Voordelig reizen met bus en tram Louis-Paul Boon Emotionele intelligentie

Transcriptie

1 Ngiftekantoor I i Brussel 5 :, I o.ii.l~ t Voordelig reizen met bus en tram Louis-Paul Boon Emotionele intelligentie

2 2 SOCAAL Voordelig reizen met bus en tram voor personen met een gewaarborgd inkomen voor bejaarden Begeleiderspas voor gehandicapten ir Limburg "Eenvormig oproepstelsel 100" voor doven, slechthorenden en spraakgestoorden VOOR U GELEZEN De Kapellekensbaan, of de 1ste illegale roman van Boontje Zomer te Ter-Muren Pieter Daens GEZOND SPORTEN Pétanque, kent u deze sport??? Midweek "De ruqschool" - Liberty te Blankenberge CULTUUR Brailleliga - tentoonstelling "Technische aanpassingen" 8 Zenith 99: nieuwe producten maken het leven aangenamer 8 Keizer Karel : Gent waar de zon soms ondergaat 10 De schatkamer van Alamire - Leuven Musical "The King and I" - Koninklijk Ballet van Vlaanderen te Antwerpen 12 Willemsfonds: fotowedstrijd Hoge Hakken Roze Billen - Museum voor Volkskunde - Gent 14 Louis Paul Boon ( ): Fabriekstad Aalst VOEDING Plantaardige esters zouden een verlagende invloed hebben op het cholesterolgehalte Gepocheerde kabeljauwfilet en Benecol met tuinkruiden op een bedje van gebakken groenten Op zijn Italiaans: Ministrone op de wijze van Genova PSYCHOLOGIE Emotionele intelligentie GEZONDHEID Een goede voethygiëne voor suikerzieke patiënten 22 TIPS Welk geschenk bij welke huwelijksverjaardag! 23 CURSIEFJE Marraine 24 UIT DE PROVINCIES Antwerpen, Brabant, Limburg Oost-Vlaanderen, West-Vlaanderen 25-31

3 á~t\aal 3 VOORDELIG REIZEN MET BUS EN TRAM VOOR PERSONEN MET EEN GEWAAR- BORGD INKOMEN VOOR BEJAARDEN Vanaf 1 september 1999 biedt De Lijn aan al de personen met een gewaarborgd inkomen voor bejaarden de mogelijkheid om met de verminderingskaart VG voordelig te reizen met de bussen en trams van De Lijn. Welk voordeel biedt deze kaart? De verminderingskaart VG geeft u het recht om voor slechts 20 BEF per rit gebruik te maken van alle bussen en trams van De Lijn. De kaart is geldig gedurende een volledig kalenderjaar. (van 1 januari tot en met 31 december) Wie heeft recht op een verminderingskaart? Alle gepensioneerden die in Vlaanderen wonen en die recht hebben op het Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden. Ook de samenwonende echtgeno(o)t(e) en de inwonende schoolgaande kinderen kunnen een dergelijke verminderingskaart bekomen. Hoe de verminderingskaart bekomen? Om de verminderingskaart VG te bekomen, heeft u een geldig attest nodig van de Rijksdienst voor Pensioenen (RVP). Jaarlijks zullen alle gepensioneerden die op 1 januari effectief aanspraak maken op het Gewaarborgd Inkomen voor Bejaarden automatisch het attest toegestuurd krijgen. Heeft u een samenwonende echtgeno(o)t(e) die niet vermeld staat op het attest van de RVP en/of heeft u nog inwonende schoolgaande kinderen? In dit geval heeft u ook een attest van gezinssamenstelling nodig (te bekomen bij uw gemeente). Voor schoolgaande kinderen boven de 18 jaar heeft u een schoolattest nodig (aan te vragen bij de school van uw kind) Met deze attesten gaat u dan naar het OCMW in uw gemeente dat u de verminderingskaart VG zal uitreiken. Hoe de verminderingskaart gebruiken? Op vertoon van uw verminderingskaart VG kan u bij de chauffeur of in onze Lijnwinkels een VG 2 Rittenkaart kopen. Deze VG 2 rittenkaart kost 40 BEFen is goed voor 2 ritten. Telkens u opstapt, steekt u de VG 2 rittenkaart in het gele ontwaardingsapparaat. De chauffeurs helpen u daarbij graag een handje. Voor een heen- en terugreis binnen de toegelaten reistijd wordt slechts 1 rit aangerekend. De VG 2 ritten kaart is alleen geldig op de bussen en trams van De Lijn. Belangrijk: De VG 2 ritten kaart mag enkel gebruikt worden door personen die in het bezit zijn van een geldige verminderingskaart VG. Waar kunt u terecht voor meer informatie? Voor informatie kan u bellen naar het infonummer van uw provincie: De Lijn Antwerpen: 03/ De Lijn Oost-Vlaanderen: 09/ De Lijn Vlaams-Brabant: 02/ De Lijn Limburg: 011/ De Lijn West-Vlaanderen: 059/ \ '\ "':"

4 4 BEGELEIDERSPAS VOOR GEHANDICAPTEN IN LIMBURG 1. Wat is een begeleiderspas? Iedere persoon in het bezit van deze kaart heeft recht op een kosteloze begeleider wanneer hij of zij een sport of cultuurevenement van de participerende Limburgse verenigingen wenst bij te wonen waarvoor inkomgeld gevraagd wordt m.a.w., één persoonlijke begeleider mag gratis binnen. 2. Waarom een begeleiderspas? Wanneer een persoon met een handicap een evenement wenst bij te wonen moet hij of zij zich meestal laten vergezellen door iemand bij het in- en uitstappen van een auto, bij het kopen van een ticket, bij het betreden en verlaten van de infrastructuur, wanneer het toilet moet gebruikt worden, enz. Het feit dat men zich moet laten begeleiden brengt een belangrijke meerkost met zich mee, er moet immers steeds voor twee personen betaald worden. Met het lanceren van deze begeleiderspas wensen wij tegemoet te komen aan deze meerkost. Bovendien draagt het bij tot de integratie van de persoon met een handicap die op deze wijze gemakkelijker de weg naar allerlei evenementen zal vinden. Daarenboven is het voor de participerende verenigingen een gelegenheid om meer volk te lokken. 3. Wie heeft recht op een begeleiderspas? Iedere persoon met een handicap die woonachtig is in de provincie Limburg, kan een begeleiderspas aanvragen op voorwaarde dat hij een algemeen attest van het Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu, Bestuursdirectie van de uitkeringen aan gehandicapten kan voorleggen waaruit blijkt dat men getroffen is door een blijvende ongeschiktheid van tenminste 80%. 4. De procedure tot het bekomen van de begeleiderspas De begeleiderspas dient persoonlijk afgehaald te worden tijdens de kantooruren (elke werkdag van tot uur en van tot uur) op de Provinciale Sportdienst, Universiteitslaan 1, 3500 HASSELT De beleid erspas is gratis en uitsluitend te verkrijgen via de Provinciale Sportdienst. De aanvrager bezorgt een kopie van zijn identiteitskaart, een kopie van het attest van het Ministerie van Sociale Zaken, Volksgezondheid en Leefmilieu waaruit blijkt dat men getroffen is door een blijvende ongeschiktheid van tenminste 80% en een recente pasfoto aan de Provinciale Sportdienst. De Provinciale Sportdienst registreert de naam en het adres van de aanvrager in een bestand en bezorgt deze lijst aan de participerende verenigingen, instellingen en/of organisaties. De aanvrager ondertekent een overeenkomst waarmee hij of zij zich akkoord verklaart met deze regeling. De begeleiderspas is strikt persoonlijk en is slechts geldig indien er een stempel van de provincie Limburg opstaat. Een vaste begeleider hoeft niet vermeid te worden. De begeleider vergezelt de gehandicapte van bij het binnenkomen, tijdens het evenement, tot het verlaten van de infrastructuur. Bij misbruik heeft de Provinciale Sportdienst het recht om de begeleiderspas onmiddellijk in te trekken. De Provinciale Sportdienst stuurt desgevallend een aangepaste lijst naar de participerende verenigingen, instellingen en/of organisaties. De begeleiderspas is één jaar geldig. Bij wijze van experiment zal de eerste begeleiderspas geldig zijn van 1 januari tot 31 december Na een positieve evaluatie met de participerende verenigingen, instellingen en/of organisaties zal de begeleiderspas verlengd worden voor een periode van 5 jaar. De begeleiderspas is alleen geldig voor evenementen die in Limburg plaatsvinden. De participerende verenigingen, instellingen en/of organisaties zorgen voor veilige, comfortabel (o.a. voldoende zicht, ruimte, beschutting bij slecht weer) en behoorlijk toegankelijke (o.a. berijdbare wegen en toegangen voor rolstoelgebruikers) plaatsen voor de gehandicapte en zijn begeleider. Diegenen die niet in een tribune kunnen plaatsnemen, dienen zich 24 uur op voorhand te melden op het secretariaat van de betrokken vereniging, organisatie of instelling zodanig dat men de nodige voorbereidingen kan treffen. Iedere bezitter van een begeleiderspas moet minstens een half uur voor het evenement aanwezig zijn. Deelnemende culturele verenigingen 1. Basilica Concerten Festival van Vlaanderen Limburg 2. Cultureel Centrum Meeuwen- Gruitrode 3. Cultureel Centrum Hasselt 4. Cultureel Centrum 'De Kroon' Bocholt 5. Cultureel Centrum "De Markthallen" Herk de Stad 6. Cultureel Centrum "De Velinx" Tongeren 7. Cultureel Centrum Maaseik- Neeroeteren 8. Cultureel Centrum "Termolen" Zonhoven 9. Culturele Centra Beringen 1O. Cultuurcentrum Heusden-Zolder 11. Limburgs Toneelverbond Hasselt 12. Museum van het Kamp van Beverlo- Leopoldsburg 13. Porvinciaal Centrum voor Muziek - Casino Beringen 14. Provinciaal Centrum voor Theater - Dommelhof Neerpelt 15. Provinciaal Gallo-Romeins Museum Tongeren 16. Cultureel Centrum Ter Kommen Hoeselt 17. Museum Kempenland Lommel 18. Cultureel Centrum Opglabbeek 19. Stedelijke Musea Hasselt (Jenevermuseum, Modemuseum, Stellingwerff-Waerdenhof) Hasselt 20. Het Domein Bokrijk Genk 21. Cultureel Centrum De Kimpel Bilzen 22. Cultureel Centrum Maasmechelen 23. Cultureel Cenrum Lanaken 24. Break-Away (o.a. BRBF)Peer

5 á~t\aal Club 9 Koersel-Beringen 26. Cultureel Centrum Palethe Overpelt Deelnemende sportverenigingen: Voetbal: K.F.C.Lommelse SK K.R.C. Genk Handbal: K.B.C. Meeuwen Initia H.C. HASSELT R.K. Tongeren Basketbal Echo Houthalen Volleybal Noliko Maaseik Mevoc Bilzen Motorcross VBM (Vrije Belgische Motorsportverenigingen) Hechtel-Eksel VLM (Vlaamse Liefhebbers Motorrijders) Arendonk Atletiek AV Toekomst Tessenderlo Limburgse af- Wielrennen Kon. Belg. Wielrijdersbond deling Peer De lijst met evenementen zijn te verkrijgen bij de bovenstaande verenigingen. o Monique Muës "EENVORMIG OPROEPSTELSEL 100" VOOR DOVEN, SLECHTHORENDEN EN SPRAAKGE STOORDEN DOOR IN GEBRUIKNAME VAN EEN SYSTEEM VAN "NOODFAX 100" Het systeem "100" ook voor doven, slechthorenden en spraakgestoorden Het systeem van het oproepstelsel "100" waarborgt aan elke burger in België een dringende en snelle hulpverlening zowel op medisch vlak als voor tussenkomst vanwege de brandweer. Tot heden kon echter niet iedereen op dat systeem beroep doen; met name is dit het geval voor de relatief grote groep van doven, slechthorenden en spraakgestoorden. De communicatie tussen deze groep en de centralisten van de 100-centrales was quasi onmogelijk. Een fax-noodnummer 100 Om voor deze groep daaraan te verhelpen werd beslist om vanaf 9 juni 1999 voor deze groep een systeem van "noodfax 100" in gebruik te nemen. Het systeem bestaat erin dat vanaf dan de betrokkene - waar ook in België - via fax het nummer "100" dringend kan bereiken. Er werd gekozen voor het faxsysteem omdat heel wat betrokkenen van deze doelgroep momenteelover een faxtoestel beschikken, waarvan de aankoop kan gesubsidieerd worden door de gewesten. Werkwijze Om de "100" met noodfax te kunnen oproepen, dient de oproeper gebruik te maken van een voorafgedrukt formulier. Voor het gebruik van die formulieren is afzonderlijk een nota toegevoegd met instructies voor het gebruik en het invullen ervan. Op de keerzijde bevindt zich daarenboven enige informatie over de betekenis en de werking van de "100". De betrokkene kruist, ingeval hij beroep wenst te doen op dringende hulpverlening via de "100", de overeenstemmende vakjes van het voorgedrukte formulier in en vult deze, zo mogelijk, aan met bijkomende informatie op de stippellijn. Daarna faxt hij het formulier naar het nummer 100. In elke 100-centrale werd daartoe een nieuwe fax geïnstalleerd die enkel voor het systeem van noodfax mag gebruikt worden en dus steeds bereikbaar is. De verantwoordelijken en aangestelden van de 100-centrales werden voorzien van de nodige instructies voor het behandelen van deze oproepen. De centralist(e) die de 100-oproep via fax ontvangt, behandelt de aanvraag - op basis van de gegevens vermeld op de fax - onmiddellijk op dezelfde wijze als een gewone telefonische oproep naar de "100", met andere woorden hij/zij doet het nodige om de passende hulp zo snel mogelijk ter plaatse te sturen. Heel belangrijk is dat hij/zij daarenboven aan de oproep(st)er bevestigt, door middel van een antwoordfax, dat de oproep door de "100" ontvangen is en dat de nodige hulp onderweg is. Een snelle interventie kan heel wat mensenlevens redden. In 1998 ontvingen de 11 centrales "100" ruim oproepen waarvan geleid hebben tot het sturen van minstens 1 ziekenwagen op de plaats van het onheil. De andere oproepen hadden o.m. betrekking op bijstand van de brandweer en politie. Het invulformulier "noodfax 100", de instructies voor het invullen van het formulier en de informatie over de werking van de "100" alsmede een model van de antwoordfax kunnen bekomen worden bij: De Minister van Pensioen, Veiligheid, Maatschappelijke Integratie en Leefmilieu Koningsstraat 180 (3e verdieping), 1000 Brussel Tel.: 02/ Fax: 02/ o Monique Muës

6 6 V~~R \A 6ElEZEtI _ door Guido Verbrugghe DE KAPELLEKENSBAAN, OF DE 1STE ILLEGALE ROMAN VAN BOONTJE In het besef dat de wereld zich niet langer leent tot "fatsoenl ijke boeken", verscheurt Boon eind 1945 het manuscript van een roman waaraan hij sinds september 1943 vol enthousiasme werkt, "Madame Odile". De schrijver vernietigt zijn boek evenwel niet maar recycleert het. De snippers ervan vult hij aan met kanttekeningen bij onze wereld van vandaag, verhaaltjes, bittere bedenkingen, parabels... kleine geschiedenissen. Door dit alles heen loopt als een feuilleton het verhaal van Odile, die nu Ondineke Bosmans heet en die in de vorige eeuw geboren is. Dit arme, maar sluwe en felle meisje gebruikt al haar charmes om hogerop te komen. Daarvoor wendt ze zich in eerste instantie tot de haast nog feodale machthebbers ten tijde van het opkomende socialisme. Haar lotgevallen worden voortdurend becommentarieerd door een bont gezelschap van personages: de Kantieke Schoolmeester, Mossieu Colson van tminnesterie, Tippetotje de schilderes, Kramiek, en het evenbeeld van de schrijver, de dichter en dagbladschrijver Johan Janssens,die zelf nog een pastiche van het middeleeuwse Reinaert-verhaal aan deze wirwar toevoegt. Het "onfatsoenlijke boek" dat zo ontstaat geldt als een onbetwist hoogtepunt van de Nederlandse literatuur van deze eeuw. De Kapellekensbaan is inmiddels in een groot aantal landen in vertaling verschenen. Dit eerste deel in de Boon-werkuitgave van Uitgeverij de Arbeiders-pers is tot stand gekomen in samenwerking met het Documentatie Centrum voor de Wetenschappelijke studie van het werk van L.P. Boon van de Universitaire Instelling Antwerpen, onder leiding van Paul de Wispelaere. ZOMER TE TER-MUREN Naar inhoud en naar constructie aansluitend op De Kapellekensbaan zou men dit werk de bijbel van de anarchist kunnen noemen. Het zet de Ondine-roman voort, afgewisseld door de commentaren van Boontje en zijn vrienden, zodat het is of tegelijkertijd met de schrijver ook zijn personages de historie die zij meemaken vertellen bepraten. Boon heeft zelf over Zomer te Ter-Muren gezegd: I/Dit is dan het tweede boek over de Kapellekensbaan - het tweede boek over Ondine en Oscarke, over haar broer Valeer en al de andere helden die ge in het eerste boek over de Kapellekensbaan hebt ontmoet... Met nog een heleboel anderen erbij, als daar zijn de dochter van Ondine, Judith en Mariette met haar grote mond, en hun broers Maurice en Leopold". Allen groeien op rondom Ondine en Oscarke die oud worden en een bril moeten dragen en een breukband of iets in die aard. Gelijk paddestoelen schieten ook nog andere vreemde dingen op: techniek en mechaniek, werkloosheid, fascisme en oorlog. Dit boek alleen al rechtvaardigt de lof die Boon in de Moderne encyclopedie der wereldliteratuur krijgt toegezwaaid: "Een als gedrevene en om zijn weergaloze scheppingskracht unieke verschijning in de moderne Nederlandse literatuur. De enige fi- guur in onze letteren in die zin met hem vergelijkbaar is Multatuli." Amsterdam Uitgeverij de Arbeiderspers Em. Querido's Uitgeverij B.V. PIETER DAENS Vele malen bekroond, vele malen herdrukt en nu ook verfilmd: het opus magnum van Louis Paul Boon, Pieter Daens. In deze monumentale klassieker van onze letteren vertelt Boon in de persoon van Pieter Daens over de strijd van priester Adolf Daens en zijn radicaal-christelijk-sociale beweging voor Vlaamse arbeiders. Boon heeft zich voor dit boek jarenlang uitvoerig gedocumenteerd. Toen hij met het uiteindelijke schrijven ervan begon moest hij eerst door zo'n zestienhonderd dichtbeschreven vellen met aantekeningen heen ploegen. Pieter Daens werd bekroond met de Multatuliprijs van de stad Amsterdam, de literaire prijs van de stad Aalst, de Driejaarlijkse Staatsprijs voor het proza en de Achiel van Ackerprijs. Amsterdam Uitgeverij de Arbeiderspers Em. Querido's Uitgeverij B.V.

7 7 PETANQUE, KENT U DEZE SPORT??? Pétanque (of jeux de boules) is een snel opkomende, ideale sport voor senioren. Het succesvan deze sport is dan ook inherent aan de beleving ervan. Het is vrij eenvoudig aan te leren en het plezier dat men eraan beleeft is benijdenswaardig. Sociaal contact, concentratie, overleg, inzicht, zelfvertrouwen, techniek, een beetje geluk,,,. zijn ingrediënten die het spel boeiend en leerrijk maken. Daarom is het misschien eens interessant om stil te staan bij de juiste reglementen en benodigdheden om deze sport op een juiste manier te beoefenen. Pétanque is meer dan alleen een balletje werpen!!! Wat hebben wij nodig? Terrein: vrij of afgebakend met koord = 250 cm op 1250 cm. zand, grind (liefst geen gras). Ballen: metaal, gewicht tussen 650 gr. en 800 gr., diameter tussen 7,05 cm en 8 cm. Doel: het mikballetje of doel kogel moet van hout zijn en de diameter moet begrepen zijn tussen de 25 mmo en 35 mmo Pin: om de cirkel te tekenen of zelfs een terrein (hiervoor gebruikt men ook soms een nagel). Koord: om het terrein af te bakenen Lintmeter: om bij betwisting de afstand van de bal tot het mikballetje te meten. Hoe wordt het beoefend? In ploegen: 1 tegen 1 = elk 3 ballen 2 tegen 2 = elk 3 ballen (dupletten) 3 tegen 3 = elk 2 ballen (tripletten) 4 tegen 4 = elk 2 ballen Varianten zijn steeds mogelijk. Belangrijk is dat iedereen kan meespelen. Hoe wordt pétanque gespeeld? - Ploegen maken - Ploeg A die de toss won mag beginnen met een cirkel te trekken van minimum 35 cm. en maximum 50 cm. Daar gaat iedereen die meespeelt en aan de beurt is met twee voeten instaan en werpt zo zijn bal. Ploeg A gooit het mikballetje tussen 6 en 10 meter ver en werpt zijn eerste bal zo dicht mogelijk hierbij. Ploeg B gooit nu een bal en probeert dichter bij het mikballetje te komen. Is dit niet gelukt dan zal men blijven spelen tot men een punt heeft, en dan is het terug aan ploeg A om punt te maken. Zo speelt men tot alle ballen gespeeld zijn. MIDWEEK THEMA "DE RUGSCHOOL" HOTEL "LIBERTV" TE BLANKENBERGE VAN 11/10 TOT 15/10/99 Dagelijks zijn er sessiesover de rugschool. Naast de theoretische uiteenzettingen wordt er uitgebreid aandacht besteed aan houdingscorrectie en het aanleren van rugvriendelijke oefeningen. De midweek gaat van start op maandagnamiddag 11 oktober (aankomst in het hotel omstreeks uur) en eindigt op vrijdagnamiddag 15 oktober (na het middagmaal). Prijs (verblijf in vol pension): Gepensioneerde leden van het liberaal ziekenfonds: BEF/persoon Niet-leden van het Liberaal Ziekenfons: BEF/persoon Opleg éénpersoonskamer: BEF Inschrijving en bijkomende informatie: BLIJFAKTIEF vzw Steven Dutry Livornostraat BRUSSEL Tel.: 02/ Rugoefeningen " Regelmatige rugoefeningen houden uw rugspieren sterk en soepel. Hoe telt men de punten en hoe spelen we verder? Nadat alle ballen gespeeld zijn, gaat men kijken wie er een punt heeft. Men telt zoveel punten als dat er ballen van 1 ploeg dichter bij het doel liggen voordat men een bal van de tegenstrever tegen komt. De ploeg die het laatst gescoord heeft mag terug het mikballetje gooien. De ploeg die het eerst 13 punten heeft, is gewonnen. o Steven Dutry

8 8 ttalt\areel BRAILLELIGA TENTOONSTELLING TECHNISCHE AANPASSINGEN WOENSDAG 13/10 ZATERDAG 16/10/1999 De Brailleliga organiseert van woensdag 13 oktober tot zaterdag 16 oktober 1999 een breed opgezette informatiebeurs met uitsluitend de allernieuwste technische hulpmiddelen en aangepaste informatica die de blinde en slechtziende personen toegang verschaffen tot geschreven of geïnformatiseerde gegevens. De Brailleliga wil alzo haar doelpubliek in een gemakkelijk toegankelijke omgeving de mogelijkheid bieden om kennis te maken met die verschillende technische aanpassingen. Alle gespecialiseerde leveranciers zullen er de TV-Ieesloepes, vergrotingsprogramma's, brailleleesregels, spraakweergaven, scanners, notitieblokjes momenteel beschikbaar op de Belgische markt voorstellen. Bovendien zal het gespecialiseerd personeel van de Brailleliga zich ter beschikking houden om vragen omtrent al de administratieve stappen, de bestaande financiële tussenkomsten en dergelijke te beantwoorden. Deze tentoonstelling richt zich evenwel ook tot de diverse partners betrokken bij de sociale en professionele integratie van personen met een visuele handicap, zoals geneesheren, werkgevers, sociale partners en publieke instanties. Het zal hen in staat stellen om op een overzichtelijke manier een goed beeld te krijgen van de technologische vooruitgang op het vlak van de eerder vermelde hulpmiddelen. Deze grootse happening richt zich eveneens tot de bredere sociale kring van de persoon met een visuele handicap: zijn familie en vrienden, de mensen die een rol spelen bij zijn opleiding en beroep,... Maar ook iedereen die nieuwsgierig is om te weten hoe deze technologie een essentiële rol speelt voor de autonomie van de persoon met een visuele handicap is van harte welkom. Praktische informatie Plaats: Brailleliga vzw Engelandstraat BRUSSEL Data en openingsuren: Woensdag 13 tot vrijdag 15 oktober: uur Zaterdag 16 oktober: uur Prijs: Ingang is gratis Hoe bereiken: Per trein: Zuidstation (200m) Metro: Hallepoort of Zuidstation Voor bijkomende informatie: Informatiedienst voor technische aanpassingen Thérèse Lowagie Tel: 02/ Fax: 02/ ZENITH 99: NIEUWE PRODUCTEN MAKEN HET LEVEN AANGENAMER De zesde editie van Zenith, de beurs voor de actieve senior, gaat dit jaar door van 30 november tot 4 december in paleis 1 en 3 van het Tentoonstellingspark, Brussel. Naast bijzondere aandacht voor gezondheid focust Zenith 99 in op twee nieuwe, boeiende thema's: sport en innoverende producten. Zenith 99, een goed idee Zenith dankt zijn succes aan het evenwicht tussen het commerciële gedeelte en het informatieve en animatie aanbod. Tijdens Zenith 99, zal de bezoeker opnieuw antwoorden vinden op heel wat vragen die hem of haar bezighouden. Bovendien zal hij/zij er een schat aan ideeën vinden die het leven aangenamer kunnen maken. Ontdekken Senioren en nieuwe technologie. Het cliché wil dat de twee niet erg goed samengaan. Uit de praktijk en uit studie blijkt echter het tegendeel. Vijftigplussers zijn bereid te investeren in nieuwe hoogtechnologische producten. Voorwaarde is dat deze producten hen ook een reële vooruitgang verschaffen en het dagelijkse leven aangenamer maken. In samenwerking met Onze Tijd/Notre Temps Magazine wordt op Zenith 99 een aparte ruimte gereserveerd voor innoverende producten onder de vlag Technologie Hier zal de bezoeker op een interactieve manier kennis kunnen maken met een breed gamma aan nieuwe producten: van internet tot nieuwe textielvezels, van GSM tot DVD... Gezond genieten Aan de vooravond van het derde millennium blijft gezondheid de voornaamste bekommernis van de senior. Net als tijdens de twee vorige edities van Zenith zullen in het Gezondheidsdorp alle disciplines uit de medische wereld aanwezig zijn. Huisartsen, specialisten, kinesisten, verplegers, apothekers beantwoorden op een discrete manier de vragen van de bezoekers. Naast de ernstige thema's als kanker of osteoporose als lichaamsverzorging en schoonheidszorg. Sportief bewegen Vaak lijkt het alsof de sportieve activiteiten van de senior zich noodzakelijkerwijze moeten beperken tot wandelen en fietsen. Niets is minder waar. Zeilen, kanovaren, mountainbiken, trekking, klimmen, skiën, skeelen en tal van andere 'jonge en nieuwe 'sporten behoren tot de mogelijkheden van de gezonde vijftigplusser. Dankzij de deelname van BLOSO en een groot aantal sportverenigingen aan Zenith 99 kan de bezoeker proeven van een brede waaier van sportdisciplines. ZEN/TH PRAKTISCH dinsdag 30 november tlm zaterdag 4 december 1999 van tot uur Paleis 1 & 3 v/h tentoonstellingspark Brussel Inkom: 300 BEF Courant-leden krijgen een korting van 150 BEFop vertoon van de ingesloten reductiebon op blz. 9 voor wie met het openbaar vervoer komt, zijn speciale arrangementen voorzien Info voor het publiek: 02/

9 Reizen Vrije tijd Verenigingsleven Advies & Beleggingen Multimedia: Internet...enz. Voeding Gezondheid & schoonheid Co itie REDUCTIEBON Met dele bon volledig ingevuld. betaalt u als lid van LBG slechts 150 fr. i.p.v. 300 fr. aan de kassavan Zenith 99 (1 bon per persoon). NAAM: VOORNAAM: _ PLAATS:. NR:

10 10 ttalttareel KEIZER KAREL STELTVOOR GENT, WAAR DE ZON SOMS ONDERGAAT In de avond van 24 februari 1500 kondigden klokgelui en kanonschoten te Gent de geboorte aan van een prins, de zoon van de Bourgondische hertog Filips de Schone en Johanna van Castilië. Deze kleine Gentenaar zou heerser worden over een rijk "waar de zon nooit ondergaat". Reden genoeg om zijn verjaardag een heel jaar lang te herdenken. Tijdens het openingsweekend in september werden Keizer Karel V en de fascinerende 16de eeuw herdacht op zij n Gents waardig, geestig en origineel. De bittere vernedering van de Gentse opstand in 1540 wordt niet uit het collectieve geheugen gewist, maar omgezet in een positief signaal. De "stroppendragers" maken iedereen erop attent dat er in Vlaanderen de volgende maanden iets bijzonders staat te gebeuren en dat de stad Gent een levendige, eigenzinnige, ruimdenkende metropool is waar altijd iets te beleven valt, zeker op de drempel van de 21ste eeuw. Welkom in Gent. In diverse Vlaamse steden en Brussel wordt een cultureel themajaar georganiseerd. "Keizer Karel " loopt van september 1999 tot ver in Hieronder geven wij een overzicht van de herdenkingsevenementen voor TENTOONSTELLINGEN - Museumschip Mercator aan de Rigakaai Van 8 oktober tot en met 5 november 99 - Tierra- Tierra; ontdekkingsreizen anders Schoolmuseum Michel Thiery: 19 september 1999-december Tierra-Tierra; De Nieuwe wereld - voeding en gewassen Hortusmuseum: 19 september december Het klank en lichtspel Keizer Karel Schoolmuseum Michel Thiery - Gestoorde vorsten Guislainmuseum: 26 november mei Carolus Sint Pietersabdij: 6 november januari Werken van Gerrit Rietveld Witte Zaal, Posteernestraat: 23 november- 18 december Mise-en-scène: Keizer Karel en de verbeelding van de 1ge eeuw Museum voor Schone Kunsten: 1 december maart Gentse Floraliën - archieven en schatten Aula Universiteit Gent: 10 december januari 2000 SPORT - Belgisch Kampioenschap marathon 3 oktober Belgisch Kampioenschap Powerlifting TIC Rooigem: 28 november 1999 FILMS - Internationaal Filmfestival van Vlaanderen - Gent: De 20ste eeuwen het 3de millennium in beeld 5-16 oktober Internationaal Filmfestival van Vlaanderen - Gent: De Pelgrimstocht van de mensheid; een cinematografische terugblik op 2000 jaar geschiedenis Decascoop/Studio Skoop/SphinxJFilmplateau/NTG: 17oktober - 31 december 1999 MUZIEK - Festival van Vlaanderen - Gent 2de weekend september tot half november Vlaamse Opera: Concertante Opera 'Ernani', Victor Hugo-G. Verdi Bijloke Festivalhal: zaterdag 30 oktober 1999 om uur - Eigen Stem: concertreeks met pop- en rockmuziek, chanson, jazz, volks en etnische muziek: Groenzaal Sint-Bavo: van 9 oktober t.e.m. 1 mei Van Schelp tot Sax: luis Marquez en Christel Stefens Burgcentrum: 8 en 22 oktober 1999 PODIUMKUNSTEN - Keizer Karel de komiek: monoloog van Jo Decaluwé Theater Tinnenpot: 7, 9 en 16/10/1999; 19, 20 en 27/11/ legenden van Keizer Karel door Volkstheater vzw VOGT Minardschouwburg: van 9 tot en met 29 december 1999 COLLOQUIA - Culturele Conferentie Vlaanderen- Nederland Aula Universiteit Gent: plenaire zitting 27 november 1999 om uur. - De grenzen van EU uitbreiding: politieke en juridische dimensie, Europees Instituut van de UG Aula: 10 december 1999 Voor inlichtingen kan u terecht bij: - Vzw Gent Sint Baafsplein 2A Gent Tel.: 09/ Fax: 09/ Keizer-Karellijn 070/ o Marc Van Hoey

11 ttalt\areel 11 KEIZER KAREL STELTVOOR DE SCHATKAMER VAN ALAMIRE Predikherenkerk, Leuven 25 september - 5 december 1999 Petrus A-Ia-mi-re: componist, kopiist, muzikant en spion Petrus Imhoff uit Nürenberg, wiens naam in onze streken werd vertaald in Van den Hove, was een fascinerende figuur en artiest. Een grote reputatie verwierf hij onder het pseudoniem Petrus Alamire (ca ). Deze naam koos hij uit het muziektheoretisch vocabulaire van die tijd. Afkomstig uit Zuid-Duitsland zocht Alamire de economisch groeiende en cultureel bloeiende havenstad Antwerpen op. Later vestigde hij zich in de nabijheid van het Mechelse hof, wa'ar hij als 'garde et escripvain de livres' in dienst trad van Philips de Schone, Margaretha van - Oostenrijk en aartshertog Karel. Voor de Bourgondisch-Habsburgse vorsten vervaardigde hij, samen met zijn scribenten en verluchters, tal van handschriften, prachtig geïllustreerd in de Gent-Brugse stijl. Erasmus noemde deze 'brievenbezorger' een 'niet ongeestig man'. Door hun verfijnde afwerking behoren deze muziekhandschriften tot de mooiste van Europa. Vele van die manuscripten waren vorstelijke diplomatieke geschenken en beland- II' Bourgondisch-Habsburgse hofkapel van Margaretha van Oostenrijk en van de latere Keizer Karel. Unieke verzameling muziekhandschriften De tentoonstelling brengt ca. 40 handschriften samen, die bewaard worden in Belgische en buitenlandse archieven, inclusief enkele fragmenten, ooit gebruikt als boekversteviging. Met deze 'verzameling' brengt de Alamire-expositie ongetwijfeld een wereldprimeur. De indrukwekkende, lijvige perkamenten koorboeken bevatten een representatieve staalkaart van de Vlaamse polyfonie. Er zijn werken vertegenwoordigd van grootmeesters als Johannes Ockeghem en zijn tijdgenoten, van Pierre de La Rue, Josquin Desprez, van Adriaan Willaert en van 'illustere' anonymi. Met meer dan 800 composities (missen, motetten, Magnificats, Vlaamse liederen, Franse chansons, Italiaanse en Spaanse werken) van meer dan 50 componisten vormt dit geheel de meest uitgebreide collectie polyfonie ooit vervaardigd in de Lage Landen. Zonder deze manuscripten zou het oeuvre van vele polyfonisten niet gekend zijn. den aan het hof in Engeland (Hendrik VIII), in Wenen (Maximiliaan van Oostenrijk), in de pauselijke kapel (Leo X) en in Wittenberg (keurvorst Frederik de Wijze van Saksen). Ze werden ook gebruikt door de uitmuntende zangers van de r , Z o mw - U ~ C w DE SCHATKAMER VAN ALAMIRE Van 25 september tot 5 december 1999 in de Predikheren kerk te Leuven Deze bon geeft max. vier personen recht op een reductie van 80F op de normale toegangsprijs van 280 F. De bon dient te worden ingewisseld voor een ticket van 280F r:ic: Organisatie: Stad Leuven - K.U.Leuven - Davidsfonds L ~--~ Miniaturen van uitzonderlijke kwaliteit Omdat deze handschriften bedoeld waren als relatiegeschenk van het Bourgondisch- Habsburgse hof voor politieke topfiguren, zijn de verluchtingen (penwerk, initialen, miniaturen) van een uitzonderlijk hoog niveau. De miniaturen werden vervaardigd door kunstenaars uit de ateliers van Bening en Horenbout. Iedere zondag zal tijdens de tentoonstelling een kalligraaf van de vzw Kalligrafia illustreren hoe handschriften worden gemaakt. Bloeiperiode Vlaams Polyfonie De tentoonstelling evoceert de politieke, economische en religieus-culturele leefwereld van Petrus Alamire. De bloeiperiode van de Vlaamse polyfonie in de Lage Landen ( ) wordt in al haar facetten weergegeven: de compositietechnieken, de genres, het renaissance-instrumentarium, de uitvoeringspraktijk. Via een audiogids kunnen de bezoekers genieten van deze polyfone muziek.

12 12 ttj1lt~reel PRAKTISCHE INFORMATIE Openingsuren dinsdag, woensdag en donderdag: uur vrijdag: uur zaterdag en zondag: uur maandag en 1 november gesloten Toegangsprijzen individuele bezoekers: 280 BEF bezoekers met korting (o.a. Davidsfonds leden, personeel Stad Leuven en K.U.Leuven, studenten): 200 BEF groepen: 150 BEF (min. 15 personen) kinderen tot 12 jaar: gratis onder begeleiding van ouders/grootouders Een voordelig evenementenbiljet is verkrijgbaar in elk Belgisch Station. Houders van een ticket genieten een reductie van 100 BEF op een polyfonieconcert van het Festival van Vlaanderen Vlaams-Brabant. Zij kunnen op een vrijdagavond naar keuze een 'labo-concert' bijwonen in de exporuimte Predikherenkerk. Rondleidingen Met gids zijn alle dagen, behalve maandag, mogelijk. Voor groepen: BEF. Algemene informatie Tentoonstellingssecretariaat Brusselsestraat Leuven Tel.: 016/ Fax: 016/ Toeristische informatie Dienst voor Toerisme Grote Markt Leuven Tel.: 016/ Fax: 016/ o Christine Moreau MUSICAL "THE KING AND 1" KONINKLIJK BALLET VAN VLAANDEREN TE ANTWEREN Drie jaar na de première "The sound of Music" brengt de musicalafdeling van het Koninklijk Ballet van Vlaanderen met "The King and I" opnieuw een familiemusical. De vele kinderen spelen een belangrijke rol in deze verrukkelijke musical, die nog extra aantrekkelijk wordt door de Oosterse sfeer en de meeslepende melodieën. Een familiespektakel bij uitstek met Jef Demedts en Linda Lepomme in de hoofdrollen. Zij doen Yul Brynner en Deborah Kerr vergeten in deze rijk gekostumeerde en wervelende uitvoering van de musical "The King and I". Aanvang: uur Wanneer: Maandag 27/3/2000 Dinsdag 28/3/2000 Dinsdag 04/4/2000 (volledig voorbehouden voor Oost-Vlaanderen) Woensdag 05/04/2000 (volledig voorbehouden voor West-Vlaanderen) Reservatie kaarten: Voor 27,28/3/2000: inschrijven op het nationaal LBV-secretariaat Livornostraat Brussel Tel.: 02/ De kaarten worden u dan opgestuurd. Voor 04/04/2000 dient u rechtstreeks in te schrijven bij: - LBG OOST-VLAANDEREN Brabantdam Gent Tel.: 09/ LBG DE VOORZORG Hoogpoort GENT Tel.: 09/ Voor 05/04/2000 dient u rechtstreeks in te schrijven bij: LBV WEST-VLAANDEREN Groeningelaan KORTRIJK Tel.: 056/ IEDEREEN IS WELKOM - OOK DE KLEIN- KINDEREN!!! o Anny Vernimmen De Liberale Beweging voor Volksontwikkeling heeft met het Koninklijk Ballet van Vlaanderen een overeenkomst om deze vertoningen voor hun leden te reserveren aan de helft van de normale inkomprijs, nl.: 600 BEF/persoon. PRAKTISCHE INFORMATIE Waar: Theater 't Eilandje Kattendijkdok - Westkaai Antwerpen

13 tta LT\AREEl 13 WILLEMSFONDS FOTOWEDSTRIJD " IN BEELD GEBRACHT. KUNST TEGEN ONRECHT" Het Willemsfonds lanceert in 2000 een project getiteld "In Beeld Gebracht. Kunst tegen Onrecht". Het is de bedoeling d.m.v. het medium kunst in al zijn facetten situaties van onrecht aan te kaarten en de kijker/luisteraar aan te zetten tot reflectie en eventueel sociale actie. Het project kent een aanloop met de organisatie van een fotowedstrijd die op 7 september 1999 van start gaat. Iedereen kan deelnemen. Op technisch vlak is quasi alles vrij. Enkel het onderwerp ligt vast: onrecht. Hieronder vindt u het wedstrijdreglement. REGLEMENT Algemeen Het Willemsfonds wil met zijn project "In Beeld Gebracht. Kunst tegen Onrecht" d.m.v. het medium "kunst" de aandacht vestigen op situaties van onrecht waartegen moet gereageerd worden. Fotografie is ook een kunstvorm, vandaar deze fotowedstrijd. Deze nationale fotowedstrijd wordt uitgeschreven door het Willemsfonds te Gent en staat open voor iedereen, ongeacht zijn/haar leeftijd of specialiteit. Het thema van deze wedstrijd is "onrecht". Het is de bedoeling bepaalde situaties of momenten die getuigen van onrecht op een zodanige manier in beeld te brengen, dat de kijker onmiddellijk de boodschap begrijpt en zelfs reageert in de zin van "dit zou niet mogen zijn" en "hier zou toch iets tegen gedaan moeten worden". Pakkende beelden dus, van kleine onrecht jes tot grote onrechtvaardigheid, waar de kijker niet onverschillig aan kan voorbij gaan en die kunnen uitmonden in een of andere vorm van bezinning of engagement. De foto's die worden ingediend mogen nog niet eerder gepubliceerd of bekroond zijn. De jury evalueert de artistieke, technische, inhoudelijke en communicatieve aspecten van de werken. De laureaten ontvangen een geschenkbon. Met de geselecteerde werken wordt een rondreizende tentoonstelling samengesteld. Er wordt ook een fotoboek uitgegeven. Een artikel aan de tentoonstelling wordt gewijd in het literair-culturele tijdschrift De Vlaamse Gids. Deelname Iedereen die in België zijn woonplaats heeft, kan deelnemen. Er bestaat geen leeftijdsgrens. Zowel amateurs als professionelen kunnen deelnemen. Het deelnemingsrecht bedraagt 200 BEF/deelnemer, ongeacht het aantal ingezonden foto's. Het dient tegen 1 november betaald te worden door storting op rekeningnummer van het Willemsfonds Algemeen Bestuur, Ham 133, 9000 Gent met als vermelding "fotowedstrijd". Inzending Om het risico op schade te beperken, vragen we aan de deelnemers dat zij hun werk persoonlijk komen afgeven op het secretariaat van het Willemsfonds Algemeen Bestuur vzw, Ham 133, 9000 Gent uiterlijk op 15/12/99. Zij hebben op dat moment reeds het deelnamerecht van 200 BEF betaald (uiterlijk op 1/11/99) en vermelden op de foto's en de dia's het deelnamenummer. Welke tegemoetkoming mag de deelnemer van het Willemsfonds verwachten? 1 Prijzen De eerste prijs bestaat uit een geschenkbon ter waarde van BEF. De tweede prijs bestaat uit een geschenkbon ter waarde van BEF. De derde prijs bestaat uit een geschenkbon ter waarde van BEF. Alle deelnemers worden uitgenodigd op de prijsuitreiking. 2 Tentoonstelling De door de jury geselecteerde werken worden opgenomen in een rondreizende tentoonstelling die tussen 1 april 2000 en 1 maart 2001 op een zestal plaatsen in Vlaanderen zal te zien zijn, beginnende in Gent op een nog nader te bepalen plaats. Gedurende deze periode blijven de foto's beschikbaar voor het Willemsfonds. Op alle werken zal steeds de naam van de maker en de titel van het werk worden vermeld. 3 Fotoboek Indien er genoeg interessant materiaal voorhanden is, stelt de jury een fotoboek samen op basis van de geselecteerde werken. De jury beslist hierover. Het fotoboek zal in maart 2000 gedrukt worden. Alle deelnemers ontvangen een exemplaar van dit fotoboek dat op 1 april 2000 klaar zal zijn. Bijkomende exemplaren kunnen tegen betaling afgenomen worden. 4 Publicatie in het algemeen cultureel tijdschrift De Vlaamse Gids In de Vlaamse Gids wordt een artikel aan de fotowedstrijd gewijd. Dit literaircultureel tijdschrift heeft een oplage van exemplaren en wordt verspreid over heel Vlaanderen. De wedstrijdvoorwaarden, het deelnameformulier en bijkomende informatie kunnen aangevraagde worden bij: Willemsfonds Algemeen Bestuur vzw Ham Gent Tel.: 09/ Fax: 09/233/10.65

14 14 aalttareel VAN ANTONIUSVARK NS TOT PIGS I CYBERSPACE 17 JULI 26 NOVEMBER 1999 MUSEUM VOOR VOLKSKUNDE GE T Een tentoonstelling over varkens?! Het idee was nog niet goed en wel gerijpt of het Museum voor Volkskunde werd overspoeld door reacties. Pretoogjes, een schaterlach, een bedenkelijke blik... Hoezo varkens? Wat valt er nu over deze knorrende viervoeter te vertellen? Wat maakt hem zo anders dan andere dieren in onze omgeving? Wie de tentoonstelling Hoge Hakken, Roze Billen bezoekt, kan niet anders dan vaststellen dat er héél veel over deze diertjes te vertellen valt. Meer zelfs dan men op het eerste gezicht zou vermoeden. Hoewel het varken allengs uit ons straatbeeld is verdwenen, blijft het ook nu meer dan ooit Jin the picture'. Zo mag blijken uit deze tentoonstelling over het varken in de volkscultuur, van vroeger tot nu. Of met een boutade: van Antoniusvarkens tot Pigs in Cyberspace. Hoe men vanuit diverse disciplines het varken en de relatie mens-varken bekijkt, kan veelal niet gevisualiseerd worden in een tentoonstelling. Wat betekent het varken bijvoorbeeld voor een archeoloog? Of voor een taalkundige, een psychoanalyticus, een sprookjesdeskundige, een communicatiewetenschapper en een socioloog? De voorliggende essaybundel geeft op deze vragen een boeiend antwoord. Een tentoonstelling over varkens is meteen ook een tentoonstelling over mensen. Met name over de manier waarom mensen door de tijden heen met dit dier hebben omgegaan. Het begint al in onze kindertijd. Wie kreeg er als kind niet een spaarvarken cadeau? En wie kent er niet het verhaal van de drie biggetjes? Of, in een modernere uitvoering, Miss Piggy en Babe? Het varken is alomtegenwoordig, zoveel is duidelijk. Vaak verguisd, maar evenzoveel bejubeld - denken we maar aan de varkensliefhebber die zijn fascinatie of voorliefde veruitwendigt in een verzameling. Aangezien volkscultuur leeft buiten de muren van een museum, gingen we naar deze verzamelaars op zoek. De respons was onverwacht groot. Mensen van diverse pluimage, jong en oud, bestookten ons met telefoons en leidden ons binnen in de ontstaansgeschiedenis van hun passie. Achter menige Vlaamse gevel, in livings, slaapkamers en kelders ontdekten we, zeer tot onze verbazing, de meest fascinerende en uiteenlopende collecties. De verhalen die achter deze verzamelingen schuilgaan, lieten ons toe te onderzoeken wat het varken zoal voor mensen kan betekenen. Eén ding staat vast: varkens intrigeren en beroeren 's mens geest. Tijdens deze vier maanden zal het varken niet alleen het museum maar ook het leven van iedere museummedewerker roze kleuren. Varkens bezetten als het ware het museumgebouw. Vanuit alle hoeken en kanten begluren ze de bezoeker. Geen afzonderlijke tentoonstelling deze keer, maar een tentoonstelling waarbij onze permanente collectie als décor fungeert. Antoniusvarkens, feestvarkens, spaarvarkens, marsepeinen varkens, cybervarkens... ze zijn er allemaal en u kan ze in het museum tegen het roze lijf lopen! "Beware of the pigs," schreef Charles Dickens ooit na een bezoek aan New Vork. Hij bedoelde het letterlijk. Wij ook. PRAKTISCHE INFORMATIE Plaats: Museum voor Volkskunde Kraanlei 65, 9000 Gent Tel.: 09/ / Fax: 09/ museum.volkskunde@gent.be Periode: Van 17 juli tot en met 26 november 1999 Openingsuren: Alle dagen open, behalve op maandag van tot en van tot uur. Toegangsprijs: Individueel: 100 BEF Groepen/Gentenaars: 50 BEF

15 Maffiabazen mogen dan al imponerende types zijn, diep binnenin voelen ze zich ook soms klein... Paul Vitti (Robert De Niro), één van de grootste gangsters in New Vork, werd door zijn vader én zijn mentor Manetta opgevoed in het maffiaschap. Maar wanneer hij eindelijk zijn taak als leider moet opnemen, valt hij ten prooi aan oncontroleerbare angsten, telkens hij geconfronteerd wordt met gewelddaden. Hij kan niet meer slapen, is overdreven bezorgd om zijn vrouwen heeft geen interesse meer voor zijn minnares. Zoals het een goede Amerikaan betaamt, gaat hij naar Ben Sobol (Billy Crystal), een psychiater. Maar hoe moet hij zijn probleem uitleggen, zonder de geheime en misdadige praktijken van zijn bende te onthullen? In welk jaar verscheen de roman Pieter Daems van louis Paul Boon? Stuur uw antwoord vóór 15 november 1999 op een gele briefkaart naar: Courant, algemene redactie, Livornostraat 25, 1050 Brussel. Door middel van loting wordt bepaald wie een leuke filmavond kan beleven. De winnaars krijgen hun ticket thuis gestuurd.

16 16 t\alttareel OVERZICHTTENTOONSTELLING FABRIEKSTAD AALST: LOUIS PAUL BOON ( ), 9 MEI 31 OKTOBER 1999 Op 10 mei 1979 werd Louis Paul Boon getroffen door een hartaanval en overleed aan zijn werktafel. Twintig jaar later houdt de stad Aalst eraan om door middel van een aantal manifestaties hulde te brengen aan hun "schrijver". Op 15 maart 1912 werd Louis Paul Boon geboren als zoon van Josephus Boon en Stella Verbestel, beide oorspronkelijk afkomstig uit Aalst. Zijn vader was rijtuigschilder, doch hij schakelde over op het die het rij- schilderen van auto's wanneer tuig verdrongen. Boontje voltooide intussen zijn lagere schoolopleiding, waarna hij de Vrij Technische School in Aalst bezocht. Het was de bedoeling dat hij er het vak van autoschilder zou aanleren om in de toekomst zijn vader te helpen. Begin 1928 werd Louis zonder pardon van school gestuurd omdat hij "verboden boeken" in zijn bezit had en "het gif" onder zijn klasgenoten verspreidde. Dit was een zware klap voor de familie Boon, die zich zware offers heeft getroost om hun zoon te laten voortstuderen. Louis zelf heeft er vermoedelijk minder zwaar aan getild. Hij wou kunstschilder worden en schreef zich in aan de Stedelijke Academie voor Schone Kunsten, waar hij zich op last van zijn vader evenwel toelegde op sierschilderen, "houten" en "marmeren". Hij volgde avondlessen om overdag zijn vader te kunnen helpen. Rijtuigof reclameschilder zou hij worden, die grote dromer! In 1930 verhuisde de familie Boon van het "armernensenhuis" naar een typisch kleinburgerlijke wijk in Aalst, waar Louis beschikte over een eigen kamer. Hier begon hij te schrijven aan een roman. Enkel het fragment "Onbekende Stad" is bewaard gebleven. Nadat Louis in 1936 met Jeanette De Wolf in het huwelijk was getreden en intussen werkte aan enkele zelfportretten, schreef hij ook aan zijn eerste grote roman: "Het brood onzer tranen". In 1942 werd zijn roman "De voorstad groeit" bekroond met de Leo J. Krijnprijs. Direct na afloop van de tweede wereldoorlog kreeg hij een aanstelling als medewerker van het communistisch blad "De Rode Roos". In dit blad verscheen onder de titel "Wereld-vandaag" de voorpublicaties van het grote werk-in-uitvoering dat jaren onder de titel "De Kapellekensbaan" zou verschijnen. Wegens een reeks moeilijkheden werd hij ontslagen maar kon meteen aan de slag als redactiesecretaris van het weekblad Front. In 1947 nam hij zelf ontslag bij het weekblad en ongeveer een jaar later verscheen wekelijks zijn bijdrage aan de krant Vooruit. Onder pseudoniem, kon hij eveneens meewerken aan de krant Het Laatste Nieuws en het weekblad De Zweep. In 1949 werd een stukje brouwgrond gekocht in Erembodegem, deelgemeente van Aalst. Het gezin Boon (samen met zoon Jozef, roepnaam Jo werd geboren op ) nam in 1952 intrek in een gebouwd huis, Vogelzang geheten. Intussen schreef hij aan zijn tweede boek over de Kapellekensbaan "Zomer te Ter- Muren". In juni 1954 werd Menuet voltooid, op dat moment had Boon al het plan opgevat voor zijn grote roman "De Paradijsvogel". In die periode zette Boon ook zijn Fenomenale Feminateek op, die zou uitgroeien tot een 144 hoofdstukken tellende verzameling van uiteindelijk meer dan gerubriceerde en becommentarieerde foto's van schaars geklede dames, aangevuld met een zestigtal begeleidende teksten van grotere omvang. Bij de Arbeiderspers verscheen in 1957 de definitieve versie van "De bende van Jan de Lichte". "De kleine Eva" werd een jaar later bekroond met de H. Roland Holstprijs.

17 ttalttareel 17 Op 17 oktober 1961 hield Boon voor het eerst zijn voortaan wekelijks praatje voor Radio Oost-Vlaanderen, onder de titel "Het Zoutvat". Op 27 oktober 1962 zetelde hij voor het eerst in het panel van de BRT-quiz "t'ls maar een woord", waardoor hij in zeer korte tijd populair werd. In 1969 Iijkt de kunstenaar het schrijven beu en legde hij zich toe op schilderen, waarna hij verschillende tentoonstellingen verzorgde, zowel in binnen- als buitenland. Doch de schrijfpen moet zijn, waar ze thuishoort en in november 1971 verscheen de roman Pieter Daens of hoe in de negentiende eeuw de arbeiders van Aalst vochten tegen armoede en onrecht. Boon zal er vijf prijzen voor ontvangen, waaronder de Driejaarlijkse Staatsprijs voor Proza. Hij dreigde opgenomen te worden in het mausoleum van de Vaderlandse Letteren. Een drietal jaren later nam de tegen wil en dank gecanoniseerde schrijver Boon, die nu ook werd voorgedragen voor de Nobelprijs, wraak op de publieke opinie: hij publiceert zijn satirisch pornoverhaal Mieke Maaike's obscene jeugd. Boon gaat met vervroegd pensioen bij Vooruit, maar blijft Boontjes publiceren. Voortaan zal hij 's morgens schilderen en 's namiddags schrijven. Als echte Aalstenaar ging hij zich meer toeleggen op het schrijven van grote documentaires. Hij kende zijn stad en haar geschiedenis ook door en door. Met de publicatie van "Chapel Rood" werd een begin gemaakt aan een lange reeks vertalingen van Boons werken in onder meer het Frans, Zweeds, Engels, Spaans, Noors, Duits en Hongaars. Een grotere ode aan deze schrijver/kunstenaar kon niet gebracht worden, dan de verfilming van Daens. Een op Pieter Daens gebaseerde film van Stijn Coninx, o.a. opgenomen in Aalst. Een film die zowel in België als in het buitenland de filmzalen deed vollopen. TENTOONSTELLINGEN Centraal in het L.P.Boonjaar staat de grote Boontentoonstelling Fabrieksstad Aalst. Verspreid over drie locaties in de Aalsterse binnenstad wil Fabriekstad Aalst meer zijn dan enkel een tentoonstelling over het leven, het werk van de volksschrijver Boon. In het Belfort op de Grote Markt keert de bezoeker terug naar tijden uit de vorige eeuw, toen Aalst nog een middeleeuws ogend stadje was, gelegen aan de kronkelige Dender. Het is het Aalst dat aan de vooravond van de industriële revolutie reikhalzend uitkijkt naar de komst van de eerste trein. Zodra dit stalen monster echter de beslotenheid van net stadje binnenstroomt, breken er andere tijden aan. Fabrieksschoorstenen schieten als paddestoelen uit de grond en de machine bepaalt vanaf nu het ritme van de dag. Dagelijks trekken duizenden arbeiders naar het mythische fabriekseiland Chipka. Het is de tijd van de gebroeders Daens, van de anarchistische bende van de Zwarte Hand en ergens in een verre achterbuurt groeit het kleine Ondineke op... Wanneer de bezoeker na het Belfort vervolgens het Museum Oud-Hospitaal binnenwandelt, laat hij het geloei van fabriekssirenes en het sociale strijdgevoel van Chipka ver achter zich. Klokgelui, in de verte repeteert de plaatselijke fanfare. Hier in de Sint-Jozefsparochie brengt Boon zijn kindertijd door en beleeft hij zijn eerste verkenningstochten in de schilderkunst, literatuur en film. Aansluitend wordt de geboorte van Boon als schrijver en als journalist in beeld gebracht. Binnenkijkend in het alledaagse leven van het gezin Boon, tegen de achtergrond van de nationale geschiedenis, is de bezoeker getuige van het ontstaan van Boons Magnum opus De Kapellekensbaan. Terwijl zijn illegale roman in druk is, trekt Boon zich terug in zijn nieuwe villa te Erembodegem. Het derde deel van de tentoonstelling staat opgesteld in De Werf. We schrijven inmiddels jaren vijftig. In een ware vooruitgangseuforie wordt België volgegoten met beton. Televisie-antennes kronen de daken van de huizen en in Brussel wordt naarstig gewerkt aan het Atomium, de stalen ode aan een decennium van elektriciteit en glimmend metaal. Van tussen het groen rond zijn huis in Erembodegem observeert Boon deze wereld met een kritische bi ik. En hij schrijft. Over de Hollywood-dictatuur die het optimisme propageert. OVer het failliet van die nieuwe ideologieën en de vlucht in de Lsd-cultuur van de jaren zeventig. Over priester Daens, over Mieke Maaike, over de geuzen en over zichzelf. Te midden van een nooit eerder samengebrachte verzameling manuscripten, foto's en beeldend werk treedt Boon de bezoeker tegemoet van achter verschillende maskers. Het lollige Boontje, het sympathieke Beukebointje, het bittere meneerke Boin, het zijn maar enkele van de alter ego's die de schrijver tot leven wekte en waarmee de verwarring rond zijn schrijverschap alleen maar groter werd. Het stramien van de tentoonstelling Fabrieksstad Aalst is ontleend aan de Boonbiografie van Kris Humbeek Gelijk een vis zwemt moet ik schrijven (De Arbeiderspers,2000). Bij de tentoonstelling hoort de catalogus Onder de giftige rook van Chipka (Ludio/Querido, 1999) PRAKTISCHE INFORMATIE Plaats: Belfort: Grote markt Museum Oud-Hospitaal: Oude Vismarkt 13 c.c. De Werf: Molenstraat 51 Periode: Van 9 mei tot en met 31 oktober Openingsuren: Van tot uur Woensdag tot uur. Maandag gesloten. Toegangsprijzen: 250 BEF 200 BEF:(reductie en groepstarief) gratis: kinderen tot 12 jaar 30% korting: B-dagtripformule Informatie, nocturnes, ticketverkoop en reservaties: Dienst Toerisme Stad Aalst Grote Markt Aalst Tel.: 053/ Organisatie: v.z.w. Dirk Martenscomité, de Stad Aalst en het L.P. Boon-documentatiecentrum (UA/UIA) o Mark Van Hoey

18 18 V~ED\W6 PLANTAARDIGE ESTERS ZOUDEN EEN VERLAGENDE INVLOED HEBBEN OP HET CHOLESTEROLGEHALTE Nieuwe producten op de markt. Plantaardige esters, waarvan stanol het meest efficiënte zou zijn, maken in zeer kleine hoeveelheden deel uit van onze na- I tuurlijke voeding. We vinden ze terug in tarwe, rogge, graan en olijfolie. Onlangs ontdekten wetenschappers een efficiënte manier om die stanolen om te zetten in een vorm die oplosbaar is in vet. Op basis daarvan werd een nieuwe soort van minarine samengesteld. Het is in het kader van het Finse project tegen hart- en vaatziekten dat deze minarine voor het eerst werd uitgetest. Gedurende een periode van 16 maanden werd aan een goed gescreende groep van proefpersonen gevraagd de minarine te gebruiken ter vervanging van ander vet broodsmeersel. De resultaten van de studie die verschenen in "The new England Jounal of Medecine" (1995;333:pp ) wezen op een verlaging van 10% van het totaal cholesterol gehalte. Het gehalte aan lipoproteïnen met lage dichtheid (LDL), was gemiddeld met 14% gedaald. Triglyceriden en HDL cholesterol werden niet beïnvloed en bleven constant.volgens de studie werden er geen bijwerkingen vastgesteld. Het is op basis van deze resultaten die achteraf ook via andere studies geverifieerd werden, dat de firma Johnson en Johnson beslist heeft om deze minarine te commercialiseren. Deze minarines verrijkt met stanoten worden in Finland ondertussen meer dan drie jaar gebruikt. Meerdere studies over de invloed van de substitutie van de dagelijkse vetinname door met stanol verrijkte plantaardige vetten, hebben ondertussen de resultaten van de eerste onderzoeken bevestigd. Bij patiënten met matige hypercholesterolemie is de impact volgens Prof. Dr. Blaton, Voorzitter van de Belgissche Lipid Club, zeer effectief. De nieuwe minarine is sedert juli gecommercialiseerd in België onder de naam Benecol. Tot de Benecol voedinqsrniddelen behoren een smeer-, bak- en braadproduct, minarine en smeerbaar broodbeleg. Dit laatste is verkrijgbaar in twee varianten: naturel en knoflook en kruiden. Alle producten zijn arm aan verzadigde vetzuren. Benecol is nu verkrijgbaar in alle grote warenhuizen of dieetwinkels. Twee opmerkingen: 1. de bewaartijd is kort 2. de prijs is aan de hoge kant. De kuipjes kosten 155 BEFper stuk. Lezers die over het product meer inlichtingen wensen, kunnen terecht op een gratis klanten lijn van Johnson en Johnson: o Guido Verbrugghe GEPOCHEERDE KABEL- JAUWFILET MET TUINKRUIDEN EN BENECOL OP EEN BEDJE VAN GEBAKKEN GROENTEN (Voor 4 personen) 2 koffielepels Benecol bak-, braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet 4 kabeljauwmoten van 180g elk 4 koffielepels Benecol bak-, braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet om te mengen met de tuinkruiden (bieslook, tijm, rozemarijn, bazielkruid) 1 middelgrote ui 1 preiwit 1 selderijstengel 1 wortel - 8 maïskolf jes 1/2 courgette 2 cm gember (geraspt) peper en zout Pocheer de kabeljauw gedurende 10 minuten in weinig water met peper en zout (het water moet net onder het kookpunt blijven). Opzij zetten. Meng tuinkruiden, peper en zout onder "Benecol bak-, braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet". Verhit "Benecol bak-, braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet" op een hoog vuur en bak er de grof gehakte groenten in gedurende 1 minuut. Schep de groenten op de borden, leg de vis er bovenop en eindig met een plakje "Benecol bak-, braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet" met tuinkruiden. Tip: Verpak "Benecol bak-. braad- en smeerproduct met 70% plantaardig vet" met tuinkruiden in plasticfolie en leg in de koelkast (dat snijdt straks gemakkelijker).

19 V~ED'~6 19 OP ZIJN ITALIAANS MINESTRONE OP DE WIJZE VAN GENOVA Minestrone is een bijzonder lekker, Italiaans gerecht dat al naar gelang de streek, een eigen kleur en pikant heeft. Alhoewel het bij ons veel meer als soep wordt geserveerd, is minestrone eigenlijk een gerecht op zichzelf. Voor onze lezers geven we hier een basis recept zoals het in de streek van Genova wordt klaargemaakt. Wees echter creatief! U kan de ingrediënten aanpassen naar smaak, kleur en consistentie. Het geheim van een goede minestrone? De pesto natuurlijk. U presenteert die aan uw genodigden na het opdienen van het gerecht. Elkeen kan dan naar eigen smaak deze bijzonder kruidige mengeling toevoegen in het bord. (Voor 8 personen) 1/4 kop olijfolie 1 kleine geplette bol look 1 fijn gehakte ajuin 1 prei gewassen en in fijne stukjes versneden 1 soeplepel ruw gehakte peterselie 1 boeketje tijm 1 soeplepel tomatenextract 4 gehakte tomaten (gepeld en ontpit) 2 gehakte takjes selder 2 flinke wortelen versneden in blokjes 3 aardappelen versneden in blokjes 200 gram prinsessenboontjes 1,5 liter vleesbouillon 1 tas macaroni 1 tas gaar gekookte en uitgelekte witte bonen Fijn geraspte parmezaan Pesto naar smaak Bijsmaken met de geraspte parmezaan en de pesto. Smakelijk eten! Voor de pesto: 200 gr. gestoofde en fijngehakte en goed uitgelekte spinazie 1 soeplepel fijngehakte basiliekkruid 2 bollen geplette look 1 soeplepel fijngehakte peterselie 4 soeplepels olijfolie 2 soeplepels boter of margarine 1 tas parmezaan. Alle ingrediënten mengen in een mixer tot het bekomen van een homogene pasta. Minstens een uur laten rusten in de koelkast. Een kleine tip: Voorzie iets meer bouillon zodanig dat u de consistentie kan aanpassen naar believen. o Christine Moreau De olijfolie opwarmen in een grote kookpan. De look, de ajuin, de prei de peterselie en de tijm toevoegen. Alles even laten doorsudderen tot wanneer de ajuin doorzichtig is. Het tomatenextract, de tomaten, de selder, de worteltjes, de aardappelen, de prinsessenboontjes en het bouillon toevoegen. De kookpan afdekken en een uurtje laten zachtjes stoven. Het vuur iets hoger zetten en de macaroni 8 à 10 minuten laten gaar worden. De witte bonen bijvoegen. Peper en zout naar smaak toevoegen. De borden opwarmen en serveren. Deze twee nieuwe brochures zijn te verkrijgen op het "Centrum voor Gezondheidspromotie" vzw. Livornostraat Brussel

20 20 EMOTIONELE INTELLIGENTIE door Guido Verbrugghe De manier waarop mensen zich op plastische wijze aanpassen aan veranderende situaties of gevarieerd en creatief problemen oplossen, hangt af van verschillende factoren. Daarom stellen psychologen zich al lang de vraag welke factoren een rol spelen wanneer mensen met een hoge intelligentiescore mislukken en diegenen met een gemiddelde score het opmerkelijk goed doen. Ze ontdekten dat zelfbeheersing, geestdrift, doorzettingsvermogen en motivatie hierin een bijzonder belangrijke rol spelen. Daniel Goleman, professor in de pedagogiek aan de Havard universiteit, omvat deze typisch menselijke capaciteiten onder de term "emotionele intelligentie". Uit zijn onderzoeken blijkt dat de emotionele manier waarop mensen met probleemsituaties omgaan, minstens even belangrijk is dan de rationele aanpak ervan. Geïnformatiseerde reconstructie van de impact van de stalen staaf op de schedel en de hersenen (door H. Damasio). Emotionele vaardigheden zouden volgens hem doorslaggevend zijn voor relationeel succes en algeheel lichamelijk welbevinden. Hoge rapportcijfers zouden dus weinig te maken hebben met betere zelfkennis, invoeling van anderen en vermogen tot samenwerking. Meer nog, efficiënt omgaan met emoties kan volgens Goleman geleerd worden waardoor alzo de persoonlijkheid optimaler kan functioneren. Het is dankzij de nieuwe ontdekkingen over de emotionele architectuur van de hersenen dat we in de psychologie nu een betere kijk hebben op de relatie tussen rationeel en emotioneel gedrag bij mensen. Omdat we nu in de hersenen kunnen kijken weten we dat emotionele centra en rationele centra met elkaar in verbinding staan. We weten dat ons gedrag niet is los te koppelen van onze onderliggende neurologische structuren. Het begrijpen van deze wisselwerkingen die onze ogenblikken van razernij en angst en van passie en vreugde beheersen, maakt volgens Goleman veel duidelijk over hoe we de emotionele gewoonten aanleren. Als we dit beter inzien, dan kunnen we onszelf ook intelligenter managen. Het emotionele en rationele brein: Een van de vroegste observaties van de wisselwerking tussen emotie en rationeel denken is te danken aan een Amerikaans geneesheer, John Harlow, die de arts was van Phineas Gage. Deze laatste is onder- Dodenmasker van Phineas Gage. tussen, buiten zijn wil om, in de neuropsychologie een beroemde case geworden. Phineas Gage werkte voor een belangrijke spoorwegcompagnie. Hij was verantwoordelijk voor een grote ploeg van arbeiders. Bij de directie van het bedrijf stond hij aangeschreven als een bijzonder competent en sociaal man. In de zomer van 1848 werd hij het slachtoffer van een ernstig ongeval. Dit was het gevolg van een vroegtijdige ontploffing van een springlading waardoor een stalen staaf door zijn hoofd werd geslagen. Een gedeelte van de voorhersenen werd hierdoor gekwetst. Buiten alle verwachtingen om, overleefde Gage dit ongeval. Twee maanden later werd hij als genezen beschouwd. Dokter John Harlow was door dit voorval zodanig geïntrigeerd, dat hij bijna dag op dag een gedetailleerde beschrijving van de evolutie van de genezing optekende. Behalve het feit dat Gage ontsnapte aan de ontstekingen van de wonde, noteerde de geneesheer tevens de gedragsveranderingen van zijn patiënt die bijna onmiddellijk na het voorval reeds optraden. Harlow sprak van een totale persoonlijkheidsverandering. Van een doelbewuste, zorgzame en hardwerkende man veranderde Gage in een koude rationalist en later een dronken lanterfanter. Hij werd een verschrikkelijk dwars persoon, grillig en onzeker, die geen enkel toekomstplan afwerkte. Wegens zijn dierlijke hartstocht kregen vrouwen de raad zijn gezelschap te vermijden. Hij werd volslagen onbekwaam om zichzelf te sturen en zich te beheersen. Na een uiterst bewogen leven, stierf Gage op 21 mei 1861 ten gevolge van continue convulsies. Op dat ogenblik was in Amerika de successieoorlog aan de gang. Dokter Harlow kwam daardoor pas vijf jaar later op de hoogte van het overlijden van zijn vroegere patiënt waarvan alleen nog een dodenmasker bestond. Omdat in die tijd zeer controversieel gediscuteerd werd over hersen lokalisatie en gedrag en omdat Harlow er van overtuigd was dat deze casestudie hierin een bijzondere bijdrage betekende, vroeg hij de toestemming om de schedel van Gage te recupereren. Samen met de medische observaties werden de stalen staaf en de schedel later toe-