Themamiddag GEMMA. Kennisplatform Architectuur 13 September Mark Backer, KING

Transcriptie

1 Themamiddag GEMMA Kennisplatform Architectuur 13 September 2016 Mark Backer, KING

2 Programma Welkom en toelichting Inventarisatie vragen Inleiding GEMMA Architectuur Mark Backer PAUZE Deelsessies - GEMMA als inspiratiebron voor architectuur archiefinstellingen - E-depot en GEMMA - De diepte in met de Gemma software catalogus Plenaire terugkoppeling Einde en borrel

3 Onderwerpen GEMMA GEMMA 1 en GEMMA 2.0 Informatiearchitectuur Referentiecomponenten E-depot en archivering in de GEMMA Standaarden Interoperabiliteit Gegevens- en berichtstandaarden zoals STUF en RGBZ Softwarecatalogus Demo Compliancy monitor

4 GEMMA 1 naar 2 eerste cocreatie vastgesteld in 2015 met meer dan 100 deelnemers intensief samengewerkt aan GEMMA 2 een geactualiseerde set architectuurprincipes een overzicht van gemeentelijke bedrijfsfuncties en bedrijfsobjecten en een nieuwe informatiearchitectuur.

5 GEMMA 1 naar 2 tweede ronde Katern verbinden Koppelingen intern en extern integratiestijlen voor het verbinden van informatiesystemen vertaald naar gemeentelijke patronen voor het maken van koppelingen Uitwerking informatiearchitectuur Hoofdindeling gewijzigd Van front-, mid- en backoffice naar burgers en bedrijven, gemeente en ketenpartners Verdiept met applicatiefuncties Van front-en midoffice applicatiefuncties naar hoofd- en subfuncties gemeentebreed Gerelateerd aan referentiecomponenten Verbreed Van focus op dienstverlening en generieke functies Naar uitwerking van domeinarchitecturen Sociaal domein uitgewerkt als vervolg op decentralisaties; Ruimtelijk domein eerste aanzet voor omgevingswet; Start met uitwerking bestuur en veiligheid en dienstverlening

6 GEMMA architectuuronderdelen Baseline Informatiebeveiliging Nederlandse Gemeenten (BIG) Informatie- en archiefbeheer Bedrijfsfuncties en -objecten Procesarchitectuur Informatiearchitectuur Applicatiefuncties Katern verbinden Referentie componenten Standaarden

7 Wat is een referentiecomponent Met de GEMMA referentiecomponenten worden de gemeentelijke typen softwarepakketten (of applicaties) gedefinieerd. Definitie: een referentiecomponent is een type Applicatiecomponent. Voor applicatiecomponent geldt de Archimate definitie: Een modulair, zelfstandig inzetbaar en vervangbaar deel van een systeem, dat zijn functionaliteit aanbiedt via goed gedefinieerde interfaces. Applicatiecomponenten stellen functionaliteit beschikbaar, die gebruikt wordt om de applicatiediensten mee te leveren. Voor een referentiecomponent bestaan er op de markt concrete softwarepakketten die als: zelfstandig product te kopen zijn, te installeren zijn, te beheren zijn, te gebruiken zijn en als product herkenbaar zijn voor gemeenten.

8 Documentenregistratiecomponent component voor beheer van documenten en bijbehorende metadata. Een documentenregistratiecomponent is over het algemeen een database waarin beschrijvende kenmerken als metadata van documenten worden opgeslagen en makkelijk zijn terug te vinden aan de hand van kenmerken zoals auteur, naam, omschrijving, datum, categorie en status. Applicatiefunctionaliteit Opslaan en ontsluiten van documenten Opslaan en ontsluiten van zaken Standaarden Verplicht PDF/A-2 (ISO ) Zaak- en documentservices 1.0 Aanbevolen PDF/A-1 (NEN-ISO :2005 en) UBL-OHNL ODF 1.2 TMLO 1.1 Semantisch Model e-factureren (SMeF) 1.3 RGBZ 1.0 Koppelvlak zaak- en documentservices Verplichte standaard voor softwarepakket met functionaliteit van een documentenregistratiecomponent 8

9 Referentiecomponent als verbinding In de softwarecatalogus Waarvoor is een pakket geschikt Waarvoor wordt een pakket gebruikt Plotten van een pakketten op GEMMA views Interoperabiliteit en compliancy systeemgrenzen voor een koppelvlakstandaard Inkoopondersteuning Welke en standaarden en applicatiefuncties moet ik opnemen in mijn bestek Gemma applicatiefuncties bieden nieuwe mogelijkheden

10 Bouwen met referentiecomponenten (Pakket)software samenstellen met referentiecomponenten Lopende-zaak-fase Afgehandelde-zaak-fase Statische-fase Variant 1 archiefbewaarplaats e-depotvoorziening of -service Documentenbeheercomponent Archiefbeheercomponent Archiefbeheercomponent Archiefportaalcomponent Documentenregistratiecomponent Archiefregistratie-component Archiefregistratie-component Variant 2 archiefruimte e-depotvoorziening of -service Documentenbeheercomponent Archiefbeheercomponent Archiefportaalcomponent Documentenregistratiecomponent Archiefregistratie-component Variant 3 brede opslagfunctie Documentenbeheercomponent e-depotvoorziening of -service Documentenregistratiecomponent Archiefbeheercomponent Archiefportaalcomponent Archiefregistratiecomponent 10

11 Standaarden Ambities van gemeenten Interoprabiliteit Mate van bouwbaarheid

12 Ambities van gemeenten en noodzaak voor standaarden Klantgerichte digitale diensten Online-diensten, eenmalige gegevensuitvraag en meervoudig gebruik Één loketgedachte, multichanneling, uniformiteit, nabije overheid Samenhangende en flexibele informatievoorziening Efficiënte uitvoering Ketensamenwerking, shared servicecentra, uitbesteding, zaakgericht werken Verhogen automatiseringsgraad, minder dubbele registratie, minder fouten Delen van informatie en delen ICT voorzieningen (intern en landelijke) Grootschalige implementatie ICT aanpassingen bij 393 gemeenten, minder maatwerk Op één lijn brengen van leveranciers Benutten oplossingen van ICT markt, netwerkeffecten, vergroten aanbod, keuzevrijheid, bevrijding uit/voorkomen van lock-ins Parallelle ICT ontwikkeling 12

13 Standaarden, standaarden, standaarden Internationale standaarden (ISO, W3C, OASIS, EU, ) Open standaarden (Pas-toe-of-leg-uit lijst Forum) Gemeenten KING / GEMMA portfolio (zie Gemma-online) Architectuur modellen, principes, richtlijnen Beveiligingsstandaarden (BIG) Processtandaarden / e-formulieren / ZTC Gegevensstandaarden (RSGB/RGBZ) Bericht/webservices standaarden (StUF) Protocolbindingen Geo-standaarden (IMGEO, IMKAD, enz) Zorgstandaarden (iwmo, ijw ) Werk en inkomen (SUWI, BKWI) Basisregistraties stelsel, authenticatie, landelijke voorzieningen Enz. enz. enz. Tip: in softwarecatalogus.nl vindt u 100 voor gemeenten relevante standaarden. 13

14 StUF stakeholders Vraag VNG Rijks overheid Grootschalige verandering Gemeenten Ketenpartners Houders van basisregistratie(s).. Indirect Decentrale overheid Indirecte belanghebbenden BR s OSB 3D WMO BRP GU/Andez.. Gebruikers Gebruikers van StUF Betere dienstverlening E-overheidsdoelen Lagere adm.lasten Marktwerking door Open standaarden RUDs GOB ICTU. EGEM. NUP E-overheidsprojecten E-overheidsprogr... Kostenbesparing en betere dienstverlening door elektronische gegevensuiwisseling (ont)koppeling applicaties Meer keuzevrijheid software en leveranciers Belang bij StUF Aansluiten op overheidsstandaarden Hergebruik van bestaande middelen Domeinexpert/regisseur KING EGEM Beheer&Onderhoud StUF Pakket leveranciers ICT leveranciers projecten ICT ICT leveranciers ICT producten & diensten die voldoen aan Klanteisen (StUF) Dienstverlening Integratie Adviesbureaus ICT experts StUF expertise Beheer & Onderhoud Kwaliteit Leveranciersmanagement Aanbod

15 infrastructuur Interoperabiliteit Afspraken en standaarden op verschillende niveau s Ketenpartner 1 bedrijfsinformatie interactieproces Samenwerkings- Ketenpartner 2 afspraken Kwaliteitsafspraken Procesafspraken bedrijfsproces bedrijfsproces gegevens gegevenselementen gegevensdefinities Gegevens standaarden gegevens applicatie bedrijfsdocument + bijlagen bedrijfstransactie Bericht standaarden applicatie communicatiefunctie bericht communicatieprotocol datacommunicatievoorziening Logistieke Transport standaarden communicatiefunctie Netwerk standaarden infrastructuur 15

16 infrastructuur Plaats van StUF standaard Ketenpartner 1 Ketenpartner 2 bedrijfsinformatie interactieproces bedrijfsproces bedrijfsproces gegevens applicatie gegevenselementen bedrijfsdocument + bijlagen gegevensdefinities INHOUD bedrijfstransactie info.model & StUF gegevens applicatie communicatiefunctie communicatieprotocol bericht LOGISTIEK datacommunicatievoorziening TRANSPORT communicatiefunctie infrastructuur

17 Toepassingsgebied Dynamiek Gegevens- en StUF standaarden Smal Hoog Breed Laag

18 Informatiemodel Zaken (RGBZ) Specificeert de gegevens en hun samenhang over lopende en afgeronde zaken. Het informatiemodel is gericht op: het adequaat kunnen informeren van betrokkenen bij, en geïnteresseerden in een zaak. het (ook achteraf) kunnen verantwoorden van de zaak

19 Voorbeeld van een zaakproces en de zaak- en documentservices 1 Aanvraag ontvangen; zaak starten Burger checkt status Gemeente ontvangt document Inhoudelijk behandelen 5 Besluit nemen - Genereer Zaakidentificatie - Creeer Zaak -Voeg Zaakdocument toe - Geef Zaakstatus - Genereer Document identificatie -Voeg Zaakdocument toe - Geef Zaakdetails -Geef Zaakdocument lezen -Maak Zaakdocument - Update Zaakdocument - Update Zaak - Voeg Zaakdocument toe - Actualiseer Zaakstatus

20 De softwarecatalogus Aanbod Leveranciers en hun productportfolio s Gebruik Gemeenten en hun applicatielandschap GEMMA architectuur Classificatie en normenkader Architecuurplaat

21 Vragen, meer info Tel