INHOUDSOPGAVE Pagina JAARREKENING 1 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over Geconsolide

Transcriptie

1 Jaarrekening 2010

2 INHOUDSOPGAVE Pagina JAARREKENING 1 Geconsolideerde balans per 31 december Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht Geconsolideerde grondslagen voor waardering van activa en passiva 5 5 Grondslagen voor resultaatbepaling 14 6 Fiscaliteiten 20 7 Toelichting op de geconsolideerde balans per 31 december Toelichting op de geconsolideerde winst-en-verliesrekening over Overige informatie Werknemers Bezoldiging bestuurders en commissarissen Overige gegevens Enkelvoudige balans per 31 december

3 55

4 1 GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2010 (na voorgestelde resultaatbestemming) ACTIVA Immateriële vaste activa (1) Software Materiële vaste activa (2) Onroerende zaken in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende en roerende zaken t.d.v. exploitatie Onroerende zaken in ontwikkeling Financiële vaste activa (3) Vorderingen op groepsmaatschappijen Deelnemingen Te vorderen BWS subsidies Effecten Overige vorderingen Voorraden (4) Voorraad materialen Voorraad gereed product Onderhanden werk Onderhanden projecten Onderhanden projecten Vorderingen (5) Debiteuren Overige vorderingen Overlopende activa Liquide middelen (6)

5 PASSIVA Groepsvermogen Eigen vermogen Egalisatierekening SHA (7) Voorzieningen (8) Langlopende schulden (9) Leningen kredietinstellingen Waarborgsommen Terugkoopverplichting woningen verkocht onder voorwaarden Kortlopende schulden (10) Schulden aan kredietinstellingen Aflossingsverplichtingen langlopende schulden Schulden aan leveranciers en handelskredieten Overige belastingen en premies sociale verzekeringen Overige schulden Overlopende passiva

6 2 GECONSOLIDEERDE WINST-EN-VERLIESREKENING OVER Huren (11) Vergoedingen (12) Overheidsbijdragen (13) 1 10 Opbrengst verkoop huurwoningen (14) Resultaat verkoop koopwoningen (15) Overige opbrengsten (16) Realisatie vergoeding projecten (17) Som der bedrijfsopbrengsten Bedrijfslasten Afschrijvingen immateriële vaste activa (18) 83 0 Afschrijvingen materiële vaste activa (19) Overige waardeveranderingen van vaste activa (20) Lonen en salarissen (21) Sociale lasten (22) Pensioenlasten (23) Lasten onderhoud (24) Overige bedrijfskosten (25) Som der bedrijfslasten Bedrijfsresultaat Opbrengst financiële vaste activa en effecten (26) Rentebaten en soortgelijke opbrengsten (27) Mutatie voorziening derivaten (28) (12.209) Rentelasten en soortgelijke kosten (29) (38.047) (36.351) Financiële baten en lasten (49.669) (30.646) Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening (12.453) Uitgangspunten en bepaling fiscaal jaarresultaat (30) 0 0 Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na vennootschapsbelasting (12.453) Mutatie bedrijfswaarde (31) (22.738) (57.071) Deelnemingen 0 0 Buitengewoon resultaat (22.738) (57.071) Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na mutatie bedrijfswaarde en vennootschapsbelasting (35.191) (34.168) - 3 -

7 3 GECONSOLIDEERD KASSTROOMOVERZICHT 2010 Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode Kasstroom uit operationele activiteiten Bedrijfsresultaat Aanpassingen voor: Afschrijvingen Mutatie voorzieningen Waarderingsverschillen materiële vaste activa Veranderingen in het werkkapitaal: Mutatie vorderingen Mutatie voorraden (482) (3.141) Mutatie kortlopende schulden (exclusief kortlopend deel van de langlopende schulden) (57.717) Kasstroom uit bedrijfsoperaties Rentebaten en -lasten (37.496) (35.741) Opbrengst financiële vaste activa en effecten Mutatie voorziening derivaten (12.209) (49.669) (30.645) Stelselwijziging voorziening derivaten 0 (11.160) Kasstroom uit operationele activiteiten (28.811) Kasstroom uit investeringsactiviteiten Herclassificering materiële vaste activa (58.851) 0 Investeringen in immateriële vaste activa 0 (417) Investeringen in materiële vaste activa (49.713) (78.434) Voorziening negatieve MVA (11.355) Desinvesteringen deelnemingen 8 0 Desinvesteringen andere deelnemingen (1) Kasstroom uit investeringsactiviteiten ( ) (74.957) Kasstroom uit financieringsactiviteiten Toename overige vorderingen 0 (19.681) Afname vorderingen op groepsmaatschappijen 9 0 Afname vorderingen BWS Afname overige effecten Afname overige vorderingen Overige mutaties overige reserve Mutatie achtergestelde leningen (184) (401) Opgenomen schulden aan kredietinstellingen Toename terugkoopverplichting Aflossing schulden aan kredietinstellingen (57.218) (59.796) Afname kredietinstellingen (5.202) Kasstroom uit financieringsactiviteiten

8 4 GECONSOLIDEERDE GRONDSLAGEN VOOR WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Algemeen Wooncorporatie Mooiland is een stichting met de status van "toegelaten instelling volkshuisvesting". Zij heeft een landelijke toelating en is werkzaam binnen de juridische wetgeving van uit de Woonwet en het Besluit Beheer Sociale Huursector. De vestigingsplaats is Wageningen. Regelgeving De jaarverslaggeving door toegelaten instelling volkshuisvesting dient te voldoen aan de eisen zoals deze zijn geformuleerd in het Besluit Beheer Sociale Huursector. In dit besluit wordt BW2 Titel 9 voorgeschreven behoudens enkele uitzonderingen van specifieke aard. Voor verslagjaren vanaf 2005 is door de Raad voor Jaarverslaggeving de Richtlijn 645 Toegelaten Instellingen Volkshuisvesting uitgegeven. In deze richtlijn zijn onder meer specifieke modellen voor de balans en de winst-enverliesrekening opgenomen en zijn voor de sector specifieke presentatie-, waarderings- en verslaggevingsvoorschriften geformuleerd. De geconsolideerde jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen in Titel 9 Boek 2 BW en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving, uitgegeven door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Toelichtingen op posten in de balans, winst-en-verliesrekening en kasstroomoverzicht worden in de jaarrekening genummerd

9 Grondslagen voor de consolidatie In de consolidatie zijn opgenomen de financiële gegevens van Stichting Mooiland en haar groepsmaatschappijen. Deze betreffen alle maatschappijen waarmee zij een organisatorische en economische eenheid vormt. In de consolidatie worden deelnemingen opgenomen waarin beslissende zeggenschap op het beleid kan worden uitgeoefend. Nieuwe groepsmaatschappijen worden in aanmerking genomen vanaf het tijdstip waarop invloed van betekenis op het zakelijke en het financiële beleid is verworven. Afgestoten groepsmaatschappijen worden verwerkt tot het tijdstip van beëindiging van deze invloed. De in de consolidatie begrepen rechtspersonen en vennootschappen zijn: Stichting Mooiland (100%), vestigingsplaats Wageningen Mooiland Holding B.V. (100%), vestigingsplaats Grave Mooiland Holding B.V. bestaande uit de onderstaande vennootschappijen: Mooiland Vastgoed B.V. (100%), vestigingsplaats Grave Mooiland Parkeren B.V. (100%), vestigingsplaats Grave Mooiland Onroerendgoed B.V. (100%), vestigingsplaats Grave Ontwikkelcombinatie Mill BV (50%), vestigingsplaats Grave Wegens verwaarloosbare betekenis blijven de onderstaande vennootschappijen buiten de consolidatie: Mooiland Maasland B.V. (aandeel 100%), vestigingsplaats Grave Mooiland Vitalis B.V. (aandeel 100%), vestigingsplaats Amersfoort Intercompany-transacties, intercompany-winsten en onderlinge vorderingen en schulden tussen groepsmaatschappijen worden geëlimineerd voor zover de resultaten niet door transacties met derden buiten de groep zijn gerealiseerd. Ongerealiseerde verliezen op intercompany transacties worden ook geëlimineerd tenzij er sprake is van een bijzondere waardevermindering. Proportioneel in de consolidatie worden opgenomen deelnemingen in entiteiten voor zover eenzelfde invloed op het beleid kan worden uitgeoefend als door elk der overige participanten. Looptijd en rechtsvorm zijn hierbij niet van belang

10 Stelselwijziging In het verslagjaar heeft Mooiland verdere stappen ondernomen om de transparantie in de financiële berichtgeving van de corporatie te vergroten en een beter inzicht te geven in het resultaat, de vermogenspositie en de kasstromen van de Groep. Voor dit doel is een aantal wijzigingen in de verslaggeving en presentatie doorgevoerd. Hiernaast is aandacht besteed aan de implementatie van nieuwe en gewijzigde richtlijnen voor de jaarverslaggeving. Een en ander is hieronder toegelicht. Tot en met 2009 werd het voor de gehele derivatenportefeuille het principe van kostprijs hedge accounting toegepast. Geschreven swaptions kunnen bij nader inzien niet onder kostprijs hedge accounting worden gewaardeerd en worden vanaf 2010 tegen geamortiseerde kostprijs of lagere marktwaarde gewaardeerd. Deze per ultimo verslagjaar lagere marktwaarde is opgenomen in een voorziening derivaten, de mutatie in deze voorziening maakt onderdeel uit van de financiële baten en lasten. Op basis van deze stelselwijziging is het vermogen per 1 januari 2010 herrekend. Het eigen vermogen is afgenomen met een bedrag van Het eigen vermogen is gedaald van naar Het resultaat over 2010 op basis van de nieuwe grondslagen bedraagt negatief. Indien op de oude grondslagen zou zijn gewaardeerd, dan zou het resultaat negatief hebben bedragen. Het resultaat over 2009 bedraagt op basis van de oude grondslagen negatief. Indien op de nieuwe grondslagen zou zijn gewaardeerd, dan zou het resultaat negatief hebben bedragen. De vergelijkende cijfers over het boekjaar 2009 zijn herrekend naar de nieuwe waarderingsgrondslagen. Voor een overzicht van de gevolgen van de stelselwijziging wordt verwezen naar onderstaand overzicht: In het onderstaande overzicht is het effect hiervan kort weergegeven: ( Bedragen ) Vermogen Stichting Mooiland Jaarrekening Af: Te vormen voorziening voor derivaten per Ten behoeven van het inzicht zijn de vergelijkende cijfers over boekjaar 2009 in de Jaarrekening 2010 herrekend op basis van de nieuwe waarderingsgrondslagen. In de Winst & Verliesrekening is een nieuwe post toegevoegd in de rubriek financiële baten & lasten namelijk Mutatie voorziening derivaten. Resultaat 2009 op basis Jaarrekening Bij Mutatie voorziening derivaten Herrekend resultaat 2009 op basis nieuwe waarderingsgrondslagen

11 Schattingswijzigingen In het kader van de bepaling van de bedrijfswaarde van de materiële vaste activa in exploitatie zijn schattingswijzigingen doorgevoerd die nader uiteengezet zijn in de toelichting. (toelichting mutatie bedrijfswaarde). Bij toepassing van de grondslagen en regels voor het opstellen van de jaarrekening vormt de directie van Nieuwedael zich verschillende oordelen en maakt schattingen die essentieel kunnen zijn voor de in de jaarrekening opgenomen bedragen. Indien het voor het geven van het in artikel 2:362 lid 1 BW vereiste inzicht noodzakelijk is, is de aard van deze oordelen en schattingen inclusief de bijbehorende veronderstellingen opgenomen bij de toelichting op de betreffende jaarrekeningposten. GRONDSLAGEN VOOR DE WAARDERING VAN ACTIVA EN PASSIVA Verwerking verplichtingen In de jaarrekening worden naast juridische afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als "intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd". Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces van de corporatie rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de realisatie notitie is vastgesteld. Immateriële vaste activa Deze zijn gewaardeerd tegen aanschaffingswaarde, verminderd met een lineaire afschrijving. Het betreft hier de ontwikkeling en implementatie van een nieuw woonbemiddelingssysteem van Mooiland Maasland. Activering geschiedt op basis van het feit dat de kosten betrouwbaar vastgesteld kunnen worden en dat hiermee toekomstige voordelen behaald zullen worden. Waardering van het immaterieel vast actief geschiedt tegen vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen. Afschrijving vindt plaats in vijf jaar op basis van de verwachte economische levensduur. Materiële vaste activa De onroerende zaken in exploitatie worden gewaardeerd tegen reële waarde gebaseerd op bedrijfswaarde. Deze wordt gevormd door de contante waarde van de kasstromen uit hoofde van toekomstige exploitatie opbrengsten en toekomstige exploitatielasten over de geschatte resterende looptijd van de investering. De bedrijfswaarde wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van complexen. De bedrijfswaarde heeft betrekking op de onroerende zaken in exploitatie bestemd voor de verhuur. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere duur voor verhuur worden aangehouden. De kasstroomprognoses zijn gebaseerd op redelijke en onderbouwde veronderstellingen die de beste schatting van de directie weergeven van de economische omstandigheden die van toepassing zullen zijn gedurende de resterende levensduur van het actief. De kasstromen zijn gebaseerd op de eind 2010 intern geformaliseerde meerjarenbegroting. De kosten van planmatig onderhoud worden gebaseerd op de in de meerjaren-onderhoudsbegroting onderkende cycli per component. Voor latere jaren wordt uitgegaan van de verwachte gemiddelde groeivoeten voor inflatie, huurstijging en rente alsmede genormeerde lastenniveaus

12 De toekomstige kasstromen van het bezit in exploitatie ultimo boekjaar zijn bepaald op basis van de onderstaande uitgangspunten en economische verwachtingen; Jaarlijkse huurverhoging van 1.5% in het eerste jaar (2009: 1.2%) en in de jaren daarna 2.0% (2009: 2,25%); Jaarlijkse huurderving op basis van ervaringscijfers en geformaliseerd beleid; Jaarlijkse stijging van de variabele lasten van 1.5% in het eerste jaar (2009: 1.5%), % en de jaren daarna 3% (2009: 2.25%); Jaarlijkse stijging van de bestedingen onderhoud in het eerste jaar van 1,5% (2009: 2%) en de jaren daarna van 3.0% (2009: 3.25%); Het disconto percentage is vastgesteld op 5.25% in 2011 (2009: 6%); De periode waarover contant gemaakt wordt loopt parallel met de geschatte levensduur van de complexen/investering (variërend van 10 tot 50 jaar ) ( voorgaand jaar: idem ); De labeling van het bestaand bezit is afgestemd op het strategisch voorraadbeleid zijnde sloop, verkoop en exploitatie, waarbij verkoop en sloop zijn ingerekend voor een maximale horizon van vijf jaar; De ingerekende verkopen zijn gewaardeerd op 90% (2009: 100%) van de woz-beschikking en zijn gebaseerd op het verkoopbeleid; Bestedingen van planmatig onderhoud zijn gebaseerd op een gestandaardiseerde norm (Mooiland Maasland) en de meerjaren onderhoudsplanning (Mooiland Vitalis); Bestedingen van niet planmatig onderhoud zijn ingerekend op basis van ervaringscijfers van afgelopen jaren inzake aantallen en kosten; De heffingsbijdrage van het CFV en de te betalen Vennootschapsbelasting maken geen onderdeel uit van de bedrijfswaarde; Voor de restwaarde is een algemene norm toegepast van netto per woning. Deze restwaarde wordt jaarlijkse geïndexeerd tegen 3% en vervolgens contant gemaakt tegen 5.25%. De maximale levensduur van het bezit bij de bepaling van de bedrijfswaarde is vastgesteld op 50 jaar. Bij de bepaling van de bedrijfswaarde wordt rekening gehouden met de rentabiliteitswaardecorrectie van de bestaande leningenportefeuille en beleggingen. De rentabiliteitswaardecorrectie betreft het verschil tussen de contante waarde van de verwachte kasstromen uit hoofde van leningen en beleggingen en de waardering van deze posten op de balans. Onroerende en roerende zaken in ontwikkeling De onroerende en roerende zaken in ontwikkeling betreffen de nog niet in exploitatie genomen huurwoningen en verbeteringen danwel aanpassingen aan huurwoningen. De onroerende en roerende zaken in ontwikeling zijn opgenomen tegen de werkelijke uitgaven minus de eventuele te verwachte verliezen wanneer deze op een verantwoorde wijze kunnen worden bepaald. Deze verliezen worden genomen met inachtneming van hetgeen in richtlijn 250 (verplichtingen algemeen) en richtlijn 252 staat beschreven. Op de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling wordt niet afgeschreven. Als onderdeel van de stichtingskosten wordt voor de realisatie van huurwoningen een algemene realisatie vergoeding (1.5% van de stichtingskosten) toegerekend aan de betreffende projecten en geactiveerd. Verantwoording hiervan geschiedt na vaststelling realisatie notitie. Met betrekking tot zogeheten gecombineerde projecten wordt het aandeel van de koopwoningen verantwoord onder de post onderhanden projecten, het aandeel huurwoningen wordt verantwoord onder de onroerende en roerende zaken in ontwikkeling. Ingenomen grondposities worden onder deze post verwerkt tegen aanschafprijs en bijkomende kosten, danwel lagere duurzame waarde

13 Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende zaken die in het kader van een regeling Verkoop onder Voorwaarden (VOV) zijn overgedragen aan een derde en waarvoor de woningcorporatie een terugkoopverplichting kent worden aangemerkt als financieringsconstructie (koopgarant). De betreffende onroerende zaken worden gewaardeerd tegen actuele waarde zijnde de met de koper overeengekomen contractprijs (eerste waardering) en daarna de marktwaarde op basis van VOV. Voor de in de regeling overeengekomen overdrachtswaarde wordt aan de creditzijde van de balans een terugkoopverplichting opgenomen. Deze terugkoopverplichting wordt jaarlijks gewaardeerd en getoetst aan de bij overdracht ontstane verplichting rekening houdend met de contractvoorwaarden. Onroerende en roerende zaken ten dienste van exploitatie De onroerende en roerende zaken ten dienste van de exploitatie worden gewaardeerd op basis van aanschafwaarde onder aftrek van lineaire/annuïtaire afschrijvingen. Niet aan de bedrijfsuitoefening dienstbare activa worden gewaardeerd tegen verwachte directe opbrengstwaarde

14 Financiële vaste activa Te vorderen BWS subsidie De uit hoofde van het Besluit Woninggebonden Subsidies (BWS) te vorderen subsidies worden éénmalig vastgesteld op basis van de contante waarde van voorcalculatorisch bepaalde jaarlijkse exploitatietekorten, rekening houdend met veronderstelde toekomstige stijgingen van huren en de exploitatielasten over de periode totdat de exploitatietekorten omslaan in voorgecalculeerde exploitatieoverschotten. De subsidies worden uitbetaald over een periode van maximaal 26 jaar. De te vorderen subsidies zijn op het moment waarop de aanspraak is ontstaan voor het totale bedrag opgenomen. Jaarlijks worden de ontvangen termijnen hierop in mindering gebracht en vindt er een rentetoerekening plaats over het resterende saldo. Overige vorderingen De onder financiële vaste activa opgenomen overige vorderingen omvatten verstrekte leningen en overige vorderingen, alsmede gekochte leningen en obligaties die tot het einde van de looptijd zullen worden aangehouden. Deze vorderingen worden initieel gewaardeerd tegen reële waarde. Vervolgens worden deze leningen en obligaties gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. Indien er bij de verstrekking van leningen of de verwerving van obligaties sprake is van disagio of agio, wordt dit gedurende de looptijd ten gunste respectievelijk ten laste van het resultaat gebracht als onderdeel van de effectieve rente. Ook transactiekosten worden verwerkt in de eerste waardering en als onderdeel van de effectieve rente ten laste van het resultaat gebracht. Bijzondere waardeverminderingen worden in mindering gebracht op de geamortiseerde kostprijs en direct verantwoord in de winst-en-verliesrekening. Effecten De cashflow swap werd gewaardeerd conform de te ontvangen nominale cashflows tot en met 3 mei Deelnemingen Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd volgens de nettovermogens-waardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij een aandeelhoudersbelang van meer dan 20%. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de betreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd. Indien en voor zover Woningcorporatie in deze situatie geheel of ten dele instaat voor de schulden van de deelneming respectievelijk het stellige voornemen heeft de deelneming tot betaling van haar schulden in staat te stellen wordt een voorziening getroffen. Deelnemingen waar geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of, indien hiertoe aanleiding bestaat, een lagere waarde

15 Voorraden De voorraden materialen zijn gewaardeerd tegen inkoopprijzen op basis van de First in, First Out ( FIFO ) methode of lagere marktwaarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. De voorraden onderhanden werk (onverkochte woningen uit projectontwikkeling) worden gewaardeerd op vervaardigingsprijs of lagere opbrengstwaarde. De vervaardigingsprijs omvat extern gemaakte kosten alsmede een toeslag voor indirecte vaste en variabele kosten. De opbrengstwaarde is de geschatte verkoopprijs onder aftrek van direct toerekenbare verkoopkosten. Bij de bepaling van de opbrengstwaarde wordt rekening gehouden met de incourantheid van de voorraden. Onderhanden projecten De onderhanden projecten zijn gewaardeerd tegen de daaraan bestede directe kosten vermeerderd met een opslagpercentage voor aan projecten toe te rekenen administratie- en beheerkosten. De gefactureerde termijnen zijn op het onderhanden werk in mindering gebracht. Er vindt geen rentetoerekening plaats over de investeringen. Waar nodig wordt een voorziening genomen voor verwachte verliezen. Geprognosticeerde winsten worden in aansluiting op de Richtlijn 221 in het boekjaar genomen naar evenredigheid van de uitgevoerde activiteiten van het project en naar rato van het aantal verkochte woningen. Onderhanden projecten waarvan de gefactureerde termijnen hoger zijn dan de gerealiseerde projectopbrengsten worden gepresenteerd onder de kortlopende schulden. Vorderingen De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde onder aftrek van noodzakelijk geachte voorzieningen. De voorzienig voor oninbaarheid is bepaald op basis van de statische benadering. Liquide middelen Liquide middelen, bestaand uit kas en banktegoeden, zijn gewaardeerd tegen de nominale waarde. Rekening-courantschulden bij banken zijn opgenomen onder schulden aan kredietinstellingen onder kortlopende schulden. Groepsvermogen Voor zover de betreffende groepsmaatschappij een negatieve nettovermogenswaarde heeft, worden de negatieve waarde en overige toekomstige verliezen niet toegewezen aan het aandeel derden, tenzij deze derden-aandeelhouders een feitelijke verplichting hebben en in staat zijn om de verliezen aan te zuiveren. Zodra de nettovermogenswaarde van de groepsmaatschappij wederom positief is, worden resultaten toegekend aan het aandeel derden. Egalisatierekening SHA De rechten op exploitatiesubsidies vallend binnen het regime van het Besluit Woninggebonden Subsidies worden verantwoord in het jaar van ontstaan. De bijdragen worden jaarlijks ten gunste van het resultaat gebracht overeenkomstig de jaarlijkse voorgecalculeerde tekorten van de betreffende exploitaties

16 Voorzieningen Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen en verliezen die op balansdatum bestaan. Deze worden tegen nominale waarde opgenomen. De voorzienig voor oninbaarheid is bepaald op basis van de statische benadering. Voorziening derivaten Bij een afwijking van marktwaarde ten opzichte van de historische kostprijs van derivaten kan er een voorziening gevormd worden uit hoofde van de derivaten. Deze voorziening wordt gevormd wanneer er aan twee voorwaarden wordt voldaan: aan een derivaat is geen volledig effectieve hedge-relatie toe te wijzen, en de marktwaarde van het derivaat is negatief. Voorziening loopbaanontwikkelingsbudget Met ingang van 1 januari 2010 hebben medewerkers die op 1 januari 2010 in dienst zijn recht op een individueel loopbaanontwikkelingsbudget. Dit budget bedraagt 4.500,- per 5 jaar en kan worden aangewend voor de eigen loopbaanontwikkeling. Het budget kan ineens en in delen aangewend worden. Gebruik van de voorziening geschiedt op basis van intern geformaliseerd beleid. Voorziening pensioenen De pensioenregeling van Stichting Mooiland betreft een toegezegd-pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Hierbij is een pensioen toegezegd aan personeel op de pensioengerechtigde leeftijd, afhankelijk van leeftijd, salaris en dienstjaren. Deze toegezegd-pensioenregeling is verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde-bijdrageregeling. Voorziening jubileumuitkering Vanuit de CAO heeft een werknemer recht op een jubileumuitkering bij een van tevoren vastgestelde aantal jaren dienstverband. De opgenomen post heeft betrekking op de toekomstige verwachte uitkering op basis van het huidige personeelsbestand. Voorziening onrendabele investeringen nieuwbouw Verwachte verliezen als gevolg van maatschappelijke investeringen nieuwbouw worden als bijzondere waardeverandering in mindering gebracht op de boekwaarde van het complex waartoe de investering gaat behoren. Indien en voor zover de verwachte verliezen de boekwaarde van het betreffende complex overtreffen wordt voor dit meerdere een voorziening gevormd. Onder verwachte verliezen wordt in dit verband verstaan de netto contante waarde van alle investeringsuitgaven minus aan deze investering toe te rekenen bedrijfswaarde. Langlopende Schulden Langlopende schulden worden gewaardeerd tegen de kostprijs, zijnde het ontvangen bedrag rekening houdend met agio of disagio en onder aftrek van transactiekosten (nominale waarde). De aflossingsverplichting voor het komend jaar van de langlopende schulden is opgenomen onder de kortlopende schulden. Leningen die zijn aangetrokken binnen het Dynamische Kostprijshuursysteem (klimleningen) worden niet afgelost zolang de bijbehorende exploitaties van de activa voorgecalculeerde exploitatieverliezen opleveren

17 Overige activa en passiva Voor zover in het bovenstaande niet anders is aangegeven worden activa en passiva gewaardeerd op nominale waarde. Hierbij wordt op vorderingen, indien dit noodzakelijk is, een voorziening wegens mogelijke oninbaarheid in mindering gebracht. 5 GRONDSLAGEN VOOR RESULTAATBEPALING Algemeen Het resultaat wordt bepaald als verschil tussen de opbrengstwaarde van de geleverde prestaties en de kosten en andere lasten over het jaar. De resultaten op transacties worden verantwoord in het jaar waarin zij zijn gerealiseerd; verliezen reeds zodra zij voorzienbaar zijn. Het resultaat wordt tevens bepaald met inachtneming van de verwerking van ongerealiseerde waardeveranderingen van op actuele waarde gewaardeerde: materiële vaste activa in exploitatie afgeleide financiële instrumenten die niet zijn aangemerkt als afdekkingsinstrument Opbrengstverantwoording Opbrengsten uit de levering van goederen worden verwerkt zodra alle belangrijke rechten en risico's met betrekking tot de eigendom van de goederen zijn overgedragen aan de koper. Opbrengsten uit de levering van diensten geschieden naar rato van de geleverde prestaties, gebaseerd op de verrichte diensten tot aan de balansdatum in verhouding tot de in totaal te verrichten diensten. Voor onderhanden projecten, waarvan het resultaat op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de projectopbrengsten en de projectkosten verwerkt als netto-omzet en kosten in de winst-enverliesrekening naar rato van de verrichte prestaties per balansdatum (de 'Percentage of Completion'- methode, ofwel de PoC-methode). De voortgang van de verrichte prestaties wordt bepaald op basis van de tot de balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten. Als het resultaat (nog) niet op betrouwbare wijze kan worden ingeschat, dan worden de opbrengsten als netto-omzet verwerkt in de winst-en-verliesrekening tot het bedrag van de gemaakte projectkosten, dat waarschijnlijk kan worden verhaald; de projectkosten worden dan verwerkt in de winst-en-verliesrekening in de periode waarin ze zijn gemaakt. Zodra het resultaat wel op betrouwbare wijze kan worden bepaald, vindt opbrengstverantwoording plaats volgens de PoC-methode naar rato van de verrichte prestaties per balansdatum. Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de projectopbrengsten en projectkosten. Projectopbrengsten zijn de contractueel overeengekomen opbrengsten en opbrengsten uit hoofde van meer- en minderwerk, claims en vergoedingen indien en voor zover het waarschijnlijk is dat deze worden gerealiseerd en ze betrouwbaar kunnen worden bepaald. Projectkosten zijn de direct op het project betrekking hebbende kosten, die kosten die in het algemeen aan projectactiviteiten worden toegerekend en toegewezen kunnen worden aan het project en andere kosten die contractueel aan de opdrachtgever kunnen worden toegerekend. Indien het waarschijnlijk is dat de totale projectkosten de totale projectopbrengsten overschrijden, dan worden de verwachte verliezen onmiddellijk in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Dit verlies wordt verwerkt in de kostprijs van de omzet. De voorziening voor het verlies maakt onderdeel uit van de post onderhanden projecten

18 Bedrijfsopbrengsten Huren De jaarlijkse huurverhoging is van overheidswege gebonden aan een maximum. Voor het verslagjaar 2010 bedroeg dit maximumpercentage 1.2%. Overheidsbijdragen Onder de overheidsbijdragen worden de ontvangen gelden inzake de regeling RGSHG verantwoord. Opbrengst verkoop huurwoningen De post verkopen onroerende zaken betreft het saldo van de behaalde verkoopopbrengst minus de gemaakte direct toerekende verkoopkosten en huurderving. Het resultaat wordt verantwoord op het moment van levering (passeren transportakte). De opbrengst uit woningen verkocht onder voorwaarden worden niet verantwoord als verkoopopbrengst daar de belangrijkste economische rechten niet zijn overgedragen aan de koper. De gegarandeerde terugkoopverplichting wordt opgenomen onder de post langlopende schulden, terugkoopverplichting VOV Woningen en wordt jaarlijks met inachtname van de contractvoorwaarden gewaardeerd. Resultaat verkoop koopwoningen Verkopen nieuwbouw aan derden worden verantwoord op basis van percentage of completion. Het betreft hier projecten waarvan het resultaat op betrouwbare wijze kan worden bepaald. De voortgang van de verrichte prestaties wordt bepaald op basis van de tot de balansdatum gemaakte projectkosten in verhouding tot de geschatte totale projectkosten. Realisatie vergoeding projecten Na vaststelling van de realisatie notitie wordt een algemene realisatie vergoeding (1.5% van de stichtingskosten) verantwoord. Verantwoording hiervan geschiedt op basis van voortgang van het project en wordt in deze rubriek verantwoord. Bedrijfslasten Afschrijvingen De afschrijvingen op materiële vaste activa en immateriële vaste activa worden gebaseerd op basis van de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Afschrijvingen vinden plaats volgens de lineaire methode danwel de annuïtaire methode op basis van de geschatte economische levensduur. Met een mogelijke restwaarde wordt geen rekening gehouden. Overige waardeveranderingen De overige waardeveranderingen worden gevormd door de waardevermindering die is ontstaan door gedurende het verslagjaar nieuw aangegane juridische en feitelijke verplichtingen met betrekking tot investeringen in nieuwbouw en herstructurering. Daarnaast heeft deze post betrekking op eventuele afwaarderingen als gevolg van de minimumwaardering van grondposities bij geannuleerde projecten

19 Personeelskosten Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de winst- en verliesrekening voor zover ze verschuldigd zijn aan werknemers. Pensioenen De pensioenregeling betreft een toegezegde pensioenregeling bij het bedrijfstakpensioenfonds. Deze toegezegde pensioenregeling is verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegde bijdrageregeling. Behalve de betaling van pensioenpremies bestaat geen verdere verplichting uit hoofde van deze pensioenregeling. Stichting Mooiland heeft in geval van een tekort bij het bedrijfstakpensioenfonds geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen anders dan hogere toekomstige premies. Planmatig Onderhoud Alle direct aan het verslagjaar toe te rekenen kosten van planmatig onderhoud hebben betrekking op de daadwerkelijke verrichte werkzaamheden. Reeds aangegane verplichtingen waarvan de werkzaamheden nog niet zijn uitgevoerd op balansdatum worden verwerkt onder de niet uit de balans blijkende verplichtingen. In de winst- en verliesrekening zijn de kosten van de eigen onderhoudsdienst opgenomen bij de kostensoort salarissen en sociale lasten. De lasten van onderhoud onderscheiden zich van activeerbare kosten door het feit dat er geen sprake is van een waardeverhoging van het actief. Niet-Planmatig Onderhoud Het klachten- en mutatieonderhoud wordt onderscheiden in kosten van derden en eigen dienst en heeft betrekking op reparatie, mutatie, klantgestuurd onderhoud en de kosten van het materiaalverbruik alsmede de kosten ten behoeve van het preventief onderhoud. Overige bedrijfslasten Hieronder worden de overige kosten verantwoord die zijn gemaakt in het kader van de gewone bedrijfsvoering, zoals huisvestingskosten, bestuurskosten, algemene kosten, overige personeelskosten, belastingen, verzekeringen, levering goederen en diensten, etc. Zij worden toegerekend aan het verslagjaar waarop zij betrekking hebben. Rentebaten en rentelasten Rentebaten en rentelasten worden tijdsevenredig verwerkt, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de betreffende passiva. Bij de verwerking van de rentelasten wordt rekening gehouden met de verantwoorde transactiekosten op de ontvangen leningen. Opbrengst financiële vaste activa en effecten Dividend te ontvangen van niet op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen en nietbeursgenoteerde effecten worden verantwoord op moment van ontvangst

20 Financiële instrumenten Binnen het treasurybeleid van Stichting Mooiland dient het gebruik van financiële instrumenten ter beperking van inherente (rente-, looptijden- en markt-) risico's. Op grond van het vigerende interne treasurystatuut is het gebruik van financiële instrumenten slechts toegestaan voor zover er een materieel verband met het belegde/gefinancierde vermogen kan worden gelegd en de toepassing er van tot een positie van de totale leningen-/beleggingenportefeuille leidt welke vergelijkbaar is met een positie zonder gebruik te maken van deze instrumenten. Marktrisico Stichting Mooiland loopt risico's ten aanzien van de waardering van effecten, opgenomen onder financiële vaste activa en effecten en onder vlottende activa. De onderneming beheerst het marktrisico door stratificatie aan te brengen in de portefeuille en limieten te stellen. Valutarisico Stichting Mooiland is alleen werkzaam in Nederland en loopt geen valuta risico. Prijsrisico Stichting Mooiland loopt risico's ten aanzien van de waardering van effecten, opgenomen onder financiële vaste activa en effecten. Renterisico Stichting Mooiland loopt renterisico over de rentedragende vorderingen (met name onder financiële vaste activa, effecten en liquide middelen) en rentedragende langlopende en kortlopende schulden (waaronder schulden aan kredietinstellingen). Voor vorderingen en schulden met variabele renteafspraken loopt Stichting Mooiland risico ten aanzien van toekomstige kasstromen, met betrekking tot vastrentende vorderingen en schulden loopt Stichting Mooiland risico's over de marktwaarde. Met betrekking tot de vorderingen worden geen financiële derivaten met betrekking tot renterisico gecontracteerd. Liquiditeitsrisico Stichting Mooiland maakt gebruik van meerdere banken om over meerdere kredietfaciliteiten te kunnen beschikken. Voor zover noodzakelijk, worden nadere zekerheden verstrekt aan de bank voor beschikbare kredietfaciliteiten. De effecten opgenomen onder de financiële vaste activa en de vlottende activa worden gewaardeerd tegen de reële waarde. Alle overige in de balans opgenomen financiële instrumenten zijn gewaardeerd tegen de (geamortiseerde) kostprijs. Dit is de nominale waarde, tenzij anders vermeld. De reële waarde is het bedrag waarvoor een actief kan worden verhandeld of een passief kan worden afgewikkeld tussen ter zake goed geïnformeerde partijen, die tot een transactie bereid en onafhankelijk van elkaar zijn. Indien niet direct een betrouwbare reële waarde is aan te wijzen, wordt de reële waarde benaderd door deze af te leiden uit de reële waarde van bestanddelen of van een soortgelijk financieel instrument, of met behulp van waarderingsmodellen en waarderingstechnieken. Hierbij wordt gebruikgemaakt van recente gelijksoortige 'at arm's length'-transacties, van de DCF-methode (contante waarde van kasstromen), rekening houdend met specifieke omstandigheden. De waardering van afgeleide financiële instrumenten ('derivaten') is afhankelijk van het feit of het onderliggende van het derivaat beursgenoteerd is of niet. Indien het onderliggende beursgenoteerd is, dan wordt het derivaat tegen reële waarde opgenomen. Indien het onderliggende niet-beursgenoteerd is, wordt het derivaat tegen geamortiseerde kostprijs opgenomen. De wijze van verwerking van waardeveranderingen van het afgeleide financieel instrument is afhankelijk van of er met het afgeleide financiële instrument hedge accounting wordt toegepast of niet

21 Stichting Mooiland past hedge accounting toe op een aantal afgeleide financiële instrumenten. Op het moment van aangaan van een hedgerelatie, wordt dit door de Stichting gedocumenteerd. De Stichting stelt door middel van een test periodiek de effectiviteit van de hedgerelatie vast. Dit kan gebeuren door het vergelijken van de kritische kenmerken van het hedgeinstrument met die van de afgedekte positie, of door het vergelijken van de verandering in reële waarde van het hedge-instrument en de afgedekte positie. Afgeleide financiële instrumenten die worden gewaardeerd tegen kostprijs en waarop kostprijshedge-accounting wordt toegepast. Bij het toepassen van kostprijshedge-accounting is de eerste waardering en de grondslag van verwerking in de balans en de resultaatbepaling van het hedge-instrument afhankelijk van de afgedekte post. Dit betekent het volgende: indien de afgedekte post tegen kostprijs in de balans wordt verwerkt, wordt ook het derivaat tegen kostprijs gewaardeerd. Het ineffectieve deel van de hedgerelatie wordt direct in de winst-en-verliesrekening verwerkt. Stichting Mooiland past kostprijshedge-accounting toe voor de renteswaps die ervoor zorgen dat bepaalde variabel rentende schulden worden omgezet in vast rentende leningen. Het ineffectieve deel van de waardeverandering van de renteswaps wordt verantwoord in de winst-en-verliesrekening onder de financiële baten en lasten. Belastingen Voor de grondslagen voor bepaling van de winstbelasting wordt verwezen naar hoofdstuk 6 "Fiscaliteiten". Hierin wordt afzonderlijk uiteengezet op welke wijze het fiscale resultaat wordt bepaald. Belangrijke inschattingen ten aanzien van waardering en resultaatbepaling De jaarrekening wordt overeenkomstig BW2 Titel 9 opgesteld. Daartoe worden bepaalde veronderstellingen gemaakt en schattingen gedaan die van invloed zijn op de waardering van activa en passiva en op de resultaatbepaling. De volgende waarderingsgrondslagen zijn het meest kritisch voor het weergeven van de financiële positie en vereisen een subjectieve of complexe beoordeling: Materiële Vaste Activa, bedrijfswaarde Timing en verwerking van onrendabele investeringen nieuwbouw en herstructurering Materiële Vaste Activa Onroerende en roerende zaken in exploitatie worden gewaardeerd tegen bedrijfswaarde. Deze wordt afhankelijk gesteld van de voorgenomen bestemming van de complexen. Het betreft hier de bedrijfswaarde van de exploitatie bestemd voor de verhuur. De onroerende zaken kunnen voor langere of kortere termijn voor verhuur worden aangehouden. De uitgangspunten van de bedrijfswaarde zijn deels afhankelijk van de interne beleidsvoornemens van Stichting Mooiland. Deze beleidsvoornemens komen ondermeer tot uitdrukking in het strategisch voorraadbeleid, waarbij eigen keuzes worden gemaakt ten aanzien van verhuur of verkoop, levensduur, kwaliteits- en huurniveaus. Timing en verwerking van onrendabele investering nieuwbouw en herstructurering In de jaarrekening worden naast juridisch afdwingbare verplichtingen tevens feitelijke verplichtingen verwerkt die kunnen worden gekwalificeerd als "intern geformaliseerd en extern gecommuniceerd". Een feitelijke verplichting is gekoppeld aan het besluitvormingsproces rondom projectontwikkeling en herstructurering. Van een feitelijke verplichting is sprake indien de formalisering van de definitieve ontwerpfase heeft plaatsgevonden, waarna begonnen kan worden met de bouw. De aannames gedaan bij de financiële impact van de bovengenoemde feitelijke verplichtingen kunnen afwijken bij daadwerkelijke realisatie van de projecten. Planvorming kan ondermeer wijzigingen in de tijd ondergaan door bewegingen in het prijsniveau van leveranciers, wettelijke procedures en aanpassingen in de voorgenomen bouwproductie

22 Kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. Bij deze methode wordt het nettoresultaat aangepast voor posten van de winst- en verliesrekening die geen invloed hebben op ontvangsten en uitgaven in het verslagjaar, mutaties in de balansposten en posten van de winst- en verliesrekening waarvan de ontvangsten en uitgaven niet worden beschouwd als behorende tot de operationele activiteiten. De liquiditeitspositie in het kasstroomoverzicht bestaat uit de liquide middelen onder aftrek van bankkredieten. In het kasstroomoverzicht wordt onderscheid gemaakt tussen operationele, investeringsen financieringsactiviteiten. De kasstromen uit hoofde van de financiering zijn gesplitst in kasstromen met betrekking tot mutaties in de hoofdsom (opgenomen onder financieringsactiviteiten) en betaalde interest (opgenomen onder operationele activiteiten).de investeringen in materiële vaste activa worden opgenomen onder aftrek van de onder overige schulden voorkomende verplichtingen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten

23 6 FISCALITEITEN 6.1 Algemeen Verwerking integrale belastingplicht Met ingang van 1 januari 2008 geldt voor toegelaten instellingen een integrale belastingplicht. Tussen belastingdienst en Aedes is opnieuw een vaststellingsovereenkomst (VSO 2) tot stand gekomen waarbij de gemaakte afspraken in de eerste vaststellingsovereenkomst (VSO 1) als uitgangspunt hebben gediend. In april 2009 heeft Stichting Mooiland de VSO 2 ondertekend. Balanswaardering Vanaf 1 januari 2008 moet door Stichting Mooiland jaarlijks een fiscale jaarrekening worden opgesteld. Naast de algemene uitgangspunten in de fiscale wet- en regelgeving zijn er in VSO 2 nog specifieke afspraken gemaakt ten aanzien van de waardering op de openingsbalans Voor toekomstige boekjaren zal in principe worden aangesloten bij de geldende fiscale wet- en regelgeving. Fiscale jaarwinstbepaling Voor de fiscale jaarwinstbepaling wordt in beginsel ook de bestaande wet- en regelgeving gevolgd. Echter zijn er in de VSO 2 een aantal specifieke afspraken gemaakt voor de jaarwinstbepaling bij projectontwikkeling en tussenvormen. Mooiland heeft haar fiscale jaarwinst bepaald met inachtneming van deze bepalingen in VSO 2. Belastinglatenties Latente belastingvorderingen en -verplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de boekwaarden die in deze jaarrekening gevolgd worden anderzijds. De berekening van de latente belastingvorderingen en - verplichtingen geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld. Latente belastingvorderingen uit hoofde van verrekenbare verschillen en beschikbare voorwaartse verliescompensatie worden opgenomen voor zover het waarschijnlijk is dat er toekomstige fiscale winst beschikbaar zal zijn waarmee verliezen kunnen worden gecompenseerd en verrekeningsmogelijkheden kunnen worden benut. Latente belastingvorderingen zijn opgenomen onder de financiële vaste activa, latente belastingverplichtingen zijn opgenomen onder de voorzieningen. Belastinglatenties worden gewaardeerd op basis van contante waarde. Tax clearance Bij de fiscale winstbepaling heeft Mooiland gebruik gemaakt van winstreconciliatie, de techniek van herleiding van het fiscaal belastbare bedrag uit de vennootschappelijke resultatenrekening. Vervolgens worden daarop enkele correcties uitgevoerd om te komen tot de fiscale winstberekening

24 7 TOELICHTING OP DE GECONSOLIDEERDE BALANS PER 31 DECEMBER 2010 ACTIVA 1. Immateriële vaste activa Software Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijvingen en overige waardeverminderingen 0 0 Boekwaarde per 1 januari Mutaties Investeringen Afschrijvingen (83) 0 (83) 417 Verkrijgingsprijs Cumulatieve afschrijvingen en overige waardeverminderingen (83) 0 Boekwaarde per 31 december De investering in boekjaar 2009 heeft betrekking op de ontwikkeling en implementatie van een nieuw woonbemiddelingssysteem. Deze zal over een periode van vijf jaar lineair worden afgeschreven

25 2. Materiële vaste activa Onroerende zaken in exploitatie Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden Onroerende en roerende zaken t.d.v. exploitatie Onroerende zaken in ontwikkeling Totaal Boekwaarde per 1 januari 2010 Aanschaffingswaarde/bedrijfswaarde Cumulatieve afschrijvingen en waardeverminderingen (42.850) 0 (5.395) (6.230) (54.475) Mutaties Investeringen Mutatie negatieve MVA 0 0 (1) Waarderingsverschillen (34.490) (34.490) Afschrijvingen 0 0 (1.158) 0 (1.158) Mutatie bedrijfswaarde (22.737) (22.737) Overboekingen (179) (10.230) (4.777) Boekwaarde per 31 december 2010 Aanschaffingswaarde/bedrijfswaarde Cumulatieve afschrijvingen en bedrijfswaardeveranderingen (65.588) 0 (6.554) (6.230) (78.372)

26 Onroerende zaken in exploitatie Activa in exploitatie In 2010 is de waarde van het vastgoed in exploitatie toegenomen met een bedrag van Het deel van deze waardeverandering dat leidt tot een mutatie van het eigen vermogen is gepresenteerd als mutatie bedrijfswaarde. Een uitgebreide verschillenanalyse en toelichting hierop is opgenomen in de Winst & Verliesrekening. In de post onroerende zaken zijn 517 woningen opgenomen die bestemd zijn voor verkoop binnen een periode van 5 jaar. De geschatte (contant gemaakte) marktwaarde van deze woningen in onverhuurde staat bedraagt 69,8 miljoen. De activa zijn verzekerd tegen aanschaf- c.q. voortbrengingskosten. Jaarlijks wordt de waarde aangepast aan het indexcijfer voor nieuwbouwwoningen zoals dit door het CBS wordt berekend. De verzekerde som op basis van herbouwwaarde op balansdatum bedraagt: 2,4 miljard. Het onroerend goed is nagenoeg in zijn geheel gefinancierd met rijksleningen of met kapitaalmarktleningen onder overheidsgarantie. Er zijn geen hypothecaire zekerheden afgegeven. In 2010 heeft een overboeking plaats gevonden vanuit de Financiële Vaste Activa naar de Materiële Vaste Activa in Exploitatie. Totale overboeking bedraagt netto en heeft betrekking op een opgeleverd nieuwbouwproject. Het betreft hier de overboeking vanuit de overige financiële vaste activa zijnde "Voorfinanciering Rondom Wonen". De gepresenteerde investeringen bij activa in exploitatie hebben betrekking op de verwerving van verhuureenheden van derden alsmede de gerealiseerde na-investeringen in bestaand bezit. De overboekingen hebben betrekking op opgeleverde projecten tbv exploitatie ( ), gerealiseerde slopen bestaand bezit ( ) en de reclassificatie van strategische verwervingen t.b.v projectontwikeling ( ) en verkopen bestaand onder voorwaarden en overige mutaties Onroerende zaken verkocht onder voorwaarden In 2010 zijn tien woningen verkocht met een terugkoopplicht (koopgarant). Als gevolg van deze terugkoopverplichting behoudt Stichting Mooiland het economisch risico van deze objecten en op basis hiervan zijn deze verwerkt als financieringsconstructie. Waardering (eerst waardering) geschiedt tegen actuele waarde zijnde de met de koper overeengekomen contractprijs. In totaal is een terugkoopverplichting aanwezig van twaalf woningen. Zie ook de rubriek langlopende schulden "terugkoopverplichting". Activa in Ontwikkeling De gepresenteerde waarderingsverschillen hebben betrekking op de verwachte en gerealiseerde verliezen in boekjaar 2010, als gevolg van maatschappelijke investeringen nieuwbouw. Voor een nadere uitsplitsing hiervan wordt verwezen naar de post " 19. Overige waardeverandering" in de Winst & Verliesrekening. De mutatie voorziening negatieve MVA heeft betrekking op de dotatie van de balanspost "Voorziening Maatschappelijke Investeringen" welke op basis van de huidige richtlijnen gevormd dient te worden voor projecten met een negatieve boekwaarde