Gelet op de aanvraag van Leuvens Instituut voor Criminologie van de K.U.Leuven ontvangen op 09/08/2011;

Transcriptie

1 1/7 Sectoraal comité van het Rijksregister Beraadslaging RR nr 50/2011 van 12 oktober 2011 Betreft: aanvraag van het Leuvens Instituut voor Criminologie van de K.U.Leuven om toegang te krijgen tot de informatiegegevens van het Rijksregister met het oog op het eenmalig afnemen van een enquête bij een steekproef van de Brusselse bevolking (RN-MA ) Het Sectoraal comité van het Rijksregister, (hierna "het Comité"); Gelet op de wet van 8 augustus 1983 tot regeling van een Rijksregister van de natuurlijke personen (hierna "WRR"); Gelet op de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens (hierna WVP), inzonderheid artikel 31bis; Gelet op het koninklijk besluit van 17 december 2003 tot vaststelling van de nadere regels met betrekking tot de samenstelling en de werking van bepaalde Sectorale comités opgericht binnen de Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; Gelet op de aanvraag van Leuvens Instituut voor Criminologie van de K.U.Leuven ontvangen op 09/08/2011; Gelet op de aanvraag van het technisch en juridisch advies gericht aan de Federale Overheidsdienst Binnenlandse Zaken op 19/09/2011; Gelet op het verslag van de Voorzitter;

2 Beraadslaging RR 50 /2011-2/7 Beslist op 12 oktober 2011, na beraadslaging, als volgt: I. VOORWERP VAN DE AANVRAAG. 1. De aanvraag heeft tot doel om het Leuvens Instituut voor Criminologie van de K.U.Leuven, hierna de aanvrager genoemd, te machtigen om een toegang te bekomen tot de informatiegegevens vermeld in artikel 3, eerste lid, 1 tot 3 en 5, WRR met het oog op het eenmalig afnemen van een enquête bij een steekproef van de Brusselse bevolking. II. ONDERZOEK VAN DE AANVRAAG A. TOEPASSELIJKE WETGEVING A.1. Wet van 8 augustus 1983 (WRR) 2. Overeenkomstig artikel 5, eerste lid, 2 WRR wordt de machtiging om toegang te verkrijgen tot of om mededeling te bekomen van de informatiegegevens bedoeld in artikel 3, eerste en tweede lid, WRR verleend door het Comité aan de openbare en private instellingen van Belgisch recht voor de informatie die zij nodig hebben voor het vervullen van taken van algemeen belang die hen zijn toevertrouwd door of krachtens een wet, een decreet of een ordonnantie of voor taken die uitdrukkelijk als zodanig erkend worden door het voormelde sectoraal comité. 3. Krachtens artikel 10 van het decreet van de Vlaamse Gemeenschap van 4 april 2003 betreffende de herstructurering van het hoger onderwijs in Vlaanderen, zijn de universiteiten niet alleen werkzaam op het gebied van het hoger onderwijs maar ook op het gebied van het wetenschappelijk onderzoek, de maatschappelijke en wetenschappelijke dienstverlening. 4. Het bedoeld onderzoek heeft, voor zover het Comité kon beoordelen, een duidelijke en belangrijke wetenschappelijke en maatschappelijke toegevoegde waarde (wetenschappelijk onderzoek naar de aantrekkingskracht van stadsbendes in Brussel). Een onderzoek is wetenschappelijk door de gebruikte methode, maar vergt ook een wetenschappelijke doelstelling om volwaardig deze titel te mogen voeren. Dit houdt onder andere in dat het onderzoek een bijdrage wil leveren aan de wetenschappelijke kennis, resultaten wil opleveren waaruit directe beleidsmaatregelen kunnen worden afgeleid, enzovoort. Wanneer dit het geval is, zoals in casu, kan het onderzoek worden beschouwd als zijnde van algemeen belang.

3 Beraadslaging RR 50 /2011-3/7 5. Het onderzoek kadert in de missie van de aanvrager. Hij komt dan ook als instelling van Belgisch recht met rechtspersoonlijkheid 1 in aanmerking om op grond van artikel 5, eerste lid, 2, WRR, gemachtigd te worden toegang te bekomen tot de informatiegegevens van het Rijksregister. A.2. Wet van 8 december 1992 (WVP) 6. Op grond van artikel 4 WVP vormen de informatiegegevens van het Rijksregister persoonsgegevens, waarvan de verwerking slechts is toegelaten voor welbepaalde, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigde doeleinden. De persoonsgegevens dienen bovendien toereikend, ter zake dienend en niet overmatig te zijn, uitgaande van de doeleinden waarvoor zij worden verwerkt. B. FINALITEIT 7. De aanvrager wenst onderzoek te voeren naar de aantrekkingskracht van stadsbendes in Brussel. De gegevens van het onderzoek zullen ingezameld worden door middel van een schriftelijke vragenlijst waarin o.a. gepolst wordt naar attitudes, gedragingen en groepsgedrag bij jonge mannen. Met het oog hierop wenst de aanvrager een steekproef uit het Rijksregister te bekomen. De resultaten van de steekproef zullen vergeleken worden met de resultaten van een representatieve controlegroep, verkregen aan de hand van schoolenquêtes. 8. Het nagestreefde doeleinde is welbepaald, uitdrukkelijk omschreven en gerechtvaardigd in de zin van artikelen 4, 1, 2, WVP en 5, tweede lid WRR. C. PROPORTIONALITEIT C.1. Ten overstaan van de gegevens 9. De aanvrager wenst, onder de vorm van een toevalssteekproef m.b.t mannen tussen de 18 en 25 jaar die woonachtig zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, toegang te bekomen tot de informatiegegevens vermeld in artikel 3, eerste lid, 1 tot 3 (niet de geboorteplaats) en 5, WRR, namelijk: - de naam en voornamen; - de geboortedatum; - het geslacht; - de hoofdverblijfplaats; 1 Wet van 12 augustus 1911 tot toekenning van de rechtspersoonlijkheid aan de Katholieke Universiteit te Leuven - Université catholique de Louvain, aan de Vrije Universiteit Brussel n aan de Université libre de Bruxelles, en waarbij aan de Katholieke Universiteit te Leuven - Université catholique de Louvain machtiging wordt verleend een Franstalige en een Nederlandstalige universiteit op te richten.

4 Beraadslaging RR 50 /2011-4/7 10. Het Comité oordeelt, rekening houdend met de toelichting verschaft in de aanvraag, dat een toegang tot de informatiegegevens vermeld in artikel 3, eerste lid, 1 tot 3 en 5, WRR, gelet op het nagestreefde doeleinde, proportioneel, ter zake dienend en niet overmatig is (artikel 4, 1, 3, WVP). 11. De aanvrager vraagt eveneens toegang tot het gegeven taal. Het Comité stelt vast dat geen van de gegevens opgesomd in artikel 3 WRR de talenkennis van de betrokkenen registreert, bijgevolg kan op deze vraag niet ingegaan worden. C.2. Ten opzichte van de wijze van bevraging 12. Gelet op het feit dat het hier een schriftelijke enquête betreft, wenst de aanvrager, conform het advies nr. 16/2006 van 14 juni van de Commissie voor de Bescherming van de Persoonlijke Levenssfeer, de gegevens van de uitgelote personen niet daadwerkelijk zelf te ontvangen. De contactbrief, het enquêteformulier en de herinneringsbrieven zullen door de diensten van het Rijksregister worden verstuurd. 13. Op het enquêteformulier zal wel een betekenisloze code staan die door de diensten van het Rijksregister kan gelinkt worden aan een welbepaalde persoon met het oog op het identificeren van de winnaars van een prijs die onder de deelnemers worden verloot (de prijzen zullen ook door het Rijksregister verstuurd worden). Rekening houdend hiermee moeten de gegevens die de aanvrager verkrijgt, bestempeld worden als gecodeerde gegevens (artikel 1, 3, van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ), niet als anonieme gegevens. 14. In het licht hiervan beslist het Comité dan ook dat de informatiegegevens van het Rijksregister van de uitgelote personen niet zullen meegedeeld worden aan de aanvrager. Voor wat de geboortedatum betreft, zal het Rijksregister aan de aanvrager wel een beschrijvend overzicht meedelen houdende leeftijdsverdeling van de uitgelote personen per gemeente, zodat de aanvrager eventueel conclusies kan trekken m.b.t. de non-respons en de representativiteit in functie van leeftijd. 15. Het gevolg van deze werkwijze zal er in dit geval, rekening houdend met het enquêteformulier zoals dat door de aanvrager aan het Comité werd bezorgd, toe leiden dat de aanvrager concreet geen identificatiegegevens uit het Rijksregister ontvangt. 2 Advies nr. 16/2006 van 14 juni 2006 uit eigen beweging met betrekking tot de modaliteiten van de mededeling van informatiegegevens van het Rijksreigster met het oog op (wetenschappelijk) onderzoek.

5 Beraadslaging RR 50 /2011-5/7 16. Aan deze vaststellingen zijn een aantal gevolgen verbonden, namelijk: - dat de aanvrager geen consulent inzake informatieveiligheid, zoals voorgeschreven door artikel 10 WRR moet aanstellen, vermits hem noch rechtstreeks, noch onrechtstreeks informatiegegevens uit het Rijksregister worden meegedeeld; - dat de aanvrager geen lijst, zoals voorgeschreven door artikel 12, 2, WRR moet bijhouden van de personen die mededeling van de informatiegegevens uit het Rijksregister zullen krijgen; 17. Zoals uit punt 14 blijkt, zal de aanvrager gecodeerde gegevens verzamelen. Het is dan ook belangrijk dat ervoor gezorgd wordt dat geen handelingen worden gesteld die het gecodeerd karakter op de helling zetten. 18. De aanvrager bezorgde het ontwerp enquête en begeleidende brief. Het Comité stelt vast dat in de begeleidende brief in dit verband een aantal bepalingen bevat: - een vermelding dat het schrijven niet door de onderzoekers werd verstuurd, maar door de diensten van het Rijksregister omdat de namen en adressen van de uitgelote personen niet werden meegedeeld aan de onderzoekers teneinde de privacy van diegenen die aan het onderzoek meewerken, te verzekeren; - wat de bedoeling is van het onderzoek; - hoe de antwoorden zullen behandeld worden; - de vermelding dat men niet verplicht is de enquête in te vullen en dat (niet-)deelname geen nadelige gevolgen kan hebben; 19. Het Comité oordeelt dat de aanvrager aan deze brief een vermelding moet toevoegen om de deelnemer te vragen zijn naam en adres niet te noteren op het enquêteformulier, noch zijn gegevens als afzender op de briefomslag te vermelden. 20. Het Comité neemt er akte van dat de onderzoeker een ondertekend engagement heeft overgemaakt, waarin zij verklaart de Code waartoe de verkrijgers van Rijksregistergegevens zich verbinden bij het uitvoeren van hun wetenschappelijke onderzoeksopdracht te zullen respecteren.

6 Beraadslaging RR 50 /2011-6/7 C.3. Ten opzichte van de frequentie van de toegang en de duur van de machtiging 21. De aanvrager wenst eenmalig toegang te bekomen tot de gegevens van in totaal 2000 personen met het oog op het uitvoeren van de enquête. 22. Het veldwerk voor het uitvoeren van de enquête, inclusief het verzenden van de nodige herinneringen, zal vermoedelijk 2,5 maanden in beslag nemen. De aanvrager wijst er op dat een concrete startdatum voor het veldwerk in samenspraak met het Rijksregister zal bepaald worden nadat het Comité een beslissing heeft genomen. Rekening houdend met een bijkomende periode van drie maanden voor de organisatie van de prijsuitreiking, is het Comité van oordeel dat een machtigingsduur van 18 maanden (vanaf het verlenen van de machtiging) volstaat. C.4. Ten opzichte van de bewaringstermijn 23. De informatiegegevens worden eenmalig opgevraagd en zullen vervolgens voor de duur van het veldwerk en de termijn voorzien voor de prijsuitreiking worden bijgehouden. Na afloop van deze termijn zal het Rijksregister de steekproef vernietigen (ten laatste 18 maanden na de machtigingsdatum). Dergelijke beperkte bewaringstermijn van persoonsgegevens is in overeenstemming met artikel 4, 1, 5, WVP. D. AANGIFTEPLICHT 24. Het Comité vestigt de aandacht van de aanvrager erop dat hij, vooraleer met de enquêtes aan te vangen, moet waken over de naleving van artikel 17 WVP (aangifte) en de bepalingen van het koninklijk besluit van 13 februari 2001 ter uitvoering van de WVP. OM DEZE REDENEN het Comité 1 machtigt de aanvrager om voor het doeleinde vermeld in punt B en onder de voorwaarden bepaald in deze beraadslaging om eenmalig toegang te hebben tot de informatiegegevens vermeld in artikel 3, eerste lid, 1 tot 3 en 5, WRR; 2 weigert wat verder werd gevraagd; 3 bepaalt dat gelet op het feit dat het onderzoek aan de hand van een postenquête geschiedt en met het oog op het vrijwaren van het gecodeerd karakter van de via de enquête verstrekte gegevens, de informatiegegevens van het Rijksregister niet effectief aan de Katholieke Universiteit Leuven zullen overgemaakt worden, maar door de diensten van het Rijksregister

7 Beraadslaging RR 50 /2011-7/7 zullen gebruikt worden om ten behoeve van de universiteit de contactbrief, het enquêteformulier en eventuele herinneringsbrieven te verzenden; 4 bepaalt dat het Rijksregister aan de Katholieke Universiteit Leuven wel een beschrijvend overzicht zal meedelen houdende leeftijdsverdeling van de uitgelote personen per gemeente, zodat laatstgenoemde eventueel conclusies kan trekken m.b.t. de non-respons en de representativiteit in functie van leeftijd. Voor de Administrateur m.v., De Voorzitter, (get.) Patrick Van Wouwe (get.) Mireille Salmon