1) In de linkerkolom (monotherapie) leest u het product waarmee u de behandeling start.
|
|
- Fien Aalderink
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Cmbinatieschema s rale antidiabetica Het is niet eenvudig m het bs dr de bmen te blijven zien p vlak van bledsuikerverlagende medicatie. Nieuwe prducten verschijnen m de haverklap p de markt. Om u als huisarts te helpen m een keuze te maken tussen geschikte rale antidiabetica vr uw patiënten, ntwikkelde het LMN in 2012 een cmbinatieschema. Dit werd recent grndig herwerkt. Via deze link kmt u bij de cmbinatieschema s terecht: Dit schema geeft weer welke grepen medicatie in België gecmbineerd mgen wrden vlgens de BF-attesten. Dit kan u aflezen dr grene vakjes te vlgen. Wat rd staat, kan bijgevlg niet gecmbineerd wrden. Oranje cmbinaties vragen extra vrzichtigheid. Het schema is als vlgt pgebuwd: 1) In de linkerklm (mntherapie) leest u het prduct waarmee u de behandeling start. 2) Indien dit prduct nvldende behandelt, kan u een 2 de prduct (bitherapie) pstarten. De keuze van 2 de prduct is aan u. 3) Afhankelijk van uw vrgaande keuze, ziet u de mgelijkheden waarmee u dit prduct kan cmbineren (3 de prduct). Het schema hudt k rekening met metfrmine-intlerantie (SCHEMA 2) en nierinsufficiëntie (SCHEMA 3). In SCHEMA 3 staan de aangepaste dsissen per prduct weergegeven vr patiënten met een GFR (Glmerulaire filtratiesnelheid) lager dan 50 f lager dan 30.
2 SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE Metfrmine DPP4-inhibitr SGLT 2 inhibitr Sulfnylureum Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Metfrmine SGLT 2 INHIBITOR DPP4-inhibitr Sulfnylureum Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Metfrmine Sulfnylureum DPP4-inhibitr SGLT 2 inhibitr Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Lyxumia / Eperzan Metfrmine Gliniden DPP4-inhibitr SGLT 2 inhibitr Sulfnylureum Incretine-mimeticum Insuline Lyxumia / Eperzan Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
3 Injecteerbare medicatie Metfrmine Incretine-mimeticum DPP4-inhibitr SGLT 2 inhibitr Sulfnylureum Gliniden Insuline Metfrmine Insuline DPP4-inhibitr SGLT 2 inhibitr Sulfnylureum Gliniden Incretine-mimeticum Opmerking: Glitaznes werden niet pgenmen in het schema aangezien ze ng slechts tijdelijk beschikbaar zijn p de markt. Lyxumia / Eperzan Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
4 SCHEMA 2: MOGELIJKE COMBINATIES BIJ METFORMINE INTOLERANTIE Orale medicatie GFR > 50 BITHERAPIE TRITHERAPIE Metfrmine DPP4-inhibitr SGLT2 - inhibitr Sulfnylureum Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Metfrmine SGLT2 - INHIBITOR Sulfnylureum DPP4-inhibitr Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Metfrmine Sulfnylureum DPP4-inhibitr SGLT2 - inhibitr Gliniden Incretine-mimeticum Insuline Metfrmine Gliniden DPP4-inhibitr SGLT2 - inhibitr Sulfnylureum Incretine-mimeticum Insuline Opmerking : Glitaznes werden niet pgenmen in het schema aangezien ze ng slechts tijdelijk beschikbaar zijn p de markt. Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
5 Injecteerbare medicatie Metfrmine INCRETINE-MIMETICUM DPP4-inhibitr SGLT2 - inhibitr Sulfnylureum Gliniden Insuline Metfrmine Insuline DPP4-inhibitr SGLT2 - inhibitr Sulfnylureum Gliniden Incretine-mimeticum Lyxumia / Eperzan Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
6 SCHEMA 3: MOGELIJKE COMBINATIES bij een patiënt met CHRONISCHE NIERINSUFFICIENTIE GFR < 50 METFORMINE HALVEREN BITHERAPIE TRITHERAPIE METFORMINE DPP4 INHIBITOR SGLT2-inhibitr Sulfnylureum* Glinide Incretinemimetica Basale insuline JANUVIA (50 mg /dag) GALVUS (50 mg /dag) (1 x 500 mg, max. 2 x 500 mg / dag) ONGLYZA (2.5 mg /dag) TRAJENTA (5 mg /dag) VIPIDIA (12,5 mg /dag) Opmerking: DPP4 inhibitr mag k als mntherapie bij GFR < 50 METFORMINE SULFONYLUREUM* SGLT2-inhibitr DPP4-inhibitr Glinide Incretinemimetica Insuline (1 x 500 mg, max. 2 x 500 mg / dag) Zie aangepaste dsis Zie aangepaste dsis METFORMINE GLINIDE SGLT2-inhibitr DPP4-inhibitr Sulfnylureum Incretinemimetica Insuline (1 x 500 mg, max. 2 x 500 mg / dag) Zie aangepaste dsis Zie aangepaste dsis Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
7 METFORMINE INCRETINEMIMETICUM SGLT2-inhibitr DPP4-inhibitr Sulfnylureum Glinide Insuline METFORMINE INSULINE SGLT2- inhibitr DPP4-inhibitr Sulfnylureum Glinide incretinemimetica Zie aangepaste dsis (1 x 500 mg, max. 2 x 500 mg / dag) Zie aangepaste dsis Zie aangepaste dsis Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
8 GFR < 30 MONOTHERAPIE DPP4 INHIBITOR SGLT2-inhibitr Sulfnylureum* OF glinide BITHERAPIE Incretinemimetica Basale insuline JANUVIA (25 mg /dag) GALVUS (50 mg /dag) METFORMINE STOPPEN ONGLYZA (2.5 mg /dag) TRAJENTA (5 mg /dag) VIPIDIA (6.25 mg /dag) *Nierinsufficiëntie is een cntra-indicatie vr langwerkende sulfnylurea. Vrkeur vr krtwerkend sulfnylureum: Gliclazide, Glibinese, Minidiab en Glurenrm. Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen
9 Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST Metfrmine Glucphage Metfrmax Metfrmine (Mylan, Teva, Sandz) NVT DDP4 inhibitren Galvus Januvia Onglyza Trajenta Vipidia De patiënt wrdt nvldende gecntrleerd dr een ander raal hypglycemiërend geneesmiddel in de maximale gebruikelijke dsering f een basaal insuline (NPH f glargine) al dan niet in assciatie met een raal hypglycemiërend geneesmiddel in de maximale gebruikelijke dsering. En Deze behandeling was nvldende m het HbA1c gehalte nder het aanbevlen gehalte vlgens de Belgische richtlijnen te brengen (< 53 mml/ml (f < 7,0 %) HbA1c en het HbA1c gehalte van de patiënt is 9,0%. Niet gelijktijdig vergeden van een specialiteit p basis van een gliptine met een glitazne, insulines andere dan de basale insulines (NPH f glargine), een incretinmimeticum, een ander gliptine f een gliflzine. Een eventuele vergeding in mntherapie, enkel vr patiënten met nierinsufficiëntie KDOQI-classificatie stadium 3 f 4 f 5, aangetnd dr een glmerulaire filtratiesnelheid < 50 ml/min/1,73 m2. Eucreas Janumet Kmbglyze Jentaduet Vipdmet Bij de start van de behandeling vertnt de patiënt een HbA1c 7,0 % en 9,0 %. Of de patiënt is stabiel (HbA1c 7,0 %) dr een lsse assciatie met een terugbetaalbaar gliptine Niet gelijktijdig vergeden van een specialiteit p basis van een gliptine met een glitazne, insulines andere dan de basale insulines (NPH f glargine), een incretinemimeticum, een ander gliptine f een gliflzine. Cmbinatiepreparaten Vkanamet GFR > 60 Ten minste 6 maanden vrafgaand behandeling van Invkana in assciatie met metfrmine een hypglycemiërend sulfamide f repaglinide, een assciatie van metfrmine en een hypglycemiërend sulfamide f repaglinide een assciatie van een basaal insuline met ten minste één raal antidiabeticum (HbA1c) 7,5% OF een daling van HbA1c 0,5 % samen met een daling van het lichaamsgewicht van de patiënt Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Tel september 2015
10 Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Sulfnylurea Glimepiride: Amarylle Glimepiride (EG, Sandz) Glibenclamide: Euglucn Danil Glicalzide: Gliclazide (Mylan, Sandz) Uni Diamicrn Uni Gliclazide EG Glipizide: Minidiab Glibenese NVT Gliquidn: Glurenrm Gliniden Nvnrm Repaglinide (EG, Sandz) NVT Thiazlidinedine (Glitaznen) Acts De endcrinlgen uit Zuid-West-Vlaanderen raden dit prduct af. Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Tel september 2015
11 Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen SGLT 2 inhibitren Invkana Jardiance Onvldende cntrle na minstens 3 maanden behandeling met: metfrmine, sulfnylureum bij metfrmineintllerantie, assciatie metfrmine/sulfnylureum assciatie metfrmine/repaglinide assciatie metfrmine:glitazne Onvldende cntrle na minstens 6 maanden behandeling met insuline GFR > 60 Behandeling in assciatie met: metfrmine een hypglycemiërend sulfamide f repaglinide, een assciatie van metfrmine en een hypglycemiërend sulfamide f repaglinide een assciatie van een basaal insuline met ten minste één raal antidiabeticum GLP1 receptren (Incretinemimetica) Insuline Insulines met intermediaire werkingsduur Langwerkende insuline-analgen Victza (1/dag) Byetta (2/dag) Byduren (1/week) Lyxumia (1/dag) Eperzan (1/week) Humuline NPH Insulatard Insuman Basal Lantus Levemir (cnventie) Tritherapie bestaande uit metfrmine + een hypglycemiërend sulfamide + GLP1 receptr HbA1c >7.5% Tritherapie bestaande uit metfrmine + een hypglycemiërend sulfamide + GLP1 receptr OF Therapie bestaande uit basale insuline + GLP1 receptr (+ rale antidiabetica) HbA1c >7.5% NVT In cmbinatie met rale antidiabetica: in één injectie per dag. Ofwel vr patiënten met HbA1c > 7,5% nder de cmbinatie rale antidiabetica met één maal per dag tegediend NPH f menginsulines. Vr patiënten die een ernstige hypglycemie (nd aan hulp dr derden) hebben meegemaakt nder de cmbinatie rale antidiabetica met één maal per dag tegediend NPH f menginsulines. Geasscieerd met één injectie per dag van een snelwerkende insuline: vr patiënten met nder de cmbinatie van rale antidiabetica en één maal per dag tegediend Lantus tenminste gedurende 6 maanden een HbA1c > 7,5%, en die pgenmen zijn in het diabeteszrgtraject f grep 3 van de diabetescnventie. Cmbinaties met een ultrasnelwerkende insuline-analg Nv Mix Humalg Mix Patiënt lijdt aan diabetes type 2 met een waarde van HbA1c > 7,5% nder een behandeling met rale antidiabetica en/f insuline. Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Tel september 2015
12 Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Snelwerkende insulines Actrapid Humuline Regular Insuman Rapid NVT Ultrasnelwerkende insuline-analgen Apidra NvRapid Humalg Ten minste 3 insulinetedieningen per 12u f gebruikt een insulinepmp en vert 4 glycemiemetingen per dag uit met een minimum van 120 glycemiemetingen per maand OF 4 dagcurven per week met een minimum van 60 glycemiemetingen per maand. Lkaal Multidisciplinair Netwerk Zuid-West-Vlaanderen Tel september 2015
OVERZICHT PRODUCT MERKNAAM DIABETESMEDICATIE Oktober 2018 PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST. o o o
PRODUCT MERKNAAM/STOFNAAM BF-ATTEST Metfrmine Glucphage Metfrmax Metfrmine (Mylan, Teva, Sandz) De patiënt wrdt nvldende gecntrleerd dr een ander raal hypglycemiërend geneesmiddel in de maximale gebruikelijke
Nadere informatieHbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% HbA1c 7% - 9% 1x/dag en HbA1c >7,5
SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE Metformine DPP4-inhibitor SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden Incretine-mimeticum
Nadere informatieOpmerking: Glitazones werden niet opgenomen in het schema aangezien ze nog slechts tijdelijk beschikbaar zijn op de markt.
maart 2015 1 SCHEMA 1: MOGELIJKE COMBINATIES WANNEER GESTART WORDT MET METFORMINE Orale medicatie GFR > 50 MONOTHERAPIE BITHERAPIE TRITHERAPIE METFORMINE DPP4-INHIBITOR SGLT 2 inhibitor Sulfonylureum Gliniden
Nadere informatieOverzicht OAD - GLP-1 ANALOGEN - INSULINES
METFORMINE Verhoogt de insuline gevoeligheid Vertraagt de opnamesnelheid van glucose Verbetert de opname van glucose ter hoogte van de spiercellen Vertraagt de vrijstelling van glucose uit glycogeen ter
Nadere informatieRICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed
RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed Versie 2: September 2014 INHOUD 1. Algemeen 3 2. Onderscheid zorgtraject/conventie
Nadere informatieMedisch Centrum Huisartsen
DIABETESMEDICATIE: Wat is nieuw? En wat met de nier? Dr. Defoer Francine diabetoloog Dr. Smets Liesbeth nefroloog Ontmoetingsavond MCH 4/4/2019 Medisch Centrum Huisartsen Casus 1: vrouw 56 jaar - Voorgeschiedenis:
Nadere informatieDIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN
DIABETES PERI- OPERATIEF/ONDERZOEKEN Belang van goede glycemieregeling perioperatief Ontregelde diabetes ( hyperglycemie) in een perioperatieve periode gaat samen met een slechte outcome voor de patiënt.
Nadere informatiePractische aspecten insuline en OAD voor verpleging
Practische aspecten en OAD voor verpleging Practische aspecten en OAD voor verpleging Inhoudstafel: Patienten behandeld met 1 injectie 2 injecties humaan meng 4 injecties humane s 4 injecties analoge s
Nadere informatieglycemie medicatie aanpassen in de praktijk
glycemie medicatie aanpassen in de praktijk Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Mogen educatoren dat? Neen, maar... in een team kunnen daar afspraken over
Nadere informatieRICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN. Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed
RICHTLIJNEN VOOR DIABETESBELEID IN RUSTHUIZEN Door diabetescentrum AZ Sint-Blasius en de coördinerende en raadgevende artsen Vehamed Versie 1: Mei 2014 INHOUD 1. Algemeen 3 2. Onderscheid zorgtraject/conventie
Nadere informatieHoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013
Hoe de persoon met diabetes benaderen en reguleren bij multipathologie? Dr. Katrien Benhalima Dienst endocrinologie UZ Leuven 22-03-2013 Diabetologia. 2012 Jun;55(6):1577-96. Epub 2012 Apr 20. Diabetologia.
Nadere informatieNieuwe trends in diabetesbehandeling. 20 maart 2018
Nieuwe trends in diabetesbehandeling 20 maart 2018 Diabetes Hoofdoorzaak van nierfalen VERMIJDBARE oorzaak van nierfalen 2 Programma Achtergrond wat loopt fout bij diabetes Aangrijpingspunten van behandeling
Nadere informatieHoofdstuk 5 Medicatie
Hoofdstuk 5 Medicatie 5.1 Inleiding Diabetes Mellitus wordt altijd met een dieet behandeld, maar ook met tabletten en/of insuline. Uw arts kiest, in overleg met u, de behandeling die bij u past. Bij niet
Nadere informatieVEILIG IN HET VERKEER
VEILIG IN HET VERKEER 2018 Diabetes Liga vzw Eerste uitgave september 2018 Verantwoordelijke uitgever: Diabetes Liga vzw, Ottergemsesteenweg 456, 9000 Gent Layout: www.kliek.be Druk: Graphius nv Wettelijk
Nadere informatieNieuwigheden bij de diabetische medicatie
Nieuwigheden bij de diabetische medicatie Prof. em. dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog Ugent Ere-voorzitter Diabetes Liga NVKVV Oostende, 17 maart 2016 Type 1 diabetes Geen insuline productie I Stijging
Nadere informatiehoe bereidt u zich voor op het onderzoek?
hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus (insuline en tabletten) die voor het onderzoek nuchter moeten zijn Waarom deze folder? Deze folder is bestemd
Nadere informatieOrale antidiabetica bij ouderen. Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011
Orale antidiabetica bij ouderen Katrien Benhalima UZ Leuven 01-10-2011 Diagnose Diabetes normaal Gestoorde glucose tolerantie diabetes nuchter
Nadere informatieMedicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2)
Medicamenteuze behandeling diabetes mellitus type 2 (DM2) Marloes Dankers 1 & 2 december 2015 IVM Het instituut dat gespecialiseerd is in het verspreiden van informatie en effectieve oplossingen voor een
Nadere informatieAANPAK VAN TYPE 2-DIABETES: EEN UPDATE
AANPAK VAN TYPE 2-DIABETES: EEN UPDATE Men beschikt op dit ogenblik over tal van bloedsuikerverlagende middelen voor de aanpak van type 2-diabetes. Er zijn tot op heden enkel voor metformine, de bloedsuikerverlagende
Nadere informatieSpelen met insuline. Dr. Frank NOBELS. Dr. Stefanie VINKEN
Spelen met insuline Dr. Frank NOBELS Dr. Stefanie VINKEN scenario soorten insuline type 1 type 2 diabetes spelen met insuline bij type 2 diabetes: opstarten dosissen aanpassen acute problemen oplossen
Nadere informatieNieuwe insulines, incretines en flash meting
Nieuwe insulines, incretines en flash meting Dhr. Alfons Piessens en Mevr. Jasmien Wille, diabeteseducatoren UZ Brussel Studiedag diabetesverpleegkundigen NVKVV Kursaal Oostende Inhoud 1. Classificatie
Nadere informatieOnderzoek of ingreep bij diabetes:
Onderzoek of ingreep bij diabetes: tabletten en/of insuline als medicatie Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek of een kleine chirurgische ingreep in Gelre ziekenhuizen Zutphen. Voor dit onderzoek
Nadere informatieDiabetesregulatie bij operatie. Anesthesie
Diabetesregulatie bij operatie Anesthesie Inhoudsopgave Inleiding 4 Algemene richtlijnen 5 Wat te doen bij hypoglycemie? 5 Bloedglucose controle 5 Voeding en medicatie na de operatie 5 Vragen 6 Bijlagen
Nadere informatieOnderzoek of ingreep bij diabetes:
Onderzoek of ingreep bij diabetes: tabletten en/of insuline als medicatie Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek of een kleine chirurgische ingreep in Gelre ziekenhuizen Zutphen. Voor dit onderzoek
Nadere informatieGOED GEBRUIK GENEESMIDDELEN DIABETES EDUCATIE THERAPIETROUW VOORTRAJECT DIABETES
GOED GEBRUIK GENEESMIDDELEN DIABETES EDUCATIE THERAPIETROUW VOORTRAJECT DIABETES Therapietrouw en Goed gebruik Welke vragen heeft u over diabetes en uw geneesmiddelen? Wij zijn er voor u en helpen u graag
Nadere informatieMarc Christiaens. Linda Van Himme. Workshop diabetes
Marc Christiaens Linda Van Himme Workshop diabetes HbA1c= hemoglobine A1c Gemiddelde van de bloedsuiker Casus 1 : Mia 1. 51 jaar, actief verenigingsleven oa fietsclub met wekelijkse activiteit (outdoor/indoor)
Nadere informatieIk heb suikerziekte en word geopereerd
Infobrochure Ik heb suikerziekte en word geopereerd Dienst anesthesie Dienst diabetologie Tel: 011 826 227 Tel: 011 826 110 mensen zorgen voor mensen Binnenkort wordt u opgenomen voor een operatie. Operaties
Nadere informatieHoe bereidt u zich voor op het onderzoek?
Hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus (INSULINE EN TABLETTEN) die voor het onderzoek EEN LAXEERSCHEMA volgen en NUCHTER moeten zijn Waarom deze folder?
Nadere informatie5.1 Tabletten en andere medicatie. Metformine (merknaam Glucophage)
Hoofdstuk 5 Medicatie Diabetes mellitus wordt altijd met een dieet behandeld, maar ook met tabletten en/of insuline. Uw arts kiest, in overleg met u, de behandeling die bij u past. Bij niet of niet goed
Nadere informatieUltrasnelwerkende insuline (insulineanaloog[1])
Ultrasnelwerkende insuline (insulineanaloog[1]) Novorapid firma : Novo-Nordisk beschikbare pennen : Novopen Humalog firma : Lilly beschikbare pennen : Humapen Luxura (100 en 200 E/ml) Apidra firma : Sanofi-Aventis
Nadere informatieNieuwsbrief IPSA. 4-5 Een terugblik op de Masterclass Antidiabetica
Nieuwsbrief IPSA Driemaandelijks nr. 42 Een terugblik op de Masterclass Antidiabetica Eind maart vond er naar goede gewoonte opnieuw een vervolg plaats aan de immer interessante masterclasses farmacologie.
Nadere informatieH.366816.0415. Nuchter voor onderzoek of operatie en Diabetes mellitus (met gebruik van insuline/glp-1)
H.366816.0415 Nuchter voor of operatie en Diabetes mellitus (met gebruik van insuline/glp-1) Inleiding U heeft diabetes mellitus en gebruikt insuline of GLP-1 injectie (Victoza of Byetta ). Binnenkort
Nadere informatierationeel Diabetes type 2: rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen 5/04/2012 OAD: effect op glycemie evidence based
Diabetes type 2: rationeel rationeel gebruik van glycemieverlagende middelen evidence based rekening houdend met praktische haalbaarheid Dr. Frank NOBELS rekening houdend met kostprijs endocrinologie O.L.V.
Nadere informatieMedicatie Stappenplan
In 2018 is er door de NHG een nieuwe standaard Diabetes uitgebracht. In deze standaard is er in stap 3 en 4 van het medicatie stappenplan alternatieve medicatie toegevoegd. De basis van het stappenplan
Nadere informatieEen maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan
Een maaltijd meer of minder? Aanpassingen tijdens de ramadan Wat is ramadan? 5 pijlers van de Islam 1. geloof in Allah 2. rituele gebeden 3. vasten tijdens ramadan 4. geven van aalmoezen 5. bedevaart naar
Nadere informatieVoorbereiding onderzoek voor diabetespatiënten
Voorbereiding onderzoek voor diabetespatiënten Interne Geneeskunde Inhoudsopgave Hoofdstuk Pagina 1. Behandeling in de ochtend: vanaf 24.00 uur nuchter 5 2. Behandeling in de middag: nuchter of licht
Nadere informatiehoe bereidt u zich voor op het onderzoek?
hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus () die voor het onderzoek nuchter moeten zijn Waarom deze folder? Deze folder is bestemd voor patiënten met diabetes
Nadere informatieN a a r d e v o l g e n d e s l i d e ( e n k e l w e e r g e g e v e n w a n n e e r e r e e n v e r v o l g i s o p d e h u i d i g e s l i d e )
i.s.m. V o l g e n d e i c o n e n w o r d e n g e b r u i k t in de t o o l : T e r u g naar de h o m e p a g i n a N a a r d e v o l g e n d e s l i d e ( e n k e l w e e r g e g e v e n w a n n e e
Nadere informatieStapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies
Stapsgewijze behandeling bij type 2 diabetes: nieuwe visies Dr. Frank Nobels Dr. Inge Van Pottelbergh Dr. Paul Van Crombrugge Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove oktober 2013
Nadere informatieNuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: INSULINE
Inwendige geneeskunde Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: INSULINE www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW010TXT / Nuchter
Nadere informatieUpdate Diabetes voor verpleging 2010
Update Diabetes voor verpleging 2010 Update Diabetes voor verpleging 2010 Dr Eeckhout: : diabetes algemeen Lief Breekelmans: : Insuline (soorten, pennen, ) Annick Kempen: Hypoglycemie Christine, firma
Nadere informatieInterne geneeskunde. Insulinedosering de dag vóór het onderzoek. Dosering* normaal insuline spuit
Interne geneeskunde Hoe bereiden diabetespatiënten zich voor op een CT-scan Als u langere tijd niet mag eten... Binnenkort heeft u een afspraak in het ziekenhuis voor een CT-scan. In de folder over het
Nadere informatieVoorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten
00 Voorbereiding onderzoek bij diabetes Tabletten Interne geneeskunde Diabetespoli 1 Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Omdat u bekend
Nadere informatieDe nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd?
De nieuwe NHG DM2 standaard, wat is er veranderd? Alle veranderingen in de nieuwe NHG DM2 standaard zijn aangegeven in rood. Streefwaardes HbA1c : Nu met een ondergrens Leeftijd
Nadere informatie1. Snelwerkend NovoRapid (Piekwerking 1-1,5 uur na injectie) Humalog. (Piekwerking 2 4 uur na injectie) Insuman Rapid
Protocol 003 Insulinetherapie Soorten Insuline Soort Merk 1. Snelwerkend NovoRapid (Piekwerking 1-1,5 uur na injectie) Humalog 2. Kortwerkend Actrapid (=normale insuline) Humuline Regular (Piekwerking
Nadere informatieLeren spelen met insuline: 10 oefeningen met oplossingen. Dr. Frank NOBELS
Leren spelen met insuline: 10 oefeningen met oplossingen Dr. Frank NOBELS insuline aanpassingen : oefening 1 glycemie (mg/dl) Actrapid 10-10-10-0 E Insulatard 0-0-0-10 E 150 70 ontbijt middagmaal avondmaal
Nadere informatieGoochelen met insuline. Praktische tips voor de huisartspraktijk. Patricia Sunaert Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg
Goochelen met insuline. Praktische tips voor de huisartspraktijk Patricia Sunaert Vakgroep Huisartsgeneeskunde en Eerstelijnsgezondheidszorg Bronnen -DiabetesProject Aalst [www.diabetesprojectaalst.be]
Nadere informatieDiabetescasuïstiek voor de huisarts
Diabetescasuïstiek voor de huisarts Els Delaunay 17/01/2019 inleiding Nieuwe guidelines voor behandeling DM2 Doel: complicaties voorkomen Keuze geneesmiddel: patiënt CENTRAAL: Klinische kenmerken/patiëntkenmerken
Nadere informatieOnderzoek van de dikkedarm (coloscopie) en Diabetes mellitus (met gebruik van
H.40079.0518 Onderzoek van de dikkedarm (coloscopie) en Diabetes mellitus (met gebruik van tabletten,/glp-1) Inleiding U heeft diabetes mellitus en gebruikt tabletten, en/of GLP-1 injectie. Binnenkort
Nadere informatieGebruik van insuline-injecties voor en na een onderzoek of behandeling
Interne Geneeskunde Diabetes i Gebruik van insuline-injecties voor en na een onderzoek of behandeling Patiënteninformatie Indien u voorafgaand aan een onderzoek of behandeling een voorbereidingsdieet volgt,
Nadere informatieDiabetes en nuchter zijn voor onderzoek
Interne geneeskunde Diabetes en nuchter zijn voor onderzoek Advies voor mensen die insuline gebruiken Als u langere tijd niet mag eten... Binnenkort heeft u een afspraak voor een onderzoek in het ziekenhuis,
Nadere informatieDiabetes type 2: praktisch glycemiebeleid
Diabetes type 2: praktisch glycemiebeleid Dr. Frank NOBELS endocrinologie OLV Aalst Dr. Stefanie Vinken endocrinologie ASZ Aalst -cell function (% ) Progressive decline of -cell 100 80 60? function in
Nadere informatieDiabetes, uitgiftebegeleiding
Diabetes, uitgiftebegeleiding Samenvatting 1/6 Diabetes is een aandoening waarbij veel verschillende zorgverleners betrokken zijn: apotheek, huisarts, praktijkondersteuner, fysiotherapeut, diëtist, podotherapeut,
Nadere informatieBelangenverstrengelingen. Medicatie bij DM 2. Leefstijl. NHG-standaard diabetes mellitus type 2 (3e herziening)
Belangenverstrengelingen Medicatie bij DM 2 NND 2018 Dr. BJ Potter van Loon, OLVG Lezingen, nascholingen: Lilly, Boehringer Ingelheim Adviesraad: NovoNordisk, Sanofi Redactieraad: www.diabetesgeneeskunde.nl
Nadere informatieVan de ruim één miljoen
34 diabetesmedicatie Nieuwe orale antidiabetica Een groot deel van de patiënten met diabetes mellitus type 2 krijgt tabletten om de bloedglucose te verlagen. De laatste jaren zijn er aardig wat nieuwe
Nadere informatieP Afgiftekantoor 3620 Lanaken. Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat Genk Jaargang 4 nr 1
P920151 Afgiftekantoor 3620 Lanaken Infokrantje Verschijnt 4 x per jaar v.u. Alfons Kelchtermans, Sloorstraat 2 3600 Genk Jaargang 4 nr 1 Editie december voor de maanden januari, februari en maart 2019
Nadere informatieNieuwe middelen. Arianne van Bon internist-endocrinoloog
Nieuwe middelen Arianne van Bon internist-endocrinoloog PKoothogzorg.nl NHG standaard 2018 De belangrijkste wijziging ten opzichte van de vorige versie van de NHG-Standaard is dat de zorg voor type-2 diabetespatiënten
Nadere informatieNuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN
Inwendige geneeskunde Nuchter zijn voor operatie, behandeling of onderzoek: TABLETTEN www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl INW011TXT / Nuchter
Nadere informatieNieuwe standaard DM Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven.
Nieuwe standaard DM2 2018 Wat is Nieuw??? Alle veranderingen in de nieuwe standaard zijn in het rood aangegeven. Streefwaardes HbA1C Streefwaardes HbA1C Nu ook een ondergrens Leeftijd
Nadere informatieRegionaal geneesmiddelenformularium bij DM2. s-hertogenbosch e.o. i.s.m. het Jeroen Bosch Ziekenhuis
Reginaal geneesmiddelenfrmularium bij DM2 s-hertgenbsch e.. i.s.m. het Jeren Bsch Ziekenhuis 1. Educatie en bevrdering van een betere lifestyle is de heksteen van de behandeling! De patiënt heeft inzicht
Nadere informatieUitwerking insulinetherapie. Insuline
Uitwerking insulinetherapie Insuline Indien het niet (meer) lukt de glucosespiegels van patiënten met Diabetes Mellitus type 2 met orale bloedglucose verlagende middelen afdoende te reguleren - te valideren
Nadere informatieAls u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie
Informatie voor patiënten Als u diabetes hebt en nuchter moet zijn voor een onderzoek of operatie insuline z Vooraf 1 U hebt diabetes mellitus (suikerziekte) en komt binnenkort naar het ziekenhuis voor
Nadere informatieSnelwerkende insuline analoog. Novorapid (aspart) Humalog (lispro) Apidra (glulisine)
Wat gaan we doen Basiskennis diabetes Bijspuiten met 2-4-6-regel De zieke patiënt Verkeerde insuline gespoten etc. Een aantal doseringsadviezen Uitleg diabetesspreekuur.nl 2 Snelwerkende insuline analoog
Nadere informatieFolia. Pharmacotherapeutica. Aanpak van type 2-diabetes: een update. Recente informatie april 2013. Reizen en geneesmiddelen
Maandelijks tijdschrift Mei 2013 Volume 40 Nummer 5 Folia Pharmacotherapeutica Aanpak van type 2-diabetes: een update > > blz. 37 Recente informatie april 2013 > > blz. 43 Reizen en geneesmiddelen > >
Nadere informatieDiabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie
Diabetes type 2 : het bos en de bomen : welke antidiabetica kiezen : een ONAFHANKELIJKE visie Els Delaunay 01/06/2017 Deel 1: behandeling DM type 2 anno 2017 Deel 2: terugbetalingssystemen: diabetesconventie
Nadere informatieType 2 diabetes, insuline resistentie. Hoe behandelen? o l v. Prof. Dr. Frank Nobels. Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove
Type 2 diabetes, insuline resistentie Hoe behandelen? Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove o l v type 2 diabetes, insuline resistentie 56 j G 92 kg, L 1.65
Nadere informatieCoaching Voorjaar 2015
Coaching Voorjaar 2015 Voor praktijkondersteuners en praktijkverpleegkundigen Samenstelling: Peet Mennen Yvette van Kooten Gegeven door: Ceciel Strik Suzanne van Liempt Peet Mennen Yvette van Kooten Inhoud
Nadere informatieDiabetes en ramadan Mohamed Ahdi
Diabetes en ramadan Mohamed Ahdi Slotervaartziekenhuis, Amsterdam Rotterdam, 22 november 2012 Overzicht van de presentatie Achtergrondsinformatie vastenperiode vrijstelling literatuur: glucose regulatie
Nadere informatieCoaching Inhoud RCH
Coaching 2018 Suzanne van Liempt Ceciel Strik Yvette van Kooten Peet van Mol Inhoud Nieuwe producten Nieuwe ontwikkelingen Nieuwe medicatie Nog even de nieuwe NHG GLP-1 / DPP4 Ingezonden casuïstiek Tijd
Nadere informatieWanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan
Deel 1 Wanneer en hoe opstarten van injecties bij onvoldoende Diabetescontrole Dr.Winne, Dr.Ghillebert, Dr.Terryn 28 mei 2010 AZ Damiaan Hetzorgtrajectdiabetes Inclusiecriteria 1 of 2 injecties insulinetherapie
Nadere informatieDiabetes en nuchter zijn voor onderzoek
Interne geneeskunde Diabetes en nuchter zijn voor onderzoek Advies voor mensen die bloedsuikerverlagende tabletten gebruiken. Als u langere tijd niet mag eten... Binnenkort heeft u een afspraak voor een
Nadere informatieDiabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik. Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis
Diabetes Mellitus type 2 en tabletgebruik Diabetesteam IJsselland Ziekenhuis Wat is diabetes type 2? Diabetes type 2 komt veel bij ouderen voor. Vroeger werd deze vorm daarom ook wel ouderdomssuiker genoemd.
Nadere informatieCVOT bij type 2 diabetes: een revolutie
CVOT bij type 2 diabetes: een revolutie Prof. Dr. Frank Nobels Endocrinologie-Diabetologie OLV Ziekenhuis, Aalst-Asse-Ninove Kath Univ Leuven Speaker disclaimer F. Nobels is or has been consultant for
Nadere informatieNormale insulinewaarden in relatie tot maaltijden
insulinetherapie Normale insulinewaarden in relatie tot maaltijden 70 Insuline (me/l) 60 50 40 30 20 Normale insuline waarden (gemiddeld) Maaltijden 10 0 0600 0900 12001500 1800 2100 2400 0300 0600 Tijdstip
Nadere informatieHoe de insulinetherapie aanpassen?
Patiënten met diabetes type 2 Hoe de insulinetherapie aanpassen? L. Feyen, P. Van Crombrugge, P. Sunaert, F. Nobels samenvatting Het aantal patiënten met diabetes type 2 die met insuline worden behandeld
Nadere informatieDagprofielen in de behandeling van diabetes type 2 zin en onzin
Dagprofielen in de behandeling van diabetes type 2 zin en onzin Prof. em. dr. J. Van Damme 15 januari 2011 Maar evident is de behandeling van type 2 diabetes enorm veel meer dan de glucoseregeling: denk
Nadere informatieToediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog?
Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog? Alfons Piessens, De Gusseme Kathy 1 overzicht
Nadere informatieVoorbereiding of nuchter voor een onderzoek? Hoe gaat u daarmee om als u diabetes heeft? Diabetes met insuline
Voorbereiding of nuchter voor een onderzoek? Hoe gaat u daarmee om als u diabetes heeft? Diabetes met insuline Inleiding Binnenkort hebt u een afspraak voor een onderzoek in het ziekenhuis waarvoor u nuchter
Nadere informatieRegionaal geneesmiddelenformularium bij DM2
Reginaal geneesmiddelenfrmularium bij DM2 s-hertgenbsch e.. i.s.m. het Jeren Bsch Ziekenhuis 1. Educatie en bevrdering van een betere lifestyle is de heksteen van de behandeling! De patiënt heeft inzicht
Nadere informatieDiabetes Mellitus informatieboek
Diabetes Mellitus infrmatiebek Inhudspgave Inleiding 3 Belangrijke infrmatie 4 Wat is Diabetes Mellitus? 5 De veding 5 De cellen 5 Diabetes Mellitus type 1 6 Diabetes Mellitus type 2 6 Behandeling van
Nadere informatieRijbewijs voor diabetici, voor wie en door wie. Bart Vets Imeldaziekenhuis
Rijbewijs voor diabetici, voor wie en door wie Bart Vets Imeldaziekenhuis Voor een goed begrip Diagnose diabetes binnen 4 werkdagen Ongeacht vorm van diabetes Ongeacht aard van behandeling Groep 1 = privaat
Nadere informatieWeek van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende
Week van de verpleegkunde NVKVV Studiedag Diabetes 17 maart 2016 Oostende Toediening van; insuline en incretinemimetica. Zien we door het bos, de bomen nog? Alfons Piessens, De Gusseme Kathy overzicht
Nadere informatieDM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway. en wat we hieruit leren
DM-2: nieuwe medicatie, nieuwe pathway en wat we hieruit leren Dr. Frank NOBELS endocrino-diabetologie O.L.V. Aalst Stapsgewijze behandeling van DM-2 SU+GLIT SU MF+SU MF + + + 1 klasse generische naam
Nadere informatieDiabetesbeleid in CDC 2011
Diabetesbeleid in CDC 2011 Subcutaan insuline ipv actrapiddrip Bij korte ingrepen waarna de patient snel terug kan eten Voor een vlotte doorstroom in cdc: minder glycemieschommelingen, minder interventies,
Nadere informatieBRABANTSE TARIFERINGSBERICHTEN JUNI 2019
BRABANTSE TARIFERINGSBERICHTEN JUNI 2019 CONTROLE VERVALSTE GENEESMIDDELEN VIA 2D-MATRIX CODE: OVERGANGSPERIODE VERLENGD Op 9 februari 2019 werd de Europese Richtlijn Vervalste geneesmiddelen van kracht.
Nadere informatieUltra snelwerkende insuline of analoge insuline :werkt na 30à70 min tot 2 à5 uur, HUMALOG/NOVORAPID/APIDRA
Inleiding Type 1 diabetes wordt veroorzaakt door een auto-immune destructie van de beta cellen van de pancreas. Dit type ontstaat meestal voor de leeftijd van 40 jaar (bij kinderen en adolescenten).het
Nadere informatiePatiëntenboekje voor chirurgie
Patiëntenboekje voor chirurgie Algemeen Ziekenhuis Heilige Familie vzw s Herenbaan 172 2840 Rumst Tel.: 03/880.90.11 Fax: 03/880.95.95 E-mail: info@hfr.be www.hfr.be ref.: 50120713 eigenaar: Dr. H. Vanden
Nadere informatieDiabetesbeleid rondom operatieve ingrepen. Indien de patiënt nuchter moet blijven, bij diabetes met insulinegebruik.
Diabetesbeleid rondom operatieve ingrepen Indien de patiënt nuchter moet blijven, bij diabetes met insulinegebruik. Beleid als een patiënt die insuline gebruikt, nuchter moet zijn voor onderzoek of operatie.
Nadere informatieWie zijn ze, wat doen ze? De nieuwste insulines toegelicht, wanneer worden zij ingezet?
Wie zijn ze, wat doen ze? De nieuwste insulines toegelicht, wanneer worden zij ingezet? Els Broeckx stafmedewerker diabeteszorg Wit-Gele Kruis van Antwerpen vzw 28 maart 2019 Wit-Gele kruis van Antwerpen
Nadere informatiehoe bereidt u zich voor op het onderzoek?
hoe bereidt u zich voor op het onderzoek? Richtlijnen voor patiënten: met diabetes mellitus (insuline) die voor het onderzoek een laxeerschema volgen en nuchter moeten zijn Waarom deze folder? Deze folder
Nadere informatieDiabetesbehandeling anno 2015
Diabetesbehandeling anno 2015 Dr. Vera Eenkhon, endocrinoloog Dr. Annelies van den Driessche, endocrinoloog - nefroloog DE DIABETES EPIDEMIE 1 DE DIABETES EPIDEMIE Prevalentie: Nu: Diabetes bij 8,0 % van
Nadere informatieVoorbereiding onderzoek bij diabetes Insuline
00 Voorbereiding bij diabetes Insuline Interne geneeskunde Diabetespoli 1 Binnenkort heeft u een afspraak voor een, waarvoor u gedurende langere tijd niets mag eten. Omdat u bekend bent met Diabetes Mellitus,
Nadere informatieDit is een korte beschrijving van de insulinetherapie. Voor uitwerking en verdere informatie zie de bijlage met het volledige protocol.
Insuline protocol Auteur: Kaderhuisarts diabetes Daniel Tavenier Datum: September 2014 Dit is een korte beschrijving van de insulinetherapie. Voor uitwerking en verdere informatie zie de bijlage met het
Nadere informatieINTENSIEVE INSULINETHERAPIE
INTENSIEVE INSULINETHERAPIE Op de diabetespolikliniek van het Sint Franciscus Gasthuis wordt gewerkt met verschillende insulinetherapieën. In deze folder wordt de intensieve insulinetherapie besproken.
Nadere informatieDiabetes Mellitus. Toen en nu. 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts
Diabetes Mellitus Toen en nu 30 September 2015 Dr. M.G.A. Baggen Dr. M.P. Brugts 2015 een jaar van Celebrations 2015 een jaar van Celebrations 1965-1980 Behandeling type-1 1 x daags insuline!! (varkens/rund)
Nadere informatieWat iedere zorgverlener moet weten. Recent nieuws uit de diabeteswereld. Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers. Endocrinoloog UZGent
Wat iedere zorgverlener moet weten Recent nieuws uit de diabeteswereld Prof. Em. Dr. Raoul Rottiers Endocrinoloog UZGent 13 Diabetessymposium Gent, 9.11.2010 AHS / NVKVV Diagnosecriteria 1 Criteria voor
Nadere informatieAdvies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd.
Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd. Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om
Nadere informatieNieuwe geneesmiddelen in de behandeling van diabetes. Dr. J. Tits ZOL 2016
Nieuwe geneesmiddelen in de behandeling van diabetes Dr. J. Tits ZOL endocrino@zol 2016 Overzicht Update metformin en sulfonurea Update SGLT2-inhibitoren Update DPP4-inhibitoren Update GLP-1-receptoragonisten
Nadere informatieAdvies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd
Advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd advies voor patiënten met diabetes mellitus die worden geopereerd U heeft diabetes mellitus en wordt geopereerd. U krijgt adviezen om
Nadere informatie