Onderzoeksprojecten ( van 467)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderzoeksprojecten (350-400 van 467)"

Transcriptie

1 - 1 Oct :56:40 Onderzoeksprojecten ( van 467) Zoekfilter: Classificaties: EXACTE WETENSCHAPPEN (P) Rol van E-cadherine in tumor-geassocieerde macrofagen. Abstract: Dit project beoogt inzicht te krijgen in de fysiologische betekenis van E-cadherine expressie in macrofagen, zowel in normale als in pathologische condities, waarbij vooral belang zal worden gehecht aan TAM. Hierbij zal in eerste instantie een evaluatie gebeuren van macrofaag E-cadherine expressie en de daarop inspelende regulatiemechanismen in verschillende pathologieën, met specifieke aandacht voor tumoren. Vervolgens zullen de functionele aspecten van E-cadherine expressie onderzocht worden in macrofagen. Jan VAN DEN BOSSCHE PATRICK DE BAETSELIER Rol van GnRH signaaltransductieweg in de reproductie van Caenorhabditiselegans. Abstract: Bij vertebraten wordt de voortplanting gereguleerd door de hormonen vande hypothalamus-hypofyse-gonaden as. Hierbij zal de hypothalamus het #gonadotropin-releasing hormoon# (GnRH) produceren in bepaalde omstandigheden. Na vrijzetting en door binding aan zijn receptor stimuleert dit hormoon de synthese en de secretie van gonadotropines (FSH en LH), dieop hun beurt de gonadogenesis en steroidogenesis reguleren. Deze reproductie-as is sterk geconserveerd in vertebraten, maar de aanwezigheid ervan bij invertebraten is nauwelijks gedocumenteerd. Bij de fruitvlieg Drosophilia melanogaster en de zijderups Bombyx mori werd het ligand van degnrh receptor (GnRHR) geïdentificeerd als het adipokinetisch hormoon (AKH). Dit hormoon wordt bij insecten gesynthetiseerd in de corpora cardiaca (CC), een neurohaemaal orgaan dat beschouwd wordt als het equivalent van de hypofyse. In dit project wordt er op zoek gegaan naar de werking en de functie van het AKH/GnRH peptide homoloog en zijn receptor bij de b Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie Jeroen Lammertyn Liliane Schoofs Isabel Beets Lotte Frooninckx Rol van het insuline gereguleerde aminopeptidase in macrofagen. Abstract: Het renine-angiotensine systeem (RAS) is betrokken bij de pathogenese van cardiovasculaire ziekten zoals atherosclerose en hypertensie. Deze functies werden, tot voor kort, toegeschreven aan het peptide engiotensine II (Ang II) via activatie van de G-eiwit gekoppelde AT1 receptoren. Daarnaast speelt ANdII een rol in de regularisatie van celgroei, inflammatie (productie van inflammatorische mediatoren). Momenteel is onze aandacht vooral gericht op het 3-8 fragment van de angiotensine II, Ang IV. Dit peptide medieert afwijkende effecten en het voorkomen van hoge affiniteit-bindingsplaatsen heeft geleid tot het concept van de AT4 receptor (recent gekarakteriseerd als het insuline gereguleerde aminopeptidase, IRAP). Recent werd in gladde spier cellen aangetoond dat Ang IV, onafhankelijk van zijn interactie met AT1 receptoren, de NF-kB signalisatie-weg activeert en aanleiding geeft tot een verhoogde expressie van een aantal pro-inflammatoire factoren. Ons baserend op preliminaire gegevens waarin de aanwezigheid van AT4 bindingsplaatsen werd aangetoond in muismacrofaag cellijnen en 'ex vivo' knaagdier macrofagen, willen we de functionele eigenschappen en de fysiologische rol van deze bindingsplaatsen onderzoeken. Dit zal leiden tot een beter begrip van de rol van het RAS, en van ANG IV in het bijzonder, in het immuun systeem. PATRICK VANDERHEYDEN Rol van myeloïede suppressorcellen in tumor-geassocieerde immunosuppressie. Abstract: 1. Situering van het project Het immuunsysteem kan een belangrijke rol spelen tijdens tumor-progressie. Zo is het bestaan van anti-tumor immuniteit duidelijk aangetoond, zowel in muismodellen als in humane patiënten. Dit heeft, dankzij de identificatie van tumor-geassocieerde antigenen, geleid tot een sterke interesse in de ontwikkeling van immunotherapeutische benaderingen voor de behandeling van kanker. Tot dusver zijn betekenisvolle klinische resultaten echter zeldzaam. Kiavash MOVAHEDI PATRICK DE BAETSELIER Ruimtelijke informatie-extractie voor urbane gebieden gebaseerd op hyper-spectrale data (sluit aan op DWTC 101). Abstract: Het doel van dit project is te onderzoeken hoe hyperspectrale data kunnen bijdragen tot een beter onderscheid van de typering van stedelijke oppervlakken. Het voorstel houdt een tweevoudig doel in. Ten eerste is het de bedoeling te onderzoeken wat de mogelijkheden zijn van gescande data, opgenomen in verschillende stroken met een overlappingspercentage van 60% om een enveloppe-dem en een orthofoto te genereren, en de nauwkeurigheid van de opgenomen data na te gaan. Het tweede deel is het onderscheidend vermogen van hyperspectrale data vergelijken met dat van conventionele multispectrale zeer-hoge-resolutie data, toegepast op urbane en peri-urbane gebieden. De specifieke doelstellingen zijn : a) Een enveloppe DEM en orthofoto genereren uit stereoscopisch opgenomen hyperspectrale data met een relatief fijne resolutie (1 meter); b) De nauwkeurigheid van het DEM afgeleid uit de gescande data vergelijken met de nauwkeurigheid van een DEM afgeleid uit luchtfoto's van zeer hoge resolutie (3D-analyse) en de geometrische nauwkeurigheid van de orthofoto nagaan (2D-analyse); c) Een statistische analyse uitvoeren op de karakteristieken van de verschillende bodemgebruiks- en bodembedekkingsklassen in het hyperspectrale domein door kruistabellen te berekenen tussen de banden (of groepen van banden) en de terreingegevens (gebaseerd op de

2 interpretatie van luchtfotografie); d) De verschillende technieken evalueren voor de dimensionele reductie van de hyperspectrale data sets in de context van urbane teledetectie; e) De werking testen van verschillende multispectrale classificatie algoritmes, toegepast op hyperspectrale data; f) Het onderscheidend vermogen in stedelijk oppervlakte-type, dat kan bereikt worden met hyperspectrale data te evalueren. Cartografie en Geo-informatiekunde FRANK CANTERS William DE GENST Ruimtelijke selectief woonbeleid. Sturingsmogelijkheden en productiewijzen van het wonen in Vlaanderen Abstract: Het woonbeleid in België en Vlaanderen steunde sinds het eind van de 19de eeuw in hoofdzaak op de stimulering van het eigen woningbezit. De ruimtelijke en typologische modellen die daarbij gehanteerd werden hebben een enorme impact gehad op de suburbanisering van het wonen en de versplintering van de Vlaamse ruimte. Het Vlaamse woonbeleid kent vandaag verschillende subsidie- en fiscale instrumenten die ruimtelijk selectief zijn. Daarbij worden diverse gebiedsindelingen gebruikt die veelal verouderdzijn en niet onderling afgestemd. Dit project onderzoekt de mogelijkheden voor alternatieve indelingen waarin de doelstellingen van het woonbeleid (betaalbaarheid, kwaliteit, beschikbaarheid) een ruimtelijke vertaling krijgen. De mate waarin de overheid de bouw en ontwikkeling van het wonen ruimtelijk kan diversifiëren en sturen is nauw verbonden met de manier waarop woningen tot stand komen. Daarom behelst het project ook een deelonderzoek naar de productiewijzen van het wonen (welke actoren Architectuur en Ontwerpen Michael Ryckewaert Bruno De Meulder Jurgen Ceuppens Security analysis of implantable medical devices Afdeling ESAT - COSIC Bart Preneel Dave Singelée Eduard Marín Fàbregas Security of sensor networks Afdeling Informatica Wouter Joosen Jef Maerien Separating Knowledge from Computation: An FO(.) Knowledge Base System and its Model Expansion Inference (Kennis scheiden van berekening: een FO(.) kennisbanksysteem en zijn modelexpansie inferentie) Abstract: Het domein van Kennisrepresentatie spitst zich toe op het bestuderen van hoe kennis kan worden voorgesteld en hoe het gebruikt kan worden om automatisch mee te redeneren. Recent werd het Kennisbanksysteem (KBS) paradigma voorgesteld, dat is gebaseerd op het idee dat kennis niet inherentverbonden is aan één specifieke redeneertaak. In plaats daarvan stelt het paradigma voor om kennis uit te drukken in een rijke, declaratieve taal. Verschillende computationele taken kunnen dan worden uitgevoerd doorop die kennis de gepaste inferentie uit te voeren.in mijn doctoraat werd het kennisbanksysteem IDP ontwikkeld, bedoeld als laboratoriumvoor de studie van softwareontwikkeling in de context van het KBS paradigma. Het doel is om een taal aan te bieden waarin een gebruiker zijn kennis op een natuurlijke, formele manier kan modelleren en om robuuste inferenties aan te bieden om over die kennis te redeneren, zodat de gebruiker geen rekening hoeft te houden met efficiëntie. IDP combineert een rijke, Afdeling Informatica Marc Denecker Broes De Cat Service-agreement relating to compounds presumably having chitin synthesis inhibitory activity Abstract: In dit project wordt de biologische activiteit van een aantal nieuwe stoffen bepaald : nl. hun inhiberende werking op de synthese van chitine. Cellulaire Genetica Guy SMAGGHE Setting the scientific scene and the value of basic concepts outside the core discipline. Afdeling Geologie Philippe Muchez

3 Simulation of elastodynamic and electromagnetic wave propagation in nonlinear media. Abstract: Acoustic wave propagation is described by a scalar wave equation. In contrast to that, electromagnetic and elastodynamic wave problems are described by vectorial and tensorial wave equations respectively. For problems with heterogeneous and nonlinear materials, volumetric discretisationtechniques are recommended. The spatial discretisation of the considered wave equations needs to deal with the particular continuity propertiesof the fields, e.g., the Maxwell wave equation is typically discretisedby Whitney edge elements. In the presence of nonlinear media, frequencydomain simulation techniques are cumbersome. Moreover, for high-frequency problems, implicit time integration methods are computationally too expensive. Hence, only explicit time integration techniques such as e.g. the finite-difference time-domain (FDTD) and the discontinuous Galerkin finite-element method (DGFEM) in time domain are recommended. With FDTD and DGFEM, a time step smaller than the Courant-Friedrichs-Lewy (CFL) Kulak Herbert De Gersem Steven Vandekerckhove Skirmishing abiotic stress: the power of "sweet" resilience. Abstract: Abiotische stress vormt één van de grootste bedreigingen inzake voeder-en voedselproductie wereldwijd. Via het voorgestelde doctoraatsproject wordt getracht om nieuwe plantfysiologische inzichten te verwerven met betrekking tot abiotische stress. Een belangrijk nieuw gegeven is het concept van sweet immunity, waarin vooropgesteld wordt dat sachariden (= suikers) een specifieke sleutelrol vervullen in het detecteren, mediëren en het vormen van geschikte responsen t.o.v. abiotische stress. Uit literatuuronderzoek is duidelijk dat planten met crassulacean acid metabolism (CAM) bijzonder goed aangepast zijn aan omstandigheden van abiotischestress. Daarom werd Phalaenopsis, als lid zijnde van deze fotosynthetisch gespecialiseerde familie van CAM-planten met een aanzienlijke socio-economische relevantie, als studiemateriaal gekozen voor dit doctoraatsonderzoek. Na een complete karakterisatie van het koolhydraat-metabolisme met specifieke aandacht voor zetmeel en sucrose, is het TC Bioengineering Technologie Geel Wim Van den Ende Johan Claes Nathalie Ceusters Skyrmions for advanced magnetic memory and logic: device modelling Departement Elektrotechniek (ESAT) Johan De Boeck Dimitrios Andrikopoulos SMAC. Afdeling ESAT - MICAS Georges Gielen Smart Intelligent Aircraft Structures ( SARISTU). Kulak Koen Van Den Abeele Snaartheorie en kosmologie. Abstract: Bij gebrek aan experimentele input, is de theoretische exploratie van extreem hoge energieschalen in de voorbije twee decennia in grote mate gebaseerd geweest op wiskundige consistentie en elegantie van fundamentele theorieën. Zo slaagt snaartheorie erin de gravitatiekracht kwantummechanisch te beschrijven, wat nodig is om de fysica van zwarte gaten en de oerknal te begrijpen. Onderzoek van de laatste tien jaren heeft tot sterke aanwijzingen geleid voor "holografie", ruwweg het idee dat het aantal vrijheidsgraden in een gebied van de ruimte evenredig is met de oppervlakte van de rand van het gebied (en dus niet met het volume). Zeer concrete realisaties van holografie leiden tot de equivalentie van enerzijds een gravitationele theorie in een ruimtetijd met een bepaalde dimensie en anderzijds een niet-gravitationele theorie in een lagerdimensionale ruimtetijd. Dit suggereert sterk dat ruimtetijd geen fundamenteel begrip is: het geeft een zeer goede benaderende beschrijving van het heelal in relatief "milde" omstandigheden, maar de ruimtetijd-beschrijving moet haar geldigheid verliezen in meer "extreme" omstandigheden (binnen zwarte gaten, vlakbij de oerknal). De hoge-energiefysica en de studie van het zeer vroege heelal zullen de volgende jaren een weelde aan nieuwe experimentele en observationele data ter beschikking hebben. Zo staan voor 2007 het opstarten van de Large Hadron Collider (LHC) op CERN en de lancering van de Plancksatelliet van ESA gepland, en de LIGO detector van gravitationele golven is nu al actief. In LHC zullen hogere energieschalen geëxploreerd worden dan tot dusver mogelijk was in een laboratorium op aarde, wat hopelijk belangrijke hints zal opleveren over de onderliggende fundamentele theorie. Planck zal de anisotropieën van de kosmische achtergrondstraling zeer nauwkeurig opmeten en op die manier theorieën over het vroege heelal testen. En van LIGO wordt verwacht dat het gravitationele golven zal detecteren, hopelijk ook gravitationele golven afkomstig van de oerknal. Gravitationele golven zullen een geheel nieuw venster openen op het vroege heelal, wat ons hopelijk een directe kijk zal geven op het heelal toen het nog niet transparant was voor elektromagnetische golven. Zo kan het vroege heelal gebruikt worden als laboratorium voor hoge-energiefysica. Met het oog op de experimentele en observationele input die de hoge-energiefysica de komende jaren zal krijgen, bestaat de belangrijkste uitdaging voor snaartheorie erin contact te maken met onze waargenomen wereld. Deze taak is niet eenvoudig omdat tot voor kort bijna alle

4 vooruitgang in snaartheorie betrekking had op een statische ruimtetijd, terwijl de standaard kosmologie ons leert dat ons heelal begon met een oerknal en we nu ook weten dat het versneld expandeert. Voor aardse deeltjesfysica-experimenten is het een zeer goede benadering het heelal als statisch te beschouwen, maar voor de fundamentele theorie zouden de expansie van het heelal en de oerknalsingulariteit wel eens cruciaal kunnen zijn. Zo suggereert onderzoek van de laatste jaren dat er gigantisch veel meta-stabiele oplossingen bestaan van snaartheorie, wat geleid heeft tot vele discussies over de voorspellende kracht van de theorie. Dit onderzoek is echter grotendeels in het kader van effectieve veldentheorie gevoerd. Om echt te begrijpen hoeveel consistente oplossingen snaartheorie kan beschrijven en of ons heelal met een van die oplossingen overeenkomt, is het cruciaal technieken te ontwikkelen om snaartheorie in tijdsafhankelijke achtergronden te beschrijven. In het bijzonder weten we dat effectieve veldentheorie (in het bijzonder de algemene relativiteitstheorie) geen goede beschrijving geeft van de fysica vlakbij de oerknal, waar kwantumgravitatie-effecten belangrijk zijn. Bovendien werd de interesse in de fysica van kosmologische singulariteiten een vijftal jaar geleden aangescherpt door concrete kosmologische modellen waarbij aan ons expanderend heelal een contraherend heelal voorafging. In het model van Steinhardt en Turok van het cyclische heelal ontstonden de dichtheidsfluctuaties die aanleiding gaven tot de waargenomen anisotropieën in de kosmische achtergrondstraling in de contraherende fase van het heelal, en werd verondersteld dat ze ongeschonden door een "big crunch/big bang" overgang naar de expanderende fase propageerden. Of dit inderdaad het geval is, is een (vooralsnog onopgeloste) vraag voor de fundamentele theorie. Met deze motivaties in het achterhoofd, kreeg het onderwerp van kosmologische singulariteiten in snaartheorie vanaf 2002 ruime aandacht. In eerste instantie werden vooral de technieken van perturbatieve snaartheorie gebruikt, met als motivatie dat die zeer succesvol waren geweest in het begrijpen van bepaalde statische singulariteiten. Het bleek echter gauw dat deze technieken onvoldoende waren om een betrouwbare beschrijving te krijgen van kosmologische singulariteiten. De reden is dat perturbaties in een contraherend heelal een blauwverschuiving ondergaan en dus zeer energetisch worden vlakbij de "big crunch". Dit creëert een sterk gravitationeel veld en leidt tot ongewone divergenties in perturbatieve amplitudes. Storingstheorie geeft geen betrouwbare resultaten. Daarom is de aandacht meer recent verschoven naar het gebruik van niet-perturbatieve formuleringen van snaartheorie voor de studie van kosmologische singulariteiten. Zulke formuleringen waren bekend voor een beperkte klasse van veelal statische achtergronden. Ze hebben alle de eigenschap holografisch te zijn: een (gravitationele) theorie in een bepaald aantal ruimtetijd-dimensies wordt op fundamenteel niveau beschreven door een (niet-gravitationele) theorie in een kleiner aantal dimensies. Voorbeelden zijn het matrixmodel van Banks, Fischler, Shenker en Susskind en de AdS/CFT-correspondentie van Maldacena. Zeer recent werk bestaat erin deze beschrijvingen uit te breiden naar bepaalde achtergronden met kosmologische singulariteiten. Dit levert een kader op waarbinnen de fundamentele vragen verbonden met kosmologische singulariteiten kunnen worden bestudeerd. Voor een aantal klassen van kosmologische singulariteiten is een matrixbeschrijving voorgesteld. De fundamentele beschrijving is een lager-dimensionale theorie van matrices. Typisch wordt de fysica ver weg van de singulariteit in zeer goede benadering beschreven in het kader van de algemene relativiteitstheorie, maar verliest het begrip ruimte-tijd zijn betekenis in de buurt van de oerknal. De vraag is nu of in deze voorgestelde beschrijvingen inderdaad concrete berekeningen kunnen worden uitgevoerd die bepalen of er (op zijn minst in deze modellen) betekenisvol kan worden gesproken over tijd en ruimte vóór de oerknal. Een gerelateerde vraag is wat de fundamentele observabelen zijn in een ruimte-tijd met een oerknal: moeten we bepaalde beginvoorwaarden opleggen bij de oerknal, of moeten we overgangswaarschijnlijkheden berekenen tussen toestanden voor en na de oerknal? Een concreet doel van dit voorgestelde onderzoek is een bijdrage te leveren tot het beantwoorden van deze vragen door een gedetailleerde studie van deze en eventueel nieuwe snaartheorie-modellen met kosmologische singulariteiten. Deze modellen zijn zeer recent en actueel, en de VUB beschikt over de nodige expertise in dit gebied (mijn promotor werkt al verschillende jaren aan de ontwikkeling van snaartheorie-modellen van kosmologische singulariteiten, en is al gestart met het aanwerven van postdoctorale onderzoekers geïnteresseerd in deze onderzoeksrichting). Op dit moment richt ik mij bij mijn licentiaatsverhandeling op de studie van de geometrie van D-branen in het kader van supersymmetrische nietlineaire sigma-modellen, onder begeleiding van A. Sevrin. Ik wens ook aan deze onderzoeksrichting aandacht te besteden tijdens mijn doctoraat, waardoor ik de verschillende expertises van de groep ten volle zal benutten. Tenslotte plan ik ook aandacht te besteden aan meer fenomenologische aspecten van hoge-energiefysica en kosmologie, om op die manier nog meer direct in te spelen op de nakende experimenten. Dit zal kaderen in een samenwerking met de experimentele deeltjesfysici van het IIHE en met fenomenologen van andere universiteiten, waarvoor reeds verkennende gesprekken begonnen zijn. BEN CRAPS Snaartheorie en singulariteiten in de ruimte-tijd. Abstract: De algemene relativiteitstheorie geeft een uitstekende beschrijving van de gravitatiekracht in "dagdagelijkse" omstandigheden. De theorie voorspelt echter ook dat er extreme omstandigheden bestaan waarin ze haar geldigheid verlies, namelijk nabij singulariteiten in de ruimte-tijd. Voorbeelden zijn zwarte gaten, waarvoor er sterke observationele aanwijzigingen zijn, en de oerknal, het begin van ons heelal volgens standaardkosmologie. Het begrijpen van de gravitatiekracht in extreme omstandigheden is belangrijk, niet alleen in de zoektocht naar een fundamentele theorie van alle interacties, maar ook met het oog op toepassingen in de kosmologie. In dit project willen we singulariteiten in de ruimte-tijd beschrijven in de context van snaartheorie, de best ontwikkelde theorie van de gravitatiekracht op kwantumniveau (geünificeerd met ijkinteracties). Snaartheorie is erin geslaagd een consistente beschrijving te geven van verschillende klassen statische singulariteiten. Typisch bleken die singulariteiten over lichte vrijheidsgraden te beschikken waarmee geen rekening gehouden werd in de relativiteitstheorie. De bedoeling is nu een analoog begrip te ontwikkelen van singulariteiten gelokaliseerd in de tijd, zoals een oerknalsingulariteit of de singulariteit van een Schwarzschild zwart gat. Het eerste aanknopingspunt zijn recent ontwikkelde snaartheorie-modellen waarin singulariteiten op fundamenteel niveau beschreven worden door theoriën van matrices. BEN CRAPS SNIPER - Statistical Network-based Inference for Proteomics Experiment Reaasoning. Abstract: This PoC project aims at offering software, support and training for experimental proteomics based on data mining techniques developed in the ErcStG project MiGraNT. Afdeling Informatica Jan Ramon Snowcontrol. Abstract: The main concept is to develop novel tools whereby novel and existing characterization techniques areintegrated together to provide realtime measurement capabilities for nanomaterials. Thetechniques that will be used are based on VUV radiation, DLS, SAXS and GI-SAXS,and ZP. Inaddition, the tools will significantly improve the resolution for size, shape, structure and chargeby using arrays of sources, electrodes and

5 detectors or novel high-flux X-ray sources. They willalso provide probes for novel properties of nano-structured materials (multi-shell NPs, NP thinfilms) in ambient or near-ambient conditions. Further improvements in resolution, reliability andrepeatability will come from their combined use under real-time conditions. These techniques will beapplied here to NPs in solution, NPs in the gas phase as well as in NP thin films. Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme Jean-Pierre Locquet Software Engineering Concepten voor Datadeling in Mobiele Netwerken. Abstract: Dit onderzoeksproject spits zich toe op het formuleren van oplossing voor de problemen die zich op software niveau manifesteren als gevolg van vaak voorkomende disconnecties tijdens het coördineren van data die gedeeld wordt over een mobiel ad-hoc netwerk. We focussen meer concreet op vier deelproblemen. Ten eerste gaan de huidige software bibliotheken meestal uit van ``vlakke'' informatie. Ten tweede bestaan er geen technisch expliciet gemaakte propagatiestrategieën waarmee men declaratief kan voorschrijven hoe data gepropageerd wordt over een netwerk van mobiele nodes. Ten derde zijn deze technieken ``alles of niets'' en laten ze dus niet toe om op fijnmazige manier stukken van objectgrafen te delen tussen verschillende gedistribueerde partijen. Ten vierde bieden de bestaande systemen geen hulp wanneer ontvangers data verwachten van meerdere bronnen. Het probleem dat we trachten op te lossen in dit onderzoeks project bestaat er dus uit dat de huidige systemen om data te delen in een mobiel adhoc netwerk onvoldoende fijnmazige controle geven over hoe en met wie data gedeeld wordt en hoe deze data geselecteerd kan worden uit de ambient. Informatica en Toegepaste Informatica WOLFGANG DE MEUTER SONS (Self-organizing nanostructures) als therapeutische nanoreactors. Abstract: Met dit project willen we een nieuwe strategie ontwikkelen om prodrug-activerende enzymen specifiek naar welbepaalde celtypen te brengen. Hierbij maken we gebruik van amfifiele triblock co-polymeren (PMOXA-PDMS-PMOXA) die spontaan nanometerschaal vesikels vormen in waterige oplossingen. Deze co-polymeren zijn niet toxisch, noch immunogeen en werden reeds goedgekeurd door de FDA voor hun toepassing in contactlenzen. Wij willen deze nanovesikels testen als enzymatische nanoreactors om prodrugs te activeren. Daarom zullen we nucleoside ribohydrolases (NH's) incapsuleren in deze nanovesikels. Deze NH's katalyseren de hydrolyse van verschillende nucleosideanalogen tot de overeenkomstige nucleobasen en ribose en kunnen dusdanig als prodrug-activerend enzym gebruikt worden. Door insertie van bacteriële porines (OmpF en PhoE) in de wand van de reactors kunnen deze nanovesikels gepermeabiliseerd worden zodat het geïncapsuleerde enzym toegankelijk is voor de prodrug en de geactiveerde drug terug naar buiten kan diffunderen. We zijn reeds in staat nanoreactors te produceren die efficiënt prodrugs kunnen hydrolyseren. In het komende anderhalf jaar willen we hte therapeutisch potentieel van deze nanoreactors testen en ze specifiek richten naar tumoren door ze te koppelen aan tumor specifieke nanobodies. JAN STEYAERT Sound Hip. Ontwikkeling van een methode om bij revisie THA intra-operatief de stabiliteit en het risico op breuk te beoordelen. TC Werktuigk.Industr.Ing.techn. GroepT Jozef Vander Sloten Kathleen Denis Wim Desmet Leonard Pastrav Michiel Mulier SPEED SPACE Architectuur Sint-Lucas Yves Schoonjans Pieterjan Ginckels Spin-gepolariseerde conceptuele "density functional theory" : toepassing in radicalaire en fotochemische reacties. Abstract: Het voorgestelde project beoogt het geven van een stevige basis voor de aanwending van conceptuele DFT bij de studie van de iegenschappen en de reacties van spin-gepolariseerde systemen en bestaat uit twee lluiken. Het ligt in de lijn van de onderzoeksactiviteiten van de Algemene Chemie groep ligt in de lijn, maar vormt niettemin een op zichzelf staand geheel. Scheikunde Frank DE PROFT SPION - Security and Privacy in Online Social Networks

6 Afdeling Informatica Frank Piessens David Clarke Rula Sayaf SPONSORING aan conferentie : Theoretical aspects of reactivity (Chemical Reactivity) (5 tot 7 april 2006) Abstract: Het doel van de conferentie is om het publiek een indruk te geven van theoretische aspecten van chemische reactiviteit, zoals het nu bestudeerd kan worden vertrekkende van de elektronische structuur van atomen, moleculen,... met behulp van een verscheidenheid van quantum mechanische methodologieën Scheikunde PAUL GEERLINGS Sport en sociale cohesie. Onderzoek naar de relatie tussen sportbeoefening en sociaal kapitaal. Abstract: Het beoefenen van sport zou mensen met elkaar doen 'interageren' waardoor ze dichter bij elkaar gebracht worden, beter met elkaar leren omgaan en samenwerken, vertrouwen stellen in elkaar en hun omgeving. Juist in een samenleving die gekenmerkt wordt door een stijgende desintegratie, zou de sport compenserend werken, doordat ze de integratieve krachten in de samenleving versterkt en aldus bijdraagt tot de verwezenlijking van 'sociaal kapitaal'. Waar het sociaal kapitaalonderzoek gedurende de laatste jaren in een academische stroomversnelling terechtgekomen is, staat het onderzoek naar de relatie tussen sport en sociaal kapitaal vooralsnog in kinderschoenen. Dit onderzoek heeft tot doel om, via een combinatie van een kwalitatief en kwantitatief onderzoeksdesign, meer inzicht te verwerven in de relatie tussen sport en sociale cohesie. De volgende deelvragen zullen hierbij gesteld worden: -Is sport een maatschappelijke 'binder' of zelfs 'overbrugger'? Verenigt sport mensen of geeft het aanleiding tot onderscheid? -Hoe verhoudt de bindings- en overbruggingsfunctie van sport zich ten aanzien van het proces van individualisering? Sportbeleid en -management MARC THEEBOOM Sport en sociale integratie: de lokale overheid en buurtgerichte sportstimulering. Abstract: Sport en sociale integratie: de lokale overheid en buurtgerichte sportstimulering. Sportbeleid en -management MARC THEEBOOM Stabiliteit van bimetallische clusters en ontwikkeling van een magnetische-deflectie-opstelling Abstract: A possible way to produce new nanostructured materials with specifically designed properties is based on bottom-up growth using nanometer-sizedparticles (nanoclusters) as new elementary building blocks. This way, equilibrium as well as non-equilibrium systems can be produced, dependingon the growth conditions. Starting from the gas phase, nanoclusters canbe produced with a huge flexibility regarding composition, materials choice and cluster size. A natural next step is to use such nanoparticles as building blocks to assemble new materials. The use of specific size-selected nanoparticles has an important impact on the physical (e.g. optical) and chemical properties of these nano-assembled materials (e.g. by codeposition within an organic matrix). Of particular interest in this context are so-called superatoms, which exhibit enlarged stability and related size- and composition-dependent properties (e.g. endohedrally doped metal or semimetal caged nanoclusters). In this research we will Afdeling Vaste-stoffysica en Magnetisme Peter Lievens Ewald Janssens Tung Nguyen Thanh Stadsplatform. Abstract: Het Brussels Stadsplatform is een netwerk binnen de Universitaire Associatie Brussel om onderwijs en onderzoekssamenwerkingen over stadsstudies te stimuleren. In dit netwerk worden er veel interdisciplinaire samenwerkingen opgezet. Geografie Bas VAN HEUR Statistische Relationele Talen voor Visuele Herkenning Afdeling Informatica Luc De Raedt Tinne Tuytelaars Stedenbouw in/op de rand. De geïntegreerde praktijk van open ruimte ontwikkeling en ontwerp in de ruraal-urbane rand van Brussel, België.

7 Abstract: Dit onderzoek bestudeerde de geïntegreerde ontwikkeling en het ontwerp van de open onverzegelde ruimte in de ruraal-urbane rand van Brussel, België. Integratie wordt in de hedendaagse hybride ruimtelijke omgeving immers steeds meer naar voor geschoven als noodzakelijke voorwaarde voor kwalitatieve ontwikkeling. Hoewel het ontegensprekelijk in de mode isom een plan of project te labellen als geïntegreerd, signaleert de aanwezigheid van het concept in de planningstheorie dat er meer achter zitdan op het eerste zicht lijkt. Desondanks werd het concept van integratie tot hiertoe slechts beperkt geëxploreerd vanuit een theoretisch kader. Het voorliggend onderzoek wenste deze ontbrekende schakel in de kennisverder aan te vullen. Om het integratieconcept volledig te vatten dienen minimaal drie aspecten in beschouwing genomen te worden: de betekenis van integratie, waarom (of wanneer) er een beroep op gedaan wordt, en hoe het tot stand gebracht wordt of kan worden. Dit doctoraat bestudee Architectuur en Ontwerpen Michael Ryckewaert Bruno De Meulder Elke Vanempten Stolling van Al-gebaseerde ternaire en quaternaire eutectische legeringen Abstract: De vraag naar sterkere materialen stijgt door de beperkte energievoorziening en eindige natuurlijke reserves. Dit creëert de noodzaak om de microstructuurvorming in multicomponent en meerfasige legeringen te begrijpen. Deze kennis kan mee helpen de uitdagingen aan te pakken in het ontwerpen van nieuwe materialen die typisch bestaan uit meerdere elementen. Eutectische legeringen bieden superieure gietmogelijkheden en voordelige mechanische eigenschappen. De huidige kennis is echter beperkt tot binaire en enkele ternaire systemen. De bedoeling van deze studie is daarom de eutectische stollingstheorieën uit te breiden naar hogere orde systemen, inclusief verder onderzoek van een gescheiden eutectische stolling ineen ternaire legering, alsook de uitbreiding van de kennis rond gekoppelde eutectische stolling naar een quaternair modelsysteem.zowel gecontroleerde als ongecontroleerde stollingstechnieken worden gebruikt in dit onderzoek. Ongecontroleerde stolling wordt verwezenlijkt in een dif Duurzaam Materialenbeheer Ludo Froyen Bin Zhou Storting aan dienst voor de Belgische Francqui Leerstoel L. Wyns. Forfaitaire vergoeding deelname vergadering RvB Herculesstichting Abstract: Storting aan dienst voor de Belgische Francqui Leerstoel L. Wyns. Forfaitaire vergoeding deelname vergadering RvB Herculesstichting LODE WYNS Stromingsinstabiliteiten door recirculatiestromen Abstract: Moderne residentiële gasverwarmingsinstallaties in Europa maken vaak gebruik van geperforeerde platen waardoor een brandbaar mengsel van gas enlucht stroomt en waarboven een uitgespreide vlam brandt. Dit verbrandingssysteem is gekend voor zijn lage NOx-emissies, maar is, zonder gepastemaatregelen, geplaagd door een zeer storende laagfrequente geluidsopwekking die de economische toepassing onmogelijk maakt. De oorsprong van dit geluid is hoogstwaarschijnlijk de neiging van de stroming om te oscilleren, wat ook zonder verbranding voorkomt. Dit fenomeneen komt niet alleen bij de geperforeerde plaat voor, maar ook bij andere stromingstypes waarbij de ruimte dat de stroming heeft plots uitzet achter een obstructie. Juist achter deze obstructie ontstaat dan lokaal een zone waarbij de stroming een stroomopwaartse beweging heeft, juist zoals achter een grote steen in een rivier. Deze stroomopwaartse beweging lijkt essentieel tezijn om de oscillaties te laten optreden. De bedoeling van dit werk Afd. Toeg. Mechanica & Energieconversie Eric Van den Bulck Kristof Van Dyck Structural design optimization under buildability constraints Abstract: Ondanks het vele onderzoekswerk dat reeds verricht is, wordt structurele optimalisatie nog maar zelden aangewend als hulpmiddel bij het ontwerpen van structuren terwijl in andere domeinen zoals de auto- en vliegindustrie de praktische toepassing van optimalisatieprocessen reeds gebruikelijk is. Eén van de belangrijkste oorzaken hiervoor is de bouwbaarheid van het geoptimaliseerde ontwerp. Het is immers zeer moeilijk om tijdens het optimalisatieproces rekening te houden met de juiste bouwtechnische beperkingen, waardoor het materiaalverbruik van deze geoptimaliseerde ontwerpen laag is maar de complexiteit en kostprijs zeer hoog. Om deze structuren te vereenvoudigen is er steeds een postprocessing stap nodig die handmatig uitgevoerd moet worden. Deze extra stap is echter zeer tijdrovend en kan bovendien leiden tot een suboptimaal ontwerp, of zelfs tot een ontwerp dat niet aan de structurele eisen voldoet. Het doel van dit doctoraatsproject is om een methode te ontwikkelen voor structure Architectuur en Bouwtechniek Geert Lombaert Mattias Schevenels Roxane Van Mellaert Structure activity analysis of a novel peptidase inhibitor from the Caribbean spiny lobster Panulirus argus. A scaffold for development of biopharmaceutical leads.

8 Afd. Dierenfysiologie en Neurobiologie Jozef Vanden Broeck Structurele basis van plasmide addictie en geprogrammeerde celdood in bacteriën. Abstract: Grote "low copy number" plasmiden zoals de sex factor F van E. coli worden stabiel overgeërfd in bacteriêle populaties. Een hoge mate van stabiliteit van het plasmide wordt bekomen door plasmide replicatie te koppelen aan chomosomale replicatie en door een gelijke verdeling te verzekeren van de plasmiden over de dochtercellen. De mechanismen die hiervoor verantwoordelijk zijn, werken echter niet foutloos, zodanig dat plasmide-vrije dochtercellen kunnen worden gevormd die mettertijd de populatie overgroeien. Dit doemscenario (althans vanuit het gezichtspunt van het plasmide) wordt voorkomen door de aanwezigheid van zogenaamde addictieoperons op het plasmide. Deze bevatten twee genen: één dat een toxine codeeert en een tweede dat codeert voor een tegengif. Beiden komen op laag niveau tot uitdrukking en vormen samen een inactief complex dat tevens als repressor voor het operon fungeert. Wanneer het plasmide verloren gaat kunnen geen nieuwe addictie eiwitten worden aangemaakt. Het tegengif heeft echter een veel kortere levenduur dan het toxine en wordt snel afgebroken door een specifiek protease. Het toxine komt vrij en kan zijn doelwit aanvallen en de cel doden. Wanneer plasmide-vrije cellen worden gevormd zijn ze dus niet langer leefbaar ondanks dat het plasmide geen genen bevat die cruciaal zijn voor het overleven van de cel in afwezigheid van een addictieoperon. De cellen zijn dus als het ware verslaafd geworden aan het plasmide. Operons die sterk verwant zijn met plasmide addictie operons komen ook veelvuldig voor op de chromosomen van bacteriën en archaea. Wanneer deze op een plasmide worden geent bootsen ze ook de werking van bona-fide addictie operons na. de chromosomale versies, dikwijls PCD systemen genoemd (PCD staat voor Programmed Cell Death in bacteria) worden geactiveerd onder stress condities. Hun exacte functie en werkingsmechanisme blijft onduidelijk. Volgens een eerste hypothese leidt hun activatie to een reversibele fysiologische stase die toelaat perioden van extreme voedselschaarste te overleven. Andere auteurs denken in de richting van een altruistische zelfmoord van een deel van de bacteriële populatie die dan gecanibalizeerd wordt door de overlevenden. Het doel van dit project is een verdere structurele en biofysische characterizatie van de addictiesystemen maz ( E. coli chromodoom, toxine MazF, tegengif MazE), ccd (F-plasmide, toxine CcdB, tegengif CcdA) en phd/doc (Faag P1, toxine Doc, tegengif Phd). Hierbij zal in de eerste plaats de interesse gaan naar de intrinsieke stabiliteit en vouwing van de tegengif eiwitten en naar de structurele en thermodynamische karakterizatie van toxine:tegengif en tegengif:dna interacties. Daarenboven wensen we de in vivo rol van PCD systemen te bestuderen door het maken en karakterizeren van een compleet PCD-vrije E. coli knokout en de herintroductie van individulele PCD systemen (of paren en/of hybride systemen). HENRI DE GREVE REMY LORIS Structurele bioinformatica en machine leren : het invers proteïne folding probleem. Abstract: Geen Abstract Informatica en Toegepaste Informatica Wiskunde Thomas HAMELRYCK Bernard MANDERICK ANN NOWE Philippe CARA Studiedag in samenwerking met Catalonië rond het thema "Topsport". Abstract: Studiedag in samenwerking met Catalonië rond het thema "Topsport". Sportbeleid en -management PAUL WYLLEMAN Studiedag "Topsport en studie". Abstract: Wat hebben judoka Ann Simons, zeiler Sebastien Godefroid, zwemster Brigitte Becue en honderden andere topsporters met elkaar gemeen? Allemaal hebben ze de voorbije twintig jaar aan de gestudeerd. Dankzij het unieke begeleidingsprogramma Topsport en Studie. In oktober 1987 ging het programma van start op initiatief van prof. Paul De Knop. De aanleiding toen was het verzoek van topzwemmer Koen Vandendurpel om zijn sport te kunnen combineren met universitaire studies. Sindsdien heeft het begeleidingsprogramma meer dan 600 studerende topatleten uit 54 verschillende sporttakken succesvol door de combinatie van topsport en studie geloodst. Akademos sprak met prof. Paul Wylleman, die al vele jaren topsporters begeleidt bij hun studies. Onlangs volgde hij ook Paul De Knop op als coördinator van Topsport en Studie. Sportbeleid en -management PAUL WYLLEMAN Studie van binding en katalyse bij eiwitten via kristallografie en computationele chemie. Structurele biologie van plasmide addictie Abstract: Het doel van het voorgestelde project is de kristallizatie van een aantal eiwitten en eiwitcomplexen. Sinds mijn introductie in de eiwitkristallografie in 1990 is deze discipline sterk veranderd. Waar oorspronkelijk het oplossen van een nieuwe eiwitstructuur een process van jaren was, gedomineerd door computationeel werk, is nu de meest arbeidsintensieve stap in het process het bekomen van de kristallen zelf geworden. Het computationele gedeelte van de eiwitkristallografie heeft de laatste jaren sterke vooruitgang geboekt. Gecombineerd met de vlotte toegang tot synchrotron bundellijnen leidt dit tot een steeds grotere druk op het pre-diffractie stadium van de eiwitkristallografie: kloneren en expressie van interessante (membraan)eiwitten, zuivering en kristallizatie. De eiwitten die een kristallografisch labo te verwerken krijgt worden ook steeds "moeilijker" in de zin dat een steeds grotere expertise in moleculaire biologie en eiwitzuivering noodzakelijk is om interessante projecten tot een goed einde te brengen.

9 REMY LORIS Studie van de competiviteit en populatiedynamica van vleesgeassocieerde bacteriën. Abstract: Vleeswaren worden gekenmerkt door microbiële antagonismen die bepalend zijn voor het al dan niet optreden van bederf en/of uitgroei van pathogene bacteriën. Het juiste gebruik van bepaalde, uiterst competitieve (bacteriocineproducerende) melkzuurbacteriën als bioprotectieve culturen (kookham) of starterculturen (gefermenteerde worst) kan zorgen voor een stabiele microbiota, zodat een verbeterde houdbaarheid van het eindproduct verkregen wordt. De studie van de competitiviteitsfactoren van melkzuurbacteriën in functie van de vleesomgeving is hier van cruciaal belang. Gebruik makende van de kennis die beschikaar is uit genoomstudies, zullen verscheidene potentieel belangrijke competitiviteits-factoren (bvb. het belang van argininemetabolisme in Lactobacillus sakei) onderzocht worden. Ook moet een verbeterde kennis van de microbiota en populatiedynamica van vleeswaren door het gebruik van moderne, performante en cultuuronafhankelijke microbiële identificatietechnieken bijdragen tot een verbeterde procestechnologie. Verder zal modellering aangewend worden ter studie van de bacteriële kinetica. Experimenten in laboratoriumfermentoren en op pilootschaal zullen uitgevoerd worden ter studie van de in situ performantie van de melkzuurbacteriën, gebaseerd op de verworven inzichten. FREDERIC LEROY Studie van de eigenschappen van de top quark met behulp van gegevens genomen door de CMS detector nabij de Large Hadron Collider te CERN. Abstract: De top quark blijft door zijn relatief grote massa één van de meest bijzondere fundamentele deeltjes in het domein van de hoge energie fysica. Pas in 1995 werd het deeltje ontdekt met behulp van de Tevatron versneller in botsingen bij een energie van 1.8 tot 1.96 TeV. Deze protonantiproton versneller heeft sindsdien gegevens verzameld en voor het eerst enkele van de eigenschappen van de top quark gemeten. De Large Hadron Collider zal vanaf protonen botsen bij een energie van 14 TeV en 1000 keer meer top quarks produceren, vergeleken met de Tevatron versneller. Jorgen D'HONDT Studie van de laat-holocene evolutie van het fysische milieu van België door middel van isotopengeochemisch onderzoek aan speleothemen. Abstract: Speleothemen worden gebruiken om paleoklimaat tijdens het Holoceen te reconstrueren Isotopen Geologie en Evolutie van het Paleo-Milieu EDWARD KEPPENS Studie van de mogelijkheden van een drempelverlagend aanbod voor niet-georganiseerde (sportkansarme) jongeren in Brussel. Abstract: Deze studie heeft tot doel om meer inzicht te verwerven in de mechanismen die aan de basis liggen van een meer optimale methodische en organisatorische aanpak bij de sportstimulering van niet-georganiseerde (maatschappelijke kwetsbare) jongeren. Door middel van het voorgestelde onderzoek wordt getracht op basis van inventariserende gegevens van relevante praktijkvoorbeelden, diepte-interviews met bevoorrechte getuigen (o.m. organisatoren en begeleiders van bestaande initiatieven) en begeleide interventies binnen lokale settings een antwoord te vinden op de vraag hoe de organisatorische en methodisch-didactische aanpak van dergelijke initiatieven kan geoptimaliseerd worden. In deze studie gaat de aandacht vooral uit naar de leeftijdsgroep van ongeveer 8 tot 16 jaar (ondermeer omwille van het feit dat er binnen deze leeftijdsgrenzen traditioneel heel wat initiatieven worden opgezet). Sportbeleid en -management MARC THEEBOOM Studie van Empirische Mode Ontbinding in signaalanalyse. Abstract: Dit onderzoeksproject wordt ingediend met het oog op de verderzetting van een bestaande wetenschappelijke samenwerking met Prof. Ingrid Daubechies (van Princeton University). We bestuderen de zogeheten Empirische Mode Ontbinding (EMD), een relatief nieuwe techniek in signaalanalyse. Ons doel is het verhelpen van enkele belangrijke tekortkomingen van deze methode (gebrek aan theoretische basis, inefficiënt algorithme) door een herformulatie in de context van differentiaal-vergelijkingen van Sturm-Liouville type (ontwikkeling van een alternatieve EMD). Onze aandacht spitst zich toe op: - het vinden van een variationeel vraagstuk dat aanleiding geeft tot een zuinige ontbinding - ontwikkeling van een efficiënt algorithme - studie van de stabiliteit van de ontbinding (van signalen met ruis) - toepassingen. Theoretische Natuurkunde Ignace LORIS Studie van hoge-energie galactische en extra-galactische neutrino's met behulp van de IceCube Cherenkov detector geplaatst diep in het antarctische ijs nabij de Zuidpool.

10 Abstract: De Icecube Neutrino Detector. De neutrino astronomie gebruikt technieken uit de deeltjesfysica bij het opsporen van galactische en extra-galactische objecten die neutrino's produceren met energieën in het TeV-EeV bereik. De neutrino's die de aarde bereiken ondergaan een zwakke geladen stroom interactie met de nucleonen in het gesteente of ijs. Bij die interactie wordt bvb een muon geproduceerd met een dracht van rond de km. De neutrino detectie berust op de meting van het spoor van dit muon. een rooster van fotonvermenigvuldigers (Optische Modules, OM) meet het Cherenkovlicht dat het Muon uitstraalt wanneer het door een medium als ijs vliegt. De lage waarde van de werkzame doorsnede voor een neutrino interactie samen met de km dracht van het muon betekenen dat neutrino telescopen een volume van 1km3 moeten hebben om binnen redelijke tijd voldoende statistiek te bekomen. Het uiteindelijke doel van de IceCube collaboratie is in het Antarctische ijs nabij de Zuidpool op een diepte van 1,5 km een detector te bouwen met een volume van 1 km3. Deze telescoop zal bestaan uit 4800 digitale OMs (DOMs) verdeeld over 80 kabels die 100m van elkaar verwijderd zijn. Boven elke kabel, aan de oppervlakte, zal er een IceTop station geinstalleerd worden, bestaande uit twee tanks met elk twee DOMs van hetzelfde type als de IceCube DOMs. IceTom zal gebruikt worden als veto tegen neerwaartse atmosferische muonen bij de neutrino analyses, voor de callibratie van IceCube in coindicentie met IceTop en voor de studie van kosmische straling bij hoge energie. Het AMANDA II rooster is een eerste mijlpaal in de ontwikkeling van IceCube. In zijn huidige configuratie bevat het 667 OMs verdeeld over 19 kabels. De ervaring die wij nu opdoen bij de analyse van de AMANDA gegevens en de uitbating van de detector zijn essentieel om voor IceCube een optimaal concept uit te werken. AMANDA II neemt gegevens sedert CATHERINE DE CLERCQ Studie van proton-proton interacties in het CMS-experiment bij de Large Hadron Collider in CERN. Abstract: Dit project heeft als doel de gegevens te analyseren die verzameld zullen worden met de CMS-detector bij de LHC-versneller. Het onderscheidt zich van lopende projecten bij het FWO i.v.m. met het CMS-experiment die de constructie van de detector en het onderhoudsbudget ("Maintenance and Operation") beogen. Naast het onderzoek naar supersymmetrie en/of het Higgs-deeltje, hebben de groepen werkzaam aan de UA en de VUB o.a. interesse in het onderzoek naar de top-quark en naar zgn. "diffractie en voorwaartse fysica" bij de LHC. Twee van de promotoren (Pierre Van Mechelen en Albert De Roeck) waren lange tijd werkzaam in het H1-experiment bij de HERA-versneller en bouwden daar een belangrijke expertise op i.v.m. diffractie en de studie van het proton bij lage fractionele impuls van de getroffen quark ("low Bjorken-x"). Albert De Roeck is ook actief in het CMSexperiment. Twee andere promotoren (Jorgen D'Hondt en Catherine De Clercq) waren oorspronkelijk werkzaam in het DELPHI-experiment bij de LEP-versneller. Jorgen D'Hondt is echter reeds geruime tijd actief in de CMS-collaboratie, waar hij de constructie van spoordetector-modules coördineert en een methode ontwierp om de massa van de topquark nauwkeurig te meten. De promotoren wensen nieuwe onderzoeken te starten of verder te zetten in het kader van CMS. Hiertoe zijn bijdragen tot een Belgisch TIER-2 GRID-rekencentrum en tot de CASTOR-detector, beide belangrijke onderdelen van deze aanvraag, onontbeerlijk. WALTER VAN DONINCK STEFAAN TAVERNIER CATHERINE DE CLERCQ Jorgen D'HONDT

Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS

Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS Nieuwe resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje in ATLAS Op 4 juli 2012 presenteerde het ATLAS experiment een update van de actuele resultaten van de zoektocht naar het Higgs deeltje. Dat gebeurde

Nadere informatie

Een nieuwe blik op ons heelal met de AMANDA neutrinotelescoop

Een nieuwe blik op ons heelal met de AMANDA neutrinotelescoop 10 juli 2004 Een nieuwe blik op ons heelal met de AMANDA neutrinotelescoop Philip Olbrechts olbrechts@hep.iihe.ac.be I.I.H.E.-Vrije Universiteit Brussel Waarom zijn neutrino s zo interessant? Neutrino

Nadere informatie

Onderzoeksprojecten (1-20 van 467)

Onderzoeksprojecten (1-20 van 467) www.researchportal.be - 19 Dec 2015 11:54:08 Onderzoeksprojecten (1-20 van 467) Zoekfilter: Classificaties: EXACTE WETENSCHAPPEN (P) Service-agreement relating to compounds presumably having chitin synthesis

Nadere informatie

The Entangled Universe B. Mosk

The Entangled Universe B. Mosk The Entangled Universe B. Mosk THE ENTANGLED UNIVERSE Context In het begin van de 20 ste eeuw veranderden twee fundamenteel nieuwe concepten in de natuurkunde ons begrip van het universum. De eerste revolutie

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28941 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Ortiz, Pablo Title: Effects of heavy fields on inflationary cosmology Issue Date:

Nadere informatie

Samenvatting. Samenvatting

Samenvatting. Samenvatting Samenvatting Introductie Wat zijn T cellen? T cellen zijn witte bloedcellen die een cruciale rol spelen bij het beschermen tegen ziekteverwekkers zoals virussen en bacteriën. Dit doen zij door middel van

Nadere informatie

Waarneming van een nieuw deeltje met massa 125 GeV

Waarneming van een nieuw deeltje met massa 125 GeV Waarneming van een nieuw deeltje met massa 125 GeV CMS Experiment, CERN 4 juli 2012 Samenvatting In een seminarie dat vandaag plaatsvond in het Europees Laboratorium voor Nucleair Onderzoek (CERN), en

Nadere informatie

De Large Hadron Collider 2.0. Wouter Verkerke (NIKHEF)

De Large Hadron Collider 2.0. Wouter Verkerke (NIKHEF) De Large Hadron Collider 2.0 Wouter Verkerke (NIKHEF) 11 2 De Large Hadron Collider LHCb ATLAS CMS Eén versneller vier experimenten! Concept studie gestart in 1984! Eerste botsingen 25 jaar later in 2009!!

Nadere informatie

Zoektocht naar de elementaire bouwstenen van de natuur

Zoektocht naar de elementaire bouwstenen van de natuur Zoektocht naar de elementaire bouwstenen van de natuur Het atoom: hoe beter men keek hoe kleiner het leek Ivo van Vulpen CERN Mijn oude huis Anti-materie ATLAS detector Gebouw-40 globe 21 cctober, 2006

Nadere informatie

Start van de Large Hadron Collider te CERN

Start van de Large Hadron Collider te CERN Start van de Large Hadron Collider te CERN Zoektocht voor een Belgische Nobelprijs in de fysica Belgische Persmap Korte samenvatting: Wetenschappers en ingenieurs uit alle hoeken van de wereld leggen de

Nadere informatie

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid

Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid Scheikunde inhouden (PO-havo/vwo): Schaal, verhouding en hoeveelheid kerndoelen primair onderwijs kerndoelen onderbouw havo bovenbouw exameneenheden vwo bovenbouw exameneenheden 44: De leerlingen leren

Nadere informatie

In Pursuit of Lepton Flavour Violation. A search for the τ -> μγγ decay with ATLAS at s = 8 TeV. I. Angelozzi

In Pursuit of Lepton Flavour Violation. A search for the τ -> μγγ decay with ATLAS at s = 8 TeV. I. Angelozzi In Pursuit of Lepton Flavour Violation. A search for the τ -> μγγ decay with ATLAS at s = 8 TeV. I. Angelozzi Samenvatting Wat zijn de fundamentele bouwstenen van het universum? Welke krachten bepalen

Nadere informatie

Neutrino s. De meest ongrijpbare deeltjes uit de natuur gedecteerd!

Neutrino s. De meest ongrijpbare deeltjes uit de natuur gedecteerd! Neutrino s De meest ongrijpbare deeltjes uit de natuur gedecteerd! Katrien Baeten - Eric Van der Veeken - Bram Vermeulen - Rita Van Peteghem Sint-Lievenscollege Antwerpen Belgium Deze presentatie maakt

Nadere informatie

Zoektocht naar het Higgs deeltje. De Large Hadron Collider in actie. Stan Bentvelsen

Zoektocht naar het Higgs deeltje. De Large Hadron Collider in actie. Stan Bentvelsen Zoektocht naar het Higgs deeltje De Large Hadron Collider in actie Stan Bentvelsen KNAW Amsterdam - 11 januari 2011 1 Versnellen op CERN De versneller Large Hadron Collider sub- atomaire deeltjes botsen

Nadere informatie

Samenvatting. Ontwerp en synthese van kleine liganden voor de door humaan cytomegalovirus gecodeerde receptor US28

Samenvatting. Ontwerp en synthese van kleine liganden voor de door humaan cytomegalovirus gecodeerde receptor US28 Ontwerp en synthese van kleine liganden voor de door humaan cytomegalovirus gecodeerde receptor US28 Verschillende DA virussen, zoals herpesvirussen en pokkenvirussen, hebben chemokine receptoren van hun

Nadere informatie

SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS

SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS SAMENVATTING IN HET NEDERLANDS Een organisme bestaat uit verschillende weefsels, die opgebouwd zijn uit cellen. Cellen zijn dus de bouwblokken van elk levend organisme. De ontwikkeling van slechts een

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33222 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/33222 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33222 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Braak, Bas ter Title: Carcinogenicity of insulin analogues Issue Date: 2015-06-18

Nadere informatie

Materie bouwstenen van het heelal FEW 2009

Materie bouwstenen van het heelal FEW 2009 Materie bouwstenen van het heelal FEW 2009 Prof.dr Jo van den Brand jo@nikhef.nl 2 september 2009 Waar de wereld van gemaakt is De wereld kent een enorme diversiteit van materialen en vormen van materie.

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle   holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22618 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Schans, Martin van der Title: Blowup in the complex Ginzburg-Landau equation Issue

Nadere informatie

Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) 31 oktober 2013

Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) 31 oktober 2013 Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) 31 oktober 2013 De Higgs Waar gaat het over? Woensdag 4 juli 2012 Waarom is dit belangrijk? De Higgs Waar gaat het over? Dinsdag 8 oktober 2013 for the theoretical

Nadere informatie

Theory DutchBE (Belgium) De grote hadronen botsingsmachine (LHC) (10 punten)

Theory DutchBE (Belgium) De grote hadronen botsingsmachine (LHC) (10 punten) Q3-1 De grote hadronen botsingsmachine (LHC) (10 punten) Lees eerst de algemene instructies in de aparte envelop alvorens te starten met deze vraag. In deze opdracht wordt de fysica van de deeltjesversneller

Nadere informatie

Het Standaardmodel. HOVO college Teylers 20 maart 2012 K.J.F.Gaemers

Het Standaardmodel. HOVO college Teylers 20 maart 2012 K.J.F.Gaemers Het Standaardmodel HOVO college Teylers 20 maart 2012 K.J.F.Gaemers 20 maart 2012 HOVO 2012 I 2 20 maart 2012 HOVO 2012 I 3 C12 atoom 6 elektronen 6 protonen 6 neutronen 20 maart 2012 HOVO 2012 I 4 20

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde vwo

Examenprogramma scheikunde vwo Examenprogramma scheikunde vwo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Stoffen

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/45885 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Kersten, K. Title: Pulling the strings on anti-cancer immunity Issue Date: 2017-02-07

Nadere informatie

Figuur 1. Representatie van de dubbele helix en de structuren van de verschillende basen.

Figuur 1. Representatie van de dubbele helix en de structuren van de verschillende basen. Het DNA molecuul is verantwoordelijk voor het opslaan van de genetische informatie die gebruikt wordt voor de ontwikkeling en het functioneren van levende organismen. Aangezien het de instructies voor

Nadere informatie

Wetenschappelijke Nascholing Deel 3: En wat met de overige 96%?

Wetenschappelijke Nascholing Deel 3: En wat met de overige 96%? Wetenschappelijke Nascholing Deel 3: En wat met de overige 96%? Dirk Ryckbosch Fysica en Sterrenkunde 23 oktober 2017 Dirk Ryckbosch (Fysica en Sterrenkunde) Elementaire Deeltjes 23 oktober 2017 1 / 27

Nadere informatie

PGO-Leidraad Algemene NatuurWetenschappen

PGO-Leidraad Algemene NatuurWetenschappen f PGO-Leidraad Algemene NatuurWetenschappen Module Artikel (titel) 1, Heelal: Higgs deeltjes Naam: Deeltjes fysica van morgen Uitgeverij: NWT magazine Datum: november 2012 Maker: George van Hal 1. Verhelder

Nadere informatie

Bioinformatica en Systeembiologie (BIS)

Bioinformatica en Systeembiologie (BIS) Waarom een major Bioinformatica en Systeembiologie? Huidige methoden van onderzoek, zoals de DNAchiptechnologie, leveren enorme hoeveelheden gegevens op die met bestaande statistische methoden niet meer

Nadere informatie

De large hadron collider: Hoe zien de eerste botsingen eruit? Ivo van Vulpen

De large hadron collider: Hoe zien de eerste botsingen eruit? Ivo van Vulpen De large hadron collider: Hoe zien de eerste botsingen eruit? Ivo van Vulpen Het grootste en het kleinste volgens mijn dochter van 3 volgens haar vader Olifant Klein muisje Grootst Kleinst 10 +22 m 10-9

Nadere informatie

Supersymmetric Lattice Models. Field Theory Correspondence, Integrabillity T.B. Fokkema

Supersymmetric Lattice Models. Field Theory Correspondence, Integrabillity T.B. Fokkema Supersymmetric Lattice Models. Field Theory Correspondence, Integrabillity T.B. Fokkema De gecondenseerde materie is een vakgebied binnen de natuurkunde dat tot doel heeft om de fysische eigenschappen

Nadere informatie

Sterren kijken op de bodem van de zee Aart Heijboer

Sterren kijken op de bodem van de zee Aart Heijboer Sterren kijken op de bodem van de zee Aart Heijboer Onderzoek naar de bouwstenen van de natuur Onderzoek naar het heelal met behulp van die deeltjes Deeltjesfysica: Waaruit bestaat de wereld? Elektron:

Nadere informatie

Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie

Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie Het disciplinaire future self als bron van motivatie en activatie Onderwijsproject Faculteit Wetenschappen 2014-2015 promotor: Prof. Dr. Philippe Muchez Het disciplinaire future self Possible selves represent

Nadere informatie

Werkstuk Natuurkunde Het Higgsboson

Werkstuk Natuurkunde Het Higgsboson Werkstuk Natuurkunde Het Higgsboson Werkstuk door Anoir 2099 woorden 12 maart 2018 8,5 1 keer beoordeeld Vak Methode Natuurkunde Newton HET HIGGSBOSON EN ZIJN DEMYSTIFICATIE Door: Anoir Koolhoven, Sergio

Nadere informatie

Meesterklas Deeltjesfysica. Universiteit Antwerpen

Meesterklas Deeltjesfysica. Universiteit Antwerpen Meesterklas Deeltjesfysica Universiteit Antwerpen Programma 9u45 10u00 11u00 11u15 11u45 12u00 13u00 15u00 15u30 17u00 Verwelkoming Deeltjesfysica Prof. Nick van Remortel Pauze Versnellers en Detectoren

Nadere informatie

157 De ontdekking van de natuurlijke aanwezigheid van antisense oligonucleotiden in eukaryote cellen, die de expressie van specifieke eiwitten kunnen reguleren, heeft in de afgelopen tientallen jaren gezorgd

Nadere informatie

Higgs-deeltje. Peter Renaud Heideheeren. Inhoud

Higgs-deeltje. Peter Renaud Heideheeren. Inhoud Higgs-deeltje Peter Renaud Heideheeren Inhoud 1. Onze fysische werkelijkheid 2. Newton Einstein - Bohr 3. Kwantumveldentheorie 4. Higgs-deeltjes en Higgs-veld 3 oktober 2012 Heideheeren 2 1 Plato De dingen

Nadere informatie

nieuw deeltje deeltje 1 deeltje 2 deeltje 2 tijd

nieuw deeltje deeltje 1 deeltje 2 deeltje 2 tijd Samenvatting Inleiding De kern Een atoom bestaat uit een kern en aan de kern gebonden elektronen, die om de kern cirkelen. Dat de elektronen aan de kern gebonden zijn, komt doordat er een kracht werkt

Nadere informatie

Wordt echt spannend : in 2015 want dan gaat versneller in Gevene? CERN echt aan en gaat hij draaien op zijn ontwerp specificaties.

Wordt echt spannend : in 2015 want dan gaat versneller in Gevene? CERN echt aan en gaat hij draaien op zijn ontwerp specificaties. Nog niet gevonden! Wordt echt spannend : in 2015 want dan gaat versneller in Gevene? CERN echt aan en gaat hij draaien op zijn ontwerp specificaties. Daarnaast ook in 2015 een grote ondergrondse detector.

Nadere informatie

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation:

Cover Page. The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: Cover Page The following handle holds various files of this Leiden University dissertation: http://hdl.handle.net/1887/59477 Author: Hillger, J.M. Title: Take it personal! Genetic differences in G protein-coupled

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/29754 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Cao, Lu Title: Biological model representation and analysis Issue Date: 2014-11-20

Nadere informatie

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/19772 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Bertens, Laura M.F. Title: Computerised modelling for developmental biology :

Nadere informatie

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische

Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische Nederlandse samenvatting Optimalisatie van de eerste klinische studies in bi ondere patie ntengroepen: op weg naar gebruik van semifysiologische farmacokinetische modellen Algemene inleiding Klinisch onderzoek

Nadere informatie

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering

De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende. Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering De Relatie tussen Mindfulness en Psychopathologie: de Mediërende Rol van Globale en Contingente Zelfwaardering The relation between Mindfulness and Psychopathology: the Mediating Role of Global and Contingent

Nadere informatie

De deeltjes die bestudeerd worden hebben relativistische snelheden, vaak zeer dicht bij de lichtsnelheid c. De interacties tussen deeltjes grijpen

De deeltjes die bestudeerd worden hebben relativistische snelheden, vaak zeer dicht bij de lichtsnelheid c. De interacties tussen deeltjes grijpen 1 2 De deeltjes die bestudeerd worden hebben relativistische snelheden, vaak zeer dicht bij de lichtsnelheid c. De interacties tussen deeltjes grijpen plaats op subatomaire afstanden waar enkel de kwantummechanica

Nadere informatie

GridPix: Development and Characterisation of a Gaseous Tracking Detector W.J.C. Koppert

GridPix: Development and Characterisation of a Gaseous Tracking Detector W.J.C. Koppert GridPix: Development and Characterisation of a Gaseous Tracking Detector W.J.C. Koppert Samenvatting Deeltjes Detectie in Hoge Energie Fysica De positie waar de botsing heeft plaatsgevonden in een versneller

Nadere informatie

Continuous Learning in Computer Vision S.L. Pintea

Continuous Learning in Computer Vision S.L. Pintea Continuous Learning in Computer Vision S.L. Pintea Continuous Learning in Computer Vision Natura non facit saltus. Gottfried Leibniz Silvia-Laura Pintea Intelligent Sensory Information Systems University

Nadere informatie

Clusters van sterrenstelsels

Clusters van sterrenstelsels Nederlandse samenvatting In dit proefschrift worden radiowaarnemingen en computer simulaties van samensmeltende clusters van sterrenstelsels besproken. Om dit beter te begrijpen wordt eerst uitgelegd wat

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting. Inleiding

Nederlandse samenvatting. Inleiding Nederlandse samenvatting 157 Inleiding Het immuunsysteem (afweersysteem) is een systeem in het lichaam dat werkt om infecties en ziekten af te weren. Het Latijnse woord immunis betekent vrijgesteld, een

Nadere informatie

Nikhef Workshop. 3de-jaars bachelor NIKHEF/UvA. docenten: Dr. Ivo van Vulpen (ivov@nikhef.nl) Dr. Auke-Pieter Colijn (z37@nikhef.

Nikhef Workshop. 3de-jaars bachelor NIKHEF/UvA. docenten: Dr. Ivo van Vulpen (ivov@nikhef.nl) Dr. Auke-Pieter Colijn (z37@nikhef. 2009/1 viii Nikhef Workshop Black Holes in de LHC 3de-jaars bachelor NIKHEF/UvA docenten: Dr. Ivo van Vulpen (ivov@nikhef.nl) Dr. Auke-Pieter Colijn (z37@nikhef.nl) Dr. Marcel Vreeswijk (h73@nikhef.nl)

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting De rol van proteïne kinase A in de vorming van galkanaaltjes door levercellen Een mens is opgebouwd uit cellen. Iedere cel is omgeven door een membraan die de inhoud van de cel

Nadere informatie

Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) Hoorn, 15 april 2014

Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) Hoorn, 15 april 2014 Higgs en de Kosmos Niels Tuning (Nikhef) Hoorn, 15 april 2014 De Higgs Waar gaat het over? Woensdag 4 juli 2012 Waarom is dit belangrijk? De Higgs Waar gaat het over? Dinsdag 8 oktober 2013 for the theoretical

Nadere informatie

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen

Moleculaire mechanismen. De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen Moleculaire mechanismen De connectie tussen interacties van eiwitten en activiteiten van cellen The Hallmarks of Cancer Hanahan and Weinberg, Cell 2000 Niet afhankelijk van groei signalen Apoptose ontwijken

Nadere informatie

1 Leerlingproject: Kosmische straling 28 februari 2002

1 Leerlingproject: Kosmische straling 28 februari 2002 1 Leerlingproject: Kosmische straling 28 februari 2002 1 Kosmische straling Onder kosmische straling verstaan we geladen deeltjes die vanuit de ruimte op de aarde terecht komen. Kosmische straling is onder

Nadere informatie

Spinning the Higgs. Spin and Parity Measurement of the Discovered Higgs-Like Boson in the H WW lνlν Decay Mode R.Z. Aben

Spinning the Higgs. Spin and Parity Measurement of the Discovered Higgs-Like Boson in the H WW lνlν Decay Mode R.Z. Aben Spinning the Higgs. Spin and Parity Measurement of the Discovered Higgs-Like Boson in the H WW lνlν Decay Mode R.Z. Aben Samenvatting Als u zich ooit heeft afgevraagd waarom de materie om ons heen massa

Nadere informatie

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso)

STUDIEGEBIED CHEMIE (tso) (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad Techniek-wetenschappen Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting... Logisch denken Laboratoriumwerk

Nadere informatie

Wetenschappelijke Nascholing Deel 1: Van de alchemisten tot het Higgs-deeltje

Wetenschappelijke Nascholing Deel 1: Van de alchemisten tot het Higgs-deeltje Wetenschappelijke Nascholing Deel 1: Van de alchemisten tot het Higgs-deeltje Dirk Ryckbosch Fysica en Sterrenkunde 9 oktober 2017 Dirk Ryckbosch (Fysica en Sterrenkunde) Elementaire Deeltjes 9 oktober

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/18671 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Albers, Harald Title: Development of ATX and DUSP inhibitors : inhibiting phosphate

Nadere informatie

Summary 124

Summary 124 Summary Summary 124 Summary Summary Corporate social responsibility and current legislation encourage the employment of people with disabilities in inclusive organizations. However, people with disabilities

Nadere informatie

Jo van den Brand Nikhef en Vrije Universiteit Amsterdam

Jo van den Brand Nikhef en Vrije Universiteit Amsterdam Jo van den Brand Nikhef en Vrije Universiteit Amsterdam Hoe meet men zwaartekrachtsgolven http://journals.aps.org/prl/abstract/10.1103/physrevlett.116.061102 Numerical relativity simulation for GW150914

Nadere informatie

vanuit de technische en organisatorische omgeving, werk-verdeling, budget, planning, en hergebruik van componenten. Het documenteren van SA dient

vanuit de technische en organisatorische omgeving, werk-verdeling, budget, planning, en hergebruik van componenten. Het documenteren van SA dient 9 Samenvatting Software heeft vooruitgang in veel vakgebieden mogelijk gemaakt en heeft een toenemend invloed op ons leven en de samenleving in zijn geheel. Software wordt gebruikt in computers, communicatienetwerken,

Nadere informatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie

De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een. Vaste Relatie De Samenhang tussen Dagelijkse Stress, Emotionele Intimiteit en Affect bij Partners met een Vaste Relatie The Association between Daily Stress, Emotional Intimacy and Affect with Partners in a Commited

Nadere informatie

Oerknal kosmologie 1

Oerknal kosmologie 1 Inleiding Astrofysica Paul van der Werf Sterrewacht Leiden Evolutie van massa dichtheid vroeger M ρ λ = = = = + M ρ λ ( 1 z) Evolutie van fotonen dichtheid E hν = = 1+ z E hν E c 2 ρ = = + ρ E c 2 4 (

Nadere informatie

Next-to-Soft Factorization and Unitarity in Drell-Yan Processes D. Bonocore

Next-to-Soft Factorization and Unitarity in Drell-Yan Processes D. Bonocore Next-to-Soft Factorization and Unitarity in Drell-Yan Processes D. Bonocore Samenvatting In deze samenvatting probeer ik een beschrijving te geven van de thema s in dit proefschrift zonder technische details

Nadere informatie

De evolutie van het heelal

De evolutie van het heelal De evolutie van het heelal Hoe waar te nemen? FERMI (gamma array space telescope) op zoek naar de specifieke gamma straling van botsende WIMP s: Nog niets waargenomen. Met ondergrondse detectoren in de

Nadere informatie

The Color of X-rays. Spectral Computed Tomography Using Energy Sensitive Pixel Detectors E.J. Schioppa

The Color of X-rays. Spectral Computed Tomography Using Energy Sensitive Pixel Detectors E.J. Schioppa The Color of X-rays. Spectral Computed Tomography Using Energy Sensitive Pixel Detectors E.J. Schioppa Samenvatting Het netvlies van het oog is niet gevoelig voor deze straling: het oog dat vlak voor het

Nadere informatie

Muons in early ATLAS data: from first collisions to W+ W- production Ottersbach, J.P.

Muons in early ATLAS data: from first collisions to W+ W- production Ottersbach, J.P. UvA-DARE (Digital Academic Repository) Muons in early ATLAS data: from first collisions to W+ W- production Ottersbach, J.P. Link to publication Citation for published version (APA): Ottersbach, J. P.

Nadere informatie

Dimensies, eenheden en de Maxwell vergelijkingen

Dimensies, eenheden en de Maxwell vergelijkingen Dimensies, eenheden en de Maxwell vergelijkingen Alexander Sevrin 1 Inleiding De keuze van dimensies en eenheden in het elektromagnetisme is ver van eenduidig. Hoewel het SI systeem één en ander ondubbelzinnig

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/35972 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Wang, Qiang Title: Photon detection at subwavelength scales Issue Date: 2015-10-27

Nadere informatie

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97 Wanneer gebruiken we kwalitatieve interviews? Kwalitatief interview = mogelijke methode om gegevens te verzamelen voor een reeks soorten van kwalitatief onderzoek Kwalitatief interview versus natuurlijk

Nadere informatie

De bouwstenen van het heelal Aart Heijboer

De bouwstenen van het heelal Aart Heijboer De bouwstenen van het heelal Aart Heijboer 13 Jan 2011, Andijk slides bekijken: www.nikhef.nl/~t61/outreach.shtml verdere vragen: aart.heijboer@nikhef.nl Het grootste foto toestel ter wereld Magneten

Nadere informatie

9. Nederlandse Samenvatting

9. Nederlandse Samenvatting 9. Nederlandse Samenvatting Cellen in ons lichaam zitten niet alleen. Iedere cel is omgeven door andere cellen en een fiber netwerk genaamd de extracellulaire matrix (ECM). Dit netwerk geeft structuur

Nadere informatie

Emergente zwaartekracht Prof. Dr. Erik Verlinde

Emergente zwaartekracht Prof. Dr. Erik Verlinde Prof. Dr. Erik Verlinde ! 3 grote problemen met zwaartekracht! Zwaartekracht op subatomair niveau! Versnelde uitdijing heelal! Zwaartekracht moet uitdijing afremmen! Er moet dus donkere energie zijn! Te

Nadere informatie

E p m. De voorspelling van antimaterie. Paul Dirac voorspelde het bestaan van het positron in 1928

E p m. De voorspelling van antimaterie. Paul Dirac voorspelde het bestaan van het positron in 1928 De voorspelling van antimaterie Paul Dirac voorspelde het bestaan van het positron in 1928 Dirac s vergelijking impliceert: positron massa = elektron massa positron lading = +e Dirac Algebra: 2g 2 2 E

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22619 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Iterson, Maarten van Title: The power of high-dimensional data in genomics research

Nadere informatie

Profilering derde graad

Profilering derde graad De leerling heeft in de 1ste en de 2de graad, de gelegenheid gehad zijn/haar interesses te ontdekken en heeft misschien al enig idee ontwikkeld over toekomstige werk- of studieplannen. Vaardigheden, inzet,

Nadere informatie

Voor een uitdagend en weinig onderzocht doelwit zoals DXS, bleek de strategie om meerdere hit-identificatie en optimalisatie strategieën in parallel

Voor een uitdagend en weinig onderzocht doelwit zoals DXS, bleek de strategie om meerdere hit-identificatie en optimalisatie strategieën in parallel Samenvatting Belangrijke pathogenen zoals Mycobacterium tuberculosis en Plasmodium falciparum, de ziekteverwekkers van respectievelijk tuberculose en malaria, maken gebruik van de 2-Cmethyl-D-erythritol

Nadere informatie

Aansluiting op het actuele curriculum (2014)

Aansluiting op het actuele curriculum (2014) Aansluiting op het actuele curriculum (2014) De verschillende modules van GLOBE lenen zich uitstekend om de leerlingen de verschillende eindtermen en kerndoelen aan te leren zoals die zijn opgesteld door

Nadere informatie

DC-SIGN + cellen een rol spelen in de opruiming van dode thymocyten uit de cortex van de humane thymus (Hoofdstuk 2). De co-expressie van het

DC-SIGN + cellen een rol spelen in de opruiming van dode thymocyten uit de cortex van de humane thymus (Hoofdstuk 2). De co-expressie van het : Hematopoietische antigeen presenterende cellen in de cortex van de humane thymus: Aanwijzingen voor een rol in selectie en verwijdering van apoptotische thymocyten. Het immune systeem van (gewervelde)

Nadere informatie

Ecologische risicobeoordeling is gericht op het voorspellen van nadelige. effecten van stoffen op natuurlijke populaties. In het algemeen wordt

Ecologische risicobeoordeling is gericht op het voorspellen van nadelige. effecten van stoffen op natuurlijke populaties. In het algemeen wordt Samenvatting Ecologische risicobeoordeling is gericht op het voorspellen van nadelige effecten van stoffen op natuurlijke populaties. In het algemeen wordt hierbij de voorspelde blootstelling aan de stof

Nadere informatie

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1

Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Running Head: INVLOED VAN ASE-DETERMINANTEN OP INTENTIE CONTACT 1 Relatie tussen Attitude, Sociale Invloed en Self-efficacy en Intentie tot Contact tussen Ouders en Leerkrachten bij Signalen van Pesten

Nadere informatie

CHAPTER 9. Samenvatting

CHAPTER 9. Samenvatting CHAPTER 9 Samenvatting Samenvatting SAMENVATTING In dit proefschrift evalueren we de rol van het immuunsysteem in (het ontstaan van) baarmoederhalskanker, oftewel cervixcarcinoom. Ondanks de beschikbaarheid

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Introductie tot atherosclerose Cardiovasculaire aandoeningen zijn nog steeds de meest voorkomende als alle vormen van cardiovasculaire aandoeningen konden worden verholpen bekendste

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/25580 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Kamran, Muhammad Title: Photosynthetic light reactions at the gold interface Issue

Nadere informatie

Advanced Instrumentation. Hans van Gageldonk, Henk Hoevers, Gerard Cornet. 10 Oktober 2012

Advanced Instrumentation. Hans van Gageldonk, Henk Hoevers, Gerard Cornet. 10 Oktober 2012 Advanced Instrumentation Hans van Gageldonk, Henk Hoevers, Gerard Cornet 10 Oktober 2012 Agenda Wat is Advanced Instrumentation? Hoe past Advanced Instrumentation in de keten van fundamenteel onderzoek

Nadere informatie

1 (~20 minuten; 15 punten)

1 (~20 minuten; 15 punten) HERTENTAMEN Moleculaire Cel Biologie (8A840) Prof. Dr. Ir. L. Brunsveld & Dr. M. Merkx 20-04-2012 14:00 17:00 (totaal 100 punten) 6 opgaven in totaal + 1 bonusvraag! (aangegeven tijd is indicatie) Gebruik

Nadere informatie

Het berekenbare Heelal

Het berekenbare Heelal Het berekenbare Heelal 1 BETELGEUSE EN HET DOPPLEREFFECT HET IS MAAR HOE JE HET BEKIJKT NAAR EEN GRENS VAN HET HEELAL DE STRINGTHEORIE HET EERSTE BEREKENDE WERELDBEELD DE EERSTE SECONDE GUT, TOE, ANTROPISCH

Nadere informatie

In deze les. Het experiment. Hoe bereid je het voor? Een beetje wetenschapsfilosofie. Literatuuronderzoek (1) Het onderwerp.

In deze les. Het experiment. Hoe bereid je het voor? Een beetje wetenschapsfilosofie. Literatuuronderzoek (1) Het onderwerp. In deze les Het experiment Bart de Boer Hoe doe je een experiment? Hoe bereid je het voor? De probleemstelling Literatuuronderzoek Bedenken/kiezen experimentele opstelling Bedenken/kiezen analysevorm Hoe

Nadere informatie

The Properties and Impact of Stars Stripped in Binaries Y.L.L. Götberg

The Properties and Impact of Stars Stripped in Binaries Y.L.L. Götberg The Properties and Impact of Stars Stripped in Binaries Y.L.L. Götberg In dit proefschrift, getiteld De eigenschappen en impacts van sterren die gestript zijn in dubbelstersystemen, addresseren wij de

Nadere informatie

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad...

Studiegebied. (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen. Derde graad... Studiegebied (tso) Tweede graad... Techniek-wetenschappen Derde graad... Techniek-wetenschappen STUDIEGEBIED CHEMIE Studierichting Techniek-wetenschappen de graad Een woordje uitleg over de studierichting...

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/38737 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Goeij, Bart E.C.G. de Title: Antibody-drug conjugates in cancer Issue Date: 2016-04-13

Nadere informatie

Nederlandse Samenvatting

Nederlandse Samenvatting Nederlandse Samenvatting Samenvatting De mogelijkheid om genen op een specifieke wijze te reguleren creëert diverse manieren om genfunctie te kunnen bestuderen of moduleren. Artificiële transcriptiefactoren

Nadere informatie

Examenprogramma scheikunde havo

Examenprogramma scheikunde havo Examenprogramma scheikunde havo Het eindexamen Het eindexamen bestaat uit het centraal examen en het schoolexamen. Het examenprogramma bestaat uit de volgende domeinen: Domein A Vaardigheden Domein B Kennis

Nadere informatie

Gegevensverwerving en verwerking

Gegevensverwerving en verwerking Gegevensverwerving en verwerking Staalname - aantal stalen/replicaten - grootte staal - apparatuur Experimentele setup Bibliotheek Statistiek - beschrijvend - variantie-analyse - correlatie - regressie

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/22286 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Nezhinsky, A.E. Title: Pattern recognition in high-throughput zebrafish imaging

Nadere informatie

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project

Niet-technische samenvatting Algemene gegevens. 2 Categorie van het project Niet-technische samenvatting 2015246 1 Algemene gegevens 1.1 Titel van het project Het ontrafelen van de rol die darmflora speelt in het ontstaan van hart- en vaatziekten 1.2 Looptijd van het project 1.3

Nadere informatie

Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer

Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Amyloïd-bindende eiwitten bij de ziekte van Alzheimer Introductie onderzoeksproject De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is een neurologische aandoening en is de meest voorkomende vorm van dementie.

Nadere informatie

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814.

Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. STAATSCOURANT Officiële uitgave van het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1814. Nr. 11699 8 juni 2012 Rectificatie Examenprogramma natuurkunde vwo van 28 april 2012, kenmerk VO2012/389632 In de regeling

Nadere informatie

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2

Hoofdstuk 1 Hoofdstuk 2 Katalyse is een methode om op een snelle en selectieve manier chemicaliën te kunnen produceren. De introductie van katalyse binnen het vakgebied van de chemie was een mijlpaal voor de industriële productie

Nadere informatie

Immuunreactie tegen virussen

Immuunreactie tegen virussen Samenvatting Gedurende de laatste eeuwen hebben wereldwijde uitbraken van virussen zoals pokken, influenza en HIV vele levens gekost. Echter, vooral in de westerse wereld zijn de hoge sterftecijfers en

Nadere informatie

Big Ideas Great STEM. Katrien Strubbe

Big Ideas Great STEM. Katrien Strubbe + Big Ideas Great STEM Katrien Strubbe (Natuur)wetenschappen: doelen 2 Natuurwetenschappen geven leerlingen een fundamenteel en duurzaam inzicht in de structuren en processen die de mens, de natuur en

Nadere informatie