BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu

Transcriptie

1 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Buro S/L Breedveldsingel PL Rotterdam tel: info@burosl.nl Rabobank: BTW nr: B1 KvK nr: Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord aan de Leyweg te Den Haag, Wateringse Veld Bron: Google Earth Opdrachtgever: Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld Tomatenlaan AJ Den Haag Rapport: 21135/RAP2 Status: Definitief Datum: 28 september 211 Auteur/projectleider: Drs. J.P. de Lange

2 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Inhoudsopgave 1 Inleiding Algemeen Aanleiding en doel Leeswijzer Vooronderzoek Algemeen Locatiegegevens Historische gegevens en bedrijfsactiviteiten Bodemkwaliteitsgegevens Bodemopbouw en geohydrologie Onderzoekshypothese en opzet Veldonderzoek Algemeen Uitvoering Resultaten Laboratoriumonderzoek Algemeen Uitvoering Resultaten Interpretatie Toetsingskader Toetsing analyseresultaten Interpretatie Samenvatting en conclusies B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 1 van 14

3 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Bijlagen 1. Kadastrale gegevens 2. Fotoreportage 3. Beschikking vergunning Wet Milieubeheer gronddepot 4. Boorprofielen 5. Analysecertificaten 6. Overschrijdingstabellen 7. Rekenblad asbest Tekeningen 1. Situering onderzoekslocatie 2. Situatie met posities boringen en peilbuis 3. Situatie met posities asbestgaten B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 2 van 14

4 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 1 Inleiding 1.1 Algemeen In opdracht van Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld (OCWV) is door Buro S/L een verkennend bodemonderzoek volgens de NEN574 uitgevoerd op het noordelijk deel van de Leyhof aan de Leyweg te Den Haag, Wateringse Veld. Tevens is het terrein onderzocht op het voorkomen van asbest conform de NEN577. De locatie heeft een oppervlakte van circa 5.55 m 2. De kadastrale gegevens (kadastrale kaart met omgevingskaart) van de onderzoekslocatie zijn opgenomen in bijlage 1. De ligging van de locatie is weergegeven op tekening 1 (situering onderzoekslocatie) en tevens aangegeven in figuur 1. Figuur 1: Situering locatie Bron: Google Earth 1.2 Aanleiding en doel De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen uitgifte van de locatie. Doel van het onderzoek is het vaststellen van de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem (grond en grondwater) op de locatie. 1.3 Leeswijzer In de volgende hoofdstukken worden de resultaten van het onderzoek beschreven, geïnterpreteerd en geëvalueerd. Het vooronderzoek wordt behandeld in hoofdstuk 2. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de uitvoering en de resultaten van het veldonderzoek. Hoofdstuk 4 beschrijft de uitvoering van het B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 3 van 14

5 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu laboratoriumonderzoek. De toetsing van de analyses en de interpretatie hiervan worden behandeld in hoofdstuk 5. De conclusies en aanbevelingen zijn beschreven in hoofdstuk 6. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 4 van 14

6 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 2 Vooronderzoek 2.1 Algemeen Ter bepaling van de onderzoeksstrategie op onderhavige locatie is een vooronderzoek uitgevoerd volgens de NEN5725. Hiertoe is archiefonderzoek bij de gemeente Den Haag verricht, is een terreininspectie uitgevoerd en is de nodige informatie beschikbaar gesteld door de opdrachtgever. De verzamelde informatie heeft betrekking op het voormalige gebruik, het huidige gebruik, het toekomstige gebruik, de bodemopbouw en de geohydrologische situatie. Als afbakening van de onderzoekslocatie ten behoeve van het vooronderzoek is de te onderzoeken locatie plus de direct aangrenzende percelen tot maximaal 25 meter vanaf de grens van de onderzoekslocatie in beschouwing genomen. 2.2 Locatiegegevens De locatie is gelegen aan de Leyweg te Den Haag, Wateringse Veld. De onderzoekslocatie maakt onderdeel uit van de Leyhof en heeft een oppervlakte van 5.55 m 2. De locatie is in gebruik als tijdelijk opslagdepot voor grond en asfalt. Deze activiteiten worden zeer binnenkort beëindigd. Het gronddepot op het zuidelijk deel van de Leyhof is al eerder (in juni/juli 211) geruimd, waarna dit deel van de Leyhof in bruikleen is gegeven aan kunst en architectencentrum Stroom Den Haag. De onderzoekslocatie wordt aan de westzijde begrensd door een watergang. Aan de noordzijde bevindt zich een reinwaterbekken van het Duinwaterbedrijf ZuidHolland. Aan de oostzijde bevindt zich de Leyweg. Aan de zuidzijde van de locatie bevindt zich het onlangs geëgaliseerde deel van de Leyhof (Leyhofzuid) dat nu in gebruik is bij Stroom Den Haag. In de directe omgeving van de locatie bevinden zich volkstuinen en sportvelden. De onderzoekslocatie is kadastraal bekend als gemeente sgravenhage, sectie AX, nr (gedeeltelijk). De kadastrale gegevens (kadastrale kaart met omgevingskaart) van de onderzoekslocatie zijn opgenomen in bijlage 1. De ligging van de locatie is weergegeven op tekening 1 situering onderzoekslocatie. Op 16 september 211 is een terreininspectie uitgevoerd. Hiervan is een fotoreportage gemaakt, die opgenomen is in bijlage 2. De locatie is grotendeels verhard met een laag asfaltgranulaat. Hierop zijn nog twee gronddepots en een asfaltdepot aanwezig. Verder is een aantal stalen buizen op de locatie aangetroffen. De depots en het asfaltgranulaat worden op korte termijn van de locatie verwijderd. 2.3 Historische gegevens en bedrijfsactiviteiten Het gebied is tot 23 in gebruik geweest als woonwagenkamp. De activiteiten die ontplooit werden zijn niet bekend, maar uit bodemonderzoek uit 23 en 211 (zie paragraaf 2.4) is gebleken dat op de locatie geen noemenswaardige verontreinigingen zijn vastgesteld. De locatie is na 23 in gebruik genomen als opslagdepot voor met name grond en asfalt. Gebiedseigen nietverdachte grond werd zonder onderafdichting opgeslagen. Verdachte grond of puin/asfalt werd altijd op een onderafdichting (folie of wegendoek) opgeslagen. Tevens hebben zeef en breekactiviteiten plaatsgevonden op de locatie. Voor het in werking hebben van het gronddepot is een vergunning Wet Milieubeheer aangevraagd en verkregen. De beschikking hiervan is als bijlage 3 toegevoegd. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 5 van 14

7 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu De activiteiten die na 23 op de locatie hebben plaatsgevonden vielen onder het regime van de Wet Milieubeheer en vonden plaats door toepassing van de nodige bodembeschermende voorzieningen (onderafdichtingen bij opslag van verdachte grond, puin of asfalt). Voor zover bekend hebben zich geen calamiteiten voorgedaan op de locatie. 2.4 Bodemkwaliteitsgegevens Onderstaande informatie is ontleend aan de bodemkwaliteitskaart van Den Haag en de op en in de directe omgeving van de locatie uitgevoerde bodemonderzoeken. Bodemkwaliteitskaart Het onderzoeksgebied ligt in het noordelijk deel van Wateringse Veld. Uit de bodemkwaliteitskaart van Den Haag blijkt dat in deze zone licht verhoogde gehalten aan zware metalen, PAK en minerale olie verwacht mogen worden. Voorgaande bodemonderzoeken Op de locatie zijn in het verleden een tweetal onderzoeken en een sanering uitgevoerd. De volgende documenten zijn geraadpleegd: 1. Verkennend en nader bodemonderzoek locatie Leyhof te Den Haag, Grontmij, kenmerk HS d.d. 23 oktober 23; 2. Beoordelingsbrief bodemonderzoek Leyhof te Den Haag, Gemeente Den Haag, kenmerk 2931/SB d.d. 6 november 23; 3. Evaluatie bodemsanering Leyhof te Den Haag, Kuiper & Burger, kenmerk PB4272/D1 d.d. 2 januari 25; 4. Beoordelingsbrief evaluatieverslag Leyhof te Den Haag, Gemeente Den Haag, kenmerk 2931/SB d.d. 11 maart 25; 5. Verkennend bodemonderzoek Leyhofzuid aan de Leyweg te Den Haag, Buro S/L, kenmerk 21121/RAP2 d.d. 8 juli 211. Uit het door Grontmij uitgevoerde onderzoek is gebleken dat op het zuidelijk deel van de Leyhof (niet op de huidige onderzoekslocatie) in 23 een verontreiniging met minerale olie in de grond vastgesteld, waarvan de omvang beperkt is (< 25 m 3 ). Deze verontreiniging is in 24 onder milieukundige begeleiding volledig verwijderd. Verder zijn op het oostelijk deel van de locatie in 23 olie/water reacties in de grond waargenomen, welke kunnen duiden op een verontreiniging met olie en/of aromaten. Uit het laboratoriumonderzoek is echter gebleken dat de grond slechts licht verontreinigd en het grondwater maximaal matig verontreinigd is met minerale olie en/of vluchtige aromaten. Er is geen sprake van een geval van ernstige bodemverontreiniging op de locatie. Verder zijn destijds over de gehele locatie licht tot sterk verhoogde concentraties aan arseen vastgesteld in het grondwater. Het bevoegd gezag heeft geoordeeld dat de gemiddelde concentratie lager is dan de tussenwaarde en derhalve geen sprake is van een geval van ernstige grondwaterverontreiniging. Uit het meest recente onderzoek (Buro S/L, juli 211), uitgevoerd op het zuidelijk deel van de Leyhof, is gebleken dat de toplaag (bovenste 2 cm van de bodem) in zeer lichte mate verontreinigd is met asbest, dit door de aanwezigheid van enkele stukjes asbesthoudend materiaal op het maaiveld. Het vastgestelde gehalte ligt ruimschoots onder de restconcentratienorm. In de actuele contactzone (de bovenste halve meter van de bodem) is geen verontreiniging met asbest vastgesteld. Verder is uit dit onderzoek gebleken dat de grond plaatselijk in lichte mate verontreinigd is met minerale olie en het grondwater plaatselijk licht verontreinigd is met barium. Verder zijn geen verontreinigingen vastgesteld in de grond en het grondwater. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 6 van 14

8 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 2.5 Bodemopbouw en geohydrologie Onderstaande informatie is ontleend aan de Bodemkaart van Nederland, blad 3 West en 3 Oost (Stichting voor bodemkartering, 1982), de Nieuwe geologische kaart van Den Haag en Rijswijk (Gemeente Den haag, oktober 27) en Dinoloket. De maaiveldhoogte op de locatie is circa NAP +/ m. De globale bodemopbouw is aangegeven in onderstaande tabel. Tabel 1: Globale bodemopbouw Diepte (mmv) Samenstelling Geohydrologische eenheid Formatie 2 Klei Holocene deklaag Laagpakket van Walcheren 2 4 Zand Holocene deklaag Laag van Voorburg (oude duinzanden) 4 1 Zand Holocene deklaag Laag van Rijswijk (strandzanden) 1 18 Klei, zand en veen Holocene deklaag Laagpakket van Wormer op het Basisveen 18 6 Zand 1 e Watervoerend pakket Formatie van Boxtel, Eem, Urk, Kreftenheye 6 8 Klei en slibhoudend zand 1 e scheidende laag Formatie van Kedichem Het freatische grondwater bevindt zich op een diepte van circa NAP 1, m. De horizontale stromingsrichting van het grondwater in het freatisch pakket is niet eenduidig en wordt beïnvloed door locale factoren als watergangen, drainage en riolering. Het grondwater in het eerste watervoerend pakket bevindt zich op circa NAP 1,5 m. De regionale stromingsrichting van het grondwater is landinwaarts (zuidoostelijk) gericht. Het doorlaatvermogen van het eerste watervoerend pakket tot een diepte van circa NAP 6 m bedraagt naar verwachting circa 1. m 2 /dag. De verticale stromingsrichting van het grondwater is neerwaarts gericht (infiltratie). De locatie bevindt zich niet in een beschermingsgebied voor grondwater. Het dichtstbijzijnde grondwaterbeschermingsgebied ligt circa 4,5 km ten westen van de onderzoekslocatie. 2.6 Onderzoekshypothese en opzet Op basis van het vooronderzoek wordt de locatie beschouwd als verdacht voor bodemverontreiniging. Er worden lichte verontreinigingen met PAK en minerale olie verwacht. Daarnaast is, vanwege het aantreffen van asbestverdacht materiaal op het maaiveld op het eerder onderzochte deel van de Leyhof (Leyhofzuid), de locatie verdacht voor asbest. De locatie zal worden onderzocht conform de NEN574, volgens de strategie VEDHE (onderzoeksstrategie voor een verdachte locatie, diffuse bodembelasting, heterogeen verdeelde verontreiniging op schaal van monsterneming). Om een voldoende betrouwbaar beeld van zowel boven als ondergrond te verkrijgen worden, in aanvulling op deze strategie, meer boringen tot 2, mmv doorgezet en worden meer analyses uitgevoerd. De grond en het grondwater worden onderzocht op het standaardpakket voor grond en grondwater. Omdat de locatie verdacht is voor asbest wordt de gehele locatie onderzocht op het voorkomen van asbest, een en ander volgens het verkennend onderzoek asbest zoals omschreven in de NEN577. Om met voldoende betrouwbaarheid te kunnen aantonen dat al dan geen sprake is van verontreiniging met asbest wordt, na een volledige maaiveldinspectie conform de NEN577, asbestonderzoek uitgevoerd per ruimtelijke eenheid (RE) van circa 1. m 2. Per RE worden 5 gaten gegraven en 1 analyse op asbest uitgevoerd. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 7 van 14

9 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 3 Veldonderzoek 3.1 Algemeen De veldwerkzaamheden zijn uitgevoerd door de heer P.H.J. Verkade van Brussee Grondboringen volgens de de BRL SIKB 2 Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek, protocollen 21, 22 en 218. Brussee Grondboringen, alsmede de veldmedewerker, is hiervoor gecertificeerd en erkend. 3.2 Uitvoering Regulier bodemonderzoek De boorwerkzaamheden zijn uitgevoerd op 16 en 19 september 211. Om de boorwerkzaamheden mogelijk te maken is op diverse plaatsen eerst het asfaltgranulaat verwijderd met behulp van een kraan. De grondwaterbemonstering heeft op 23 september 211 plaatsgevonden. Op de onderzoekslocatie zijn negentien handboringen (1 t/m 19) verricht tot tenminste,5 mmv. Hiervan zijn zeven boringen doorgezet tot 2, mmv. Eén boring (PB1), waarbij tijdens de werkzaamheden een oliewater reactie is waargenomen, is doorgezet tot ruim onder grondwaterniveau en afgewerkt met een peilbuis. Rondom boring 1 zijn drie boringen (11 t/m 13) bijgeplaatst om een eventuele verontreiniging met minerale olie direct te kunnen afperken. De situering van de boringen en de peilbuis is aangegeven op tekening 2 situatie met posities boringen en peilbuis. De opgeboorde grond is zintuiglijk beoordeeld op bodemkundige samenstelling en eventuele verontreinigingskenmerken en beschreven in bijlage 4 boorprofielen. Met behulp van oliewatertesten is de opgeboorde grond beoordeeld op het voorkomen van olieachtige stoffen. Asbestonderzoek De werkzaamheden zijn uitgevoerd op 16 en 19 september 211. De maaiveldinspectie, uitgevoerd volgens de NEN577, heeft op 16 september plaatsgevonden. Om de werkzaamheden mogelijk te maken is op diverse plaatsen eerst het asfaltgranulaat verwijderd met behulp van een kraan. Na de maaiveldinspectie is de onderzoekslocatie in het veld opgedeeld in zes ruimtelijke eenheden (RE s) van ieder circa 9 m 2. Per RE zijn vijf gaten gegraven (,3 x,3 x,5 m). De posities van de gegraven gaten is aangegeven op tekening 3 situatie met posities asbestgaten. De uitgegraven grond is beoordeeld en conform NEN577 gezeefd, geïnspecteerd en bemonsterd. Per RE is in het veld één grondmengmonster samengesteld van de fractie kleiner dan 16 mm. Van ieder gat is een profielbeschrijving gemaakt. Deze zijn opgenomen in bijlage 4 boorprofielen. 3.3 Resultaten Bodemopbouw Het omhooggebrachte bodemmateriaal is in het veld geclassificeerd (zie de boorprofielen in bijlage 4). De globale bodemopbouw is hieruit afgeleid en in onderstaande tabel weergegeven. Tabel 2: Globale bodemopbouw Diepte (mmv) Bodemsamenstelling Bijzonderheden,,75 Zand, matig fijn Plaatselijk sporen puin aangetroffen,75 1,5 Klei 1,5 2, Veen 2, 2,5 Zand, matig fijn B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 8 van 14

10 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Afwijkingen aan de grond Tijdens de veldwerkzaamheden zijn bij enkele boringen (2, 3, 7, 8 11, 12, 14, 16 en 19) sporen puin aangetroffen in de bovengrond. Verder is tijdens het veldwerk bij boring 1 een oliewater reactie waargenomen in de grond (traject,2 1,5 mmv). Deze waarneming kan duiden op een verontreiniging met minerale olie. In de vier boringen die erom heen geplaatst zijn (boring 9, 11, 12 en 13) zijn geen waarnemingen gedaan die kunnen duiden op een verontreiniging met minerale olie. Grondwater Tijdens de bemonstering van het grondwater zijn de zuurgraag (ph) en de elektrische geleidbaarheid (EC) gemeten en is de grondwaterstand (GWS) ten opzichte van het maaiveld bepaald. Een overzicht van de in het veld uitgevoerde metingen is weergegeven in onderstaande tabel. Tabel 3: Resultaten grondwatermonstername Peilbuis Filterdiepte (mmv) GWS (mmv) ph EC Bijzonderheden PB1 1,6 2,6,67 7,6 143 De gemeten ph en EC geven geen aanleiding tot maken van nadere opmerkingen, deze worden normaal geacht voor het gebied. Asbestonderzoek Bij de maaiveldinspectie zijn op het maaiveld geen stukjes asbestverdacht materiaal gevonden. In de geïnspecteerde grond uit de gaten zijn eveneens geen asbestverdachte materialen gevonden. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 9 van 14

11 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 4 Laboratoriumonderzoek 4.1 Algemeen De chemische analyses zijn uitgevoerd conform de AS3 door Omegam Laboratoria te Amsterdam. Omegam is geaccrediteerd volgens NENENISO/IEC1725:25 en aangewezen als erkend laboratorium voor de uitvoering van analyses in het kader van de AS3. De analyses van de in het veld samengestelde mengmonsters op asbest (conform NEN577) zijn uitgevoerd door Fibrecount. Fibrecount is hiervoor geaccrediteerd. 4.2 Uitvoering Grondanalyses Aan de hand van de veldwaarnemingen zijn mengmonsters samengesteld en chemisch analytisch onderzocht op het standaardpakket voor grond. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de uitgevoerde analyses op de (meng)monsters van de grond. Tabel 4: Analyses grond (Meng) monster Deelmonsters Diepte (mmv) Analyses mengmonsters MM ,,5 droge stof, organische stof, lutum, zware metalen, PAK, minerale olie en PCB MM ,,5 droge stof, organische stof, lutum, zware metalen, PAK, minerale olie en PCB MM ,3 1,4 droge stof, organische stof, lutum, zware metalen, PAK, minerale olie en PCB MM ,3 1,2 droge stof, organische stof, lutum, zware metalen, PAK, minerale olie en PCB MM5 14,8 1,3 droge stof, organische stof, lutum, zware metalen, PAK, minerale olie en PCB Opmerkingen Puinhoudende zandige bovengrond op onverhard terreindeel Zandige bovengrond onder asfaltgranulaat (zintuiglijk schoon) Zandige ondergrond (zintuiglijk schoon) Kleiige ondergrond (zintuiglijk schoon) Kleiige ondergrond met oliewater reactie Grondwateranalyses Alle monsters van het grondwater zijn chemisch analytisch onderzocht op het standaardpakket voor grondwater. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de uitgevoerde analyses op de monsters van het grondwater. Tabel 5: Analyses grondwater Peilbuis Filterdiepte (mmv) GWS (mmv) Analyses PB1 1,6 2,6,67 zware metalen, minerale olie, BTEXN, VOCl Opmerkingen Asbestonderzoek De grondmengmonsters die per RE in het veld zijn samengesteld zijn geanalyseerd op asbest. In onderstaande tabellen is een overzicht gegeven van de uitgevoerde analyses. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 1 van 14

12 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Tabel 6: Analyses grond (Meng) monster Gaten Diepte (mmv) Analyses RE1 AS1 t/m AS5,,5 Asbest RE2 AS6 t/m AS1,,5 Asbest RE3 AS11 t/m AS15,,5 Asbest RE4 AS16 t/m AS2,,5 Asbest RE5 AS21 t/m AS25,,5 Asbest RE6 AS25 t/m AS3,,5 Asbest 4.3 Resultaten De resultaten van het laboratoriumonderzoek zijn opgenomen in bijlage 5 analysecertificaten. De toetsing van de analyseresultaten en de interpretatie worden behandeld in hoofdstuk 5. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 11 van 14

13 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 5 Interpretatie 5.1 Toetsingskader De resultaten zijn getoetst aan de achtergrondwaarden (AW2) uit de Regeling bodemkwaliteit en de streef en interventiewaarden uit de Circulaire bodemsanering 29. De achtergrond en interventiewaarden voor de grond zijn berekend aan de hand van het organisch stofen lutumgehalte. Om de mate van verontreiniging aan te geven wordt de volgende terminologie gehanteerd: niet verontreinigd licht verontreinigd : gehalte kleiner dan de streefwaarde (S) of achtergrondwaarde (AW2) : gehalte groter dan de streefwaarde (S) of achtergrondwaarde (AW2) maar kleiner dan de tussenwaarde (T) matig verontreinigd : gehalte groter dan de tussenwaarde (T) maar kleiner dan de interventiewaarde (I) sterk verontreinigd : gehalte groter dan de interventiewaarde (I) Asbest in bodem Ten aanzien van asbest in bodem wordt de volgende terminologie gehanteerd: niet verontreinigd : gewogen gehalte kleiner dan de bepalingsgrens licht verontreinigd : gewogen gehalte groter dan de bepalingsgrens (d) maar kleiner dan de restconcentratienorm/interventiewaarde (I) sterk verontreinigd : gewogen gehalte groter dan de restconcentratienorm/interventiewaarde (I) 5.2 Toetsing analyseresultaten Grond De resultaten van de toetsing van de grond aan de achtergrond, tussen en interventiewaarden zijn opgenomen in bijlage 6 (overschrijdingstabellen) en samengevat in onderstaande tabel. Tabel 7: Overschrijdingen grond (Meng) Deelmonsters monster Diepte (mmv) > AW2 > T > I MM ,,5 Cd, Pb, Zn, PCB MM ,,5 Cd, Hg, PCB MM ,3 1,4 MM ,3 1,2 Cd, min.olie MM5 14,8 1,3 Cd, min.olie Grondwater De resultaten van de toetsing van de grondwatermonsters aan de streef, tussen en interventiewaarden zijn opgenomen in bijlage 6 (overschrijdingstabellen) en samengevat in onderstaande tabel. Tabel 8: Overschrijdingen grondwater Monster Diepte (mmv) GWS > S > T > I PB1 1,6 2,6,67 Ba, min.olie B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 12 van 14

14 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Asbest in bodem Onderstaand zijn per RE de resultaten van de analyses en de toetsing ervan aan de restconcentratienorm samengevat. De rekenbladen voor de bepaling van de gewogen asbestgehalten per RE zijn in bijlage 7 weergegeven. Tabel 9: Toetsingsresultaten actuele contactzone (Meng) monster Diepte (mmv) Gewogen gehalte in fractie > 16 mm () Gewogen gehalte in fractie < 16 mm () Totaal gewogen gehalte () RE1,,5 <,1 <,1 RE2,,5 <,1 <,1 RE3,,5 <,1 <,1 RE4,,5 <,1 <,1 RE5,,5 <,1 <,1 RE6,,5 <,1 <,1 gehalte kleiner dan de bepalingsgrens (niet verontreinigd) > d gehalte groter dan de bepalingsgrens (licht verontreinigd) > I gehalte groter dan de restconcentratienorm / interventiewaarde (sterk verontreinigd) Toetsing aan restconcentratienorm (1 ) 5.3 Interpretatie Grond Uit de toetsing van de analyseresultaten blijkt dat in de monsters van de bovengrond licht verhoogde gehalten aan zware metalen en PCB s zijn vastgesteld. In het mengmonster van de kleiige ondergrond zijn licht verhoogde gehalten aan cadmium en minerale olie (zware fractie) gemeten. De vastgestelde licht verhoogde gehalten zijn niet ongewoon en wijken niet af van de algemene bodemkwaliteit in deze zone van Den Haag. In het monster waarbij tijdens het veldwerk een oliewater reactie is waargenomen is slechts een licht verhoogd gehalte aan minerale olie (lichte oliesoort, mogelijk benzine) vastgesteld. De lichte verontreiniging met minerale olie is mogelijk ontstaan door een morsing in het verleden. Verder is cadmium in licht verhoogde mate aangetroffen in dit monster. Grondwater Het grondwater op de locatie is licht verontreinigd met barium en minerale olie. Verder zijn geen verontreinigingen in het grondwater vastgesteld. Een oorzaak voor de lichte verontreiniging met barium is niet aan te geven. De lichte verontreiniging met minerale olie is mogelijk ontstaan door een morsing in het verleden. Asbest in bodem Uit de resultaten blijkt dat op het maaiveld of in de actuele contactzone (de bovenste halve meter van de bodem) geen verontreiniging met asbest is vastgesteld. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 13 van 14

15 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu 6 Samenvatting en conclusies In opdracht van Ontwikkelingscombinatie Wateringse Veld (OCWV) is door Buro S/L een verkennend bodemonderzoek volgens de NEN574 uitgevoerd op het noordelijk deel van de Leyhof aan de Leyweg te Den Haag, Wateringse Veld. Tevens is het terrein onderzocht op het voorkomen van asbest conform de NEN577. De onderzochte locatie heeft een oppervlakte van circa 5.55 m 2. De aanleiding voor het onderzoek is de voorgenomen uitgifte van de locatie. Doel van het onderzoek is het vaststellen van de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem (grond en grondwater) op de locatie. Uit het bodemonderzoek is gebleken dat de grond op de locatie maximaal licht verontreinigd is met zware metalen, minerale olie en PCB s en het grondwater op de locatie licht verontreinigd is met barium. De vastgestelde lichte verontreinigingen in grond en grondwater zijn niet ongewoon en wijken niet af van de algemene bodemkwaliteit in deze zone van Den Haag. Ter plaatse van boring 1, alwaar tijdens het veldwerk een zwakke oliewater reactie is waargenomen, is in de grond en het grondwater een lichte verontreiniging met minerale olie (lichte oliesoort, mogelijk benzine) vastgesteld. Deze lichte verontreiniging is mogelijk ontstaan door een morsing in het verleden. In de boringen die er direct omheen zijn geplaatst (boring 9, 11, 12 en 13), zijn geen afwijkende waarnemingen (geen oliegeur of oliewater reactie) geconstateerd. Geconcludeerd mag worden dat de lichte olieverontreiniging van beperkte omvang is. Verder is uit het onderzoek gebleken dat de bodem niet verontreinigd is met asbest. De resultaten van het onderzoek (lichte verontreinigingen in grond en grondwater) bevestigen de onderzoekshypothese verdachte locatie. Met dit onderzoek is de milieuhygiënische kwaliteit van de bodem (grond en grondwater) op de onderzoekslocatie vastgesteld. Er zijn slechts lichte verontreinigingen vastgesteld, een nader onderzoek of sanerende maatregelen worden niet noodzakelijk geacht. Indien bij herontwikkeling van de locatie grond vrijkomt moet rekening gehouden worden met de regels uit de Regeling bodemkwaliteit. Eventueel vrijkomende grond is niet zondermeer overal vrij toepasbaar. B u r o S / L Verkennend bodemonderzoek Leyhofnoord te Den Haag 21135/RAP2, 28 september 211 Pagina 14 van 14

16 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Bijlagen 1. Kadastrale gegevens 2. Fotoreportage 3. Beschikking vergunning Wet Milieubeheer gronddepot 4. Boorprofielen 5. Analysecertificaten 6. Overschrijdingstabellen 7. Rekenblad asbest

17 Bijlage 1: Kadastrale gegevens BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu

18 Omgevingskaart m 125 m 625 m Deze kaart is noordgericht. Schaal 1: 125 Hier bevindt zich Kadastraal object 'SGRAVENHAGE AW AW 2387 Erasmusweg 852, 2542 RK 'SGRAVENHAGE De auteursrechten en databankenrechten zijn voorbehouden aan de Topografische Dienst Kadaster.

19 Uittreksel Kadastrale Kaart PAT a b 1193a 1195a 1199a t CARRY V LEYWEG m 2 m 1 m Deze kaart is noordgericht Perceelnummer Huisnummer Kadastrale grens Voorlopige grens Bebouwing Overige topografie Voor een eensluidend uittreksel, Apeldoorn, 22 juni 211 De bewaarder van het kadaster en de openbare registers Schaal 1:2 Kadastrale gemeente Sectie Perceel 'SGRAVENHAGE AW AW 2387 Aan dit uittreksel kunnen geen betrouwbare maten worden ontleend. De Dienst voor het kadaster en de openbare registers behoudt zich de intellectuele eigendomsrechten voor, waaronder het auteursrecht en het databankenrecht.

20 Bijlage 2: Fotoreportage BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu

21

22

23 BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu Bijlage 3: Beschikking vergunning Wet Milieubeheer gronddepot

24

25

26

27 Bijlage 4: Boorprofielen BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu

28 Boring: 1 Boring: 2 Datum: Datum: maaiveld maaiveld Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwakke oliewater reactie, grijs, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, zwakke oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwakke oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Veen, zwak kleiïg, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak plantenhoudend, geen oliewater reactie, grijs, Zuigerboor Klei, matig siltig, zwak plantenhoudend, geen oliewater reactie, lichtgrijs, Zuigerboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak puinhoudend, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, brokken veen, laagjes zand, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor Klei, matig siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor Boring: 3 Boring: 4 Datum: Datum: maaiveld maaiveld Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak wortelhoudend, sporen puin, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, brokken klei, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

29 Boring: 5 Boring: 6 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor 1 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, matig humeus, sporen puin, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, matig humeus, sporen roest, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 12 Klei, zwak siltig, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Veen, zwak kleiïg, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 2 2 Boring: 7 Boring: 8 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen baksteen, sporen grind, brokken klei, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, sporen baksteen, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, sporen grind, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, brokken veen, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor 2 2 Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

30 Boring: 9 Boring: 1 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, matig siltig, zwak roesthoudend, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor 1 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor 4 5 Klei, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Veen, zwak kleiïg, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Boring: 11 Boring: 12 Datum: Datum: maaiveld maaiveld verharding Geen oliewater reactie, El. ram, asfaltgranulaat hoefde niet bemonstert te worden verharding Geen oliewater reactie, El. ram, asfaltgranulaat hoefde niet bemonstert te worden Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor 1 9 Klei, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor Klei, zwak siltig, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

31 Boring: 13 Boring: 11 Datum: Datum: maaiveld maaiveld verharding Geen oliewater reactie, El. ram, asfaltgranulaat hoefde niet bemonstert te worden 1 groenstrook Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, zwak baksteenhoudend, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor 5 2 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, brokken veen, brokken klei, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor Boring: 12 Boring: 13 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak puinhoudend, brokken klei, sporen grind, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 1 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

32 Boring: 14 Boring: 15 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, sporen puin, brokken klei, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 1 groenstrook Klei, matig siltig, zwak humeus, matig zandhoudend, sporen grind, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor Boring: 16 Boring: 17 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Klei, sterk zandig, zwak humeus, sporen puin, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor Zand, zeer fijn, zwak siltig, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, zwak siltig, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Edelmanboor Klei, zwak siltig, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Veen, zwak kleiïg, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor 2 2 Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

33 Boring: 18 Boring: 19 Datum: Datum: maaiveld maaiveld 1 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, geen oliewater reactie, lichtbruin, Edelmanboor 1 Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, sporen puin, brokken klei, geen oliewater reactie, bruingrijs, Edelmanboor Klei, zwak siltig, zwak humeus, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, sporen hout, sporen puin, zwak plantenhoudend, geen oliewater reactie, grijs, Edelmanboor Veen, zwak kleiïg, geen oliewater reactie, bruin, Edelmanboor Zand, matig fijn, matig siltig, zwak humeus, brokken veen, geen oliewater reactie, grijsbruin, Edelmanboor 2 2 Boring: as1 Boring: as2 Datum: Datum: Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, brokken klei, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

34 Boring: as3 Boring: as4 Datum: Datum: Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, sporen glas, brokken klei, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, sporen puin, zwak wortelhoudend, geen oliewater reactie, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as5 Boring: as6 Datum: Datum: maaiveld Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, zwak puinhoudend, zwak grindhoudend, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X5 groenstrook Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, zwak puinhoudend, sporen baksteen, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

35 Boring: as7 Boring: as8 Datum: Datum: maaiveld maaiveld groenstrook Klei, zwak siltig, zwak humeus, matig zandhoudend, sporen schelpen, sporen puin, geen oliewater reactie, bruingrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 groenstrook Klei, matig siltig, matig humeus, matig zandhoudend, geen oliewater reactie, bruingrijs, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as9 Boring: as1 Datum: Datum: maaiveld maaiveld Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, brokken klei, zwak puinhoudend, zwak baksteenhoudend, sporen grind, geen oliewater reactie, bruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

36 Boring: as11 Boring: as12 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen puin, sporen grind, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as13 Boring: as14 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, sporen puin, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

37 Boring: as15 Boring: as16 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as17 Boring: as18 Datum: Datum: maaiveld asbestgat maaiveld 3X3X5 2 Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwakke oliewater reactie, grijs, Schep Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, brokken klei, geen oliewater reactie, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

38 Boring: as19 Boring: as2 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwak roesthoudend, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen roest, sporen baksteen, brokken klei, geen oliewater reactie, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as21 Boring: as22 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen grind, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, geen oliewater reactie, lichtgrijs, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

39 Boring: as23 Boring: as24 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, sporen puin, geen oliewater reactie, licht bruingrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen puin, sporen baksteen, brokken klei, geen oliewater reactie, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X Boring: as25 Boring: as26 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwak baksteenhoudend, sporen roest, geen oliewater reactie, lichtbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, sporen roest, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

40 Boring: as27 Boring: as28 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X5 Klei, zwak siltig, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 3 Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, zwak baksteenhoudend, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X Klei, zwak siltig, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 Boring: as29 Boring: as3 Datum: Datum: asbestgat maaiveld 3X3X5 asbestgat maaiveld 3X3X Zand, matig fijn, matig siltig, brokken klei, geen oliewater reactie, licht grijsbruin, Schep, asbestgat 3X3X5 Klei, zwak siltig, zwak humeus, sporen roest, geen oliewater reactie, blauwgrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 5 5 Zand, matig fijn, matig siltig, sporen schelpen, sporen baksteen, brokken klei, sporen puin, geen oliewater reactie, licht bruingrijs, Schep, asbestgat 3X3X5 Projectcode: Opdrachtgever: buro sl Datum:

41 Bijlage 5: Analysecertificaten BuroS/L Adviesbureau voor Ruimtelijke Ordening en Milieu

42 Buro S/L T.a.v. de heer K. de Lange Breedveldsingel PL ROTTERDAM Uw kenmerk : VO LeyhofNoord Leyweg te Den Haag Ons kenmerk : Project Validatieref. : _certificaat_v1 Opdrachtverificatiecode : TCZAVTJZGXNBVVOJ Bijlage(n) : 3 tabel(len) + 5 oliechromatogram(men) + 1 bijlage(n) Amsterdam, 26 september 211 Hierbij zend ik u de resultaten van het laboratoriumonderzoek dat op uw verzoek is uitgevoerd in de door u aangeboden monsters. De resultaten hebben uitsluitend betrekking op de monsters, zoals die door u voor analyse ter beschikking werden gesteld. Het onderzoek is, met uitzondering van eventueel uitbesteed onderzoek, uitgevoerd door Omegam Laboratoria volgens de methoden zoals ze zijn vastgelegd in het geldende accreditatiecertificaat L86 en/of in de bundel "Analysevoorschriften Omegam Laboratoria". De in dit onderzoek uitgevoerde onderzoeksmethoden van de geaccrediteerde analyses zijn in een aparte bijlage als onderdeel van dit analysecertificaat opgenomen. De methoden zijn, voor zover mogelijk, ontleend aan de accreditatieprogramma's/schema's en NEN EN en/of ISOvoorschriften. Ik wijs u erop dat het analysecertificaat alleen in zijn geheel mag worden gereproduceerd. Ik vertrouw erop uw opdracht volledig en naar tevredenheid te hebben uitgevoerd. Heeft u naar aanleiding van deze rapportage nog vragen, dan verzoek ik u contact op te nemen met onze klantenservice. Hoogachtend, namens Omegam Laboratoria, drs. R.R. Otten Directeur Op dit certificaat zijn onze algemene voorwaarden van toepassing. Dit analysecertificaat mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd. postbus T ABN AMRO bank GR Amsterdam F BTW nr. NL B1 HJE Wenckebachweg 12 klantenservice@omegam.nl Kvk AR Amsterdam

43 Tabel 1 van 3 A N A L Y S E C E R T I F I C A A T Project code : Project omschrijving : VO LeyhofNoord Leyweg te Den Haag Opdrachtgever : Buro S/L Monsterreferenties = MM1: = MM2: = MM3: Opgegeven bemonsteringsdatum : 16/9/211 16/9/211 16/9/211 Ontvangstdatum opdracht : 2/9/211 2/9/211 2/9/211 Startdatum : 2/9/211 2/9/211 2/9/211 Monstercode : Matrix : Grond Grond Grond Monstervoorbewerking S NEN579 (steekmonster) uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd S voorbewerking NEN579 uitgevoerd uitgevoerd uitgevoerd S soort artefact nvt nvt nvt S gewicht artefact g < 1 < 1 < 1 Algemeen onderzoek fysisch S droogrest % 85,2 88,3 87,4 S organische stof (gec. voor lutum) % (m/m ds) 2,1,7 1, S lutumgehalte (pipetmethode) % (m/m ds) 4,3 2,6 1,5 Anorganische parameters metalen S barium (Ba) S cadmium (Cd),5,37 <,35 S kobalt (Co) 3,6 2,3 2, S koper (Cu) 12 < 1 < 1 S kwik (Hg) FIAS/Fims,7,12,9 S lood (Pb) S molybdeen (Mo) < 1,5 < 1,5 < 1,5 S nikkel (Ni) S zink (Zn) Organische parameters niet aromatisch S minerale olie (florisil cleanup) < 38 < 38 < 38 Organische parameters aromatisch Polycyclische koolwaterstoffen: S naftaleen <,15 <,15 <,15 S fenantreen <,15 <,15 <,15 S anthraceen <,15 <,15 <,15 S fluoranteen,3 <,15 <,15 S benzo(a)antraceen <,15 <,15 <,15 S chryseen,15 <,15 <,15 S benzo(k)fluoranteen <,15 <,15 <,15 S benzo(a)pyreen <,15 <,15 <,15 S benzo(ghi)peryleen <,15 <,15 <,15 S indeno(1,2,3cd)pyreen <,15 <,15 <,15 S som PAK (1) 1,3 1, 1, Organische parameters gehalogeneerd Polychloorbifenylen: S PCB 28 <,1 <,1 <,1 S PCB 52 <,1 <,1 <,1 S PCB 11 <,1 <,1 <,1 S PCB 118 <,1 <,1 <,1 S PCB 138,3,2 <,1 S PCB 153,2,2 <,1 S PCB 18,2 <,1 <,1 S som PCBs (7),1,8,5 Dit analysecertificaat, inclusief voorblad en eventuele bijlage(n), mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd. De met een 'Q' gemerkte analyses zijn door RvA geaccrediteerd (registratienummer L86). De met een 'S' gemerkte analyses zijn op basis van het schema AS 3 geaccrediteerd. Opdrachtverificatiecode: TCZAVTJZGXNBVVOJ Ref.: _certificaat_v1

44 Tabel 2 van 3 A N A L Y S E C E R T I F I C A A T Project code : Project omschrijving : VO LeyhofNoord Leyweg te Den Haag Opdrachtgever : Buro S/L Monsterreferenties = MM4: = MM5: 14 Opgegeven bemonsteringsdatum : 19/9/211 16/9/211 Ontvangstdatum opdracht : 2/9/211 2/9/211 Startdatum : 2/9/211 2/9/211 Monstercode : Matrix : Grond Grond Monstervoorbewerking S NEN579 (steekmonster) uitgevoerd uitgevoerd S voorbewerking NEN579 uitgevoerd uitgevoerd S soort artefact nvt nvt S gewicht artefact g < 1 < 1 Algemeen onderzoek fysisch S droogrest % 76,5 76,7 S organische stof (gec. voor lutum) % (m/m ds) 3,6 1,2 S lutumgehalte (pipetmethode) % (m/m ds) 32,8 35,5 Anorganische parameters metalen S barium (Ba) 76 5 S cadmium (Cd) 1,,91 S kobalt (Co) 9, 11 S koper (Cu) S kwik (Hg) FIAS/Fims,7 <,5 S lood (Pb) S molybdeen (Mo) < 1,5 < 1,5 S nikkel (Ni) S zink (Zn) Organische parameters niet aromatisch S minerale olie (florisil cleanup) Organische parameters aromatisch Polycyclische koolwaterstoffen: S naftaleen <,15,15 S fenantreen <,15 <,15 S anthraceen <,15 <,15 S fluoranteen <,15 <,15 S benzo(a)antraceen <,15 <,15 S chryseen <,15 <,15 S benzo(k)fluoranteen <,15 <,15 S benzo(a)pyreen <,15 <,15 S benzo(ghi)peryleen <,15 <,15 S indeno(1,2,3cd)pyreen <,15 <,15 S som PAK (1) 1, 1,1 Organische parameters gehalogeneerd Polychloorbifenylen: S PCB 28 <,1 <,1 S PCB 52 <,1 <,1 S PCB 11 <,1 <,1 S PCB 118 <,1 <,1 S PCB 138 <,1 <,1 S PCB 153 <,1 <,1 S PCB 18 <,1 <,1 S som PCBs (7),5,5 Dit analysecertificaat, inclusief voorblad en eventuele bijlage(n), mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd. De met een 'Q' gemerkte analyses zijn door RvA geaccrediteerd (registratienummer L86). De met een 'S' gemerkte analyses zijn op basis van het schema AS 3 geaccrediteerd. Opdrachtverificatiecode: TCZAVTJZGXNBVVOJ Ref.: _certificaat_v1

45 Tabel 3 van 3 A N A L Y S E C E R T I F I C A A T Project code : Project omschrijving : VO LeyhofNoord Leyweg te Den Haag Opdrachtgever : Buro S/L Opmerkingen m.b.t. analyses Opmerking(en) algemeen Organische stof gehalte (gecorrigeerd voor lutum en vrij ijzer in de vorm van Fe2O3) Het organische stofgehalte is gecorrigeerd voor het in het analysecertificaat gerapporteerde lutumgehalte. Indien het lutumgehalte niet is gerapporteerd is de correctie uitgevoerd met een lutumgehalte van 5,4% (gemiddeld lutumgehalte Nederlandse bodem, AS31/AS321, prestatieblad organische stofgehalte in grond/waterbodem). Indien het vrij ijzergehalte is bepaald en groter is dan 5 % m/m, is bij de berekening van het organische stof gecorrigeerd voor dat gehalte aan vrij ijzer. Sommatie van concentraties voor groepsparameters De sommatie is uitgevoerd volgens AS3 paragraaf en bijlage 3. Dit analysecertificaat, inclusief voorblad en eventuele bijlage(n), mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd. Opdrachtverificatiecode: TCZAVTJZGXNBVVOJ Ref.: _certificaat_v1

46 Oliechromatogram 1 van 5 OLIEONDERZOEK Monstercode : Project omschrijving : VO LeyhofNoord Leyweg te Den Haag Uw referentie : MM1: Methode : minerale olie (florisil cleanup) OLIECHROMATOGRAM oliefractieverdeling OLIEFRACTIEVERDELING 1) fractie > C1 C19 2 % 2) fractie C19 C29 41 % 3) fractie C29 C35 45 % 4) fractie C35 < C4 12 % totale minerale olie gehalte: <38 ANALYSEMETHODE Voorbewerking grond : Hexaanextractie gebaseerd op NEN 6978, incl. florisil cleanup. Voorbewerking AP4 : Petroleumetherextractie conform NEN 6978, incl. florisil cleanup. Voorbewerking water : Hexaanextractie gebaseerd op ISO 93772, incl. florisil cleanup. Analyse : Gaschromatograaf met capillaire kolom en vlamionisatie detectie. Interpretatie : Raadpleeg voor de typering van de oliesoort de OMEGAM oliebibliotheek. De volgende aanvullende cleanup mogelijkheden kunnen worden aangevraagd: Veen cleanup : Verwijdert eventuele restanten natuurlijke verbindingen uit extract. De hoogte van de signalen is geen maat voor de concentratie van de olie in het monster. (Het chromatogram heeft een variabele schaalindeling) Dit analysecertificaat, inclusief voorblad en eventuele bijlage(n), mag niet anders dan in zijn geheel worden gereproduceerd. Opdrachtverificatiecode: TCZAVTJZGXNBVVOJ Ref.: _certificaat_v1