Bij de ontwikkeling van de strategie is het maatschappelijk beleid herijkt en zijn vijf maatschappelijke thema s benoemd:

Transcriptie

1

2 KPN, midden in de maatschappij Als betrouwbare en transparante dienstverlener staat KPN met beide benen in de samenleving. Dat vraagt om een eigentijds modern en gedegen beleid waarmee we op veranderingen en trends in de samenleving kunnen inspelen. Bovendien willen we als dienstverlener ook zelf veranderingen in die samenleving teweegbrengen en trends zetten of versterken. Daarom investeren we niet alleen in techniek en dienstverlening, maar ook in de samenleving. Bij de ontwikkeling van de strategie is het maatschappelijk beleid herijkt en zijn vijf maatschappelijke thema s benoemd: Beste ICT-infrastructuur Gezondheidzorg van de toekomst Het Nieuwe Leven & Werken Zuinig met energie Security& privacy Met én dankzij deze thema s is KPN ervan overtuigd dat het als moderne ICT-dienstverlener structureel en blijvend toegevoegde waarde biedt aan de maatschappij. Klimaat neutraal KPN is klimaatneutraal voor eigen operatie en reduceert het eigen absolute energieverbruik ondanks de snelle groei van de datacommunicatie. Daarnaast helpen we onze klanten om met onze producten en diensten hun eigen energieverbruik te reduceren. Hiermee realiseren we een positieve bijdrage aan het klimaat. Onze klimaat- en milieustrategie is gebaseerd op 2 pijlers: 1) De kansen om energie te besparen met onze ICT-producten en diensten. 2) Het reduceren van onze eigen milieu- en energie-impact. Klimaatverandering is wereldwijd een steeds belangrijker onderwerp. Bij KPN nemen we onze verantwoordelijkheid en reduceren we onze eigen CO2-uitstoot en energieverbruik. Daarnaast helpen we onze klanten om ook hun energieverbruik te reduceren. We willen laten zien dat economische groei niet per se hoeft te leiden tot groei van CO2-emissies en energiegebruik. Zo zijn we zelf klimaatneutraal in onze eigen bedrijfsvoering, en helpen we onze klanten om energie te besparen door de inzet van ICT. Als ICT-dienstverlener zien we dat ICT diensten onszelf en onze klanten helpt om efficiënter te werken. Door via de cloud informatie te delen en telefonisch te vergaderen, hoeven mensen bijvoorbeeld minder te reizen en kunnen ze efficiënter werken. De mogelijkheden om via ICT economische groei mogelijk te maken, en tegelijkertijd de groei van CO2-uitstoot tegen te gaan, worden toegelicht in de Nederlandse versie van het SMARTER2030 rapport. Dit rapport is opgesteld door Accenture via Global e-sustainability Initiative (GeSI). KPN neemt deel in dit samenwerkingsverband en heeft deze versie van het rapport laten maken. Dit rapport laat zien dat gebruik van ICT kan zorgen dat economische groei niet gepaard hoeft te gaan met groei van CO2-emissies en dat slimme ICT-toepassingen kunnen zorgen voor economische groei in verschillende sectoren en tegelijkertijd voor daling van energie en watergebruik.

3 We zijn ervan overtuigd dat ons klimaat- en milieubeleid goed past in onze businessstrategie. Aan de ene kant zorgt de energiebesparing en de verbeterde efficiëntie voor lagere kosten aan de andere kant helpen we onze klanten om efficiënter te worden en hun kosten te verlagen. De activiteiten om onze milieu-impact te verminderen zijn bijzonder relevant. We zijn dan wel geen vervuilende industrie, maar we verbruiken in Nederland per jaar ongeveer 0,8% van alle elektriciteit. Highlights in ons jaaroverzicht 2015 Energie is het belangrijkste milieuaspect voor KPN, maar we hebben ook impact op andere gebieden zoals gebruik van grondstoffen, recycling en verwerking van ICT-afval en de uitstoot van fijnstof. Wij willen de invloed die we hebben op het uitputten van de aarde, maar ook de mogelijke positieve en negatieve effecten van onze diensten in kaart brengen en reduceren. Daarom willen we migreren naar circulaire diensten. Ons beleid en resultaten hebben geleid tot internationale erkenning in de belangrijkste benchmarks DJSI en CDP maar ook tot het aanscherpen van onze ambities. Ambities voor de toekomst Ons target om klimaatneutraal te zijn door geen CO2 meer uit te stoten in onze eigen bedrijfsvoering, hebben we in 2015 al behaald (5 jaar eerder dan onze doelstelling). Maar we blijven doelstellingen houden om ons energieverbruik en onze milieu-impact terug te dringen. We willen zo een bijdrage leveren aan de doelen van COP21 en het Nederlandse Energierapport om in 2050 de uitstoot van CO2 met procent terug te dringen. We doen dit door zelf geen CO2 uit te stoten, minder energie te verbruiken, alleen groene energie te gebruiken en onze klanten te helpen zelf energie te besparen. Onze doelstellingen om dit te realiseren: a. We blijven CO2-neutraal voor eigen bedrijfsvoering. b. Vanaf 2021 is ons eigen energieverbruik met 25% gereduceerd tov 2010 door te besparen in netwerk, datacentra, kantoren en ons wagenpark. c. Vanaf 2025 schaffen we nog uitsluitend auto's aan die geen CO2-uitstoot hebben. d. In 2025 willen we volledige circulaire diensten kunnen aanbieden en zullen ook onze netwerken circulair zijn. 1) Pijler 1: De kansen om energie te besparen met onze ICT-producten en -diensten. Onze producten en diensten helpen onze klanten om energieverbruik en CO 2 -emissies te reduceren. Bijvoorbeeld: met goede internettoegang en veilige clouddiensten kan je op de locatie werken die je het beste uitkomt zonder onnodig te reizen. Met video- en tele-conferencing kan je ook veel onnodige reizen vermijden en ook voorkomen dat je in de file staat. ICT onderbrengen in een groen datacenter, virtualisatie en cloud-diensten kunnen ook veel energie besparen. Nieuwe diensten waarbij sensoren in apparatuur berichten kunnen doorgeven (Internet of Things) kunnen zorgen dat er alleen actie wordt ondernomen op het juiste moment. Om sensoren beter te kunnen gebruiken, heeft KPN een nieuw netwerk (LoRa) gerealiseerd. Hierdoor is het mogelijk om energiezuinige sensoren te gebruiken die jaren kunnen werken met een kleine batterij. ICT kan niet alleen energie besparen: met het gebruik van Spotify, Netflix en onze tv-modems zonder harddisk zijn opslagmedia als cd s, dvd s videobanden en lokale harddisks overbodig geworden, maar ook cd- en dvd-spelers.

4 Dat scheelt niet alleen energie voor onze klanten, maar ook grondstoffen en energie nodig voor productie en recycling van deze producten. We hebben de ambitie om in 2020 onze klanten met behulp van onze producten en diensten net zo veel energie te laten besparen als dat we zelf gebruiken. In 2015 hebben we berekend dat met een aantal diensten onze klanten net zo veel hebben bespaard als 73% van ons eigen energieverbruik. RFID Met nieuwe innovaties als RFID (Radio-Frequentie IDentificatie) worden grote logistieke veranderingen mogelijk. Door het gebruik van RFID kan niet alleen de locatie, maar ook de status (bijvoorbeeld de temperatuur) van individuele producten worden gemeten. Dit leidt naast energieefficiëntie tijdens transport van kwetsbare verse producten, mogelijk ook tot afvalvermindering en beter afgestelde koelinstallaties. Gezondheidszorg Met onze producten in de gezondheidszorg kunnen er controles en onderzoeken op afstand plaatsvinden. Dit maakt de zorg efficiënter, maar geeft patiënten ook meer vrijheid en onafhankelijkheid. Doordat patiënten minder vaak naar een specialist of ziekenhuis hoeven te gaan, neemt het reizen af en daarmee ook de CO2- impact. 2) Pijler2: Het reduceren van onze eigen milieu- en energie-impact. Klimaatneutraal sinds 2015 Sinds 2015 hebben we geen CO2 uitstoot meer in onze bedrijfsvoering. Dat hebben we hoofdzakelijk gerealiseerd doordat we sinds 2011 alleen nog maar in Nederland opgewekte groene stroom gebruiken, dat is al goed voor 88% reductie van onze emissies. De andere emissies vanuit benzine en diesel (9%) en gas (3%) hebben we gecompenseerd via bos-compensatie en Gold Standard-projecten. Ondanks dat we geen CO2 meer uitstoten blijven we ons verantwoordelijk voelen om ons energieen grondstoffenverbruik nog verder te reduceren. We blijven doelstellingen houden om ons energieverbruik en onze milieu-impact terug te dringen. We willen zo een bijdrage leveren aan de doelen van COP21 en het Nederlandse Energierapport om in 2050 de uitstoot van CO2 met procent terug te dringen. Dat doen we door: a) Minder energie verbruiken b) Migratie naar circulair a) Minder energie verbruiken Onze ambitie is om vanaf % minder energie te gebruiken dan in Dat doen we door de energie-efficiëntie van ons netwerk en datacentra te verbeteren, in kantoren energie te besparen en in ons wagenpark minder brandstof te verbruiken. Sinds 2010 daalt ons energieverbruik en ook in 2015 zijn we weer minder energie gaan gebruiken ondanks de sterke groei van het internetverkeer. Dit is gerealiseerd door besparingen in onze netwerken, data centers, kaantoren en wagenpark. Hierdoor compenseerden we groei van het energieverbruik veroorzaakt door uitbreiding van onze netwerken en de toetreding in 2015 van Reggefiber. Een overzicht van het energieverbruik, CO2 uitstoot en ook de energie-ratio verbeteringen zijn te vinden in appendix 6 van ons jaaroverzicht 2016

5 Besparingen in het mobiele en vaste netwerk Het vaste en mobiele netwerk in Nederland is goed voor 75% van ons elektriciteitsverbruik. Daarnaast groeit het gebruik van ons netwerk door internet, video, sociale media sterk. Om te zorgen dat iedereen overal van snel, betrouwbaar, veilig en duurzaam internet gebruik kan maken, innoveren we en breiden we onze netwerken uit. Door daarbij goed op verbruik te letten, lukt het ons om die uitbreidingen te doen zonder dat het meer energie kost. Ons doel is om 28% absolute elektriciteitsreductie te realiseren in ons Nederlandse mobiele en vaste netwerk in 2020 (vergeleken met 2010). Ondanks de uitrol van 4G en de uitbreidingen van het vaste netwerk zijn we nog steeds op schema om dit target te halen. In de afgelopen jaren bespaarden we GWh per jaar. De besparingsmaatregelen in onze netwerken in Nederland resulteerden in 2015 zelfs in 77 GWh besparing, wat evenveel is als het verbruik van huishoudens. Deze besparingen compenseerden niet alleen de groei door uitbreiding van de netwerken, maar ook de toetreding van Reggefiber in In de grafiek is te zien dat het energieverbruik daalt terwijl de hoeveelheid datacommunicatie sterk stijgt. In 2016 verwachten we zelfs meer dan een verdubbeling van internetverkeer tov Besparingen in datacentra In onze datacenters hebben onze maatregelen geleid tot een verbetering van onze efficiëntie-ratio. Die wordt voor datacenters uitgedrukt in PUE: de Power Usage Effectiveness. Dat wil zeggen de verhouding tussen het totale verbruik van een datacentrum en de ICT-apparatuur in het datacentrum t.b.v. klanten. In 2015 was onze PUE verbetering 13,3% (vergeleken met 2010). In de grafiek is te zien dat het energieverbruik van het hele datacenter minder snel stijgt dan het energieverbruik van de apparatuur t.b.v. klantdiensten. Nieuw innovatief datacenter In 2015 hebben we in Eindhoven op de High Tech campus een nieuw datacenter geopend. Dit is het eerste datacenter in Nederland met het hoogste beschikbaarheidscriterium Tier IV (2). Maar het is ook een heel duurzaam datacentrum. De warmte die het datacentrum genereert, wordt hergebruikt in onze kantoren en in het klimaatsysteem van de campus zelf. Dus het datacentrum gebruikt niet alleen groene energie, het levert ook groene energie in de vorm van warmte. Het datacenter is bovendien gebouwd volgens het cradle-tocradle principe. Dat wil zeggen dat het zo ontworpen is, dat het pand eenvoudig een andere bestemming kan krijgen. Als het pand uiteindelijk afgebroken moet worden, zijn alle onderdelen eenvoudig uit elkaar te halen en te hergebruiken. Bij de bouw zelf is zo veel mogelijk al gebruikgemaakt van gerecyclede materialen. Besparingen in kantoren In onze kantoren blijven we ook onze milieuperformance verbeteren. Om te bevorderen dat we de milieukwaliteit van kantoren verder verbeteren, zijn we deelnemer aan de Green Deal voor Circulaire Gebouwen. De doelstelling van deze Green Deal is te zorgen dat alle materialen die gebruikt worden in gebouwen zo veel mogelijk hergebruikt kunnen worden. Ons kantoor in

6 Apeldoorn is op die manier gerenoveerd. Ons kantoor de Borg in Groningen heeft een upgrade gehad van een E-label naar een B-label. Besparingen in wagenpark In onze lease-vloot hebben we het gebruik van brandstof verder gereduceerd. T.o.v hadden we daarmee een reductie van 38%. Maar nu we voor het eerst het verbruik van Reggefiber meetellen komen we in totaal op een reductie van 35% tov In 2016 willen we in totaal inclusief Reggefiber 38% minder brandstof verbruiken dan in Om onze mobiliteit verder te vergroenen zijn we begonnen met een pilot met elektrische auto s. Uiteindelijk willen we vanaf 2025 alleen auto s opnemen die geen CO2 uitstoten. Het lastige daarbij is dat de meeste auto s op dit moment nog een te kleine actieradius hebben en de oplaad-infrastructuur in Nederland nog niet er groot is. b) Migratie naar circulair : Met circulair bedoelen we het reduceren van afval en grondstoffenverbruik. Hiervoor hebben we als doelstelling om in 2025 circulaire netwerken en diensten te hebben. Dus het tot 0 reduceren van afval. VBDO vindt al dat we in de top 10 staan van grote bedrijven die aandacht hebben voor circulariteit. We hebben hiervoor in de afgelopen jaren al een aantal maatregelen genomen. We introduceerden modems zonder harddisk. De tv-opnames worden opgeslagen in de cloud van KPN. Dat betekent niet alleen minder energieverbruik voor onze klanten, maar ook minder apparatuur. De harddisk hoeft immers niet meer gemaakt en uiteindelijk ook niet meer gerecycled te worden. We introduceerden ook de nieuwe FAIRFONE2. Die wordt duurzaam gemaakt en duurzaam ontworpen. Onderdelen als camera, batterij, scherm zijn door de klant zelf te verwisselen en om onze klanten beter te informeren over de duurzaamheid van producten heeft 95% van de mobieltjes die in 2015 zijn geïntroduceerd een eco-rating. (1)Voetnoot: Meer informatie is te vinden in het jaarverslag van 2015 en vooral hoofdstuk "environmental performance". In appendix 6 staan alle energieen milieu-cijfers en in appendix 2 de doelstellingen en resultaten. (2) Voetnoot: Tier IV: Tier standaard voor Data Centers. Tier levels beschrijven de beschikbaarheid van gegevens en programma s. Hoe hoger het tierniveau, hoe groter de gegarandeerde beschikbaarheid. Tier IV is het hoogste level, waarbij alle energieen koelingsvoorzieningen dubbel zijn uitgevoerd. De beschikbaarheid is dan 99,995% of hoger. Dat wil zeggen maximale uitval van 20 minuten per jaar.