Betreft: Advies gebiedscommissie concept Startdocument Wmo Rotterdam

Transcriptie

1 Gebiedscommissie Overschie Postbus KP Rotterdam H.M De Jonge Wethouder Onderwijs, Jeugd en Gezin Postbus KP Rotterdam Betreft: Advies gebiedscommissie concept Startdocument Wmo Rotterdam Rotterdam, 7 augustus Geachte heer de Jonge, In uw brief van 25 juni 2014 heeft u aan de gebiedscommissie Overschie twee vragen gesteld ten aanzien van het concept Startdocument Wmo Rotterdam : 1. Onderschrijft u in hoofdlijnen het concept Startdocument. Het betreft alleen het deel van het document over de algemene voorzieningen. 2. Of en zo ja, welke aandachtspunten ziet u voor de verdere uitwerking van dit beleid. U schrijft in uw brief dat het Startdocument geen gebiedsgerichte uitwerking zal bevatten. Die komen later in de uitvoeringsplannen naar voren. Wij begrijpen dat maar in de reactie zal er toch soms een voorbeeld genoemd worden die betrekking heeft op Overschie. Dat zorgt voor verduidelijking en kan breder getrokken worden naar heel Rotterdam. Omdat de gebiedscommissie de taak heeft de oren en ogen te zijn van de wijk hebben we naar aanleiding van uw verzoek contact opgenomen met de partners in de wijk die betrokken zijn bij zorg en welzijn en hen om input gevraagd voor onze reactie. Gebleken is dat het niet voor iedereen realistisch was om in vakantietijd tot een bredere inhoudelijke reactie te komen. Toch zijn we tevreden over de reacties en deze hebben we meegenomen in onderstaande advies 1. Onderschrijft u in hoofdlijnen het concept Startdocument. De gebiedscommissie Overschie onderschrijft de hoofdlijnen van het concept Startdocument. Het is in de basis een goed startdocument. Echter, wij zijn wel van mening dat de achterliggende visie steviger en concreter zou kunnen worden neergezet. 2. Of en zo ja, welke aandachtspunten ziet u voor de verdere uitwerking van dit beleid. Er zijn een aantal aandachtspunten voor verdere uitwerking van het concept Startdocument:

2 1. Financiën: Er zal meer met minder geld moeten gebeuren. Het startdocument geeft niet voldoende inzicht op welke wijze deze bezuiniging vorm zal worden gegeven. Aangezien in Rotterdam de afgelopen jaren reeds 33 miljoen is bezuinigd baart dit ons grote zorgen. Ook vrijwilligersorganisaties hebben financiële middelen nodig om te kunnen functioneren. Hiervoor is budget nodig en zekerheid. Zorg voor een sterke financiële paragraaf. 2. Centralisatie: Uit het stuk lijkt tussen de regels door een tendens te ontdekken waarin landelijk wordt gedecentraliseerd en in Rotterdam juist van kleine bestaande (vrijwilligers)organisaties naar grote centrale organisaties wordt gecentraliseerd. Wij vrezen dat dit demotiverend werkt voor de vrijwilligers waardoor uiteindelijk een groter beroep zal moeten worden gedaan op professionals. Hierdoor zal de beoogde besparing teniet worden gedaan. Voorbeeld: vervoer wordt een grote, bureaucratische organisatie waar geen ruimte is voor kleinere initiatieven. Verenigingen raken hun vervoer en flexibiliteit kwijt en de Wijkbus wordt opgeslokt door een commerciële organisatie. Dit kan gevolgen hebben voor het vrijwilligers aanbod. Durf voorzieningen te decentraliseren. Maar denk ook aan compensatie voor de wijk. Schep ruimte voor kleinschalige initiatieven. 3. Sterke wijknetwerken: De wijknetwerken zijn zeer belangrijk voor het slagen van de decentralisatie. We hebben een aantal opmerkingen vanuit de organisaties in de wijk gekregen: Er is geen aandacht voor de bewonersorganisaties. Terwijl deze een belangrijke rol kunnen spelen in de gewenste toekomstige vergrote zelfredzaamheid; Er is weinig aandacht voor de rol van de woningcorporaties. Ook deze kunnen een belangrijke rol in vergroten en verlengen van zelfredzaamheid spelen. Zij kunnen helpen bij doorstroom naar meer passende woningen (zonder drempels of trappen) tegen betaalbare huren; Buitengebieden (waar Overschie zich ook deels toe rekent) moeten nu terugvallen op voorzieningen in de stad. Deze gebieden hebben behoefte aan eigen basisinfrastructuur. Zo heeft Overschie geen Stadswinkel en het openbaar vervoer houdt te wensen over. Bewoners kunnen bv nauwelijks met de bus naar het Sint Franciskus Ziekenhuis. De bewoners van Overschie hechten veel waarde aan Vervoer op Maat. Vervoer is een basisvoorziening voor participatie, zeker wanneer het mensen met een beperking treft. Deze moet zeker worden behouden; In het Startdocument wordt verwezen naar een aantal termen die nog niet voldoende zijn ingevuld. Hierdoor is nog onzekerheid over hun uiteindelijke functioneren. Denk hierbij aan Buurthuis

3 van de Toekomst, Verbrede Vraagwijzer, Nieuw Rotterdams Welzijn, Strong Civil Society, Wijkteam. Dit maakt het lastig om de slagkracht van dit stuk te kunnen beoordelen; Er wordt gesproken over wijkgerichte clubs waarin vrijwilligers en professionals overleg voeren. Welke rol is hierin weggelegd voor de Gebiedscommissie? Uiteindelijk zijn zij de beoogde schakel tussen gebied en stedelijke kaders; Faciliterende rol gemeente belangrijk: ruimtes beschikbaar stellen, huren voor verenigingen laag houden, ondersteuning bij zelfredzaam worden van verenigingen, helpen bij werven van vrijwilligers; Ondersteun het in stand houden van en zich ontwikkelen van sterke wijknetwerken. Schep hiervoor voorwaarden en mogelijkheden. 4. Vrijwilligers Vrijwilligers vindt je in de haarvaten van de samenleving. Het grootschalig organiseren en bundelen van dienstverlening kan leiden tot (financiële) voordelen. Bij sommige organisaties zoals de Wijkbus, kan kleinschaligheid echter beter werken. Persoonlijke betrokkenheid en kleinschaligheid zijn juist de drijfveren en motivatie voor de vrijwilligers om zich in te zetten. Professionalisering kan ervoor zorgen dat dit verdwijnt. In het Startdocument wordt sprongsgewijs een veel sterker beroep gedaan op vrijwilligers en mantelzorgers. De vraag is of een dergelijk snelle overgang realistisch is. Het Sociaal Cultureel Planbureau geeft aan dat de noodzakelijke extra vrijwilligers slechts in beperkte mate vindbaar zullen zijn. Dit geeft een risico dat de voorgestelde aanpak niet realistisch is. Ook wordt er heel erg ingezet op sociale verbanden. De vraag is of, in een stedelijke cultuur, dit voor iedereen sterk genoeg is om op terug te kunnen vallen. Hoe verzorg je een vangnet voor deze groep? Versterk de decentrale werving van vrijwilligers. Biedt deze ook verschillende functieprofielen: Mantelzorg Structureel verenigings-/ activiteiten ondersteuning Incidentele (kortdurende) impulsen. Rotterdam kent een sterk verenigingsleven. Betrek deze bij de aanpak Wmo. Overschie zet zich sterk in op bewegen voor preventie en leefstijlbeïnvloeding: Overschie Sport Graag en Bewegen voor Ouderen en Alle kinderen een zwemdiploma zijn voorbeelden van het versterken van die verenigingen en zo te komen tot de uitgangspunten van het Startdocument: Nabijheid, Zelfredzaamheid en Wederkerigheid. Zorg voor een goed netwerk, ondersteuning en voldoende financiën voor het ondersteunen en verwerven van vrijwilligers. Maak daarbij gebruik van bestaande structuren. 5. Privacy Gegevensuitwisseling krijgt een belangrijke rol. Deze vindt plaats op basis van BSN-nummers. Een groot aantal organisaties krijgt toegang tot een groot aantal gegevens. Een sterke privacy-paragraaf is van groot belang.

4 Wie kan bij welke gegevens en waarvoor mogen ze worden gebruikt? Hoe lang worden de gegevens bewaard? Waar? Zorg voor een sterke privacy-paragraaf. 6. Kansen Zorg dat de Wmo aanpak ook gewoon leuk is. Zorg voor een aantal symbolische iconen. Denk bijvoorbeeld aan Rotterdam Running Crew, vrijwilligers die met een evenement een voorbeeld voor actief bewegen zijn, opgestart voor en door Rotterdammers.Schep ruimte voor creativiteit. Zo kan de Vraagwijzer een taak gaan vervullen binnen preventie: aanbod van aanbod- en groepsgerichte thematische bijeenkomsten, bijvoorbeeld gericht op mantelzorg, toekomstig wonen, dagbesteding ouderen, voeding, vrije tijd/ sociale netwerken, ondernemerschap etc. Dit kunnen ze samen doen met de organisaties en verenigingen in de wijk. Dit zal ook helpen om de Vraagwijzer zichtbaarder te maken in de wijk. Geef maatregelen uit de gebiedsplannen, die passen in de uitvoering van de Wmo, een plek in de uitvoeringsplannen. Schep daar al ruimte voor in het Startdocument. Zo willen we in Overschie de Overschiese Dalton Talent Campus. Een plek waar voorzieningen (school, zwembad, theater), verenigingen en commerciële partijen (eigendom, beheer, verhuur, winkels) bij elkaar komen en kosten beperkt worden door het samen delen van faciliteiten. Daarnaast is er het Prachthuis, een plek waar de Vraagwijzer en de bewonersorganisatie samen werken en vele verenigingen een plekje hebben gevonden, met steun van Woonstad. Zorg voor scheppende randvoorwaarden en uitdagingen die verder kunnen worden uitgewerkt in de uitwerkingsplannen. 7. Gebiedsgericht werken Alle gebieden en wijken kennen hun zwakke en sterke punten. Voor Overschie zien wij dat er specifieke aandacht nodig is voor: Schuldhulpverlening/-preventie, ook voor de middenklasse. De gevolgen van de economische crisis (baanverlies, hypotheken onder water) treffen ook deze groep, die op zich sterk genoeg moet zijn om zelfredzaam te zijn. Steun is nodig om de schade te voorkomen of te beperken. Veel goedkope huurwoningen zorgen voor aantrekken van sociaal zwakkere inwoners, waaronder herintreders in de maatschappij (ex-psychiatrische patiënten, ex-verslaafden, exgedetineerden).deze groep moet preventief worden begeleid. Zet in op combinaties met bestaande sociale infrastructuur. Overschie kent een sterk verenigingsleven. Betrek die verenigingen bij de aanpak Wmo. Beweegaanbod, sociale cohesie, uitbreiding voorzieningenaanbod (bv combi fitness met buurtfunctie) => buurthuizen van de toekomst. De Gebiedscommissie Overschie wil graag een rol spelen bij controle op burgerniveau (in de vorm van een wijkpanel e.d.). Voor deze mogelijke rol, of voor die van wegwijzer en informatieverstrekker is echter in dit stuk niet voldoende aandacht.

5 Besteedt in het Startdocument aandacht aan gebiedsgericht werken. Schep kaders waarbinnen later per gebied verder invulling kan worden gegeven wordt een overgangsjaar. Hoe deze er concreet uitziet is vooralsnog niet voldoende uitgewerkt. Graag daarvoor ook nog aandacht. We gaan ervan uit dat u hiermee uw Startdocument verder kunt uitwerken naar een concreter stuk, waarin het Rotterdamse kader helder wordt neergezet, zodat het steun geeft aan een gebiedsgerichte uitwerking. Wij zijn benieuwd naar hoe het Startdocument er zal gaan uitzien. Vanzelfsprekend zullen wij, na bespreking met de gebiedscommissie, mogelijk nog gebruik maken van de tweede ronde van deze adviesvraag. Tot slot vind u volledigheidshalve in de bijlage nog een puntsgwijze opsomming van de input die wij tot op heden ontvangen hebben, vanuit het door ons ingezette participatietraject. Met vriendelijke groet, Namens de gebiedscommissie Overschie, F. Baartman A. Hamming Voorzitter Gebiedsdirecteur

6 Bijlage bij advies Startdocument Wmo , Gebied Overschie Input vanuit ingezet participatietraject. Algemeen In de basis een goed startdocument. Wel zijn wij van mening dat de achterliggende visie steviger en concreter zou kunnen worden neergezet Er zal meer met minder geld moeten gebeuren. Het startdocument geeft niet voldoende inzicht op welke wijze deze bezuiniging vorm zal moeten krijgen. Aangezien in Rotterdam de afgelopen jaren reeds 33 miljoen is bezuinigd, baart dit ons ernstige zorgen Uit het stuk lijkt tussen de regels door een tendens te ontdekken waarin landelijk wordt gedecentraliseerd en in Rotterdam juist van kleine bestaande (vrijwilligers)organisatie naar grote centrale organisaties wordt gecentraliseerd. Wij vrezen dat dit demotiverend werkt voor de vrijwilligers, waardoor uiteindelijk een groter beroep zal moeten worden gedaan op professionals. Hierdoor zal de beoogde besparing teniet worden gedaan In het startdocument wordt verwezen naar een aantal termen die nog niet voldoende zijn ingevuld. Hierdoor is nog onzekerheid over hun uiteindelijke functioneren. Denk hierbij aan Buurthuis van de Toekomst, Verbrede Vraagwijzer, Nieuw Rotterdams Welzijn, Strong Civil Society, Wijkteam. Deze termen moeten daarom verder worden geconcretiseerd, zodat de slagkracht van het document vergroot wordt. Er wordt heel erg ingezet op sociale verbanden. Vraag is wel of in een stedelijke cultuur dit voor iedereen sterk genoeg is om op terug te kunnen vallen. Hoe verzorg je vangnet voor deze groep? 2015 zal een overgangsperiode zijn. Hoe deze er concreet uitziet is vooralsnog niet voldoende uitgewerkt. Faciliterende rol gemeente belangrijk: ruimtes beschikbaar stellen, huren voor verenigingen laag houden, ondersteuning bij zelfredzaam worden van verenigingen, helpen bij werven van vrijwiliigers Aanbod van aanbod- en groepsgerichte thematische bijeenkomsten vanuit Vraagwijzers. Bijvoorbeeld gericht op mantelzorg, toekomstig wonen, dagbesteding ouderen, voeding, vrije tijd / sociaal netwerken, ondernemerschap, etc. Er is geen aandacht voor bewonersorganisaties. Terwijl deze een belangrijke rol kunnen spelen in de gewenste toekomstige vergrote zelfredzaamheid Zorg dat Wmo aanpak ook gewoon leuk is. Zorg voor een aantal symbolische iconen. Denk bijvoorbeeld aan Rotterdam Running Crew, vrijwilligers die met een evenement een voorbeeld voor actief bewegen zijn, opgestart voor en door Rotterdammers Vrijwilligers Het Sociaal Cultureel Planbureau geeft aan dat de noodzakelijke vrijwilligers slechts in beperkte mate vindbaar zullen zijn. Dit geeft een risico dat de voorgestelde aanpak niet realistisch is

7 Er wordt gesproken over wijkgerichte clubs waarin vrijwilligers en professionals overleg voeren. Welke rol is hierin weggelegd voor de Gebiedscommissies? Uiteindelijk zijn zij de beoogde schakel tussen gebied en stedelijke kaders Vrijwilligers vindt je in de haarvaten van de samenleving. Het grootschalig organiseren en bundelen van dienstverlening kan leiden tot (financiële) voordelen. Op gebieden zoals deze kan kleinschaligheid echter beter werken Er wordt sprongsgewijs een veel sterker beroep gedaan op vrijwilligers en mantelzorgers. De vraag is of een dergelijke snelle overgang realistisch is Versterk de decentrale werving van vrijwilligers. Vrijwilligers vind je in de haarvaten van de samenleving. Biedt deze ook verschillende functieprofielen: Mantelzorg Structureel verenigingsondersteuning Incidentele (kortdurende) impulsen Privacy Gegevensuitwisseling krijgt een belangrijke rol. Deze vindt plaats op basis van BSN-nummers. Een groot aantal organisaties krijgt toegang tot een groot aantal gegevens. Een sterke privacy-paragraaf is van groot belang. Wie kan bij welke gegevens en waarvoor mogen deze gebruikt worden Vervoer Vervoer op Maat behouden. Vervoer is basisvoorziening voor participatie, zeker wanneer het mensen met een beperking betreft Wijkbus als structurele maatregel en als opdrachtnemer kan gevolgen hebben voor het vrijwilligersaanbod. In huidige situatie is persoonlijke betrokkenheid voor vrijwilligers de motivatie. Dit kan verdwijnen bij professionalisatie van dergelijke organisaties. Houd de wijkbusorganisaties dus kleinschalig Fysiek Er is weinig aandacht voor de rol van de woningcorporaties. Ook deze kunnen een belangrijke rol in vergroten en verlengen van zelfredzaamheid spelen door aanpassingen in woningen Mensen met beperking en met historisch lage huur met grote appartementen zonder lift, kunnen nu niet verplaatst worden naar kleinere woningen op begane grond of zonder lift, zonder geconfronteerd te worden met nieuwe, hogere huurprijzen. Bekijk fysieke inspanningen uit Gebiedsplannen op aanknopingspunten met aanpak Wmo. Voorbeeld: Overschiese Dalton Talent Campus zal een sterke impuls betekenen voor de gehele wijk. Specifiek Overschie Aanpak op maat, is een innovatieagenda in Overschie

8 o Het Prachthuis in Overschie is de sociale supermarkt waar inwoners terecht kunnen met bijna al hun vragen. Deze plek is dan ook uitermate geschikt om de Verbrede vraagwijzer te huisvesten. o Preventie: programmatisch aanpakken. Niet incidenteel. Voorbeeld: OverschieSport! Een aanpak waarbij lidmaatschap van een sportvereniging ingezet wordt als middel om het verenigingsleven te versterken, een gezonde levenstijl te bevorderen en sociale isolatie te voorkomen. Is een bestaand instrument wat ook gebruikt kan worden voor leefstijlbeinvloeding en kantines ingezet kunnen worden als clubhuis van de toekomst o Bestaande maatregel inzetten in aanpak, maak gebruik van reeds in de gebieden aanwezige infrastructuur. Overschiese initiatieven als Plein 13 (ontmoetingspunt voor ouderen) en Tuinieren voor Ouderen zijn belangrijke preventieve maatregelen om eenzaamheid te voorkomen en zelfredzaamheid te vergroten. Dergelijke bestaande initiatieven moeten worden ingebed in een de integrale aanpak. o Geef maatregelen die passen in de uitvoering Wmo uit gebiedsplan een plek in (gebiedsgerichte) uitvoeringsplannen Wmo Buitengebieden (waar Overschie zichzelf ook deels toe rekent), moeten nu terugvallen op voorzieningen in de stad. Deze gebieden hebben behoefte aan eigen basisinfrastructuur Durf voorzieningen te decentraliseren, maar denk ook aan compensatie voor de wijk Schuldhulpverlening /-preventie, ook voor de middenklasse. De gevolgen van de economische crisis (baanverlies, hypotheken onder water) treffen ook deze groep, die op zich sterk genoeg moet zijn om zelfredzaam te zijn. Preventie helpt hier sterk aan bij te dragen Veel goedkope huurwoningen, trekt veel sociaal zwakkere inwoners, waaronder herintreders in de maatschappij (ex-psychiatrische patienten, ex-verslaafden, ex-gedetineerden). Deze groepen preventief begeleiden Zet in op combinaties met bestaande sociale infrastructuur. Overschie kent een sterk verenigingsleven. Betrek deze bij aanpak Wmo. Beweegaanbod, sociale cohesie, uitbreiding voorzieningenaanbod (bijv. combi met fitness, met buurtfunctie): buurthuizen van toekomst De Gebiedscommissie Overschie wil graag een rol spelen bij controle op burgerniveau (in de vorm van wijkpanel, e.d.). Voor deze mogelijke rol, of voor die als wegwijzer en informatieverstrekker, is echter in dit stuk niet voldoende aandacht.