Sectorconvenant tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de sector van het ANPCB (PC 218)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Sectorconvenant 2013-2014 tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de sector van het ANPCB (PC 218)"

Transcriptie

1 Sectorconvenant tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de sector van het ANPCB (PC 218) Tussen de Vlaamse Regering, hierbij vertegenwoordigd door: De heer Philippe Muyters, Vlaams minister van Financiën, Begroting, Werk, Ruimtelijke Ordening en Sport; De heer Pascal Smet, Vlaams minister van Onderwijs, Jeugd, Gelijke kansen en Brussel en de sociale partners van de sector van het ANPCB: met als vertegenwoordigers voor de werkgevers: De heer Paul Clerinx, directeur van de Dienst Beheer Bijzondere Paritaire Comités en andere paritaire aangelegenheden; en als vertegenwoordigers voor de werknemers: De heer Erwin De Deyn, voorzitter BBTK; De heer Jan Moens, nationaal sectoraal verantwoordelijke ACLVB; De heer Jeroen Vandamme, nationaal secretaris LBC-NVK 1

2 [Wordt overeengekomen wat volgt] Verbintenissen van de Vlaamse Regering Artikel 1. De Vlaamse Regering verbindt er zich toe in het kader van voorliggende overeenkomst tijdens de periode van 1 januari 2013 tot en met 31 december 2014 een maximale toelage van ,00 EUR uit te betalen aan vzw Cevora (Eugène Plaskylaan Brussel; bankrekeningnummer: BE ; ondernemingsnummer: ) ter financiering van 9 VTE sectorconsulenten. Artikel 2. De Vlaamse Regering stimuleert en ondersteunt de uitvoering van voorliggende overeenkomst, door: 1. het organiseren van ad hoc- overleg met de sociale partners, op vraag van de sectoren; 2. het organiseren van klankbordvergadering waarbij knelpunten worden besproken en desgevallend beleidsaanbevelingen kunnen worden geformuleerd, op vraag van de sectoren; 3. het organiseren van netwerkbijeenkomsten met de sectorconsulenten, via de SERV, die fungeren als doorgeefluik van informatie en die in het teken staan van ondermeer ervaringsuitwisseling, opbouw van expertise, en sectoroverschrijdende samenwerking. Verbintenissen van de sector Artikel 3. De sector van het ANPCB verbindt zich ertoe om, op basis van het door de VESOC-partners goedgekeurde, inhoudelijk kader voor de sectorconvenants, een sectorale visie te ontwikkelen en vanuit deze visie prioriteiten te bepalen en er doelgerichte acties aan te koppelen. De sectorspecifieke maatregelen geformuleerd in dit convenant zijn inspanningsverbintenissen en hebben betrekking op het ondersteunen en uitvoeren van: - de afstemming tussen onderwijs en de arbeidsmarkt; - een competentiebeleid, waaronder leven lang leren; - het beleid van evenredige arbeidsdeelname en diversiteit, vermeld in het decreet van 8 mei 2002 houdende evenredige participatie op de arbeidsmarkt. Artikel 4. De sector verbindt er zich toe de werkingssubsidie uitsluitend aan te wenden ter uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen. Hiertoe worden effectief 9 VTEsectorconsulenten ingezet. Zij werken in de sector onder paritair toezicht en zijn er belast met het geheel van coördinerende, rapporterende en ondersteunende taken ter uitvoering van het sectorconvenant. De loon- en werkingskosten van deze sectorconsulenten komen in aanmerking als subsidiabele kosten voor zover zij betrekking hebben op de uitvoering van deze sectorspecifieke maatregelen en voor zover ze uitgevoerd worden binnen de looptijd van het sectorconvenant. Periodes van tijdskrediet of loopbaanonderbreking komen niet in aanmerking voor financiering tenzij wordt aangetoond dat de functie van de sectorconsulent(e) tijdelijk tijdens zijn of haar afwezigheid door een vervang(st)er wordt uitgeoefend. De sector zal de naam van de sectorconsulenten aan het departement Werk en Sociale Economie bezorgen, wijzigingen melden en een sectorconsulent(e) (per netwerk) aanduiden voor de SERV netwerkbijeenkomsten. 2

3 Artikel 5. Ter verantwoording en ter evaluatie van deze overeenkomst bezorgt de sector ten laatste op 31 januari 2014 een voortgangsrapport en ten laatste op 31 januari 2015 een eindrapport aan het departement Werk en Sociale Economie. Het voortgangs- en het eindrapport omvatten: - de rapportering over de verschillende initiatieven ter realisering van het actieplan; - de toetsing van de realisaties aan de voortgangsindicatoren en de doelstellingen vermeld in het sectorconvenant en het actieplan; - de verantwoording van de aanwending van de ontvangen subsidiebedragen (enkel voor het eindrapport). Het departement Werk en Sociale Economie bezorgt tijdig aan de sector het modelformulier inzake de rapportering. De sector van het ANPCB werkt vanuit volgende sectorale visie aan de uitvoering van de prioriteiten en acties van dit sectorconvenant: 3

4 SECTORALE VISIE 1. Het ANPCB Het ANPCB is een zeer omvangrijke sector met meer dan bedrijven en ongeveer bedienden. Meer dan een kwart van de bedienden (28%) van de totale Belgische privésector behoort tot het Paritair Comité % van de bedienden werkt in ondernemingen die zijn gevestigd in Vlaanderen, 24% in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, en 17% in Wallonië. Het aantal in Vlaanderen tewerkgestelde ANPCB bedienden bedraagt eind 2010 (= 12,7% van alle loontrekkenden in Vlaanderen). Na een jarenlange stijging daalde de tewerkstelling in Vlaanderen in 2009 om opnieuw licht te stijgen in De meeste bedienden werken in de driehoek Brussel - Antwerpen - Vlaams Brabant (60%), wat niet wegneemt dat er ANPCB-bedienden tewerkgesteld zijn in nagenoeg iedere Vlaamse gemeente. Bijna 10 % van de bedienden die in Vlaanderen werken, wonen in het Brussels of Waals Gewest. Omgekeerd pendelt 18% van de ANPCB bedienden tussen hun woonplaats in Vlaanderen en hun werkplaats in Brussel (15%) of Wallonië (3%). De pendelintensiteit is in beide richtingen veel hoger dan gemiddeld. Het ANPCB is een KMO-sector: het bestaat in hoofdzaak uit kleine en middelgrote ondernemingen. Eind 2010 telde de sector 96% KMO s. Het ANPCB telt naar verhouding minder heel kleine ondernemingen (56%) dan de hele privésector (69%), maar heeft dan weer meer ondernemingen met 5 tot 49 werknemers (39% in vergelijking met 28%). De spreiding van de ondernemingen volgens het aantal tewerkgestelde werknemers biedt echter geen volledig beeld van de realiteit van het ANPCB, gelet op het feit dat enkel werknemers met een bediendestatuut onder dit paritair comité vallen. Houden we enkel rekening met het aantal bedienden, dan stellen we vast dat 74% van de bedrijven minder dan 5 bedienden in dienst heeft en 94% minder dan 20. Het aanvullend karakter van het ANPCB impliceert dat alle activiteiten die in geen enkel ander paritair comité thuishoren, terechtkomen in het ANPCB. Het bestaat dus uit een ruim palet aan activiteiten die zowel behoren tot de primaire en secundaire sector als tot de handelssector of de dienstensector. Met bedrijven is de dienstensector binnen het ANPCB de sector met het grootste aantal ondernemingen (43% van het totaal). De handelssector vertegenwoordigt bedrijven, de primaire en secundaire sector In termen van tewerkgestelde bedienden werkt de helft in ondernemingen die actief zijn in de dienstensector, terwijl de handelssector en de primaire en secundaire sector respectievelijk 33% en 16% voor hun rekening nemen. De bouwsector telt bedienden en is daarmee veruit de meest vertegenwoordigde activiteit in de primaire en secundaire sector. Onder de overige activiteiten van de sector vermelden we vooral producenten van glas, cement, beton en keramiek, de drukkerijen en de hout- en meubelsector. 4

5 De handelssector bestaat voornamelijk uit de groothandel ( bedienden) en de autohandel ( bedienden). De bedrijven van de dienstensector zijn onderverdeeld in een twintigtal sectoren. Op basis van het aantal tewerkgestelde bedienden in deze sectoren geven twee grote groepen de toon aan. De eerste groep bestaat uit de IT-sector ( bedienden), de consultancysector ( bedienden), de financiële instellingen ( bedienden) en de studiebureaus ( bedienden). De tweede groep bevat de sectoren die tussen de en de bedienden tewerkstellen; het gaat hier om reclame, telecommunicatie, uitzendwerk, uitgeverijen en toerisme/cultuur/sport. Elke sector telt gemiddeld 70% sectorspecifieke bediendeberoepen en 30% transversale beroepen. Naargelang de sector kan het aandeel sectorspecifieke beroepen schommelen tussen 60% en 85%. De sectoren die naar verhouding meer sectorspecifieke beroepen tellen, zijn in hoofdzaak de sectoren uitzendwerk en studiebureaus (aandeel van meer dan 80%). In sectoren waar de meerderheid van de werknemers een arbeidersstatuut heeft (bouw, mineralen, kleinhandel auto, industriële reiniging) is het aandeel transversale beroepen hoger. Bij de transversale beroepen is de meest vertegenwoordigde functie die van polyvalent bediende. In totaal behoort 1/3 de van de bedienden in een ondersteunende functie tot deze categorie. Los van de afdeling waarin ze worden uitgeoefend zijn de 5 meest vertegenwoordigde functies binnen het ANPCB de functies uit de KMO-wereld: polyvalent bediende, directeur, boekhouder, boekhoudkundig bediende en directiesecretaresse. Voorbeelden van sectorspecifieke bediendeberoepen zijn: werfleider, calculator in de bouwsector en inspecteur in de sector van de industriële reiniging. Ongeveer 5% van de loontrekkenden in het ANPCB is jonger dan 25 jaar ( bedienden). 18% is 50-plusser. (Ter vergelijking: in alle sectoren samen gaat het om resp. 9,2% en 23,4%). Per 100 ouderen (+50) telde de sector in jongeren (-30 jaar). In 2010 was dit teruggelopen tot slechts 129 jongeren. Deze evolutie is vergelijkbaar met de tendens in Vlaanderen, maar de sector van het ANPCB telt nog steeds verhoudingsgewijs veel meer jongeren dan ouderen (129 jongeren op 100 ouderen, tegenover 94 jongeren op 100 ouderen voor Vlaanderen). De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt situeert zich voor het ANPCB met haar bedienden- (en kader)profielen vooral op het niveau van het algemeen vormend secundair onderwijs en het hoger onderwijs, minder op het niveau van het deeltijds, beroeps- of technisch onderwijs. Dit verklaart de verhoudingsgewijs lagere cijfers met betrekking tot bijvoorbeeld leerlingenstages van het voltijds onderwijs, die niet georganiseerd worden in dit ASO (het ANPCB is toch nog goed voor stages of 2,8% van het totaal aantal stages = 14 stages per jobs tegenover een gemiddelde voor Vlaanderen van 63 stages per jobs). Niettemin wil de sector via een specifiek aanbod aan werkzoekendenopleidingen extra kansen bieden aan jongeren en niet-gekwalificeerde jongeren in het bijzonder. De sector zet ook sterk in op opleidingsstages en IBO s Vlaamse werkzoekenden startten in 2010 een beroepsopleiding mét opleidingsstage, aangeboden door de sector. 70% van de deelnemers had geen diploma hoger onderwijs, bijna 10 % was ouder dan 50 jaar. In 2010 telde de sector gestarte IBO s, waarvan de helft ingevuld door jongeren. Ook op vlak van diversiteitsplannen, waarmee ondernemingen aangemoedigd worden om werk te maken van een divers personeelsbeleid, doet de sector het verhoudingsgewijs goed: in 2010 hebben 179 bedrijven uit het ANPCB zo n plan opgesteld, een aandeel van liefst 5

6 23,9% in deze actie. De sector draagt tevens haar steentje bij in de aanwerving van 50- plussers. Dit blijkt uit de aanvragen voor de tewerkstellingspremies (voor een contract onbepaalde duur voor niet werkende werkzoekenden van 50+): in het ANPCB waren er in aanvragen voor dergelijke premie (een toename van 19,9% in vergelijking met 2009) en een aandeel van 17,3% (vergelijk: de sector is goed voor 12.7% van de loontrekkenden) Voor een gedetailleerde beschrijving van de sector verwijzen we naar een aantal rapporten, gerealiseerd door Cevora (Jaarverslag 2011, ANPCB Sectorale vormingsinspanningen Uitvoering NAR aanbeveling nr. 16 (opgesteld ten behoeve van de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg) en de recentste studie Het ANPCB in cijfers ) evenals naar de Sectorfoto 2012 ANPC Bedienden van de Vlaamse Overheid (Departement WSE). 2. Uitdagingen Het ANPCB bestaat uit diverse subsectoren, die niet allemaal op dezelfde wijze met dezelfde tendensen geconfronteerd worden. Toch kunnen we voor het geheel van de sector enkele uitdagingen schetsen met betrekking tot de arbeids- en opleidingsmarkt in de komende jaren. Deze uitdagingen liggen in de lijn van een aantal vaststellingen en engagementen in het kader van het Akkoord rond het Loopbaanbeleid, dat de sociale partners en de Vlaamse Regering in februari 2012 afgesloten hebben. Knelpunteconomie De arbeidsmarkt wordt steeds meer met knelpuntberoepen geconfronteerd. Ook voor de werkzoekendenopleidingen georganiseerd door Cevora blijkt dat de rekrutering van kandidaten in 2011 moeizamer verliep. De huidige crisis zorgt weliswaar voor een vertraging van het effect, maar omwille van de demografische evolutie zal deze tendens de komende jaren ongetwijfeld versterkt worden. Diverse cijfers tonen aan dat de groep van ouderen die vroegtijdig uitstroomt de komende jaren nog groter gaat worden en dat de groep van jongeren die hen op de werkvloer kunnen vervangen (en in termen van sociale zekerheid ook opvangen) kleiner wordt. Het aantal 50-plussers dat definitief uit de arbeidsmarkt treedt genereert een groot aantal vervangingsvacatures, die moeilijk ingevuld zullen geraken door de kleiner wordende pool van jongere spelers op de arbeidsmarkt. Het probleem is niet alleen van kwantitatieve, maar ook van kwalitatieve aard: werkzoekenden beschikken niet steeds over de vereiste competenties. De vraag die ontstaat door massale uitstroom van oudere werknemers zal zich in de nabije toekomst vooral laten voelen in sectoren die buiten het werkingsgebied van Cevora vallen, namelijk de maatschappelijke dienstverlening (+200%) en de gezondheidszorg (+66%). Sectoren waar Cevora wél een heel aantal bedrijven en bedienden dekt en waar een grote groei van de vervangingsvraag verwacht wordt zijn Informatica en zakelijke dienstverlening (+39%). Sectoren met een middelmatige groeiverwachting die deels door Cevora gedekt worden zijn recreatie, cultuur en sport (+29%), Groot- en kleinhandel (+26%) en bouw (+24%). Voor een aantal sectoren wordt die groei in de vervangingsvraag nog versterkt door een uitbreidingsvraag (t.g.v. verwachte economische groei), voor een aantal andere zorgen de economische verwachtingen voor een afzwakking van het effect van de groei in het aantal jobs dat ontstaat doordat oudere werknemers uitstromen. Een versterkt effect zal te zien zijn in sectoren zoals deze van de financiële dienstverlening (totale vraag +44%, vervangingsvraag +15%). Het afgezwakt effect 6

7 zal te zien zijn in sectoren zoals de zakelijke dienstverlening (totale vraag +20%, vervangingsvraag +39%), horeca en toerisme (totale vraag +18%, vervangingsvraag +35%), uitzend- en arbeidsbemiddeling (totale vraag +13%, vervangingsvraag +34%) en groot- en kleinhandel (totale vraag +16%, vervangingsvraag +26%). Ouderen langer aan het werk houden De leeftijdsverdeling van bedienden in het ANPCB wijkt niet hard af van de leeftijdsverdeling van de totale privé-sector en ook niet van de leeftijdsverdeling van de bedienden in de privesector. Aan het einde van 2010 was ongeveer 18% van alle ANPCB-bedienden 50 jaar of ouder, in de totale private sector is dat 21% en in de groep van de bedienden in de private sector is dat ook bijna 21%. Opgesplitst naar de subsectoren zijn er verschillen: in bepaalde subsectoren is het aandeel ouderen groot, wat maakt dat die sectoren enerzijds geconfronteerd worden met de uitdaging hun oudere werknemers langer aan de slag te houden in werkbare jobs, en anderzijds rekening moeten houden met uiteindelijk een relatief grote uitstroom in de nabije toekomst. De sector van de privé-vorming (hoofdzakelijk autorijscholen) trekt de aandacht omwille van het groot aandeel 50-plussers onder de bedienden. 36% van de ANPCBbedienden in autorijscholen is immers 50 jaar of ouder. Vooral in de industriële sectoren (tabak, mineralen) vinden we eveneens een groot aandeel 45-plussers. Sectoren zoals de telecomsector, de informaticasector, de sector van het reclamewezen, de selectiebureaus en de uitzendsector profileren zich als jonge sectoren met minder dan 18% van de bedienden dat 45 jaar is of ouder. De rest van de sectoren vormt de middenmoot met 30% à 40% van de bedienden die zich in de leeftijdscategorieën boven 45 bevindt. opnieuw laten instromen Op de arbeidsmarkt stellen we dan weer vast dat ouderen een steeds belangrijkere plaats innemen in de groep van werkzoekenden. In de leeftijdsklasse jaar is het aantal voltijds werkzoekenden gestegen van in 2003 tot in 2009 (cijfers Steunpunt WSE). De stijging van het aandeel werkzoekende ouderen is toegenomen met het generatiepact. Steeds meer oudere werkzoekenden stellen zich, deels verplicht, ter beschikking van de arbeidsmarkt. Algemeen kan gesteld worden dat deze oudere werkzoekenden, in vergelijking met de jongere generaties werkzoekenden, meer op zoek zijn naar gespecialiseerde beroepen of naar beroepen met verantwoordelijkheden. Ze zijn dus op zoek naar beroepen waarin ze hun ervaring kunnen valoriseren. Jongeren Jongeren worden globaal genomen meer dan andere leeftijdsgroepen geconfronteerd met werkloosheid. De problematiek is conjunctuurgevoelig en wordt in een recessieperiode zichtbaarder: de jeugdwerkloosheid is recent in Vlaanderen opnieuw toegenomen. De oorzaken van de (structurele) jeugdwerkloosheid zijn divers. Als belangrijkste redenen gelden het gebrek aan ervaring en (beroepsspecifieke bij-)scholing. Deze verklaringen volstaan echter niet als uitleg voor de harde kern van jeugdwerkloosheid. Een rapport van de Koning Boudewijnstichting wijst op uiteenlopende problemen: schoolmoeheid, afwezigheid van rolmodellen (in de eerste plaats in het gezin waartoe ze behoren), moeilijke bereikbaarheid van jongeren, onaangepaste communicatie (zowel qua stijl als inhoud), nood aan gepersonaliseerde begeleiding, gebrekkige communicatieve vaardigheden en 7

8 zelfredzaamheidcompetenties (vaardigheden op vlak van persoonlijke administratie, het vinden van oplossingen voor mobiliteitsproblemen, kinderopvang, ), een overwegend korte termijn perspectief (geen interesse in langdurige trajecten), beperkte mobiliteit en kinderopvang problemen (jonge ongehuwde moeders), Met andere woorden: om sommige jongeren toe te leiden tot vacatures in de sector, zal een specifieke aanpak vereist zijn. KMO aanpak Op het eerste zicht zijn de bedienden uit de KMO s met een aandeel van 27% in het totaal van de door Cevora opgeleide bedienden goed vertegenwoordigd. Bovendien was 77% van de ondernemingen, die beroep deden op het opleidingsaanbod van Cevora in 2011, een kleine of middelgrote onderneming. Bij nader inzien doen kleinere bedrijven in verhouding tot hun aanwezigheid binnen het ANPCB echter minder beroep op de Cevora diensten dan grotere ondernemingen: in totaal staat 88% van de grote ANPCB-bedrijven in contact met Cevora, tegenover 10% van de kleinste bedrijven. 82,5% van de grote ANPCB-bedrijven schrijft zijn bedienden bij Cevora in voor opleidingen, tegenover 8% van de KMO s. Eenzelfde tendens ziet Cevora voor de aanvragen voor opleidingspremies. Ook het formaliseren van het vormingsbeleid via de registratie van een opleidingsplan is minder ver gevorderd in kleine bedrijven dan in grote. De sector wil verder naar manieren zoeken om deze KMO s beter te bereiken en in te spelen op de minder formele vormingsaanpak in deze groep bedrijven. Levenslang leren voor iedereen blijvend toegankelijk maken; o.a. via werkplekleren Om meer mensen aan de slag te krijgen in gemiddeld langere loopbanen is het verwerven van nieuwe competenties of het op peil houden en aanscherpen van verworven competenties een noodzakelijke voorwaarde, waarvoor de sector ernstige inspanningen wil leveren zowel voor werknemers als voor werkzoekenden. Het belang van vorming en opleiding wordt door de sociale partners onderstreept zowel vanuit economisch als vanuit sociaal oogpunt: opleiding is immers een voorwaarde voor innovatie, concurrentievermogen en economische groei. Het is een instrument om de Lissabon-doelstellingen van de Europese Unie (EU2020- strategie) te realiseren. bovendien is opleiding een middel om de competenties van mensen en dus hun inzetbaarheid op de arbeidsmarkt te garanderen in een socio-economisch flexibele en vergrijzende omgeving, of het is een voorwaarde voor sociale integratie. Het bewustmakingsproces dat door de sociale partners van het ANPCB in gang werd gezet, leidde vanaf 1997 tot het opnemen van vorming als een volwaardig overlegthema (cf. infra). Eén van de uitdagingen voor de sector houdt in om dit levenslang leren in een opbouwend en coherent traject te gieten. Loopbaangesprekken (ontwikkelingsgesprekken), persoonlijke ontwikkelingsplannen (POP) en het attesteren van verworven competenties kunnen hierbij helpen. Ook het aanbod van Cevora op vlak van enerzijds werkzoekenden- en anderzijds werknemersopleidingen kan nog verder op elkaar afgestemd worden. Een andere uitdaging bestaat er in om dat levenslang leren efficiënt en resultaatgericht te organiseren dankzij o.a. vernieuwende technologieën en een performante aanpak: what you need, is what you get, when you need it. Een goede organisatie van werkplekleren biedt hiervoor een (gedeeltelijk) antwoord. 8

9 Innovatie Innovatie blijft voor de sector een belangrijke uitdaging: van technieken voor duurzaam bouwen in de bouwsector, over de ontwikkeling en implementatie van allerlei nieuwe technologieën binnen de IT-sector tot nieuwe magazijninrichtingen in de groothandel. De sociale partners hebben de voorbije jaren de nadruk gelegd op de gunstige invloed van dergelijke innovatie op de groei, de werkgelegenheid en de concurrentiekracht. Innovatie is het resultaat is van meerdere wisselwerkingen. De cultuur, de structuur van het bedrijf, de motivatie, de competenties en de mate van betrokkenheid van de medewerkers zijn daarin bepalende factoren. De sector wil het innoverend vermogen van haar bedrijven maximaal ondersteunen via specifieke opleidingstrajecten. Deze dienen ook KMO s aan te spreken. KMO s kunnen immers op vlak van innovatie een belangrijke rol spelen. Hun kleinere omvang kan als een troef worden beschouwd wegens de kleinere kloof tussen de directie en de rest van het bedrijf. Een idee kan daardoor sneller in de praktijk omgezet worden. Inclusieve arbeidsmarkt en diversiteit op de werkvloer De werknemerspopulatie wordt, ook in Vlaanderen, steeds diverser omwille van o.a. de toenemende internationalisering van het bedrijfsleven, de liberalisering van de arbeidsmarkt, demografische evoluties (in het bijzonder de vergrijzing), de vervrouwelijking van sommige beroepen, de multiculturele samenleving,. Deze onontkoombare evolutie is ook merkbaar op de werkvloer en brengt binnen bedrijven een toenemende variatie aan verwachtingen, talenten en behoeften met zich mee. Wie het beste wil halen uit zijn medewerkers, kan dat alleen als ook rekening gehouden wordt met deze verschillen. Aandacht voor diversiteit helpt om een bedrijfscultuur te creëren, die respect heeft voor anders-zijn en die eigenheid waardeert en stimuleert. Zo n bedrijfscultuur is essentieel om bijvoorbeeld problemen zoals pesten op de werkvloer te vermijden. Het verhoogt de betrokkenheid en motivatie van alle medewerkers. En gemotiveerde, betrokken werknemers presteren beter. Voor veel bedrijven zal diversiteit echter nog sneller voelbaar zijn in hun klantenbestand. Kunnen omgaan met diversiteit helpt dan ook om een betere aansluiting te vinden met de toenemende verscheidenheid in de klantenpopulatie. 9

10 3. ANPCB: vorming als volwaardig overlegthema in CAO De visie van de sociale partners op het belang van vorming blijkt uit een aantal concrete initiatieven en akkoorden, zowel op Europees, federaal en regionaal vlak, als op interprofessioneel en sectoraal niveau. Het ANPCB is steeds een voorloper geweest op het vlak van vorming en opleiding. Al in 1990 werd het sectoraal vormingscentrum Cevora opgericht. Het bewustmakingsproces dat door de sociale partners van het ANPCB in gang werd gezet, leidde vanaf 1997 tot het opnemen van vorming als een volwaardig overlegthema. Sinds 1999 werd in de sectorale CAO een opleidingsluik opgenomen, met volgende krachtlijnen: de opleidingscultuur in de bedrijven bevorderen en waar mogelijk opnemen in het sociaal overleg. Er werden formules uitgewerkt die het bespreken van vorming in bedrijven met een syndicale delegatie faciliteerde en ondersteunde; bedrijven stimuleren om opleiding op een beleidsmatige manier eerder dan ad hoc aan te pakken. Bedrijven worden via incentives (onder meer opleidingspremies) aangespoord om een opleidingsplan op te stellen als een stap tot integratie van vorming in het ruimer personeelsbeleid. Een zeer eenvoudig sectoraal model van opleidingsplan werd uitgewerkt (het zogenaamde suppletieve plan ), dat aan bedrijven die geen bedrijfseigen opleidingsplan wensten of konden uitwerken (vooral de KMO s), toeliet om een eerste stap te zetten in het proces naar opleidingsplanning; anticiperen op het door Europa en de interprofessionele sociale partners gestimuleerde concept van levenslang leren door een recht/plicht op vorming in de CAO in te schrijven; naast de bepalingen omtrent de vorming voor actieven wordt er voor de opleiding van werkzoekenden een cijfermatige doelstelling ingebouwd; speciale aandacht moet gaan naar de toeleiding van risicogroepen ( personen met een afstand tot de arbeidsmarkt ) naar knelpuntberoepen in de sector via verschillende akkoorden een brug bouwen tussen de wensen van de sociale partners uitgedrukt in een federale sectorale CAO en de overheidsinitiatieven in het domein van professionele vorming, die inmiddels een gewestbevoegdheid was geworden; een belangrijke solidaire inspanning wordt via een bijdrage op de loonmassa gereserveerd voor vorming en tewerkstelling. De sociale partners hebben tevens de voorbije jaren de nadruk gelegd op de gunstige invloed van innovatie op de groei, de werkgelegenheid en de concurrentiekracht. In de meest recente CAO van 19 september 2011 werd overeengekomen om de investering in opleiding verder te zetten. De sectorale sociale partners hebben in die overeenkomst ook onderlijnd dat het belangrijk is om werk te maken van de inzetbaarheid van oudere bedienden. Ze hebben het opleidingscentrum Cevora de expliciete opdracht gegeven om aandacht te hebben voor maatregelen die gericht zijn op het behouden en bevorderen van de inzetbaarheid van meer ervaren werknemers op de arbeidsmarkt. 10

11 Voor de uitvoering van het federale luik vorming en tewerkstelling van de CAO s streven de sociale partners van het ANPCB naar een regionale invulling van hun doelstellingen aan de hand van samenwerkingsprotocollen met de regionale of gemeenschapsoverheden. Zo wordt een brug geslagen tussen de federale sectorale CAO en het overheidsbeleid inzake tewerkstelling en vorming, materies die in de huidige staatsstructuur deels geregionaliseerd zijn. 4. Prioriteiten in het kader van het sectorconvenant met de Vlaamse Regering Uit de oplijsting van uitdagingen blijkt dat de problemen op de arbeidsmarkt talrijk én divers zijn. Dit vereist indien mogelijk een brede aanpak en een veelheid aan elkaar versterkende acties. Een te sterke focus op een beperkt aantal acties is niet opportuun. De arbeidsmarkt evolueert ook zeer snel. Belangrijk is dan ook in de uitbouw van acties zeer flexibel en snel nieuwe (tijdelijke) accenten te kunnen leggen. Ook dit pleit voor de uitbouw van een breed pallet aan initiatieven, eerder dan een focus op een beperkt aantal acties. Het bepalen van prioriteiten is tevens onderwerp van onderhandeling tussen de sociale partners naar aanleiding van het afsluiten van een CAO. Deze onderhandelingen vinden in de sector van het ANPCB pas in het voorjaar 2013 plaats voor de periode Het geheel van de acties weerspiegelt de bereikte consensus van de sociale partners, rekening houdende met de diverse zorgen. Het is niet opportuun en niet nodig voor een efficiënte werking om hierbij een verdere hiërarchisering aan te brengen. Op basis van de huidige CAO kan niettemin de visie van de sociale partners als volgt zeer beknopt samengevat worden: - De sector gelooft in het belang van een sterk competentiebeleid zowel met betrekking tot werknemers als werkzoekenden. Ze gelooft dat dit tevens een krachtig en noodzakelijk instrument is om diversiteit te versterken. De aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt moet beiden versterken. De compatibiliteit van de diverse acties en prioriteiten met de decretale thema s wordt overigens geschetst in de overzichtstabel op pagina 12 van het voorstel tot convenant. Dit geeft een aanvullend beeld van de visie van de sector op de drie decretale thema s. - Extra aandacht zal gegeven worden aan de doelgroep van ouderen (naast de bestaande categorieën van risicogroepen ) - Extra aandacht zal gegeven worden aan de doelgroep van KMO s 11

12 Vanuit de geschetste sectorale visie en vanuit de sectorspecifieke uitdagingen waar de sector op korte en langere termijn voor staat, maakt de sector van het ANPCB werk van het aanpakken van de volgende prioriteiten(zie prioriteitenfiches): Binnen de sector worden 11 prioriteiten onderscheiden en daaraan gekoppelde acties. Competentie ontwikkeling Prioriteit 1: Een opleidingscultuur bevorderen Prioritiet 2: Levenslang leren stimuleren, waarbij een gelijke toegang tot vorming en opleiding voor alle bedienden verzekerd wordt Prioritiet 3: Innovatie stimuleren via vorming Prioriteit 4: Ervaring valoriseren Evenredige arbeidsdeelname Prioriteit 5: Ontslagen bedienden begeleiden en opleiden Prioriteit 6: Voor werkzoekenden (gelijke) kansen op tewerkstelling creëren (dankzij opleiding) en werkzoekenden toeleiden naar knelpuntfuncties (waarbij indien mogelijk werkzoekenden uit de risicogroepen herschoold worden voor deze knelpuntberoepen) Prioriteit 7: Voor jonge werkzoekenden extra kansen creëren op tewerkstelling dankzij aangepaste opleidingstrajecten Prioriteit 8: De bekendmaking van diverse acties bij de bedrijven (nog) verbeteren Prioriteit 9: Extra ondersteuning diversiteit Aansluiting onderwijs - arbeidsmarkt Prioriteit 10: Informeren over evoluties op de arbeidsmarkt binnen de sector Prioriteit 11: Opleidingskansen en bedrijfsstages voor leerkrachten 12

13 De arbeidsmarktrelevantie van de acties wordt bewaakt door: - de sociale partners, vertegenwoordigd in de Raad van Bestuur van Cevora, die de opportuniteit van elke actie beoordelen aan de hand van de hun eigen prioriteiten en bekommernissen. Deze sociale partners hebben een zeer goede voeling met de arbeidsmarkt. - een doorgedreven kwaliteitszorg, bekroond met ISO certificering, waarbij evaluaties van deelnemers (werknemers, werkzoekenden,...) en permanente bijsturing garant staan voor de relevantie van de acties - alle projectmedewerkers van Cevora via (een minimum aantal) bedrijfsbezoeken waarbij voeling gehouden wordt met de verwachtingen van bedrijven - de resultaatgerichtheid van de acties: het aantal deelnemers aan werknemersopleidingen, bijvoorbeeld, is gestaag gestegen gedurende de afgelopen jaren; om het met een bekende boutade te zeggen: 1 miljoen klanten moet je verdienen, elke dag opnieuw. Een aantal prioriteiten en acties hebben, een impact die thuishoort onder meer dan één van de drie peilers van het decreet op de sectorconvenants. Onderstaand schema geeft dit weer. Het verband tussen de opgesomde uitdagingen op de arbeidsmarkt en de verschillende acties wordt in de tweede tabel hieronder weergegeven. 13

14 5. Compatibiliteit met het decreet rond de sectorconvenants: de belangrijkste accenten bij de diverse acties PRIORITEIT ACTIE OMSCHRIJVING COMPETENTIE BELEID EVENREDIGE ARBEIDS DEELNAME AANSLUITING OND.- ARBEIDS MARKT 1 1 good practices aanreiken bij het uitwerken van een vormingsbeleid en X X competentie/talentmanagement 2 (financiële) steun bij opleidingen X X 3 ervaren medewerkers de competentie aanleren hoe ze hun knowhow X op een performante wijze kunnen doorgeven 2 1 een engagement tot het aanbieden van opleiding aan Vlaamse bedienden (incl. communicatie) 2 een aantrekkelijk opleidingsaanbod voortdurend aanpassen en X X X vernieuwen zodat de toegang tot opleiding voor alle bedienden, in het bijzonder uitvoerende bedienden en bedienden van KMO s, verzekerd kan worden. 3 basiscompetenties van werknemers bevorderen, met name de digitale X X vaardigheden 4 twee-, c.q. meertaligheid van werknemers bevorderen X X X 5 samenwerking met het volwassenonderwijs X X 6 samenwerking met opleidingsinstituten uit het hoger onderwijs (ICT) X X 7 samenwerking met VDAB, Syntra Vlaanderen en de regionale Syntra X centra 8 de toegang faciliteren tot beroepsgerichte opleidingen op eigen initiatief X X X van de werknemer 3 1 opleidingsaanbod creëren rond kennismanagement en innovatief X denken enerzijds en innoverende sectorspecifieke kennis en technieken anderzijds 4 1 de erkenning van competenties X X 5 1 begeleiding en bijscholing bij ontslag X X 6 1 vernieuwd aanbod aan opleidingstrajecten voor werkzoekenden met X X X bijzondere aandacht voor kansengroepen en knelpuntberoepen 2 toeleiding via opleiding van specifieke groepen zoals X X arbeidsgehandicapten en ex-gedetineerden naar de arbeidsmarkt 3 kwaliteit werkplekleren (bedrijfsstages) X X 4 stageplaatsen voor werkzoekenden die een VDAB opleiding volgen X X 5 mobiliteit van werkzoekenden over de regio s stimuleren via taalstages X X 6 ontwikkeling van performantere leertrajecten X X 7 1 evaluatie instroom jongeren X X 2 opleidingstrajecten ontwikkelen, die zich specifiek richten naar jeugdige X X X werklozen 8 1 de bekendmaking van diverse acties bij bedrijven nog verbeteren X X 9 1 promotie diversiteitsplannen X 2 acties ter ondersteuning van de inzetbaarheid van oudere werknemers X X 3 diversiteit in het Cevora opleidingsaanbod X X 4 ombudsman X 14

15 10 1 samenwerking met SERV over het in kaart brengen van beroepen X X 11 2 onderwijs informeren over arbeidsmarktevoluties participatie aan relevante sectorcommissies toegang leerkrachten en docenten tot tendens seminaries X X X X X X 2 extra bijscholingskansen voor leerkrachten X X 3 bedrijfsstages voor leerkrachten X 4 bijkomende inspanningen geleverd om bedrijven te ondersteunen bij X het aanbieden van kwaliteitsvolle leerwerkplaatsen. 5 De sociale partners ondersteunen in het bijzonder de geplande vernieuwing en herwaardering van de studierichting Kantoor. X 15

16 6. De prioriteiten en acties als antwoord op de geschetste uitdagingen PRIORITEIT ACTIE OMSCHRIJVING knelpunteconomie ouderen jongeren KMO aanpak Levenslang leren voor iedereen innovatie Inclusieve arbeidsmarkt 1 1 good practices aanreiken bij het uitwerken van een vormingsbeleid en competentie/talentmanagement X X X X X X 2 (financiële) steun bij opleidingen X X X 3 ervaren medewerkers de competentie aanleren hoe ze hun knowhow op een performante wijze kunnen X X X doorgeven 2 1 een engagement tot het aanbieden van opleiding aan Vlaamse bedienden (incl. communicatie) X X X X X X X 2 een aantrekkelijk opleidingsaanbod voortdurend aanpassen en vernieuwen zodat de toegang tot opleiding X X voor alle bedienden, in het bijzonder uitvoerende bedienden en bedienden van KMO s, verzekerd kan worden. 3 basiscompetenties van werknemers bevorderen, met name de digitale vaardigheden X X 4 twee-, c.q. meertaligheid van werknemers bevorderen X X X 5 samenwerking met het volwassenonderwijs X 6 samenwerking met opleidingsinstituten uit het hoger onderwijs (ICT) X X X X 7 samenwerking met VDAB, Syntra Vlaanderen en de regionale Syntra centra X X 8 de toegang faciliteren tot beroepsgerichte opleidingen op eigen initiatief van de werknemer X X 3 1 opleidingsaanbod creëren rond kennismanagement en innovatief denken enerzijds en innoverende X sectorspecifieke kennis en technieken anderzijds 4 1 de erkenning van competenties X X 5 1 begeleiding en bijscholing bij ontslag X X X X 6 1 vernieuwd aanbod aan opleidingstrajecten voor werkzoekenden met bijzondere aandacht voor X X kansengroepen en knelpuntberoepen 2 toeleiding via opleiding van specifieke groepen zoals arbeidsgehandicapten en ex-gedetineerden naar de X X arbeidsmarkt 3 kwaliteit werkplekleren (bedrijfsstages) X X 4 stageplaatsen voor werkzoekenden die een VDAB opleiding volgen X X 16

17 PRIORITEIT ACTIE OMSCHRIJVING knelpunteconomie ouderen jongeren KMO aanpak Levenslang leren voor iedereen innovatie Inclusieve arbeidsmarkt 5 mobiliteit van werkzoekenden over de regio s stimuleren via taalstages X X 6 ontwikkeling van performantere leertrajecten X 7 1 evaluatie instroom jongeren X X 2 opleidingstrajecten ontwikkelen, die zich specifiek richten naar jeugdige werklozen X X 3 herwaardering studierichting BSO Kantoor X X 8 1 de bekendmaking van diverse acties bij bedrijven nog verbeteren X 9 1 promotie diversiteitsplannen X 2 acties ter ondersteuning van de inzetbaarheid van oudere werknemers X X 3 diversiteit in het Cevora opleidingsaanbod X 4 ombudsman X 10 1 samenwerking met SERV over het in kaart brengen van beroepen X 11 1 onderwijs informeren over arbeidsmarktevoluties X X participatie aan relevante sectorcommissies toegang leerkrachten en docenten tot tendens seminaries 2 extra bijscholingskansen voor leerkrachten X X 3 bedrijfsstages voor leerkrachten X X 4 bijkomende inspanningen geleverd om bedrijven te ondersteunen bij het aanbieden van kwaliteitsvolle X X leerwerkplaatsen. 5 De sociale partners ondersteunen in het bijzonder de geplande vernieuwing en herwaardering van de studierichting Kantoor. X X X 17

18 PRIORITEITENFICHES Inleiding: kwaliteitszorg De kwaliteit van onderstaande acties wordt opgevolgd en verzekerd op basis van een aanpak, die gedetailleerd beschreven werd volgens ISO-normen. Nieuwe opleidingen bijvoorbeeld worden als pilootprojecten intensief opgevolgd (nazicht syllabus en didactisch materiaal, lesbezoeken, uitgebreide evaluatie met deelnemers en docenten, enz.). Eenmaal goedgekeurd worden vervolgens met het oog op de kwaliteitsbewaking steekproefsgewijs lesbezoeken (en evaluaties met deelnemers) voorzien. Een schriftelijke eindevaluatie door cursisten en docent gebeurt systematisch. De evaluatierapporten worden door Cevora nauwgezet opgevolgd en besproken met de docenten. 18

19 PRIORITEIT 1 Een opleidingscultuur bevorderen Motivatie Een goed competentiebeleid uitbouwen binnen een bedrijf vereist in vele gevallen ook een goed inzicht in hoe dit kan aangepakt worden. Cevora wil bedrijven helpen om werknemers degelijke opleidingskansen te bieden niet alleen door hen financieel te steunen, maar ook door hen de nodige knowhow bij te brengen. Cevora verwerkt de laatste tendensen, bijvoorbeeld op vlak van competentie- en talentmanagement, in deze begeleiding. Acties De sector engageert zich om de volgende concrete acties op te zetten om werk te maken van de gekozen prioriteiten: Actie 1: De sector zal haar bedrijven good practices aanreiken bij het uitwerken van een vormingsbeleid en competentie/talentmanagement Cevora biedt bedrijfsverantwoordelijken de mogelijkheid praktisch bruikbare knowhow te verwerven voor het uitbouwen van een opleidingsaanpak binnen het bedrijf, met o.a. aandacht voor het uitwerken van een globaal opleidingsplan en POP s. De pragmatische aanpak houdt rekening met de realiteit van een KMO-omgeving. Het aanbod betreffende opleidingsbeleid wordt immers speciaal ingericht voor KMO-bedrijfsleiders, (beginnende) opleidingsverantwoordelijken en lijnmanagers. Ze leren de opleidingsbehoeften van hun personeel te bepalen en een opleidingsplan uit te werken. Na het volgen van deze opleidingen kan een bedrijf extra ondersteuning krijgen voor specifieke opleidingsproblemen. Bij deze opleidingen wordt extra aandacht gegeven aan de invalshoek van het talentmanagement, een benadering die werknemers extra kansen geeft bij hun (loopbaan)ontwikkeling. Het bestaande handboek en de e-learningcursus zullen grondig geëvalueerd en herwerkt worden rekening houdende met de recentste inzichten op vlak van competentiemanagement, talentmanagement, het hanteren van persoonlijke ontwikkelingsplannen. Bijzondere aandacht zal uitgaan naar het herkennen, stimuleren en aansturen van vormen van informeel leren, dat in alle bedrijven, maar in het bijzonder in KMO s, een belangrijke impact heeft. Op basis van de bestaande beroepsprofielen (zie ook actie 4.1: samenwerking i.v.m. Competent) zullen handige checklists uitgewerkt worden om competenties van medewerkers in kaart te brengen. De studiedienst van Cevora zal ter ondersteuning van dit aanbod tools voor loopbaan- en competentiemanagement in bedrijven in kaart brengen (ESF-voorstel voor een joint development met een partner uit het buitenland). Partners: experten 19

20 Timing: duurtijd convenant Beoogde sectorale doelstelling Cevora beoogt jaarlijks de organisatie van volgende trajecten: Opleidingen organiseren met resultaat (incl. e-traject): 80 deelnemers Praktisch competentie/talentmanagement : 30 deelnemers Waarom en hoe een POP opstellen : 30 deelnemers Extra toelichting De behoefte aan dergelijk ondersteunend aanbod volgt ondermeer uit de keuze van de sociale partners om in de CAO een opleidingsengagement vast te leggen. Opdat deze maatregel zijn effect niet zou missen, wordt via deze opleidingen aan bedrijfsverantwoordelijken toegelicht hoe je de ontwikkeling en organisatie van een opleidingsaanbod voor de werknemers uit het eigen bedrijf best aanpakt. Voor de ontwikkeling en bijsturing, c.q. de herwerking van dit opleidingsaanbod wordt beroep gedaan op diverse informatiebronnen: vakliteratuur, gesprekken met experten (in de eerste plaats de eigen docenten), tendensseminaries, evaluaties van de reeds georganiseerde opleidingen, gesprekken met deelnemers, bedrijfsbezoeken, enz. De sectorconsulenten verzorgen niet zelf deze opleidingen. Daarvoor wordt samengewerkt met specialisten. Actie 2: De sector zal (financiële) steun geven aan ondernemingen die een opleidingsplan opgesteld hebben Het ANPCB heeft een systeem van sectorale opleidingscheques uitgebouwd (zowel voor bedrijven als voor bedienden). Bedrijven dienen voor de duurtijd van de lopende CAO een opleidingsplan op te stellen om te kunnen genieten van deze financiële steun. Voor bedrijven, in het bijzonder KMO s, die geen ervaring hebben met het uitwerken van een uitgebreid opleidingsplan; wordt een eenvoudig in te vullen model ter beschikking gesteld, het zogenaamde suppletief ANPCB-opleidingsplan (herwerkt voor ) Bedrijven die opleiding organiseren voor hun bedienden krijgen via Cevora 40 euro per bediende per opleidingsdag en 80 euro voor 45-plussers. Dit is een positieve stimulans om 45-plussers te laten deelnemen aan vorming. Het maximale bedrag aan opleidingspremies dat een bedrijf kan ontvangen, wordt voor verhoogd met 50% tot 1,5 x de jaarlijkse bijdrage van de onderneming aan de sector ( = 0,21% van de bruto loonmassa). Voor bedrijven met een kleine bijdrage ligt de limiet op euro per jaar. Daarnaast kunnen bedrijven via Cevora genieten van prijsreducties bij een 100-tal vormingsinstellingen. Deze instellingen en hun aanbod worden in een overzichtelijke brochure voorgesteld aan alle bedrijven met een geregistreerd opleidingsplan. (Actie Formstimul ) Betrokken partners: geen 20

21 Timing: looptijd CAO Beoogde jaarlijkse sectorale doelstelling Steun voor bedienden ( opleidingsdagen) Aantal geregistreerde opleidingsplannen: 3.500, waarvan 80% in bedrijven tot 100 werknemers Extra toelichting Een toelichting over het belang van opleiding, tips rond hoe je opleidingsbehoeften detecteert, de registratieprocedure van de opleidingsplannen en alle nuttige formulieren, incl. het suppletief opleidingsplan, vinden de bedrijven op de website van het Sociaal Fonds van het ANPCB ( waarnaar tevens verwezen wordt op de website van Cevora. Bedrijven krijgen over deze registratieprocedure ook een brief toegestuurd. De sociale partners informeren via hun eigen kanalen hun leden. Naar aanleiding van bedrijfsbezoeken of concrete vragen van bedrijven wordt door Cevora eveneens informatie verstrekt. Actie 3: De sector zal de opleidingscapaciteit binnen ondernemingen verhogen door ervaren medewerkers de competentie aan te leren hoe ze hun knowhow op een performante wijze kunnen doorgeven Het vormingsfonds Cevora biedt (ervaren) bedrijfsmedewerkers de mogelijkheid praktisch bruikbare competenties te verwerven voor het doorgeven van hun kennis en vaardigheden via training en/of coaching. Tevens zal het houden van functionerings- (c.q. ontwikkelings of loopbaangesprekken ) ondersteund worden. (Zie ook de specifieke initiatieven rond loopbaangesprekken voor oudere werknemers in actie 9.2) Betrokken partners: zelfstandige experten, privé-opleidingsinstellingen Timing: looptijd convenant Beoogde jaarlijkse sectorale doelstelling Cevora beoogt de organisatie van volgende trajecten: - Train de trainer (en workshops): 200 deelnemers - Peter-/meterschap: ook in uw bedrijf? en Uw rol als peter/meter : 40 deelnemers - Onthaal van nieuwe medewerkers: 15 deelnemers - Coachen van een team (commerciële) medewerkers : 30 deelnemers - Functioneringsgesprekken voorbereiden/voeren: 250 deelnemers 21

22 PRIORITEIT 2 Levenslang leren voor elke bediende van het ANPCB stimuleren en mogelijk maken Motivatie In een periode waarin werkgevers zware inspanningen moeten leveren om hun bedrijven rendabel te houden is het bij vele bedrijven geen evidentie dat het personeel opleidingskansen krijgt. Het initiatief van de sociale partners om ook naar aanleiding van de recentste onderhandelingen toch via CAO het recht op opleiding opnieuw te bevestigen, heeft dan ook een zeer belangrijke impact op minstens twee van de peilers uit het decreet met betrekking tot het sectorconvenant: de versterking van het competentiebeleid en evenredige arbeidsdeelname. De sociale partners beperken zich hier echter niet toe. Ze wensen bedrijven tevens te helpen om op een kwaliteitsvolle wijze dit engagement waar te maken. Dit doen ze o.a. door een degelijk en laagdrempelig opleidingsaanbod voor de sector te organiseren. Hierbij is bijzondere aandacht voor een aantal basisvaardigheden, die essentieel zijn voor bediendeberoepen: informatica- en talenkennis. Acties De sector engageert zich om de volgende concrete acties op te zetten om werk te maken van de gekozen prioriteiten: Actie 1: De sector continueert via CAO de verplichting voor elke werkgever om elke bediende over een periode van 2 jaren ( ) 4 dagen opleiding tijdens de arbeidstijd aan te bieden. Tevens wordt voor elke werknemer voor dezelfde periode het recht gecontinueerd op een aanvullende (vijfde) opleidingsdag buiten arbeidstijd en via het opleidingsaanbod van Cevora Dit opleidingsengagement is van toepassing op meer dan Vlaamse bedienden. De CAO houdt de mogelijkheid in werknemers meer of minder dagen toe te kennen in functie van de noodwendigheden van het bedrijf, mits hierover een akkoord bestaat tussen de sociale partners en mits het totaal aantal deelnemersdagen niet te verminderen. Betrokken partners: AOD: zelfstandige experten, privé-opleidingsinstellingen Timing: looptijd CAO ( ) Beoogde jaarlijkse sectorale doelstelling Aanvullende opleidingsdag: 450 deelnemers 22

23 Extra toelichting Concrete vragen in verband met het opleidingsaanbod van Cevora en diverse ondersteunende acties (premies, Formstimul, ) worden door Cevora beantwoord, al dan niet tijdens een bedrijfsbezoek. Toelichting over de CAO zelf gebeurt enkel via de sociale partners, hun organisaties en vertegenwoordigers. Cevora zal bij vragen over de CAO doorverwijzen naar de sociale partners. Deze informeren op eigen initiatief via hun eigen kanalen hun leden. Een toelichting over het belang van opleiding en tips over hoe je opleidingsbehoeften detecteert, vinden de bedrijven op de website van het Sociaal Fonds van het ANPCB ( waarnaar tevens verwezen wordt op de website van Cevora. De communicatie over het recht op een aanvullende opleidingsdag gebeurt in de eerste plaats via de sociale partners. Zij verspreiden hierover o.a. een brochure met een toelichting en een overzicht van het aanbod. Daarnaast wordt de informatie over dit aanbod via de website van Cevora bekend gemaakt. Actie 2: De sector zal de organisatie van een aantrekkelijk opleidingsaanbod blijven verzekeren en voortdurend aanpassen en vernieuwen zodat de toegang tot performante, actuele opleidingen voor alle bedienden, in het bijzonder uitvoerende bedienden en bedienden van KMO s, verzekerd wordt Cevora heeft een uitgebreid kosteloos vormingsaanbod voor de bedrijven en bedienden van de sector. Inschrijven op dit opleidingsaanbod gebeurt uitsluitend via de werkgever. Aan ondernemingen die een opleidingsplan hebben geregistreerd biedt Cevora de mogelijkheid om deze opleidingen in company te organiseren. Het niet-betalend karakter van de opleidingen waarborgt een lage toegangsdrempel zodat alle bedrijven en bedienden van vorming kunnen genieten. Dit neemt niet weg dat de opleidingen moeten voldoen aan een hoge kwaliteitsnorm, zoals bepaald in het ISOcertificaat. Cevora besteedt veel aandacht aan vernieuwing van het vormingsaanbod (rekening houdend met evoluties, ontwikkelingen, innovaties en een analyse van de ingediende opleidingsplannen) en aan de leermethodes. Afstandsleren of een combinatie van afstandsleren en klassikale opleiding laten toe om méér ANPCB-bedienden te bereiken en om competentiepakketten aan te bieden die niet samengevat kunnen worden in een korte klassikale opleiding. Vorming moet immers verzoenbaar zijn met de arbeidsorganisatie. Betrokken partners: zelfstandige experten, privé-opleidingsinstellingen, VDAB, Syntra, volwassenonderwijs, Timing: looptijd convenant Beoogde jaarlijkse sectorale doelstelling Aanbod van zo n 750 opleidingsthema s Opleidingen voor jaarlijks werknemers, waarbij: o deelnemers geen hoger onderwijs genoten hebben o deelnemers ouder zijn dan 45 jaar (7.000 ouder dan 50) o deelnemers van allochtone afkomst zijn 23

Sectorconvenant tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de naam sector (PC sector)

Sectorconvenant tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de naam sector (PC sector) Sectorconvenant 2013-2014 tussen de Vlaamse Regering en de sociale partners van de naam sector (PC sector) Tussen de Vlaamse Regering, hierbij vertegenwoordigd door: De heer Philippe Muyters, Vlaams minister

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

HET ANPCB IN EEN NOTENDOP

HET ANPCB IN EEN NOTENDOP HET ANPCB IN EEN NOTENDOP (4 e trimester 2011) Het ANPCB in een notendop Het ANPCB in een notendop (4 e trimester 2011) Het ANPCB 1 Ondernemingen Bedienden Elke 9 uur was het ANPCB een onderneming rijker!

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

HET ANPCB IN EEN NOTENDOP

HET ANPCB IN EEN NOTENDOP HET ANPCB IN EEN NOTENDOP (4 e trimester 2012) Het ANPCB in een notendop Aantal ondernemingen en bedienden: 2007 2012 2007 2008 2009 2010 2011 2012 55.924 55.413 54.746 54.783 55.721 55.176 406.021 413.356

Nadere informatie

HET A(N)PCB IN EEN NOTENDOP BASIS (4 e TRIMESTER 2014)

HET A(N)PCB IN EEN NOTENDOP BASIS (4 e TRIMESTER 2014) HET A(N)PCB IN EEN NOTENDOP BASIS (4 e TRIMESTER 2014) HET A(N)PCB IN EEN NOTENDOP Aantal ondernemingen en bedienden: 2009 2014 2009 2010 2011 2012 2013 2014 54.746 54.783 55.721 55.176 54.844 54.217

Nadere informatie

1. Graag had ik volgende gegevens ontvangen betreffende de arbeidsmigratie in de social profit:

1. Graag had ik volgende gegevens ontvangen betreffende de arbeidsmigratie in de social profit: SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 242 van GRIET COPPÉ datum: 20 januari 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Buitenlandse werkkrachten - Zorgsector Op mijn schriftelijke

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE en SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Goedkeuring van 1 addendum bij de sectorconvenant Transport en logistiek en Grondafhandeling op Luchthavens

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

HET APCB IN EEN NOTENDOP. BASIS (4 e TRIMESTER 2015)

HET APCB IN EEN NOTENDOP. BASIS (4 e TRIMESTER 2015) HET APCB IN EEN NOTENDOP BASIS (4 e TRIMESTER 2015) HET APCB IN EEN NOTENDOP 1 Aantal ondernemingen en bedienden: 2010 2015 2010 2011 2012 2013 2014 2015 54.783 55.721 55.176 54.844 54.217 52.623 404.451

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Nieuw loopbaanakkoord zet de stap naar maatwerk

Nieuw loopbaanakkoord zet de stap naar maatwerk PERSBERICHT VLAAMS MINISTER-PRESIDENT KRIS PEETERS VLAAMS VICE-MINISTER-PRESIDENT INGRID LIETEN VLAAMS MINISTER VAN WERK PHILIPPE MUYTERS SERV-voorzitter KAREL VAN EETVELT SERV-ondervoorzitter ANN VERMORGEN

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. Bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. Bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum Bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

DEPARTEMENT WERK EN SOCIALE ECONOMIE. Kerncijfers Vergrijzing en Werkzaamheid Versie 20 juni 2013

DEPARTEMENT WERK EN SOCIALE ECONOMIE. Kerncijfers Vergrijzing en Werkzaamheid Versie 20 juni 2013 DEPARTEMENT WERK EN SOCIALE ECONOMIE Kerncijfers Vergrijzing en Werkzaamheid Versie 20 juni 2013 1 De arbeidsmarkt wordt krapper: alle talent is nodig Evolutie van de vervangingsgraad (verhouding 15-24-jarigen

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

ADVIES I.V.M. HET POSITIEF ACTIEPLAN ALLOCHTONEN EN ARBEIDSGEHANDICAPTEN 2002

ADVIES I.V.M. HET POSITIEF ACTIEPLAN ALLOCHTONEN EN ARBEIDSGEHANDICAPTEN 2002 ADVIES I.V.M. HET POSITIEF ACTIEPLAN ALLOCHTONEN EN ARBEIDSGEHANDICAPTEN 2002 Brussel, 13 februari 2002 2. Op 4 januari 2002 vroeg de heer Van Grembergen, Vlaams minister van Binnenlandse Aangelegenheden,

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

LOGOS is het vormingsfonds van het Paritair Comité 226 voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de logistiek.

LOGOS is het vormingsfonds van het Paritair Comité 226 voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de logistiek. LOGOS is het vormingsfonds van het Paritair Comité 226 voor de bedienden uit de internationale handel, het vervoer en de logistiek. Wij focussen op opleiding, tewerkstelling en competentiebeleid, om toekomstige

Nadere informatie

Leren. Werkervaring & Werkplekleren. 27 november 2012 29-5-2013. Wat is werkplekleren?

Leren. Werkervaring & Werkplekleren. 27 november 2012 29-5-2013. Wat is werkplekleren? Werkervaring & Werkplekleren 27 november 2012 Wat is werkplekleren? Leren Op de werkplek (productieomgeving) Gestructureerd en systematisch (met opleidingsplan) Situatiegebonden maar leidt naar overdraagbare

Nadere informatie

Financiering van demografieplannen

Financiering van demografieplannen Financiering van demografieplannen CAO gesloten op 20 april 2016 in het Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid betreffende de financiering van demografieplannen binnen sector van de chemie, kunststoffen

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

nr. 703 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 12 september 2016 aan PHILIPPE MUYTERS Activering 50-plussers - Stand van zaken

nr. 703 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 12 september 2016 aan PHILIPPE MUYTERS Activering 50-plussers - Stand van zaken SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 703 van MIRANDA VAN EETVELDE datum: 12 september 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Activering 50-plussers - Stand van zaken Het inschakelen

Nadere informatie

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW

JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW JAARACTIEPLAN Sept 2015 Aug 2016 RTC Vlaams-Brabant VZW Periode 1 september 2015-31 augustus 2016 Goedgekeurd door de Raad van Bestuur op 17/06/2015 1 Inleiding RTC Vlaams-Brabant vzw wil, net als zijn

Nadere informatie

Financiering van demografieplannen

Financiering van demografieplannen Financiering van demografieplannen CAO gesloten op 19 oktober 2016 in het Paritair Comité voor de scheikundige nijverheid betreffende de financiering van demografieplannen binnen sector van de chemie,

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Financiering van demografieplannen

Financiering van demografieplannen Financiering van demografieplannen CAO gesloten op 18 oktober 2016 in het Paritair Comité voor de bedienden uit de scheikundige nijverheid betreffende de financiering van demografieplannen binnen sector

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

c) Hoe evalueert de minister deze taalopleidingen? Hoe loopt de geïntegreerde aanpak?

c) Hoe evalueert de minister deze taalopleidingen? Hoe loopt de geïntegreerde aanpak? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 370 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 17 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Sluitend taalbeleid De lage werkzaamheid van

Nadere informatie

Diversiteit op de werkvloer 30 APRIL

Diversiteit op de werkvloer 30 APRIL Diversiteit op de werkvloer 30 APRIL EU doelstellingen voor 2020 Werkgelegenheid voor 75 % van de bevolking tussen 20 en 64 jaar Daling van het percentage inzake vroegtijdige schoolverlating tot minder

Nadere informatie

1algemeen overzicht deel van het anpcb

1algemeen overzicht deel van het anpcb 1algemeen overzicht deel van het anpcb inhoud Inhoudstafel Inhoudstafel udstafel Inleiding 9 Inleiding...9 Methodologisch 10 Methodologisch...10 Deel 1 Algemeen overzicht van het aantal ondernemingen en

Nadere informatie

Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden. Focus op. Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen

Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden. Focus op. Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen Kunnen kansengroepen de krapte doen vergeten? Steve Vanhorebeek. Enkele cijfers Vaststellingen en antwoorden Jobkanaal Diversiteitsplannen Jobcoaching IBO Financiële tewerkstellingsmaatregelen Focus op

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

nr. 357 van LYDIA PEETERS datum: 15 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Jeugdwerkloosheid - Stand van zaken trajecten

nr. 357 van LYDIA PEETERS datum: 15 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS Jeugdwerkloosheid - Stand van zaken trajecten SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 357 van LYDIA PEETERS datum: 15 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Jeugdwerkloosheid - Stand van zaken trajecten Op pagina

Nadere informatie

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN DECREET. van de heer Marc Olivier c.s. houdende invoering van een recht op opleiding voor structureel werklozen

VLAAMS PARLEMENT VOORSTEL VAN DECREET. van de heer Marc Olivier c.s. houdende invoering van een recht op opleiding voor structureel werklozen Stuk 1025 (1997-1998) Nr. 1 VLAAMS PARLEMENT Zitting 1997-1998 29 april 1998 VOORSTEL VAN DECREET van de heer Marc Olivier c.s. houdende invoering van een recht op opleiding voor structureel werklozen

Nadere informatie

Aanbeveling. van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit

Aanbeveling. van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit Brussel, 5 maart 2004 050304_Aanbeveling_wg_bouw_mbt_diversiteit Aanbeveling van de werkgroep bouw van de sectoriële commissie hout en bouw Bedrijfsoverschrijdende projecten m.b.t. diversiteit INHOUD INHOUD...

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent

Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent BIJLAGE Bijlage nr. 1 Fiches Titel initiatief: Initiatiefnemer: Opleiding en werkervaring aanvullende thuiszorg vzw Aksent Projectomschrijving Het project wordt opgenomen binnen volgende strategische en

Nadere informatie

SECTORCONVENANTS GENERATIE Inhoudelijk kader - krijtlijnen

SECTORCONVENANTS GENERATIE Inhoudelijk kader - krijtlijnen SECTORCONVENANTS GENERATIE 2018-2019 Inhoudelijk kader - krijtlijnen Decretale basis Inhoudelijke krijtlijnen bouwen verder op de huidige generatie sectorconvenants 2016-2017 Drie decretale thema s blijven

Nadere informatie

Diversiteitsplannen. Maatregel

Diversiteitsplannen. Maatregel Diversiteitsplannen Maatregel Met de subsidiëring en ondersteuning van diversiteitsplannen moedigt de Vlaamse Overheid, ondernemingen en organisaties aan om werk te maken van een divers personeelsbeleid.

Nadere informatie

I B O. Een werknemer op maat gemaakt. 1. IBO = training-on-the-job. IBO = 'werkplekleren' IBO = 'een werknemer op maat'

I B O. Een werknemer op maat gemaakt. 1. IBO = training-on-the-job. IBO = 'werkplekleren' IBO = 'een werknemer op maat' I B O Een werknemer op maat gemaakt Eén van de kernopdrachten van de VDAB bestaat uit het verstrekken van opleiding. Het tekort aan specifiek geschoold personeel en de versnelde veranderingen in de werkomgeving

Nadere informatie

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING

NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING DE VLAAMSE MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE en SPORT NOTA AAN DE VLAAMSE REGERING Betreft: - Sectorconvenant in het raam van het Vlaamse werkgelegenheidsbeleid - Goedkeuring van 1 nieuwe sectorconvenant

Nadere informatie

ACTUELE BELEIDSKADER VOOR SECTORCONVENANTS. Contactdag Levenslang Leren

ACTUELE BELEIDSKADER VOOR SECTORCONVENANTS. Contactdag Levenslang Leren ACTUELE BELEIDSKADER VOOR SECTORCONVENANTS Contactdag Levenslang Leren Wat zijn sectorconvenants? De sectorconvenants zijn protocols van samenwerking tussen de sectoren (sectorale sociale partners) en

Nadere informatie

TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001

TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001 TRAINING & OPLEIDING Opleidingen in de lift: + 25% in 2001 Training en opleiding (T&O) van werkzoekenden en werknemers is één van de kerntaken van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding

Nadere informatie

Werken aan Werkbaarheid - Voedingsindustrie. Henk Dejonckheere Directeur IPV 18 maart 2014

Werken aan Werkbaarheid - Voedingsindustrie. Henk Dejonckheere Directeur IPV 18 maart 2014 Werken aan Werkbaarheid - Voedingsindustrie Henk Dejonckheere Directeur IPV 18 maart 2014 Voedingsindustrie stabiele factor in industrie IPV van Sectorfonds naar Personeelsadviseur Werken aan Werkbaarheid

Nadere informatie

DE OVEREENKOMST. en mediarte.be,...vertegenwoordigd door...

DE OVEREENKOMST. en mediarte.be,...vertegenwoordigd door... Samenwerkingsovereenkomst VDAB mediarte.be 2013-2014 DE OVEREENKOMST Tussen De Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding, publiekrechtelijk vormgegeven extern verzelfstandigd agentschap

Nadere informatie

Advies. Ervaringsfonds - aanvraagprocedures. Brussel, 6 juli 2015

Advies. Ervaringsfonds - aanvraagprocedures. Brussel, 6 juli 2015 Advies Brussel, 6 juli 2015 SERV_Raad_20150706_aanvraagprocedures_ervaringsfonds_adv Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen Wetstraat 34-36, 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@serv.be www.serv.be Adviesvraag:

Nadere informatie

WERK MAKEN VAN WERK IN DE ZORGSECTOR HASSELT EXPERTENSTUURGROEP SPEERPUNT ZORGECONOMIE

WERK MAKEN VAN WERK IN DE ZORGSECTOR HASSELT EXPERTENSTUURGROEP SPEERPUNT ZORGECONOMIE WERK MAKEN VAN WERK IN DE ZORGSECTOR HASSELT EXPERTENSTUURGROEP SPEERPUNT ZORGECONOMIE Filip Van Laecke Raadgever Vlaams Minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin Jo Vandeurzen Situatieschets social

Nadere informatie

Individuele beroepsopleiding (in een onderneming) (IBO) - Aanwervingen en stopzettingen tweede kwartaal 2017

Individuele beroepsopleiding (in een onderneming) (IBO) - Aanwervingen en stopzettingen tweede kwartaal 2017 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 702 van EMMILY TALPE datum: 5 juli 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Individuele beroepsopleiding (in een onderneming) (IBO) - Aanwervingen

Nadere informatie

Expresso. 4 opleidingsdagen. voor elke bediende: de troef voor jouw toekomst!

Expresso. 4 opleidingsdagen. voor elke bediende: de troef voor jouw toekomst! Expresso 4 opleidingsdagen voor elke bediende: de troef voor jouw toekomst! Edito Opleiding: een ver-van-mijn-bedshow? Niet in het PC 218! De BBTK is ervan overtuigd dat permanente vorming één van de oplossingen

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Reflectiegesprek: toekomstbeelden

Reflectiegesprek: toekomstbeelden 1 Reflectiegesprek: toekomstbeelden 1. Mastercampussen: nog sterkere excellente partnerschappen in gezamenlijke opleidingscentra (VDAB West-Vlaanderen) 2. Leertijd+: duaal leren van de toekomst (Syntra

Nadere informatie

Talent behouden en opleiden. Fanny Dhondt St-Luc Labels & Packaging Mieke Demeester VDAB

Talent behouden en opleiden. Fanny Dhondt St-Luc Labels & Packaging Mieke Demeester VDAB Talent behouden en opleiden Fanny Dhondt St-Luc Labels & Packaging Mieke Demeester VDAB Familiale drukkerij, gevestigd in Nazareth 2 vestigingen, elk gespecialiseerd in 1 marktsegment 4 afdelingen: administratie,

Nadere informatie

Diversiteitsplannen. Maatregel. Impact van de maatregel

Diversiteitsplannen. Maatregel. Impact van de maatregel Diversiteitsplannen Maatregel Met de subsidiëring en ondersteuning van diversiteitsplannen moedigt de Vlaamse Overheid, ondernemingen en organisaties aan om werk te maken van een divers personeelsbeleid.

Nadere informatie

nr. 349 van EMMILY TALPE datum: 13 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VDAB - Taalcursussen

nr. 349 van EMMILY TALPE datum: 13 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VDAB - Taalcursussen SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 349 van EMMILY TALPE datum: 13 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Taalcursussen Voor bijna een kwart van de vacatures

Nadere informatie

Aan de slag met diversiteit

Aan de slag met diversiteit Aan de slag met diversiteit Het Vlaamse diversiteitsbeleid heeft als doel een open arbeidsmarkt te creëren met gelijke kansen voor iedereen. Speciale aandacht gaat daarbij uit naar groepen die relatief

Nadere informatie

SECTORFOTO 2012 ELEKTRICIENS

SECTORFOTO 2012 ELEKTRICIENS SECTORFOTO 2012 ELEKTRICIENS Synthese De sector van de elektriciens telde in het tweede kwartaal van 2010 15.171 loontrekkenden in Vlaanderen. Over alle sectoren heen waren op dat moment 2.083.512 loontrekkenden

Nadere informatie

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179-

Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- Vlaams Parlement - Vragen en Antwoorden - Nr.8 - Mei 2008-179- VLAAMS PARLEMENT SCHRIFTELIJKE VRAGEN FRANK VANDENBROUCKE VICEMINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN WERK, ONDERWIJS

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

Sterk door overleg. Adviesfunctie

Sterk door overleg. Adviesfunctie De Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (SERV) brengt de Vlaamse werkgevers- en werknemersorganisaties samen voor overleg en advies over tal van Vlaamse beleidsthema s. De sociale partners adviseren

Nadere informatie

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity Randstad Diversity voor een succesvol diversiteitsbeleid www.randstad.be/diversity inhoud Randstad en diversiteit Wat is diversiteit? Waarom diversiteit? Onze dienstverlening Coaching 22 Consulting onze

Nadere informatie

Opleidings- en begeleidingscheques

Opleidings- en begeleidingscheques Opleidings- en begeleidingscheques De Maatregel Om werknemers ertoe aan te zetten een leven lang te leren, draagt de Vlaamse overheid financieel een steentje bij. Sinds september 2003 1 kunnen werknemers

Nadere informatie

Activiteitenverslag 2013

Activiteitenverslag 2013 Activiteitenverslag 213 Algemene Vergadering 6 juni 214 een initiatief van 1 Agenda Doelpubliek & bereik Activiteiten Coachen, Adviseren en Begeleiden Opleiding werknemers Zoekopdrachten Opleiding werkzoekenden

Nadere informatie

Collectieve arbeidsovereenkomst van 18 januari 2016 betreffende het sectorakkoord 2015-2016

Collectieve arbeidsovereenkomst van 18 januari 2016 betreffende het sectorakkoord 2015-2016 PARITAIR COMITÉ VOOR HET VERZEKERINGSWEZEN (PC 306) Collectieve arbeidsovereenkomst van 18 januari 2016 betreffende het sectorakkoord 2015-2016 Inhoudstafel 1. Toepassingsgebied 2. Vastheid van betrekking

Nadere informatie

Evaluatie Loopbaan- en Diversiteitsplannen (LDP)

Evaluatie Loopbaan- en Diversiteitsplannen (LDP) Evaluatie Loopbaan- en Diversiteitsplannen (LDP) Viona-studieopdracht WSE Arbeidsmarktcongres 11 februari 2015 Daphné Valsamis & An De Coen Agenda Methodologie Wat is een LDP? 10 vaststellingen uit het

Nadere informatie

d) Hoeveel werkzoekenden hebben deze sessies gevolgd de afgelopen drie jaar?

d) Hoeveel werkzoekenden hebben deze sessies gevolgd de afgelopen drie jaar? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 551 van EMMILY TALPE datum: 4 mei 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Raadpleging website en vacaturedatabank 1. In antwoord

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor de begroting, gegeven op xxx;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor de begroting, gegeven op xxx; Besluit van de Vlaamse Regering houdende diverse wijzigingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2008 betreffende de professionele integratie van personen met een arbeidshandicap DE VLAAMSE

Nadere informatie

SECTORFOTO Verhuissector 2008 DEpaRTEmEnT WERk En SOCialE ECOnOmiE

SECTORFOTO Verhuissector 2008 DEpaRTEmEnT WERk En SOCialE ECOnOmiE SECTORFOTO Verhuissector 2008 Departement Werk en Sociale Economie Colofon Samenstelling: Vlaamse overheid Beleidsdomein Werk en Sociale Economie Departement Werk en Sociale Economie Koning Albert II-laan

Nadere informatie

Diversiteitsplannen. Volgende tabel geeft een beknopt overzicht van de soorten loopbaan- en plannen (LDP s). SUBSIDIE LOOPTIJD VOOR WIE

Diversiteitsplannen. Volgende tabel geeft een beknopt overzicht van de soorten loopbaan- en plannen (LDP s). SUBSIDIE LOOPTIJD VOOR WIE Diversiteitsplannen Maatregel Met een Loopbaan- en diversiteitsplan worden ondernemingen, organisaties en lokale besturen ondersteund om werk te maken van een loopbaan-en diversiteitsbeleid. Bijzondere

Nadere informatie

HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN!

HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN! PERSDOSSIER PRIMEUR: EEN JOB VOOR 12 MAANDEN VOOR DE MEEST KWETSBARE BRUSSELSE JONGEREN HET BRUSSELS GEWEST ONDERTEKENT DE EERSTE INSCHAKELINGSCONTRACTEN! KABINET VAN MINISTER GOSUIN 13/07/2016 Inhoud

Nadere informatie

6/10/14. De arbeidsmarkt 3.0 FONS LEROY GEDELEGEERD BESTUURDER VDAB

6/10/14. De arbeidsmarkt 3.0 FONS LEROY GEDELEGEERD BESTUURDER VDAB De arbeidsmarkt 3.0 FONS LEROY GEDELEGEERD BESTUURDER VDAB 2 1 3 Werk in een veranderende wereld 4 VUCA Volatile Uncertain Complex Ambiguous Uitdagingen op de Arbeidsmarkt 2 EU doelstellingen voor 2020!

Nadere informatie

INHOUDSTAFEL. Afdeling 1: Ontslag wegens technische redenen van arbeidsorganisatie Artikel 8

INHOUDSTAFEL. Afdeling 1: Ontslag wegens technische redenen van arbeidsorganisatie Artikel 8 19.9.2011 PARITAIR COMITÉ VOOR HET VERZEKERINGSWEZEN INHOUDSTAFEL PROTOCOL VAN SECTORAKKOORD 2011-2012 Hoofdstuk 1: Toepassingsgebied Artikel 1 Hoofdstuk 2: Koopkracht Afdeling 1: Voor 2011 Artikel 2:

Nadere informatie

Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector. Een aanpak in de breedte en in de diepte

Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector. Een aanpak in de breedte en in de diepte Initiatieven om de insluiting te bevorderen in de bouwsector Een aanpak in de breedte en in de diepte Een beeld van de bouwsector De sector in aantallen 160.000 bouwvakarbeiders 30.000 ondernemingen Typische

Nadere informatie

Studiedag ACV Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Gent, 25 oktober Stand van zaken in de overheid. Eva Platteau - KU Leuven

Studiedag ACV Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Gent, 25 oktober Stand van zaken in de overheid. Eva Platteau - KU Leuven Studiedag ACV Leeftijdsbewust Personeelsbeleid Gent, 25 oktober 2012 Stand van zaken in de overheid Eva Platteau - KU Leuven Inhoud Perspectief van de overheid (als werkgever) Cijfermateriaal: vergrijzing

Nadere informatie

Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 2004/ 2013

Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 2004/ 2013 Profiel van de UVW-WZ: vergelijking 24/ 213 Dienst Studies Studies@rva.be Inhoudstafel: 1 INLEIDING 1 2 METHODOLOGIE 1 3 PROFIEL VAN DE UVW-WZ IN 24 EN IN 213 VOLGENS HET GEWEST 2 3.1 De -5-jarigen die

Nadere informatie

VR 2016 0403 DOC.0198/19

VR 2016 0403 DOC.0198/19 VR 2016 0403 DOC.0198/19 SECTORCONVENANT 2016-2017 AFGESLOTEN TUSSEN DE VLAAMSE REGERING EN DE SOCIALE PARTNERS VAN DE SECTOR VAN HET APCB (PC 200) Tussen de Vlaamse Regering, hierbij vertegenwoordigd

Nadere informatie

Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1

Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1 Geef een jongere een kans met een instapstage, omdat instappen werkt, 1 infodocument werkgever 2015 Wil je een schoolverlater zonder diploma secundair onderwijs kansen bieden om onze sector te leren kennen

Nadere informatie

Sinds 1 januari 2014 is het Vlaamse Gewest bevoegd voor de dienstencheques aangekocht in Vlaanderen.

Sinds 1 januari 2014 is het Vlaamse Gewest bevoegd voor de dienstencheques aangekocht in Vlaanderen. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 636 van GRIET COPPÉ datum: 5 juli 2016 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Dienstencheques - Profiel gebruikers Sinds 1 januari 2014 is het

Nadere informatie

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld?

1. Op welke manier wordt deze samenwerking tussen steden/gemeenten, de VDAB en de bouwsector concreet ingevuld? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 420 van JAN HOFKENS datum: 6 maart 2015 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT VDAB - Samenwerkingsverband BouwKan met bouwsector De bestaande

Nadere informatie

Vacatures VDAB - Gevolgen van een mogelijke schrapping van het theoretisch rijexamen via de middelbare school

Vacatures VDAB - Gevolgen van een mogelijke schrapping van het theoretisch rijexamen via de middelbare school SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 694 van EMMILY TALPE datum: 3 juli 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT Vacatures VDAB - Gevolgen van een mogelijke schrapping van het

Nadere informatie

Graag wens ik een actuele stand van zaken te verkrijgen met betrekking tot het aanbod van voorzieningen voor ouderen in woonzorgcentra.

Graag wens ik een actuele stand van zaken te verkrijgen met betrekking tot het aanbod van voorzieningen voor ouderen in woonzorgcentra. SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 519 van ELS ROBEYNS datum: 11 mei 2016 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Woonzorgcentra Limburg - Bijkomende bedden Aangezien de provincie

Nadere informatie

2.2.1 Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt

2.2.1 Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt 2.2 Uitdagingen op het vlak van werkgelegenheid 2.2.1 Aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt Het wordt steeds belangrijker om met voldoende kwalificaties naar de arbeidsmarkt te kunnen gaan. In Europees

Nadere informatie

Terugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT)

Terugkoppeling van de workshops. Chris De Nijs (VRT) Terugkoppeling van de workshops Chris De Nijs (VRT) Vaardig genoeg voor de 21 ste eeuw? Samen aan de slag met de Vlaamse PIAAC resultaten Brussel - 20 maart 2014 Workshop 1: Basisvaardigheden voor de arbeidsmarkt

Nadere informatie

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity

Randstad Diversity. voor een succesvol diversiteitsbeleid. www.randstad.be/diversity Randstad Diversity voor een succesvol diversiteitsbeleid www.randstad.be/diversity inhoud Randstad en diversiteit Wat is diversiteit? Waarom diversiteit? Onze dienstverlening Coaching 22 Consulting onze

Nadere informatie

Nr september 2015

Nr september 2015 Nr. 199 17 september 2015 Belgisch Staatsblad Stijging leefloon op 1 september 2015 beïnvloedt loonbeslag door DAVO Op 1 september 2015 werden de basisbedragen van het leefloon met 2% opgetrokken. Dit

Nadere informatie

SECTORFOTO 2012 DIENSTENCHEQUEONDERNEMINGEN

SECTORFOTO 2012 DIENSTENCHEQUEONDERNEMINGEN SECTORFOTO 2012 DIENSTENCHEQUEONDERNEMINGEN Synthese De dienstenchequeondernemingen telden in het tweede kwartaal van 2010 43.933 loontrekkenden in Vlaanderen. Over alle sectoren heen waren op dat moment

Nadere informatie

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling "Sociale Zekerheid"

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling "Sociale Zekerheid" SCSZG/15/050 BERAADSLAGING NR. 15/022 VAN 7 APRIL 2015 BETREFFENDE DE MEDEDELING VAN PERSOONSGEGEVENS AAN DE

Nadere informatie

2. Op welke manier verloopt de samenwerking tussen VDAB en school in de gezamenlijke aanpak van NEET-jongeren/vroegtijdige schoolverlaters?

2. Op welke manier verloopt de samenwerking tussen VDAB en school in de gezamenlijke aanpak van NEET-jongeren/vroegtijdige schoolverlaters? SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 312 van ROBRECHT BOTHUYNE datum: 3 februari 2017 aan PHILIPPE MUYTERS VLAAMS MINISTER VAN WERK, ECONOMIE, INNOVATIE EN SPORT NEET-jongeren - Actieplan samen tegen schooluitval Het

Nadere informatie

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking

Vlaamse Regering. Addendum. bij het. Protocol van samenwerking Vlaamse Regering Addendum bij het Protocol van samenwerking In het kader van het economisch impulsplan herstel het vertrouwen van de Vlaamse regering goedgekeurd op 14 november 2008 Tussen de Vlaamse Regering

Nadere informatie

CAO PERIODE 2016-2017 OPLEIDING. Maak van opleiding uw strategische troef. voor de bedienden van het paritair comité 200

CAO PERIODE 2016-2017 OPLEIDING. Maak van opleiding uw strategische troef. voor de bedienden van het paritair comité 200 CAO voor de bedienden van het paritair comité 200 PERIODE 2016-2017 Maak van opleiding uw strategische troef Uw praktische gids Geniet van de diensten van Cevora en van uw (financiële) voordelen die ermee

Nadere informatie

betreffende sensibilisering, preventie en handhaving inzake discriminatie op de arbeidsmarkt van personen met een migratieachtergrond

betreffende sensibilisering, preventie en handhaving inzake discriminatie op de arbeidsmarkt van personen met een migratieachtergrond ingediend op 415 (2014-2015) Nr. 1 30 juni 2015 (2014-2015) Voorstel van resolutie van Jan Hofkens, Sonja Claes, Emmily Talpe, Andries Gryffroy, Robrecht Bothuyne en Miranda Van Eetvelde betreffende sensibilisering,

Nadere informatie

Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012

Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012 Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012 Workshop werkplekleren: opbouw Wat is werkplekleren? Uitgangspunt Waarom werkplekleren? Getuigenissen Wedstrijd Toekomst werkplekleren? Advies SERV

Nadere informatie

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor de begroting, gegeven op 26 maart 2019;

DE VLAAMSE REGERING, Gelet op het akkoord van de Vlaamse minister, bevoegd voor de begroting, gegeven op 26 maart 2019; Besluit van de Vlaamse Regering houdende diverse wijzigingen van het besluit van de Vlaamse Regering van 18 juli 2008 betreffende de professionele integratie van personen met een arbeidshandicap DE VLAAMSE

Nadere informatie