Afwijkingenbeleid Bergerhof Bouwen in het voorerfgebied Schuren en overkappingen

Transcriptie

1 Schuren en overkappingen datum vaststelling: 17 december 2013

2 2

3 1.1 Inleiding Dit afwijkingenbeleid betreft een specifieke regeling voor de woningen in de Bergerhof om met omgevingsvergunning af te kunnen wijken van het bestemmingsplan voor het realiseren van schuren en overkappingen voor de voorgevel, het zogenaamde voorerfgebied. De woningen in de buurt Bergerhof zijn gebouwd in de tweede wereldoorlog 1941/1942 voor de opvang van vluchtelingen uit Den Helder. De buurt karakteriseert zich als een compacte buurt met rijtjeswoningen gebouwd in strokenbouw die van elkaar gescheiden zijn door openbaar groen. Bij de bouw van de woningen is geen rekening gehouden met opbergruimte (schuren) en ruimte voor stalling van (motor/brom)fietsen. De aard van de woningen, wat ruimte en indeling betreft, maakt het niet mogelijk om bijvoorbeeld fietsen binnen de woning te stallen. De achtertuinen zijn meestal door de openbare groenstroken niet toegankelijk vanaf de openbare weg, waardoor het plaatsen van schuren in de achtertuin geen oplossing biedt. In de loop van de jaren zijn er vele bouwwerken in de vaak krappe voortuinen ontstaan. Soms met vergunning, maar ook vaak zonder vergunning. In overleg tussen de verantwoordelijk wethouder en buurtbewoners in buurthuis de Eendracht op 15 januari 2013 is geconstateerd dat er behoefte is aan ruimte voor een schuur of een overkapping in de voortuinen. Vanuit dit overleg is een werkgroep samengesteld met een afvaardiging van de aanwezige buurtbewoners en de ambtenaren van de gemeente om gezamenlijk te zoeken naar een oplossing. Deze werkgroep is een aantal malen bijeengeweest en hebben geconcludeerd dat met een specifiek afwijkingenbeleid voor schuren en overkappingen de mogelijkheid kan worden geboden om met vergunning en binnen een aantal voorwaarden, deze schuren en overkappingen in de voortuinen te realiseren. Dit afwijkingenbeleid voor de Bergerhof is het resultaat. Hiermee wordt een oplossing geboden voor het gebrek aan schuur/opslagruimte en wordt een kader geboden waardoor de verschijningsvormen van de bouwwerken gereguleerd wordt. Er wordt daarbij rekening gehouden met de wettelijke vereisten voor licht en luchttoetreding tot de woningen en de toegankelijkheid van de woningen door hulpdiensten. 1.2 Gebied Dit afwijkingenbeleid heeft betrekking op de buurt Bergerhof. De Bergerhof wordt begrenst door de Kruseman van Eltenweg, Leeuwenbekstraat, Irisstraat, Andoornstraat en Ranonkelstraat. De woningen Leeuwenbekstraat nummers 1 t/m 4 vallen buiten dit afwijkingenbeleid aangezien hier geen situatie is van voortuin, maar beschikken over een zogenaamde overtuin. Deze woningen vallen terug op het algemene afwijkingenbeleid van de gemeente Alkmaar. Afbeelding:De Bergerhof Bron: google.maps 3

4 1.3 Juridisch kader In de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) is in artikel 2.12 geregeld wanneer een omgevingsvergunning voor activiteiten die in strijd zijn met het bestemmingsplan kan worden verleend. In samenhang met artikel 4 bijlage II van het Besluit omgevingsrecht (Bor) heeft het college van B&W de mogelijkheid om een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan te verlenen voor de in dit artikel genoemde gevallen. Bij een dergelijk verzoek tot afwijking van het bestemmingsplan dient de gemeente te motiveren of wel of geen omgevingsvergunning wordt verleend. In het afwijkingenbeleid van de gemeente Alkmaar (vastgesteld op 20 juni 2012) wordt aangegeven in welke gevallen de gemeente zal meewerken aan een afwijkingsverzoek. Binnen het huidige afwijkingenbeleid van de gemeente Alkmaar wordt geen mogelijkheid geboden voor bouwen in het voorerfgebied. Dit voorliggende afwijkingenbeleid specifiek voor de Bergerhof is aanvullend op dit afwijkingenbeleid. Aan plannen voor bouwen van schuren of overkappingen in het voorerfgebied in de Bergerhof die afwijken van het bestemmingsplan, maar passen binnen het beleid zoals geformuleerd in voorliggende notitie, kan medewerking worden verleend. Aan een (bouw)plan voor het bouwen van schuren of overkappingen in het voorerfgebied die niet passen binnen dit beleid, wordt geen medewerking verleend. Benadrukt wordt dat het toestaan van een afwijking van het bestemmingsplan een bevoegdheid is van het college van B&W en dat medewerking op basis van dit beleid dus niet zonder meer een recht is. Voor elke aanvraag voor omgevingsvergunning dient een afweging van het concrete geval te worden gemaakt, met inachtneming van deze beleidsregels. 1.4 Overgangsperiode De reeds gerealiseerde schuren en overkappingen zijn op 1 januari 2013 geïnventariseerd en in kaart gebracht. Na het van kracht worden van dit afwijkingenbeleid wordt nagegaan welke reeds gerealiseerde schuren en overkappingen voldoen aan de kaders van dit afwijkingenbeleid: Alle bouwwerken die vóór 1 januari 2013 zijn gerealiseerd en die voldoen aan dit afwijkingenbeleid, met een toegestane afwijking tot 10% van gegeven hoogtes, afmetingen en oppervlaktes, ontvangen een besluit waarmee deze worden gelegaliseerd. De 10% regeling voor geringe afwijkingen geldt alleen voor reeds gerealiseerde bouwwerken vóór 1 januari De bouwwerken die vóór 1 januari 2013 zijn gerealiseerd en die niet voldoen aan dit afwijkingenbeleid worden aangeschreven. Bij wijze van overgangsperiode dienen deze bouwwerken binnen 5 jaar na het in werking treden van het afwijkingenbeleid te worden gesloopt of in overeenstemming te worden gebracht met hetgeen in het afwijkingenbeleid is toegestaan. Bij het in overeenstemming brengen met het afwijkingenbeleid dient een omgevingsvergunning te worden aangevraagd. Voor alle bouwwerken die worden gerealiseerd of zijn ontstaan na 1 januari 2013 geldt dat er een omgevingsvergunning moet worden aangevraagd die in afwijking van het bestemmingsplan kan worden verleend indien wordt voldaan aan de regels van dit afwijkingenbeleid. Aanvragen voor omgevingsvergunningen van schuren en overkappingen die niet voldoen aan dit afwijkingenbeleid worden geweigerd. 1.5 Procedure Dit afwijkingenbeleid voor de Bergerhof is in samenspraak met een vertegenwoordiging vanuit de buurtbewoners opgesteld. In overeenstemming met de gemeentelijke inspraakverordening heeft het ontwerp van deze beleidsnota zes weken ter inzage gelegen voor inspraak. Tijdens deze periode is aan een ieder de gelegenheid geboden om een schriftelijke reactie in te dienen. Er zijn in totaal 19 reacties ontvangen. Er heeft ook een inloopavond/informatieavond plaatsgevonden in samenwerking met de wijkvereniging Bergerhof. Naar aanleiding van de inspraak en de opmerkingen tijdens de informatieavond zijn er in samenspraak met de werkgroep wijzigingen aangebracht ten opzichte van het ontwerp. De beantwoording van de inspraakreacties en de wijzigingen zijn in de bijlagen terug te vinden. 4

5 2. bouwen in het voorerfgebied Dit afwijkingenbeleid betreft een regeling waarmee de mogelijkheid wordt geboden om met een omgevingsvergunning bijbehorende bouwwerken (schuurtjes en overkappingen) te realiseren in het voorerfgebied bij de woningen in de Bergerhof. Voor afwijkingen van het bestemmingsplan voor bijbehorende bouwwerken in het achtererfgebied dient gebruik te worden gemaakt van het algemene afwijkingenbeleid van de gemeente Alkmaar. Schuren en overkappingen Er wordt uitsluitend de mogelijkheid geboden om met omgevingsvergunning schuren (bijgebouwen) en overkappingen in het voorerfgebied te realiseren die ten dienste staan van de woonbestemming. De schuren mogen uitsluitend worden gebruikt als overige gebruiksfunctie niet bedoeld voor het langdurig verblijven van personen, zoals voor bergruimte en/of als stalling van (motor/brom)fietsen. De schuren en overkappingen dienen te voldoen aan de kaders die worden beschreven in dit afwijkingenbeleid. Er wordt onderscheid gemaakt in vrijstaande schuren en tegen of aan de gevel gebouwde schuren. Andere bouwwerken, anders dan vergunningvrije bouwwerken, worden uitgesloten in het voorerfgebied. De omschrijvingen/regels in dit beleid zijn leidend en de illustraties/afbeeldingen zijn indicatief ter verduidelijking van de omschrijvingen. Voorerfgebied en Achtererfgebied Voor dit specifieke afwijkingenbeleid voor de Bergerhof is het van belang om helder te hebben wat er onder het voorerfgebied wordt verstaan. Het voorerfgebied betreft het deel van het erf dat geen onderdeel is van het achtererfgebied (zie bijlage 2: begrippen). Het achtererfgebied is het erf aan de achterkant en niet naar openbaar toegankelijk gebied (let op hier valt ook water onder zoals een sloot) gekeerde zijkant, op meer dan 1m van de voorkant, van het hoofdgebouw. Deze begrippen (zie bijlage 1: begrippen) zijn afkomstig uit het Besluit omgevingsrecht bijlage II. In de Bergerhof zijn vier situaties van voorerfgebieden te omschrijven. Deze omschrijvingen zijn te vinden in bijlage 2 behorende bij deze nota. Welstand Bij de vergunningverlening van nieuw te bouwen bouwwerken wordt een bouwwerk ook aan een welstandstoets onderworpen. Bij de beoordeling op welstand staan karakteristiek en leefbaarheid van gebouw en gebied voorop, en gaat de beoordeling over de vormgeving en materialisering zoals vastgelegd in de welstandsnota. De reeds bestaande bouwwerken die passen binnen de regels van het afwijkingenbeleid worden uit praktische overwegingen niet onderworpen aan de welstandstoets. Tegen eventuele welstandsexcessen kan altijd worden opgetreden. Nieuwe bouwwerken na 1 januari 2013 en bouwwerken die op basis van het beleid moeten worden aangepast, worden bij de vergunningverlening wel getoetst op welstandsaspecten conform de welstandsnota. Dit betekent dat deze bouwwerken dienen te voldoen aan de criteria voor veel voorkomende (bescheiden) objecten, de zogenaamde objectcriteria voor bijgebouwen. Voldoet het bouwplan niet aan deze welstandscriteria dan wordt gekeken of het een zogenaamd herhalingsplan betreft, waarbij een al eerder in vergelijkbare situatie uitgevoerd plan in de straat of buurt als uitgangspunt gehanteerd kan worden. Wijze van meten Voor het toepassen van dit beleid wordt als volgt gemeten: Bouwhoogte van een bouwwerk: Oppervlakte van een bouwwerk: Oppervlakte van een overkapping: vanaf het peil tot aan het hoogste punt van een bouwwerk. tussen de buitenwerkse gevelvlakken/wanden, neerwaarts geprojecteerd op het gemiddelde niveau van het afgewerkte bouwterrein ter plaatse van de overkapping tussen de buitenzijde van de afdekking van de overkapping, neerwaarts geprojecteerd op het gemiddelde niveau van het afgewerkte bouwterrein ter plaatse van de overkapping 5

6 3. Algemene toetsingsaspecten Bij alle verzoeken om afwijking van het bestemmingsplan voor een schuur of overkapping in het voorerfgebied in de Bergerhof vindt een afweging plaats op functioneel en ruimtelijk gebied. Daarbij gelden de hierna volgende algemene toetsingsaspecten: a. de bijbehorende bouwwerken in het voorerfgebied betreffen uitsluitend schuren en overkappingen die ten dienste staan van de woonbestemming. De schuren mogen uitsluitend worden gebruikt voor overige gebruiksfunctie, zoals voor bergruimte en/of als stalling van (motor/brom)fietsen, en zijn niet bedoeld voor het langdurig verblijven van personen. b. de bouwwerken mogen de lichttoetreding tot de woningen niet onevenredig belemmeren, er moet worden voldaan aan de eisen die daarin in het Bouwbesluit worden gesteld; c. er dient ten aller tijden een vrije doorgang tot de voordeur gewaarborgd te blijven ten behoeve van bereikbaarheid en vindbaarheid door hulpdiensten ( vrije doorgangsgebied ). Er dient hiertoe een toegangspad van tenminste 1,00 meter breed vanaf de straat tot de voordeur vrij te blijven van bebouwing en obstakels. Eventueel kan dit pad gedeeld worden met de buren. De toegang tot de woning vanaf de straat moet duidelijk herkenbaar zijn. Bij overkappingen dient de minimale hoogte in het vrije doorgangsgebied 2.10 meter te bedragen; d. uitstekende delen/overkragingen buiten de bouwperceelgrens zijn niet toegestaan; e. de verkeersveiligheid, zoals zicht op in- en uitritten, mag niet onevenredig verslechteren. Afbeelding 1: algemene toetsingsaspecten, voorbeelden vrije doorganggebied (indicatief) 6

7 4. Schuren Voor het realiseren van schuren wordt onderscheid gemaakt in twee typen schuren: A. vrijstaande schuren B. tegen of aan voorgevel gebouwde schuren A. Vrijstaande schuren Binnen dit type wordt onderscheid gemaakt in twee typen voorerfgebieden: 1. ondiepe voorerfgebieden tot 2,50 meter diep 2. diepe voorerfgebieden dieper dan 2,50 meter 3. hoekpercelen Onder de volgende voorwaarden kan een omgevingsvergunning met afwijking van het bestemmingsplan worden verleend voor vrijstaande schuren in het voorerfgebied: a) de vrijstaande schuur dient op minimaal 1 meter afstand van de voorgevel gebouwd te worden, in verband met lichttoetreding in de woning (zie afbeelding 2). Op hoekpercelen mag de schuur binnen 1 meter van de voorgevel of zijgevel worden gebouwd indien dit niet voor of tegen deuren en ramen plaatsvindt; b) de gezamenlijke maximale oppervlakte mag maximaal 10m² bedragen, op hoekpercelen mag de gezamenlijke maximale oppervlakte 20m² bedragen mits tenminste 60% van het voorerfgebied onbebouwd blijft; c) de maximale bouwhoogte mag maximaal 2,00 meter bedragen op ondiepe voorerfgebieden; d) de maximale bouwhoogte mag maximaal 2,30 meter bedragen op diepe voorerfgebieden en hoekpercelen; e) entrees/toegangsdeuren van de vrijstaande schuur dienen op eigen terrein te ontsluiten; f) er dient te worden voldaan aan de algemene toetsingsaspecten. Afbeelding 2: vrijstaande schuren, toegestaan in het voorerfgebied, uitgezonderd gebied onbebouwd en vrije doorgangsgebied 7

8 B. Tegen of aan de voorgevel gebouwde schuren Met name in de ondiepe voorerfgebieden (tot 2,5 meter diep) wordt de plaatsing van een schuur beperkt door de wettelijke vereisten van lichttoetreding in de woning. Onder de volgende voorwaarden kan een omgevingsvergunning met afwijking van het bestemmingsplan worden verleend voor tegen of aan de voorgevel gebouwde schuren: a) ramen en deuren mogen in geen geval worden geblokkeerd in verband met wettelijke vereiste van lichttoetreding en veiligheid; b) plaatsing van een tegen de gevel gebouwde schuur is toegestaan: 1. vanaf de zijerfgrens tot het raamkozijn, waarbij vanaf het raamkozijn schuin aflopend in een hoek van 45 graden tot aan maximaal 50% van de raamkozijnbreedte mogelijk is, zie afbeelding 3 voorbeeld schuur b 1; of 2. tussen voordeur en voorgevelraam, recht tussen de voorgevel en de erfgrens aan straatzijde, zie afbeelding 3 voorbeeld schuur b 2; c) de gezamenlijke oppervlakte van tegen de gevel gebouwde schuren mag maximaal 4m² bedragen; d) de maximale bouwhoogte mag maximaal 2,00 meter bedragen; e) entrees/toegangsdeuren van de schuur dienen op eigen terrein te ontsluiten; f) de bouwwerken betreffen geen aan- en of uitbouwen die vanuit de woning te bereiken is. Doorbrekingen van de voorgevel zijn niet toegestaan; g) er dient te worden voldaan aan de algemene toetsingsaspecten. Afbeelding 3: tegen of aan de voorgevel gebouwde schuren, toegestaan in voorerfgebied, uitgezonderd onbebouwde delen en vrije doorgangsgebied, met voorbeeld bouwwerk (blauw) 8

9 5. Overkappingen In de voorerfgebieden kan een overkapping geplaatst worden onder de volgende voorwaarden: a) De maximale oppervlakte van een overkapping mag maximaal 10m² bedragen, uitgezonderd op hoekpercelen (zie sub 5d.); b) de diepte van een tegen de gevel gebouwde overkapping mag maximaal 3,5 meter bedragen (gemeten haaks op de gevel, tussen gevel en bouwperceelgrens); c) de overkapping dient te worden geplaatst in het voorerfgebied in het verlengde van de breedte van de voorgevel, waarbij de overkapping niet breder mag zijn dan de voorgevel, uitgezonderd op hoekpercelen (zie sub 5d.); d) bij woningen op hoekpercelen: I. mag de breedte van een tegen de voorgevel of zijgevel gebouwde overkapping maximaal 75% van de breedte van de voorgevel of zijgevel bedragen, met een maximaal gezamenlijke oppervlakte van 15m²; II. mag een vrijstaande overkapping gebouwd worden in het voorerfgebied waarbij de gezamenlijke maximale oppervlakte aan overkappingen in het voorerfgebied ten hoogste 15m² mag bedragen; e) de hoogte mag maximaal tot 3 metsellagen boven de voordeur bedragen; f) indien geplaatst tegen de voorgevel dient een afschot geplaatst te worden zodat het hemelwater niet langs de gevel loopt; g) de constructie dient licht en rank te zijn vormgegeven en het laagste punt van de overkapping aan de straatzijde moet bij voorkeur aansluiten bij de hoogte van naastgelegen overkappingen(zie afbeelding 4: referentiebeelden); h) de dakafdekking dient met lichtdoorlatend materiaal te worden gerealiseerd, zodat lichttoetreding tot de woning wordt gegarandeerd; i) de minimale hoogte van de overkapping dient in het vrije doorgangsgebied minimaal 2.10 meter te bedragen (zie 3 c. algemene toetsingscriteria) ; j) er dient te worden voldaan aan de algemene toetsingsaspecten. Afbeelding 4: referentiebeelden overkapping 9

10 Bijlage 1: Begrippen Aan- of uitbouw: Een onderdeel van een hoofdgebouw dat in bouwkundig opzicht ondergeschikt is aan het hoofdgebouw; Achtererfgebied: Erf aan de achterkant en de niet naar openbaar toegankelijk gebied gekeerde zijkant, op meer dan 1 meter van de voorkant van het hoofdgebouw; Bijbehorend bouwwerk: Uitbreiding van een hoofdgebouw dan wel functioneel met een zich op hetzelfde perceel bevindend hoofdgebouw verbonden, daar al dan niet tegen aangebouwd gebouw, of ander bouwwerk, met een dak; Bijgebouw: Een gebouw dat in bouwkundig en functioneel opzicht ondergeschikt is aan een op hetzelfde bouwperceel gelegen hoofdgebouw; Bouwperceel: Een aaneengesloten stuk grond, waarop ingevolge de regels een zelfstandige, bij elkaar behorende bebouwing is toegelaten; Bouwperceelgrens: Een grens van een bouwperceel; Bouwwerk: Elke constructie van enige omvang van hout, steen, metaal of ander materiaal, welke hetzij direct of indirect met de grond verbonden is, hetzij direct of indirect steun vindt in of op de grond; Erf: Al dan niet bebouwd perceel, of een gedeelte daarvan, dat direct is gelegen bij een hoofdgebouw en dat in feitelijk opzicht is gericht ten dienste van het gebruik van dat gebouw, en, voor zover een bestemmingsplan of een beheersverordening van toepassing is, deze die inrichting niet verbieden; Gebouw: Elk bouwwerk, dat een voor mensen toegankelijke, overdekte, geheel of gedeeltelijk met wanden omsloten ruimte vormt; Hoekwoning of hoekperceel: Zoals omschreven in bijlage 2, situatie voorerfgebied 3 en 4; Hoofdgebouw: Een gebouw, of gedeelte daarvan, dat noodzakelijk voor de verwezenlijking van de geldende of toekomstige bestemming van een perceel en, indien meer gebouwen op het perceel aanwezig zijn, gelet op die bestemming het belangrijkst is; Openbaar toegankelijk gebied: Weg als bedoeld in artikel 1, eerste lid, onder b, van de Wegenverkeerswet 1994, alsmede pleinen, parken, plantsoenen, openbaar water en ander openbaar gebied dat voor publiek algemeen toegankelijk is, met uitzondering van wegen uitsluitend bedoeld voor de ontsluiting van percelen door langzaam verkeer; Overkapping: Een bijbehorend bouwwerk geen gebouw zijnde, omsloten door maximaal één wand en voorzien van een gesloten dak; 10

11 Peil: Het aansluitend afgewerkt terrein, waarbij plaatselijke, niet bij het verdere verloop van het terrein passende, ophogingen of verdiepingen aan de voet van het bouwwerk, anders dan noodzakelijk voor de bouw daarvan, buiten beschouwing blijven; Schuur: Een op zichzelf staand bijgebouw; Voorerfgebied: Erf dat geen onderdeel is van het achtererfgebied; Voorgevel: De gevelwand waar zich de voordeur of de hoofdingang bevindt; Voorgevelrooilijn: Voorgevelrooilijn als bedoeld in het bestemmingsplan, de beheersverordening dan wel de gemeentelijke bouwverordening; Zijerf: Gedeelte van het erf dat aan de zijkant van het hoofdgebouw is gelegen; Zijgevel: De gevelwand die niet aangemerkt kan worden als voorgevel; 11

12 Bijlage 2: omschrijving voorerfgebied Voorerfgebied: Erf dat geen onderdeel is van het achtererfgebied; Achtererfgebied: Erf aan de achterkant en de niet naar openbaar toegankelijk gebied gekeerde zijkant, op meer dan 1 meter van de voorkant van het hoofdgebouw; In de Bergerhof zijn 4 situaties te omschrijven van het voorerfgebied: Situatie voorerfgebied 1: de tussenwoning Het voorerfgebied betreft het deel van het erf voor de voorgevel tot aan de bouwperceelgrens (zie fig.1). voordeur Situatie voorerfgebied 2: de rijtjeswoning met zijerf door verspringing en/of tussenpad De rijtjeswoning die door een verspringing of een tussenpad een stuk grond aan de zijkant heeft. Hierbij betreft het voorerfgebied het erf voor de voorgevel (en denkbeeldig verlengde hiervan), inclusief het deel aan de zijkant tot één meter achter de voorgevel (zie fig.2). voordeur 12

13 Situatie voorerfgebied 3: de hoekwoning met voordeur in de zijwaarts gekeerde gevel De hoekwoning is in de Bergerhof bijna altijd naar openbaar gebied gekeerd, ook hierbij is het voorerf alles wat voor de voorgevel (en denkbeeldig verlengde hiervan) ligt. Maar ook het stuk tuin naast de woning grenzend aan de openbare weg is voorerf. En indien de voordeur in de zijwaarts gekeerde gevel zit (voorgevel dan naar zijstraat gericht), dan is dit inclusief de strook van het achtererf tot één meter achter deze zijgevel (zie fig. 3) voordeur Situatie voorerfgebied 4: De hoekwoning met voordeur straatzijde Bij de hoekwoning waarbij de ingang aan de straat zit, gelijk aan de woningen in hetzelfde rijtje, in plaats van op de kop (komt een enkele keer voor in de Bergerhof) geldt dezelfde regel als bij andere hoekwoningen, maar levert in de praktijk een iets groter achtererfgebied op zie fig. 4. voordeur 13