Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Woonzorgcentra De Rijnhoven, locatie Vijverhof in Harmelen op 3 juni 2016

Transcriptie

1 Inspectie voor de Gezondheidszorg Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Rapport van het inspectiebezoek aan Stichting Woonzorgcentra De Rijnhoven, locatie Vijverhof in Harmelen op 3 juni 216 Utrecht augustus 216 V1162

2 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding en belang Doelstelling Methode Toetsingskader Beschrijving locatie 4 2 Conclusie en onderbouwing Samenvatting van de scores per thema Conclusie: geboden zorg voldoet nog niet aan alle getoetste normen Nog niet alle randvoorwaarden aanwezig voor aanstaande reorganisatie; De Rijnhoven gaat mogelijk te kwetsbaar een onzekere periode in Cliëntgerichte zorg in Vijverhof7 3 Handhaving Inleiding Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet of niet geheel voldeed Vervolgacties zorgaanbieder Beoordeling van overige locaties Vervolgacties inspectie 9 4 Bevindingen inspectiebezoeklo 4.1 Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding Scores Thema 2: cliëntdossier Inleiding Scores Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Scores Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Scores Thema 5: vrijheidsbeperking Inleiding Scores 25 Bijlage 1 Geraadpieegde documenten 29 Bijlage 2 Overzicht wet- en regelgeving, veldnormen, circulaires en rapporten 3 Pagina 2 van 31

3 cliënten uitvoerende behandelaars; het de documenten, een sturen Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 Inleiding De Inspectie voor de Gezondheidszorg (hierna: de inspectie) heeft op 3 juni 216 een bezoek gebracht aan Stichting Woonzorgcentra De Rijnhoven, locatie Vijverhof (hierna: Vijverhof) in Harmelen. Het was een aangekondigd bezoek met onaangekondigde elementen. In het eerste hoofdstuk van dit rapport beschrijft de inspectie het kader waarbinnen zij het bezoek bracht. In de hoofdstukken hierna volgen de conclusie, de handhaving met daarin de maatregelen die de zorgaanbieder moet nemen en ten slotte de bevindingen. 1.1 Aanleiding en belang De taak van de inspectie is het bevorderen van zorg van goede kwaliteit en van goed niveau. Goede zorg is in ieder geval veilig, doeltreffend, doelmatig, cliëntgericht en tijdig. De zorgaanbieder stemt de zorg af op de reële behoefte van de cliënt en levert de zorg in overeenstemming met de professionele standaard. Hierbij neemt de zorgaanbieder de rechten van de cliënt zorgvuldig in acht en borgt hij dat de cliënt ook overigens met respect wordt behandeld. De inspectie vult haar taak in door erop toe te zien dat zorgaanbieders die onder toezicht staan, wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden naleven. Zij doet dit onder meer door het brengen van aangekondigde en onaangekondigde inspectiebezoeken. De inspectie oefent haar toezicht niet uit vanuit de opvatting regels zijn regels, maar vanuit de overtuiging dat regels en (beroeps)normen een onontbeerlijk kader vormen voor goede zorg, en daarmee bijdragen aan de preventie van onnodige risico s voor cliënten. Etra aandacht gaat uit naar kwetsbare groepen. 1.2 Doelstelling De doelstelling van het inspectiebezoek was te beoordelen in hoeverre de door Vijverhof geboden zorg voldeed aan de relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden die risico s bij cliënten beperken. L3 Methode Om tot een gefundeerd oordeel te komen, gebruikte de inspectie verschillende informatiebronnen. Door de informatie uit deze bronnen te vergelijken en te wegen, beoordeelde de inspectie of de door Vijverhof geboden zorg voldeed aan relevante wet- en regelgeving, (beroeps)normen, richtlijnen en standaarden. De inspectie raadpieegde de volgende informatiebronnen: en cliëntvertegenwoordigers; medewerkers; specialisten ouderengeneeskunde, psycholoog, ergotherapeut en fysiotherapeut. management; bestuurder cliëntdossiers; genoemd in bijlage 1; rondgang door de locatie. Met dit instrument toetste de inspectie de geboden zorg aan de hand van de volgende thema s: op kwaliteit en veiligheid; cliëntdossier; Pagina 3 van 31

4 deskundigheid Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 en inzet personeel; medicatieveiligheid; vrijheidsbeperking. Per thema heeft de inspectie een selectie gemaakt van normen waaraan zij de geboden zorg toetste op basis van één of meer beoordelingsaspecten. De beoordelingsaspecten omvatten niet altijd de hele reikwijdte van een norm. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Dit kan reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. 1.4 Toetsingskader De normen en beoordelingsaspecten die de inspectie hanteerde, zijn gebaseerd op de wet- en regelgeving en de daarvan afgeleide normen van de koepelorganisaties en de branche- en beroepsverenigingen. Bij risico s waarvoor wet- en regelgeving en daarvan afgeleide normen ontbraken, hanteerde de inspectie indien nodig eigen handhavingsnormen. Een overzicht van het normenkader is opgenomen in bijlage Beschrijving locatie Vijverhof is een nieuw zorgcentrum aan de rand van Harmelen. Vijverhof heeft zestien woningen voor kleinschalig groepswonen mensen met dementie, twee woningen voor kleinschalig groepswonen voor mensen met een somatische zorgvraag en twee woningen voor kleinschalig groepswonen voor mensen met een psychiatrische zorgvraag. Daarnaast zijn er twaalf individuele appartementen voor mensen met een psychiatrische zorgvraag en twaalf individuele appartementen voor mensen met een somatische zorgvraag. In totaal wonen 144 mensen in Vijverhof. In iedere groepswoning PG wonen zes cliënten. Woningen zijn twee aan twee geschakeld. Vier woningen liggen samen aan een pleintje. De woningen zijn zoveel mogelijk ingericht met persoonlijke spullen van cliënten. Zo ontstaat er een eigen leefsfeer per groep. Op de begane grond is een restaurant gevestigd en een oefenruimte. Cliënten kunnen hier vrij rondlopen. Vijverhof is omringd door een park en een groot grasveld. Het doet ruimtelijk aan. Vijverhof is de hoofdlocatie van Stichting Woonzorgcentra De Rijnhoven (hierna: De Rijnhoven). Het Behandel Advies Centrum werkt vanuit deze locatie. Dit team bestaat uit specialisten ouderengeneeskunde, psychologen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, een diëtist en een wondverpleegkundige. De Rijnhoven heeft nog drie andere locaties voor intramurale zorg. Daarnaast biedt zij zorg thuis in seniorenwoningen in voormalige verzorgingshuizen en in nieuwgebouwde appartementsgebouwen en in de wijk voor senioren in de omgeving Vleuten/ De Meern en Harmelen. In Vijverhof is de personeelsinzet als volgt geregeld. Overdag en s avonds is er een gediplomeerde medewerker (verzorgende IG of helpende plus) aanwezig op iedere woning. Medewerkers van twee geschakelde woningen ondersteunen elkaar. Er zijn ook woonzorgmedewerkers aanwezig op de woningen die helpen bij de maaltijden en zorgen voor toezicht in de huiskamers. Na half tien s avonds is er nog één medewerker niveau drie of vier per twee woningen aanwezig. In de nachtdienst is er één medewerker niveau 3 of 4 per acht woningen aanwezig. Tijdens het Pagina 4 van 31

5 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 inspectiebezoek werkten er woonzorgcoördinatoren in Vijverhof. Zij sturen de medewerkers van vier tot acht woningen aan. Rijnhoven staat aan de vooravond van een grote organisatieverandering. Er zijn al enkele stappen gezet hierin op het niveau van het management. In plaats van met regiomanagers wordt sinds kort gewerkt met twee directeuren. (Directeur Zorg en Directeur Wonen, welzijn en vastgoed). Uiterlijk per januari 217 zullen de teams zelforganiserend gaan werken. De functie woonzorgcoördinator verdwijnt dan. Vanaf dat moment krijgen de zorgteams begeleiding van teamcoaches en teamadviseurs. Alle zorgmedewerkers vallen dan hiërarchisch rechtstreeks onder de directeur zorg. Pagina 5 van 31

6 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Conclusie en onderbouwing Dit hoofdstuk start met een samenvattend overzicht van de scores per thema. Vervolgens geeft de inspectie haar conclusie. De inspectie onderbouwt haar conclusie daarna in één of meer beschouwende subparagrafen. Deze onderbouwing beschrijft de grote lijnen en de belangrijkste risico s. Een toelichting op de scores per norm staat in hoofdstuk 4. In dat hoofdstuk beschrijft de inspectie op basis van welke bevindingen de scores op de normen zijn gegeven. In alle thema s zit het onderwerp cliëntgerichtheid verweven. In dit 2 hoofdstuk wijdt de inspectie ook een paragraaf aan dit onderwerp. In deze paragraaf beschrijft de inspectie haar overkoepelende beeld over de cliëntgerichtheid van Vijverhof. De inspectie besteedt epliciet aandacht aan dit onderwerp, omdat goede zorg staat of valt met de mate waarin de cliënt invloed heeft op de invulling van deze zorg. In kwaliteitskaders en wetgeving krijgt cliëntgerichtheid een steeds prominentere plaats. 2.1 Samenvatting van de scores per thema De onderstaande tabel biedt per thema een samenvatting van de scores op de normen waaraan de inspectie de geboden zorg toetste. Als de inspectie hierbij naast de geselecteerde normen ook andere normen heeft gehanteerd, zijn de bevindingen daarvan beschreven in hoofdstuk 4 en niet zichtbaar in deze tabel. Thema s Volcloet Volcloet niet Il.v.t. Niet beoordeeld Sturen kwaliteiten veiligheid: 7 nonnen Clintclossier: 6 noi-men Deskundigheid en inzet van personeel: 9 normen r.leclicatieveiligheicl: 11 normen Vrljheldsbeperkincj: 9 normen Aantal normen 2.2 Conclusie: geboden zorg voldoet nog niet aan alle getoetste normen De zorg die Vijverhof biedt, voldoet op veel punten aan de normen en beoordelingsaspecten die de inspectie heeft gehanteerd. Bij de 1 normen waar de geboden zorg niet of nog niet volledig aan voldoet, bestaan mogelijke risico s voor cliënten en zijn verbetermaatregelen nodig. In hoofdstuk 3 staat aangegeven wat de inspectie van de zorgaanbieder verwacht. Pagina 6 van 31

7 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Nog niet alle randvoorwaarden aanwezig voor aanstaande reorganisatie; De Rijnhoven gaat mogelijk te kwetsbaar een onzekere periode in. De Rijnhoven staat aan de vooravond van een grote organisatieverandering: een andere managementstructuur en het werken mét zelforganiserende teams per januari 217. Enerzijds constateert de inspectie dat dit proces op een zorgvuldige wijze wordt voorbereid; er worden pilotprojecten gehouden op onderdelen zoals het zelf roosteren of verzuimbegeleiding. Verder is er een groot professionaliseringsprogramma gestart. Anderzijds ontbreekt het nog aan een aantal randvoorwaarden voor een goede invoering van zelforganiserende teams. Er is sprake van een hoog verzuimpercentage onder zorgmedewerkers met als gevolg een hoge inzet van flemedewerkers en een hoog ervaren werkdruk onder medewerkers. Dit maakt de Organisatie kwetsbaar tijdens de aanstaande organisatieverandering. 2.3 Cliëntgerichte zorg in Vijverhof De zorg voor de cliënten van Vijverhof is kleinschalig en belevingsgericht. Medewerkers laten zien dat zij de cliënt en zijn naasten kennen en dat zij weten wat passende zorg is voor deze cliënt. Het comple van geschakelde laagbouwwoningën van de Vijverhof ondersteunt deze huiselijke en persoonsgerichte zorg. Vertegenwoordigers van cliënten worden aantoonbaar betrokken bij de inhoud en evaluatie van de zorg maar ook bij de dagelijkse gang van zaken in de woning. De Rijnhoven bezint zich op dit moment op de wijze waarop zij cliëntmedezeggenschap wil gaan vormgeven. Het is moeilijk gebleken om op locatieniveau een cliëntenraad te formeren. In Vijverhof zullen gestructureerde paneldiscussies met cliëntvertegenwoordigers worden gehouden op de woningen om de inspraak en invloed van familieleden op de kwaliteit van zorg te vergroten. Pagina 7 van 31

8 - of - welke Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Handhaving 3.1 Inleiding Dit hoofdstuk begint met een overzicht van de normen waaraan de geboden zorg niet voldeed en waarvoor verbetermaatregelen noodzakelijk zijn. Vervolgens geeft de inspectie aan wat zij van de zorgaanbieder verwacht. Daarna beschrijft de inspectie haar vervolgacties. De inspectie gaat ervan uit dat de informatie in hoofdstuk 4 voldoende handvatten biedt om de verbeteringen door te voeren die nodig zijn om te voldoen aan de normen in paragraaf Overzicht van normen waaraan de geboden zorg niet of niet geheel voldeed 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. 1.4 De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. 1.5 De zorgaanbieder heeft in- en eclusiecriteria voor cliënten. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. 3.5 Medewerkers zorgen ervoor dat cliënten in een veilige (woon-)omgeving verblijven. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. 4.5 Bij medicatiewijziging past de medewerker de GDS-medicatie 5.2 Voordat een vrijheidsbeperkende maatregel wordt ingezet, analyseren de disciplines die bij de zorg aan de cliënt zijn betrokken het (probleem)gedrag van de cliënt. 5.3 Voorafgaand aan de inzet van de psychofarmaca vindt een psychosociale- of gedragsinterventie plaats. multidisciplinaire besluitvorming plaats over de vrijheidsbeperkende maatregel(en). 5.7 Alle vrijheidsbeperkende maatregelen die bij de cliënt worden toegepast, zijn opgenomen in het cliëntdossier. 2 niet aan. 3.3 Vervolgacties zorgaanbieder De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder de noodzakelijke verbetermaatregelen neemt en de inspectie daarvan een resultaatsverslag stuurt. Dit resultaatsverslag verwacht de inspectie drie maanden na de datum van de begeleidende brief bij het vastgestelde rapport. In dit resultaatsverslag staat per norm: de zorgaanbieder binnen de gestelde termijn volledig voldoet aan de norm; aanpak en acties de zorgaanbieder heeft ingezet om volledig aan de norm te voldoen; - hoe de zorgaanbieder heeft gemeten dat hij volledig aan de norm voldoet; - als de zorgaanbieder per de datum van het resultaatsverslag nog niet volledig aan de norm voldoet: welk niveau van verbetering in kwalitatieve en kwantitatieve zin de zorgaanbieder per de datum van het resultaatsverslag feitelijk heeft bereikt (bijvoorbeeld een % van het geheel). Pagina S van 31

9 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Beoordeling van overige locaties De inspectie verwacht dat de zorgaanbieder controleert of ook de bij overige locaties of teams geboden zorg aan alle getoetste normen voldoet en dat hij zo nodig passende maatregelen treft. 3.5 Vervolgacties inspectie Op basis van het ontvangen resultaatsverslag beoordeelt de inspectie of vervolgacties nodig zijn. Een aangekondigd of onaangekondigd hertoetsbezoek aan Vijverhof of een van de andere locaties van De Rijnhoven behoort tot de mogelijke vervolgacties. Pagina 9 van 31

10 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Bevindingen inspectiebezoek Dit hoofdstuk bevat per thema een inleiding, de scores op de normen en op de bijbehorende beoordelingsaspecten. Na ieder thema volgt zo nodig een toelichting op de scores. De scores zijn in een tabel weergegeven. Er zijn vier scoremogelijkheden: voldoet voldoet niet. In alle gevallen geldt: als de geboden zorg op één beoordelingsaspect van een norm een score voldoet niet heeft, dan scoort de geboden zorg op de hele norm voldoet niet. Dit geldt dus ook als de geboden zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingaspecten van een norm een score niet beoordeeld heeft. niet van toepassing (n.v.t.). De score n.v.t. geeft de inspectie als de situatie waarop de norm van toepassing is, in Vijverhof nooit voorkomt. niet beoordeeld. Niet beoordeeld betekent dat de situatie waarop de norm van toepassing is in Vijverhof wel voorkomt, maar tijdens het bezoek niet aan de orde is geweest. Heeft de zorg op de helft of meer dan de helft van de beoordelingsaspecten van die norm een score niet beoordeeld? Dan beschouwt de inspectie de geboden zorg waarop een norm van toepassing is als niet beoordeeld. Incidenteel kan het voorkomen dat de inspectie feiten en risico s constateert die niet in de beoordelingsaspecten worden genoemd maar wel betrekking hebben op een norm. Wanneer de inspectie die feiten ernstig vindt en de risico s voor cliënten groot zijn, kan dit reden zijn om die norm een score voldoet niet te geven. Omgekeerd kan het ook voorkomen dat de inspectie beoordelingsaspecten bij een norm als voldoet niet beoordeelt, en die norm desondanks een score voldoet krijgt. Dit kan gebeuren als de zorgaanbieder andere maatregelen heeft getroffen die hebben geleid tot goede zorg. De nummering van de normen is niet altijd opeenvolgend. Dit komt omdat de normen uit een groter normenbestand komen; de inspectie toetst niet aan alle normen uit dit bestand. 4.1 Thema 1: sturen op kwaliteit en veiligheid Inleiding In de uitvoering van de zorg moet zichtbaar zijn dat de zorgaanbieder stuurt op kwalitatief goede en veilige zorg. Deze zorg is gericht op het bevorderen dan wel in stand houden van de kwaliteit van bestaan en de eigen regie van de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, borgt in samenspraak met relevante disciplines en partijen een effectieve Plan-Do-Check-Act-cyclus. Dit betekent dat hij structureel relevante kwaliteitsinformatie verzamelt en hierover met belanghebbenden in dialoog gaat. Daardoor wordt zichtbaar wat goed gaat en waar het nog beter kan. De zorgaanbieder is eindverantwoordelijk voor het uitvoeren van de hierop gebaseerde verbeteracties en voor de beoordeling van de effecten ervan. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, werkt systematisch aan het optimaliseren van de relatie tussen cliënt en professional. De zorgaanbieder richt zijn Pagina 1 van 31

11 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3juni Scores organisatie zo in dat medewerkers in dialoog met de cliënt kunnen handelen. Hierbij zijn de wensen en behoeften van de cliënt altijd het uitgangspunt. al 4., al 4 4. al ) al. 1.1 De zorgaanbieder gebruikt op structurele wijze cliëntervaringen voor kwaliteitsverbetering. a) Eens in de twee jaar voert de zorgaanbieder een cliëntervaringsonderzoek uit. Het laatste onderzoek is maimaal twee jaar oud. b) Maimaal binnen een jaar na het cliëntervarings onderzoek heeft de zorgaanbieder de bevindingen op de locatie/in het team aantoonbaar gebruikt om de kwaliteit te verbeteren. 1.2 De zorgaanbieder zorgt ervoor dat medewerkers (bijna-)fouten systematisch en structureel melden. Hij verzamelt en analyseert de meldingen en gebruikt deze voor verbeteracties. a) Medewerkers zeggen (bijna-)fouten veilig te kunnen melden. b) Ten minste een persoon of commissie (bijvoorbeeld MIC) analyseert de meldingen systematisch. c) Op basis van de meldingenanalyse neemt de zorgaanbieder aantoonbaar verbetermaatregelen. 1.3 De zorgaanbieder gebruikt klachten van cliënten voor verbeteracties. a) De zorgaanbieder heeft een klachtenregeling conform de voor de doelgroep(en) geldende wetgeving 1. b) De zorgaanbieder gebruikt informatie uit de klachtenafhandeling voor verbeteracties. 1.4 De zorgaanbieder regelt cliëntenmedezeggenschap. a) De zorgaanbieder regelt medezeggenschap waarbij cliënten en/of cliëntvertegenwoordigers cliëntbelangen behartigen. > > z z Voor de klachtenprocedure zoals beschreven in de Wkkgz geldt een overgangsregeling tot 1 januari 217. In de overgangsperiode blijft de klachtenregeling die de zorgaanbieder had op grond van de Wkcz van toepassing tot het tijdstip waarop hij beschikt over een klachtenregeling die voldoet aan de eisen van de Wkkgz. Voor de afhandeling van Bopz-klachten geldt de klachtenprocedure zoals deze wordt beschreven in de Wkkgz ijt, omdat voor de behandeling van Bopz-klachten afwijkende regels gelden, die zijn vastgelegd in de Wet Bopz en in het Besluit Klachtenbehandeling Bopz. Pagina 11 van 31

12 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhohn Harmelenop 3juni 216 w b) De leden/cliënten die deelnemen aan de cliëntenmedezeggenschap ervaren dat de zorgaanbieder hen tijdig en goed informeert en goed luistert naar hun inbreng. Ook vinden zij dat de zorgaanbieder de juiste zaken agendeert. 1.5 De zorgaanbieder heeft in- en eclusiecriteria voor clienten. a) De zorgaanbieder gebruikt in- en eclusiecriteria voor cliënten als uitgangspunt bij de samenstelling van cliëntg roepen. b) De cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger heeft/hebben van de zorgaanbieder informatie ontvangen over de inen eclusiecriteria voor cliënten. 1.8 De zorgaan bieder zorgt ervoor dat zinvolle! passende dagbesteding in voldoende mate aanwezig is. a) Cliënten hebben een dagbesteding die past bij hun wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen. 1.9 De zorgaan bieder is in het bezit van een verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 216 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. a) De zorgaanbieder is in het bezit van een verklaring omtrent gedrag (VOG) van alle medewerkers die vanaf 1 januari 216 in dienst zijn getreden en zorg verlenen of beroepsmatig met cliënten in aanraking komen. (Geldt alleen voor zorgaanbieders die Wlz-zorg verlenen, zowel instellingen als solistisch werkende zorgverleners) w o w w e V..., > > z z Toelichting 1.1 In 214 is het laatste cliëntervaringsonderzoek (CQ-meting) gedaan. De onderzoekseenheid bestond uit vier woningen. De Rijnhoven kon zo goed zien wat belangrijke verbeterpunten waren op het niveau van de cliënt. Over het geheel genomen waren cliënten en hun vertegenwoordigers het meest tevreden over de bejegening door medewerkers en waren zij het meest kritisch over de schoonmaak en het grote aantal onbekende gezichten door de inzet van uitzendkrachten. De Rijnhoven heeft aantoonbaar verbetermaatregelen genomen. 1.2 Medewerkers gaven aan dat zij zich veilig voelden om incidenten te melden. Zij gaven aan dat zij weinig terughoren wanneer zij een melding hebben gedaan. Pagina 12 van 31

13 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 Meldingen werden niet structureel besproken in teamoverleggen. Dit bleek uit een aanbeveling van de MIC-commissies aan de raad van bestuur. De Rijnhoven had ten tijde van het inspectiebezoek twee MIC-commissies die de meldingen verzamelen en analyseren. Uit het jaarverslag 215 en het werkplan 216 van de MIC-commissies bleek, dat de meldingen en de meldingsbereidheid op niveau van de locaties werd geanalyseerd. Opvallend was dat een analyse soms eindigde met de vraag: oorzaak?. Niet duidelijk werd of en door wie deze relevante vraag beantwoord zou worden. Naar aanleiding van deze analyses nam De Rijnhoven onvoldoende aantoonbaar maatregelen. 1.4 De Rijnhoven heeft een centrale cliëntenraad. Het lukt op de meeste locaties niet om een locale cliëntenraad te vormen. Zo heeft Vijverhof geen cliëntenraad. Er was wel een lid in de centrale cliëntenraad die de cliënten van Vijverhof vertegenwoordigde. Ten tijde van het inspectiebezoek was de bestuurder van De Rijnhoven een onderzoek gestart naar andere mogelijkheden van locale cliëntmedezeggenschap. De bestuurder gaf aan hierbij op zoek te zijn naar kritische en betrokken mensen. De centrale cliëntenraad zou echter blijven bestaan om de formele medezeggenschap vorm te geven. De inspectie maakte uit het gesprek met een vertegenwoordiger van de cliëntenraad op dat er een impasse was opgetreden in de communicatie tussen de centrale cliëntenraad en de raad van bestuur. Volgens de bestuurder was dit van tijdelijke aard; in april was de laatste vergadering geweest en medio juni zou de volgende weer plaatsvinden. De leden van de cliëntenraad gaven echter aan dat zij door deze impasse niet in staat waren om hun werk te doen en dat zij in eerdere situaties ook te laat waren geïnformeerd over belangrijke onderwerpen waarover zij advies- of instemmingsrecht hebben. 1.5 De Rijnhoven heeft op papier vastgelegde in- en eclusiecriteria. Deze zijn vooral bedoeld voor medewerkers die belast zijn met het opnameproces. Deze criteria werden niet bij opname aan cliënten en hun vertegenwoordigers verteld. 1.8 Er is binnen De Rijnhoven veel aandacht voor een passende en zinvolle dagbesteding. Medewerkers van de activiteitenbegeleiding onderzoeken bij opname wat de wensen, gewoonten en behoeften zijn van een nieuwe cliënt en passen het activiteitenaanbod daarop aan. Er zijn grote activiteiten voor alle cliënten van Vijverhof; deze zijn via verenigingen georganiseerd. Daarnaast zijn er activiteiten op de woningen en voor individuele cliënten. 1.9 De Rijnhoven vraagt sinds begin 214 voor alle nieuwe medewerkers die contact hebben met cliënten, een Verklaring Omtrent het Gedrag (VOG) aan. Wanneer een nieuwe medewerker geen geldige VOG kan overleggen, gaat de Rijnhoven geen arbeidscontract aan. 4.2 Thema 2: cliëntdossier Inleiding Het cliëntdossier is een belangrijke basis voor cliëntgerichte zorg. 2 Onder cliëntdossier verstaat de inspectie alle vastgelegde informatie op individueel cliëntniveau die relevant is voor de zorgverlening aan de cliënt. Het individuele zorgplan is een onderdeel van het cliëntdossier. Pagina 13 van 31

14 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Scores Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, maakt met iedere cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger vé6r de start van de zorgverlening of zo snel als mogelijk na de start van de zorgverlening afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. Deze afspraken gaan uit van de wensen, behoeften en mogelijkheden van de cliënt. Ook houden deze afspraken rekening met beperkingen van de cliënt en met ingeschatte mogelijke cliëntgebonden risico s. Bij de uitvoering van de zorg en ondersteuning is het uitgangspunt het zo veel mogelijk versterken van de eigen regie van de cliënt en van zijn ervaren kwaliteit van bestaan. De medewerker die eerstverantwoordelijke is voor de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt stelt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger zorg- en ondersteuningsdoelen vast. In deze doelen moeten de wensen van de cliënt doorklinken en de wijze waarop hij zijn leven wil inrichten. De doelen zijn niet uitsluitend probleemgericht gedefinieerd maar bevorderen ook de kwaliteit van het bestaan van de cliënt zo goed mogelijk. Ook maakt de eerstverantwoordelijke medewerker met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning. De medewerker legt deze afspraken vast in de vorm van een individueel zorgplan. Uit dit plan wordt duidelijk welke zorg en ondersteuning een cliënt van de zorgaanbieder vraagt. Ook beschrijft het plan wat er nodig is om de zorg- en ondersteuningsdoelen te behalen en wie daarvoor verantwoordelijk is of zijn. Naast de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger en de eerstverantwoordelijke medewerker leveren alle overige betrokken medewerkers en disciplines, zoals gedragswetenschappers, artsen en paramedici, een zichtbare bijdrage aan afspraken over de uitvoering van de zorg en ondersteuning aan de cliënt. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft geborgd beleid voor het rapporteren in het cliëntdossier over de voortgang op de zorg- en ondersteuningsdoelen en over de mate waarin deze doelen worden behaald. Ook is de zorgaanbieder verantwoordelijk voor rapportage over andere relevante zaken op individueel cliëntniveau die om rapportage vragen. De zorgaanbieder waarborgt de periodieke multidisciplinaire evaluatie van het zorgplan met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger. Na de evaluatie maken de betrokkenen met elkaar nieuwe afspraken. u 4.. w 2.1 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen van het zorgplan ) 5) 5) > > z z.. > 3 Voor deze normen geldt een afwijkend handhavingbeleid voor cliënten die zorg ontvangen vanuit een Persoonsgebonden Budget/PGB. Het recht op een zorgplanbespreking en een zorgplan zoals omschreven in de Wlz geldt niet voor deze groep cliënten. Het toezicht op de zorg aan deze cliënten blijft, voor wat betreft de normen en beoordelingsaspecten die specifiek over het zorgplan gaan, beperkt tot toetsen en zo nodig het geven van het advies om bepaalde zaken te verbeteren. Verdergaande handhavingmaatregelen zullen achterwege blijven. Dit neemt niet weg dat ook de zorg aan deze groep cliënten aantoonbaar van goed niveau, doeltreffend, doelmatig en cliëntgericht moet zijn, afgestemd op de reële behoefte van de cliënt. Pagina 14 van 31

15 - Probleem- Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 5) 5) a) Bij iedere nieuwe cliënt is binnen zes weken na de start van de zorgverlening een zorgplan vastgesteld. b) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken bij de beschrijving van de levensgeschiedenis, wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. c) Uit het cliëntdossier blijkt dat de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger heeft/hebben ingestemd met de inhoud van het zorgplan. 2.2 De wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt zijn de basis voor de zorg-/ondersteuningsdoelen. 3 a) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de wensen, behoeften, mogelijkheden en beperkingen van de cliënt. b) De zorg-/ondersteuningsdoelen zijn gebaseerd op diagnostiek van relevante disciplines. 2.3 In het cliëntdossier is zichtbaar dat relevante disciplines betrokken zijn bij de zorg en ondersteuning. a) Het cliëntdossier bevat relevante informatie, zoals diagnoses, onderzoeken en/of opdrachten van betrokken disciplines. b) Relevante disciplines zijn aantoonbaar betrokken bij het opstellen en evalueren van afspraken over zorg- en ondersteuningsdoelen. c) Vakinhoudelijke specialisten hebben hun adviezen en/of opdrachten aan medewerkers toepasbaar gemaakt voor de dagelijkse omgang met de cliënten. 2.4 Medewerkers inventariseren en evalueren periodiek de cliëntgebonden risico s en baseren hierop de zorg en de ondersteuning. a) In het cliëntdossier zijn relevante cliëntgebonden risico s en daaruit voortvloeiende afspraken opgenomen. 5) 5) 5) o o.. > > > z z Voorbeelden van cliëntgebonden risico s zijn: - Huidletsel - Incontinentie - Vallen - Problemen medicatiegebruik - Ondervoeding/overgewicht of onbegrepen gedrag - Mondzorg Pagina 15 van 31

16 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhotin Harmelenop 3juni 216 5) 5) b) De zorg-/ondersteuningsdoelen passen bij de resultaten van de individuele risico-inventarisaties. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties zijn op elkaar afgestemd. a) De zorg-/ondersteuningsbehoeften, de zorg-! ondersteuningsdoelen en de acties hebben een logische samenhang. b) De (dagelijkse) rapportages zijn gekoppeld aan de zorg /ondersteuningsdoelen en acties. c) De evaluaties van de geboden zorg en ondersteuning gaan over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-! ondersteuningsdoelen en zorgacties. 2.6 De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn betrokken bij de periodieke evaluatie en bijstelling van het zorgplan. De evaluatiefrequentie is volgens de veld norm of hoger. 3 a) De cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger is/zijn aantoonbaar betrokken geweest bij de evaluatie van het zorg plan. b) Periodieke evaluaties zijn aantoonbaar uitgevoerd met een minimale frequentie zoals vastgelegd in de veld norm, of vaker. c) Aantoonbaar is geëvalueerd of de gemaakte afspraken over de zorg-/ondersteuningsbehoeften, zorg-! ondersteuningsdoelen en zorgacties zijn nageleefd. De uitkomst van de evaluatie wordt gebruikt voor een eventuele wijziging van het zorgplan. 5) 5) 5) o o..... > > > z z Toelichting 2.1 De inspectie zag in verschillende cliëntendossiers een levensloopbeschrijving van de cliënt en een overzicht van diens sociale kaart. Deze documenten werden vrijwel meteen na opname in Vijverhof ingevuld met cliënt en diens vertegenwoordiger. De instemming van de vertegenwoordiger van de cliënt werd vastgelegd door middel van een ondertekend formulier dat als scan in het dossier werd opgenomen. 2.3 De inspectie zag verschillende voorbeelden van diagnostiek van de (para)medische disciplines zoals fysiotherapeut en psycholoog in de cliëntdossiers. Het was duidelijk een multidisciplinair dossier. Deze diagnostiek werd in het zorgleefplan omgezet in doelen en acties. Pagina 16 van 31

17 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhoin Harmelenop 3juni Voorafgaand aan de zorgleefpianbesprekingen werden risico-inventarisaties per cliënt uitgevoerd. De zorg- en ondersteuningsdoelen waren hierop gebaseerd. 2.5 Afgesproken doelen, acties, rapportages en evaluaties hadden niet altijd een duidelijke samenhang. Zo was er bij een cliënt een verhoogd valrisico vastgesteld en waren daarop duidelijke maatregelen afgesproken ten aanzien van veiligheid rondom het bed: een etra laag bed en valmatten er naast. Er bleek echter uit het zorgleefplan dat er ook een sensor was ingezet en een stoel op de rem. Deze cliënt had naast het geconstateerde valgevaar een grote loopdrang. Om die reden werden hem regelmatig kleine wandelingen aangeboden. Dit alles stond op verschillende plaatsen in het dossier. De samenhang ontbrak. Een grote loopd rang van een dient en hoe daarmee wordt omgegaan wordt kan een oorzakelijk verband hebben met valgevaar. Volgens de zorgaanbieder was het een duidelijke keus om dit onder verschillende domeinen onder te brengen. Bovendien werd er niet gericht op gerapporteerd en kon er dus niet goed geëvalueerd worden of de ingezette acties het doel bereikten. 4.3 Thema 3: deskundigheid en inzet medewerkers Inleiding Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, organiseert de uitvoering van de geboden zorg zo dat hij tijdig, doelmatig, doelgericht en deskundig in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënt voorziet. De zorgaanbieder zet voldoende en deskundige medewerkers in. Hij schoolt, ondersteunt en stimuleert hen structureel. Medewerkers die goede zorg bieden, richten zich op het behouden of bereiken van het optimale niveau van functionele autonomie en kwaliteit van bestaan voor de cliënt. Deskundige medewerkers zijn betrouwbaar, werken cliëntgericht en bejegenen de cliënt op een passende manier. Zij zijn in staat om de cliënt op een professionele, multidisciplinaire wijze de juiste ondersteuning te bieden op het vlak van sociaal emotioneel, cognitief en somatisch functioneren. Deskundige medewerkers kunnen reflecteren op het effect van het eigen handelen. Medewerkers die goede zorg bieden, werken volgens protocollen, procedures en werkinstructies. De zorgaanbieder borgt dat relevante actuele protocollen, procedures en werkinstructies aanwezig zijn. De zorgaanbieder stimuleert medewerkers om met gezond verstand te blijven werken. Hij biedt de mogelijkheid om gemotiveerd af te wijken van geldende protocollen en procedures wanneer situaties daarom vragen. Medewerkers leggen afwijkingen van protocollen, procedures, werkinstructies en zorgafspraken schriftelijk vast in het cliëntdossier. Bij de geboden zorg kunnen tegelijkertijd of opeenvolgend verschillende onderdelen van dezelfde zorgaanbieder of verschillende zorgaanbieders betrokken zijn. In zulke situaties doet de zorgaanbieder wat in zijn vermogen ligt om een goede communicatie en coördinatie tussen alle betrokkenen, onder wie de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger, te waarborgen. Pagina 17 van 31

18 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni Scores 3.1 Medewerkers werken cliëntgericht. a) Medewerkers kunnen aangeven op welke wijze ze cliënten methodisch en actief ondersteunen in het uiten van behoeften en wensen. b) Medewerkers reageren met adequate acties op behoeften en wensen van cliënten. 3.2 Medewerkers besteden aandacht aan de invloed van hun bejegening op het gedrag van de dient. a) Medewerkers zijn zich ervan bewust dat de manier waarop ze cliënten bejegenen, invloed heeft op het gedrag van die cliënten. b) Medewerkers bespreken in formele overlegstructuren (zoals teambespreking, supervisie en intervisie) en in de dagelijkse praktijk met elkaar hoe de manier waarop ze cliënten bejegenen, invloed heeft op het gedrag van die cliënten. 3.3 Medewerkers hebben voldoende kennis en vaardigheden om zorg en ondersteuning te kunnen bieden aan de doelgroep van cliënten. a) Medewerkers kennen de zorg- en ondersteunings behoeften van de cliënten. b) Medewerkers vinden dat ze voldoende zijn toegerust om met de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten te kunnen omgaan. c) Medewerkers ervaren vakinhoudelijke ondersteuning van zowel hun direct leidinggevende als van vakinhoudelijke specialisten zoals (para-)medici, gedragswetenschappers en verpleegkundigen met aandachtsgebieden. 3.4 Medewerkers werken op een verantwoorde manier met relevante, actuele richtlijnen, protocollen en/of werkinstructies. a) Medewerkers kennen relevante richtlijnen, protocollen en werkinstructies, en weten wanneer en hoe deze moeten worden gebruikt. di dl 4., ai w dl o o ) dl. > > z z Pagina 18 van 31

19 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 b) Medewerkers weten dat ze beargumenteerd kunnen afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies om individueel maatwerk mogelijk te maken. Afwijken van richtlijnen, protocollen en werkinstructies is alleen mogelijk als de afwijking is besproken en op cliëntniveau is vastgelegd. c) De zorgaanbieder borgt dat medewerkers met actuele richtlijnen, protocollen en werkinstructies werken. 3.5 Medewerkers zorgen ervoor dat cliënten in een veilige (woon-)omgeving verblijven.., 4 a, W W o o.. > > > z z a) Medewerkers weten wat nodig is om ervoor te zorgen dat cliënten zich veilig voelen. Medewerkers nemen indien nodig maatregelen om de beleving van veiligheid bij cliënten te vergroten. b) Medewerkers creëren een veilige leefomgeving, rekening houdend met de individuele cliëntgebonden risico s. 3.6 Medewerkers krijgen scholing om adequaat te kunnen voorzien in de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. a) De zorgaanbieder weet welke kennis en kunde nodig is om te voldoen aan de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de cliënten. b) De zorgaanbieder weet over welke kennis en kunde de medewerkers beschikken. c) De zorgaanbieder voert een scholingsplan uit dat past bij de zorg- en ondersteuningsbehoeften van de doelgroep en het deskundigheidsniveau van de medewerkers. 3.7 De zorgaanbieder zet op de juiste momenten voldoende en deskundige medewerkers in voor de uitvoering van de dagelijkse zorg. a) De zorgaanbieder borgt dat alleen bevoegde en bekwame medewerkers voorbehouden en risicovolle handelingen uitvoeren. b) De zorgaanbieder borgt de inzet van voldoende en deskundige medewerkers op basis van de zorg- en ondersteuningsbehoeften van cliënten. c) De zorgaanbieder borgt de inzet van tijdelijke invalkrachten op zo n manier dat de benodigde zorg en ondersteuning van de cliënten verantwoord is. Pagina ig van 31

20 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 w 5) 5) 5) o o. 3.8 Vakinhoudelijke specialisten zijn in voldoende mate beschikbaar. a) Vakinhoudelijke specialisten zijn beschikbaar wanneer nodig. b) Medewerkers ervaren dat zij de bij de zorg en ondersteuning aan cliënten betrokken vakinhoudelijke specialisten makkelijk kunnen bereiken en dat die hen adequaat ondersteunen. 3.9 De zorgaanbieder verzamelt en analyseert contetuele factoren die van invloed zijn op de inzet van medewerkers. Zo nodig treft de zorgaanbieder passende maatregelen. a) De zorgaanbieder heeft ziekteverzuim, personeelsverloop, inzet van invalkrachten en ervaren werkdruk in beeld. b) De zorgaanbieder treft zo nodig passende maatregelen... > > > z z Toelichting 3.1 Medewerkers kenden de wensen en behoeften van cliënten en reageerden hier passend op. Medewerkers konden bijvoorbeeld aangeven wat de leefgewoonten van hun cliënten waren en wat dat betekende voor hun leven in Vijverhof: of mensen vroeg uit bed wilden of juist wilden uitslapen; of mensen per se met hun voornaam aangesproken wilden worden of juist met mevrouw of meneer. 3.5 Ondanks algemene veiligheidsmaatregelen was niet per cliënt bepaald welke maatregelen nodig waren en welke niet. In de woningen was duidelijk te zien dat maatregelen genomen waren die de veiligheid moesten verhogen. Zo waren in de keuken in de huiskamer afsluitbare kastjes voor messen en afwasblokjes. Aan de andere kant waren in de badkamer veel flessen shampoo die los voor het grijpen stonden. Het was niet duidelijk of medewerkers hadden beoordeeld of dit voor de huidige cliënten gevaar opleverde. 3.6 De Rijnhoven had een breed scholingsprogramma. Medewerkers gaven aan dat zij veel scholingsmogelijkheden ervoeren. Er was een opleidingsprogramma dat oud opgeleide verzorgenden en helpenden opleidde tot verzorgende IG. Verschillende geïnterviewden gaven aan dat er meer kennis nodig was bij medewerkers over het omgaan met onbegrepen gedrag. De inspectie constateerde dat de scholing over onbegrepen gedrag nog in de kinderschoenen stond. Er was hiertoe wel een professionaliseringsprogramma opgesteld voor De Rijnhoven met de titel Leven met Dementie. Dat programma bevond zich nog in de startfase. Pagina 2 van 31

21 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3juni Vijverhof zette veel fleibele krachten in, ofwel uit de eigen flepool van De Rijnhoven, ofwel via een detacheringsbureau. Volgens geïnterviewden hadden de cliënten te maken met veel vreemde gezichten, ondanks dat er afspraken gemaakt waren over voorwaarden waaronder de fleibele medewerkers ingezet konden worden. Niet alle flemedewerkers hadden de mogelijkheid om in het elektronisch cliëntendossier te werken, ofwel omdat zij geen inlogcode hadden, ofwel omdat zij de kennis hiervoor misten. De somatische afdelingen hadden te maken met een ziekteverzuim van l317%. Dit betekende dat een groot beroep gedaan werd op de overige medewerkers en op de inzet van fleibele medewerkers. Geïnterviewde medewerkers gaven aan dat zij een hoge werkdruk ervaren. Zij maakten zich zorgen over de toename van het aantal taken dat zij krijgen en de toegenomen zorgzwaarte van cliënten. 3.9 In Vijverhof was sprake van een hoog ziekteverzuim; 9,7% tot en met april 216. De Rijnhoven had dit goed in beeld en nam hier aantoonbaar maatregelen op. 4.4 Thema 4: medicatieveiligheid Inleiding Het uitgangspunt is dat een cliënt die medicatie gebruikt, zelf zijn medicatie beheert. Wanneer dat niet of niet meer helemaal lukt, neemt de zorgaanbieder het medicatiebeheer deels of helemaal van de cliënt over. De cliënt heeft hierbij naar vermogen een eigen rol en verantwoordelijkheid Scores Het thema medicatieveiligheid richt zich op de (gedeeltelijke) overdracht van het medicatiebeheer door de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger aan de zorgaanbieder. Er is een keten van cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger, arts, apotheker, zorgaanbieder en zorgmedewerker. Voor een veilig medicatieproces is het van belang dat de activiteiten en verantwoordelijkheden van al deze schakels in de keten naadloos op elkaar aansluiten. Een zorgaanbieder die goede zorg biedt, heeft een adequaat medicatieveiligheidsbeleid dat ieders rol, verantwoordelijkheid en de samenwerking tussen de genoemde schakels beschrijft. De zorgaanbieder borgt dat die samenwerking plaatsvindt op een manier die de medicatieveiligheid ten goede komt. 4., w De zorgaan bieder heeft een procedure rondom veilige en verantwoorde farmaceutische zorg beschreven. a) De zorgaanbieder heeft een procedure farmaceutische zorg die voldoet aan de eisen van de Veilige principes in de medicatieketen... > > > z z Pagina 21 van 31

22 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofin Harmelenop 3 juni 216 w b) In de procedure farmaceutische zorg zijn de verantwoordelijkheden van alle betrokken partijen beschreven. 4.2 De zorgaanbieder bepaalt in dialoog met de cliënt en/of de cliëntvertegenwoordiger of de medicatie geheel of gedeeltelijk in eigen beheer wordt gegeven. De zorgaanbieder legt de gemaakte afspraken over het medicatiebeheer vast in het cliëntdossier. a) De zorgaanbieder maakt in dialoog met de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie. b) De afspraken over het geheel of gedeeltelijk door de cliënt en/of cliëntvertegenwoordiger zelf beheren van medicatie staan in het cliëntdossier. c) De betrokkenen evalueren de afspraken over het geheel of gedeeltelijk zelf beheren van medicatie volgens de frequentie in de veldnorm of naar behoefte vaker. 4.3 Medewerkers die hulp bieden bij de medicatie beschikken over een actueel medicatieoverzicht en actuele toedienlijst van de apotheek. a) Medewerkers beschikken voor elke cliënt die medicatie gebruikt over een actueel medicatieoverzicht en een actuele toedienlijst van de apotheek. b) De apotheek maakt en levert de medicatie-overzichten en de toedienlijsten van cliënten die medicatie gebruiken; medewerkers maken deze overzichten en lijsten niet zelf en passen bestaande medicatie overzichten en toedienlijsten niet zelfstandig aan. c) Medewerkers beschikken binnen 24 uur na de start van de zorg over een actueel medicatieoverzicht. a w W o e.. > > z z 4.5 Bij medicatiewijziging past de medewerker de GDS-medicatie 4 niet aan. a) De medewerker past bij medicatiewijzigingen niet zelf de medicatie aan die de apotheek in een GDS-systeem heeft uitgezet. 4 4 GDS = Geneesmiddelen Distributie Systeem. Bij gebruik van een GDS heeft de apotheek de geneesmiddelen per cliënt per toedientijdstip verpakt. Pagina 22 van 31

23 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhofijn Harmelenop 3 juni De zorgaanbieder draagt zorg voor het veilig en verantwoord bewaren en afvoeren van medicatie. a) De medicatiekast, de medicijnkar en de opiatenkast zijn afgesloten. Alleen medewerkers die zijn geschoold in het omgaan met medicatie en die taken op het terrein van medicatie hebben, hebben hier toegang toe. b) De zorgaanbieder heeft afspraken met de apotheek over de wijze van afvoeren van retourmedicatie. c) Medewerkers controleren de temperatuur van de koelkast waarin medicatie wordt bewaard. Deze temperatuur is minimaal 2 C en maimaal 8 C. 4.7 De zorgaanbieder registreert de (werk)voorraad medicatie en bewaakt de houdbaarheid ervan. a) De zorgaanbieder zorgt aantoonbaar voor periodieke controle op de medicatievoorraad. De zorgaanbieder heeft vastgelegd wie voor de periodieke controle verantwoordelijk is. b) Er is geen niet-op-naam-gestelde medicatie op voorraad, met uitzondering van de dokterstas. c) De zorgaanbieder borgt dat de geopende medicinale dranken en druppels niet over de vervaldatum zijn. Dit doet hij door een aandachtsfunctionaris medicatie verantwoordelijk te maken voor het verwijderen en afvoeren van medicatie vlak v6âr of op de vervaldatum. Het verdient hierbij de voorkeur om de datum van openen en/of de uiterste houdbaarheidsdatum na opening op de primaire verpakking te noteren. 4.8 Een tweede bekwaam persoon controleert de niet 4-medicatie, of er is een afspraak met de apotheek dat het geen risicovolle medicatie betreft voor deze cliënt. GDS a) Voor niet GDS 4-medicatie heeft de zorgaanbieder afspraken met de apotheken gemaakt over het toepassen van de tweede controle. b) De tweede controle wordt bekwaam uitgevoerd. Het is traceerbaar wie deze controle uitvoert en op welke wijze dat gebeurt. c) Tot het moment van toediening is het duidelijk om welke medicatie het gaat o e > > > z z Pagina 23 van 31

24 Rapport van het inspectiebezoek aan De Rijnhoven, locatie Vijverhoffin Harmelenop 3 juni 216 5) 5) 4.9 De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en per toedientijdstip op de toedienlijst. a) De medewerker parafeert de toegediende of aangereikte medicatie per medicijn en per toedientijdstip op de toedienlijst. 4.1 Medewerkers signaleren werking en bijwerking van de toegediende medicatie. a) Medewerkers kunnen aangeven bij welke medicatie en welke verschijnselen zij actie ondernemen. b) Medewerkers registreren gesignaleerde (bij)werking(en) in het cliëntdossier De arts en de apotheker verrichten ten minste jaarlijks een medicatiebeoordeling voor alle cliënten. a) De jaarlijkse medicatiebeoordeling door arts en apotheker is aantoonbaar uitgevoerd voor alle cliënten. b) De arts en de apotheker die de medicatiebeoordeling verrichten, hebben oog voor de risico s van polyfarmacie en psychofarmaca en zijn gericht op afbouw Het voorschrijven van medicatie gebeurt met behulp van een elektronisch voorschrijfsysteem. a) Het voorschrijven van medicatie gebeurt met behulp van een elektronisch voorschrijfsysteem. 5) 5) 5) o o.. > > > z z. Toelichting 4.5 a) In de handleiding Verpleeghuiszorg en medicatie staat beschreven dat medewerkers in geval van het stoppen van bepaalde medicatie, zelf deze geneesmiddelen uit Baterzakjes moeten halen. Hier is een procedure voor afgesproken; medewerkers mogen samen een zakje openmaken en met een sticker aangeven dat er een wijziging is geweest. Hier komt geen apotheker aan te pas. Op dit punt voldoet de afgesproken procedure niet aan de Veilige Principes in de medicatieketen b) Er vonden tweemaal per jaar medicatiereviews plaats van alle cliënten. De afbouw van bijvoorbeeld psychofarmaca of de aanpak van polyfarmacie is daarbij vast onderwerp van gesprek. Volgens geïnterviewde behandelaren was hierdoor een daling in de hoeveelheid voorgeschreven psychofarmaca gerealiseerd. Pagina 24 van 31