(potentiële) belangenverstrengeling

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "(potentiële) belangenverstrengeling"

Transcriptie

1 (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie Geen Geen Geen Geen Geen

2 bewusteloos gevonden Dr. Gert W. van Dijk, neuroloog CWZ Nijmegen

3 U heeft zondagdienst op de huisartsenpost en rijdt met de chauffeur een tweetal visites. U wordt gebeld door de doktersassistente op de post dat u met spoed naar het bungalowpark moet, omdat een man in het restaurant onwel is geworden en nergens meer op reageert. Volgens een fysiotherapeut ter plaatse heeft de patiënt een goede ademhaling en pols, maar zou hij comateus zijn. Tijdens de spoedrit bedenkt u wat er hier aan de hand kan zijn en hoe u bij aankomst te werk zal gaan.

4 oorzaken bewusteloosheid buiten de hersenen haemodynamisch (cardiaal / sepsis / andere shock) respiratoir / koolmonoxide metabool (hypoglycemie) intoxicatie in de hersenen trauma capitis epilepsie CVA (infarct / bloeding / SAB) meningitis / encefalitis psychiatrisch (conversie)

5 oorzaken bewusteloosheid op SEH oorzaak % multi-trauma trauma capitis intra-cerebrale bloeding epilepsie reanimatie sepsis intoxicatie psychiatrisch Huff, Ann Neurol 1997

6 wat te doen bij aankomst reageert de patiënt? (aanspreken, pijnprikkel) vrije ademweg? ademhaling? carotis pulsaties / kleur? Ligt op de zij op de grond, beweegt niet, ogen gesloten, armen en benen slap. Er is geen reactie op aanspreken of een pijnprikkel. Blazende ademhaling, rode kleur, krachtig pulserende carotiden

7 welke info van omstanders? bekend met DM of epilepsie? wat gebeurde er precies? voorgeschiedenis? medicatie gebruik? Patiënt stond op om naar buffet te gaan, zakte na enkele passen door de benen en viel roerloos op de grond. Er was niets aan de hand. Bekend bij cardioloog met hoge RR en een keer pijn op de borst bij fietsen. Gebruikt 6 biertjes per dag.

8 wat nu te doen? laat chauffeur CPA bellen, A1-rit verder lichamelijk onderzoek RR 190/115 pols r.a. 126/min Sat 96% VAG, geen zwelling / pulsaties buik bloedsuiker : 7,6 mmol/l

9 differentiaal diagnose plotseling ontstaan cardiaal? hypovolemie / shock? epilepsie? cva? Ambulance is onderweg, patiënt is ABC-stabiel, tijd voor neurologisch onderzoek

10 welk neurologisch onderzoek comateuze patiënt? diepte van het coma (Glasgow Coma Schaal) hersenstamreflexen symmetrie van motorische reacties (nekstijfheid)

11 Glasgow Comaschaal ernst van gedaald bewustzijn scoren en in de tijd vervolgen score van drie waarnemingen: openen van de ogen (E) motorische reactie arm (M) verbale reaktie (V)

12 Ogen (E) 1 steeds gesloten 2 open bij pijn 3 open bij aanspreken 4 spontaan open Motoriek (M) 1 geen reaktie 2 strekken 3 abnormaal buigen 4 terugtrekken 5 lokaliseren 6 voert opdrachten uit Verbaal 1 geen geluid 2 onverstaanbaar 3 enkele woorden 4 verwarde conversatie 5 georienteerd

13

14 welk onderzoek om de oorzaak van coma te localiseren? diepte van het coma (Glasgow Coma Schaal) hersenstamreflexen symmetrie van motorische reacties

15 hersenstamreflexen pupilreflex (mesencephalon) oculovestibulaire reflex (mesencephalon / pons) corneareflex (pons) hoestreflex (medulla oblongata)

16 welk onderzoek om de oorzaak van coma te localiseren? diepte van het coma (Glasgow Coma Schaal) hersenstamreflexen (symmetrie van) motorische reacties

17 localiseren/parese abn. buigen/strekken strekken/geen reactie

18 neurologisch onderzoek DD ogen niet open op aanspreken, wel op pijn strekt met linker arm bij pijnprikkel supra-orbitaal, bij pijnprikkel aan nagelbed strekken met links en terugtrekken met rechts kreunt pupillen: re>li goede lichtreflex, dwalende oogbewegingen, voorkeurs stand ogen naar rechts neurologisch: afwijking rechter hemisfeer met inklemming?

19 is patiënt comateus? ogen niet open op aanspreken, wel op pijn strekt met linker arm bij pijnprikkel supra-orbitaal, bij pijnprikkel aan nagelbed strekken met links en terugtrekken met rechts kreunt E2-M4-V2 = 8

20 wanneer is iemand comateus? als de patiënt de ogen niet opent E = 1 geen opdrachten uitvoert M 5 geen woorden spreekt V 2 EMV 8

21 Juist als ambu arriveert braakt patiënt. U legt hem op de zij en vertelt ambu vpk dat u aan een neurologische calamiteit denkt. I.v.m. gedaald bewustzijn en braken intubeert ambu vpk patiënt en vervoert naar ziekenhuis.

22 voor een intact bewustzijn nodig: 1. ARAS (ascending reticular activating system) 2. hersenschors 3. witte stof tussen ARAS en cortex

23

24

25 Gedaald bewustzijn: waar bevindt zich de laesie? diffuus metabool» hypoglycaemie» hypoxie» intoxicatie structurele laesie

26 Toestanden die lijken op coma vegetatieve toestand locked in

AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog

AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog AZO scholingsavond: neurotrauma Wat is de rol van de neuroloog? Bart Post Neuroloog Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

bewustzijn Bijscholing over coma en EMV-score, door dr. Van den Brink, Inge M. en Henriëtte I. 19 oktober 2000

bewustzijn Bijscholing over coma en EMV-score, door dr. Van den Brink, Inge M. en Henriëtte I. 19 oktober 2000 bewustzijn Bijscholing over coma en EMV-score, door dr. Van den Brink, Inge M. en Henriëtte I. 19 oktober 2000 1.0 inleiding Ter inleiding de Hippocratische geschriften: Men zou moeten weten dat alleen

Nadere informatie

Is er nog ruimte voor de EMV op de IC? Peter Muller Neural Practitioner Topics in Intensive Care 8 december 2016

Is er nog ruimte voor de EMV op de IC? Peter Muller Neural Practitioner Topics in Intensive Care 8 december 2016 Is er nog ruimte voor de EMV op de IC? Peter Muller Neural Practitioner Topics in Intensive Care 8 december 2016 Inhoud van de presentatie: - test - inleiding - strekken en buigen - voldoet de EMV/GCS

Nadere informatie

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening

Anatomie. Anatomie. Bloedtoevoer. Cerebrum Cerebellum Hersenstam. Schedel Hersenvliezen. Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Anatomie Anatomie Cerebrum Cerebellum Hersenstam Schedel Hersenvliezen Liquor cerebrospinalis Bloedvoorziening Bloedtoevoer 1 Bewustzijnsdaling Verandering van: Bewust waarnemen van de omgeving Reactie

Nadere informatie

Sepsis in de huisartsenpraktijk. Feike Loots Arts-onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc

Sepsis in de huisartsenpraktijk. Feike Loots Arts-onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc Sepsis in de huisartsenpraktijk Feike Loots Arts-onderzoeker IQ healthcare, Radboudumc Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor

Nadere informatie

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts

Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn. Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Als het mis gaat. Stoornissen bewustzijn Frans Rutten Anesthesioloog/spoedarts Casus 1 Vrouw, 74 jaar diep bewusteloos gevonden in de tuin Bekend met diabetes type II Langzame snurkende ademhaling Langzame

Nadere informatie

Verlaagd bewustzijn en coma

Verlaagd bewustzijn en coma Verlaagd bewustzijn en coma 1 1.1 Inleiding Het bewustzijn kan men onderverdelen in vier verschillende toestanden. Deze toestanden zijn een continuüm met subtiele veranderingen in gedrag (figuur 1.1).

Nadere informatie

Klinisch redeneren D. Michel van Megen

Klinisch redeneren D. Michel van Megen Klinisch redeneren D Michel van Megen SEH/IC vpk CWZ Begrippen: Intracraniële infecties» meningitis» encefalitis Ruimte innemende processen» hersenabces» hersentumoren brughoektumor astrocytomen hypofysetumor

Nadere informatie

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase

Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase Opvang van het kind met traumatisch schedelhersenletsel in de acute fase J.M. Fock Kinderneuroloog UMCG Groningen Disclosures GEEN Traumatisch schedelhersenletsel Definitie: letsel door geweld van buiten

Nadere informatie

Titel kopje. Belofte maakt niet altijd schuld

Titel kopje. Belofte maakt niet altijd schuld Titel kopje Belofte maakt niet altijd schuld Inhoud 1. Aanleiding 2. In coma geen lijden 3. Bewustzijn en GCS 4. 2 situaties en 2 redeneringen 5. Bewustzijnsverlaging naar oorzaak 6. Belofte van de arts

Nadere informatie

Quizzen met de Comascore Amsterdam Symposium 28/1 en 2/2 Margreet van der Pol

Quizzen met de Comascore Amsterdam Symposium 28/1 en 2/2 Margreet van der Pol Quizzen met de Comascore Amsterdam Symposium 28/1 en 2/2 Margreet van der Pol Doelen Na de les: kunt u het doel en de functie van de GCS formuleren; kunt u uiteenzetten hoe de GCS uitgevoerd moet worden;

Nadere informatie

CVA / TIA. Dr. Wim Verstappen, huisarts, medisch manager HOV

CVA / TIA. Dr. Wim Verstappen, huisarts, medisch manager HOV CVA / TIA Dr. Wim Verstappen, huisarts, medisch manager HOV Casus I Patiënt, man, 79 jr. Bellen om 15.00u Vanmorgen periode alles uit de hand laten vallen Traag Van de trap gevallen. Bloedende hoofdwond

Nadere informatie

10-12-2013. module 1 Hersenfunctie/ neurologische toestand

10-12-2013. module 1 Hersenfunctie/ neurologische toestand module 1 Hersenfunctie/ neurologische toestand JUDITH VAN GAALEN NEUROLOOG I. O. UMC ST. RADBOUD NIJMEGEN Bewustzijn en coma Neurologisch onderzoek Intracraniële druk Ziektebeelden van het zenuwstelsel

Nadere informatie

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012

INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 INHOUD Dit protocol is gebaseerd op de NVN richtlijn 2011 Prognose van post-anoxisch coma. 1 september 2012 Inleiding: Een post-anoxisch coma wordt veroorzaakt door globale anoxie of ischemie van de hersenen,

Nadere informatie

Prehospitale triage Zinnige zorg door troponinebepaling in de 1 e lijn?

Prehospitale triage Zinnige zorg door troponinebepaling in de 1 e lijn? Prehospitale triage Zinnige zorg door troponinebepaling in de 1 e lijn? Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Roelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland

Roelie de Vlas. meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Roelie de Vlas meldkamercentralist ambulance Meldkamer Noord Nederland Aline Westenberg Aline Westenberg ambulanceverpleegkundige UMCG Ambulancezorg & Timo Roosa ambulancechauffeur UMCG Ambulancezorg &

Nadere informatie

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm

Wisselend reageren, inadequaat Voorkeursstand ogen en hoofd naar rechts Verkramping linkerarm Neurologische valkuilen 9 oktober 2014 Elly Pouwels Neuroloog Informatie bekend bij neuroloog via Man uit 1948, blanco huisarts Aanmelding als trombolyse Sinds 30 min ogen naar rechts, in de war/ afasie

Nadere informatie

Euthanasie bij verlaagd bewustzijn

Euthanasie bij verlaagd bewustzijn Belofte maakt niet altijd schuld Euthanasie bij verlaagd bewustzijn drs. E.H.J. van Wijlick, beleidsadviseur KNMG, prof. dr. G.A. den Hartogh, emeritus hoogleraar ethiek, beiden lid (respectievelijk secretaris

Nadere informatie

Casus 5. Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens

Casus 5. Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens Casus 5 Kavita Ramdien, Rob Vermond, Jurre Stens Inleiding casus 5 U gaat als co-assistent mee met de ambulance die gewaarschuwd is door de buren (die een sleutel hebben) van een 70-jarige man, die zij

Nadere informatie

Wat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog

Wat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog Wat doet NAH met je hersenen? En wat te doen na signalering? Els Peeters kinderneuroloog Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts

Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts Een kind met een insult De stuipen op het lijf! Jolanda Schieving, kinderneuroloog Ties Eikendal, SEH arts (potentiële) belangenverstrengeling Geen Disclosure belangenverstrengeling van de sprekers van

Nadere informatie

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd

Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Casusbespreking Sinustrombose of Trombosehoofd Lotte Sondag, AIOIS neurologie Ewoud van Dijk, neuroloog Inhoud Casusbeschrijving Cerebraal veneuze sinustrombose Anatomie Pathofysiologie Epidemiologie en

Nadere informatie

Wanneer is het epilepsie?

Wanneer is het epilepsie? Wanneer is het epilepsie? Vascular rounds 2018 Syncope: een multidisciplinaire aanpak Mariëlle Vlooswijk Disclosure potential conflicts of interest Geen (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade. AZ Nikolaas

Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade. AZ Nikolaas Start, afbouw en stop van voedingstherapie bij zware neuroschade Dr. C. Jadoul Neuroloog AZ Nikolaas 1 Casus: recidief slikpneumonie Dame 75 jaar Spoed: algemeen achteruit (mentaal en fysiek) Antec: Parkinson

Nadere informatie

Leefregels na opname kind met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel

Leefregels na opname kind met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel Leefregels na opname kind met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel Uw kind is in het ziekenhuis opgenomen geweest met een licht traumatisch hoofd- of hersenletsel en mag weer naar huis. In deze folder

Nadere informatie

Kinderen met acute neurologische problematiek

Kinderen met acute neurologische problematiek Kinderen met acute neurologische problematiek Thomas van Veen, Kinderarts 06-07-2015 Anne, 9 jaar aangereden door een auto Zij is aangereden door een auto voor het ziekenhuis Vader draagt haar de SEH op

Nadere informatie

Een beroerte, wat nu?

Een beroerte, wat nu? Een beroerte, wat nu? U bent opgenomen in het VUmc op de zorgeenheid neurologie, omdat u een beroerte heeft gehad. Wat is een beroerte? Een beroerte wordt in vaktaal een CVA genoemd: een Cerebro Vasculair

Nadere informatie

Als een donderslag bij heldere hemel

Als een donderslag bij heldere hemel Als een donderslag bij heldere hemel Ruud van der Kruijk, neuroloog Slingeland Ziekenhuis Doetinchem Mede namens Sarah Vermeer, neuroloog Rijnstate, Peter Coppens huisarts te Ulft en Rik van Dijk huisarts

Nadere informatie

NHG richtlijnen. Neurochirurgische mogelijkheden na hersenletsel door een val bij ouderen. NHG richtlijnen. Beleid bij criteria 1 en 2

NHG richtlijnen. Neurochirurgische mogelijkheden na hersenletsel door een val bij ouderen. NHG richtlijnen. Beleid bij criteria 1 en 2 NHG richtlijnen Neurochirurgische mogelijkheden na hersenletsel door een val bij ouderen Drs. Ernst Delwel, neurochirurg Afdeling Neurochirurgie Erasmus MC Rotterdam Criteria voor [1] hoofdtrauma met sterk

Nadere informatie

De behandeling van LTSH op de SEH: Resultaten van de CENTER-TBI provider profiling study

De behandeling van LTSH op de SEH: Resultaten van de CENTER-TBI provider profiling study De behandeling van LTSH op de SEH: Resultaten van de CENTER-TBI provider profiling study Dr. Maryse Cnossen Postdoc onderzoeker Erasmus MC Rotterdam m.c.cnossen@erasmusmc.nl www.marysecnossen.nl AZO Scholingsavond

Nadere informatie

Licht traumatisch hoofd-/ hersenletsel bij kinderen

Licht traumatisch hoofd-/ hersenletsel bij kinderen Licht traumatisch hoofd-/ hersenletsel bij kinderen 2 In deze folder leest u over de verschijnselen en de mogelijke gevolgen van een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel bij uw kind (hersenschudding of

Nadere informatie

Cognitieve beperkingen & delier

Cognitieve beperkingen & delier Cognitieve beperkingen & delier Introductie Uit eerder onderzoek blijkt dat 16-40% van oudere patiënten op de SEH cognitieve beperkingen hebben Oorzaken: Dementie Delier Depressie Klinisch ziek zijn hypoperfusie

Nadere informatie

Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH)

Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH) Licht traumatisch hoofd/hersenletsel (LTH) Afdeling Spoedeisende Hulp Locatie Veldhoven U heeft een ongeval gehad waarbij u mogelijk letsel aan het hoofd/hersenen heeft opgelopen. In deze folder kunt u

Nadere informatie

E.H.B.O. bij motorongevallen

E.H.B.O. bij motorongevallen E.H.B.O. bij motorongevallen Doel Inzicht in (voorkomen) ongevallen Basiskennis van EHBO bij motorongevallen Achtergrond informatie Bestuurder < 20 jaar heeft 50% meer kans op een ongeval dan bestuurder

Nadere informatie

Lotte Tibosch, kinderarts

Lotte Tibosch, kinderarts Lotte Tibosch, kinderarts Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling - Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Sponsoring of onderzoeksgeld - Honorarium of andere (financiële)

Nadere informatie

Inhoud. Voorwoord 5. Auteurslijst 10. 1 Verlaagd bewustzijn en coma 12 Sven Matthijs, Charles Vecht

Inhoud. Voorwoord 5. Auteurslijst 10. 1 Verlaagd bewustzijn en coma 12 Sven Matthijs, Charles Vecht Inhoud Voorwoord 5 Auteurslijst 10 1 Verlaagd bewustzijn en coma 12 Sven Matthijs, Charles Vecht 2 Cerebrale ischemie 22 Machiel Pleizier, Korné Jellema, Jelis Boiten 3 Trombolyse bij cerebrale ischemie

Nadere informatie

De meerwaarde van een early warning system op een standaard verpleegafdeling

De meerwaarde van een early warning system op een standaard verpleegafdeling De meerwaarde van een early warning system op een standaard verpleegafdeling Auteurs : Dr. Gillis Marc Mevr. Reynders Nicole Dhr. Knaepen Stefan 1 Doelstelling EWS systeem Het EWS systeem is een wetenschappelijk

Nadere informatie

Een verhit postoperatief beloop

Een verhit postoperatief beloop Een verhit postoperatief beloop Centraal anticholinerg syndroom? R Verhage C Hofhuizen Casus Dhr V, 31-1-1952 Voorgeschiedenis: - dilatatie aorta ascendens. - AF, thrombus linker hartoor (verdwenen na

Nadere informatie

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp

vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp vertigo beoordeling op de SEH Bart van der Worp disclaimer geen duizeligheidsexpert geen belangenverstrengeling oorzaken duizeligheid vestibulair centraal cardiovasculair intoxicatie metabool BPPD neuritis

Nadere informatie

Antwoorden 2014 EHBO-K. Ascendens Opleidingen Theorievragen EHBO-K 2014 versie 006 Pagina 1 van 5. Theorievragen versie 006

Antwoorden 2014 EHBO-K. Ascendens Opleidingen Theorievragen EHBO-K 2014 versie 006 Pagina 1 van 5. Theorievragen versie 006 Antwoorden 2014 EHBO-K Theorievragen versie 006 Pagina 1 van 5 Vraag 1: Noem de vijf belangrijke punten bij het leveren van eerste hulp in juiste volgorde Vraag 2: Vraag 3: Vraag 4 : a) Let op gevaar (zn

Nadere informatie

Een goede overdracht redt levens

Een goede overdracht redt levens Een goede overdracht redt levens Caroline Spencer, arts, docent DOKh. Chris Mes, ambulanceverpleegkundige. DOK h 1 Programma Welkom / introductie. Doelen. Communicatie tips en tricks de do s en dont s.

Nadere informatie

HersenletselCongres 2017

HersenletselCongres 2017 HersenletselCongres 2017 6-11-2017 A2a Kinderen met traumatisch hersenletsel; een stille epidemie? Maayke Hunfeld Neuroloog, kinderneuroloog Erasmus Medisch Centrum en Sophia kinderziekenhuis (potentiële)

Nadere informatie

Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017

Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017 Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017 familie Kingma Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling:

Nadere informatie

Neurologie. Hersenvliezen. Beschermende structuren. Functies: 1. de schedel, hersenvliezen. 2. de bloed-hersen barrière. 3. autoregulatie. Nadelen?

Neurologie. Hersenvliezen. Beschermende structuren. Functies: 1. de schedel, hersenvliezen. 2. de bloed-hersen barrière. 3. autoregulatie. Nadelen? Neurologie Hoeveel hersencellen heeft een mens? Hoeveel raak je er per dag kwijt? Wat is het gewicht van onze hersenen? Hoeveel % van de totale energie verbruiken onze hersenen? Hoeveel liter bloed per

Nadere informatie

Hoofdstuk 2: De eerste minuten. Ronald Ackermans - Pascale Buytaert Verpleegkundige spoedgevallen/ M.U.G Lesgever P.I.BA.

Hoofdstuk 2: De eerste minuten. Ronald Ackermans - Pascale Buytaert Verpleegkundige spoedgevallen/ M.U.G Lesgever P.I.BA. Hoofdstuk 2: De eerste minuten Ronald Ackermans - Pascale Buytaert Verpleegkundige spoedgevallen/ M.U.G Lesgever P.I.BA. Inhoud voordracht. Aankomst ter plaatse Beoordeling slachtoffer Onderzoek van het

Nadere informatie

Vooraanmelding. Toediening tranexaminezuur bij verbloeding Kirsten Balvers, Arts-onderzoeker Trauma-unit/ Intensive Care.

Vooraanmelding. Toediening tranexaminezuur bij verbloeding Kirsten Balvers, Arts-onderzoeker Trauma-unit/ Intensive Care. Toediening tranexaminezuur bij verbloeding 17-09-2014 Kirsten Balvers, Arts-onderzoeker Trauma-unit/ Intensive Care Vooraanmelding Schietincident, 34 jaar Scoop & run 1 Traumakamer, 34 jaar A: Vrij, aanspreekbaar

Nadere informatie

AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com

AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com AG eerste hulp opleidingen Best 0499-397404 agopleiding@gmail.com Algemeen De mens kan ongeveer normaal 1 minuut zonder zuurstof. Hersenen zijn het meest gevoelig voor een tekort aan zuurstof. Typerend

Nadere informatie

Ketenzorg orgaandonatie De rol van de SEH en IC. Marloes Witjes Promovendus Afdeling Intensive Care

Ketenzorg orgaandonatie De rol van de SEH en IC. Marloes Witjes Promovendus Afdeling Intensive Care Ketenzorg orgaandonatie De rol van de SEH en IC Marloes Witjes Promovendus Afdeling Intensive Care Disclosure belangenverstrengeling voor de sprekers van de AZO scholingsavond (Potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Robbert Groenewegen SEH-arts

Robbert Groenewegen SEH-arts Robbert Groenewegen SEH-arts Man 26 jaar, bekende GHB gebruiker Op straat aangetroffen roepend op straat, verward en agressief Onder politiebewaking geboeid door RAV naar SEH gebracht. Heeft midazolam

Nadere informatie

Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen. Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC

Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen. Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC Een verkeerde diagnose met vreselijke gevolgen Marc Engelen (Kinder)neuroloog AMC Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen Opbouw van de presentatie 1. Feitelijke beschrijving

Nadere informatie

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn

Traumatisch hersenletsel. 17 mei 2016 Ella Fonteyn Traumatisch hersenletsel 17 mei 2016 Ella Fonteyn Inhoud Definities traumatisch hersenletsel Protocol SEH Gevolgen en behandeling Niet in deze presentatie: letsel wervelkolom, myelum of zenuwen Definities

Nadere informatie

Stoornissen in het bewustzijn. AG eerste hulp opleidingen Best

Stoornissen in het bewustzijn. AG eerste hulp opleidingen Best Stoornissen in het bewustzijn AG eerste hulp opleidingen Best Beoordeel het bewustzijn Kniel naast het slachtoffer aan de gezichtszijde. Spreek het slachtoffer aan en schud voorzichtig aan de beide schouders.

Nadere informatie

LIFE SUPPORT CURSUS 2010 WTC HOUTEN 80

LIFE SUPPORT CURSUS 2010 WTC HOUTEN 80 LIFE SUPPORT CURSUS 2010 WTC HOUTEN 80 Eerste deel van de cursus: HANDLEIDING OM LETSELS T.G.V. VALPARTIJEN TE HERKENNEN EN EVT. TE HANDELEN Tweede deel van de cursus: KUNNEN HANDELEN BIJ ONWELWORDING/

Nadere informatie

Basisreanimatie volwassenen. CPR-werkgroep Heilig Hart Ziekenhuis Mol

Basisreanimatie volwassenen. CPR-werkgroep Heilig Hart Ziekenhuis Mol Basisreanimatie volwassenen CPR-werkgroep Heilig Hart Ziekenhuis Mol Overlevingsketen is de basis voor Advanced Life Support en een goede en snel begonnen is doorslaggevend voor het succes van de ALS en

Nadere informatie

Licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH)

Licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH) Licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH) U heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel (LTH). Bij een LTH worden de hersenen voor korte tijd letterlijk door elkaar geschud en treedt een kortdurend

Nadere informatie

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen

Klinisch redeneren in acute situaties. Ijbelien Jungen Klinisch redeneren in acute situaties Ijbelien Jungen Alarm criteria Acute verandering in: Fysiologie Airway -bedreigde luchtwegen (b.v. Bij stridor, zwelling van de hals, sputumretentie) Breathing - (verandering

Nadere informatie

Een beetje getikt. Fellowdag acute geneeskunde 15 november 2012 Noortje Briët-Schipper, fellow acute geneeskunde

Een beetje getikt. Fellowdag acute geneeskunde 15 november 2012 Noortje Briët-Schipper, fellow acute geneeskunde Een beetje getikt Fellowdag acute geneeskunde 15 november 2012 Noortje Briët-Schipper, fellow acute geneeskunde Casus Setting: SEH, zaterdagavond, 23u Ambulance brengt een man binnen van 52 jaar die door

Nadere informatie

TTP. Anke te Stroet Hemovigilantiemedewerker

TTP. Anke te Stroet Hemovigilantiemedewerker TTP Anke te Stroet Hemovigilantiemedewerker Disclosure belangen spreker bijeenkomst Onderwijsbijeenkomst Kennisplatform Transfusiegeneeskunde ZO Geen (potentiële) belangenverstrengeling Naam: Anke te Stroet

Nadere informatie

NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999)

NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999) NEECHAM Confusion Scale (Neelon et al., 1996, vertaling Milisen 1999) Toelichting NEECHAM Confusion Scale: Vul deze schaal in op basis van observaties tijdens de zorg aan de patiënt en de routine verpleegkundige

Nadere informatie

Volwassenen met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel

Volwassenen met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel Volwassenen met licht traumatisch hoofd-/hersenletsel U heeft een licht traumatisch hoofd-/hersenletsel opgelopen door een ongeval of een klap tegen uw hoofd. Deze folder informeert u over de mogelijke

Nadere informatie

Disclosure dia van sprekers. Triage van SUDDENS

Disclosure dia van sprekers. Triage van SUDDENS Beroerte Alarm, niet alleen bij uitval spraak, gezicht of Beroerte Alarm, Triage van SUDDENS DOK h Janneke Koehoorn, huisarts Disclosure dia van sprekers Poten7ele belangenverstrengelingen Relevante rela7e

Nadere informatie

Opzet. Protocollen. en de praktijk. Casus 1. Bij aankomst Kenmerk De mens hebben nooit zelfde boek als ik gelezen Cpr vietnam

Opzet. Protocollen. en de praktijk. Casus 1. Bij aankomst Kenmerk De mens hebben nooit zelfde boek als ik gelezen Cpr vietnam Opzet Protocollen. en de praktijk Inleiding 3 casussen discussie Drs. Ronald de Vos Driekes van der Weert protocollen De mens Kenmerk Protocollen Eenduidig Structuur Vervangen mondeling commando Kenmerk

Nadere informatie

Beroerte in de praktijk. Patricia Halkes 19.03.2013

Beroerte in de praktijk. Patricia Halkes 19.03.2013 Beroerte in de praktijk Patricia Halkes 19.03.2013 Meneer A. 72 jaar Vg: hypertensie, spataderen Med: hydrochloorthiazide Intox: 2 jaar gestopt met roken, 40 PY Meneer A. Laat tijdens het eten plots zijn

Nadere informatie

TIA en CVA, clinic 2014. Eenvoudige diagnose, onderzoek, snel, goedkoop, doelmatig

TIA en CVA, clinic 2014. Eenvoudige diagnose, onderzoek, snel, goedkoop, doelmatig TIA en CVA, clinic 2014 Eenvoudige diagnose, onderzoek, snel, goedkoop, doelmatig Casus mevr vd L. 45 jaar Wat zou u doen of waar denkt u aan? 27-4-13 HAP, nacht Plots doof gevoel li arm, hand en tong

Nadere informatie

Zomaar op straat... P.M. Bloemendaal, T. van Leeuwen

Zomaar op straat... P.M. Bloemendaal, T. van Leeuwen Zomaar op straat... P.M. Bloemendaal, T. van Leeuwen In deze casus wordt de student geconfronteerd met een patiënt die door een elektrische schok een adem- en hartstilstand heeft opgelopen. Door adequaat

Nadere informatie

2014 EHBO-K. Theorievragen versie 006. Ascendens Opleidingen Theorievragen EHBO-K 2014 versie 006 Pagina 1 van 7

2014 EHBO-K. Theorievragen versie 006. Ascendens Opleidingen Theorievragen EHBO-K 2014 versie 006 Pagina 1 van 7 2014 EHBO-K Theorievragen versie 006 Pagina 1 van 7 Vraag 1: Noem de vijf belangrijke punten bij het leveren van eerste hulp in juiste volgorde 1) 2) 3) 4) 5). Vraag 2: Wat is het kenmerk van een gesloten

Nadere informatie

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand

Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Melding van de ambulance: patient op straat gevonden met hartstilstand Prof.Dr. R.J.G. Peters Afdeling cardiologie Academisch Medisch Centrum Amsterdam Probleem patient komt onaangekondigd groot risico

Nadere informatie

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom.

Delier voor de patiënt. Workshop Delier in de palliatieve fase. n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt. angstdroom. Workshop Delier in de palliatieve fase 11 oktober 2012 Hedi ter Braak Monique van den Broek 1 Delier voor de patiënt n droom woar ge geen sodemieter van op aan kunt angstdroom nachtmerrie 1 Inhoud workshop

Nadere informatie

Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) op de Intensive Care

Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) op de Intensive Care Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) op de Intensive Care Inhoudsopgave Klik op het onderwerp om verder te lezen. Niet Aangeboren Hersenletsel 1 Werking van de hersenen 2 Fases op de Intensive Care 4 Coördinatie

Nadere informatie

ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer

ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer ABCDE methodiek Biedt een vaste volgorde van het benaderen van het slachtoffer Indien een stoornis in de vitale functie wordt waargenomen direct handelen (Treat as you go) A AIRWAY AND C-SPINE (= vrije

Nadere informatie

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige, ongespecificeerd

Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende categorieën Lichaamsregio Overige, ongespecificeerd Uitgebreide toelichting van het meetinstrument Glasgow Coma Scale (GCS) 23 maart 2012 Review: Invoer: Sandra Joeris E. van Engelen 1 Algemene gegevens Het meetinstrument heeft betrekking op de volgende

Nadere informatie

Casus. Traumachirurgie en psychiatrie. Casus. Acute fase. Traumaopvang. Traumaopvang. Voorgeschiedenis

Casus. Traumachirurgie en psychiatrie. Casus. Acute fase. Traumaopvang. Traumaopvang. Voorgeschiedenis Casus Dhr. G. (56jr) Val van 6 meter hoogte Mogelijk TS Samen werken of samenwerken? 25-11-2013 Olivier Wijers, Zaalarts Chirurgie Elise Nelis, AIOS Consultatieve Dienst Casus Acute fase Opvang op SEH

Nadere informatie

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma...

Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... Case-report: Een vrouw met een onbegrepen coma... H.J.Jansen, E.S. Louwerse, C.P.C. de Jager Intensive Care, Jeroen Bosch Ziekenhuis, lokatie: Groot Ziekengasthuis Nieuwstraat 34, 5211 NL, s-hertogenbosch

Nadere informatie

Opvang van patienten met licht traumatisch hoofd hersenletsel. Korné Jellema,neuroloog 8 februari 2016 Stichting MCHaaglanden en Bronvov Nebo

Opvang van patienten met licht traumatisch hoofd hersenletsel. Korné Jellema,neuroloog 8 februari 2016 Stichting MCHaaglanden en Bronvov Nebo Opvang van patienten met licht traumatisch hoofd hersenletsel Korné Jellema,neuroloog 8 februari 2016 Stichting MCHaaglanden en Bronvov Nebo Opdracht aan uw presentator Vertel iets over de acute opvang

Nadere informatie

Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Welke stelling is juist? Hfdst Algemeen.

Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Juiste antwoord: Welke stelling is juist? Hfdst Algemeen. A. Alfa-stralen dringen diep door in het lichaam B. Bij een status epilepticus vraag je bijstand MUG C. In sommige situaties mag een MUG-voertuig een patiënt vervoeren A. De aorta vertrekt vanuit de Re

Nadere informatie

Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Is dit een normaal beloop? Is dit een normaal beloop? Wat doet u nu? Wat doet u nu?

Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Fleur. Is dit een normaal beloop? Is dit een normaal beloop? Wat doet u nu? Wat doet u nu? Inhoud Post reanimatie onderzoek Wat was de oorzaak van het arrest? Hans Breur, kindercardioloog Potentiële belangenverstrengeling: geen Introductie Waar praten we eigenlijk over? Oorzaken arrest welke

Nadere informatie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie

De geriatrische patiënt op de SEH. SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie De geriatrische patiënt op de SEH SEH onderwijsdag Sigrid Wittenberg, aios klinische geriatrie Relevante onderwerpen Delier Symptoomverarming Medicatie op de SEH Duur aanwezigheid patiënt op de SEH Delier

Nadere informatie

Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing. Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance

Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing. Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Bewaking vitale functies - Hersenfunctie/ neurologische toestand. Bewustzijn en coma. Neurologisch onderzoek. Intracraniële druk.

Bewaking vitale functies - Hersenfunctie/ neurologische toestand. Bewustzijn en coma. Neurologisch onderzoek. Intracraniële druk. Bewaking vitale functies - Hersenfunctie/ neurologische toestand Bewustzijn en coma Neurologisch onderzoek Bram Jacobs Neuroloog i.o. UMC St. Radboud Nijmegen Intracraniële druk SAB en CVA 15 december

Nadere informatie

CWK-Letsel. Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops

CWK-Letsel. Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops CWK-Letsel Huisartsensymposium 6 juni 2018 Dr. S.P. Knops Disclosures spreker (potentiële) belangenverstrengeling - Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven - Sponsoring of onderzoeksgeld

Nadere informatie

PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom

PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom PRES Posterieur Reversibel Encephalopathie Syndroom MDO bespreking d.d. 15-7-2019 Mayra Bergkamp AIOS neurologie V, 40jr Casus A Vgs/ alcoholabusus Med/ geen Overdracht SEH/ Op straat tonisch-klonisch

Nadere informatie

Bijlage 1: GGz-triagewijzer

Bijlage 1: GGz-triagewijzer Bijlage 1: GGz-triagewijzer Voor deze generieke module is een GGz-triagewijzer ontwikkeld, op basis waarvan de voorwacht van de acuut psychiatrische hulpverlening in kan schatten welke hulpverlening een

Nadere informatie

CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP?

CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP? CONVULSIES BIJ KINDEREN: EEN GEWONE KOORTSSTUIP? O. F. Brouwer Afdeling Neurologie Universitair Medisch Centrum Groningen EPILEPSIE Waarom ontstaat een epileptische aanval? Afwijkende prikkelbaarheid van

Nadere informatie

Algehele richtlijnen statusvoering en correspondentie

Algehele richtlijnen statusvoering en correspondentie Algehele richtlijnen statusvoering en correspondentie Uitgangspunt is dat de status volledig ingevuld wordt en dat er aandacht wordt besteed aan een goede verslaglegging. De status is een document waar

Nadere informatie

INTERLINE NEUROLOGIE 2012

INTERLINE NEUROLOGIE 2012 INTERLINE NEUROLOGIE 2012 mei 2012 Inleiding Dit is het 41 e Zwolse Interlineprogramma, en het tweede Interline programma Neurologie. Het eerste uit 1998 ging alleen over Hoofdpijn en was het allereerste

Nadere informatie

Ballistiek en schotwonden

Ballistiek en schotwonden Wij kunnen te maken krijgen met schotwonden. De aard van het wapen en de kogel kunnen een invloed hebben op de aard van de wonde. Wat moet een arts weten over wapens en ballistiek? 1. Ballistiek 2. Schotwonden

Nadere informatie

Postanoxische myoclonieën

Postanoxische myoclonieën Postanoxische myoclonieën Michaël Kuiper MOVEMENT DISORDER EMERGENCIES 5 februari 2015 Driebergen Medisch Centrum Leeuwarden Disclosure belangen spreker (poteniële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst

Nadere informatie

Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose

Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose Catherine van Zelst Afdeling Psychiatrie en Psychologie, Universiteit Maastricht Masterclass Netwerk Vroege Psychose 6 februari 2015 Disclosure

Nadere informatie

Interline augustus REUMATOLOGIE casusschetsen

Interline augustus REUMATOLOGIE casusschetsen Interline augustus 2009 REUMATOLOGIE casusschetsen INTERLINE Reumatologie PMR + AT augustus 2009 CASUSSCHETSEN Casusschets 1 Mevrouw van Makkum, 62 jaar. Voorgeschiedenis: gezond, alleen wat hoge bloeddruk.

Nadere informatie

Niet Aangeboren Hersenletsel

Niet Aangeboren Hersenletsel Niet Aangeboren Hersenletsel diagnostiek en behandeling door de revalidatiearts Wie ben ik? Opleiding (neuro)psychologie in Utrecht (afgerond 2001) Opleiding geneeskunde in Utrecht Opleiding tot revalidatiearts

Nadere informatie

Klinisch redeneren volgens het stappenplan

Klinisch redeneren volgens het stappenplan volgens het stappenplan Een voorbeeld ; hoe ziet de actuele gezondheidssituatie er uit? ; welke thema s zijn relevant? 5. Klinisch verloop 6. Nabeschouwing. 1 Dhr. Spaans Dhr. Spaans is 73 jaar. Dhr. Spaans

Nadere informatie

Is het wel een wegraking?

Is het wel een wegraking? Is het wel een wegraking? Criteria Voorbeelden Kennelijk bewusteloos? - Valneiging + abnormale motoriek - Niet responsief - Amnesie Ja Nee Val+ intact bewustzijn Veranderd bewustzijn zonder val TIA, beroerte

Nadere informatie

Aangepast Programma scholingsavond

Aangepast Programma scholingsavond Aangepast Programma scholingsavond 19.00 19.05 Opening en inleiding door de avondvoorzitter Dr. Nico Hoogerwerf, anesthesioloog Radboudumc, medisch leider MMT 19.05 19.15 Casus ter introductie Drs. Joost

Nadere informatie

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden

Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Staatsblad van het Koninkrijk der Nederlanden Jaargang 1997 306 Besluit van 30 juni 1997, houdende vaststelling van het Hersendoodprotocol Wij Beatrix, bij de gratie Gods, Koningin der Nederlanden, Prinses

Nadere informatie

Hersendood en orgaandonatie Fellowonderwijs Astrid Hoedemaekers

Hersendood en orgaandonatie Fellowonderwijs Astrid Hoedemaekers Hersendood en orgaandonatie Fellowonderwijs 12-5-2016 Astrid Hoedemaekers Vraag en aanbod 40% ICH 25% TBI Bron: NTS DBD en DCD DBD 3.4 organs/donor - DCD 2.6 organs/donor Domınguez-Gil et al, Transpl Int

Nadere informatie

Voorgeschiedenis:!! '57 hepatitis! '82 pericarditis na keelontsteking! IgA nefropathie met HT resulterend in nierfunctiestoornissen!

Voorgeschiedenis:!! '57 hepatitis! '82 pericarditis na keelontsteking! IgA nefropathie met HT resulterend in nierfunctiestoornissen! Man, 67 jaar! Voorgeschiedenis:!! '57 hepatitis! '82 pericarditis na keelontsteking! IgA nefropathie met HT resulterend in nierfunctiestoornissen! '07 preterminale nierinsufficiëntie! '08 CAPD! '11 hyperparathyreoidie!

Nadere informatie

Gluren bij de buren; alles verandert na NAH Actuele ontwikkelingen in de CVA-zorg (acute fase); the times are a-changin

Gluren bij de buren; alles verandert na NAH Actuele ontwikkelingen in de CVA-zorg (acute fase); the times are a-changin Gluren bij de buren; alles verandert na NAH Actuele ontwikkelingen in de CVA-zorg (acute fase); the times are a-changin Peter van den Berg, neuroloog Beroerte (CVA): verzamelnaam 80%: Herseninfarct 20%:

Nadere informatie

Procedure Calamiteiten tijdens Kerkdiensten Nederlandse Hervormde Kerk Stolwijk

Procedure Calamiteiten tijdens Kerkdiensten Nederlandse Hervormde Kerk Stolwijk Procedure Calamiteiten tijdens Kerkdiensten Nederlandse Hervormde Kerk Stolwijk Doel: Het zo effectief en gestructureerd mogelijk handelen bij calamiteiten tijdens kerkdiensten. Mensen: Leden van het EHBO

Nadere informatie

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten

NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten NAH bij kinderen en jongeren: plasticiteit en herstel Caroline van Heugten Universiteit Maastricht c.vanheugten@np.unimaas.nl Inhoud presentatie Plasticiteit van het brein Hersenletsel Schade en herstel

Nadere informatie