Casestudy collectief. praktijkonderzoek Hof ter Weide
|
|
- Bernard Bos
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Casestudy collectief praktijkonderzoek Hof ter Weide
2
3 1 Actuele ontwikkelingen binnen basisschool Hof ter Weide Hof ter Weide is een jonge school (zes jaar) in een nieuwbouwwijk aan de rand van Utrecht. De wijk bestaat uit koopwoningen in diverse prijsklassen en sociale woningbouw. De populatie op school is daarvan een mooie afspiegeling. Hof ter Weide groeit nog steeds en heeft momenteel iets meer dan 300 leerlingen. Wij zijn gestart met 6 leerlingen in 2003 en groeien verder naar de 400 leerlingen die ons gebouw aan kan. Momenteel hebben wij 12 groepen en circa 20 leerkrachten. De school heeft een kindvolgende visie op onderwijs en heeft gemengde groepen 1 t/m 4 en 5 t/m 8 waardoor een splitsing in onderbouw en bovenbouw ontstaat. De leerkrachten van vier groepen vormen met elkaar een unit en een samenwerkings - verband in deze unit. De kinderen kunnen gedurende de werkperiode kiezen uit de vier lokalen om te werken. Dit vraagt om veel overleg, afstemming en gedeelde verantwoordelijkheid. De vier lokalen in een unit zijn ingericht vanuit verschillende ontwikkelingsgebieden. Elk lokaal heeft een andere kleur. In groen vind je rekenen en wereldoriëntatie. In blauw alles rondom taal, lezen, schrijven en spelling. In rood dramatische expressie en muziek en in geel handvaardigheid en techniek. Methodes (meerdere per ontwikkelingsgebied) zijn een van de bronnen die kinderen gebruiken om te werken aan hun leerdoelen. Daarnaast zijn de verschillende leeromgevingen zeer rijk en betekenisvol ingericht, dit leidt tot aantrekkelijke en uitdagende lokalen. Ook is de omgeving van de school een rijke leerbron. In deze rijke omgeving werken de kinderen op heel uiteenlopende wijze aan hun leerdoelen. Deze leerdoelen worden samen met de leerkrachten besproken voor alle ontwikke - lingsgebieden voor een periode van ca. twee tot drie maanden. Leerkrachten en studenten zijn coach in dit leerproces en geven instructies waar nodig. Zij volgen de kinderen van dag tot dag in hun ontwikkeling en registreren dit in een kindvolgsysteem. In het schooljaar heeft de school met een deeltijd interim-schoolleider gewerkt die bij de ontwikkelingen van de academische basisschool zijdelings betrokken was. Het managementteam en de onderwijskundig leider hebben vooral vorm gegeven aan de keuzes van het onderzoek. Deze keuzes zijn gebaseerd op de schoolontwikkeling zoals beschreven in het Strategisch beleids - plan Voor de zomervakantie van 2008 is aan de teamleden gevraagd Academische Basisschool 1
4 welke teamleden betrokken zouden willen zijn bij het onderzoek dat de studenten gaan doen in het kader van de school ontwikkeling. Vier teamleden hebben zich aangemeld voor de onderzoeksgroep. Na de vakantie zijn de onderwerpen besproken en konden de leerkrachtonderzoekers kiezen bij welk onderzoek zij zich wilden aan sluiten. Vervolgens zijn gedurende het schooljaar twee onderzoeksgroepen bezig geweest, een groep van drie en een groep van twee studenten. Deze groepen hadden regelmatig overleg met de onderzoeksgroep van studenten en leerkrachtonderzoekers en een overleg (de kenniskring klein) waarin beide onderzoeksteams, de onderwijskundig leider en de schoolcontactpersoon van Hoge school Domstad met elkaar terugkeken en vooruitkeken op de stappen in de onderzoeks cyclus. Onderwijskundige schoolontwikkelingen binnen Hof ter Weide realiseren met de cyclus voor collectief praktijkonderzoek Zoals alle basisscholen binnen het lectoraat, zijn we dit jaar op een andere manier ge start dan voorgaande jaren met het vormgeven van het praktijkonderzoek op Hof ter Weide. Tijdens een startbijeenkomst waar de lector, de projectleider dieptepilot, de onderwijskundig leider van de basisschool, de schoolcontactpersoon van Hogeschool Domstad en de studieloopbaanbegeleider van de studenten aanwezig waren, zijn we in gesprek gegaan over de speerpunten in het schoolontwikkelingsbeleid voor (bron: strategisch beleidsplan ). Uitgangspunten in dit gesprek waren dat de school, in de persoon van de onderwijskundig leider, de focus van de schoolontwikkeling verder toelicht en verheldert, dat er voldoende mogelijkheden zijn voor studenten om door middel van onderzoek aan te sluiten bij de schoolontwikkeling, het moet dus voldoende concreet en praktisch zijn, er moet voldoende verdiepende literatuur over het onderwerp te vinden zijn, het moet voldoende afgebakend zijn en tot slot moeten studenten er in hun eigen praktijk aan kunnen werken (dus geen bovenbouwonderwerp als de stage in de onderbouw plaatsvindt). Hof ter Weide is op diverse gebieden volop in ontwikkeling. Uit deze gebieden zijn een paar specifieke terreinen gekozen waarop de schoolontwikkeling zich in richt. Professionalisering op het terrein van sociaal-emotionele ontwikkeling. Het scholen en implementeren van de Kanjertraining methodiek (groep 1 t/m 8) Zoeken naar de balans tussen autonomie van de leerling en sturing van het leerproces (groep 1 t/m 8) het integreren van wereldoriëntatie in een meer betekenisvolle context, hoekenwerk (groep 1 t/m 8) het digitaal portfolio ( groep 5 t/m 8). Deze onderwerpen zijn in de startbijeenkomst door de betrokkenen besproken. Al snel kwamen er twee onderwerpen naar voren die meer focus kregen en waarbinnen ook 2 Academische Basisschool
5 mogelijkheden voor praktijkonderzoek zichtbaar werden. Allereerst het integreren van wereldoriëntatie in een meer betekenisvolle context. Het vorig schooljaar is hiernaar al onderzoek gedaan door twee derdejaars studenten. Zij zijn gekomen tot een eerste versie van een format, op basis waarvan hoeken betekenisvol ingericht kunnen worden. Dit format is echter vooral vanuit het lopende thema ontwikkeld. De verwachting is dat we dit format kunnen verdiepen door verschillende leerlijnen, waaronder wereldoriëntatie, taal en rekenen, te integreren en door vanuit de principes van Meervoudige Intelligentie de ontwikkeling van de hoek verder te verdiepen en voor zoveel mogelijk kinderen betekenis te geven. Het tweede onderwerp dat steeds als speerpunt naar voren komt op Hof ter Weide is, hoe we, binnen het huidige onderwijsconcept, de autonomieontwikkeling van kinderen zo optimaal mogelijk kunnen begeleiden. In eerste instantie leefde er een gevoel dat kinderen zich autonomie, binnen dit (anders leren) concept, 'vanzelf' eigen zouden maken. Dat kinderen geen faalangst zouden ontwikkelen of onder zouden presteren, omdat ze zelf sturing geven aan hun leerproces. In de afgelopen jaren is echter gebleken dat dit ook binnen ons onderwijsconcept aan de orde is. Juist vanuit de kindvolgende visie, is het van essentieel belang de optimale balans te vinden tussen autonomie van het kind en leerkrachtsturing. De verwachting is dat we door dit onderzoek meer zicht krijgen op de ontwikkeling van autonomie en de mate van autonomie van onze leerlingen, zodat we hierop ook interventies kunnen plegen om kinderen verder te brengen in deze ontwikkeling. Voor deze twee terreinen zijn we in het schooljaar tot concrete onderzoeksgebieden gekomen. Reflectie Nu beide onderzoeken in een afrondingsfase zijn gekomen kunnen we terugkijken op twee voor onze school zeer waardevolle onderzoeken. Het format dat er ligt voor de inrichting van een hoek is besproken met de leerkrachten. Bij nieuwe thema s zal de hoek volgens dit format worden ingericht. Hierbij staan de noodzakelijke voorwaarden als introductie en voorwaarden voor inrichting goed beschreven. Ook zijn de verantwoordelijke leerkrachten geïnformeerd over hoe te werken met het format. Tot slot is de evaluatie van het format volgend jaar een vast agendapunt op de bouwvergadering. Uit het onderzoek naar autonomie is gebleken dat de leerlingen op onze school al behoorlijk veel autonomie laten zien. Ook kwamen er voorwaarden voor het bevorderen van autonomieontwikkeling uit het onderzoek naar voren. Veel leerkrachten ervaren bij een paar specifieke kinderen erg weinig autonomie en geven deze kinderen daarom veel sturing. Dit vraagt veel van de leerkracht. Hierdoor leeft bij hen een gevoel van wat ben ik veel aan het sturen, terwijl het om een aantal specifieke kinderen gaat. De studenten zijn nu bezig om te kijken waar die specifieke kinderen zitten in hun autonomieontwikke - ling en wat een mogelijke volgende stap voor deze specifieke kinderen kan zijn. Academische Basisschool 3
6 2 Procesgang binnen de leer- en onderzoekskring Stap 1: het bespreken van een schoolontwikkelingstaak In de eerste bijeenkomst van de kenniskring klein waren de studenten en de leerkrachtonderzoekers allemaal aanwezig. Als onderwijskundig leider presenteerde ik de mogelijke onderzoeksgebieden waaruit gekozen kon worden. Onderzoek 1: Autonomie versus leerkrachtsturing. Wanneer kan een kind welke autonomie aan? Wat kan leerkrachtsturing betekenen voor de mate van autonomie van de leerlingen. In eerste instantie literatuuronderzoek naar de ontwikkelingspsychologische kant van autonomieontwikkeling bij kinderen. Bij welke ontwikkeling kan het kind welke autonomie aan? Verheldering van het begrip autonomie was nodig om verder te onderzoeken. Onderzoek 2: Het verder ontwikkelen van een format met ontwerpcriteria om een wereldoriëntatiehoek betekenisvol in te richten. Competentiegericht Verdiepen in meervoudige en vraaggestuurd intelligentie Opleidingsschool en inpassen van wereldoriëntatieleerlijnen, die aangepast leren op kunnen de werkplek worden aan het thema en uitgebreid kunnen worden met bijvoorbeeld lijnen van rekenen, taal en andere vakgebieden. Al naar gelang de mogelijkheden van het thema. Met de aanwezigen hebben we gediscussieerd over de inhoud van de verschillende onderzoeken. Wat is het doel van dit onderzoek? Wie zijn er bij betrokken? Waar kun je informatie vinden over het onderwerp? Waar moet je dan aan denken? Vervolgens bespraken we de rollen van studenten. Zij leiden het onderzoeksproces op basis van het stappenplan 'Collectief praktijkonderzoek '. Leerkrachtonderzoekers: zij lezen mee met de studenten en geven feedback vanuit hun praktijkervaring en de rol van de onderwijskundig leider en de schoolcontactpersoon van Hogeschool Domstad: zij monitoren gezamenlijk het onderzoeksproces en de inhoud. Worden de onderzoeksstappen goed gezet? Vindt er voldoende verdieping plaats? Vindt er voldoende afbakening plaats? Gaat het onderzoek de juiste richting op, gezien het vooraf gestelde doel of is er bijstelling van het doel nodig, etc. etc. Aansluitend hebben we het stappenplan 'Collectief praktijkonderzoek ' doorgenomen t/m stap 4, zodat alle betrokkenen een beeld hebben van het verloop van het onderzoeksproces. Tot slot hebben de studenten en leerkrachtonderzoekers zich over de twee onderzoeken verdeeld. Afgesproken werd dat de onderzoeksteams (studenten Collectief en leerkrachten) leren dienste ook samen Lerende basisschool tussentijdse afspraken zouden maken om elkaar op van de schoolontwikkeling hoogte te houden van de vorderingen. 4 Academische Basisschool
7 Om te gaan starten zou er eerst meer verdieping plaatsvinden, door middel van literatuuronderzoek, om later een meer specifieke onderzoeksvraag te bepalen. Met de afspraak dat studenten zich zouden richten op het zoeken naar verdiepende literatuur ten aanzien van hun onderzoeksgebied, zijn we uit elkaar gegaan. Gepleegde interventie BLAUW: - bespreken en verhelderen van de inhoud van verschillende onderzoeken GROEN: - afstemming tussen onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon over de inhoud van de bijeenkomst - bespreken taken en rollen van de verschillende betrokkenen - afspraken maken voor de volgende kenniskring bijeenkomst ROOD: - uitleggen en toelichten wat de bedoeling is van de onderzoeken - ingaan op vragen van de betrokkenen en deze naar behoefte beantwoorden GEEL: - functie van verdiepend literatuuronderzoek verhelderen (een bredere kijk ontwikkelen) Stap 2 formuleren van een onderzoeksvraag Tijdens deze bijeenkomst zijn we begonnen met inventariseren hoe het ervoor staat met het onderzoek. Welke verdieping is er geweest en wat heeft het tot nog toe aan informatie opgeleverd? De ervaringen van de leerkrachtonderzoekers bespraken we. Dit vroeg opnieuw om verheldering van de taken. Wat is precies de rol van de leerkrachtonderzoekers? Wat mogen zij van de studenten verwachten en andersom? Wat verwachten de onderwijs kundig leider en schoolcontactpersoon van hen? Verder wilden we kijken naar welke stappen nu door de onderzoeksgroepen genomen moesten worden. In subgroepen wilden we uit elkaar gaan om de hoofdvraag en subvraag te formuleren en dan uit te wisselen met als kader het format D4 over hoe je een onderzoeksvraag formuleert van het boek Ontwikkeling door onderzoek. De praktijk was echter weerbarstig. Onderzoeksgroep 1 (autonomieontwikkeling) had uit moeten wijken naar de universiteitsbibliotheek omdat ze bijna geen litera - tuur vonden op Hogeschool Domstad. Daar hadden ze wel voldoende verdiepende informatie gevonden waarmee ze nu aan de slag gingen. Onderzoeksgroep 2 was gestart met een vervolgonderzoek, zij stoeiden met de Academische Basisschool 5
8 theoretische verdieping. Theorie over hoeken hadden ze al gelezen. Afgesproken werd om meer verdieping te zoeken in de theorie rondom meervoudige intelligentie en zich te verdiepen in leerlijnen. Door het bespreken van deze hobbels in het onderzoeksproces, kwamen we niet toe aan echte uitwisseling van de onderzoeksvragen. Wel zijn we vooral met elkaar in gesprek gegaan om de onderzoeksvragen te formuleren en een aanzet tot subvragen te geven. Aan het eind van deze bijeenkomst keken we weer even vooruit naar de volgende stap, namelijk het ontwikkelen van een onderzoeksinstrument. Hiervoor staat een bijeen - komst onderzoeksvaardigheden op Hogeschool Domstad gepland. Hierna bespreken de studenten hun ideeën hierover met de leerkrachtonderzoekers. In de volgende kleine kenniskring staat de keuze van de onderzoeksinstrumenten op de agenda. Hieronder volgen de onderzoeksvragen zoals ze naar aanleiding van deze kleine kenniskring zijn geformuleerd. Hoofdvraag onderzoek 1 Hoe verloopt de autonomieontwikkeling van kinderen binnen Hof ter Weide en wat betekent dat voor de leerkrachtsturing? Subvragen 1. Wat is autonomie volgens de literatuurstudie? 2. Wat is autonomie volgens het team van Hof ter Weide? 3. Hoe ontwikkelt de autonomie zich bij kinderen in de basisschoolleeftijd? 4. Welke kenmerken van autonomie zijn zichtbaar bij de kinderen op Hof ter Weide? 5. Wat is leerkrachtsturing? 6. Welke kenmerken van leerkrachtsturing zijn zichtbaar binnen Hof ter Weide en welke effecten heeft dit op de autonomieontwikkeling van de kinderen? Hoofdvraag onderzoek 2 : Hoe kunnen wij de wereldoriëntatiehoek en de gemaakte themabakken opzetten, uitproberen en evalueren aan de hand van theorie samen met de leerkrachten, zodat er uiteindelijk een vast plan is hoe er op Hof ter Weide gewerkt kan worden met een vaste wereldoriëntatiehoek en themabakken? Dit team heeft de subvragen nog niet concreet beschreven op dit moment. 6 Academische Basisschool
9 Gepleegde interventie BLAUW: - meedenken met een van de onderzoeksteams over welke literatuur past bij het onderwerp. - komen tot het formuleren van de onderzoeksvragen per team GROEN: - afstemming tussen onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon over de inhoud van de bijeenkomst - nogmaals bespreken taken en rollen van de verschillende betrokkenen - afspraken maken voor de volgende kenniskringbijeenkomst - samen de onderzoeksvragen vaststellen ROOD: - ondersteunen bij het vastlopen van het onderzoeksproces Eén onderzoeksteam vond het moeilijk om specifieke literatuur voor het onderzoek te vinden Het andere team had pas op het laatste moment gerichte literatuur gevonden en was daardoor niet toegekomen aan het formuleren van de onderzoeksvraag - Nogmaals bespreken van de rollen en taken. De leerkrachtonderzoekers wisten niet precies wat er van hen verwacht werd GEEL: - meedenken over de precieze richting van de onderzoeksvraag - Vragen stellen om beide teams te laten nadenken over de richting van hun onderzoek en daarbij meedenken over mogelijke literatuur Stap 3: keuze van onderzoeksinstrumenten Bij het bespreken van stap 3 hebben we eerst teruggekeken naar wat het belangrijkste was dat de betrokkenen hadden meegenomen uit de vorige bijeenkomst; welke stappen zijn daarna gezet; en wat is er nodig om nu verder te kunnen? We hebben dit gedaan volgens het volgende plan: eerst individueel bedenken; dan delen in een subgroepje en; vervolgens plenair bespreken. NB: Deze interventie hebben we gepleegd op basis van de grote kenniskringbijeen - komst, waar de Ariënssschool een soortgelijke interventie had gedaan. Vooraf bedachten we (onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon) dat we de onderzoeksgroepen vermoedelijk verder zouden moeten sturen in de volgende rich ting: onderzoeksgroep 1: inkaderen, meer focus op een bepaald punt leggen (doelstelling versmallen). Academische Basisschool 7
10 onderzoeksgroep 2: meer verdiepen, nu bleef het vooral bij praktische uitvoering, zonder dat de studenten echt theorie gingen koppelen aan hun al eerder ontwikkelde hoekenformat. Dit is ook zo besproken. Onderzoeksgroep 1 had namelijk een enorme hoeveelheid subvragen geformuleerd waaruit we gezamenlijk een uiteindelijke keuze gemaakt hebben. Zie hieronder: 1. Wat is autonomie volgens de literatuur? (literatuurstudie) 2. Wat is autonomie volgens het team van Hof ter Weide? (interviews) 3. Hoe ontwikkelt de autonomie zich bij kinderen in de basisschoolleeftijd? (literatuurstudie) 4. Welke kenmerken van autonomie zijn zichtbaar bij de kinderen op Hof ter Weide? (uitleggen welke instrumenten we hiervoor gebruiken - observaties en interviews + instrumenten ontwikkelen) 5. Wat is leerkrachtsturing? (literatuurstudie) 6. Welke kenmerken van leerkrachtsturing zijn zichtbaar binnen Hof ter Weide en welke effecten heeft dit op de autonomieontwikkeling van de kinderen? (instrumenten ontwikkelen) In eerste instantie waren het 10 subvragen, onderstaande vragen waren nog toegevoegd. 7. Welke kenmerken van autonomie zien de leerkrachten bij deze kinderen? 8. Welke voorwaarden zijn er op Hof ter Weide voor autonoom onderwijs, wat betreft klassenmanagement? 9. Welke kenmerken van leerkrachtsturing zijn zichtbaar binnen Hof ter Weide? 10. Welke effecten van de leerkrachtsturing zie je op de autonomieontwikkeling van de kinderen? 11. Welke voorwaarden zijn er op Hof ter Weide voor autonoom onderwijs, wat betreft klassenmanagement? De vragen over het klassenmanagement zijn een onderwerp op zich en hebben we om die reden uit dit onderzoek gehaald. Bovenstaande vragen 8 en 9 hebben wij samen - gevoegd tot één vraag. Belangrijkste doel was om er een onderzoek van te maken dat uitvoerbaar was en daarom niet te breed. NB: De onderzoeksinstrumenten staan tussen haakjes. Ook hebben we stilgestaan bij het feit dat onderzoeksgroep 2 al toe was aan stap 4. Ze hadden al een hoek ontwikkeld en waren die al aan het uitproberen. Dit hebben zij gedaan op basis van eigen inzicht en feedback van de leerkrachten. Wij vonden het belangrijk om te weten of ze vooraf voor het inrichten van de hoek de 8 Academische Basisschool
11 onderzoeksinstrumenten al bepaald hadden en op welke wijze zij verdiepende literatuur hebben verwerkt in de opzet van de hoeken. Hierover hebben we ze met name bevraagd. Zij vonden het nog steeds lastig om verdiepende literatuur te vinden, dus zij hebben met name gewerkt op basis van eigen inzicht en de feedback van leerkrachten. Wij hebben vervolgens het belang van theoretische verdieping nogmaals benadrukt en het systematisch data verzamelen op basis van onderzoeksinstrumenten. Groep 1 gaat verder met de literatuurstudie en ontwikkelt op basis hiervan de andere onderzoeksinstrumenten (interviews en observaties). Groep 2 gaat opnieuw op zoek naar literatuur, er wordt aangeraden om hierbij ook vakexperts Wereldoriëntatie van Hogeschool Domstad te betrekken. Gepleegde interventie BLAUW: - focus aanbrengen in het onderzoek over autonomieontwikkeling - studenten opnieuw aanzetten tot theoretische verdieping en werken via systematische dataverzameling (onderzoeksmatig) GROEN: - afstemming tussen onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon over de inhoud van de bijeenkomst. - vaststellen van de subvragen voor het onderzoek over autonomie - vaststellen dat het onderzoek over de hoeken meer verdieping nodig heeft en aanraden om een vakexpert in te schakelen ROOD: - meedenken en ook de leerkrachtonderzoekers stimuleren om dit te doen GEEL: - vragenderwijs het proces doorlopen van de beide onderzoeksteams, zodat er bewustwording ontstaat over doorlopen stappen. Daarnaast bewustwording creëren over wat er (misschien) verder nodig is (focus aanbrengen, theoretische verdieping) Stap 4: informatie verzamelen Ter voorbereiding hebben we bedacht dat we nogmaals naar het doel van beide onderzoeken moeten kijken, maar dat we hierin ook verwachtingen moeten afstemmen. Daarom zijn we in deze bijeenkomst vooral gaan kijken naar welke doelen we willen bereiken aan het eind van dit schooljaar. Dit hebben studenten, leerkracht - onderzoekers en de onderwijskundig leider onafhankelijk van elkaar genoteerd: Academische Basisschool 9
12 Onderzoeksgroep format hoekenwerk Studenten: - wo- hoek format maken met een blijvende plek op HtW - toegevoegde waarde aan onderwijs - 3 kant-en-klare kisten maken (onderzoeken waarom de hoek niet werkte) Leerkrachten: - format voor een hoek met aandacht voor meerv. intelligentie Onderwijskundig leider: - format voor een hoek die tegemoetkomt aan diverse leerstijlen - inzicht in hoe het onderwijs aansluit bij hoekenwerk - wat er nodig is om de hoeken goed te laten functioneren. Autonomie vs. sturing Studenten: - inzicht in wat we kunnen vragen vd kinderen op het gebied van autonomie - dat het onderzoek actie oplevert op HtW en een doorgaande lijn. - meer inzicht in de ontwikkeling van autonomie en hoe dat is op HtW - met team op 1 lijn over hoe we er tegenaan kijken - een lijn en afspraken over leerkrachtsturing en autonomie op school Leerkrachten: - definitie van autonomie - visie op HtW - wat kunnen we van kinderen vragen en hoe gaan we ermee om - duidelijkheid geven Onderwijskundig leider: - zicht op schoolbrede afspraken over autonomie vs sturing - wat is autonomie en hoe ziet dat eruit op HtW ( leerkrachtgedrag) - wat kunnen we verbeteren? - afspraken over wanneer we in welke mate gaan sturen. Vervolgens hebben beide groepen een kleine presentatie gegeven van waar ze nu zijn. Daarna hebben we gekeken wat de volgende stap is en of we op de goede weg zijn naar ons einddoel. Beide onderzoeksgroepen moesten hun onderzoeksmethode nog bespreken met de leerkrachtonderzoekers. Het bleek voor beide groepen niet vanzelfsprekend om de leerkrachtonderzoekers te betrekken. Daar zijn afspraken over gemaakt zodat aan de hand van de besproken doelen de onderzoeksinstrumenten bepaald zouden worden in samenspraak met de leerkrachtonderzoekers. 10 Academische Basisschool
13 Gepleegde interventies BLAUW: - Doel vaststellen van de verschillende onderzoeken GROEN: - Afstemming tussen onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon over de inhoud van de bijeenkomst. - Afspraken gemaakt over het betrekken van de leerkrachtonderzoekers. - Afspraken gemaakt over het vervolg van het onderzoek ROOD: - Verwachtingen van de verschillende betrokkenen verhelderen en afstemmen. - Presenteren van de vorderingen van de verschillende onderzoeken GEEL: - Reflectie op gang gebracht door middel van verwachtingen verhelderen en uitwisselen Stap 5: betekenis verlenen Deze stap werd gezet in een teamvergadering. Het team werd opgesplitst in twee groepen en gekoppeld aan de twee onderzoeken. Voorafgaand aan deze vergadering had de onderwijskundig leider in overleg met de studenten besproken wat de bedoe - ling was en is aan de studenten gevraagd om hun onderzoeksgegevens aan het team te presenteren. Samen met de teamleden werd besproken welke betekenis deze uitkomsten hadden voor de school en op welke manier het team eventuele verdieping zou wensen. Dit was eigenlijk het eerste moment dat alle teamleden op de hoogte gesteld werden van de stand van zaken van de onderzoeken. De betrokkenheid van de teamleden was tijdens deze vergadering groot en beide onderzoeksgroepen konden verder met de tips voor het vervolg. Onderzoeksgroep 1 gaf de uitslag van hoge autonomie bij de kinderen op onze school. Diverse leerkrachten vroegen zich af of de kinderen die meer sturing nodig hebben, ook verder gebracht kunnen worden in hun autonomie en met welke leerkrachtsturing dat zou kunnen. Onderzoeksgroep 2 maakte duidelijk dat een hoek alleen niet voldoende is om kinderen te prikkelen. Een gezamenlijke introductie en gebruik maken van veel concreet materiaal zijn essentiële aanvullingen om een hoek te laten slagen. Sturing vond in deze fase vooral plaats door de discussies tussen leerkrachten onderling en leerkrachten en studenten die de onderzoeksgegevens weer relateren aan de consequenties die deze hebben voor de onderwijspraktijk. NB: Dit was geen kenniskringbijeenkomst, dus hier hebben wij geen interventies gepleegd. Wel een cruciale stap in het proces, daarom is dit opgenomen in de casusbeschrijving. Academische Basisschool 11
14 Stap 6: consequenties vastleggen In deze kenniskring klein hebben we teruggekeken op de ingezette instrumenten en de antwoorden die dat heeft opgeleverd voor de deelvragen. Ook hebben we de betekenis verlening van de twee groepen besproken en met elkaar gekeken welke vervolgstappen nu nog gezet kunnen worden en welke informatie nog nodig is om het onderzoek af te kunnen ronden. De eerste onderzoeksgroep is helemaal bij met verslaglegging en gaat zich nu richten op een kleine vervolgactie. Het team heeft de wens uitgesproken om hier in de toekomst nog een vervolgonderzoek aan te wijden vooral gericht op de leerkrachtsturing. Studenten gaan nog een concrete actie uitvoeren naar aanleiding van hun resultaten. Zij gaan een paar kinderen (autonomiezwakke kinderen) observeren, vaststellen waar zij zitten in hun autonomieontwikkeling en vervolgens handelingsadviezen geven aan de leerkrachten. Hiermee kunnen de leerkrachten deze kinderen verder helpen in hun autonomieontwikkeling. (Zij doen dit op basis van hun eerder gedane literatuuronderzoek.) Voor de tweede onderzoeksgroep is het vervolg vooral gericht op de verslaglegging, het team gaat nu in een thema de aanbevelingen toepassen. Studenten gaan hun bevindingen overdragen aan de leerkrachten van het groene lokaal (groen = wereldoriëntatie en rekenen) Gepleegde interventies BLAUW: - Besproken met het hoeken team dat zij zich met name gaan richten op de verslaglegging. - Met het autonomie team hebben we doorgesproken welke vervolgacties zij kunnen doen op basis van hun data en de betekenisverlening met het team. - Met het hoeken team hebben we doorgesproken welke vervolgacties zij kunnen doen op basis van hun data en de betekenisverlening met het team GROEN: - Afstemming tussen onderwijskundig leider en schoolcontactpersoon over de inhoud van de bijeenkomst. - Afspraken gemaakt over de concrete vervolgacties. - Afspraak gemaakt over verslaglegging hoeken team ROOD: - Team wil graag een vervolgonderzoek ten aanzien van leerkrachtsturing GEEL: - 12 Academische Basisschool
15 3 Reflectie overall Hof ter Weide Hieronder beschrijven we de cruciale momenten uit de procesgang van de leer- en onderzoekskringen van het schooljaar op Hof ter Weide. 1. Startbijeenkomst met alle betrokkenen ( lector, onderwijskundig leiders, SCP, projectleider dieptepilot en interim schoolleider HtW) a. Met elkaar is de schoolontwikkeling voor het komende schooljaar besproken en waaraan de studenten een bijdrage kunnen leveren. Met name vanwege het feit dat er een interim-schoolleider was die ook betrokken moest worden in het geheel om de schoolontwikkeling mede in het oog te houden, samen met de onderwijskundig leider. Op andere scholen is de onderwijskundig leider ook schoolleider en loopt dit vanzelf, maar op Hof ter Weide is er een overleg meer nodig. Uiteindelijk kwamen drie onderzoeksdoelen naar voren die we in het gesprek hebben toegespitst. b. Er werden vooral veel verhelderende en verdiepende vragen gesteld om de onderzoekskeuzes toe te spitsen. ( gele discipline) c. Het toespitsen en van gedachten wisselen met een buitenstaander was hierin het meest waardevol voor de onderwijskundig leider. Voor de schoolcontactpersoon van Domstad was het vooral waardevol om flink in de schoolontwikkeling te duiken en hierop zicht te krijgen, waardoor de context en meerwaarde van de onderzoeken heel helder werden. (mentale modellen, gezamenlijke visie ontwikkelen, systeemdenken) 2. Het laten meedraaien met het onderzoek van leerkrachtonderzoekers a. Alle leerkrachten hadden de vraag gehad wie betrokken wilde worden bij het onderzoek van de studenten, ongeacht of het mentoren waren of niet. Hieruit kwamen vier leerkrachten naar voren die vervolgens op een eerste kleine kenniskringbijeenkomst met de studenten erbij een keuze konden maken uit de onderzoeksvragen die er lagen. De studenten hadden al gekozen en de leerkrachtonderzoekers kregen de keus uit twee onderzoeken. b. (geel-rood) c. Het kunnen kiezen voor een onderzoek had veel meerwaarde omdat hierdoor een onderwerp gekozen werd dat de leerkracht ook echt aansprak. (persoonlijk meesterschap, teamleren, gezamenlijke visie ontwikkelen) 3. Het betrokken houden van de leerkrachtonderzoekers a. Nadat we ongeveer halverwege waren in het onderzoek werd duidelijk dat de studenten van beide onderzoeksgroepen zo opgingen in hun onderzoek, dat ze vergaten om de leerkrachtonderzoekers nog voldoende te betrekken. De kennis - Academische Basisschool 13
16 kringbijeenkomst moest hierin sturing geven om dat weer te gaan doen voor de gekozen onderzoeksinstrumenten. In reflectie werd duidelijk dat het zou helpen om meer deadlines te stellen en op papier aan te leveren. Zodat op basis hiervan uitwisseling kon plaatsvinden in de kleine kenniskringbijeenkomsten. Dat zou de studentonderzoekers ook dwingen om hun stappen op papier vast te leggen in plaats van door te gaan. b. Hierbij werd vooral de groene discipline aangesproken bij de sturing. c. Door het betrokken houden van de leerkrachtonderzoekers krijgt het onderzoek meteen input vanuit de dagelijkse praktijk (meer dan door studenten alleen). Daarnaast creëert het ook draagvlak onder de collega s. (teamleren) 4. Terugkoppeling naar het team a. In de fase van betekenisverlening hebben we voor het eerst een terugkoppeling gedaan naar het team. Hier bleek dat het team het fijn zou vinden om steeds op de hoogte te worden gehouden van het onderzoek zodat het meer zou gaan leven bij de teamleden die geen leerkrachtonderzoeker zijn. b. Aangesproken discipline blauw-groen. c. De meerwaarde van terugkoppeling en gezamenlijke betekenisverlening wordt hier heel duidelijk. Het team op Hof ter Weide heeft deze wens meerdere malen uitgesproken. Dit is een aandachtspunt voor volgend jaar. (mentale modellen, teamleren, gemeenschappelijke visie ontwikkelen) 5. Eindpresentatie a. In juni werd er een bijeenkomst georganiseerd op een van de scholen waar alle AcBas scholen hun onderzoeken presenteerden. Teamleden waren uitgenodigd en konden zowel de eindpresentaties van hun eigen school zien, als die van andere met soms vergelijkbare onderzoeksvragen. Dit werd als zeer waardevol beschreven door de leerkrachten. Met name het delen van de opgedane kennis van de onderzoeken was waardevol. b. Aangesproken kleur rood b. Hier blijkt de kracht van het delen van leerervaringen. Op alle vijf de academische basisscholen is gedurende het jaar op overeenkomstige wijze gewerkt aan schoolspecifieke thema s. Hierin zijn dezelfde maar ook verschillende leerervaringen opgedaan. Blijkbaar is weten dat anderen tegen hetzelfde aanlopen als jij, ook een belangrijke leerervaring. (mentale modellen, teamleren) 14 Academische Basisschool
17 4 Reflectie overall kenniskring breed (meerwaarde voor Hof ter Weide) In de eerste drie bijeenkomsten KKB heeft er steeds een terugkoppeling plaatsgevonden op welke interventies er vanuit welke kleur plaatsvonden. Hierbij vond collectieve betekenisverlening plaats ten aanzien van de gebeurtenissen in de kleine kenniskring. Gepleegde interventies werden gekoppeld aan de kleurentheorie (denkvoorkeuren) van Ned Hermann. Ook bereidden we met de betrokkenen de volgende kleine kenniskring voor. Dit maakte voor ons inzichtelijk vanuit welke denkvoorkeur wij met name onze interventies pleegden. Wat hierbij opviel was het grote aantal rode en groene interventies. Prettig was ook dat je de werkwijze van andere scholen tijdens de kenniskring breed mee kreeg en hierdoor op nieuwe ideeën en interventies kwam voor je eigen kleine kenniskring. Wat echter onvoldoende helder werd tijdens de KKB was waartoe wij deze analyse deden. Meerdere keren hebben we verhelderende vragen gesteld over het precieze doel van het onderzoek waar werken we naar toe, de formulering van de onderzoeksvraag, het evt. formuleren van deelvragen, de onderliggende theorieën van Hermann en Senge, hoe verhouden deze zich tot het onderzoeksdoel, of en op welke wijze we data moesten verzamelen tijdens de kleine kenniskring. Voor ons gevoel waren we met een klein specifiek stukje bezig, maar was het overkoepelde verhaal (ons) onvoldoende helder. Ook na meerdere doorvraagsessies kregen we hierop geen bevredigend antwoord. In het nieuwe jaar (bijeenkomst 4) werd het karakter van de kenniskring breed anders. Er stonden steeds veel organisatorische afstemmingszaken op de agenda. Inhoudelijke analyses vonden nauwelijks meer plaats. Zeker nadat bekend werd dat Winfried als lector zou weggaan. Daarna werd het schrijven van de brochure belangrijk tijdens de kenniskring breed en ook dit veranderde steeds van format en focus. Het stellen van een goede onderzoeksvraag, en deelvragen, voor de leden van de kenniskring breed is onvoldoende gedaan wat hiervan (het alle kanten op gaan) mede de oorzaak was. In de toekomst is het van groot belang dat de kenniskring breed bij het doen van onderzoek dezelfde onderzoeksstappen doorloopt als de onderzoekers (studenten en leerkrachtonderzoekers). Academische Basisschool 15
18 16 Academische Basisschool
19 COLOFON Met dank aan alle deelnemers van de kleine kenniskring! Auteurs: Eindredactie: Fotografie: Vormgeving: Judith van der Lee en Simone van Dijk Marja van den Eijnden VANDIJK Communicatie & Projectbegeleiding Mirjam Roest Bilthoven
20 De Academische basisschool Utrecht Amersfoort is een initiatief van de Katholieke Scholenstichting Utrecht (KSU) en de Stichting Katholiek Primair Onderwijs Amersfoort en omstreken (KPOA), in samenwerking met Hogeschool Domstad en KPC Groep. September
Casestudy collectief. praktijkonderzoek 2008-2009 Tafelronde
Casestudy collectief praktijkonderzoek 2008-2009 Tafelronde 1 De actuele situatie van De Tafelronde De Tafelronde is een school die een aantal jaren geleden de keus heeft gemaakt om te gaan werken volgens
Nadere informatieInleiding. Academische Basisschool 1
Inleiding Het lectoraat Academische basisschool van Hogeschool Domstad heeft in het kader van de Dieptepilot Academische basisschool Utrecht-Amersfoort in 2008 onderzoek gedaan naar de sturing van praktijkonderzoek
Nadere informatieHet werkplan. algemene gegevens. gekozen onderwerp
Het werkplan algemene gegevens Naam: Manon Oonk Klas: Vr3C gekozen onderwerp Korte beschrijving van het gekozen onderwerp: Mijn opdracht is om de herfstkinderen in de kleutergroep extra uitdaging te bieden
Nadere informatieStudenten en leerkrachten leren praktijkgericht onderzoek doen. Anje Ros, Lector Leren & Innoveren Anja van Wanrooij, Basisschool Het Mozaïek
Studenten en leerkrachten leren praktijkgericht onderzoek doen Anje Ros, Lector Leren & Innoveren Anja van Wanrooij, Basisschool Het Mozaïek Tijdschema Inleiding Anje (15 minuten) Praktijk casus Anja (10
Nadere informatieWerkplan vakverdieping kunstvakken
Werkplan vakverdieping kunstvakken 2012-2013 algemene gegevens Naam: Klas: Nanda ten Have VR3C Gekozen vakverdieping: Beeldend onderwijs Persoonlijke leerdoel gekoppeld aan de vakcompetenties of gericht
Nadere informatiePresenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015!
Voorstellen voor onderzoekspresentaties Mbo Onderzoeksdag Presenteer je eigen onderzoek op de Mbo Onderzoeksdag op 12 november 2015! Indienen van een voorstel kan tot en met 15 mei 2015 via e-mailadres:
Nadere informatieHieronder per onderdeel een korte omschrijving, een foto en reacties van deelnemers over dat onderdeel.
Een geslaagde super grote kenniskring! `We hebben ontzettend veel van de dag opgestoken, het heeft ons een heel aantal nieuwe inzichten gegeven, de dag was heel rijk aan informatie en een mooie impuls
Nadere informatieVan peer tot peer: Collegiaal leren en auditen. 1 oktober 2015
Van peer tot peer: Collegiaal leren en auditen 1 oktober 2015 Welkom Voorstellen. Karin van Wijnen, Kwaliteitsnetwerk mbo Carlijn van Diepen, ROC A12 en BVMBO Marloes van Bussel, NCP EQAVET Doelen 1. Deelnemers
Nadere informatieEvaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding
Evaluatie Curriculum Onderzoek in de opleiding Helmond, 16 juni 2016 Puck Lamers Master Onderwijswetenschappen Radboud Universiteit Nijmegen drs. Monique van der Heijden dr. Jeannette Geldens Kempelonderzoekscentrum
Nadere informatieLeidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw
Leidinggeven aan onderzoekende scholen in de 21 ste eeuw Vier jaar onderzoek naar onderzoeksmatig leiderschap: welke inzichten levert het op? Meta Krüger Lector leiderschap in het onderwijs Inhoud lezing
Nadere informatieanalyse van de opbrengsten.
analyse van de opbrengsten. Borging 6 Analyse 1 5 ACT 2 Bijstellen STUDY PLAN Doelstellingen en resultaten Monitoren 4 DO Uitproberen van de verbetertheorie Planning 3 Wie: Handeling; wanneer Plan Analyse,
Nadere informatieOp weg naar de (academische) opleidingsschool
Discussienota Nationalgeographic.nl Adviescommissie ADEF OidS Mei 2014 1 Inhoudsopgave Inleiding 1. Uitgangspunten Samen Opleiden 2. Ambities van (academische) opleidingsscholen 3. Concept Samen Opleiden
Nadere informatieSchooljaarplan 2015-2016 Koning Willem-Alexander
Schooljaarplan -2016 Koning Willem-Alexander 1 e kolom: (S.)ignaal, (M.)eetbaar, (A.)cceptabel, 2 e kolom (R.)ealisatie, (T.)ijd Onderwerp (S.M.A.) Datum agendapunt (R.T.) Klaar? (T) Borging VCPO-NG scholen
Nadere informatieOp de Dorpsschool bewaken we de kwaliteit daarnaast op de volgende wijze:
Kwaliteitsbeleid De verschillende interventies waarmee wij de onderwijskwaliteit op o.b.s. de Dorpsschool vorm geven. 1. 4-jarencyclus We hanteren binnen onze school een eenvoudige cyclische structuur.
Nadere informatieAan de slag met het. Leren Inhoud Geven
Aan de slag met het ontwikkelmodel Samen Leren Inhoud Geven Het ontwikkelmodel Samen Leren Inhoud Geven is een handvat om de dialoog te voeren over de ontwikkeling naar een lerende organisatie. Door hierover
Nadere informatieKennisbenutting in onderzoekende scholen. Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE
Kennisbenutting in onderzoekende scholen Anje Ros Lector leren en innoveren, Fontys HKE Onderzoeksproject 3-jarig NRO-traject: sept 2015 sept 2018 16 PO-scholen, 4 VO-scholen Doel: kennis over Bevorderen
Nadere informatieWetenschap & Technologie Ontwerpend leren. Ada van Dalen
Wetenschap & Technologie Ontwerpend leren Ada van Dalen Wat is W&T? W&T is je eigen leven W&T: geen vak maar een benadering De commissie wil onderstrepen dat wetenschap en technologie in haar ogen géén
Nadere informatieInteractumlectoraat Kantelende kennis integrale vernieuwing van basisscholen en opleidingen
Interactumlectoraat Kantelende kennis integrale vernieuwing van basisscholen en opleidingen Studiedag 12 oktober 2005 Opleidingsconferentie, najaar 2004 Terugkoppeling naar Kantelende Kennis Organisatiestructuur
Nadere informatieHogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School
Hogeschool van Arnhem en Nijmegen Faculteit Educatie Instituut voor Leraar en School Beoordeling Afstudeeronderzoek eindfase 2014-2015 VT-DT ONDERZOEKSVERSLAG 1 Bijlage 5c Beoordelingsformulier onderzoeksverslag
Nadere informatieJaarplan Basisschool den Akker
Jaarplan 2018-2019 Basisschool den Akker Beste lezer, Voor u ligt het jaarplan 2018-2019 van basisschool den Akker. In dit jaarplan wordt beschreven welke doelen de school stelt voor het schooljaar 2018-2019.
Nadere informatieCasestudy collectief. praktijkonderzoek DOK12
Casestudy collectief praktijkonderzoek 2008-2009 DOK12 1 Actuele ontwikkeling binnen basisschool DOK12 Harde gegevens DOK12 is op 1 september 2008 gestart en daarmee de zeventiende school van de Stichting
Nadere informatieIntroductie. De onderzoekscyclus; een gestructureerde aanpak die helpt bij het doen van onderzoek.
Introductie Een onderzoeksactiviteit start vanuit een verwondering of verbazing. Je wilt iets begrijpen of weten en bent op zoek naar (nieuwe) kennis en/of antwoorden. Je gaat de context en content van
Nadere informatieDoel van de workshop. Gezamenlijk meer inzicht krijgen in de vraag:
Kennis en onderzoek Theo Wubbels (hoogleraar, Universiteit Utrecht), Anje Ros (lector, Fontys Hogescholen) Diane Middelkoop (CvB, Asko scholengroep) Hester Edzes (Coördinator onderzoek ASKO) Doel van de
Nadere informatieBijlage 1: Jaarplan
Bijlage 1: Jaarplan 2015-2016 Voor 2015-2016 kiest de school voor de volgende veranderingsonderwerpen: 1. Beleidsterrein: onderwijskwaliteit/didactisch handelen/pedagogisch handelen: Verandering van de
Nadere informatieOntwikkelagenda en scholingsplan OBS De Eendracht
Ontwikkelagenda en scholingsplan OBS De Eendracht 2017-2018 Het schooljaar 2017-2018 zetten we met het team in op de doorontwikkeling van onderwerpen, die we de afgelopen jaren specifiek onder de aandacht
Nadere informatiePartnerschap Academische Opleidingsschool. Anje Ros en Linda Keuvelaar FHKenE
Partnerschap Academische Opleidingsschool Anje Ros en Linda Keuvelaar FHKenE Doelen workshop Waarom AOL? Visie op onderzoek in de school Organisatie AOS Verbreding naar opleidingsscholen Wat kunnen we
Nadere informatieInformatiebulletin voor studenten Bijlage 3
Informatiebulletin voor studenten Bijlage 3 Kenniscentrum Talentontwikkeling Informatiebulletin voor studenten Inhoud 1. Inleiding: OS Boss po 2 2. Opleiding, begeleiding en beoordeling 2 3. Rollen en
Nadere informatieOp weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren.
Basisschool De Buitenburcht Op weg naar betekenisvol onderwijs en onderzoekend en actief leren. Dit is de beknopte versie van het schoolplan 2015-2019 van PCB de Buitenburcht in Almere. In het schoolplan
Nadere informatiespoorzoeken en wegwijzen
spoorzoeken en wegwijzen OVERZICHT OPLEIDINGEN OPBRENGSTGERICHT LEIDERSCHAP Opbrengstgericht leiderschap Opbrengstgericht werken en opbrengstgericht leiderschap zijn termen die de afgelopen jaren veelvuldig
Nadere informatieJaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016
Jaarplan o.b.s. De Boomhut 2015-2016 Inleiding Elk jaar stellen wij als team van o.b.s. De Boomhut gezamenlijk een jaarplan op. Vanuit de evaluatie van het vorige jaarplan, gekoppeld aan de strategische
Nadere informatieASSESSMENT STARTBEKWAAM MINOR 2 HJK of HOK Beoordelingsformulier Criteriumgericht interview en reflectie
ASSESSMENT STARTBEKWAAM MINOR 2 HJK of HOK Beoordelingsformulier Criteriumgericht interview en reflectie Naam student: Klas: Fase: startbekwaam NHL emailadres: 1 e kans / herkansing / algehele herkansing
Nadere informatieBijlage 2-9. Richtlijnen voor de prestatie
Bijlage 2-9 Richtlijnen voor de prestatie Inleiding Tijdens de stage leveren studenten in feite voortdurend prestaties. Ze doen dingen die (nog) geen dagelijkse routine zijn, waar wilskracht en overtuiging
Nadere informatieEen academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015
Een academische omgeving voor het basisonderwijs NRO-Congres 4 november 2015 Bernard Teunis & Nienke van der Steeg b.teunis@poraad.nl n.vandersteeg@poraad.nl Opzet workshop 1. Voorstellen 2. Answergarden
Nadere informatieJaarplan Jaar Datum 15 juni 2016
Jaarplan 2016-2017 Jaar 2016-2017 School De Toermalijn Willem Kamper Datum 15 juni 2016 Inleiding In dit jaarplan 2016-2017 geven we een overzicht en uitwerking van geplande activiteiten en verbeterpunten
Nadere informatieBijeenkomst 7: Evalueren op schoolniveau (team)
Bijeenkomst 7: Evalueren op schoolniveau (team) Passende perspectieven taal Bijeenkomst 7 Doel: Team bijeenkomst Evalueren op schoolniveau Evaluatie van de werkwijze van Passende perspectieven met het
Nadere informatie- het formuleren van een onderdeel voor een beleidsplan cultuureducatie op maat van de school.
Opbouw Basistraining Cultuureducatie boven C-niveau/Zeeland Versie ICC 1 Bedoeling Doel van de basistraining is, om binnen de keuzes die Zeeland heeft gemaakt voor de invulling van Cultuureducatie met
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen 9/21/ Rian Aarts & Kitty Leuverink
Bron: Baarda, B. (2014) Dit is onderzoek! AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink 1 Inhoud bijeenkomst 2 Praktijkprobleem bespreken Onderzoeksdoel formuleren
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen
AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink Bron: Baarda, B. (2014) Dit is onderzoek! Inhoud bijeenkomst 2 Praktijkprobleem bespreken Onderzoeksdoel formuleren
Nadere informatieFase 1. Analyse van onderwijs In kaart brengen behoeftes. Kennis over de praktijk
Fase 1 1 Analyse van onderwijs In kaart brengen behoeftes Kennis over de praktijk De school heeft een wens of behoefte en deze is gebaseerd op gezamenlijke data-analyse, op schoolontwikkeling of op visie-aspecten.
Nadere informatieDe leukste plek om te. leren. Versterken van het contact tussen docenten en coaches op de leerafdeling. Verbetering van de communicatie werkt!
De leukste plek om te leren Versterken van het contact tussen docenten en coaches op de leerafdeling Verbetering van de communicatie werkt! Aanleiding In opdracht van het ROC Midden Nederland (ROC MN)
Nadere informatieDe Cultuur Loper op basisschool Sint Petrus in Boxtel
De Cultuur Loper op basisschool Sint Petrus in Boxtel Als onderdeel van de monitoring van De Cultuur Loper heeft KPC Groep in 2015 met 4 voorloperscholen gesprekken gevoerd. De 4 gespreksverslagen vertellen
Nadere informatieToekomstgerichte evaluatie Excellentieprogramma Basisonderwijs 2009-2010
Toekomstgerichte evaluatie Excellentieprogramma Basisonderwijs 2009-2010 Na een jaar samenwerken binnen het excellentieprogramma volgt nu een beschrijving van de behaalde resultaten en voornemens voor
Nadere informatieProfessionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017
Professionalisering in vraaggestuurd samen opleiden VELON CONGRES 2017 Onderwijsraad (2014): meer innovatieve onderwijsprofessionals door 1. Opleiden tot onderzoekende professionals 2. Versterken inbreng
Nadere informatieHandleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP)
Handleiding bij het opstellen van een Persoonlijk ontwikkelingsplan (POP) In de voorbereiding op het Pop gesprek stelt de medewerker een persoonlijk ontwikkelingsplan op. Hierbij maakt de medewerker gebruik
Nadere informatieONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE
ONDERWIJS EN INNOVATIE OP DE LINDERTE Onderwijs zoals we dat vroeger kenden, bestaat al lang niet meer. Niet dat er toen slecht onderwijs was, maar de huidige maatschappij vraagt meer van de leerlingen
Nadere informatieScan: docentactiviteiten in de FE-cyclus
Scan: docentactiviteiten in de FE-cyclus Lees de beschrijvingen van docentactiviteiten in de FE-cyclus hieronder. Geef steeds aan in hoeverre jij dit momenteel doet in je eigen lessen. 1 punt betekent
Nadere informatieIndividueel verslag Timo de Reus klas 4A
Individueel verslag de Reus klas 4A Overzicht en tijdsbesteding van taken en activiteiten 3.2 Wanneer Planning: hoe zorg je ervoor dat het project binnen de beschikbare tijd wordt afgerond? Wat Wie Van
Nadere informatieDocententeam ontwikkelt zich als leergemeenschap
Docententeam ontwikkelt zich als leergemeenschap Actie onderzoek naar invloedrijke factoren en interventies Voorstellen Voorzitter: Prof. dr. Elly de Bruijn Lector Beroepsonderwijs Faculteit Educatie Hogeschool
Nadere informatieHoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe
Hoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe Verhaal 1 Leerlingen ondervinden veel moeilijkheden in het eerste leerjaar Mijn collega s willen niet samenwerken Eerste oriëntatie: Er blijkt een
Nadere informatieIn de praktijk (en later in projectgroepen) leer je op een andere manier dan op school.
Handleiding leerverslag. Inleiding In de praktijk (en later in projectgroepen) leer je op een andere manier dan op school. Binnen de HBO-V opleiding neemt bovengenoemde vorm van leren veel tijd in beslag
Nadere informatieLeertaak onderwijskunde Praktijkonderzoek deel B onderzoeksverslag Wat vind ik een goede docent?
Leertaak onderwijskunde Praktijkonderzoek deel B onderzoeksverslag Wat vind ik een goede docent? In periode 2 heb je een onderzoeksplan geschreven voor een praktijkonderzoek tijdens je stage. Je hebt inmiddels
Nadere informatiePlanmatig samenwerken met ouders
Ouderparticipatie Team Planmatig samenwerken met ouders Samen vooruit! Tamara Wally Tamara Wally (MSc.) is werkzaam bij de CED- Groep. Ze werkte mee aan de publicatie Samen vooruit, over planmatig werken
Nadere informatie2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs :
2 e Fontys Onderzoekscongres Onderzoek & Onderwijs : Onderzoek in de onderwijspraktijk van Fontys Wat doen we? Hoe gaat het? Wat levert het op? KEY NOTE: ANOUKE BAKX & JOS MONTULET Onderzoek binnen de
Nadere informatieDe waarde van de AOS in beeld. Anje Ros Lector, Fontys HKE Janneke van der Steen Onderzoeker, HAN Miranda Timmermans Lector, Pabo Avans
De waarde van de AOS in beeld Anje Ros Lector, Fontys HKE Janneke van der Steen Onderzoeker, HAN Miranda Timmermans Lector, Pabo Avans Welkom Programma PO 13:30 Presentatie 14:00 Parallelsessies: posterpresentaties
Nadere informatieJAARPLAN Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht!
JAARPLAN 2018-2019 Op volle kracht vooruit. Maar zeker niet vergeten te genieten van het uitzicht! Basisschool de Sterrenboog Mariaplein 8 7156 MG Beltrum 0544-481543 directie@desterrenboog.nl www.desterrenboog.nl
Nadere informatieCasestudy collectief. praktijkonderzoek Ariënsschool
Casestudy collectief praktijkonderzoek 2008-2009 Ariënsschool 1. Beschrijving schoolsituatie 1.1 De Ariënsschool Het motto van de Ariënsschool is samen leren werken. De Ariënsschool werkt op de volgende
Nadere informatieBegeleidingsplan. Hogeschool IPABO
Begeleidingsplan Hogeschool IPABO Versie september 2010 1. Inleiding Het handelingsgericht werken ín de groep, zorgt er voor dat zoveel mogelijk kinderen profiteren van het onderwijsaanbod. Deze werkvorm
Nadere informatieOpleiden in de school Catent/KPZ
Opleiden in de school Catent/KPZ Startbijeenkomst Steunpunt (Academische) Opleidingsscholen PO-VO 10 juni 2014 Samen sparren, samen bedenken, samen doen 1 Agenda 1. Toelichting op Opleiden in de School:
Nadere informatieBeroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool
Beroepsproduct Project Wetenschap en technologie op de basisschool In dit beroepsproduct ontwerp je onderwijs op het gebied van Wetenschap en technologie voor de basisschool. Uitgangspunt bij je onderwijsontwerp
Nadere informatieTeamtrainingen & ouderavond
Teamtrainingen & ouderavond Een teamtraining is een bijeenkomst van 1,5 tot 2 uur voor een heel schoolteam. Op actieve en enthousiasmerende wijze verdiep je je samen in een onderwerp. Er zijn verschillende
Nadere informatieBijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW
Bijlage 8.7: Voorbeeldopdrachten bij de uitgangspunten van HGW Deze bijlage bevat voorbeelden van opdrachten bij de zeven uitgangspunten van HGW. Bij elke opdracht staat aangegeven welke informatie uit
Nadere informatieOok Edux is aanbieder!
Edux Onderwijspartners Tolweg 11, 4851 SJ Ulvenhout Postbus 75, 4850 AB Ulvenhout T 076-524 55 00 I www.edux.nl Ook Edux is aanbieder! 35 A ANBIEDERS BEGELEIDING BIJ ZELFEVALUATIES, VISITATIES EN S Edux
Nadere informatieSTRATEGISCH PLAN BASISSCHOOL DE VORDERING 2015-2019
STRATEGISCH PLAN BASISSCHOOL DE VORDERING 2015-2019 MISSIE DE VORDERING Vanuit een traditie van katholieke waarden en voor iedereen toegankelijk, verzorgen wij kwalitatief hoogstaand eigentijds basisonderwijs,
Nadere informatieJaarplan De leerkrachten samen eigenaar van het onderwijs Juni 2015
Bas Bresters pagina 1 22-2- - 1 - Jaarplan De leerkrachten samen eigenaar van het onderwijs Juni Gebouw, huisvestingsplannen Dit is de hoofdprioriteit dat het huidige gebouw rust uitstraalt. Dat betekent
Nadere informatieJaarplan van Basisschool Oostelijke Eilanden Beleidsvoornemens De BOE naar aanleiding van het schoolplan
Jaarplan 2018-2019 van Basisschool Oostelijke Eilanden Beleidsvoornemens 2018-2019 De BOE naar aanleiding van het schoolplan 2015-2019 Tamar Süss September 2018 Inleiding In het jaarplan 2018-2019 wordt
Nadere informatieFormatief evalueren: het leren van de leerling centraal. Landelijke dag Zorg en Welzijn 2018 Nynke Jansma
Formatief evalueren: het leren van de leerling centraal Landelijke dag Zorg en Welzijn 2018 Nynke Jansma Formatief evalueren Welkom! Kennismaking: waar herkent u zich in? Waar herkent u zich in? Eigenlijk
Nadere informatieDeelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek
Deelopdracht 1: Onderzoek naar het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek In deze deelopdracht ga je het onderwijsconcept van jouw leerwerkplek onderzoeken. Geerts en van Kralingen (2011) definiëren onderwijsconcept
Nadere informatie(hoe wordt dit zichtbaar?) De indicatoren zijn beschreven in het jaarplan The Leader in Me vanuit het 3- jarige implementatieplan.
Bijlage 1 Evaluatie jaarplan Jaarplan basisschool Los Hoes 2017-2018 Als basis van het huidige jaarplan gelden de evaluatie van het jaarplan 2016-2017, het schoolplan 2015-2019, het strategisch beleidsplan
Nadere informatieInformatieavond Van visie tot gebouw => renovatie. 7 februari 2017
Informatieavond Van visie tot gebouw => renovatie 7 februari 2017 Doel van deze bijeenkomst 1. Ouders informeren (IKC - traject - visie - tijdpad) 2. Duidelijkheid geven omtrent de verbouwing 3. Vragen
Nadere informatieInformatie werkplekleren
Informatie werkplekleren Pabo Venlo 2014-2015 Inhoudsopgave Inleiding Blz. 3 Stagedagen Blz. 4 Stageweken Blz. 4 Jaaroverzicht 2014-2015 Blz. 5 Opleidingsprogramma Blz. 6 Propedeusefase Hoofdfase Afstudeerfase
Nadere informatieProfiel Product Verantwoording. LOB (Loopbaan oriëntatie en begeleiding) Leraren Opleiding. Management & Organisatie
Opdracht: Profiel Product Verantwoording LOB (Loopbaan oriëntatie en begeleiding) Leraren Opleiding Management & Organisatie Naam auteur(s) Vakgebied Bart Deelen M&O Student nr 10761799 Titel Onderwerp
Nadere informatieWerken met leerwerktaken
Werken met leerwerktaken Naar een natuurlijke integratie van theorie en praktijk Kwaliteitsreeks opleidingsscholen Praktijk in zicht STEUNPUNT OPLEIDINGSSCHOLEN PO-R A AD VO-R A AD Inhoudsopgave Inleiding
Nadere informatieHoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe. Verhaal 1. Verhaal 2. Praktijkonderzoek in BNBSON 1
Hoe begeleiden we praktijkonderzoek in BNBSON? Jan Labbe Verhaal 1 Leerlingen ondervinden veel moeilijkheden in het eerste leerjaar Mijn collega s willen niet samenwerken Eerste oriëntatie: Er blijkt een
Nadere informatieAOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink. Waar moet je rekening mee houden?
Inhoud bijeenkomst 2 AOS docentonderzoek bijeenkomst 2 Onderzoeksdoel en -vragen Rian Aarts & Kitty Leuverink Onderzoeksdoel formuleren Onderzoeksvragen (hoofdvraag met deelvragen) formuleren Bron: Baarda,
Nadere informatieDe leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN
Onderwerp Evaluatie nieuwe impuls Steller M. Mulder De leden van de raad van de gemeente Groningen te GRONINGEN Telefoon (050) 367 60 97 Bijlage(n) 1 Ons kenmerk 6044570 Datum 23-11-2016 Uw brief van Uw
Nadere informatieDoelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel
Doelen Praktijkonderzoek Hogeschool de Kempel Auteurs: Sara Diederen Rianne van Kemenade Jeannette Geldens i.s.m. management initiële opleiding (MOI) / jaarcoördinatoren 1 Inleiding Dit document is bedoeld
Nadere informatieHandelingsgericht werken / 1-Zorgroute Aanbod Transfer Educatie
Handelingsgericht werken / 1-Zorgroute Aanbod Transfer Educatie Inleiding op implementatie HGW/1-Zorgroute De 1-zorgroute (1-ZR) is een project wat gericht is op zorg aan leerlingen in de groep, in school
Nadere informatiePLG Leerkrachten 4 groep 1-2
PLG Leerkrachten mei/ juni 2011 PLG Leerkrachten 4 groep 1-2 vs 1.0 100422 Agenda 1. Introductie 1.1: Programma en doelen schooljaar 2010-2011 1.2: Terugblik PLG 3: Toetsanalyse 1.3: Doelen vandaag 2.
Nadere informatieprojectplan professionaliseringstraject Technisch College Velsen Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland 2014-2016
projectplan professionaliseringstraject Technisch College Velsen Samenwerkingsverband VO Zuid-Kennemerland 2014-2016 Doelstellingen professionaliseringstraject Het SWV heeft als doelstellingen voor het
Nadere informatieSpinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept
Spinnenweb t.b.v. evaluatie stand van zaken implementatie Zo.Leer.Ik! concept Dit document beschrijft het model dat binnen het netwerk ontwikkeld wordt om: Aan de ene kant te dienen als een leidraad om
Nadere informatieOnderzoeksgroepen op basisschool St. Jan: over de weg van nieuwe kennis in de academische opleidingsschool Saskia van Caem
Onderzoeksgroepen op basisschool St. Jan: over de weg van nieuwe kennis in de academische opleidingsschool Saskia van Caem In dit verslag beschrijf ik de uitwerking van mijn onderzoek Onderzoeksgroepen
Nadere informatieEindreflectie. Taakbekwaam bovenbouw. Anouk Bluemink Vr2B Datum: 21 mei 2014 SLB er: Agnes Hartman
Eindreflectie Taakbekwaam bovenbouw Anouk Bluemink Vr2B Datum: 21 mei 2014 SLB er: Agnes Hartman OBS Jan Ligthart, Zelhem Mieke van den Berg Groep 8b Intern opleider: Marc Neerhof Stage: Het afgelopen
Nadere informatieWat mag je van mij verwachten? Over rollen, taken en verantwoordelijkheden in de (academische) opleidingsschool
Wat mag je van mij verwachten? Over rollen, taken en verantwoordelijkheden in de (academische) opleidingsschool Voorwoord De Academische basisschool Utrecht-Amersfoort is vanaf augustus 2006 operationeel.
Nadere informatieJaarplan OBS Het Spectrum. Jaarplan OBS Het Spectrum
Jaarplan 2018-2019 OBS Het Spectrum 1 Inleiding In dit jaarplan staan de voorgenomen acties en de te bereiken doelen voor het schooljaar 2018-2019. Per onderdeel staan de doelen, de resultaatindicatoren
Nadere informatieJaarplan Nijkerklaan BA Den Haag Tel:
Jaarplan 2018-2019 Inleiding Voor u ligt het jaarplan van de Rosaschool voor het schooljaar 2018-2019. Een jaar om naar uit te kijken. De school gaat een aantal positieve uitdagingen en kansen tegemoet
Nadere informatieCultuureducatie met Kwaliteit
ontwerp fourpack Cultuureducatie met Kwaliteit Onze ambities 1 2 3 Stappenplan Het kwadrant Drie domeinen 1 Intake 5 Scholingsactiviteiten VERBREDEN 2 Assessment 6 Meerjarenvisie In huis 3 Ambitiegesprek
Nadere informatieBegaafde leerlingen komen er vanzelf... Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek.
Begaafde leerlingen komen er vanzelf... toch? Implementatie van een verandering van de pedagogische beroepspraktijk op basis van praktijkgericht onderzoek. Teambijeenkomsten Anneke Gielis Begaafde leerlingen
Nadere informatieOpbrengstgericht werken:
Kris Verbeeck en Astrid van den Hurk (KPC Groep) i.s.m. Marcel Pennings (OBS de Windhoek), met dank aan Liesbeth Baartman (TU Eindhoven). Opbrengstgericht werken: samenhangend beleid bij toetsen en volgen
Nadere informatieKenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding
Kenniskring Vormend Onderwijs Thema: Onderzoekende Houding Onderzoekende houding Samenwerking Academische Opleidingsschool De Sprankel en Viaa Kenniskring Vormend onderwijs. Werkplaats Onderzoekende houding
Nadere informatieHoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog
Hoofdstuk 18 Bouwen aan organisatie met de netwerkmultiloog Anne-Marie Poorthuis en Sjanneke Werkhoven De netwerkmultiloog is een methode om veel mensen in een organisatie te betrekken bij een organisatiethema
Nadere informatieKwaliteitsbeleid OBS de Ranonkel. Ontwikkeling-Verdieping-Legitimering
Kwaliteitsbeleid OBS de Ranonkel Ontwikkeling-Verdieping-Legitimering OBS de Ranonkel verbindt zich in een fluïde, organische organisatie met een vragende, onderzoekende houding. Zo zal er elke keer opnieuw
Nadere informatieWerkplan SOT algemene gegevens. Nikki Spaargaren. Met wie maak je het eerste. deel van het vooronderzoek?
Werkplan SOT 2013-2014 algemene gegevens Naam: Klas: Met wie maak je het eerste Nikki Spaargaren VR3C X deel van het vooronderzoek? gekozen onderwerp Korte beschrijving van het gekozen onderwerp: Kanjertraining.
Nadere informatieRollen en taken in Opleidingsschool Boss po. Bijlage 11. Kenniscentrum Talentontwikkeling
Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po Bijlage 11 Kenniscentrum Talentontwikkeling Rollen en taken in Opleidingsschool Boss po De werkplekbegeleider De werkplekbegeleider begeleidt de student bij
Nadere informatielleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen
lleiv boekje Luisterend leiden en inspirerend volgen Strategisch beleidsplan PCBO Amersfoort 2015-2019 Beste mensen, Met evenveel trots en enthousiasme als waarmee we ons nieuwe Strategisch Beleidsplan
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieInleiding bij de handreiking
Excellente gespreksvoering met excellente leerlingen Inleiding bij de handreiking 2 Inleiding bij de handreiking Excellente gespreksvoering met excellente leerlingen: werken met MY POD Waarom aandacht
Nadere informatieHandleiding bij de LOB-scan voor het mbo
Handleiding bij de LOB-scan voor het mbo Inleiding Voor u ligt de handleiding bij de LOB-scan voor het mbo. De LOB-scan voor het mbo is in opdracht van MBO Diensten ontwikkeld en is te vinden op www.mbodiensten.nl.
Nadere informatieHandleiding Startwijzer
Handleiding Startwijzer Aan de slag met de Startwijzer VO De Startwijzer VO is een digitale scan die in beeld brengt hoe startende leraren op school ingewerkt en begeleid worden en op welke onderdelen
Nadere informatieCompetenties directeur Nije Gaast
Competenties directeur Nije Gaast De s voor directeuren van Nije Gaast zijn vertaald in vijf basiss. De beschrijving is gebaseerd op de schoolleiderscompententies die landelijk zijn vastgesteld en zijn
Nadere informatieVersterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo
Stimuleringsproject LOB in het mbo Versterking van LOB in de doorlopende leerlijn vmbo-mbo Visie ontwikkelen in regionale inspiratiebijeenkomsten Wat verstaan we eigenlijk onder loopbaanoriëntatie en -begeleiding
Nadere informatie