30/03/16. John van der Trending topics in motor learning#expliciet leren #Impliciet leren

Transcriptie

1 John van der Trending topics in motor learning#expliciet leren #Impliciet leren 1:16-3 maart 216 Volgen Hoe #Digitale middelen motorisch leren beïnvloeden #Bewust worden hoe het Gym #Bewegen verbeteren #Bewegen beleven #Bewegen Leren #Expliciet aanleren docent oefenen leerling leren Expliciet leren De leerling wordt zich bewust van het hoe van het bewegen de bal ligt op de vingertoppen, de pols is helemaal gebogen, en de elleboog moet voor de bal kan kennis verwoorden werkgeheugen van bewuste naar automatische sturing traditionele benadering (Fitts & Posner, 1967) Leren #Impliciet Expliciet en impliciet leren zijn verschillend Impliciet leren 643, 635, 627, 619, 611, 63, 595 De leerling blijft onbewust over het hoe van het bewegen (procedurele) kennis die niet is te verwoorden werkgeheugen wordt omzeild meteen automatische sturing expliciet leren gekenmerkt door meer synchrone activiteit van verbale (F3) en motorische (T3) gebieden in de linker cortex dan impliciet leren deels gebieden van verbaal werkgeheugen leren door te doen (Masters, 1992) Zhu et al. (211). Bio. Psych. 1

2 Aanleren en leren #Zelf-ontdekkend Aanleren en leren #Impliciet leren komt niet Leeromgeving (bv. leerkracht, digitale middelen) beïnvloedt leren, maar is niet allesbepalend Instructie zet aan tot expliciet leren, maar niet altijd Zelf-ontdekkend leren mmm, hoe word ik beter? Zonder instructie treedt zelfontdekkend leren op (i.p.v. impliciet leren) Aanleren #Fouten minimaliseren #Arrangeren oefenvormen Makkelijk beginnen en langzaam moeilijker maken reduceert fouten en leidt tot minder nadenken over bewegingsuitvoering (het hoe ). Aanleren #Externe oefenvormen Instructie en/of feedback die aandacht richt op het bewegingsresultaat i.p.v. de uitvoering (Wulf, 27). Externe focus Focus op een plek net boven de basket Laat de bal naar achteren draaien wanneer je deze loslaat Interne focus Breng je hand en oog op een lijn met de basket Klap je pols naar voren wanneer je de bal loslaat Gevalideerd in gymles voor bovenhandse worp (steeds kleiner doel) bij 8-1 jarigen Ook: kleinere rackets, speelveld, nethoogte enz. Ook bij kinderen, minder noodzaak tot nadenken en kennisopbouw, vloeiender bewegen. (Kan ook met ipad) Aanleren #Analogie oefenvormen Aanleren #Verbale instructie & feedback Globale beschrijving van de bewegingsuitvoering in de vorm van een metafoor ( doe alsof ) Basketball vrije worp Speerwerpen Volleybalsmash Drijven in hockey Sprinten Moet aansluiten bij belevingswereld. Weinig onderzoek bij kinderen (Kan ook met ipad) Doe alsof je.... met je arm een zwanenhals maakt.. met een dienblad (in een druk cafe) loopt.. een high-five maakt.. onder een laag plafond loopt.. in een plas stapt en zoveel mogelijk water laat opspatten Expliciet aanleren omvat instructie en/of feedback (incl. vragen stellen) om kennis over te dragen over het hoe van de beweging reproduceren ideaalbeeld autonoom stadium (bijna) automatisch onbewuste sturing Interne aandachtfocus multitasking verbaal-cognitief stadium identificeren taakdoelen bewuste sturing zelf-spraak snelle verbetering veel fouten onhandig/inefficiënt associatief stadium omgevingscues koppelen aan actie consistentie verfijning minder/weinig fouten detecteren en corrigeren fouten lage uitkomst variabiliteit nauwelijks fouten oefentijd 2

3 Aanleren #Videomodellering & -feedback Aanleren #Oog van de meester Digitale middelen: demonstratie en/of terugkijken ( hoe ) Leerling helpen aandacht op relevante aspecten te richten Eye Movement Modelling Examples (EMMEs) Zelfregulatie: gepaard met betere beleving (self-efficacy, motivatie) Gym vrijwel uitsluitend #Expliciete nu Video-observaties Frequentie (%) Speciaal onderwijs Regulier onderwijs Expliciet Impliciet Leerinterventies van Casteren e.a.. (215). Lich. Opv. van Boxtel e.a. (216). Lich. Opv. In regulier en speciaal onderwijs blijkt overgrote deel van het aanleren expliciet Gym vrijwel uitsluitend #Expliciete nu 7% docenten heeft nauwelijks kennis over impliciete en expliciet (aan)leren gebruik oefenvormen veelal intuïtief: in speciaal onderwijs instructie als extra uitleg i.p.v. bewegen verbeteren: Als ik nu nadenk over mijn lesgeven dan vind ik dat ik misschien te weinig over dingen nadenk en dat ik maar gewoon wat doe Deze kinderen zijn gebaat bij duidelijkheid en herhaling zodat ze weten waar ze aan toe zijn voorkeur expliciet aanleren want structureert de les Doet het er toe? #Relevantie Bewegen verbeteren Leerwinst Persoonskenmerken motorische vaardigheid werkgeheugen (neiging tot nadenken) Bewegen beleven Eigen effecitiviteitsverwachting (Intrinsieke motivatie) Impliciet (aan)leren leidt tot beter bewegen #Kinderen #Groep #Fouten minimaliseren Bovenhandse worp (tijdens 3 gymlessen): fouten minimaliseren door doel geleidelijkte verklein i.p.v. vergroten (omgeving arrangeren) Beter eindresultaat na impliciete oefenvorm 1,.4 98,96 Ook: beter samen met tweede taak En: bestand tegen stress, vermoeidheid & vergeten Verbetering vorm jongens meisjes Impliciet Expliciet Leerinterventie Capio e.a. (213), ScandJMSS 3

4 Impliciet (aan)leren leidt tot beter bewegen #Onhandige kinderen.4 Bovenhandse worp: fouten minimaliseren door doel geleidelijk.2 te verkleinen Beter eindresultaat na impliciete oefenvorm Impliciet Expliciet -.2 m.n. bij onhandige kinderen Leerinterventie Ook: bij kinderen met cerebrale parese (werpen, vangen, trappen, rennen, springen) en intellectuele achterstand (werpen) Prestaietoename handig onhandig Capio e.a. (213), ScandJMSS Expliciet leren Werkgeheugen: kort onthouden en bewerken van verschillende typen informatie Bijv. stap-voor-stap instructies Theorie: cruciaal bij expliciet leren m.n. fonologische loop (verbaal werkgeheugen) Anekdotische observatie: meedoen op speelplaats (self-efficacy?) Leren kogelstoten #Expliciet leren #Analogie leren Leren kogelstoten #Werkgeheugencapaciteit voorspelt leerwinst Leerwinst expliciete en analogie instructie is gelijk leerlingen verschillen Visueel-ruimtelijk Verbaal 8,9,6 2,5,3,8 2,8,7,4,1 Werk- geheugen test Beter verbaal werkgeheugen leidt tot beter expliciet leren geen relatie impliciet leren Beter visueel-ruimtelijk werkgeheugen leidt tot beter impliciet leren geen relatie expliciet leren van der Kamp e.a. (216), in voorbereiding Leren hoogspringen #Videofeedback #Zelfsturing #Eigen effectiviteitsverwachting Hoogspringen met ipad waarbij leerlingen bepalen wanneer ze terugkijken (zelfsturing) i.p.v. docent Beter bewegen en beleven (motivatie en eigen effectiviteitsverwachting) 2 Zelfgestuurd 15 Docentgestuurd Beter bewegen niet voorspeld door beleving in de les. 1 Ook: meer verwoordbare kennis (risico op te veel informatie en niet motivatie vorm a eigen hoogte -5 altijd beter bewegen). effectiviteitsverwachting Kok e.a. (216), in voorbereiding 5 Ja, het doet er toe! #Relevantie Bewegen verbeteren Impliciete oefenvormen Fout- Externe Analogie Verbale reductie aandacht instructie & feedback Expliciete oefenvormen Videomodel + & -feedback Zelfsturing Ja Ja Ja Ja Ja Werkgeheugen n.v.t.? n.v.t.? Visueel ruimtelijk Verbaal Verbaal? Verbaal? Vaardigheid onhandig???? Nadenken over Nee? Nee? Nee? Ja? Ja? Bewegen beleven? Ja?? Ja? Ja 4

5 Moeten we het ons aantrekken? #Expliciet leren #Impliciet Expliciet en impliciet (aan)leren vergen beide het arrangeren van de leeromgeving Het gebruik van digitale middelen bij videomodellering en feedback is een keuze voor een meer expliciete oefenvorm Idealiter is de inzet van expliciete of impliciete oefenvormen niet generiek, maar afgestemd op de kenmerken van de leerling (en da s makkelijker gezegd dan gedaan!) 5