Zingeving na een dwarslaesie of hersenletsel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Zingeving na een dwarslaesie of hersenletsel"

Transcriptie

1 Zingeving na een dwarslaesie of hersenletsel Symposium de revalidatieverpleegkundige als behandelaar 25 november 2015 Elsbeth Littooij, geestelijk begeleider/onderzoeker

2 Zingeving De ZIN van het LEVEN is

3 Heb je er zin in? (Waarom zit je hier?) Andere mensen Altijd wel zin in dingen Ik maak zin Dat doe je nou eenmaal / dat hoort zo dagelijkse zingeving

4 Levensbeschouwelijke zingeving Zingevingskader / global meaning Waarom ben je verpleegkundige geworden?

5 Zingevingskader / global meaning Relaties Kernwaarden Identiteit Wereldbeeld Innerlijke houding Vaak pas meer bewust bij belangrijke gebeurtenis, zoals Studie- of beroepskeuze Overlijden Grote verandering, bijvoorbeeld dwarslaesie of hersenletsel krijgen

6 Onderzoeksgroep drs. E.C. Littooij (geestelijk begeleider, Reade revalidatie en reumatologie) prof. dr. J. Dekker (psycholoog, Revalidatiegeneeskunde en Psychiatrie VUmc) prof. dr. C.W.J. Leget (theoloog/ethicus, Universiteit voor Humanistiek) prof. dr. G.A.M. Widdershoven (filosoof/ethicus, Metamedica VUmc) dr. J.M. Stolwijk-Swüste (revalidatiearts, vh dwarslaesieteam Reade, nu Meander Medisch Centrum Amersfoort) drs J. Vloothuis (revalidatiearts, NAH, Reade revalidatie en reumatologie) drs S. Doodeman (junior onderzoeker, Reade revalidatie en reumatologie) drs M. Tichelaar (namens Dwarslaesie Organisatie Nederland) dhr L. Brederveld (namens Vereniging Cerebraal)

7 Vraagstelling 1. Wat is de inhoud van het zingevingskader van mensen met een dwarslaesie of hersenletsel en verandert het zingevingskader na de dwarslaesie of het hersenletsel? 2. Wat is de invloed van het zingevingskader op het proces en de uitkomst van de revalidatie?

8 Methode Kwalitatief onderzoek: grounded theory benadering semi-gestructureerde interviews Doelgroep, criteria: Dwarslaesie of hersenletsel ontstaan 6 maanden tot 2 jaar geleden Blijvende beperkingen 18 jaar of ouder Nederlands sprekend Exclusiecriteria: ernstige cognitieve beperkingen, afasie

9 Interviews wat is er gebeurd? wat is er veranderd? wat is er niet veranderd? hoe houd je het vol? waarvoor doe je het? waar erger je je aan? hoe kijk je aan tegen het leven? hoe kijk je aan tegen lijden / tegen wat er gebeurd is? heeft het een betekenis volgens jou? hoe kijk je aan tegen de dood? wat hoop je dat mensen over jou zullen zeggen? hoe heeft dit alles meegespeeld in jouw revalidatie?

10 Interviews wat is er gebeurd? wat is er veranderd? wat is er niet veranderd? hoe houd je het vol? waarvoor doe je het? waar erger je je aan? hoe kijk je aan tegen het leven? hoe kijk je aan tegen lijden / tegen wat er gebeurd is? heeft het een betekenis volgens jou? hoe kijk je aan tegen de dood? wat hoop je dat mensen over jou zullen zeggen? hoe heeft dit alles meegespeeld in jouw revalidatie?

11 Zingevingskader / global meaning Relaties Kernwaarden Identiteit Wereldbeeld Innerlijke houding

12 Kernwaarden Ik heb het altijd belangrijk gevonden om een bijdrage te leveren. Als ik anderen kan helpen door mee te doen met dit onderzoek, waarom niet. (man, 50)

13 Relaties

14 Wereldbeeld Het leven is een verplichting, een opdracht om er het beste van te maken. ( ) En lijden, ik ben bang dat het onvermijdelijk was. De manier waarop ik leefde dat dit mijn verdiende loon was. (man, 50) Nou ja, soms denk ik dat we bestuurd worden door een hele grote computer. Dat ik ergens aan denk en dan gebeurt het, en dan denk ik: hé dat is ook toevallig, blijkbaar is dat in de computer terecht gekomen. ( ) Ik bedoel, sommige mensen noemen het misschien god maar ik denk in meer eigentijdse beelden. (vrouw, 77)

15 Identiteit Ja, ik wil de oorzaak weten [van mijn dwarslaesie]. Dat is wie ik ben. Ik ben iemand die als ze wat wil weten, alles wil weten. Wat op de bodem is, onder de bodem liefst. Iemand anders denkt misschien wat kan mij het schelen, het staat er nou eenmaal, maar ik ga verder dan wat er geschreven staat. (vrouw, 68)

16 Innerlijke houding [Mensen vragen:] knaagt het niet aan je? Ik zeg: nee. Nee. Ik laat het niet aan me knagen. ( ) Ik zie revalidatie nu als mijn werk. Drie dagen in de week ga ik trainen. Jij gaat naar je werk, ik ga werken aan mijn gezondheid. (man, 42)

17 Invloed van zingevingskader op revalidatie Elementen van proces en uitkomst van revalidatie Proces Motivatie Reguleren van emoties Omgaan met stress Besluiten nemen Uitkomst 5. Fysiek functioneren 6. Emotioneel functioneren 7. Sociaal functioneren 8. Subjectieve ervaring van betekenis

18 Invloed van zingevingskader op revalidatieproces Relaties / kernwaarden -> Motivatie Het leven heeft een betekenis, ja. In relatie tot andere mensen, mijn vrouw bijvoorbeeld. ( ) Ik geloof dat ik nog steeds waarde heb voor andere mensen. Als dat niet zo zou zijn, kun je er net zo goed meteen mee ophouden. ( ) Dat heeft me motivatie gegeven tijdens mijn revalidatie. Ik wil weer in staat zijn om echt iets bij te dragen. (man, 59) Wereldbeeld -> Motivatie Wat zal ik zeggen: het is het lot. Iedereen krijgt zijn lot. Daar kan je niks tegen doen. (...) ik kan niet oefenen kan ik gewoon niet. (man, 67) Wereldbeeld / innerlijke houding -> Reguleren van emoties Als we verdrietig zijn, mijn vrouw en ik, als we het zwaar hebben, huilen we samen, maar dan zeg ik: stop, ik moet doorgaan. En dan ga ik weer door. Je moet gewoon doorgaan (...) Alles gaat door. Terug naar de bron. En dan begint het weer opnieuw. (...) Je zou wel stom zijn om niet door te gaan. Natuurlijk ga je door, dat doe je gewoon. (man, 74)

19 Influence of global meaning on rehabilitation processes Relaties / kernwaarden -> Motivatie Het leven heeft een betekenis, ja. In relatie tot andere mensen, mijn vrouw bijvoorbeeld. ( ) Ik geloof dat ik nog steeds waarde heb voor andere mensen. Als dat niet zo zou zijn, kun je er net zo goed meteen mee ophouden. ( ) Dat heeft me motivatie gegeven tijdens mijn revalidatie. Ik wil weer in staat zijn om echt iets bij te dragen. (man, 59) Wereldbeeld -> Motivatie Wat zal ik zeggen: het is het lot. Iedereen krijgt zijn lot. Daar kan je niks tegen doen. (...) ik kan niet oefenen kan ik gewoon niet. (man, 67) Wereldbeeld / innerlijke houding -> Reguleren van emoties Als we verdrietig zijn, mijn vrouw en ik, als we het zwaar hebben, huilen we samen, maar dan zeg ik: stop, ik moet doorgaan. En dan ga ik weer door. Je moet gewoon doorgaan (...) Alles gaat door. Terug naar de bron. En dan begint het weer opnieuw. (...) Je zou wel stom zijn om niet door te gaan. Natuurlijk ga je door, dat doe je gewoon. (man, 74)

20 Influence of global meaning on rehabilitation processes Relaties / kernwaarden -> Motivatie Het leven heeft een betekenis, ja. In relatie tot andere mensen, mijn vrouw bijvoorbeeld. ( ) Ik geloof dat ik nog steeds waarde heb voor andere mensen. Als dat niet zo zou zijn, kun je er net zo goed meteen mee ophouden. ( ) Dat heeft me motivatie gegeven tijdens mijn revalidatie. Ik wil weer in staat zijn om echt iets bij te dragen. (man, 59) Wereldbeeld -> Motivatie Wat zal ik zeggen: het is het lot. Iedereen krijgt zijn lot. Daar kan je niks tegen doen. (...) ik kan niet oefenen kan ik gewoon niet. (man, 67) Wereldbeeld / innerlijke houding -> Reguleren van emoties Als we verdrietig zijn, mijn vrouw en ik, als we het zwaar hebben, huilen we samen, maar dan zeg ik: stop, ik moet doorgaan. En dan ga ik weer door. Je moet gewoon doorgaan (...) Alles gaat door. Terug naar de bron. En dan begint het weer opnieuw. (...) Je zou wel stom zijn om niet door te gaan. Natuurlijk ga je door, dat doe je gewoon. (man, 74)

21 De revalidatieverpleegkundige als behandelaar? Op het gebied van zingeving: ja! Of eigenlijk: nee! We zijn allemaal mensen, we zoeken allemaal zin Wees je bewust van je eigen zingevingskader Sluit aan bij het zingevingskader van je revalidant Als een aspect van het zingevingskader contraproductief werkt, zoek dan aansluiting bij een ander aspect

22 Dank voor je aandacht! Vragen / opmerkingen? Veel succes en vooral ook PLEZIER in je werk!

Zingeving na een dwarslaesie

Zingeving na een dwarslaesie Zingeving na een dwarslaesie Minisymposium Herstel van mobiliteit in de dwarslaesierevalidatie 23 oktober 2015 Beatrixoord Elsbeth Littooij, geestelijk begeleider/onderzoeker Reade Onderzoeksgroep drs.

Nadere informatie

BREIN IN WERKING WOON-TRAINCENTRUM VOOR MENSEN MET NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL

BREIN IN WERKING WOON-TRAINCENTRUM VOOR MENSEN MET NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL IK HEB POSITIEVE SUPPORT NODIG. IN KLEINE STAPPEN WERKEN EN SUCCES BEHALEN, WERKT HEEL GOED VOOR MIJ. BREIN IN WERKING WOON-TRAINCENTRUM VOOR MENSEN MET NIET-AANGEBOREN HERSENLETSEL SAMENWERKING Brein

Nadere informatie

Tips van en voor. partners. van mensen. met hersenletsel. Leven met hersenletsel. op de lange termijn

Tips van en voor. partners. van mensen. met hersenletsel. Leven met hersenletsel. op de lange termijn Tips van en voor partners van mensen met hersenletsel Leven met hersenletsel op de lange termijn Introductie Dit boekje is gemaakt met de tips van partners van mensen met hersenletsel die deelnamen aan

Nadere informatie

Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel. Henriette Visser 23-09-2010

Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel. Henriette Visser 23-09-2010 Samen spreken over Herstel bij Hersenletsel Henriette Visser 23-09-2010 Werken aan herstel bij hersenletsel Hoe vanzelfsprekend is het? Marjan en Henk: Ze moeten vragen wat we willen. Je moet zelf ook

Nadere informatie

Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding)

Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding) Succesvol leven met Afasie Afasie conferentie 2017 Doriene van der Kaaden GZ-psycholoog (in opleiding) Inhoud van de sessie u Wat is succesvol leven met afasie? u Interventies die bijdragen aan een succesvol

Nadere informatie

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme

Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk Levensbeschouwing Boeddhisme Werkstuk door een scholier 1997 woorden 8 april 2001 5,1 112 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1) Geef een korte omschrijving wat het boeddhisme volgens jou voor

Nadere informatie

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het?

Iedere tijd heeft zijn handvatten. Ultieme huisartsenzorg? Palliatieve zorg. Hoe noemen we het? Ultieme huisartsenzorg? Iedere tijd heeft zijn handvatten NHG, 23 Mei 2013 Prof dr Carlo Leget, Universiteit voor Humanistiek www.zorgethiek.nu Palliatieve zorg Hoe noemen we het? Palliatieve zorg is een

Nadere informatie

Parkinson behandelprogramma

Parkinson behandelprogramma Patiënteninformatie Parkinson behandelprogramma Bestelnummer: 3362 Revalidatie Versie: januari 2019 www.ziekenhuisamstelland.nl Telefoon: 020 755 7144 Voor u ligt de informatiefolder van het multidisciplinair

Nadere informatie

Je doel behalen met NLP.

Je doel behalen met NLP. Je doel behalen met NLP. NLP werkt het beste als al je neurologische niveaus congruent zijn. Met andere woorden: congruent zijn betekent wanneer je acties en woorden op 1 lijn zijn met je doelen, overtuigingen,

Nadere informatie

Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn

Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn Vernieuwend - Attent - Samen Kennismaking met Acceptance & Commitment Therapy (ACT) bij chronische pijn Anita Eijkelenkamp, GZ-psycholoog pijnrevalidatie Lisanne Heijboer, stagiaire psychologie Roessingh,

Nadere informatie

Libra R&A locatie Leijpark. Niet Aangeboren Hersenletsel Algemene revalidatie. klinische opname kinderen/jongeren

Libra R&A locatie Leijpark. Niet Aangeboren Hersenletsel Algemene revalidatie. klinische opname kinderen/jongeren Libra R&A locatie Leijpark Niet Aangeboren Hersenletsel Algemene revalidatie klinische opname kinderen/jongeren Deze folder is bedoeld voor kinderen/jongeren (of hun ouders/verzorgers) die met de diagnose

Nadere informatie

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 15 april 2013 Amersfoort

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 15 april 2013 Amersfoort Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 15 april 2013 Amersfoort Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners

Nadere informatie

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014

rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 rouw, verliesverwerking en spiritualiteit Oncologiedagen 2014 Jacqueline van Meurs: geestelijk verzorger/consulent spirituele zorg Gerda Bronkhorst: oncologieverpleegkundige/verpleegkundig consulent palliatieve

Nadere informatie

Als niet alles is wat het lijkt

Als niet alles is wat het lijkt Als niet alles is wat het lijkt praten met patiënten en naasten over zingeving en betekenisgeving Merijn van der Werf, huisarts i.o. Joep van de Geer geestelijk verzorger, onderzoeker spirituele zorg MCL

Nadere informatie

Belangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ)

Belangenverklaring. Organisatie: In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Belangenverklaring In overeenstemming met de regels van de Inspectie van de Gezondheidszorg (IGZ) Naam: Organisatie: A. Braamse VUmc Ik heb geen 'potentiële' belangenverstrengeling Problemen en zorgbehoeften

Nadere informatie

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN

SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN cursus SAMEN-WERKEN MET DE MENSEN OM JOU HEEN Samen-Werk-Boek.. www.zozijn.nl/zozijnschool Inhoudsopgave Samen-werken met de mensen om jou heen.... 3 Wat gaan we doen in deze cursus?... 4 Jezelf voorstellen...

Nadere informatie

- Waarschuwing- dit is een pittige les!

- Waarschuwing- dit is een pittige les! - Waarschuwing- dit is een pittige les! Herken je de volgende situatie: Je vraagt aan je partner (heb je deze niet denk dan even terug aan de tijd dat je deze wel had) of hij de vuilniszak wilt buiten

Nadere informatie

Kwalitei van (over)leven na een reanimatie 1

Kwalitei van (over)leven na een reanimatie 1 Kwaliteit van (over) leven na een reanimatie Véronique Moulaert Revalidatiearts i.o./ psycholoog / onderzoeker Een zaal vol helden Ook helden hebben twijfels Doe ik het wel goed Hoe komt hij hier straks

Nadere informatie

Wit, Zwart, Rood en Geel. Wit, zwart, rood en geel Wit, zwart, rood en geel Jezus Houdt van alle kinderen Alle Kinderen van de wereld

Wit, Zwart, Rood en Geel. Wit, zwart, rood en geel Wit, zwart, rood en geel Jezus Houdt van alle kinderen Alle Kinderen van de wereld Wit, Zwart, Rood en Geel Jezus Houdt van alle kinderen Alle Kinderen van de wereld Van allemaal evenveel Zwart en wit Geel en rood Klein en groot Kinderen van de wereld Jezus Houdt van alle kinderen Alle

Nadere informatie

Masterclass Doelen stellen

Masterclass Doelen stellen Hoe kom ik naar waar ik echt naar toe wil? Wat maakt nu dat je dat wat je zo graag wilt bereiken nog niet behaald hebt? Maak je wens urgent genoeg? Voel eens even hoe ziet jouw leven er over tien jaar

Nadere informatie

Vergeving, De Sleutel Tot Innerlijk Geluk

Vergeving, De Sleutel Tot Innerlijk Geluk 1 Vergeving, De Sleutel Tot Innerlijk Geluk IT ONLY TAKES ONE PERSON TO CHANGE YOUR LIFE YOU. First published on September 21, 2017 in Tilburg, Netherlands. INHOUD Introdu ctie Oefening Hoofdstuk 1 Hoofdstuk

Nadere informatie

Gedachten en positiever denken

Gedachten en positiever denken Gedachten en positiever denken Hoe denk jij over jezelf? En wat zeg jij tegen jezelf als je in de spiegel kijkt? Met welke gedachten begin jij de dag? Heb je hier weleens over nagedacht? Hier gaan we mee

Nadere informatie

Hoe gaat het met je studie?

Hoe gaat het met je studie? 195 195 HOOFDSTUK 12 Hoe gaat het met je studie? WOORDEN 1 Kies uit: onvoldoende controleren gymnastiek mening huiswerk 1 Heb je je al gemaakt? 2 Ik was op school niet zo goed in. Ik vond sport niet leuk.

Nadere informatie

GOED LEVEN MET CHRONISCHE PIJN: HET VERHAAL VAN DE PATIËNT CENTRAAL

GOED LEVEN MET CHRONISCHE PIJN: HET VERHAAL VAN DE PATIËNT CENTRAAL Center for ehealth & Wellbeing Research Story Lab GOED LEVEN MET CHRONISCHE PIJN: HET VERHAAL VAN DE PATIËNT CENTRAAL PROF. DR. GERBEN WESTERHOF DISCLOSURE BELANGEN SPREKER (Potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

VOLTOOID LEVEN Onderzoek naar de geleefde ervaring van ouderen die hun leven voltooid vinden en op een zelfgekozen moment willen sterven.

VOLTOOID LEVEN Onderzoek naar de geleefde ervaring van ouderen die hun leven voltooid vinden en op een zelfgekozen moment willen sterven. VOLTOOID LEVEN Onderzoek naar de geleefde ervaring van ouderen die hun leven voltooid vinden en op een zelfgekozen moment willen sterven. Els van Wijngaarden, MA; Prof. Carlo Leget; Prof. Anne Goossensen

Nadere informatie

In 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie

In 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie In 5 stappen naar meer vrijheid én verbinding in je relatie Hallo! Je houdt van je partner. Jullie zijn al geruime tijd samen en hebben misschien samen kinderen. Jullie leiden een druk bestaan en tijd

Nadere informatie

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij

Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort. Nationale Academie voor Media en Maatschappij Doorlopende leerlijn naar thema Nationaal Media Paspoort 1 THEMA 1. Weet wat je ziet Alles wat je ziet in de media is door iemand met bepaalde bedoeling gemaakt. Deze producent wordt door allerlei dingen

Nadere informatie

Niet Rennen maar Plannen

Niet Rennen maar Plannen Folder cognitieve training Niet Rennen maar Plannen Projectgroep: Chantal Geusgens, Annette Baars-Elsinga, Anne Visser-Meily en Caroline van Heugten UMC Utrecht Hersencentrum Colofon Ontwikkeling: Drs.

Nadere informatie

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 3 december 2014 Ede

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 3 december 2014 Ede Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 3 december 2014 Ede Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners

Nadere informatie

Ik ben BANG. oefenboekje om te leren omgaan met angst. Steef Oskarsson. Copyright Steef Oskarsson

Ik ben BANG. oefenboekje om te leren omgaan met angst. Steef Oskarsson. Copyright Steef Oskarsson Ik ben BANG oefenboekje om te leren omgaan met angst Steef Oskarsson Bang Bang is een emotie. Net als blij, bedroefd en boos. Iedereen is wel eens bang. Sommige mensen zijn vaak bang, sommigen niet. Iedereen

Nadere informatie

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk

Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Dé 14 fundamentele stappen naar geluk Van de Amerikaanse psycholoog Michael W. Fordyce 1. Wees actief en ondernemend. Gelukkige mensen halen meer uit het leven omdat ze er meer in stoppen. Blijf niet op

Nadere informatie

Aandacht voor verlies- en rouw als onderdeel van een goede oude dag

Aandacht voor verlies- en rouw als onderdeel van een goede oude dag Aandacht voor verlies- en rouw als onderdeel van een goede oude dag (drs) Cor Maas Geestelijk verzorger bij Dichterbij en Siza gespreksleider moreel beraad. 1 Inleiding: - visie - gevolgen ouder worden

Nadere informatie

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET

TOOLKIT ROUW EN VERDRIET TOOLKIT ROUW EN VERDRIET ALS JE IEMAND DICHTBIJ VERLIEST. Rouwen: een werkwoord waarvan je de betekenis pas leert kennen als je voor het eerst iemand verliest die veel voor jou betekende. Misschien wil

Nadere informatie

God? Wat heb jij met God? Wat weet je van God af? Zeg maar eens. Waar denk je aan als je het woord GOD hoort?

God? Wat heb jij met God? Wat weet je van God af? Zeg maar eens. Waar denk je aan als je het woord GOD hoort? God wat is dat? Het Vormsel. Je geeft je er voor op. Maar weet je wat het is? Natuurlijk niet. In 1980 wist iedereen wat dat was. Dat is lang geleden! Toen gingen bijna alle jongeren nog wel eens naar

Nadere informatie

Door sponsoring van onze lopers en handbikers, proberen wij de aanleg van een outdoor sportveld te financieren.

Door sponsoring van onze lopers en handbikers, proberen wij de aanleg van een outdoor sportveld te financieren. We Go For It! 28 mei 2017 Geachte mevrouw Geachte heer Op zondag 28 mei 2017 nemen we met het project We Go For It voor de twaalfde keer deel aan de 20 km door Brussel ten voordele van het revalidatiecentrum

Nadere informatie

I s dit jou w beste moment om te stoppen met roken?

I s dit jou w beste moment om te stoppen met roken? I s dit jou w beste moment om te stoppen met roken? Dit product word t gratis aangeboden door the NewHealth Company 1-1 - 2017 Gratis intake Stoppen met roken Onderzoek je levensomstandigheden, gezondheid

Nadere informatie

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt.

Wat er ook aan de hand is, de gevolgen zijn hetzelfde. Je bent een aantal lichamelijke functies, die je voorheen als vanzelfsprekend aannam, kwijt. Hoofdstuk 7 Emoties Nu is het tijd om door te gaan. Je hebt je dwarslaesie, je bent hopelijk klaar met al de medische dingen, nu is het tijd om ook je gevoelens aandacht te geven. Dus: ga lekker zitten,

Nadere informatie

Terugveren en opveren

Terugveren en opveren Terugveren en opveren Streven naar een positieve identiteit bij jongeren Met financiële steun van het ISF fonds van de Europese Prevention of and Fight against Crime Programme of the European Union European

Nadere informatie

Niet Rennen maar Plannen

Niet Rennen maar Plannen Niet Rennen maar Plannen Projectgroep: Caroline Van Heugten Anne Visser-Meily Annette Baars-Elsinga Chantal Geusgens Cognitieve revalidatie Consortium cognitieve revalidatie Protocollen voor cognitieve

Nadere informatie

Samen mediawijs. Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media

Samen mediawijs. Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media Samen mediawijs Met elkaar in gesprek over het gebruik van (social) media Met elkaar in gesprek over (social) media 1 Inleiding De wereld verandert. Je kunt steeds meer dingen doen op je computer, laptop,

Nadere informatie

Training. Interactieve vaardigheden

Training. Interactieve vaardigheden Training Interactieve vaardigheden Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. 0522-235235 info@edu-actief.nl www.edu-actief.nl Auteur(s): Anne Haselberg Eindredactie: Jo-Anne Schaaf Titel: Interactieve vaardigheden

Nadere informatie

Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort

Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie 23 maart 2018 Amersfoort Inhoud Oefening Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners hierbij ondervinden

Nadere informatie

Revalidatie na een CVA

Revalidatie na een CVA Revalidatie na een CVA Revalidatie Locatie Hoorn/Enkhuizen Revalidatie na een CVA Revalidatie van mensen die een CVA hebben gehad (revalidanten) is erop gericht hen zo zelfstandig mogelijk te laten functioneren.

Nadere informatie

Revalideren na niet-aangeboren hersenletsel. kinderen en jongeren

Revalideren na niet-aangeboren hersenletsel. kinderen en jongeren Revalideren na niet-aangeboren hersenletsel kinderen en jongeren Inhoud Wat is niet-aangeboren hersenletsel? 3 Welke problemen kan uw kind ervaren? 3 Wat kunt u verwachten in het revalidatiecentrum 4 Revalidatieplan

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Smart met geld Inspiratiedag Gezond Budget SAM

Smart met geld Inspiratiedag Gezond Budget SAM Smart met geld Inspiratiedag Gezond Budget SAM Voorstellen: MEE NL Trainer Smart met Geld Hogeschool Utrecht Kenniscentrum Sociale Innovatie Lectoraat Participatie en stedelijke ontwikkeling. Bibian Hengeveld

Nadere informatie

GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG IN ZORGRELATIES:

GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG IN ZORGRELATIES: GRENSOVERSCHRIJDEND GEDRAG IN ZORGRELATIES: Wat brengt het teweeg in verpleegkundige teams? Met dank aan alle betrokken onderzoekers (Prof. dr. Sofie Verhaeghe, Prof. dr. Ann Van Hecke, Prof. dr. Dimitri

Nadere informatie

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 1 juni 2015 Breda

Hoop doet leven, al is het maar voor even. Corine Nierop- van Baalen 1 juni 2015 Breda Hoop doet leven, al is het maar voor even Corine Nierop- van Baalen canierop@diaconessenhuis.nl 1 juni 2015 Breda Inhoud Betekenis hoop palliatieve patiënten met kanker Moeilijkheden die hulpverleners

Nadere informatie

Mentorlessen. Klas:...

Mentorlessen. Klas:... Mentorlessen Naam: Klas:... 1 En hier begint het! Voor jou ligt jouw persoonlijke mentormap. Deze map is voor de individuele oefeningen vanuit de mentor-module die jij en je klasgenoten volgt. In deze

Nadere informatie

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE?

GOED VRIENDJE? FOUT VRIENDJE? Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Veilig Thuis, tel.: 0800 2000 Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een uitgave van JIP Den Haag en Middin.

Nadere informatie

Het Centrum voor Neuropsychiatrie

Het Centrum voor Neuropsychiatrie Het Centrum voor Neuropsychiatrie Wij zijn er voor patiënten die door een vorm van niet aangeboren hersenletsel (NAH) niet meer goed kunnen functioneren in het dagelijks leven. 2 Het Centrum voor Neuropsychiatrie

Nadere informatie

HET ULTIEME CIRKEL VAN VERVULLING ASSESSMENT

HET ULTIEME CIRKEL VAN VERVULLING ASSESSMENT WIE ZIT HIER ACHTER? WIE ZIT HIER ACHTER? IK BEN SANDRA DERKSEN EN AUTEUR VAN AFVALLEN ALS SPIRITUELE OEFENING LESSEN VOOR EEN LICHT EN VERVULLEND LEVEN EN FOOD FOR THOUGHT. Ik ben de bedenkster van de

Nadere informatie

Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget

Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Spirituele zorg Wat kun je ermee? Carlo Leget Palliatieve zorg Palliatieve zorg is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten die te maken hebben met een levensbedreigende

Nadere informatie

1 Toelichting. 1.1 Achtergrondinformatie

1 Toelichting. 1.1 Achtergrondinformatie Samenwerken voor Optimale Zorg en Preventie / Master Erasmusarts 2020 / Patiënt volgen Patiënt volgen a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a a

Nadere informatie

INFORMATIEBRIEF VOOR PARTNERS Onderzoek ALS Naasten support

INFORMATIEBRIEF VOOR PARTNERS Onderzoek ALS Naasten support INFORMATIEBRIEF VOOR PARTNERS Onderzoek ALS Naasten support Beste meneer, mevrouw, Wij vragen u vriendelijk om mee te doen aan medisch-wetenschappelijk onderzoek. In dit onderzoek kijken we naar het effect

Nadere informatie

Toekomst ondanks pijn

Toekomst ondanks pijn Patiënteninformatie Toekomst ondanks pijn Bestelnummer: 2810 Revalidatie Versie: januari 2019 www.ziekenhuisamstelland.nl Telefoon: 020 755 7144 Pijn kan een behoorlijke belemmering zijn in het dagelijks

Nadere informatie

Het vergroten van draagkracht na confrontatie met een harta andoening

Het vergroten van draagkracht na confrontatie met een harta andoening Het vergroten van draagkracht na confrontatie met een harta andoening Draaglast en draagkracht Als door de confrontatie met ziekte de balans tussen draaglast en draagkracht wordt verstoord, moet gezocht

Nadere informatie

Ben jij klaar voor de volgende stap?

Ben jij klaar voor de volgende stap? Ben jij klaar voor de volgende stap? De juiste beslissing maken over jouw toekomst (en eventueel de toekomst van jouw paard), is een belangrijk proces. Deze richtlijnen zullen jou helpen de juiste keuze

Nadere informatie

Wees wijs met licht. Leo Cheizoo. We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht?

Wees wijs met licht. Leo Cheizoo. We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht? Wees wijs met licht Leo Cheizoo We begrijpen waarom kinderen bang zijn voor het donker, maar waarom zijn mensen bang voor het Licht? Plato ISBN: 90-76564-63-9 NUR-code: 720 NUR-omschrijving: Esoterie algemeen

Nadere informatie

Somatisch onvoldoende verklaarbare lichamelijke klachten (SOLK) Informatie voor jongeren (10-18 jaar)

Somatisch onvoldoende verklaarbare lichamelijke klachten (SOLK) Informatie voor jongeren (10-18 jaar) Somatisch onvoldoende verklaarbare lichamelijke klachten (SOLK) Informatie voor jongeren (10-18 jaar) Inleiding Jongeren kunnen last hebben van lichamelijke klachten zonder dat er voor deze klachten een

Nadere informatie

Stagebedrijf: Klik hier als u tekst wilt invoeren. Leerroute: Klik hier als u tekst wilt invoeren. Naam: Klik hier als u tekst wilt invoeren.

Stagebedrijf: Klik hier als u tekst wilt invoeren. Leerroute: Klik hier als u tekst wilt invoeren. Naam: Klik hier als u tekst wilt invoeren. Stagebedrijf: Klas : Profiel: Leerroute: Naam: Uiterste inleverdatum: woensdag 12 december 2018 1 Inhoud Het begin van jouw succes!... 3 Afspraken en belangrijke punten:... 5 Logboek:... 6 Opdracht 1:...

Nadere informatie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Krijg je (binnenkort) traumabehandeling vanuit zorgprogramma Angst & stemming van Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie? Ben je 6 tot 18 jaar? Dan is

Nadere informatie

Levensvragen tevoorschijn luisteren

Levensvragen tevoorschijn luisteren Levensvragen tevoorschijn luisteren Westervoort Wout Huizing 10 oktober 2014 Pietje, patje, poe Opdracht : Wat zijn levensvragen? Van wie zijn levensvragen? Hoe signaleer je een levensvraag? Wat doe je

Nadere informatie

Mindfulnesstraining. Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid

Mindfulnesstraining. Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid Mindfulnesstraining Anders omgaan met stress, pijn en vermoeidheid Mindfulnesstraining Een lichamelijke ziekte en/of chronische klachten, zoals pijn en vermoeidheid, gaan vaak gepaard met intense emoties,

Nadere informatie

Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering:

Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering: Kiezen van werkvormen voor docentprofessionalisering: evidence-based en nieuwe ontwikkelingen NVMO werkgroep docentprofessionalisering Programma Inzichten in gebruik en effect van methoden voor docentprofessionalisering

Nadere informatie

41 tips Van Jezelf Houden

41 tips Van Jezelf Houden Marian Palsgraaf 41 tips Van Jezelf Houden Gewoon omdat jij het waard bent Hallo mooie JIJ, Leuk dat je je hebt ingeschreven voor de 21 dagen cursus Van Jezelf Houden. Wat zal het mooi zijn: een wereld

Nadere informatie

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks

Omgaan met stemmen horen. Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Omgaan met stemmen horen Sigrid van Deudekom en Jeanne Derks Hoort stemmen horen bij de Psychiatrie? Ja? Nee? JA Want: Het betreffen vocale, audiatieve hallucinaties. 85 % van de Mensen met een dissociatieve

Nadere informatie

Werkboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar.

Werkboek een nieuwe geest in 28 dagen Doe het zelf mindset transformatie voor de moedige mens _ en wereldverbeteraar. Module 2. Afleren. Dag 11. NEE zeggen tegen je beperkende overtuigingen. Met onderstaande oefening ga je NEE leren zeggen tegen overtuigingen die je beperken. Dit klinkt kinderlijk simpel maar herinner

Nadere informatie

Je mag jezelf kwetsbaar opstellen, het is oké, het is veilig. Ik beloof je dat je nu alleen maar in de spiegel ziet waar je klaar voor bent.

Je mag jezelf kwetsbaar opstellen, het is oké, het is veilig. Ik beloof je dat je nu alleen maar in de spiegel ziet waar je klaar voor bent. Ik weet zeker dat ook jij nog veel krachtiger kan zijn in wie je bent en wat je doet binnen je praktijk/ bedrijf en dat je daardoor nog veel meer waarde vanuit plezier kan leveren aan je klanten. Als je

Nadere informatie

Veranderbereidheid, aanspreekcultuur en weerstand

Veranderbereidheid, aanspreekcultuur en weerstand Veranderbereidheid, aanspreekcultuur en weerstand Veranderen Mensen willen wel veranderen, maar niet veranderd worden 9 december 2014 Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland Zo worden veranderingen opgepakt

Nadere informatie

Betekenis van hoop bij mensen met kanker

Betekenis van hoop bij mensen met kanker Betekenis van hoop bij mensen met kanker Corine Nierop- van Baalen Verpleegkundig specialist oncologie Onderzoeker/ docent lectoraat oncologische zorg 1 april 2019 Utrecht Inhoud Oefening Betekenis hoop

Nadere informatie

Poliklinische revalidatie bij Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda

Poliklinische revalidatie bij Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda Poliklinische revalidatie bij Niet-Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda De doelgroep Het behandelprogramma bij Revant Revalidatiecentrum Breda is bestemd voor mensen met een Niet- Aangeboren

Nadere informatie

Inhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19

Inhoud. Hallo!...5. Wie is wie? Even voorstellen...7. Wat is mijn PrOP? PrOP opstellen Doelen voor mijn PrOP...19 Inhoud Hallo!...5 Wie is wie? Even voorstellen...7 Wat is mijn PrOP?...9 1 PrOP opstellen...11 2 Doelen voor mijn PrOP...19 Ik verander mijn P!...23 3 Leren van anderen: het sociogram...25 4 Omgaan met

Nadere informatie

IN WELKE JOB ZIT JE: SLEUR, PROFESSIONALITEIT OF ROEPING? doe de test

IN WELKE JOB ZIT JE: SLEUR, PROFESSIONALITEIT OF ROEPING? doe de test IN WELKE JOB ZIT JE: SLEUR, PROFESSIONALITEIT OF ROEPING? doe de test De test HOE GEGOTEN ZIT JOUW JOB? In het boek 'Hoog sensitieve personen' schrijft Elaine Aron: "Je bent geboren om je te begeven tussen

Nadere informatie

mensen met hersenletsel

mensen met hersenletsel Tips van en voor mensen met hersenletsel Leven met hersenletsel op de lange termijn Introductie Dit boekje is gemaakt met de tips van mensen met hersenletsel die deelnamen aan een onderzoek naar de zorg

Nadere informatie

Take-home toets: Kwalitatief onderzoek

Take-home toets: Kwalitatief onderzoek vrijdag 18 januari 2013 Take-home toets: Kwalitatief onderzoek Naam: Lisa de Wit Studentnummer: 500645721 Klas: LV12-2G1 Vak: Kwalitatief onderzoek Docent: Marjoke Hoekstra 1 Inleiding Voor het vak: Kwalitatief

Nadere informatie

Libra R&A locatie Blixembosch. Specialistische Cognitieve Revalidatie. Informatie voor verwijzers

Libra R&A locatie Blixembosch. Specialistische Cognitieve Revalidatie. Informatie voor verwijzers Libra R&A locatie Blixembosch Specialistische Cognitieve Revalidatie Informatie voor verwijzers Libra Revalidatie & Audiologie locatie Blixembosch heeft voor mensen met Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)

Nadere informatie

Revalidatie voor kinderen en jongeren. Poliklinische en klinische behandeling

Revalidatie voor kinderen en jongeren. Poliklinische en klinische behandeling Revalidatie voor kinderen en jongeren Poliklinische en klinische behandeling Revalidatie voor kinderen en jongeren Poliklinische en klinische behandeling Het doel is zo zelfstandig mogelijk worden Kinderen

Nadere informatie

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers

Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Praten zonder woorden Via symbooltaal in gesprek met jonge mantelzorgers Wat gaan we doen de komende 45 minuten? o Inspiratie opdoen!!! o Uitleg: Wat is symbooltaal en hoe kun je het inzetten? o Zelf een

Nadere informatie

Bijeenkomst Geestelijk Verzorgers Sint Maartenskliniek, Nijmegen

Bijeenkomst Geestelijk Verzorgers Sint Maartenskliniek, Nijmegen Bijeenkomst Geestelijk Verzorgers Sint Maartenskliniek, Nijmegen Religieuze coping in relatie tot het revalidatieresultaat 25 september 2013 Frans van Oosten Geestelijk verzorger 1 Waar gaat het eigenlijk

Nadere informatie

Wat doe je als er echt geen verandertaal is?

Wat doe je als er echt geen verandertaal is? Wat doe je als er echt geen verandertaal is? Stijn van Merendonk Expert Motivational Interviewing @stijnvmerendonk Korte samenvatting MI Wie kan de patiënt het beste motiveren/overtuigen? Zelfperceptie

Nadere informatie

Mensen Motiveren. door Stephan Vanhaverbeke Certified NLP Trainer. @CoachSteff

Mensen Motiveren. door Stephan Vanhaverbeke Certified NLP Trainer. @CoachSteff Mensen Motiveren door Stephan Vanhaverbeke Certified NLP Trainer @CoachSteff Hoe je mensen in beweging kan zetten Kennismaking Wat wil je graag meenemen? Inhoud De context De perceptie De dip De voorkeuren

Nadere informatie

Ouderenzorg in 2025?

Ouderenzorg in 2025? Ouderenzorg in 2025? https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=vo9 wlawhe3e Niemand gaat actief de gang naar het verpleeghuis, je wordt opgenomen, ik had geen inspraak 1 IDENTITEIT: wie

Nadere informatie

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH)

Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Bavo Europoort helpt specialist in psychiatrie Inhoudsopgave Behandel- en expertisecentrum Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Doelgroep

Nadere informatie

WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG

WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG Een onderzoeksproject van het lectoraat Theologie en Levensbeschouwing Hogeschool Windesheim Dat ik stil sta en bij mijn herinneringen kom, dan denk ik meestal

Nadere informatie

Kindtool positieve gezondheid 1.0 Hoe gaat het met jou?

Kindtool positieve gezondheid 1.0 Hoe gaat het met jou? Kindtool positieve gezondheid 1.0 Hoe gaat het met jou? Prof. dr. Elise van de Putte, kinderarts-sociale pediatrie Mede namens Dr. Machteld Huber 20/11/2017 E.vandeputte@umcutrecht.nl Team positieve gezondheid

Nadere informatie

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen

Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen Psychologische ondersteuning en behandeling bij interstitiële longaandoeningen 1 oktober 2014 Marielle van den Heuvel, Gezondheidszorgpsycholoog Afdeling Medische Psychologie Orbis Medisch Centrum Inhoud

Nadere informatie

WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG

WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG WERKEN AAN SPEELRUIMTE VOOR ZIN IN JEUGDZORG Een onderzoeksproject van het lectoraat Theologie en Levensbeschouwing Hogeschool Windesheim Dat ik stil sta en bij mijn herinneringen kom, dan denk ik meestal

Nadere informatie

Laat Je Rela)e Niet Stuklopen

Laat Je Rela)e Niet Stuklopen Laat Je Rela)e Niet Stuklopen Door Robbert Raas www.stop-jaloezie.com Voorwoord Dit compacte e-book is geschreven als hulp bij de eerste stap naar een leven zonder vervelende jaloezie. Op stop-jaloezie.com

Nadere informatie

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL.

Er is toch niemand die jou aardig vindt. SUKKEL. Liefde Ik laat je nooit in de steek. Ik zal je helpen. Jij bent mijn beste vriendin. Het mooiste wat ik heb, geef ik aan jou. Ik ben verliefd... Ik heb alles voor je over. IK HOU VAN JOU! Ik bid voor je.

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente

leren omgaan met Diversiteit In je gemeente Geloven kun je niet alleen! Stap 1 Jouw kijk op de wereld 15 min. Kijken in de spiegel naar jezelf Wat vind je van je eigen lichaam? Wat vind je mooi? Als je zou mogen kiezen, welk deel zou je dan weghalen?

Nadere informatie

TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA, VUMC

TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA, VUMC Morele dilemma s in de afstemming van zorg tussen cliënten met NAH, mantelzorgers en zorgprofessionals TRIADISCHE ZORG: WAT BETEKENT DIT IN DE PRAKTIJK? SUSAN WOELDERS, ANNETTE HENDRIKX AFDELING METAMEDICA,

Nadere informatie

Afdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders

Afdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders Afdeling Medische Psychologie Informatie voor kinderen, jongeren en hun ouders Je bent doorverwezen naar de afdeling Medische Psychologie van het Sint Anna Ziekenhuis. Deze brochure geeft je informatie

Nadere informatie

Hoogbegaafd en gevoelig

Hoogbegaafd en gevoelig Hoogbegaafd en gevoelig Kazimierz Dabrowski Hoogbegaafd zijn is meer dan slim zijn. Hoogbegaafde mensen zijn vaak ook veel gevoeliger dan andere mensen. Daardoor ervaar je situaties soms intenser dan andere

Nadere informatie

Klinische revalidatie bij Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda

Klinische revalidatie bij Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda Klinische revalidatie bij Niet Aangeboren Hersenletsel (NAH) Revalidatiecentrum Breda De doelgroep Het behandelprogramma is bestemd voor mensen met een niet aangeboren hersenletsel, die nog niet in staat

Nadere informatie

Zwijsen. estafette. naam: Maanzaad

Zwijsen. estafette. naam: Maanzaad Zwijsen estafette naam: Ik voel, ik voel, wat jij niet voelt... Maanzaad E s t a f e t t e l o p e r M 7 1 Ik voel, ik voel, wat jij niet voelt... en Maanzaad zijn weer twee nieuwe Estafetteboeken. Natuurlijk

Nadere informatie

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1, Heeft het leven zin?

Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1, Heeft het leven zin? Samenvatting Levensbeschouwing Hoofdstuk 1, Heeft het leven zin? Samenvatting door een scholier 1618 woorden 28 november 2010 5,6 126 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Zin in zin Hoofdstuk

Nadere informatie

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde

Info. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over

Nadere informatie

Wilsbekwaamheid en euthanasie. Prof.dr. Guy Widdershoven, afdeling Metamedica, VUmc

Wilsbekwaamheid en euthanasie. Prof.dr. Guy Widdershoven, afdeling Metamedica, VUmc Prof.dr. Guy Widdershoven, afdeling Metamedica, VUmc Opzet Medische macht en medische ethiek Twee opvattingen van autonomie Verschillende benaderingen van wilsbekwaamheid Geen andere redelijke oplossing

Nadere informatie