ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning!"

Transcriptie

1 Grote Bickersstraat KS Amsterdam Postbus 247 AE Amsterdam t f e info@tns-nipo.com Rapport ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! Onderzoek naar ICT-gebruik onder docenten in het primair en voortgezet onderwijs Silvie van Boekel / Ellen Stegers B4994 december 3 TNS NIPO ISO 91

2 Inhoud Inleiding 1 1 Veel docenten maken beperkt gebruik van de computer in het onderwijs Computergebruik in de lessen in beginnend stadium Leerstof oefenen met de computers in het primair onderwijs Relatief weinig gebruik van programma s ter ondersteuning van de zelfstandigheid van leerlingen Vo-leerlingen krijgen meer thuisopdrachten waarbij de computer gebruikt moet worden dan po-leerlingen 8 2 Ambities voor de toekomst Docenten verwachten stijging in computergebruik Software en hardware zijn randvoorwaarden voor toekomstig gebruik van computers in de les Intensiever gebruik van computers door docenten stimuleren 11 3 Informatie over ICT-gebruik te vinden bij collega s 12 4 Breng docenten op de hoogte van mogelijkheden Redenen om (nog) geen gebruik te maken van ICT in de klas ICT-voorzieningen in voortgezet onderwijs voor verbetering vatbaar Kennis van computertoepassingen van invloed op ICT-gebruik 16 5 Behoefte aan de juiste programma s en ondersteuning van ICTgebruik TOP 7 van ondersteuningsbehoeften Meeste behoefte aan programma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken Ook sterke behoefte aan hulp en ondersteuning 5.4 Goede ICT-voorzieningen en werkomgeving als basis Samenwerking tussen scholen ter ondersteuning van ICT-gebruik 22 Inhoud figuren en tabellen 1 Typering van het computergebruik voor onderwijsdoeleinden 4 2 Intensiteit van computergebruik door leraren bij het geven van onderwijs 5 3 Hoe vaak wordt in het basisonderwijs gebruik gemaakt van de computer voor 6 4 Hoe vaak wordt in het voortgezet onderwijs gebruik gemaakt van de computer voor 7 5 Intensiteit van het computergebruik buiten de lessen 8 6 Toekomstig computergebruik in het primair onderwijs 9 7 Welke aandachtsgebieden zouden de hoogste prioriteit moeten krijgen? ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3

3 8 Activiteiten binnen de school met hoogste prioriteit voor de komende 12 maanden 11 9 Gebruik van informatiebronnen op het gebied van ICT in het onderwijs 12 In hoeverre vindt u de ICT-voorzieningen op uw school toereikend voor uw functioneren als leraar? De beoordeling van de ICT-voorzieningen op de school en het gebruik van de computer in de klas In welke mate bent u op de hoogte van de computertoepassingen die u bij uw onderwijs zou kunnen gebruiken? De beoordeling van de k ennis van computermogelijkheden voor het eigen onderwijs en het gebruik van de computer in de klas Top 7 van ondersteuningsbehoeften van docenten Behoefte aan computerprogramma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken Behoefte aan hulp en ondersteuning bij gebruik van ICT in het onderwijs 17 Behoefte aan ICT-voorzieningen en een geschikte omgeving voor gebruik van ICT in het onderwijs Behoefte aan samenwerking in het gebruik van ICT in het onderwijs 22 ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3

4 Inleiding Achtergrond In 1 en 2 heeft TNS NIPO voor Stichting Ict op School verschillende bekendheids-, imago- en gebruikersonderzoeken uitgevoerd. In navolging hierop heeft Stichting Ict op School aan TNS NIPO gevraagd ook in 3 vervolgonderzoek uit te voeren. Ict op School is benieuwd in welke mate scholen in het primair - en voortgezet onderwijs het afgelopen jaar ICT verder hebben geïntegreerd in de lessen. Ook vindt Ict op School het belangrijk meer inzicht te krijgen in de wensen, behoeften, verwachtingen en ambities van haar doelgroepen bij de integratie van ICT in het onderwijs. Wat betreft haar eigen rol wil Ict op School meer weten over haar imago, en het gebruik en waardering van haar producten. Doelgroep Het totale onderzoek heeft binnen het primair - en voortgezet onderwijs plaatsgevonden en is gehouden onder de volgende doelgroepen: De regionale samenwerkingsverbanden; De schoolbesturen; ICT-management / directeuren; Docenten. In dit document zullen de belangrijkste resultaten worden weergegeven van het onderzoek onder samenwerkingsverbanden. Doel van het onderzoek Stichting Ict op School wil met dit onderzoek meer inzicht verkrijgen in de ambities van scholen en samenwerkingsverbanden op het gebied van ICT en de ondersteuning die Ict op School kan bieden om deze ambities te realiseren. Ook wil zij terugblikken op het afgelopen jaar en achterhalen wat de relevantie is van de producten en diensten van Ict op School voor het huidige ICT-gebruik. De resultaten van dit onderzoek geven inzicht in: De stand van zaken ICT-gebruik in het onderwijs; Wensen / behoeften aan ondersteuning in de toekomst; Het belang van samenwerking; De bekendheid en het imago van Stichting Ict op School; Het gebruik en de waardering van de producten en diensten (bv. de website). ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 1

5 Methode en steekproef De methode van onderzoek is afgestemd voor het op hoofdlijnen in kaart brengen van ontwikkelingen in de tijd en de actuele stand van zaken. De gehanteerde steekproefomvang is gekozen voor het verkrijgen van statistieken die indicatief zijn. Deze statistieken dienen derhalve met enige marge van nauwkeurigheid te worden geïnterpreteerd. Voor een nadere beschrijving van de gebruikte methode en steekproef verwijzen wij naar de bijlagen. Doel van het onderzoek onder docenten De resultaten van het onderzoek onder docenten in het primair en voortgezet onderwijs geven inzicht in: De stand van zaken ICT-gebruik in het onderwijs door docenten; De verwachtingen, wensen en behoefte aan ondersteuning in de toekomst; Bronnen van informatie over het ICT-gebruik in het onderwijs; Beperkingen ten aanzien van het optimale gebruik van computers in het onderwijs; De huidige wensen en behoefte van docenten over ICT-gebruik in het onderwijs. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 2

6 1 Veel docenten maken beperkt gebruik van de computer in het onderwijs In dit hoofdstuk wordt een beschrijving gegeven van het ICT-gebruik door docenten in de lessen. Hoe wordt het computergebruik tijdens de lessen door de docenten getypeerd; hoeveel gebruik wordt ervan gemaakt; voor welke doeleinden wordt er gebruik gemaakt van de computer en wordt de computer ook betrokken bij het maken van schoolopdrachten thuis? Bij al deze punten zal apart worden gekeken naar de situatie in het primair onderwijs en het voortgezet onderwijs. 1.1 Computergebruik in de lessen in beginnend stadium De meeste docenten omschrijven het computergebruik in de eigen lessen als beginnend gebruik. In het primair onderwijs typeert de helft van de docenten het computergebruik als beginnend (52). In het voortgezet onderwijs noemen de docenten het niveau vaker beginnend dan de docenten in het primair onderwijs. Daarnaast beoordelen drie op de tien docenten in het basisonderwijs (31) en een kwart van de docenten in het middelbaar onderwijs (24) het computergebruik in de klas als gevorderd. Slechts een klein deel van de docenten geeft aan niet van plan te zijn om de computer in het onderwijs te betrekken. Het is van belang op te merken dat de zelftypering in de categorieën oriëntatie en beginnend gebruik betrekking kan hebben op docenten waarbij niet of nauwelijks sprake is van systematisch computergebruik in de klas. Verder maken de resultaten duidelijk dat de meeste docenten van mening zijn dat verdere ontwikkeling nodig is alvorens een (ver)gevorderd stadium van computergebruik is bereikt. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 3

7 1 Typering van het computergebruik voor onderwijsdoeleinden Geen gebruik, ook nog geen plannen Oriëntatie op de mogelijkheden Beginnend gebruik Gevorderd gebruik Vergevorderd gebruik Weet niet Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Wanneer een docent bij het geven van onderwijs gebruik maakt van computers dan is dat veelal niet langer dan 5 uur per week. In het primair onderwijs zetten de meeste docenten de computer bij het onderwijs minder dan 5 uur per week in ofwel ongeveer 1 uur per dag. De tijd die een individuele leerling achter de computer zit is vervolgens afhankelijk van de verhouding tussen het aantal leerlingen en het aantal beschikbare computers. In het voortgezet onderwijs ligt het aantal lessituaties waarbij docenten gebruik maken van computers lager. De helft van de docenten geeft aan de computer minder dan 2 uur per week in te zetten. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 4

8 2 Intensiteit van computergebruik door leraren bij het geven van onderwijs Geen Minder dan 2 uur per week 2 tot 5 uur 5 tot uur tot 15 uur 15 tot uur uur of meer Weet niet Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 5

9 1.2 Leerstof oefenen met de computers in het primair onderwijs In het primair onderwijs worden computers vooral ingezet voor het oefenen van de leerstof. Van de leraren die computers tijdens de lessen gebruiken geeft 44 aan dagelijks gebruik te maken van oefenprogramma s voor de leerlingen. Nog eens 37 zegt hier wekelijks gebruik van te maken. Er wordt duidelijk minder gebruik gemaakt van programma s die de leerlingen ondersteunen bij het zelfstandig uitvoeren van opdrachten. 3 Hoe vaak wordt in het basisonderwijs gebruik gemaakt van de computer voor Dagelijks Wekelijks Ongeveer 1 keer per maand Enkele keren per jaar Minder vaak of nooit Weet niet Tekstverwerking Oefenprogramma's Opzoeken Programma's ter ondersteuning zelfstandigheid 36 ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 6

10 1.3 Relatief weinig gebruik van programma s ter ondersteuning van de zelfstandigheid van leerlingen Door leraren die in het voortgezet onderwijs tijdens lessituaties computers inzetten, wordt ongeveer evenveel gebruik gemaakt van computers voor tekstverwerking, het oefenen van de leerstof en het opzoeken van informatie. Relatief wordt er minder gebruik gemaakt van de computer voor het ondersteunen van leerlingen bij de planning en het zelfstandig uitvoeren van opdrachten. 4 Hoe vaak wordt in het voortgezet onderwijs gebruik gemaakt van de computer voor Dagelijks Wekelijks Ongeveer 1 keer per maand Enkele keren per jaar Minder vaak of nooit Weet niet Tekstverwerking Oefenprogramma's Opzoeken Programma's ter ondersteuning zelfstandigheid ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 7

11 1.4 Vo-leerlingen krijgen meer thuisopdrachten waarbij de computer gebruikt moet worden dan po-leerlingen Hoewel docenten in het voortgezet onderwijs de computer in de klas minder vaak gebruiken, geven zij wel vaker opdrachten aan de leerlingen, waarbij zij buiten lestijden gebruik moeten maken van de computer voor het uitvoeren van opdrachten. In het primair onderwijs wordt door bijna de helft van de docenten aangegeven (bijna) nooit huiswerk te geven waarvoor de computer moet worden gebruikt. Voor de meeste leerlingen in het voortgezet onderwijs is de computer maandelijks (31) of zelfs wekelijks (29) voor het maken van huiswerk nodig. 5 Intensiteit van het computergebruik buiten de lessen Dagelijks Wekelijks Ongeveer 1 keer per maand Primair Onderwijs Enkele keren per jaar Minder vaak of nooit Weet niet Voortgezet Onderwijs ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 8

12 2 Ambities voor de toekomst In dit hoofdstuk wordt naar de toekomst gekeken. Hoe intensief is het computergebruik over drie jaar en wat is er daarvoor nodig? Ook geven docenten aan welke punten in de komende twaalf maanden prioriteit moeten krijgen voor het optimaliseren van ICTgebruik in de lessen. 2.1 Docenten verwachten stijging in computergebruik Het zal niemand verbazen dat docenten verwachten dat zij in de toekomst meer gebruik zullen maken van computers in het onderwijs. Nog steeds zal dan gelden dat het ICTgebruik op basisscholen hoger zal liggen dan op middelbare scholen. 6 Toekomstig computergebruik in het primair onderwijs 6 Primair onderwijs 6 Voortgezet onderwijs 5 5 Nu Over drie jaar Nu Over drie jaar Geen Minder dan 2 uur per week 2 tot 5 uur 5 tot uur tot 15 uur 15 tot uur uur of meer Geen Minder dan 2 uur per week 2 tot 5 uur 5 tot uur tot 15 uur 15 tot uur uur of meer 2.2 Software en hardware zijn randvoorwaarden voor toekomstig gebruik van computers in de les Bij de invoering van ICT in het onderwijs zijn vier aandachtsvelden te onderscheiden: 1. Apparatuurvoorzieningen; 2. Programmatuur (educatieve software); 3. Kennis en vaardigheden (deskundigheid leraren en management); 4. Visie op het gebruikt van ICT (beleid / onderwijsopvattingen). Gevraagd is aan te geven welke vier onderwerpen de hoogste prioriteit zouden moeten krijgen om in de toekomst optimaal gebruik te kunnen maken van computers bij het lesgeven: ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 9

13 7 Welke aandachtsgebieden zouden de hoogste prioriteit moeten krijgen? Appartuurvoorzieningen Programmatuur Kennis en vaardigheden Visie op het gebruik van ICT Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Volgens docenten zal er vooral aandacht moeten worden geschonken aan programmatuur om in de toekomst goed gebruik te kunnen maken van computers in het onderwijs (45 in het po en 34 in het vo). Op de tweede plaats moet er volgens de docenten voor worden gezorgd dat er voldoende en kwalitatief goede apparatuur is. Docenten verwachten relatief weinig beperkingen op het gebied van hun eigen deskundigheid en vaardigheden. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3

14 2.3 Intensiever gebruik van computers door docenten stimuleren In de eerste plaats zien docenten de noodzaak van het stimuleren van het gebruik van de computer in de klas. Met name in het primair onderwijs verwacht men dat de kwaliteit van het onderwijs door gebruik van ICT zal stijgen. Volgens drie op de tien docenten zal er nog moeten worden geïnvesteerd in infrastructurele voorzieningen, zoals interne netwerken, apparatuur en programmatuur. In het primair onderwijs is daarnaast ook nog extra scholing van docenten gewenst. 8 Activiteiten binnen de school met hoogste prioriteit voor de komende 12 maanden Primair Onderwijs (n=97) Voortgezet Onderwijs (n=121) Stimuleren van gebruik van computers in de klas 5 Gebruik van ICT voor kwaliteitsverbetering van onderwijs Andere infrastructurele voorzieningen, zoals interne netwerken, apparatuur, programmatuur Scholing van leraren Gebruik van ICT voor achterstandsleerlingen Samen met andere scholen ICT-kennis ontwikkelen en uitwisselen 15 5 Internetaansluiting 9 15 Gebruik van ICT voor communicatie met ouders en leerlingen thuis 9 9 ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 11

15 3 Informatie over ICT-gebruik te vinden bij collega s Bij het gebruik van ICT worden verschillende informatiebronnen gebruikt om de toepassingen tijdens de lessen te optimaliseren. De meeste docenten informeren bij collega s van de eigen school naar het toepassen van ICT. Daarnaast worden het internet, CD-roms en Kennisnet geraadpleegd. Het gebruik van Kennisnet als informatiebron is door docenten sinds 1 enorm toegenomen (toen po: en vo 23). 9 Gebruik van informatiebronnen op het gebied van ICT in het onderwijs Collega's van school 7 78 Internet/CD-roms 59 7 Kennisnet Bladen/kranten/(vak)tijdsschriften Familie/vrienden/kennissen Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Collega's van andere scholen Stichting Ict op School Beurzen/congressen Ledenblad van bestuursorganisaties ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 12

16 4 Breng docenten op de hoogte van mogelijkheden Over het algemeen wordt dus door vele docenten op enigerlei wijze gebruik gemaakt van ICT ter ondersteuning van de lessen. In dit hoofdstuk wordt gekeken naar de redenen om geen gebruik te maken van de computer in het onderwijs en naar de beperkingen om er niet nog meer gebruik van te maken. 4.1 Redenen om (nog) geen gebruik te maken van ICT in de klas In het vorige hoofdstuk bleek dat een klein deel van de docenten geen gebruik maakt van computers ter ondersteuning van de lessen en dit ook niet van plan is en dat daarnaast een klein deel het computergebruik in de klas typeerde als oriëntatie op de mogelijkheden (figuur 1). De belangrijkste redenen voor docenten in het basisonderwijs om (nog) geen gebruik te maken van computers tijdens de lessen zijn: het sluit niet aan bij het vakgebied waarin de docent lesgeeft, dat er te weinig computers zijn of dat de computers verouderd zijn. Door docenten in het voortgezet onderwijs worden de volgende redenen het meest genoemd: de software is niet afgestemd op de lesmethode, er is een tijdgebrek of de docent geeft les in een vakgebied waarbij het gebruik van computers niet of nauwelijks van toepassing is. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 13

17 4.2 ICT-voorzieningen in voortgezet onderwijs voor verbetering vatbaar In het primair onderwijs zijn de ICT-voorzieningen op school volgens zeven op de tien docenten (7) (meer dan) voldoende. In het voortgezet onderwijs is dit slechts 55. Hier geeft een grote groep docenten aan dat de voorzieningen matig zijn (41). In hoeverre vindt u de ICT-voorzieningen op uw school toereikend voor uw functioneren als leraar? Uitstekend Goed Voldoende Matig Slecht Weet niet primair onderwijs voortgezet onderwijs ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 14

18 De soms beperkte voorzieningen lijken echter nauwelijks effect te hebben op de intensiteit van het computergebruik in de klas. Alleen de docenten die de computer meer dan vijf uur per week inzetten ter ondersteuning van het onderwijs, geven relatief minder vaak aan dat de ICT-voorzieningen op hun school matig zijn. 11 De beoordeling van de ICT-voorzieningen op de school en het gebruik van de computer in de klas Uitstekend Goed Voldoende Matig Slecht Weet niet Computergebruik in de klas Geen Minder dan 2 uur per week 2 tot 5 uur per week Meer dan 5 uur per week ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 15

19 4.3 Kennis van computertoepassingen van invloed op ICT-gebruik Een meerderheid van docenten in zowel het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs beoordeelt de eigen kennis over de mogelijkheden met computers in het onderwijs als (ruim) voldoende. Drie op de tien docenten zijn hiervan matig tot slecht op de hoogte. 12 In welke mate bent u op de hoogte van de computertoepassingen die u bij uw onderwijs zou kunnen gebruiken? Uitstekend Goed Voldoende Matig Slecht Weet niet primair onderwijs 3 voortgezet onderwijs ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 16

20 In de onderstaande figuur is te zien dat er een samenhang is tussen de kennis van docenten over de verschillende computertoepassingen en de intensiteit van het gebruik maken van de computer tijdens de lessen. Met andere woorden: wanneer men het computergebruik onder docenten wil stimuleren, dan is het zeker de moeite waard docenten op de hoogte te brengen van de ICT-mogelijkheden die de docenten voor hun eigen onderwijs of vakgebied ter beschikking staan. 13 De beoordeling van de kennis van computermogelijkheden voor het eigen onderwijs en het gebruik van de computer in de klas Uitstekend Goed Voldoende Matig Slecht Weet niet Computergebruik in de klas Geen Minder dan 2 uur per week 2 tot 5 uur per week Meer dan 5 uur per week ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 17

21 5 Behoefte aan de juiste programma s en ondersteuning van ICT-gebruik Dit hoofdstuk gaat over de behoeften van docenten om het door hen beoogde gebruik van computers in het onderwijs te realiseren. 5.1 TOP 7 van ondersteuningsbehoeften Onder docenten blijkt de behoefte aan computerprogramma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken het grootst (po: 79; vo 67). Ook in 1 bleek dit aspect bij docenten in het primair onderwijs het meest belangrijk te zijn (48). In het voortgezet onderwijs bleek in 1 nog het meest behoefte te zijn aan directe deskundige hulp als computers of het netwerk haperen (). Nu is er naast de behoefte aan computerprogramma s voor zelfstandig gebruik een even grote wens naar meer bruikbaar lesmateriaal voor computergebruik (67). 14 Top 7 van ondersteuningsbehoeften van docenten Primair onderwijs Computerprogramma's waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken 79 Meer bruikbaar lesmateriaal voor computergebruik (content) 7 Goede voorbeelden van ICT en didactiek 62 Hulp bij het vinden en selecteren van goede educatieve software 59 Directe deskundige hulp als de computers of het netwerk haperen 59 Een bruikbaar leerlingvolgsysteem / leerlingadministratiesysteem 53 Extra computers of andere computervoorzieningen 53 Voortgezet onderwijs Meer bruikbaar lesmateriaal voor computergebruik (content) 67 Computerprogramma's waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken 67 Goede voorbeelden van ICT en didactiek 64 Extra computers of andere computervoorzieningen 6 Grotere betrouwbaarheid van aansluiting met internet / Kennisnet (minder storingen) 58 Een bruikbaar leerlingvolgsysteem / leerlingadministratiesysteem 58 Directe deskundige hulp als de computers of het netwerk haperen 58 In de volgende paragrafen wordt dieper in gegaan op de behoeften van docenten in het primair en voortgezet onderwijs. ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 18

22 5.2 Meeste behoefte aan programma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken Van alle items die aan de docenten zijn voorgelegd over behoeften binnen ICT-gebruik in het onderwijs, blijkt de meeste behoefte te bestaan aan computerprogramma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken. 15 Behoefte aan computerprogramma s waarmee leerlingen zelfstandig kunnen werken Zeer groot Tamelijk groot Tamelijk klein Zeer klein Heb ik helemaal geen behoefte aan Weet niet primair onderwijs voortgezet onderwijs ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 19

23 5.3 Ook sterke behoefte aan hulp en ondersteuning Naast de juiste programma s om de leerlingen zelfstandig aan het werk te kunnen zetten, blijkt er ook een sterke behoefte aan verschillende vormen van hulp of ondersteuning bij het gebruik van ICT in het onderwijs. Ten eerste geven zo n zeven op de tien docenten aan dat zij behoefte hebben aan meer bruikbaar lesmateriaal voor computergebruik. Op de tweede plaats noemt een iets kleiner deel van de docenten dat goede voorbeelden van ICT en didactiek zeer wenselijk zijn. 16 Behoefte aan hulp en ondersteuning bij gebruik van ICT in het onderwijs Meer bruikbaar lesmateriaal voor computergebruik (content) 7 67 Goede voorbeelden van ICT en didactiek Directe deskundige hulp als de computers of het netwerk haperen Hulp bij het vinden en selecteren van goede educatieve software Handreikingen voor het gebruik van computerprogramma's in de les Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Deskundigheidsbevordering via het internet Cursussen gericht op lesgeven met ICT-toepassingen (didactische vaardigheden) Een steunpunt of helpdesk voor ICT ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3

24 5.4 Goede ICT-voorzieningen en werkomgeving als basis Uiteraard is het van belang dat scholen de docenten voorzien van de nodige ICTvoorzieningen, zoals voldoende computers. In de onderstaande figuur is te zien dat de behoefte aan extra computers (zeker in het voortgezet onderwijs) sterk aanwezig is. Daarnaast geeft ruim de helft van de docenten aan dat er bruikbare leerlingvolgsystemen of leerlingadministratiesystemen nodig zijn. Bij scholen in het voortgezet onderwijs spelen deze items een iets grotere rol dan in het primair onderwijs. 17 Behoefte aan ICT-voorzieningen en een geschikte omgeving voor gebruik van ICT in het onderwijs Extra computers of andere computervoorzieningen 53 6 Een bruikbaar leerlingvolgsysteem / leerlingadministratiesysteem Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs Grotere betrouwbaarheid van aansluiting met internet / Kennisnet (minder storingen) Een electronische leeromgeving ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 21

25 5.5 Samenwerking tussen scholen ter ondersteuning van ICTgebruik Tenslotte kan aan meer samenwerking met andere scholen worden gedacht om het gebruik van ICT in het onderwijs te ondersteunen. In de eerste plaats vinden bijna vier op de tien docenten het een goed idee om een kijkje te nemen op andere scholen, die gebruik maken van computers in het onderwijs. Op de tweede plaats ziet men het belang in van de samenwerking en informatie-uitwisseling binnen de regio. Vergeleken met de andere behoeften die docenten hebben genoemd, blijkt dit aspect relatief van minder belang te zijn. 18 Behoefte aan samenwerking in het gebruik van ICT in het onderwijs Gelegenheid om op andere scholen te kijken hoe ICT wordt gebruikt Primair Onderwijs Voortgezet Onderwijs 26 Samenwerking en informatieuitwisseling binnen de regio ICT-gebruik docenten behoeft brede ondersteuning! B4994 TNS NIPO december 3 22

Rapport. B7536 november 2004 TNS NIPO ISO 9001. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam. Postbus 247 1000 AE Amsterdam

Rapport. B7536 november 2004 TNS NIPO ISO 9001. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam. Postbus 247 1000 AE Amsterdam Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Groei computergebruik vergt meer vertrouwen bij docenten

Nadere informatie

Onderzoek naar ICT-gebruik onder docenten in het primair en voortgezet onderwijs

Onderzoek naar ICT-gebruik onder docenten in het primair en voortgezet onderwijs Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Social & Polling Rapport Onderzoek naar ICT-gebruik onder docenten

Nadere informatie

Scholen tevreden over rendement ICTinvesteringen

Scholen tevreden over rendement ICTinvesteringen Grote Bickersstraat 74 13 KS Amsterdam Postbus 247 00 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Scholen tevreden over rendement ICTinvesteringen Onderzoek

Nadere informatie

Rapport. F1182 maart 2008 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social

Rapport. F1182 maart 2008 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Meer materiaal en meer kennis over

Nadere informatie

Docenten hebben veel vrijheid in ict-gebruik

Docenten hebben veel vrijheid in ict-gebruik Grote Bickersstraat 74 3 KS Amsterdam Postbus 247 00 AE Amsterdam t 0 522 54 44 f 0 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Docenten hebben veel vrijheid in ict-gebruik

Nadere informatie

ICT-management positief over investeringen

ICT-management positief over investeringen Grote Bickersstraat 74 13 KS Amsterdam Postbus 247 00 AE Amsterdam t 0 522 54 44 f 0 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Social & Polling Rapport ICT-management positief over investeringen Onderzoek

Nadere informatie

Rapport. F4371 oktober 2009 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social. Grote Bickersstraat KS Amsterdam. Postbus AE Amsterdam

Rapport. F4371 oktober 2009 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social. Grote Bickersstraat KS Amsterdam. Postbus AE Amsterdam Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Positiever beeld ict inzet in primair

Nadere informatie

Sterke groei verwacht van computergebruik in de klas!

Sterke groei verwacht van computergebruik in de klas! nipo het marktonderzoekinstituut Postbus 247 1000 ae Amsterdam Grote Bickersstraat 74 Telefoon (020) 522 54 44 Fax (020) 522 53 33 Email info@nipo.nl Internet www.nipo.nl NIPO het marktonderzoekinstituut

Nadere informatie

Rapport. F9094 december 2010 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social. Grote Bickersstraat KS Amsterdam. Postbus AE Amsterdam

Rapport. F9094 december 2010 Bestemd voor: Kennisnet. Political & Social. Grote Bickersstraat KS Amsterdam. Postbus AE Amsterdam Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tnsnipo.com www.tnsnipo.com Political & Social Rapport Positiever beeld ict inzet in primair

Nadere informatie

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen

Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen Onderwijs met ict - studenten lerarenopleiding Bijlage: Tabellen 1 Repons en achtergrondkenmerken van studenten 2 2 Gebruik van ict door studenten 4 3 Competentie op ict-gebied 5 4 Opvattingen over leerlingen

Nadere informatie

Onderwijs met ict Tabellen leraren

Onderwijs met ict Tabellen leraren Onderwijs met ict 2007 Tabellen leraren 1 Achtergrondkenmerken van leraren 1 2 Gebruik van ict door leraren 3 3 Competentie op ict-gebied 4 4 Opvattingen over leerlingen en leren 5 5 Didactisch handelen

Nadere informatie

Behoefte aan ondersteuning bij gebruik van computers in het onderwijs

Behoefte aan ondersteuning bij gebruik van computers in het onderwijs nipo het marktonderzoekinstituut Postbus 247 1000 ae Amsterdam Grote Bickersstraat 74 Telefoon (020) 522 54 44 Fax (020) 522 53 33 E-mail info@nipo.nl Internet http://www.nipo.nl Rapport Behoefte aan ondersteuning

Nadere informatie

Vier in balans monitor Kennisnet 2012 docenten. ICT-monitor Kennisnet 2012

Vier in balans monitor Kennisnet 2012 docenten. ICT-monitor Kennisnet 2012 Vier in balans monitor Kennisnet 2012 docenten Contents 1 Inleiding 3 2 ict-gebruik 8 3 Opbrengsten ict 42 4 Samenwerking en leiderschap 53 5 Digitaal leermateriaal 58 6 Ambitie en deskundigheid 66 7 Mediawijsheid

Nadere informatie

Vier in balans. Verkenning stand van zaken met het oog op effectief en efficiënt gebruik van ICT in het onderwijs

Vier in balans. Verkenning stand van zaken met het oog op effectief en efficiënt gebruik van ICT in het onderwijs Vier in balans Verkenning stand van zaken met het oog op effectief en efficiënt gebruik van ICT in het onderwijs Stichting Ict op School voor samenwerking en kennisuitwisseling Versie: augustus 2001 2001

Nadere informatie

Vier in Balans-tool. Individuele Rapportage

Vier in Balans-tool. Individuele Rapportage Vier in Balans-tool Individuele Rapportage 1 Inleiding Deze tool is gebaseerd op het Vier in Balans-model en is aangevuld met elementen uit Didactiek en Leiderschap in Balans. Dit model vat samen wat er

Nadere informatie

Kennisnet ICT op School December 2007

Kennisnet ICT op School December 2007 Kennisnet ICT op School December 2007 Een onderzoek in opdracht van stichting Kennisnet ICT op school Uitgevoerd door: Intomart GfK bv Uw contact: Jan Both Tel.: +31 (0)35-6258411 / Fax: +31 (0)35-6246532

Nadere informatie

Vier in Balans-tool. Rapportage Teamlid

Vier in Balans-tool. Rapportage Teamlid Vier in Balans-tool Rapportage Teamlid 1 Inleiding Deze tool is gebaseerd op het Vier in Balans-model en is aangevuld met elementen uit Didactiek en Leiderschap in Balans. Dit model vat samen wat er uit

Nadere informatie

Kennisnet ICT op School December 2007. Een onderzoek in opdracht van stichting Kennisnet ICT op school. Uitgevoerd door: Intomart GfK bv

Kennisnet ICT op School December 2007. Een onderzoek in opdracht van stichting Kennisnet ICT op school. Uitgevoerd door: Intomart GfK bv Kennisnet ICT op School December 2007 Een onderzoek in opdracht van stichting Kennisnet ICT op school Uitgevoerd door: Intomart GfK bv Uw contact: Jan Both Tel.: +31 (0)35-6258411 / Fax: +31 (0)35-6246532

Nadere informatie

Vragenlijst Beroepsprofiel ICT-OA

Vragenlijst Beroepsprofiel ICT-OA Naam: Eric Vink Plaats: Maarssen Presentaties (via ICT) organiseren en hanteren Docenten informeren over de beschikbare infrastructuur en de weg wijzen naar de juiste informatiebronnen Op eigen niveau

Nadere informatie

Vier in Balans-tool. Teamrapportage

Vier in Balans-tool. Teamrapportage Vier in Balans-tool Teamrapportage 1 Inleiding Deze tool is gebaseerd op het Vier in Balans-model. Dit model vat samen wat er uit wetenschappelijk onderzoek bekend is over succesvolle invoering en gebruik

Nadere informatie

ICT IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2007/2008 TECHNISCH RAPPORT

ICT IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2007/2008 TECHNISCH RAPPORT ICT IN HET BASIS- EN VOORTGEZET ONDERWIJS SCHOOLJAAR 2007/2008 TECHNISCH RAPPORT Utrecht, maart 2008 INHOUDSOPGAVE 1 Inleiding en probleemstelling 5 2 Resultaten basisonderwijs 7 2.1 Representativiteit

Nadere informatie

Ict-gebruik in het onderwijs 2017 Stand van zaken per sector

Ict-gebruik in het onderwijs 2017 Stand van zaken per sector Ict-gebruik in het onderwijs 2017 Stand van zaken per sector Ed Smeets Pieter Aalders Joost van der Horst. Projectnummer: 2017.735 Opdrachtgever: Kennisnet 2017 KBA Nijmegen Sommige rechten voorbehouden.

Nadere informatie

ICT in cijfers ICT-onderwijsmonitor studiejaar 2004/2005. Maartje van den Bogaard

ICT in cijfers ICT-onderwijsmonitor studiejaar 2004/2005. Maartje van den Bogaard ICT in cijfers ICT-onderwijsmonitor studiejaar 2004/2005 ITS Madeleine Hulsen Froukje Wartenbergh-Cras Ed Smeets Dana Uerz IVA Irma van der Neut Linda Sontag Bibi van Wolput Maartje van den Bogaard Nijmegen/Tilburg,

Nadere informatie

Samenvatting. De stand van zaken in hoofdlijnen

Samenvatting. De stand van zaken in hoofdlijnen Samenvatting De stand van zaken in hoofdlijnen In 2003/2004 is de ICT-onderwijsmonitor voor de zevende maal uitgevoerd in de sectoren primair onderwijs, voortgezet onderwijs, de bve-sector en de lerarenopleidingen

Nadere informatie

Vier in Balans Monitor 2006

Vier in Balans Monitor 2006 Vier in Balans Monitor 2006 Evidentie over ict in het onderwijs visie educatieve software en content kennis en vaardigheden ict-infrastuctuur Vier in Balans Monitor 2006 pagina 2/ Inhoud Samenvatting 4

Nadere informatie

Vier in Balans Monitor 2006

Vier in Balans Monitor 2006 Vier in Balans Monitor 2006 Evidentie over ict in het onderwijs kennis en vaardigheden ict-infrastuctuur educatieve software en content visie Vier in Balans Monitor 2006 Evidentie over ict in het onderwijs

Nadere informatie

Vier in balans monitor Kennisnet 2012 ict-managers

Vier in balans monitor Kennisnet 2012 ict-managers Vier in balans monitor Kennisnet 2012 ict-managers Contents 1 Inleiding 3 2 Visie en beleid 8 3 ict gebruik 32 4 Infrastructuur 38 5 Samenwerking en leiderschap 50 6 Deskundigheid 55 7 Mediawijsheid 65

Nadere informatie

Onderwijs en vluchtelingenkinderen

Onderwijs en vluchtelingenkinderen Onderwijs en vluchtelingenkinderen Zijn scholen en onderwijsgevenden voldoende toegerust om vluchtelingenkinderen onderwijs te bieden? Een enquête onder onderwijsgevenden van basisscholen, scholen voor

Nadere informatie

Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict?

Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict? Het ITS maakt deel uit van de Radboud Universiteit Nijmegen Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict? Onderzoek onder pas-afgestudeerden van en lerarenopleiding Marjolijn Hovius Nico van Kessel

Nadere informatie

RESULTATEN PROPEDEUTISCHE FASE

RESULTATEN PROPEDEUTISCHE FASE Beste Frans Peeters, Je hebt met behulp van de pabotool aangegeven hoe jij jouw ict-competenties inschat. Deze resultaten kun je opslaan in je POP/portfolio. Door middel van de handreikingen in de tool

Nadere informatie

Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict?

Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict? Voldoende voorbereid op leren van de toekomst en ict? Onderzoek onder pas-afgestudeerden van pabo en lerarenopleiding Marjolijn Hovius Nico van Kessel Mei 2013 Projectnummer: 34001490 Opdrachtgever: Kennisnet

Nadere informatie

ICT in het onderwijs belangrijk voor schoolbesturen Onderzoek onder schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs

ICT in het onderwijs belangrijk voor schoolbesturen Onderzoek onder schoolbesturen in het primair en voortgezet onderwijs Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Social & Polling Rapport ICT in het onderwijs belangrijk voor

Nadere informatie

Hiv en stigmatisering in Nederland

Hiv en stigmatisering in Nederland Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Samenvatting Hiv en stigmatisering in Nederland

Nadere informatie

Deeltijdwerken in het po, vo en mbo

Deeltijdwerken in het po, vo en mbo Deeltijdwerken in het po, vo en mbo 1. Inleiding In Nederland wordt relatief veel in deeltijd gewerkt, vooral in de publieke sector. Deeltijdwerk komt met name voor onder vrouwen, maar ook steeds meer

Nadere informatie

ICT in het basis- en voortgezet onderwijs. Schooljaar

ICT in het basis- en voortgezet onderwijs. Schooljaar ICT in het basis- en voortgezet onderwijs Schooljaar 2007-2008 Technisch Rapport Versie 0.1 Maart 2008 Inspectie van het Onderwijs Afdeling Kennis Wietske Idema TR ICT Maart 2008.doc Pagina 1 van 21 Gemaakt

Nadere informatie

Docentenvragenlijst. Jongeren en Cultuur

Docentenvragenlijst. Jongeren en Cultuur School: Plaats: Klas(sen): Docentenvragenlijst Jongeren en Cultuur Deze vragenlijst gaat over ict-faciliteiten en cultuuractiviteiten bij u op school. Op de volgende bladzijden vindt u hierover vragen.

Nadere informatie

Tabellenboek - beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve) schooljaar 2004-2005

Tabellenboek - beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve) schooljaar 2004-2005 Tabellenboek - beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve) schooljaar 2004-2005 Ict-coördinatoren Algemeen BVE 4.1 Respons ict-coördinatoren aantal verstuurd aantal respons % roc's 41 31 76 aoc's 11

Nadere informatie

Feitelijk ict-gebruik in het middelbaar beroepsonderwijs resultaten observationeel onderzoek en onderzoek onder docenten

Feitelijk ict-gebruik in het middelbaar beroepsonderwijs resultaten observationeel onderzoek en onderzoek onder docenten Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Feitelijk ict-gebruik in het middelbaar

Nadere informatie

Mexicaanse griep. Rapport. Geen nationale paniek, maar wel bereidheid tot vaccineren. Danielle van Wensveen. C6957J4 30 oktober 2009

Mexicaanse griep. Rapport. Geen nationale paniek, maar wel bereidheid tot vaccineren. Danielle van Wensveen. C6957J4 30 oktober 2009 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Mexicaanse griep Geen nationale paniek,

Nadere informatie

ICT-onderwijsmonitor. Ict-gebruik in les Hans van Gennip Huub Braam Ed Smeets. ORD mei 2005

ICT-onderwijsmonitor. Ict-gebruik in les Hans van Gennip Huub Braam Ed Smeets. ORD mei 2005 ICT-onderwijsmonitor Ict-gebruik in les Hans van Gennip Huub Braam Ed Smeets ICT-onderwijsmonitor Longitudinaal: 1998-2005 Onderwijssectoren Steekproef / populatie Coördinatoren, leraren, (leerlingen)

Nadere informatie

Tijd & geld voor beheer schoolnetwerk grootste bottleneck...

Tijd & geld voor beheer schoolnetwerk grootste bottleneck... nipo het marktonderzoekinstituut Postbus 247 1000 ae Amsterdam Grote Bickersstraat 74 Telefoon (020) 522 54 44 Fax (020) 522 53 33 E-mail info@nipo.nl Internet www.nipo.nl NIPO het marktonderzoekinstituut

Nadere informatie

Rapport. E1797a november 2005 Bestemd voor: Stichting Ict op School Den Haag. Social & Polling. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam

Rapport. E1797a november 2005 Bestemd voor: Stichting Ict op School Den Haag. Social & Polling. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Social & Polling Ict op School voor samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Sinterklaasonderzoek 2009

Sinterklaasonderzoek 2009 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Sinterklaasonderzoek 2009 Roos Huver

Nadere informatie

Beleidsnotitie ICT Onderwijsteam: Datum vaststelling: Versie:

Beleidsnotitie ICT Onderwijsteam: Datum vaststelling: Versie: Beleidsnotitie ICT 2018-2022 Onderwijsteam: Datum vaststelling: Versie: 1. Vier in Balans 2. Visie 3. Inhouden en toepassingen 4. Infrastructuur 5. Vaardigheden en deskundigheid 6. Bovenschools beleid

Nadere informatie

Leermiddelenmonitor 13/14

Leermiddelenmonitor 13/14 Leermiddelenmonitor 13/14 Beleid, gebruik, digitalisering en ontwikkeling van leermiddelen SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling Leermiddelenmonitor 13/14 Beleid, gebruik, digitalisering

Nadere informatie

Leermiddelenmonitor. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling

Leermiddelenmonitor. SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling 2007 SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling SLO 2007 De van SLO is een jaarlijks onderzoek naar het selectieproces en gebruik van leermiddelen door leraren in het basis- en voortgezet onderwijs.

Nadere informatie

ICT-Onderwijsmonitor vmbo-groen 2001-2002

ICT-Onderwijsmonitor vmbo-groen 2001-2002 ICT-Onderwijsmonitor vmbo-groen 2001-2002 De stand van zaken op het gebied leren en lesgeven IVA 2003 Quinta Kools Ilja Hoogenberg 1 2 Inhoudsopgave Samenvatting 1 1 Inleiding 5 2 Quick Scan vmbo-groen

Nadere informatie

ADHD-kinderen op de basisschool

ADHD-kinderen op de basisschool Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport ADHD-kinderen op de basisschool Henk Foekema B8133 december

Nadere informatie

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug

Rookverbod in de horeca dringt meeroken flink terug Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Rookverbod in de horeca dringt meeroken

Nadere informatie

Didactiek in Balans Lerarenopleiding 2010

Didactiek in Balans Lerarenopleiding 2010 Het ITS maakt deel uit van de Radboud Universiteit Nijmegen Didactiek in Balans Lerarenopleiding 2010 Ict in de lerarenopleiding Hans van Gennip Carolien van Rens Ed Smeets Dit onderzoek is in opdracht

Nadere informatie

Ict en de invloed op de onderwijsarbeidsmarkt

Ict en de invloed op de onderwijsarbeidsmarkt Ict en de invloed op de onderwijsarbeidsmarkt De invloed van ict-gebruik voor de schoolorganisatie, docenten en onderwijsondersteunend personeel. Ict en de invloed op de onderwijsarbeidsmarkt De invloed

Nadere informatie

On-line Communicatietool Ict op School

On-line Communicatietool Ict op School On-line Communicatietool Ict op School Rapport 2 Output van kwalitatieve marktonderzoek basisschool Kwalitatief marktonderzoek ten behoeve van de ontwikkeling en toetsing van een online communicatietool

Nadere informatie

Werkplan 1 juli 2009 1 juli 2011

Werkplan 1 juli 2009 1 juli 2011 Expertisecentrum Onderwijs & ICT Suriname UTSN Twinning Project 2008/1/E/K/005 Werkplan 1 juli 2009 1 juli 2011 Bijlage C bij het Rapport Haalbaarheidsstudie Wim de Boer (SLO), Pieter van der Hijden (Sofos

Nadere informatie

Gebruik ICT binnen Content and Language Integrated Learning

Gebruik ICT binnen Content and Language Integrated Learning Evaluatierapport Gebruik ICT binnen Content and Language Integrated Learning Bevindingen van leraren en leerlingen Drs. Gerard Baars Inleiding In de tweede helft van 2008 is op zes basisscholen in Rotterdam

Nadere informatie

ICT-onderwijsmonitor 2004/2005 Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Madeleine Hulsen Froukje Wartenbergh Dana Uerz Nico van Kessel

ICT-onderwijsmonitor 2004/2005 Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie. Madeleine Hulsen Froukje Wartenbergh Dana Uerz Nico van Kessel ICT-onderwijsmonitor 2004/2005 Beroepsonderwijs en volwasseneneducatie Madeleine Hulsen Froukje Wartenbergh Dana Uerz Nico van Kessel ITS Nijmegen, februari 2005 2005 ITS, Radboud Universiteit Nijmegen/IVA,

Nadere informatie

Onderzoek Passend Onderwijs

Onderzoek Passend Onderwijs Rapportage Onderzoek passend onderwijs In samenwerking met: Algemeen Dagblad Contactpersoon: Ellen van Gaalen Utrecht, augustus 2015 DUO Onderwijsonderzoek drs. Liesbeth van der Woud drs. Tanya Beliaeva

Nadere informatie

Ict-gebruik in het onderwijs 2018 Stand van zaken in het primair, speciaal en voortgezet onderwijs

Ict-gebruik in het onderwijs 2018 Stand van zaken in het primair, speciaal en voortgezet onderwijs Ict-gebruik in het onderwijs 2018 Stand van zaken in het primair, speciaal en voortgezet onderwijs Ed Smeets Joost van der Horst Projectnummer: 2017.768 Opdrachtgever: Kennisnet 2018 KBA Nijmegen Sommige

Nadere informatie

Vier in Balans Monitor Stand van zaken over ict in het onderwijs

Vier in Balans Monitor Stand van zaken over ict in het onderwijs Vier in Balans Monitor 2007 Stand van zaken over ict in het onderwijs 2 Vier in Balans Monitor 2007 Stand van zaken over ict in het onderwijs 3 Inhoud 5 13 Samenvatting Vier in Balans 16 16 17 20 21 24

Nadere informatie

Tabellenboek beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve)

Tabellenboek beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve) Tabellenboek beroepsonderwijs en volwasseneneducatie (bve) Ict-coördinatoren Algemeen BVE 4.1 Respons ict-coördinatoren aantal verstuurd aantal respons % roc's 43 34 79 aoc's 11 6 55 vakscholen 11 8 73

Nadere informatie

Hiv op de werkvloer 2011

Hiv op de werkvloer 2011 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Samenvatting Hiv op de werkvloer 20 Natascha

Nadere informatie

Onderzoek naar het gebruik van ICT in het basis- en voortgezet onderwijs in het schooljaar

Onderzoek naar het gebruik van ICT in het basis- en voortgezet onderwijs in het schooljaar Onderzoek naar het gebruik van ICT in het basis- en voortgezet onderwijs in het schooljaar 2006-2007 Technisch Rapport Versie 0.1-7 maart 2007 Interne notitie Inspectie van het onderwijs Afdeling Kennis

Nadere informatie

CHECKLIST PASSEND ONDERWIJS EN OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE OVERGANG VAN PO NAAR VO

CHECKLIST PASSEND ONDERWIJS EN OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE OVERGANG VAN PO NAAR VO AANSLUITING PO-VO AFSLUITING EN START CHECKLIST PASSEND ONDERWIJS EN OMGAAN MET VERSCHILLEN IN DE OVERGANG VAN PO NAAR VO Aan de hand van deze checklist kunnen school en schoolbestuur vaststellen in hoeverre

Nadere informatie

CBS Merula Bloemendaele 4 3218XA Heenvliet 0181-662551

CBS Merula Bloemendaele 4 3218XA Heenvliet 0181-662551 CBS Merula Bloemendaele 4 3218XA Heenvliet 0181-662551 info@merula.vcodekring.nl www.merula.nl CBS Merula is één van de scholen van www.vcodekring.nl ALGEMENE GEGEVENS School Naam van de school: Christelijke

Nadere informatie

Cultuursurvey. Betrouwbaarheidsonderzoek voor Stichting LeerKRACHT. Maaike Ketelaars Ton Klein

Cultuursurvey. Betrouwbaarheidsonderzoek voor Stichting LeerKRACHT. Maaike Ketelaars Ton Klein Cultuursurvey Betrouwbaarheidsonderzoek voor Stichting LeerKRACHT Maaike Ketelaars Ton Klein Inhoudsopgave 1 Inleiding... 5 2 Eerste voorstel voor de aanpassing van de vragenlijst... 7 2.1 Oorspronkelijke

Nadere informatie

De Dag van de Leraar. Onderzoek naar het bereik en de waardering van de campagne Nooit uitgeleerd. Bart Koenen. December projectnummer: H3186

De Dag van de Leraar. Onderzoek naar het bereik en de waardering van de campagne Nooit uitgeleerd. Bart Koenen. December projectnummer: H3186 Grote Bickersstraat 7 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 00 5 59 99 fax 00 15 44 e-mail info@kantarpublic.com www.kantarpublic.com De Dag van de Leraar Onderzoek naar het bereik en de

Nadere informatie

WAARDERINGSKADER T.B.V. ASPECTRAPPORTAGE ICT Versie 12-5-05 Vooraf

WAARDERINGSKADER T.B.V. ASPECTRAPPORTAGE ICT Versie 12-5-05 Vooraf WAARDERINGSKADER T.B.V. ASPECTRAPPORTAGE ICT Versie 12-5-05 Vooraf In vet en genummerd van A tot en met F: Aspecten Daar onder per aspect genummerd in cijfers: Indicatoren Een flink aantal indicatoren

Nadere informatie

OVERZICHT LEERGANG. De zes standaardmodules vormen het basisprogramma, deze zijn verplicht. De instapmodules en verdiepende modules zijn optioneel.

OVERZICHT LEERGANG. De zes standaardmodules vormen het basisprogramma, deze zijn verplicht. De instapmodules en verdiepende modules zijn optioneel. Leergang Digitale Geletterdheid Product en prijzen 2017 OVERZICHT LEERGANG Onderwijs heeft als doel om jongeren voor te bereiden op de maatschappij waarin ze leven. Digitale geletterdheid is een belangrijke

Nadere informatie

Hedendaagse. Onderwijs. Hoofdbrekens. 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu...

Hedendaagse. Onderwijs. Hoofdbrekens. 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu... Hedendaagse Onderwijs Hoofdbrekens 13 uitdagingen voor het onderwijs van nu... Omgaan met verschillen In één klas zitten leerlingen met uiteenlopende kennisniveaus, interesses en ervaringen. Docenten willen

Nadere informatie

Communicatie tussen OCW en leraren Onderzoek onder leraren po, so, vo en mbo

Communicatie tussen OCW en leraren Onderzoek onder leraren po, so, vo en mbo Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Communicatie tussen OCW en leraren Onderzoek onder

Nadere informatie

Meting stoppers-met-roken juni 2008

Meting stoppers-met-roken juni 2008 Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Meting stoppers-met-roken juni 2008

Nadere informatie

Routekaart Didactische ICT-vaardigheden

Routekaart Didactische ICT-vaardigheden Routekaart Didactische ICT-vaardigheden Uit PvA: - Aansluiten noodzakelijke hardware als scherm en muis - Tekstverwerken - Mail gebruiken - Absentie en cijfers invoeren in Som - Efficiënt zoeken met Google

Nadere informatie

INZET ICT IN DE GROEPEN OP DE BREDEROSCHOOL: EEN NULMETING

INZET ICT IN DE GROEPEN OP DE BREDEROSCHOOL: EEN NULMETING INZET ICT IN DE GROEPEN OP DE BREDEROSCHOOL: EEN NULMETING Samenvatting ABS Onderzoeksverslag Brederoschool Groningen Onderzoekers: Bé Buring en Jaap Boorsma Aanleiding voor het onderzoek De aanvankelijke

Nadere informatie

Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn. 28 juni 2017

Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn. 28 juni 2017 Vier in balans-monitor 2017: de hoofdlijn 28 juni 2017 Inleiding Vier in balans-monitor 2017 Hoe is het gesteld met de inzet van ict in het onderwijs? Kennisnet vraagt scholen hiernaar en bundelt de resultaten

Nadere informatie

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT VERVOLG REGIOPILOT CULEMBORG

NAAR VERNIEUWD TOEZICHT VERVOLG REGIOPILOT CULEMBORG NAAR VERNIEUWD TOEZICHT VERVOLG REGIOPILOT CULEMBORG juni 2016 1 Inleiding 1.1 Doel en opzet van Pilot Culemborg Begin 2015 heeft de inspectie een pilot uitgevoerd waarbij alle scholen voor po en vo

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2014 2015 34 031 Wijziging van de Wet op het primair onderwijs en de Wet op de expertisecentra in verband met het regelen van de mogelijkheid een deel van

Nadere informatie

Rapport. B7537a november 2004 Bestemd voor: Stichting Ict op School Den Haag TNS NIPO ISO 9001. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam

Rapport. B7537a november 2004 Bestemd voor: Stichting Ict op School Den Haag TNS NIPO ISO 9001. Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Rapport Toename bekendheid en betekenis Ict op School voor samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Statiegeld tegen zwerfafval

Statiegeld tegen zwerfafval Grote Bickersstraat 74 113 KS Amsterdam Postbus 247 1 AE Amsterdam t 2 522 54 44 f 2 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Tabellenrapport Statiegeld tegen zwerfafval Publieke opinie over zwerfafval

Nadere informatie

Obs De Bouwsteen juli 2012. ICT plan OBS DE BOUWSTEEN. ICT plan 2012-2014 Pagina 1

Obs De Bouwsteen juli 2012. ICT plan OBS DE BOUWSTEEN. ICT plan 2012-2014 Pagina 1 ICT plan OBS DE BOUWSTEEN ICT plan 2012-2014 Pagina 1 Inleiding Na een periode van hard werken om van een zwakke school naar een groene school te groeien, is het voor de Bouwsteen nu tijd geworden om ICT

Nadere informatie

De beleidsartikelen (artikel 10)

De beleidsartikelen (artikel 10) 10. INFORMATIE- EN COMMUNICATIETECHNOLOGIE 10.1 Algemene beleidsdoelstelling De minister is verantwoordelijk voor de kwaliteit van het onderwijs. Informatie- en communicatietechnologie (ict) kan hierbij

Nadere informatie

Toelichtingen op de lessenserie

Toelichtingen op de lessenserie Toelichtingen op de lessenserie Inhoud Introductie op ICT vaardigheden... 2 Inleiding... 2 Computervaardigheden... 2 Opdracht 1... 3 Internetvaardigheden... 5 Opdracht 2... 6 Lessenserie informatievaardigheden...

Nadere informatie

Onderwijs met ict studenten lerarenopleidingen

Onderwijs met ict studenten lerarenopleidingen Onderwijs met ict studenten lerarenopleidingen Oktober 2007 ITS Nijmegen Tessa Marx Hans van Gennip Hogeschool van Arnhem en Nijmegen, Lectoraat Leren met ict Marijke Kral 1 Inleiding Hoe kijken aankomend

Nadere informatie

Burgerschapsonderwijs:

Burgerschapsonderwijs: 1 Burgerschapsonderwijs: ZELFEVALUATIE DOOR SCHOLEN HOE ZIET HET BURGERSCHAPSONDERWIJS OP ONZE SCHOOL ERUIT? WAAR STA JE ALS SCHOOL? ACADEMISCHE WERKPLAATS SOCIALE KWALITEIT VAN ONDERWIJS Conferentie Burgerschap

Nadere informatie

Leermiddelenmonitor 13/14

Leermiddelenmonitor 13/14 13/14 Beleid, gebruik, digitalisering en ontwikkeling van leermiddelen SLO nationaal expertisecentrum leerplanontwikkeling n- en same e is e v a g. Deze uit n de publicatie a v g in vatt Leraar en schoolleider

Nadere informatie

TPACK-NL vragenlijst een toelichting

TPACK-NL vragenlijst een toelichting TPACK-NL vragenlijst een toelichting Petra Fisser & Joke Voogt Universiteit Twente Curriculumontwerp & Onderwijsinnovatie http://www.tpack.nl In dit document is de Nederlandse versie van de TPACK vragenlijst

Nadere informatie

ICT-onderwijsmonitor Bibi van Wolput

ICT-onderwijsmonitor Bibi van Wolput ICT-onderwijsmonitor 2003-2004 IVA Irma van der Neut Ilja Hoogenberg-Engbers Saskia von der Fuhr Quinta Kools Ramona van der Linden Linda Sontag Bibi van Wolput ITS Dana Uerz Madeleine Hulsen Froukje Wartenbergh-Cras

Nadere informatie

De Programma-matrix. http://www.programmamatrix.be/ Functie van de Programma-matrix

De Programma-matrix. http://www.programmamatrix.be/ Functie van de Programma-matrix De Programma-matrix Informatie over educatieve programma's kunnen wij terugvinden op de Programma-matrix. De Programma-matrix is een elektronische databank gemaakt in samenwerking met Nederland. De nieuwe

Nadere informatie

Houding van ouders ten aanzien van het rookgedrag van jongeren van jaar

Houding van ouders ten aanzien van het rookgedrag van jongeren van jaar Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Consumer & Media Rapport Houding van ouders ten aanzien van het

Nadere informatie

Overzicht resultaten uit onderzoek door Cubiss

Overzicht resultaten uit onderzoek door Cubiss Overzicht resultaten uit onderzoek door Cubiss 2009-2010 1. Inleiding In opdracht van de Vereniging van Brabantse Bibliotheken is in 2009 en 2010 onderzoek gedaan naar de wensen en behoeften van het primair

Nadere informatie

ICT IN VOGELVLUCHT. Stand van zaken 2000/2001

ICT IN VOGELVLUCHT. Stand van zaken 2000/2001 ICT IN VOGELVLUCHT Stand van zaken 2000/2001 Tilburg, 15 maart 2001 ITS Huub Braam Hans van Gennip Marijke Kral IVA Linda Sontag Irma van der Neut Quinta Kools Vormgeving: Monique Seebregs-Dielen Bea

Nadere informatie

SIRE. Rapport. "Geef kinderen hun spel terug" Jonneke Heins. C0521b 29 oktober 2007

SIRE. Rapport. Geef kinderen hun spel terug Jonneke Heins. C0521b 29 oktober 2007 Grote Bickersstraat 74 3 KS Amsterdam Postbus 247 AE Amsterdam t 2 522 54 44 f 2 522 53 33 e info@tnsnipo.com www.tnsnipo.com Rapport SIRE "Geef kinderen hun spel terug" Jonneke Heins C52b 29 oktober 27

Nadere informatie

HOE GEBRUIK IK ICT ALS ONDERSTEUNING BIJ MIJN ONDERWIJS?

HOE GEBRUIK IK ICT ALS ONDERSTEUNING BIJ MIJN ONDERWIJS? Robert Hof Jelle Wijders HOE GEBRUIK IK ICT ALS ONDERSTEUNING BIJ MIJN ONDERWIJS? Blended learning, Flipping the Classroom, Google Classroom en imovie op de ipad bronnen:http://blendedlearningwijzer.nl/

Nadere informatie

AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO)

AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) PROCESBESCHRIJVING AANSLUITING PO-VO AANSLUITING PO-VO VIA ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) LEERLINGEN VAN GROEP 8 IN HET PO MAKEN KENNIS MET HET WERKEN IN EEN ELEKTRONISCHE LEEROMGEVING (ELO) ZOALS DIE

Nadere informatie

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict

Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict: wie is het rolmodel? Dana Uerz Senior onderzoeker Leren met ict Marijke Kral Lector Leren met ict Leren en lesgeven met ict Wat moet een leraar daarvoor kunnen? Wat kunnen en

Nadere informatie

Didactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs

Didactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs Didactische meerwaarde van de ELO in het Primair Onderwijs Verkenning rondom mogelijkheden, meerwaarde en aandachtspunten 27 januari 2011 NOT Academie Presentatie: Arnout Vree a.vree@avetica.nl www.avetica.nl

Nadere informatie

ICT-onderwijsmonitor 2001-2002

ICT-onderwijsmonitor 2001-2002 ICT-onderwijsmonitor 2001-2002 lerarenopleidingen basisonderwijs februari 2003 Irma van der Neut Quinta Kools Berber Vreugdenhil-Tolsma Linda Sontag Jolijn van Haaf m.m.v. Ilja Hoogenberg en Bea van Wijk

Nadere informatie

Welke vraag heb jij over digitale leermiddelen?

Welke vraag heb jij over digitale leermiddelen? Welke vraag heb jij over digitale leermiddelen? Want door het stellen van goede vragen aan een leverancier, krijg je de juiste antwoorden, zodat je weloverwogen beslissingen kunt nemen. Laat ict werken

Nadere informatie

ICT-beleidsplan 2010-2014

ICT-beleidsplan 2010-2014 ICT-beleidsplan 2010-2014 1. Inleiding In dit plan beschrijven wij hoe de Tweemaster in de komende jaren vorm wil geven aan de Informatie- en communicatietechnologie (ICT) op school. Het plan is opgesteld

Nadere informatie

Digitaal lesmateriaal zoeken, maken en delen met

Digitaal lesmateriaal zoeken, maken en delen met Digitaal lesmateriaal zoeken, maken en delen met Trainerscursus deel 1 Open Universiteit / CELSTEC 10-1-2013 1 1 Leermiddelen Taak van private sector of toch (deels) publiek? Wet gratis schoolboeken (scholen

Nadere informatie

Motivatie voor invulling onderwijs m.b.t. kerndoelen kunstzinnige oriëntatie een onderzoek onder leerkrachten, directeuren en coördinatoren

Motivatie voor invulling onderwijs m.b.t. kerndoelen kunstzinnige oriëntatie een onderzoek onder leerkrachten, directeuren en coördinatoren Grote Bickersstraat 74 1013 KS Amsterdam Postbus 247 1000 AE Amsterdam t 020 522 54 44 f 020 522 53 33 e info@tns-nipo.com www.tns-nipo.com Political & Social Rapport Motivatie voor invulling onderwijs

Nadere informatie

Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJ"Chec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl

Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO. EJChec Ra pp. orfa e. Ij IT-workz. liorl liorl Lab to Learn leren met morgen VOORBEELDRAPPORTAGE EDUCHECK VO EJ"Chec Ra pp orfa e Ij IT-workz LET OP! Dit is een voorbeeldrapportage van de vo versie van de EduCheck waarin slechts enkele pagina

Nadere informatie