1.1 Historiek Gerechtelijke of forensische geneeskunde Huidige situatie 6. 2 arts en gerecht 9

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "1.1 Historiek 3 1.2 Gerechtelijke of forensische geneeskunde 5 1.3 Huidige situatie 6. 2 arts en gerecht 9"

Transcriptie

1 Inhoudstafel I JUSTITIE EN GENEESKUNDE 1 Gerechtelijke geneeskunde, vroeger en nu Historiek Gerechtelijke of forensische geneeskunde Huidige situatie 6 2 arts en gerecht Gerecht Rechtbanken Rechtbank van eerste aanleg en hof van beroep De strafprocedure Juridische aspecten van het artsenberoep Algemene aspecten van het artsenberoep Beroepsgeheim en medische getuigschriften Medisch getuigschrift Mededelen van informatie Aangifte van misdrijven Medische aansprakelijkheid Burgerrechtelijke aansprakelijkheid Strafrechtelijke aansprakelijkheid Arbeidsrechtelijke aansprakelijkheid Tuchtrechtelijke aansprakelijkheid De beoordeling van medische fout No-fault-systeem Medicolegale taken Wettelijke aangifteverplichtingen Aangifte van besmettelijke ziekten Aangifte van bevalling en geboorte Verplichte getuigschriften en mededelingen Medicolegale opdrachten Vaststelling van overlijden Bloedproef Gedwongen opname De arts-deskundige 24 IX

2 II thanatologie (doodsleer) 3 De dood De dood: het concept Dood en sterven Vitale functies Diagnose Doodscriteria Klassieke cardiorespiratoire criteria Criteria voor het vaststellen van hersendood Klinische hersendoodcriteria Technische onderzoeken 37 X Inhoudstafel 4 postmortale VERANDERINGEN: de Lijkverschijnselen Algemene aspecten Vroegtijdige lijkverschijnselen Lijkvlekken (livores mortis) Principes Intensiteit Lokalisatie Wegdrukbaarheid en verplaatsbaarheid Kleur Lijkstijfheid (rigor mortis) Spiercontractie Postmortale spierverslapping Postmortale spierverstijving Chronologie Beïnvloedende factoren Cataleptische rigor of kadaverspasme Informatie Lijkafkoeling (algor mortis) Principes Beïnvloedende factoren Andere veranderingen Supravitaliteit Uitdroging Urineverlies, ontlasting, zaadvocht Bloedveranderingen Biochemische veranderingen Laattijdige lijkverschijnselen Autolyse Rotting (putrefactie) Ontbindingsproces skelettering Verloop Postmortale mutilatie door aaseters Grafcondities De autopsie van het lijk in ontbinding (opgraving exhumatie) Problematiek Post mortem artefacten 61

3 Resultaten Forensisch onderzoek Onderzoek van het skelet Bijzondere bewaringsvormen Mummificatie Adipocire (vetverharding) Archeologische bewaringsvormen Veenlijk ( Moorleiche ) Fossilisatie Permafrostlijken 68 5 Vaststelling, Aangifte en onderzoek van overlijden Inleiding De basisbegrippen Oorzaak, mechanisme en aard van overlijden Doodsoorzaak Mechanisme van overlijden Aard van overlijden Niet-natuurlijk overlijden Wettelijke bepalingen Aangifte van overlijden Vaststelling overlijden model III C en model III D Statistiek der doodsoorzaken Medicolegale aspecten tussenkomst van de procureur des Konings Lijkbezorging Lijkverbranding (crematie) Tekortkomingen in het Belgische systeem Ongewoon sterfgeval Uitwendige lijkschouwing Doelstellingen Vaststelling overlijden de zekere doodstekens Vaststelling van het tijdstip van overlijden onderzoek van de lijkverschijnselen Vaststelling van de doodsoorzaak Vaststelling van de aard van overlijden Praktische uitvoering van de uitwendige lijkschouwing Informatie Observatie Onderzoek van het lichaam Sporenonderzoek Autopsie (obductie, lijkopening, sectie) Belang van de autopsie De uitvoering Rapportering 101 XI 6 Identificatie Waarom? Wanneer? 105

4 6.3 Hoe? Post mortem dossier Politionele identificatie Wetenschappelijke identificatie Praktische uitvoering Verdwijningen 109 XII Inhoudstafel

5 III Forensisch sporenonderzoek 7 Forensische wetenschappen, sporen en bewijsvoering Doelstellingen Opsporing Is het een misdrijf? Aard van het misdrijf Eigenlijke opsporing Reconstructie Bewijsvoering Basisprincipes van het forensisch onderzoek Ontstaan van sporen Sporenopname Sporenanalyse Klasse-eigenschappen Accidentele eigenschappen Vergelijkend onderzoek Interpretatie Kwalitatieve formulering Kwantitatieve formulering Presentatie van de resultaten Juridische aspecten Wetenschappelijke kwaliteitsnormen Onderzoeksmethodologie Forensische deskundigheid Bewijsketen Bewijskracht versus bewijswaarde Afdruk/indruksporen vingerafdrukken Soorten vingerafdrukken Principes van dactyloscopie Bewijskracht Biologische sporen Soorten biologische sporen Algemene principes van het onderzoek Plaatsonderzoek Onderzoek overtuigingsstukken DNA-onderzoek Bloedsporen Identificatie Interpretatie Spermasporen Voorkomen Identificatie 131 XIII 8 FORENSISCHE GENETICA Het menselijk dna Voorkomen van het DNA in de cel Overerving van het DNA 136

6 XIV Genetische variatie Vooruitgang in de forensische genetica Technologische evolutie Evolutie in de analyse van biologische sporen DNA-analyse van vingersporen: theorie en beperkingen Biologische mengsporen toepassing van STR s op het Y-chromosoom Telogene haren toepassing van mitochondriaal DNA-onderzoek Maatregelen ter preventie van contaminatie Het DNA-onderzoek van biologische sporen Autosomaal DNA-profiel Y-chromosoom- en mitochondriaal DNA-profiel Caveats in de interpretatie van DNA-resultaten Genetische verwantschapsbepaling Moleculaire autopsie en farmacogenetica Moleculaire autopsie Farmacogenetica Ethische aspecten 160 Inhoudstafel

7 IV thanato-etiologie (doodsoorzaken) 9 Juridische en criminologische aspecten Dood door ongeval Zelfdoding Doding Kinderdoding Algemene aspecten Neonaticide Infanticide Filicide Meervoudige doding (multicide) Homicide-suïcide Massamoord Seriemoord High profile crime Misdaadanalyse (criminal profiling) Gedragsmotivationele typologie Analyse van het verwondingspatroon Postmortale handelingen Ritueel gedrag versus modus operandi Daderhandteken (signature) Manipulatie van de plaats delict Postmortale mutilatie Postmortale seksuele handelingen (necrofilie) Doding door onbekend middel (DOM) 186 XV 10 plots en/of onverwacht overlijden Algemene aspecten Hart- en vaatziekten Aandoeningen van de hartkransslagaders Coronaire arteriosclerose Hartinfarct Ischemische en hypertensieve hartziekte Niet-arteriosclerotische aandoeningen van de hartkransslagaders Aandoeningen van het hart Hartspierziekten Aantasting van de hartkleppen Aandoeningen van de aorta Longaandoeningen Pulmonale trombo-embolie Astma Anafylaxis Andere Hersenaandoeningen Intracraniële bloeding Hersenaneurysma Hypertensieve hersenbloeding 201

8 XVI Inhoudstafel Epilepsie Andere Andere occasionele oorzaken Bloeding Sepsis Endocriene en metabole toestanden Negatieve autopsie Mors sine materia Hartgeleidingsstoornissen Pathologie van het hartgeleidingsstelsel Ionkanaalstoornissen Stress-gerelateerd overlijden/stresshypothese Specifieke situaties Plotse dood tijdens sport Plotse dood tijdens arrestatie/in bedwang houden/hechtenis Plotse dood tijdens fysieke agressie Plots en/of onverwacht overlijden in de psychiatrie Maligne neuroleptisch syndroom Serotoninerg syndroom Letale catatonie Geëxciteerd delirium Plots en/of onverwacht overlijden van chronische alcoholieker Plots en/of onverwacht overlijden van de alleenwonende Plots en/of onverwacht overlijden bij diabetes Forensisch onderzoek van plots en/of onverwacht overlijden Wiegendood Het fenomeen wiegendood Wiegendood versus asfyxie (verstikking) Accidentele asfyxie Homicidale asfyxie Onderzoek van wiegendood Wet van 26 maart Verstikking (asfyxie) Algemene pathofysiologie Oorzaken Mechanische verstikking Inwendige verstikking Verstikkingsproces Forensische aspecten Verstikkingstekens (tekens van asfyxie) Petechieën Zwelling en cyanose van het aangezicht Hypoxische effecten Longoedeem en acuut emfyseem Biochemische veranderingen Histologische veranderingen Verstikking in zuurstofarm milieu 244

9 11.3 Afsluiting van de ademhalingswegen Smoring Obstructie van de inwendige ademhalingswegen Verslikken Bolusdood ( café coronary -syndroom) Voedsel- of braakselaspiratie Vreemd materiaal in de luchtwegen Versmachting (traumatische asfyxie) Borstinklemming Posturale of positionele (houdingsgebonden) asfyxie Kneveling (restraint asphyxia) Samendrukking of toesnoering van de hals Functionele anatomie Keelskelet Halsbloedvaten Carotislichaampje Halswervelkolom Pathofysiologie Belemmering van de bloedvoorziening van de hersenen Belemmering van de ademhaling Prikkeling van het carotislichaampje Letsels van de halswervelkolom en/of het ruggenmerg Verhanging Vormen van verhanging Pathofysiologie Pathologie Forensische aspecten Strangulatie Pathologie Forensische aspecten Wurging Pathologie Forensische aspecten De armgreep Auto-erotische asfyxie Fenomenologie Auto-erotische scène Onderzoek van de hals Post mortem onderzoek Forensische kliniek (bijna-wurging / bijna-strangulatie / bijna-verhanging) Koolmonoxidevergiftiging (CO-intoxicatie) Koolstofmonoxide of CO-gas Pathofysiologie Symptomen Pathologie Uitwendige tekens Inwendige tekens Oriënterende sneltesten 277 XVII

10 Toxicologie Forensische aspecten Cyanidevergiftiging Cyanide Pathofysiologie Symptomen Pathologie Uitwendige tekens Inwendige tekens Toxicologie Forensische aspecten 281 XVIII Inhoudstafel 12 het waterlijk verdrinking Het waterlijk Huidveranderingen Postmortale mutilatie Drijfletsels Diervraat Mechanisch geweld Algengroei Afzetting van vuil Beïnvloeding van de postmortale verschijnselen Lijkvlekken Lijkafkoeling Lijkstijfheid Hemolyse Ontbinding Verdrinking in enge zin (primaire verdrinking) Oorzaken van verdrinking Onderdompeling door verminderd drijfvermogen van het lichaam Ongeschikte lichamelijke toestand (primaire oorzaken) Secundaire oorzaken Pathofysiologie (mechanisme van overlijden) Verdrinkingsproces Reactie van de luchtwegslijmvliezen Zoet versus zout water Andere mechanismen van droge verdrinking Schijndood en bijna-verdrinking Pathologie Uitwendige lijkschouwing Autopsie Forensische aspecten Oneigenlijke verdrinking of zogenaamde Badetod Oorzaken van Badetod (dood tijdens het baden) Pathologie Algemene forensische aspecten Identificatie Verblijfsduur in water 299

11 Vitale tekens Schuimzwam Verdrinkingslongen Diatomeeëntest Andere testen Diagnose per exclusionem Dood in bad Forensisch onderzoek Dood door hitte het brandlijk Temperatuurregeling (thermoregulatie) Verhitting Hitteslag Maligne hyperthermie Verbranding het brandlijk Brandwonde (ernst en uitgebreidheid) Graad van verbranding Uitgebreidheid van de verbranding Aantasting van de algemene toestand Brandlijk Kenmerken van het brandlijk (postmortale verschijnselen) Chronologie en graad van de verkoling Vitale tekens Doodsoorzaak bij brandlijk Dood door rechtstreekse inwerking van de hitte Dood door rookvergiftiging Forensische aspecten van brand Het fenomeen brand Oorzaak van brand Forensisch brandonderzoek 316 XIX 14 dood door koude: Onderkoeling (hypothermie) Voorbeschikkende factoren Koude Lichamelijke toestand Geestelijke toestand Pathofysiologie Reactiefase (35-32 C) Uitputtingsfase (32-28 C) Paralytische fase ( 28 C ) Pathologie Uitwendige verschijnselen/letsels Rode lijkvlekken Perniones Frostbites (vrieswonden) Inwendige afwijkingen Forensische aspecten Paradoxale ontkleding Hide-and-die-syndroom 325

12 15 Elektrocutie Pathofysiologie Beïnvloedende factoren Elektrische stroom Gelijkstroom versus wisselstroom Contact en contactduur Stroomweg Mechanisme van overlijden Pathologie Stroomteken Letsels Algemene veranderingen Blikseminslag Forensische aspecten 332 XX Inhoudstafel 16 Forensische traumatologie Inleiding (kracht verwonding) Stomp trauma Type letsels Schaafwonde Kneuzing Scheurwonde (laceratie) Craniocerebraal trauma (schedelhersentrauma) Anatomie van het schedelhersentrauma Forensische aspecten Trauma van thorax en abdomen (borst en buik) Trauma van het skelet Soorten breuken (fracturen) Verwikkelingen Trauma van de extremiteiten (ledematen) Crushsyndroom Compartimentssyndroom Verwikkelingen bij polytrauma Forensische aspecten van stompe geweldpleging Forensische aspecten van val Scherp trauma Snijwonde Steekwonde Forensisch onderzoek Forensische aspecten Halfscherp trauma Schottrauma of ballistisch trauma Schottrauma door kogelpatroon Ballistiek (munitie wapens) Wondballistiek (terminale ballistische fase) Schotverwonding (ballistisch trauma) Forensisch medisch onderzoek van schottrauma 371

13 Het schottrauma door jachtmunitie (kardoes) Ballistiek (munitie wapens) De ballistische kenmerken (externe en terminale fase) Wondballistiek Forensische aspecten van het ballistisch onderzoek Het forensisch onderzoek Het sporenonderzoek Bijzondere forensische medische aspecten Zelfdoding versus doding Forensische beoordeling van verwondingen Mechanisme van overlijden Handelingsbekwaamheid TRANSPORTtraumatologie verkeerstraumatologie Oorzaken van verkeersongevallen Menselijke factoren Externe factoren Biomechanische basisprincipes Type slachtoffer Type ongeval Inzittende van voertuig als verkeersslachtoffer Letselpatroon Passieve veiligheidsmaatregelen Forensische aspecten Voetganger als verkeersslachtoffer Letselpatroon Forensische aspecten Overrijden overrollen Tweewieler als verkeersslachtoffer Letselpatroon Betekenis van de valhelm Forensische aspecten Het forensisch onderzoek Rol van de wetsarts (forensische patholoog) Verloop van het forensisch onderzoek Trein- of spoorlijk 407 XXI 18 Vergiftiging Toxicologie en de forensische pathologie Begrippen en principes Farmacokinetica en fysiopathologie van de vergiftiging Toediening/inname Opname (absorptie) Verdeling (distributie) Verwerking (metabolisatie/stofwisseling) Uitscheiding (eliminatie) Vergiftiging 415

14 XXII Inhoudstafel Forensische aspecten Accidentele vergiftiging Zelfdoding Doding Drugsdode Het forensisch onderzoek Forensisch pathologisch onderzoek Forensisch toxicologisch onderzoek Forensische toxicologie Inleiding Historiek Indeling van de vergiftigingen Opzettelijke vergiftigingen Accidentele vergiftigingen Medicinale vergiftigingen Indeling van de psychotrope stoffen Indeling Definities en reglementering Alcohol Inleiding Farmacokinetica Symptomatologie van de intoxicatie Verwikkelingen van alcoholisme Behandeling van alcoholisme Benzodiazepines Systematiek Gebruik Toxiciteit Symptomatologie van de intoxicatie Narcotische analgetica Systematiek Gebruik Symptomatologie van de intoxicatie Verslaving Cocaïne Bereiding Gebruik Symptomatologie van de intoxicatie Verslaving Amfetaminen Systematiek Gebruik en misbruik Werking en symptomatologie van de intoxicatie Verslaving Nieuwste synthetisch afgeleiden Khat, een natuurlijk voorkomende amfetamineachtige XTC en afgeleiden Algemeen 451

15 Gebruik Werking en symptomatologie van de intoxicatie Verslaving Vloeibare XTC (GHB) Algemeen Werking en symptomatologie van de intoxicatie Postmortale diagnose Indoolalkylaminen LSD Andere indoolalkylaminen Fenylethylaminen Cannabis Algemeen Symptomatologie van de intoxicatie Phencyclidine (PCP) en aanverwanten PCP Ketamine Snuifmiddelen Algemeen Gebruik en toxiciteit Verslaving Drugsjargon Benamingen voor drugs Jargon uitdrukkingen 462 XXIII

16 V Forensische kliniek XXIV Inhoudstafel 19 Fysieke agressie Aard en ernst van de verwondingen Aard van de verwondingen Stomp trauma Scherp trauma Halfscherp trauma Schottrauma Ernst van de verwondingen Gradering van de verwondingen Beoordeling algemene toestand Betekenis van gedrags- of bewustzijnsbeïnvloedende stoffen Strafrechtelijke aspecten tijdelijke of blijvende gevolgen Ongeschiktheid tot het verrichten van persoonlijke arbeid (art. 399 Sw) Andere gevolgen (art. 400 Sw) Forensisch medisch onderzoek Medisch onderzoek Rol van de behandelende arts Forensische interpretatie Deskundig verslag Onderzoek van de verdachte Algemene principes Fitness for interview Seksuele agressie Strafwet Algemene principes Lichamelijk onderzoek Sporenonderzoek Medicolegale besluitvorming Seksuele-agressieset Medicolegaal onderzoek van de verdachte Kindermishandeling Inleiding Juridische context Fenomeen kindermishandeling Vormen van kindermishandeling Niet-accidenteel trauma Battered-child-syndroom Shaken-infant-syndroom Münchhausen-by-proxy-syndroom Andere vormen Gevolgen van kindermishandeling Forensische aspecten Forensisch onderzoek Forensische interpretatie Opsporing en diagnose 500

17 22 Evaluatie rijgeschiktheid Rijgeschiktheid en rijbewijs Alcoholproblematiek Andere ziektetoestanden Leeftijdsbepaling Context Principes 507 REFERENTIES 509 TREFWOORDENREGISTER 515 XXV

Sporenonderzoek en gerechtelijke geneeskunde bij zware verkeersongevallen

Sporenonderzoek en gerechtelijke geneeskunde bij zware verkeersongevallen Sporenonderzoek en gerechtelijke geneeskunde bij zware verkeersongevallen Dr. Diona D Hondt, MD Prof. Werner Jacobs, MD, PhD, MBA Gerechtelijke Geneeskunde Universitair Ziekenhuis Antwerpen Indicaties

Nadere informatie

Wie is bevoegd om een lijkschouw uit te voeren?

Wie is bevoegd om een lijkschouw uit te voeren? Lijkschouw Persoonlijk onderzoek door een bevoegd arts, waarbij deze door uitwendige schouw van het lichaam van een overledene vaststelt of de dood is ingetreden en zo ja, of er sprake is van een natuurlijke-

Nadere informatie

EDS Richtlijn. Excited Delirium Syndrome. Kees Das. GGD Amsterdam Algemene Gezondheidszorg Forensische Geneeskunde

EDS Richtlijn. Excited Delirium Syndrome. Kees Das. GGD Amsterdam Algemene Gezondheidszorg Forensische Geneeskunde Excited Delirium Syndrome EDS Richtlijn Kees Das GGD Amsterdam Algemene Gezondheidszorg Forensische Geneeskunde Onderwerpen Opzet richtlijn Problematiek Casuïstiek stiek Definities Oorzaken & Risicofactoren

Nadere informatie

Deel 1: Algemene informatie over eerste hulp. 1 Basisprincipes van eerste hulp 2. 2 Vier stappen in eerste hulp 14

Deel 1: Algemene informatie over eerste hulp. 1 Basisprincipes van eerste hulp 2. 2 Vier stappen in eerste hulp 14 BSL_EHBO_NASLAGWERK_BINNENWERK:BSL_EHBO_NASLAGWER_BINNENWERK 17-04-2008 16:08 Pagina V Inhoud Voorwoord XIII Inleiding XIV Hoe gebruik je dit boek? XV Deel 1: Algemene informatie over eerste hulp 1 Basisprincipes

Nadere informatie

Kindersterfte Doodsoorzaken - 2008

Kindersterfte Doodsoorzaken - 2008 Kindersterfte Doodsoorzaken - 2008 Alle oorzaken Minder dan 5 jaar 573 0 324 249 Van 1 tot 4 jaar 86 0 48 38 Minder dan 28 dagen 335 0 193 142 Minder dan 7 dagen 254 0 143 111 Minder dan 1 dag 133 0 79

Nadere informatie

CHECKLIST ONDERZOEK EN VASTLEGGING LIJKSCHOUW (uitgebreide versie)

CHECKLIST ONDERZOEK EN VASTLEGGING LIJKSCHOUW (uitgebreide versie) CHECKLIST ONDERZOEK EN VASTLEGGING LIJKSCHOUW (uitgebreide versie) N.B. Kleine waarnemingen kunnen uiteindelijk van groot belang zijn. Vermeld afwezigheid van kenmerken evenzeer als de aanwezigheid. De

Nadere informatie

Administratie Diamant Politie

Administratie Diamant Politie De resultaten van drie onderzoeksprojecten van het SOMA Dossier Administratie Diamant Politie We hebben de lezers steeds op de hoogte gehouden van de onderzoeks- projecten van het SOMA. We zijn dan ook

Nadere informatie

Voorlichtingsfolder obductie, gericht aan de nabestaanden

Voorlichtingsfolder obductie, gericht aan de nabestaanden Voorlichtingsfolder obductie, gericht aan de nabestaanden U krijgt deze folder omdat uw partner, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of wij obductie mogen doen. Obductie

Nadere informatie

AUTOPSIE in de Universitaire Ziekenhuizen Leuven

AUTOPSIE in de Universitaire Ziekenhuizen Leuven U N I V E R S I T A I R E Z I E K E N H U I Z E N L E U V E N AUTOPSIE in de Universitaire Ziekenhuizen Leuven Informatie over het onderzoek van het gerecht bij een onverwacht overlijden maart 1999 1 VOORWOORD

Nadere informatie

NODOK procedure nader onderzoek doodsoorzaak bij kinderen

NODOK procedure nader onderzoek doodsoorzaak bij kinderen NODOK procedure nader onderzoek doodsoorzaak bij kinderen AZO scholingsavond 9 november 2016 Dr. Joris Fuijkschot Algemeen kinderarts inhoud Achtergronden Doelstellingen Procedure landelijk Radboudumc

Nadere informatie

De forensische geneeskunde en de advocaat. Betekenis van forensische (gerechtelijke) geneeskunde vandaag Rol van de forensisch patholoog bij het

De forensische geneeskunde en de advocaat. Betekenis van forensische (gerechtelijke) geneeskunde vandaag Rol van de forensisch patholoog bij het De forensische geneeskunde en de advocaat Prof. dr. W. Van de Voorde 1 Inhoud Betekenis van forensische (gerechtelijke) geneeskunde vandaag Rol van de forensisch patholoog bij het post mortem onderzoek

Nadere informatie

GERECHTELIJKE GENEESKUNDE

GERECHTELIJKE GENEESKUNDE GERECHTELIJKE GENEESKUNDE Samenvatting van de slides + lesnota s Leerstof = alles van slides Examen = MC met giscorrectie Geen cursustekst meer, wel handboek bij Acco (45 ) INHOUD 1. Arts en Justitie 2.

Nadere informatie

INHOUD LIJST VAN AFKORTINGEN...

INHOUD LIJST VAN AFKORTINGEN... INHOUD VOORWOORD... v DANKWOORD... LIJST VAN AFKORTINGEN... ix xxi INLEIDING... 1 1. Probleemstelling en relevantie van het onderzoek... 1 2. Opzet, afbakening en methode van het onderzoek en opbouw van

Nadere informatie

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud

Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. InFoP 2. Inhoud Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding

InFoP 2. Informatie voor Familieleden omtrent Psychose. Inhoud. Inleiding Informatie voor Familieleden omtrent Psychose InFoP 2 Inhoud Introductie Module I: Wat is een psychose? Module II: Psychose begrijpen? Module III: Behandeling van psychose de rol van medicatie? Module

Nadere informatie

Informatie voor. nabestaanden. bij niet natuurlijk overlijden

Informatie voor. nabestaanden. bij niet natuurlijk overlijden Informatie voor nabestaanden bij niet natuurlijk overlijden 1 Deze informatiebrochure is aan u overhandigd omdat een familielid of naaste van u plotseling en/of ten gevolge van een niet natuurlijke oorzaak

Nadere informatie

Forensische Geneeskunde & de dood

Forensische Geneeskunde & de dood Forensische Geneeskunde & de dood is ie dood? Natuurlijk! Offff.niet-natuurlijk?? KNMG district Brabant ZuidOost Eindhoven, 16 januari 2019 Jan A.M. van Eijck, arts M ij &Gezdh / forensisch geneeskundige

Nadere informatie

Richtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw

Richtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw Richtlijn Forensische Geneeskunde Lijkschouw Inhoudsopgave 1. Onderwerp en reikwijdte 2 2. Doelstelling 2 3. Toepassingsgebied 3 4. Uitgangspunt 3 5. Toestemming 3 6. Werkwijze 3 6.1 Algemeen 3 6.2 Het

Nadere informatie

DRUGSCOMPENDIIUM INHOUDSTAFEL

DRUGSCOMPENDIIUM INHOUDSTAFEL DRUGSCOMPENDIIUM INHOUDSTAFEL VOORWOORD 3 INLEIDING 5 HOOFDSTUK 1: ALGEMEEN OVERZICHT 13 HOOFDSTUK 2: CANNABISPRODUCTEN 23 2.1. MARIHUANA 25 2.1.1. Algemeen 25 2.1.2. Gebruik 26 2.1.3. Risico s 27 2.2.

Nadere informatie

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Inhoud Gerechtelijke sectie 4 Beslissing tot sectie 4 Het onderzoek bij een sectie 5 Resultaten van een sectie

Nadere informatie

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Inhoud Gerechtelijke sectie 4 Beslissing tot sectie 4 Het onderzoek bij een sectie 5 Resultaten van een sectie

Nadere informatie

Obductie. Informatie voor nabestaanden

Obductie. Informatie voor nabestaanden Obductie Informatie voor nabestaanden 2 U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie (ook wel autopsie, lijkschouwing

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 564 Voorstel van wet van het lid Arib houdende wijziging van de Wet op de lijkbezorging Nr. 4 ADVIES RAAD VAN STATE EN REACTIE VAN DE INDIENER

Nadere informatie

VOORWOORD 3 INLEIDING 5 INHOUDSTAFEL 7 ALGEMEEN OVERZICHT 13 Overzicht volgens effect 13 Overzicht per categorie 25

VOORWOORD 3 INLEIDING 5 INHOUDSTAFEL 7 ALGEMEEN OVERZICHT 13 Overzicht volgens effect 13 Overzicht per categorie 25 DRUGSCOMPENDIUM INHOUDSTAFEL VOORWOORD 3 INLEIDING 5 INHOUDSTAFEL 7 ALGEMEEN OVERZICHT 13 Overzicht volgens effect 13 Overzicht per categorie 25 DEEL 1: VERDOVENDE MIDDELEN HOOFDSTUK 1: OPIUM, HEROÏNE

Nadere informatie

Bijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak

Bijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak Bijkomende informatie voor de registratie van de doodsoorzaak 1. Veld 31: A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH Veld 31 A2_CODE_DIAG_CAUSE_DEATH behoort tot het bestand STAYHOSP in domein 3 van de administratieve gegevens.

Nadere informatie

Voorlichtingsbrochure De NODO-procedure Informatie voor behandelend artsen

Voorlichtingsbrochure De NODO-procedure Informatie voor behandelend artsen Voorlichtingsbrochure De NODO-procedure Informatie voor behandelend artsen Deze brochure bevat beknopte informatie voor behandelend artsen over de meldingsprocedure bij gevallen van sterfte van minderjarigen

Nadere informatie

AFDELING III DE AANLEIDING VOOR EEN SOCIALE CONTROLE 13 DE VOORBEREIDING VAN EEN AANGEKONDIGDE SOCIALE CONTROLE 15

AFDELING III DE AANLEIDING VOOR EEN SOCIALE CONTROLE 13 DE VOORBEREIDING VAN EEN AANGEKONDIGDE SOCIALE CONTROLE 15 AFDELING I DE VASTSTELLING VAN HET BELEID TER BESTRIJDING VAN SOCIALE FRAUDE 1 1. Inleiding 1 2. De Sociale Inlichtingen- en Opsporingsdienst 2 3. Arrondissementscellen 6 3.1. Samenstelling van de arrondissementscellen

Nadere informatie

maart 2014 Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Forensisch onderzoek en beleidsondersteunende studies

maart 2014 Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Forensisch onderzoek en beleidsondersteunende studies maart 2014 Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Forensisch onderzoek en beleidsondersteunende studies 2 HET NICC ONDER DE LOEP Het NICC haalt veel uit weinig. Letterlijk. Want hoe minimaal,

Nadere informatie

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut

Informatie voor nabestaanden. Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut Informatie voor nabestaanden Gerechtelijke sectie bij het Nederlands Forensisch Instituut U heeft deze brochure gekregen omdat een familielid of een andere dierbare van u is overleden en in opdracht van

Nadere informatie

DNA in strafzaken: een analyse van het gebruik. Caroline Stappers 26 april 2018

DNA in strafzaken: een analyse van het gebruik. Caroline Stappers 26 april 2018 DNA in strafzaken: een analyse van het gebruik Caroline Stappers 26 april 2018 DNA Bevat genetisch informatie Uniek voor ieder individu (m.u.v. identieke tweelingen) Gelijk in iedere cel (bv. speeksel,

Nadere informatie

Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal

Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal Inhoudstafel per onderwerp volume 2 experimenten op de mens en menselijk lichaamsmateriaal Pharma Codex Deel I vol. 2 vii Voor de bijlagen bij de omzendbrieven en de nota s, raadpleeg de website van het

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 2019 52 Wet van 23 januari 2019 tot wijziging van diverse wetten op het terrein van de volksgezondheid in verband met de versterking van het handhavingsinstrumentarium

Nadere informatie

Voorwaarden Werknemersschadeverzekering

Voorwaarden Werknemersschadeverzekering N.V. Univé Schade Voorwaarden Werknemersschadeverzekering Versie 1 2202.03/18 Pagina 2/9 Het is belangrijk om te weten wat u en uw werknemers kunnen verwachten van deze werknemersschadeverzekering. In

Nadere informatie

Verdrinking: oorzaken, proces en gevolgen

Verdrinking: oorzaken, proces en gevolgen Verdrinking: oorzaken, proces en gevolgen A. Oorzaken van verdrinking Primair Onderdompeling Bewustzijnsverlies Verdrinking Secundair Bewustzijnsverlies Onderdompeling Verdrinking 75 % 25% 1. Primaire

Nadere informatie

Verkorte inhoudsopgave

Verkorte inhoudsopgave Verkorte inhoudsopgave 1 GEZONDHEIDSSTRAFRECHT, DEFINITIE EN AFBAKENING 1 1.1 Definitie en afbakening 1 1.2 Indeling 1 2 ALGEMENEGEZONDHEIDSRECHTELIJKEREGELINGENEN STRAFRECHT 5 2.1 Inleiding 5 2.2 Geneesmiddelen

Nadere informatie

N.V. Univé Schade. Voorwaarden Werknemersschadeverzekering versie 1

N.V. Univé Schade. Voorwaarden Werknemersschadeverzekering versie 1 N.V. Univé Schade Voorwaarden Werknemersschadeverzekering versie 1 Het is belangrijk om te weten wat u en uw werknemers kunnen verwachten van deze werknemersschadeverzekering. In deze voorwaarden staat

Nadere informatie

Aangifteprocedure voor arbeidsongevallen in de publieke sector (wet van 03.07.67)

Aangifteprocedure voor arbeidsongevallen in de publieke sector (wet van 03.07.67) Aangifteprocedure voor arbeidsongevallen in de publieke sector (wet van 03.07.67) 1. Welk ongeval moet aangegeven worden? Elk feit overkomen tijdens de uitoefening van de arbeidsovereenkomst of op de arbeidsweg

Nadere informatie

Niet vaak zal een wandtegeltjesspreuk zo dicht bij de waarheid

Niet vaak zal een wandtegeltjesspreuk zo dicht bij de waarheid Op bezoek bij de patholoog en de toxicoloog Cold cases Zevenhonderd keer per jaar verrichten pathologen van het Nederlands Forensisch Instituut (voorheen het Gerechtelijk Laboratorium) sectie op een lichaam

Nadere informatie

Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training

Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken

Nadere informatie

007.1 Forensische Pathologie Omlijning, registratie-eisen en toetsingsprocedure

007.1 Forensische Pathologie Omlijning, registratie-eisen en toetsingsprocedure 007.1 Forensische Pathologie Omlijning, registratie-eisen en toetsingsprocedure Versie 1.1 (Januari 2014 Januari 2018) Inhoudsopgave Deel I. Omlijning Forensische Pathologie... 1 1. Inleiding... 1 2. Het

Nadere informatie

Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training

Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie. Welkom. iri Kruit Voorlichting en training Keuzevak Effectieve Verslavingspreventie Welkom Docent: Siri Kruit s.r.kruit@hr.nl 1 Huiswerkopdracht : Programma les 2 Theorie basis informatie Cannabis -presentatie Voorlichtingsmateriaal -nabespreken

Nadere informatie

De forensische manier van kijken. En, hoe tunnelvisie altijd op de loer ligt

De forensische manier van kijken. En, hoe tunnelvisie altijd op de loer ligt De forensische manier van kijken En, hoe tunnelvisie altijd op de loer ligt Frank van de Goot Pathologen zoeken naar sporen en zien feilloos wat voor moordwapens er zijn gebruikt, hoe, waarom etc etc

Nadere informatie

Volledige inhoudsopgave

Volledige inhoudsopgave Volledige inhoudsopgave AFKORTINGENLIJST xi 1 GEZONDHEIDSSTRAFRECHT, DEFINITIE EN AFBAKENING 1 1.1 Definitie en afbakening 1 1.2 Indeling 1 2 ALGEMENE GEZONDHEIDSRECHTELIJKE REGELINGEN EN STRAFRECHT 5

Nadere informatie

PMMA. King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde

PMMA. King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde PMMA King Han Gan, arts Afdeling Forensische Geneeskunde 1 2010 waarschuwing via Trimbos November 2010 waarschuwing Trimbos-instituut PMMA in XTC als XTC verkochte tabletten met een hoge dosis van de levensgevaarlijke

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 13454 22 juli 2011 Beleidsregels OM Nadere invulling Aanwijzing Technisch onderzoek/deskundigenonderzoek (2009A018), Staatscourant

Nadere informatie

PATHOLOGIE. Obductie Informatie voor nabestaanden

PATHOLOGIE. Obductie Informatie voor nabestaanden PATHOLOGIE Obductie Informatie voor nabestaanden Obductie U hebt deze folder gekregen omdat iemand die u dierbaar is, is overleden. De behandelend arts heeft u toestemming gevraagd voor obductie. De omstandigheden

Nadere informatie

obductie informatie voor nabestaanden patiënteninformatie

obductie informatie voor nabestaanden patiënteninformatie patiënteninformatie obductie informatie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht

Nadere informatie

MDMA-doden bij het NFI. Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI

MDMA-doden bij het NFI. Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI MDMA-doden bij het NFI Dr. Klaas Lusthof Forensisch Toxicoloog NFI 10 juni 2015 Forensische Toxicologie binnen het NFI 2 Afdeling medisch forensisch onderzoek 60 medewerkers Toxicologen: 7 Lab toxicologie

Nadere informatie

Haalt veel uit weinig

Haalt veel uit weinig Haalt veel uit weinig Nationaal Instituut voor Criminalistiek en Criminologie Forensisch onderzoek en beleidsondersteunende studies 1 het nicc onder de loep Het NICC haalt veel uit weinig. Letterlijk.

Nadere informatie

Obductie. Laboratorium voor pathologie. Wat is een obductie? Waarom obductie?

Obductie. Laboratorium voor pathologie. Wat is een obductie? Waarom obductie? Obductie Laboratorium voor pathologie U krijgt deze informatie, omdat iemand die u lief heeft overleden is. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag roept vaak andere

Nadere informatie

de rol van de forensisch arts

de rol van de forensisch arts de rol van de forensisch arts 16-02-2012 Arts en Strafrecht Peter Paul Bender forensisch arts KNMG Forensisch Artsen Rotterdam Rijnmond bender@farr.nl programma: - de forensisch arts - arts en strafrecht

Nadere informatie

MP: Code 20. Het uitsturen van een MUG (volgens regulatieniveau 1) is NIET nodig in de context van:

MP: Code 20. Het uitsturen van een MUG (volgens regulatieniveau 1) is NIET nodig in de context van: 1 MP: Code 20 Het vaststellen en attesteren van een overlijden Conform het BHMR 3.0 wordt in elke situatie van vermoedelijk overlijden gestart met Phone CPR (cf. MP Phone CPR) en worden een MUG en een

Nadere informatie

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG

BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG BIJLAGE 1: PROTOCOLLEN AMBULANCEZORG Airway en CWK-immbolisatie, Breathing, Circulation, Disability en Exposure (5 protocollen) Wervelkolom indicaties fixatie en bevrijding (2 protocollen) Triage en keuze

Nadere informatie

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD

COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN DE RAAD COMMISSIE VAN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN Brussel, 16.11.2000 COM(2000) 737 definitief (97/396/JBZ), over ketamine (97/396/JBZ), over GHB (97/396/JBZ), over ketamine (97/396/JBZ), over GHB Verslag van de

Nadere informatie

Eerste Hulp aan kinderen. Jan Biekens Docent Eerste Hulp

Eerste Hulp aan kinderen. Jan Biekens Docent Eerste Hulp Eerste Hulp aan kinderen Jan Biekens Docent Eerste Hulp Ongevallen zuigeling Vallen van tafel, bed of commode Verslikken Verbranding Vergiftiging Ongevallen peuter/kleuter Vallen Verslikken Verdrinking

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 33 891 Regels inzake de verzekering van zorg aan mensen die zijn aangewezen op langdurige zorg (Wet langdurige zorg) Nr. 144 AMENDEMENT VAN HET

Nadere informatie

Acute Hartdood in de Klinische Pathologie

Acute Hartdood in de Klinische Pathologie Acute Hartdood in de Klinische Pathologie 13 en 14 maart 2014 Academisch Medisch Centrum Amsterdam Afdeling Pathologie www.cardiovasculaire-pathologie.nl Inleiding Hart- en vaatziekten zijn de belangrijkste

Nadere informatie

Informatie over obductie voor nabestaanden

Informatie over obductie voor nabestaanden Obductie Informatie over obductie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft, is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze vraag

Nadere informatie

Interview. Door ons onderzoek krijgt een kind toch nog een soort genoegdoening. 10 Blauw Opsporing 3 december 2011 nummer 23

Interview. Door ons onderzoek krijgt een kind toch nog een soort genoegdoening. 10 Blauw Opsporing 3 december 2011 nummer 23 Door ons onderzoek krijgt een kind toch nog een soort genoegdoening 10 Blauw Opsporing 3 december 2011 nummer 23 Tekst: Joan Kurpershoek Foto s: Josje Deekens Infographic: Mediagraphix Bij schouwen gaat

Nadere informatie

Genetische counseling Dementie

Genetische counseling Dementie Genetische counseling Dementie Desiderius Erasmus Alois Alzheimer Erfelijkheid en Dementie Genen in Alzheimer en Frontotemporale Dementie Genetische counseling : waarom, wie, wat, wanneer, hoe? Welk nut

Nadere informatie

Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN

Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN Zin en onzin van drugsanalyses SNELTESTEN symposium MDI, 11 december 2015 Ed Pennings The Maastricht Forensic Institute Maastricht University Kenmerken Stel er staat een koe in de wei, dan staan er 4 poten.

Nadere informatie

internal for - Kluwer

internal for - Kluwer Inhoudstafel Verantwoording............................................ Algemene beschouwingen.................................... Algemene bibliografie....................................... p. V VII

Nadere informatie

GERECHTELIJKE GENEESKUNDE SAMENVATTING LUCAS VAN GIJTENBEEK

GERECHTELIJKE GENEESKUNDE SAMENVATTING LUCAS VAN GIJTENBEEK GERECHTELIJKE GENEESKUNDE SAMENVATTING LUCAS VAN GIJTENBEEK ACADEMIEJAAR 2016-2017 1 1. Justitie en geneeskunde JUSTITIE De Belgische justitie is ingedeeld in drie niveaus, met name het (1) arrondissementeel

Nadere informatie

Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade. AZ Nikolaas

Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade. AZ Nikolaas Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade Dr. C. Jadoul Neuroloog AZ Nikolaas 1 Casus: recidief slikpneumonie Dame 75 jaar Spoed: algemeen achteruit (mentaal en fysiek) Antec: Parkinson

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL I. INLEIDING...1

INHOUDSTAFEL I. INLEIDING...1 INHOUDSTAFEL I. INLEIDING...1 II. ENKELE STELLINGEN...4 A. Algemeen...4 B. In de consultatieplaats...5 C. Ondersteuning, gegevensbanken en protocollen...6 D. Veiligheid...7 E. Taak overheid/beroepsvereniging...7

Nadere informatie

Algemeen. Patiënteninformatie. Obductie. Slingeland Ziekenhuis

Algemeen. Patiënteninformatie. Obductie. Slingeland Ziekenhuis Algemeen Obductie i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen U heeft deze folder gekregen omdat één van uw naasten is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag

Nadere informatie

Lespakket Preventie Ziekenhuiscriminaliteit. Provinciale Commissie voor Criminaliteitspreventie

Lespakket Preventie Ziekenhuiscriminaliteit. Provinciale Commissie voor Criminaliteitspreventie Lespakket Preventie Ziekenhuiscriminaliteit Provinciale Commissie voor Criminaliteitspreventie Inhoudstafel I. Safety versus security II. Fenomenen en maatregelen 1. Diefstal / braak 2. Geweld en agressie

Nadere informatie

01.I. algemene 01.II. verkeersindividuele 01.III. collectieve 01.IV. afhankelijkheid 01.V. arbeidsongevallen wet v.

01.I. algemene 01.II. verkeersindividuele 01.III. collectieve 01.IV. afhankelijkheid 01.V. arbeidsongevallen wet v. 0 1 O N G E V A L L E N I. algemene II. verkeersindividuele III. collectieve individuele 1. algemene 2. forfaitaire 3. gemeen (2) + (3) 4. individuele recht collectieve 01.I. algemene 01.II. verkeersindividuele

Nadere informatie

naar sporen Forensisch expert worden

naar sporen Forensisch expert worden Speuren B naar sporen Forensisch expert worden 2. Vaststellen oorzaak van overlijden Deze les ga je je verdiepen in één specifiek forensisch onderzoeksgebied. Je wordt als het ware zelf een beetje forensisch

Nadere informatie

INHOUDSOVERZICHT TEN GELEIDE 11

INHOUDSOVERZICHT TEN GELEIDE 11 SOVERZICHT TEN GELEIDE 11 DEEL 1 BESPREKING VAN DE NIEUWE EN BESTAANDE WETGEVING 15 1. De drugwetgeving 15 1.1. Overzicht van de drugwetgeving 15 1.1.1. Wet 24 februari 1921 15 1.1.2. De uitvoeringsbesluiten

Nadere informatie

Evolutie van de toestand op de arbeidsmarkt van een cohorte van werkzoekenden

Evolutie van de toestand op de arbeidsmarkt van een cohorte van werkzoekenden Evolutie van de toestand op de arbeidsmarkt van een cohorte van werkzoekenden 1 Inleiding Dankzij de gegevens afkomstig van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid konden we de evolutie nagaan van de

Nadere informatie

Inhoudstafel. Voorwoord bij de negende herdruk. Voorwoord bij de eerste druk. DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1

Inhoudstafel. Voorwoord bij de negende herdruk. Voorwoord bij de eerste druk. DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1 Inhoudstafel Voorwoord bij de negende herdruk Voorwoord bij de eerste druk VII IX DEEL I: Beter voorkomen dan genezen 1 1. Een baby op komst 3 1.1. De zwangerschap 3 1.2. Preventie van vroeggeboorte en

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2005 2006 30 413 Regels betreffende pensioenen (Pensioenwet) Nr. 5 NOTA VAN VERBETERING Ontvangen 25 januari 2006 In het voorstel van wet (stuk nr. 2) worden

Nadere informatie

EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven. Uitgave 2013. C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N.

EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven. Uitgave 2013. C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N. EURO BOOKS ONLINE - Digitaal bladeren in juridische uitgaven Uitgave 2013 C.I.P. Koninklijke Bibliotheek Albert I NUR 820 I.S.B.N. 2013 by Euro Books Uitgegeven door Euro Trans Lloyd Kaleshoek 8 8340 Damme

Nadere informatie

Obductie. Informatie over obductie voor nabestaanden. Obductie

Obductie. Informatie over obductie voor nabestaanden. Obductie Obductie Informatie over obductie voor nabestaanden Obductie Inleiding 3 Wat is een obductie of autopsie? 3 Waarom obductie? 4 Wat gebeurt er bij een obductie? 4 Het bewaren van weefsel en organen 5 Hoe

Nadere informatie

Oppervlakteredding. Enkele medische aspecten. Programma. door Dennie Wulterkens. Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2.

Oppervlakteredding. Enkele medische aspecten. Programma. door Dennie Wulterkens. Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2. Oppervlakteredding Enkele medische aspecten door Dennie Wulterkens Programma Medische aspecten: 1.Probleemstelling 2.Handelend optreden 2 1 Probleemstelling Normale werking van het lichaam Abnormale omstandigheden:

Nadere informatie

ZO STIJF ALS EEN PLANK

ZO STIJF ALS EEN PLANK ZO STIJF ALS EEN PLANK Een casus vanuit de ambulancewereld 28 november 2010 C. Barendsen M. de le Lijs B. Huybrechts Ambulanceverpleegkundigen GGD Amsterdam 28 november 2010 2 ACHTERGROND INHOUD ABCDE

Nadere informatie

Voorlichtingsfolder autopsie (obductie), gericht aan de nabestaanden

Voorlichtingsfolder autopsie (obductie), gericht aan de nabestaanden Voorlichtingsfolder autopsie (obductie), gericht aan de nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie

Nadere informatie

Rol van de forensisch arts bij een slachtoffer van een schietincident.

Rol van de forensisch arts bij een slachtoffer van een schietincident. Rol van de forensisch arts bij een slachtoffer van een schietincident. GGD-arts versus arts bij de GGD In plaats van GGD-arts wordt ook wel gezegd: de dienstdoende arts van de GGD de piketarts GGD de politie-arts

Nadere informatie

Letsels bij kinderen 0-4 jaar

Letsels bij kinderen 0-4 jaar Letsels bij kinderen 0-4 jaar Ongevalscijfers Kerncijfers In de periode 2006-2012 leidden ongevallen (privé, verkeer en sport) bij kinderen van 0 tot en met 4 jaar tot gemiddeld naar schatting tot 94.000

Nadere informatie

INHOUD. VOORWOORD VAN PROF. DR. OTHMAR VANACHTER, PROMOTOR. vii HOOFDSTUK 2. ONDERZOEKSMATIGE UITGANGSPUNTEN... 11

INHOUD. VOORWOORD VAN PROF. DR. OTHMAR VANACHTER, PROMOTOR. vii HOOFDSTUK 2. ONDERZOEKSMATIGE UITGANGSPUNTEN... 11 INHOUD VOORWOORD VAN PROF. DR. OTHMAR VANACHTER, PROMOTOR. vii VOORWOORD VAN DE AUTEUR.................................... ix DANKWOORD..................................................... xiii DEEL I.

Nadere informatie

Strafrecht in de zorg / Preventie

Strafrecht in de zorg / Preventie Strafrecht in de zorg / Preventie 7 oktober 2013 Mr. Marcel Smit en mr. Tina Sandrk Onderwerpen Inleiding Inspectie voor de gezondheidszorg (IGZ) Openbaar Ministerie (OM) Gegevensuitwisseling IGZ en OM

Nadere informatie

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013 COIG cursusdag klinische genetica in de interne geneeskunde Mee-naar-huis-neem boodschappen 2013 Bredenoord, Deegens, Helderman-van der Enden, Hes, Knoers, Menko, Rennenberg, van Tintelen, Vasen, Wilde

Nadere informatie

Obductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden. U kunt uw toestemming toespitsen op specifieke onderdelen (zie: 5. Hoe is de procedure?).

Obductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden. U kunt uw toestemming toespitsen op specifieke onderdelen (zie: 5. Hoe is de procedure?). Patiënteninformatie Obductie Informatie voor nabestaanden U heeft deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie verricht mag worden. Deze

Nadere informatie

Obductie. Informatie voor nabestaanden. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op

Obductie. Informatie voor nabestaanden. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op Obductie Informatie voor nabestaanden Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U hebt deze folder gekregen omdat iemand die u liefheeft is overleden. De behandelend

Nadere informatie

Obductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden

Obductie. Patiënteninformatie. Informatie voor nabestaanden Obductie Informatie voor nabestaanden U krijgt dit patiënten- informatieblad omdat iemand bijvoorbeeld uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie

Nadere informatie

Inhoud. INLEIDING... v

Inhoud. INLEIDING... v INLEIDING................................................................ v HOOFDSTUK 1. WAT IS RECHT?............................................................ 1 1. Wat is recht?.............................................................

Nadere informatie

OCMW van Sint-Joost-ten-Node ABN Bijlage I

OCMW van Sint-Joost-ten-Node ABN Bijlage I Bijlage I Bijlage II Bijlage II bis Bijlage III Bijlage III bis Dotation communale modifiée dans le total des recettes d'exploitation exercice propre (en euros) Gewijzigde gemeentelijke dotatie in het

Nadere informatie

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2014

Mee-naar-huis-neem boodschappen 2014 COIG cursusdag klinische genetica in de interne geneeskunde Mee-naar-huis-neem boodschappen 2014 Hes Bredenoord Bongers & Deegens Helderman-van der Enden & Rennenberg Meijers-Heijboer & Hoogerbrugge van

Nadere informatie

Neemt u de tijd om deze informatie goed te lezen en spreekt u met de arts het tijdstip af waarop u uitsluitsel geeft over uw beslissing.

Neemt u de tijd om deze informatie goed te lezen en spreekt u met de arts het tijdstip af waarop u uitsluitsel geeft over uw beslissing. Pathologie Patiënteninformatie Autopsie (obductie) U ontvangt deze informatie, omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of een obductie (ook wel autopsie

Nadere informatie

Informatie over obductie voor nabestaanden

Informatie over obductie voor nabestaanden Informatie over obductie voor nabestaanden Informatie voor patiënten F0244-3415 juli 2014 Medisch Centrum Haaglanden www.mchaaglanden.nl MCH Antoniushove, Burgemeester Banninglaan 1 Postbus 411, 2260 AK

Nadere informatie

Obductie Informatie voor nabestaanden

Obductie Informatie voor nabestaanden 00 Obductie Informatie voor nabestaanden 1 Inleiding U heeft deze folder gekregen omdat uw echtgenoot, familielid of dierbare is overleden. De behandelend arts heeft u gevraagd of obductie gedaan mag worden.

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2011 2012 32 891 Wijziging van de Wet op de rechterlijke indeling, de Wet op de rechterlijke organisatie en diverse andere wetten in verband met de vermindering

Nadere informatie

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen...

Voorwoord... Opzet en leidraad... Lijst van de gebruikte afkortingen... i INHOUDSTAFEL Voorwoord.............................................. Opzet en leidraad.......................................... Lijst van de gebruikte afkortingen............................. vii ix

Nadere informatie

Misdrijven en sancties in de Wegverkeerswet

Misdrijven en sancties in de Wegverkeerswet Misdrijven en sancties in de Wegverkeerswet Patrick ARNOU Martine DE BUSSCHER KLUWER RECHTSWETENSCHAPPEN BELGIÉ ' VERKORT GECITEERDE WETGEVING VERKORT GECITEERDE LITERATUUR XVII XXI DEEL I. DEFINITIE VAN

Nadere informatie

Allereerst betuigen wij u ons medeleven met het overlijden van iemand uit uw naaste omgeving. Wij wensen u sterkte in deze moeilijke tijd.

Allereerst betuigen wij u ons medeleven met het overlijden van iemand uit uw naaste omgeving. Wij wensen u sterkte in deze moeilijke tijd. OBDUCTIE Allereerst betuigen wij u ons medeleven met het overlijden van iemand uit uw naaste omgeving. Wij wensen u sterkte in deze moeilijke tijd. U ontvangt deze folder omdat iemand uit uw familie- of

Nadere informatie

Rubriek Ongevallenverzekering inzittenden (OVI)

Rubriek Ongevallenverzekering inzittenden (OVI) Polisvoorwaardenblad 356-00 Rubriek Ongevallenverzekering inzittenden (OVI) Deze Rubriek is uitsluitend van toepassing indien hiernaar in de polis wordt verwezen. Artikel 529-20.1504 Datum 1 april 2015

Nadere informatie

INHOUD. Voorwoord... v Verkorte inhoudsopgave... vii Lijst van verkort geciteerde werken... xv DE CORRECTIONELE TERECHTZITTING

INHOUD. Voorwoord... v Verkorte inhoudsopgave... vii Lijst van verkort geciteerde werken... xv DE CORRECTIONELE TERECHTZITTING INHOUD Voorwoord............................................................ v Verkorte inhoudsopgave............................................... vii Lijst van verkort geciteerde werken......................................

Nadere informatie

Samenvatting. Een complexe maar cruciale rol

Samenvatting. Een complexe maar cruciale rol Samenvatting Een complexe maar cruciale rol De forensische geneeskunde is een unieke medische discipline, die werkt ten behoeve van politie en justitie. Daarbij worden zowel (vermeende) daders als (mogelijke)

Nadere informatie