afghanistan en tien broers en zussen heeft? Of het diepgelovige katholieke meisje dat een Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.2

3 Je beter voelen dan de anderen Racisme zou je ook 'rassendiscriminatie' kunnen noemen. Hoe uit discriminatie zich? Dat kan op veel verschillende manieren. Het kan gaan van scheldwoorden roepen tot... oorlog voeren. Enkele voorbeelden... Veel blanken in Zuid-Afrika vonden de zwarten minderwaardig. Ze wilden niet met hen op dezelfde school zitten of in dezelfde buurt wonen. Daarom voerden ze het apartheidssysteem in. Hitler vond dat het 'Arische ras' superieur was aan alle andere rassen. En zeker aan de Joden. Daarom werden zij vervolgd en tijdens de Tweede Wereldoorlog in gaskamers gedood. Maar de nazi's wilden ook homoseksuelen uitroeien. En ook dwergen beantwoordden niet aan het Arische ideaalbeeld. Ook nu wordt er gedood omdat de andere 'anders' is. Zo doodde Hans Van Themsche een Malinese vrouw (en het kindje dat bij haar was) en verwondde hij een Turkse vrouw. Hij had bewust op allochtonen geschoten. In Egypte worden de Koptische christenen aangevallen door bepaalde moslims. In sommige dancings laat de portier mensen met een andere huidskleur niet binnen (hoewel dat verboden is!). Twee vrouwen die in Brussel hand in hand op straat liepen, werden ernstig verwond door een groepje jongeren. Die jongeren vonden liefde tussen twee vrouwen of tussen twee mannen onaanvaardbaar. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.3

4 Verklaring Waarom doen mensen elkaar dit aan? speelplaats vaak in hetzelfde groepje staan. Wie een godsdienst belijdt, leert nochtans dat je je naaste moet liefhebben. En ook wie niet gelovig is, wil toch menselijk goed zijn? Jammer genoeg hebben veel mensen vooroordelen. Ze kleven een etiket op iemand die ze niet kennen. 'Een Turk wil niet werken.' 'Een Vlaams meisje in een kort rokje is onfatsoenlijk.' 'Alle allochtonen zijn profiteurs.' 'Wij, de allochtonen, vinden geen werk want de Belgen willen ons niet.' 'Nederlanders zijn gierig.' Als je die vooroordelen zomaar gelooft, geef je mensen gewoon geen kans om te bewijzen dat die uitspraken niet kloppen. Op die manier blijven die misverstanden bestaan. Mensen zijn bang voor het onbekende. Ze voelen zich snel bedreigd. Ze blijven liever bij wie hun eigen taal spreekt en zich gedraagt zoals zij. Wie in dezelfde winkels gaat shoppen, gaat op de Wat doen wij eraan? Hoe kunnen we ons toleranter opstellen? Misschien moeten we eerst goed leren kijken en luisteren. Dan ontdek je fijne dingen. Ook bij wie anders is dan jij. Kleuren, smaken en gebruiken die je niet kende. Een taal die heel gek, maar ook mooi kan klinken. Een leuke jongen of meisje, waar je vroeger alleen maar oog had voor de rolstoel of de kleine gestalte. Het meisje dat een kort rokje draagt, maar wel altijd bereid is om je te helpen. En dan speelt huidskleur, godsdienst, afkomst of uiterlijk nog maar een kleine rol in het geheel. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.4

5 We moeten proberen om elkaar beter te begrijpen. Letterlijk, door als allochtoon bijvoorbeeld goed de taal van je nieuwe land te leren. Maar ook figuurlijk, door de moeite te nemen om naar elkaar te luisteren. We leven in een multiculturele samenleving en dat kan een rijkdom zijn... Als we aannemen dat 'verschillend zijn' niet hetzelfde betekent als 'beter of slechter zijn'. Hoe reageer jij als je iemand racistische opmerkingen hoort maken? Word je boos? Of vraag je rustig waarom hij of zij dat zegt? Kan hij of zij bewijzen dat die beschuldigingen waar zijn? En als je zelf aangevallen wordt? Praat erover. Met wie je aanvalt, als het kan. Maar zeker ook met je ouders of leerkrachten. Of je kunt bellen naar de kindertelefoon, gratis, op het nummer 102. Voor zwaardere inbreuken op de antidiscriminatiewetten kun je terecht bij het 'Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding'. Het Centrum onderzoekt de discriminatie en kaart de problematiek aan. Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.5

6 Verklarende woordenlijst De schuin gedrukte woorden uit de tekst worden hieronder verklaard. allochtonen: mensen die (of van wie de ouders) afkomstig zijn uit een ander land apartheid: In 1948 begint de Zuidafrikaanse regering met de invoering van de apartheid, de scheiding van etnische groepen. Tot welke groep je hoort, hangt af van je huidskleur. De blanken krijgen meer rechten dan de kleurlingen. Van deze laatste groep hebben de zwarten het minste rechten. Arische ras: een term die door de nazi's gebruikt werd voor blonde, blauwogige Kopten: christelijke Egyptenaren multiculturele samenleving: een samenleving waarin mensen met verschillende culturele achtergronden met respect voor elkaar samenleven nazi: een aanhanger van het nationaalsocialisme, een geheel van ideeën waarvan Adolf Hitler de grondlegger was pasjeswet: iedere zwarte moest steeds een 'pasje' bij zich hebben om te bewijzen dat hij aanwezig mocht zijn op de plaats waar hij zich bevond tolerant: verdraagzaam vooroordeel: een mening over iemand hebben zonder dat je die persoon echt kent mensen discrimineren: iemand slechter behandelen dan anderen om bepaalde eigenschappen die hij/zij heeft, bv. een handicap homoseksueel: iemand die houdt van iemand van hetzelfde geslacht (bij vrouwen spreekt men van 'lesbisch') Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.6

7 En nu jij! 1. a. Wat betekent 'racisme'? b. Wat betekent 'discriminatie'? 2. a. Waarom liet Hitler dwergen opsluiten in kampen? b. Waarom worden kerken van Koptische christenen in Egypte vernield? c. Waarom mochten zwarte kinderen niet naar de beste scholen gaan in Zuid- Afrika? 3. Heb je zelf al eens ondervonden hoe het is om gediscrimineerd te worden? (Dat kan om kleine dingen gaan.) Vertel eens wat er toen gebeurde. Hoe heb jij gereageerd? Zou je nu nog op dezelfde manier reageren? Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.7

8 4. Racisme komt op veel plaatsen voor. Hoe kun je dat merken? a. in een voetbalstadion: b. als een meisje wil trouwen met een jongen die niet van haar eigen cultuur is: c. als een jongen die Mohammed heet op zoek gaat naar werk: 5. Een opdracht voor de hele klas. De klas wordt verdeeld in verschillende 'rassen', volgens uiterlijke kenmerken. 1) De eerste onderverdeling gebeurt op basis van de kleur van je ogen. Noteer het nummer dat bij jouw oogkleur hoort. Groep 1 = blauw / groep 2 = bruin / groep 3 = groen / groep 4 = andere 2) Nu kijk je naar je haartype. Noteer weer het nummer van je groep. Groep 1 = kroeshaar / groep 2 = sluik haar / groep 3 = golvend haar / groep 4 = andere 3) Maak nu de indeling volgens de vorm van je neus. Noteer het nummer. Groep 1 = haakneus / groep 2 = wipneus / groep 3 = dikke neus / groep 4 = andere Bekijk de drie nummers die je genoteerd hebt. Zoek nu alle kinderen uit je klas die precies dezelfde nummers hebben (in dezelfde volgorde). Ga bij elkaar staan. Hoeveel 'rassen' heb je in je klas? Was het eenvoudig om de kenmerken van een 'ras' te herkennen? Hoe voelde het om op die manier onderverdeeld te worden? Praat erover met je klas. Illustratieverantwoording: het copyright op de gebruikte illustraties berust bij de volgende personen, firma's en instellingen: Corbis (p. 1), Wikipedia (p. 1, p. 2), DURIS Guillaume - Fotolia.com (p. 2), Reporters (p. 3), istockphoto (p. 4, p. 5), Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding (p. 5) Plantyn, Mechelen - Actuakrantje - p.8