Auteur. Onderwerp. Datum

Transcriptie

1 Auteur Hilde Laga Hoofddocent KULeuven Advocaat Laga & Philippe Onderwerp De coöperatieve vennootschap na de Wet van 7 mei 1999 Datum februari 2001 Copyright and disclaimer Gelieve er nota van te nemen dat de inhoud van dit document onderworpen kan zijn aan rechten van intellectuele eigendom, die toebehoren aan bepaalde betrokkenen, en dat er u geen recht wordt verleend op die desbetreffende rechten. M&D Seminars wil u met dit document de nodige informatie verstrekken, zonder dat de in dit document vervatte informatie bedoeld kan worden als een advies. Bijgevolg geeft M& D Seminars geen garanties dat de informatie die dit document bevat, foutloos is, zodat u dit document en de inhoud ervan op eigen risico gebruikt. M&D Seminars, noch enige van haar directieleden, aandeelhouders of bedienden zijn aansprakelijk voor bijzondere, indirecte, bijkomstige, afgeleide of bestraffende schade, noch voor enig ander nadeel van welke aard ook betreffende het gebruik van dit document en van haar inhoud. M&D Seminars - 1 december 2001 M&D CONSULT BVBA HUBERT-FRERE-ORBANLAAN GENT TEL 09/ FAX 09/ info@mdseminars.be

2 INHOUDSTABEL DE COOPERATIEVE VENNOOTSCHAP MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID EN HET NIEUW WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN... 2 I. WETSHISTORIEK OVERGANGSRECHT... 2 II. TOEPASSELIJKE WETGEVING... 2 III. ESSENTIELE KENMERKEN... 3 IV. OPRICHTING EN OPRICHTERSAANSPRAKELIJKHEID... 4 V. NIETIGHEIDSGRONDEN... 6 VI. NAAM VERZWAARDE OPRICHTERSAANSPRAKELIJKHEID... 6 VII. ZETEL NAUWKEURIGE AANDUIDING... 7 VIII. DOEL EN DOELSOVERSCHRIJDING...7 IX. TOETREDING VAN NIEUWE VENNOTEN... 7 X. UITTREDING VAN VENNOTEN... 8 XI. AANDELEN EN OBLIGATIES... 8 XII. AANDELENREGISTER... 9 XIII. WIJZIGINGEN IN HET GESTORT KAPITAAL... 9 XIV. VERHOGING VAN HET VAST GEDEELTE VAN HET KAPITAAL XV. BESTUUR XVI. ALGEMENE VERGADERING

3 DE COOPERATIEVE VENNOOTSCHAP MET BEPERKTE AANSPRAKELIJKHEID EN HET NIEUW WETBOEK VAN VENNOOTSCHAPPEN Hilde Laga Advocaat Laga, Leterme en vennoten (Kortrijk) Prof. K.U.Leuven I. WETSHISTORIEK OVERGANGSRECHT 1. De regels inzake de C.V. werden op ingrijpende wijze gewijzigd door de Wetten van 22 december 1989; 20 juli 1991; 29juni 1993 en 13 april De Wet van 7 mei 1999 (Staatsbl. 6 augustus 1999) houdende invoering van het Wetboek van vennootschappen wijzigt de regels opnieuw op bepaalde punten. Het Wetboek zal normaal op 6 februari 2001 in werking treden (art. 25). De koning kan wel nog een eerdere datum vaststellen hetgeen evenwel niet verwacht wordt. 2. De bestaande vennootschappen, zijnde deze die opgericht werden voor 6 februari 2001, moeten hun statuten aanpassen uiterlijk binnen de drie jaar na de inwerkingtreding van de het Wetboek, zijnde uiterlijk tegen februari 2004, aldus art. 24 van de Wet van 7 mei Bij gebreke aan aanpassing binnen de voormelde termijn kan iedere belanghebbende de ontbinding van de vennootschap voor de rechtbank vorderen. In voorkomend geval kan de rechtbank aan de vennootschap een termijn toestaan om haar toestand te regulariseren. Zolang de statuten niet zijn aangepast, zal elke statutaire clausule die verwijst naar bepalingen die door het Wetboek zijn opgeheven of waarvan de nummering veranderd is, met behulp van de bij de Wet van 7 mei 1999 gevoegde concordantietabel gelezen worden als een verwijzing naar de nieuw nummering van deze teksten. II. TOEPASSELIJKE WETGEVING De toepasselijk wettelijke bepalingen bevinden zich in Boek VII,. Titel I bevat de bepalingen die gemeenschappelijk zijn aan alle C.V. s terwijl titel II de bepalingen bevat die eigen zijn aan de C.V. met beperkte aansprakelijkheid. Titel III handelt tenslotte over de wijziging van de aansprakelijkheid van de vennoten van een C.V. Ook de hiernavolgende boeken van het Wetboek zijn desgevallend van toepassing aangezien deze gelden voor alle vennootschappen die in het Wetboek geregeld worden: 2

4 Boek I. Inleidende bepalingen Boek II Bepalingen gemeenschappelijk aan alle vennootschappen Boek IV Bepalingen gemeenschappelijk aan alle vennootschappelijke rechtspersonen - Titel 1: Internationaal privaatrechtelijke bepalingen - Titel 2: Verbintenissen in naam van een vennootschap in oprichting - Titel 3: Organen - Titel 4: De naam van een vennootschap - Titel 5: Oprichting en openbaarmakingformaliteiten - Titel 6 : De jaarrekening en de geconsolideerde jaarrekening - Titel 7: De controle van de jaarrekening en van de geconsolideerde jaarrekening - Titel 8: Procedure en gevolgen van nietigheid van vennootschappen en van besluiten van de algemene vergadering - Titel 9: Ontbinding en vereffening - Titel 10: Rechtsvorderingen en verjaring Boek X. Vennootschappen met sociaal oogmerk Boek XI Herstructurering van vennootschappen Boek XII. Omzetting van vennootschappen III. ESSENTIELE KENMERKEN 1. De C.V.B.A. blijft een vennootschap met rechtspersoonlijkheid die naar keuze van de oprichters met onbeperkte dan wel met beperkte aansprakelijkheid kan opgericht worden Art. 2, 2: Dit wetboek erkent als handelsvennootschap met rechtspersoonlijkheid: De coöperatieve vennootschap die zowel met beperkte aansprakelijkheid, afgekort C.V.B.A., als met onbeperkte aansprakelijkheid kan zijn, afgekort C.V.O.A.. In het oude artikel 2 was enkel sprake van de coöperatieve vennootschap als dusdanig. Met deze nieuwe formulering is de discussie die gevoerd werd naar aanleiding van de Wet van 20 juli 1991 definitief van de baan. Door bepaalde auteurs werd toen voorgehouden dat de wetgever in 1991 twee nieuwe vennootschapsvormen had ingevoerd, m.n. de C.V. met beperkte aansprakelijkheid en de C.V. met onbeperkte aansprakelijkheid. Deze stelling impliceerde dat de C.V s oud regime na 1 november 1993 ophielden te bestaan en derhalve dienden beschouwd te worden als feitelijke vennootschappen met hoofdelijke en onbeperkte aansprakelijkheid van de vennoten (H. LAGA, De coöperatieve vennootschap en de Wetten van 20juli en 29 juni 1993, T.R.V., 1993, p. 498). 3

5 Vandaar dat ook de kleine omzetting, zijnde de wijziging van het aansprakelijkheidsregime van de vennoten van een C.V., nu geregeld wordt in Titel III van Boek VII met al titel Wijziging van de aansprakelijkheid van de vennoten van een coöperatieve vennootschap. Voordien werd deze omzetting geregeld in 4 van Afdeling VII, met als (misleidende) titel Wijziging van de vorm van de coöperatieve vennootschap. Verder bepaalt art. 352 W.V. dat in de statuten uitdrukkelijk moet aangegeven worden voor welk aansprakelijkheidsregime gekozen wordt. Net zoals vroeger kan in de statuten kan geen onderscheid gemaakt worden tussen de vennoten met betrekking tot hun aansprakelijkheid (art. 353 W.V.) 2. De C.V.B.A. is een handelsvennootschap, dus winstoogmerk vereist (tegenstelling tot V.Z.W. en andere verenigingen) met burgerlijk dan wel commercieel doel al naar gelang statutaire omschrijving van het doel (art. 3, 2: De burgerlijke of handelsaard van een vennootschap wordt bepaald door haar doel ) Art. 3, 4: Burgerlijke vennootschappen met handelsvorm zijn vennootschappen waarvan het doel burgerlijk is en die zonder hun burgerlijke aard te verliezen, de rechtsvorm van een handelsvennootschap aannemen met het oog op het verkrijgen van rechtspersoonlijkheid. Zij hebben niet de hoedanigheid van koopman. 3. Veranderlijkheid van kapitaal en vennoten Art. 350 W.V.: De coöperatieve vennootschap is een vennootschap die is samengesteld uit een veranderlijk aantal vennoten met veranderlijke inbrengen. Aldus wordt het oude 1 van artikel 141 Venn.W. letterlijk overgenomen. IV. OPRICHTING EN OPRICHTERSAANSPRAKELIJKHEID 1. Handelingen ten name van een C.V.B.A. in oprichting Door het herschrijven van artikel 13bis Venn.W. in art. 60 W.V. kiest de wetgever voor de meerderheidsopvatting in de rechtsleer en rechtspraak dat de promotor dadelijk gehouden is tenzij de C.V.B.A. de verbintenis heeft overgenomen binnen de twee jaar. De wijze van berekening van laatstgenoemde termijn wordt duidelijker geformuleerd: de twee jaar wordt gerekend vanaf de datum van het ontstaan van de verbintenis tot op het ogenblik van de neerlegging van het uittreksel van de oprichtingsakte ter griffie 2. Inhoud van de oprichtingsakte artikel 69 W.V.: bevat de bepalingen die in het uittreksel moeten voorkomen 4

6 artikel 355 W.V.: bevat de overige gegevens die in de oprichtingsakte moeten vermeld worden 3. Oprichters en hun aansprakelijkheid Al degenen die bij de oprichtingsakte verschijnen dragen de oprichtersaansprakelijkheid (artikel 401 W.V.) Het oude artikel 147ter werd gesplitst in artikel 405 W.V. (oprichtersaansprakelijkheid bij de oprichting) en artikel 424 W.V. (aansprakelijkheid in geval van kapitaalverhoging). - Aansprakelijkheid voor het gedeelte van het kapitaal waarvoor niet op geldige wijze zou zijn ingeschreven (art. 405, 1 ) In de oude tekst van artikel 147ter, lid 2 1 gold deze aansprakelijkheid enkel voor de ongeldige inschrijving op het vast gedeelte van het kapitaal. Alle oprichters worden van rechtswege beschouwd als inschrijvers (art. 405, 1 W.V.) - Aansprakelijkheid ten belope van het verschil tussen het in de statuten bepaalde bedrag van het vast gedeelte van het kapitaal en het bedrag van de inschrijvingen (art. 405, 1 W.V.) Zoals bekend dient het vast gedeelte van het kapitaal minstens frank te bedragen. Alle oprichters worden eveneens van rechtswege als inschrijvers beschouwd voor het voornoemde verschil. - Aansprakelijkheid voor de werkelijke volstorting van één vierde op de aandelen die een inbreng in geld, in natura of beiden vertegenwoordigen evenals voor de volstorting van frank, én voor de volstorting van het gedeelte van het kapitaal waarvoor zij overeenkomstig artikel 405, 1 W.V. als inschrijvers worden beschouwd. (art. 405, 2 W.V.); - Aansprakelijkheid voor de vergoeding van de schade die het onmiddellijke gevolg is, hetzij van de nietigheid van de vennootschap (art. 403 W.V.), hetzij van het ontbreken van gegevens m.b.t. de aansprakelijkheid van de vennoten (art. 352, lid 1 W.V.), hetzij van de kennelijke overwaardering van de inbrengen in natura (art. 405, 3 W.V.) - Aansprakelijkheid tot volstorting van de aandelen waarop door de C.V.B.A. zelf werd ingschreven in strijd met de verbodsbepaling van art. 354 W.V. (art. 405, 4 W.V.) Dit is een nieuwe grond van oprichtersaansprakelijkheid voor de C.V.B.A. De bepaling strekt ertoe een effectieve sanctie te voorzien in geval van schending van het verbod van inschrijving op eigen aandelen. - Aansprakelijkheid in geval van ontoereikend vast gedeelte van het kapitaal (art. 405, 5 W.V.) Deze aansprakelijkheidsgrond werd als dusdanig niet gewijzigd. 5

7 V. NIETIGHEIDSGRONDEN Onder de oude Venn.W. bevatte artikel 144, lid 3 Venn.W. een limitatieve opsomming van de nietigheidsgronden en deze hadden zowel betrekking op de C.V.B.A. als op de C.V.O.H.A. Het nieuwe Wetboek bevat enkel een limitatieve opsomming van de nietigheidsgronden voor de C.V.B.A. in artikel 403 W.V. Deze lopen grotendeels gelijk met de oude opsomming met dien verstande dat de C.V.B.A nu enkel kan nietig verklaard worden in geval de oprichtingsakte geen gegevens bevat m.b.t. de inbrengen. Het oude artikel 144, derde lid iuncto het eerste lid, 5 Venn.W. had als gevolg dat de C.V.B.A. ook kon nietig verklaard worden in geval de oprichtingsakte geen nadere gegevens bevatte m.b.t. de omschrijving van de inbrengen in natura, de naam van de personen die deze inbreng verrichten, de naam de bedrijfsrevisor, de conclusies van zijn verslag, het aantal en de nominale waarde van de aandelen die als tegenprestatie werden uitgegeven en, in voorkomend geval, de andere voorwaarden waaronder de inbreng is gedaan. VI. NAAM VERZWAARDE OPRICHTERSAANSPRAKELIJKHEID Op dit punt innoveert het nieuw Wetboek. Het oude artikel 143 Venn.W. voorzag dat de C.V.B.A. met een bijzondere benaming diende aangeduid te worden. Het gebruik van een firmanaam waarin de namen van één of meerdere vennoten voorkwam was dus in beginsel verboden. Artikel 143 bleef evenwel een lex imperfecta in de mate dat er geen sanctie in voorzien was. Het verbod van artikel 143 is evenwel vervangen door een nieuw artikel 65 W.V. dat voorkomt in Boek IV en dan ook van toepassing is op alle vennootschappen met rechtspersoonlijkheid. Lid 1 van genoemde bepaling voorziet enkel dat een vennootschap een naam moet voeren en dat deze verschillend moet zijn van die van een andere vennootschap. Voortaan kan een C.V.B.A. dus ook opteren voor een firmanaam. Indien de naam gelijk is aan een andere of er zozeer op gelijkt dat er verwarring kan ontstaan, kan iedere belanghebbende hem doen wijzigen en indien, daartoe grond bestaat, schadevergoeding eisen, aldus lid 2 van artikel 65. Deze bepaling is identiek aan het oud lid 3 van het afgeschaft artikel 28 inzake de maatschappelijke benaming van een N.V. Nieuw is echter dat de oprichters en in geval van latere naamswijziging, de leden van het bestuursorgaan, hoofdelijk gehouden zij jegens de belanghebbenden tot betaling van de voornoemde schadevergoeding. 6

8 VII. ZETEL NAUWKEURIGE AANDUIDING In het oude artikel 144, lid 1, 1 was niet uitdrukkelijk voorgeschreven dat de akte van oprichting van een C.V. de zetel, nauwkeurig opgegeven moest vermelden. Ook in artikel 7, b), 3 van de Venn.W. was enkel sprake van de zetel van de vennootschap als een van de vermeldingen die dienden opgenomen te worden in het uittreksel van de oprichtingsakte. De stelling werd dan verdedigd dat kon volstaan worden met de aanduiding van het rechtsgebied waaruit eenieder kan afleiden welke rechtbank territoriaal bevoegd is, vermist derden daardoor weten op welke griffie het vennootschapsdossier bijgehouden wordt waar zij inzage kunnen krijgen van alle openbaar te maken akten en gegevens m.b.t. de vennootschap. Het nieuwe artikel 69, lid 1, 4 neemt ter zake alle twijfel weg: net zoals voor de N.V. en de B.V.B.A. schrijft genoemde bepaling voor dat het uittreksel en derhalve ook de statuten -, de nauwkeurige aanduiding van de zetel dient te bevatten. Daaronder wordt begrepen de vermelding van de gemeente, de straat en het nummer. VIII. DOEL EN DOELSOVERSCHRIJDING Zoals voorheen dient de oprichtingsakte van de C.V.B.A. een nauwkeurige omschrijving van het doel te bevatten (art. 69, lid 1, 11 ). Met betrekking tot de doeloverschrijdende handelingen voert het Wetboek in artikel 407 een regeling in die gelijkaardig is aan deze van de N.V. en de B.V.B.A. De C.V.B.A. is voortaan verbonden door de handelingen van het bestuursorgaan waardoor het doel overschreden wordt, tenzij zij bewijst dat de derde daarvan op de hoogte was of er, gezien de omstandigheden, niet onkundig van kon zijn. Bekendmaking van de statuten alleen is echter geen voldoende bewijs. IX. TOETREDING VAN NIEUWE VENNOTEN Vroeger gold als regel dat de statuten de voorwaarden diende te bepalen tegen dewelke de nieuwe vennoten konden toetreden en dat bij stilzwijgen ervan de algemene vergadering, bij onderstelling met gewone meerderheid van stemmen daartoe besliste (artikel 145, 2 iuncto artikel 146, lid 2 Venn.W.). Deze regeling had als mogelijk gevolg dat de toetredingsvoorwaarden niet noodzakelijk gelijk dienden te zijn aan de voorwaarden waaronder derden aandelen van een vennoot konden overnemen. Het ene regime kon soepeler zijn dan het andere of omgekeerd. In het nieuwe artikel 366 wordt geopteerd voor een gelijkschakeling: Derden kunnen slechts toetreden indien zij: 7

9 1 bij name worden aangewezen in de statuten; 2 behoren tot door de statuten bepaalde categorieën en voldoen aan de wettelijke of statutaire vereisten om vennoot zijn; in dit geval wordt de toestemming daartoe gegeven door de algemene vergadering tenzij de statuten die bevoegdheid aan een ander orgaan opdragen. Dit zijn dezelfde voorwaarden tegen dewelke de aandelen kunnen overgedragen worden bij leven aan derden (artikel 364 W.V. dat verwijst naar artikel 366 W.V.). Ook erfgenamen die geen vennoot zijn, dienen aan dezelfde voorwaarden te voldoen om vennoot te worden. X. UITTREDING VAN VENNOTEN Nieuw is dat thans voorzien wordt dat een vennoot ook gedeeltelijk kan uittreden. Omtrent deze mogelijkheid bestond in de rechtsleer geen eensgezindheid. Aldus bepaalt artikel 367 W.V. nu uitdrukkelijk dat de vennoten voortaan het recht hebben een gedeelte van hun aandelen terug te nemen. Het artikel 371 W.V. dat de aansprakelijkheid regelt van de uitgetreden en de uitgesloten vennoten werd aangevuld met de hypothese van de gedeeltelijke uittreding. Ook artikel 374 W.V. inzake de uitbetaling van een scheidingsaandeel werd in dezelfde zin aangevuld. Ook het gedeeltelijk uittredingsrecht kan enkel uitgeoefend worden de eerste zes maanden van het boekjaar, aldus artikel 367 W.V. Nieuw is eveneens dat artikel 369 nu bepaalt dat in geval van weigering van het bestuursorgaan (in het oude artikel 151 Venn.W. was er sprake van de zaakvoerder ), om de uittreding in het aandelenregister in te schrijven, de uittreding geldt vanaf de dag volgend op het verzenden van het aangetekend schrijven door de griffier van het vredegerecht van de zetel van de vennootschap. XI. AANDELEN EN OBLIGATIES 1. In artikel 356, lid 1 WV wordt nu uitdrukkelijk bepaald dat de aandelen in een C.V. op naam zijn en dat zij voorzien zijn van een volgnummer. In het laatste lid van artikel 356 wordt tevens uitdrukkelijk in de mogelijkheid voorzien van uitgifte van obligaties. De uitgifte ervan en de daaraan verbonden rechten worden geregeld in de statuten. 8

10 2. Nieuw is eveneens artikel 359 naar luidt waarvan de eigendom van aandelen op naam bewezen wordt door de inschrijving in het aandelenregister en dat van die inschrijving certificaten dienen afgegeven te worden aan de vennoten. Aldus wordt de regel, geformuleerd door het oude artikel 43, lid 1 en 2 Venn.W. inzake het bewijs van aandelen op naam in een N.V., nu ook toegepast op de C.V. Nochtans is de regel onjuist: de inschrijving in het aandelenregister strekt er enkel toe aandelenoverdrachten tegenwerpelijk te maken aan derden waaronder de vennootschap. Daarnaast kan de tegenwerpelijkheid ook gerealiseerd worden door de vervulling van de formaliteiten voorzien in artikel 1690 B.W. Deze laatste mogelijkheid blijft m.i. gelden niettegenstaande in het nieuwe artikel 365 W.V nu bepaald wordt dat de overdrachten en de overgangen van aandelen ten aanzien van de vennootschap en van derden eerst vanaf de datum van inschrijving in het aandelenregister gebeuren. 3. Het nieuw artikel 362 W.V. herformuleert art. 142, 1, lid 1 Venn.W. in die zin dat er nu geen twijfel meer kan bestaan omtrent de regel dat aandelen van een C.V. in geval vrij overdraagbaar zijn tussen vennoten behoudens in geval de statuten zulke overdracht beperkt. XII. AANDELENREGISTER Voortaan is in het Wetboek enkel sprake van aandelenregister of register van aandelen. Voor de C.V. wordt de vorm ervan en de verplichte vermeldingen geregeld in de art. 357 en 358 W.V. Nieuw is dat het aandelenregister nu ook de bedragen die voor de uittreding, voor de gedeeltelijke terugneming van aandelen en voor de terugneming van stortingen worden aangewend, moeten worden vermeld (artikel 357, 2, 6 W.V.). Blijkbaar is men hier de hypothese van de gedeeltelijke uittreding vergeten : alleen de datum van de uittreding als dusdanig moet worden vermeld (artikel 357,, 2, 4 W.V.). XIII. WIJZIGINGEN IN HET GESTORT KAPITAAL De C.V.B.A. is de enige vennootschapsvorm waarin vennoten stortingen die zij deden op hun aandelen (tijdelijk) kunnen terugnemen. Krachtens de regeling in de oude Venn.W. dienden de statuten de voorwaarden te bepalen waaronder dit kon gebeuren (art. 145, 2 ). Bij stilzwijgen van de statuten was zulks enkel 9

11 mogelijk na een beslissing van de algemene vergadering. In de regel volstond daartoe een gewone meerderheid. Art. 355, lid 1, 2 herhaalt de regel van het oude 145,2 : de statuten bepalen de voorwaarden waaronder de vennoten gestorte gelden kunnen terugnemen. De suppletieve regel in geval de statuten niets voorzien komt nu voor in het artikel 377, zijnde het enige artikel van Afdeling 3 met als titel Wijzigingen in het gestort kapitaal. Daarin wordt nu uitdrukkelijk voorzien dat terugneming van gestorte gelden slechts kan binnen de grenzen van de artikelen 397 en 398, nl. op voorwaarde dat minimaal frank volstort blijft én één vierde op ieder aandeel. Voorts wordt bepaald dat genoemde terugneming enkel kan indien de algemene vergadering of een ander daartoe in de statuten gemachtigd orgaan daartoe de toestemming verleent. Bovendien wordt nu ook uitdrukkelijk voorzien dat de terugneming een vennoot niet ontslaat van zijn inbrengverplichting, regel die door een unanieme doctrine wordt voorgehouden. Dit houdt in dat de vennoot gehouden blijft om hetzelfde bedrag opnieuw te storten indien hij daartoe verplicht wordt. XIV. VERHOGING VAN HET VAST GEDEELTE VAN HET KAPITAAL 1. Deze procedure wordt nu uitdrukkelijk geregeld in artikel 421, 422 en 423 W.V. Artikel 421 innoveert in de mate dat het uitdrukkelijk de hypothese regelt van een verhoging van het vast gedeelte in twee stappen. De regeling is identiek aan deze die in de artikel 307 en 308.V. voorzien wordt voor de verhoging van het kapitaal van een B.V.B.A. 2. In geval van verhoging van het vast gedeelte van het kapitaal via inbreng in geld, wordt de regeling zoveel mogelijk gelijkgeschakeld met deze van de N.V. en B.V.B.A. Het nieuwe artikel 422 W.V voorziet nu dat, in geval de verhoging va het vast gedeelte van het kapitaal niet tot stand komt binnen de drie maanden na de opening van de rekening, het geld wordt teruggegeven aan de deposanten die erom verzoeken. Nieuw is eveneens het laatste lid van artikel 422 W.V. dat de hypothese regelt van een verhoging van het variabel gedeelte van het kapitaal via inbreng in geld. In dat geval schrijft artikel 422, laatste lid W.V. voor dat het geld gestort moet worden op een bijzondere rekening zoals bepaald in het eerste lid an art. 422 en dit op het ogenblik van de toetreding of de bijneming van aandelen. Een bewijs van die deponering wordt voorgelegd aan de eerstvolgende algemene vergadering. 3. Indien de verhoging van het kapitaal geschiedt via inbreng in natura dient art. 423 W.V. nageleefd te worden. 10

12 Deze regeling is grotendeels gelijk aan de oude regeling van art. 147 sexies Venn.W. met dien verstande dat het meerderheidsquorum voor de goedkeuring van de waardering verandert: art. 147 sexies, 1, laatste lid Venn.W. voorzag in een drie vierde meerderheid der uitgebrachte stemmen, na aftrek van de stemmen verbonden aan de aandelen die in ruil voor de inbreng werden uitgegeven, terwijl het nieuw artikel 423, 2 W.V. nu verwijst naar de meerderheid vereist voor de verhoging van het vast gedeelte van het kapitaal. Dit kan zowel een strenger als een soepeler meerderheidsquorum zijn. XV. BESTUUR Vroeger was in de Venn.W. zowel sprake van bestuurders als van zaakvoerders. Thans komt enkel de term bestuurder voor. Nieuw is de regel dat de bestuurders benoemd dienen te worden door de algemene vergadering (art. 378 W.V.). O.m. VAN OMMESLAGHE hielden onder de oude Venn.W. voor dat zulks niet noodzakelijk was. Het aansprakelijkheidsregime van de bestuurders van een C.V.B.A. wordt verstrengd. Onder de oude Venn.W. was artikel 62 integraal van toepassing op bestuurders van een C.V.B.A. (art. 158, 2 Venn.W.) In artikel 408 wordt deze bepaling hernomen met dien verstande dat de hoofdelijke en onbeperkte aansprakelijkheid ten aanzien van derden en van de vennootschap nu ook geldt voor de overtreding van de bepalingen van dit wetboek en niet enkel en alleen meer voor de overtredingen van de bepalingen van deze titel. Zo vallen nu ook overtredingen van de bepalingen van het B.W. dewelke nu opgenomen zijn in boek II én overtredingen van de bepalingen inzake de geconsolideerde jaarrekening (Boek IV) onder het verzwaard aansprakelijkheidsregime. In de versoepeling van de voorwaarden voor het instellen van de minderheidsvordering kan eveneens een verstrenging van de aansprakelijkheid van de bestuurders gezien worden. Genoemde vordering wordt nu in extenso geregeld in artikel 416 W.V. en kan voortaan ook ingesteld worden door één of méér vennoten die op de dag waarop de algemene vergadering zich uitspreekt over de kwijting effecten bezitten die een gedeelte van het kapitaal vertegenwoordigen ter waarde van ten minste vijftig miljoen frank. Zoals voorheen komt deze bevoegdheid ook toe aan vennoten die op diezelfde datum ten minste 10 % bezitten van de stemrechtverlenende effecten. Ook de wijze waarop de meerderheidsvordering dient ingesteld te worden tegen de bestuurders en commissarissen wordt uitdrukkelijk geregeld in artikel 415 W.V. : de regels verschillen niet van het oude artikel 66bis, 1 Venn.W. Meteen wordt ook uitdrukkelijk erkend dat de actio mandati ook kan ingesteld worden tegen de commissarissen hetgeen onder de oude Venn.W. niet met zoveel woorden werd gesteld. 11

13 XVI. ALGEMENE VERGADERING - Bijeenroeping Net als onder het oude regime dienen de vennoten uitgenodigd te worden per aangetekend schrijven dat minstens 15 dagen voor de vergadering dient verstuurd te worden, tenzij de statuten een andere termijn bepalen. De uitnodiging moet bovendien door alle bestuurders ondertekend worden (art. 146, 4 Venn.W.). De vraag stelt zich waarom de wetgever ter zake van de personen die dienen uitgenodigd te worden naar de algemene vergadering, niet geopteerd heeft voor een gelijkschakeling tussen N.V., B.V.B.A en C.V.B.A. Zo voorziet artikel 268 W.V. inzake de bijeenroeping van de algemene vergadering van een B.V.B.A. dat ook de obligatiehouders en de commissarissen dienen uitgenodigd te worden. - Overlegging van stukken Nieuw is het artikel 381 naar luidt waarvan het bestuursorgaan gehouden is vijftien dagen voor de algemene vergadering, onverwijld en kosteloos een afschrift van de stukken te verzenden aan de vennoten die erom verzoeken. Het betreft de stukken waarvoor het Wetboek in deze mogelijkheid voorziet. Anders dan in de N.V. en de B.V.B.A. moeten de vennoten dus altijd om de toezending van de verslagen verzoeken. - Verdaging van de jaarlijkse algemene vergadering Het nieuwe artikel 414 W.V. maakt een einde aan de interpretatiemoeilijkheden m.b.t. het oude artikel 79, tweede lid dat krachtens het oude artikel 158 ook van toepassing was op de C.V. Gesteld wordt dat het bestuursorgaan ( ) het recht (heeft), tijdens de zitting, de beslissing met betrekking tot de goedkeuring van de jaarrekening drie weken uit te stellen. Deze verdaging doet geen afbreuk aan de andere genomen besluiten, behoudens andersluidende beslissing van de algemene vergadering hieromtrent. De volgende vergadering heeft het recht de jaarrekening definitief vast te stellen. Voorgaande regel impliceert dat in geval gebruik gemaakt wordt van het verdagingsrecht, alleen de beslissing omtrent de goedkeuring van de jaarrekening en de ermee samenhangende kwijting vervalt en de andere overeind blijft. - Stemrecht van aandelen in mede-eigendom Geheel nieuw is artikel 360 W.V. naar luidt waarvan de vennootschap de uitoefening van de rechten verbonden aan aandelen die aan meerdere eigenaars toebehoren kan schorsen. Dit artikel herneemt letterlijk het laatste lid van artikel 43 Venn.W. inzake de N.V. - Meerderheidsvereiste inzake statutenwijziging 12

14 Artikel 382 W.V. innoveert ter zake van de meerderheden die vereist zijn om besluiten te nemen. In genoemd artikel wordt nu voorzien dat zonder afbreuk te doen aan de bijzondere bepalingen van dit boek en behoudens andersluidende statutaire bepalingen, ( ) de besluiten genomen (worden) met de meerderheden en volgens de regels die van toepassing zijn voor de naamloze vennootschappen. Deze nieuwe bepaling houdt een inhoudelijke wijziging in van de bestaande regels inzake de vereiste meerderheid voor een statutenwijziging in geval van stilzwijgen van de statuten. Krachtens de thans geldende regeling kunnen de statuten dan enkel met instemming van alle vennoten gewijzigd worden. Krachtens het nieuw artikel 382 W.V. kunnen de statuten in dat geval enkel gewijzigd worden met een drievierde meerderheid der uitgebrachte stemmen. In de meeste gevallen zulle de statuten van een C.V. evenwel in een bijzondere procedure voorzien voor de wijziging ervan. Op dat punt innoveert artikel 382 W.V. niet: het staat de oprichters vrij om een strenger of soepeler meerderheidsquorum te voorzien. Met welke meerderheid het vast gedeelte van het kapitaal nu kan verminderd worden is minder duidelijk (art. 425 W.V.). - Vraagrecht Nieuw is dat bestuurders thans enkel mogen weigeren een antwoord te geven op vragen indien de mededeling van feiten of gegevens ernstig nadeel zou kunnen berokkenen (art. 412, lid 1 W.V.). Onder de oude tekst van artikel 158quater Venn.W. volstond een nadeel. Ook wordt nu uitdrukkelijk voorzien dat de commissarissen de algemene vergadering mogen bijwonen wanneer deze te beraadslagen heeft op grond van een verslag door hen opgemaakt én dat zij het recht hebben er het woord te voeren in verband met de vervulling van hun taak (art. 412, lid 2 W.V.) 13