MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK"

Transcriptie

1 MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERBOUW ANTWOORDEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in Nederland. De handel blijft toenemen en daarom is er een nieuw stuk haven bijgebouwd: Maasvlakte 2. In 2013 konden de eerste schepen in dit nieuwe havengedeelte aanleggen. Een deel van Maasvlakte 2 is nu in gebruik. Een deel nog niet. In deze lesbrief leer je alles over het nieuwe stuk van de haven en waarom dat zo belangrijk is voor Nederland. WAAR LIGT MAASVLAKTE 2? Waar ligt de haven van Rotterdam eigenlijk? Kijk op de kaart van Nederland en beantwoord de volgende vragen. Gebruik je atlas of kijk op E b 2 c 4 d 3 1. In welke provincie ligt de haven van Rotterdam? 1 Zuid-Holland a D 6 f e 5 2. Kleur deze provincie in. C i j 9 h 8 7 g 3. Rotterdam is de stip bij welke kleine letter? Kleine letter k A B k 10 l m

2 ANTWOORDEN 2 De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa en bestaat uit verschillende havengebieden. De Maasvlakte zorgde er al voor dat de Rotterdamse haven heel groot werd. En nu Maasvlakte 2 er is kunnen de grootste schepen van de wereld hun goederen in Rotterdam laden en lossen. De Nieuwe Waterweg verbindt de Noordzee met Rotterdam. Maasvlakte 2 is op de kaart hieronder te zien bij A. 4. Op de kaart van Nederland (van vorige pagina) is dat bij letter? Letter C 5. De Nieuwe Waterweg is op de kaart hieronder te zien bij cijfer? Cijfer 2 6. De Maasvlakte is op de kaart te zien bij letter? Letter B Kijk goed naar de plek van Maasvlakte Waarom denk je dat Maasvlakte 2 juist op die plek is neergelegd? Een nieuw stuk haven kon het beste aan de bestaande haven gelegd worden, in zee. Landinwaarts langs het water is niet of nauwelijks plek voor meer havengebied. Groot voordeel van deze plek is dat schepen vanaf zee snel kunnen aanmeren. 1. A B C

3 ANTWOORDEN 3 EEN DUURZAME TOEKOMST De haven en Maasvlakte 2 zijn belangrijk voor Nederland. Nu én in de toekomst. Omdat Maasvlakte 2 nog heel lang mee moet gaan, wordt er extra gelet op de duurzaamheid. Met duurzaamheid bedoelen we dat je bij alles wat je doet, mensen en dieren niet tot last bent. Nu niet én in de toekomst niet. Wat je dan moet doen, is zuinig zijn, zodat we niets helemaal opmaken. Zonne-energie en windenergie raken nooit op, dus hebben mensen in de toekomst er geen last van als wij het nu gebruiken. Verder moeten we niet onnodig energie verbruiken en zo schoon mogelijk leven. Zo creëren we een omgeving waar we in de toekomst ook nog fijn kunnen wonen en leven. Duurzaamheid staat dus hoog in het vaandel op Maasvlakte 2. Er wordt op natuurvriendelijke en energiezuinige manieren gewerkt. Een duurzaam idee is bijvoorbeeld om windmolens te plaatsen, die duurzame elektriciteit kunnen opwekken. 8. Wat vind jij een geschikte plek voor windmolens op Maasvlakte 2 en waarom? Op de zeewering van Maasvlakte 2 is ruimte voor windmolens. Er staat veel wind en levert weinig overlast op voor omwonenden. Op plekken waar het strand bedoeld is voor recreatie worden geen molens geplaatst. 9. Teken 20 windmolens op deze kaart.

4 ANTWOORDEN Noem twee andere vormen van duurzame energie. Beschrijf of jij denkt dat deze vormen ook op Maasvlakte 2 zouden kunnen. Zonne-energie (zonnepanelen kunnen in theorie overal geplaatst worden, dus ook op Maasvlakte 2), Biomassa (er zou een biomassacentrale kunnen komen op Maasvlakte 2), slimme warmte oplossingen (restwarmte doorgeven en gebruiken gebeurt al in de haven van Rotterdam). Moderne containeroverslag. Op Maasvlakte 2 staan grote containerterminals. Dat zijn bedrijventerreinen met grote kranen, waar de containers op schepen geladen worden, of juist van de schepen afgehaald worden. Het laden en lossen van schepen en het doorvoeren van containers noemen we containeroverslag. Per jaar worden er miljoenen kilo s goederen en grondstoffen die in containers zitten overgeslagen in Rotterdam. 11. Containerschepen worden steeds groter. Leg uit waarom. Dat is handig, want dan kun je met een vaartocht meer goederen vervoeren. 12. De allergrootste containerschepen kunnen alleen niet in alle havens terecht. Leg uit waarom. Deze schepen hebben natuurlijk veel ruimte nodig. De vaargeulen en havens moeten ook extra diep zijn, omdat die enorme schepen heel diep in het water liggen. De grootste schepen ter wereld zijn ongeveer 400 meter lang! Maasvlakte 2 is hierop voorbereid. De havenbekkens op Maasvlakte 2 zijn 20 meter diep! De vaargebieden zijn ook nog eens 450 meter breed, waardoor je met twee schepen naast elkaar door de vaargeul kunt varen, zonder dat de schepen aan de kade hier last van hebben. Dat is handig, want dan hoeven de schepen niet op elkaar te wachten als ze elkaar willen passeren. Ter vergelijking: 400 meter is ongeveer 4 voetbalvelden achter elkaar. Zwembaden met een hoge duikplank zijn vaak zo n 5 meter diep. 13. Noem nog iets dat langer of hoger moet zijn op Maasvlakte 2 om containers van de reusachtige schepen te halen. 1. Grotere containerschepen vragen hogere en langere kranen die ver kunnen reiken om alle containers van het schip te halen. 2. Omdat de schepen langer zijn moeten de kades ook langer zijn. De kranen zijn verrijdbaar, maar om meer containers tegelijk te lossen, kunnen er meer op een rij staan.

5 ANTWOORDEN 5 Containerterminals op Maasvlakte 2 RWG APMT Op Maasvlakte 2 worden nieuwe en moderne technieken gebruikt om containers van de schepen te halen. Kijk maar eens naar het volgende fi lmpje: Op Maasvlakte 2 zijn volledig geautomatiseerde container terminals in gebruik. Er staan automatische kranen die tijdens het zakken het gewicht van de zware, volle containers gebruiken om energie op te wekken. De kranen op de containerterminals halen de containers van de schepen en plaatsen ze op robotwagens. De robot wagens brengen de containers vervolgens naar een andere kraan die de containers dan bijvoorbeeld op een treinstel zetten. De trein vervoert de container verder het land in. De bedrijven op Maasvlakte 2 moeten zo duurzaam mogelijk werken. Daarom worden meer en meer goederen verder vervoerd met treinen en kleinere binnenvaartschepen. Minder met vrachtwagens. Dat is beter voor het milieu! Op oudere containerterminals worden de kranen nog allemaal door mensen bediend. 14. In het filmpje zag je niet veel mensen. Wat deden de meeste mensen die in beeld waren voor werk? En waarom is dit duurzaam? Technische mensen houden in ploegendienst het automatische proces 24 uur per dag en zeven dagen per week in de gaten! Zo kunnen er op een duurzame manier dubbel zo veel containers verwerkt worden als zonder de automatische terminals. 15. Doordenkertje: Als je bedenkt dat robotwagens op de containerterminals duurzaam zijn, maar er ook mensen werken om de robotwagens in de gaten te houden, zijn er dus toch nog autoritjes nodig die niet duurzaam zijn. Hoe komt dat? De mensen die er werken komen (deels) met de auto naar hun werk. Die autoritjes zijn niet (allemaal) duurzaam.

6 ANTWOORDEN 6 Wist je dat Schepen met olie, graan of kolen aan boord op Maasvlakte 2 ook zonder aan te meren hun lading overslaan op een ander schip? Zoiets heet boord-boord overslag. De schepen gaan dan heel dicht bij elkaar liggen. Ze worden vastgelegd aan palen in het water en hun lading wordt van het ene naar het andere schip overgeladen. Op deze manier kunnen schepen heel snel laden en lossen en daarna meteen weer doorvaren! Bovendien is het op Maasvlakte 2 veiliger dan op open zee. ECONOMIE OP MAASVLAKTE 2 Maasvlakte 2 is een groot gebied van 2000 hectare, ongeveer net zo groot als Schiphol of Disneyland Parijs! Heel veel van de goederen die we gebruiken komen via de haven van Rotterdam in Nederland binnen. Een deel wordt daarna doorgevoerd naar andere landen, vooral in Europa, zoals Duitsland en België. De haven is dus belangrijk voor de producten die we zelf gebruiken, voor de mensen die er werken en voor Nederland en andere landen vanwege de handel! Nu én in de toekomst. 16. Noem drie producten die via de Rotterdamse haven Nederland inkomen. Van grondstoffen en chemicaliën, tot eindproducten zoals auto s. Je kunt het zo gek niet bedenken, of het wordt via de haven getransporteerd. Er zijn nu een paar bedrijven op Maasvlakte 2. Als in 2030 de hele Maasvlakte 2 in gebruik is, is de Rotterdamse haven 20% groter geworden. Rotterdam heeft de grootste haven van Europa en behoort in 2015 nog altijd tot de top 10 van grootste havens in de wereld. 1. Haven van Ningbo & Zhoushan, China 873 miljoen ton 2. Haven van Shanghai, China 755 miljoen ton 3. Haven van Singapore, Singapore 581 miljoen ton 4. Haven van Tianjin, China 540 miljoen ton 5. Haven van Tangshan, China 501 miljoen ton 6. Haven van Guangzhou, China 500 miljoen ton 7. Haven van Qingdao, China 480 miljoen ton 8. Haven van Rotterdam, Nederland 445 miljoen ton 9. Haven van Dalian, China 420 miljoen ton 10. Haven van Port Hedland, Australië 372 miljoen ton

7 ANTWOORDEN 7 Lees de volgende beschrijvingen over Maasvlakte 2 en de haven van Rotterdam goed door. 17. Welke redenering is juist? Onderstreep in de andere redeneringen de onjuistheden. a. De haven van Rotterdam wil de economische positie vasthouden en versterken. Ze zeggen wel eens stilstand is achteruitgang, dus moet de haven mee veranderen. Bedrijven willen dat de grootste schepen dag en nacht kunnen aanmeren, zonder obstakels zoals sluizen. Maasvlakte 2 maakt dat mogelijk. Rotterdam heeft nu een streepje voor op andere Europese havens. b. De haven van Rotterdam wil voorop lopen in de wereld op het gebied van duurzaamheid. Er zijn echter nog niet zo veel bedrijven die duurzaam kunnen werken, dus is Maasvlakte 2 nog niet volgebouwd. Duurzaamheid gaat ten koste van de efficiëntie, dus zal de containeroverslag iets teruglopen. De containers moeten zo veel mogelijk met treinen en binnenvaartschepen verder het land in vervoerd worden en dat is een positieve ontwikkeling voor het milieu en de leefbaarheid. c. De haven van Rotterdam wil voorop lopen in de wereld op het gebied van innovatie. Daarom vind je de nieuwste technieken op Maasvlakte 2. Alleen de allergrootste en meest moderne schepen komen nog naar de haven van Rotterdam. Daarmee loopt Rotterdam voor op andere Europese havens. Zo kan de haven de economische positie vasthouden en versterken. Op Maasvlakte 2 kunnen allerlei verschillende bedrijven zich vestigen. Nog voordat de bouw van Maasvlakte 2 startte waren er al verschillende bedrijven die een plek gereserveerd hadden. 18. Kijk op en zoek op welke bedrijven in 2015 al op Maasvlakte 2 gevestigd zijn en wat hun functie is. 1. RWG; Rotterdam World Gateway; containerterminal. 2. APM Terminals; containerterminal. 3. SIF Verbrugge; terminal voor offshore windenergie. Hier worden stalen fundaties voor windparken op de Noordzee geproduceerd en wordt het transport geregeld. 4. Pioneering Spirit; het grootste schip van de wereld, ligt in de Prinses Alexiahaven om afgebouwd te worden. Het bedrijf Allseas doet dat. Ook als het schip af is zal het vaak terugkeren naar deze haven. Het schip kan oude boorplatforms ophalen en nieuwe weer plaatsen. 19. Maasvlakte 2 is groot, toegankelijk, duurzaam en grotendeels geautomatiseerd. Veel werk wordt door machines en robots gedaan. Noem twee voordelen van het feit dat robots werk doen, dat vroeger door mensen gedaan werd. Noem ook twee nadelen. Voordelen: - Geautomatiseerde processen zijn doorgaans efficiënter en sneller. Daardoor wordt tijd bespaard. Robots kunnen non-stop 24 uur per dag en 7 dagen in de week doorwerken, zijn niet ziek, of te laat op het werk en hoeven geen salaris. - Robots zijn minder afhankelijk van weersomstandigheden. Ze hebben geen licht nodig om te werken. Dat scheelt veel energie. Nadeel: - Als er toch iets misgaat, valt het proces stil. Een robot gaat het probleem niet zelf oplossen. Het proces kan pas weer verder als mensen het probleem verholpen hebben. Het eentonige werk dat robots doen, hoeven mensen niet meer te doen. Die banen verdwijnen, maar er komen andere banen voor in de plaats. Er zijn bijvoorbeeld meer technici en monteurs nodig.

8 ANTWOORDEN Hieronder staan verschillende stellingen over wat je in deze lesbrief geleerd hebt. Geef aan of de stellingen waar of niet waar zijn door het goede antwoord te omcirkelen. - De Rotterdamse haven is met 445 miljoen ton vracht per jaar de grootste haven van Europa. - De grootste schepen ter wereld kunnen elkaar in de havengeulen van Maasvlakte 2 passeren, zonder dat ze last van elkaar hebben. - De werkzaamheden op Maasvlakte 2 zijn voor 50% geautomatiseerd. De andere werkzaamheden worden met de hand gedaan. - Robots brengen de containers op Maasvlakte 2 naar de plek waar ze worden opgeslagen/door worden gevoerd. - Boord - boord overslag betekent dat de bemanning van boord gaat voordat hun lading van hun schip gehaald wordt. - De eerste bedrijven die zich op Maasvlakte 2 vestigden, hadden al gereserveerd voordat de bouw was begonnen. - Vervoer van containers van Maasvlakte 2 naar het achterland moet meer met treinen en schepen dan met vrachtwagens. EEN KIJKJE OP MAASVLAKTE 2 Ben jij al eens op Maasvlakte 2 geweest? Je kunt naar het bezoekerscentrum FutureLand om het in het echt te zien. ( Kijk op naar het filmpje over FutureLand om een indruk te krijgen van wat je daar allemaal kunt doen. Je kunt ook via internet een kijkje nemen op Maasvlakte Ga op internet naar Typ in de zoekbalk Maasvlakte 2 en druk op enter. Klik rechtsonder een paar keer op het minteken (uitzoomen), dan krijg je de kaart van Maasvlakte 2 te zien. Sleep het oranje poppetje rechtsonder naar een van de blauwe lijnen op de kaart van Maasvlakte 2 en laat het los. Als je op het scherm klikt zonder los te laten en de muis beweegt kun je het scherm laten bewegen. Kun jij de plekken vinden die hiernaast met de sterretjes op de kaart staan aangegeven?

9 ANTWOORDEN 9 Op die plekken kun je mooie, of interessante dingen zien! Wat vind jij het meest bijzondere dat je gezien hebt? Ontwerpopdrachten Je hebt nu een goed beeld gekregen van Maasvlakte 2. Het mooie van Maasvlakte 2 is dat de haven voorlopig nog kan groeien. Maasvlakte 2 is namelijk nog niet helemaal in gebruik. Er is nog heel veel ruimte voor nieuwe bedrijvigheid. 22. Voor even ben je de baas van Maasvlakte 2. Als jij het voor het zeggen zou hebben, welke bedrijven zijn er in 2035 dan op Maasvlakte 2 gevestigd? Wat voor soort bedrijven zijn het? Wat doen ze, of wat maken ze? Groene chemische industrie (biochemie) heeft de toekomst. Waarom is het handig dat juist die bedrijven in de toekomst op Maasvlakte 2 werken? Vertel uw leerlingen dat 80 hectare, ongeveer 55 voetbalvelden op Maasvlakte 2 wordt vrijgehouden, zodat geïnteresseerde bedrijven er direct aan de slag kunnen. Alles is erop voorbereid! Een van de voorwaarden voor bedrijven om zich op Maasvlakte 2 te vestigen is dat ze duurzaam en zuinig werken. Op welke manier voldoen jouw bedrijven aan deze voorwaarden? De bedoeling is bijvoorbeeld om bedrijven zo te plaatsen dat restafval van het ene bedrijf voor een ander bedrijf een grondstof kan zijn. Teken de bedrijven in op de kaart.

10 ANTWOORDEN 10 Op Maasvlakte 2 worden containers vol goederen door robotwagens van en naar schepen, treinen of vrachtwagens gebracht om verder vervoerd te worden. Dit is een automatisch proces. 23. Het havenbedrijf Rotterdam wil graag dat verder vervoer richting het achterland zoveel mogelijk met treinen en binnenvaartschepen gebeurt. Dus minder met vrachtwagens. Bedenk wat ervoor nodig is om het makkelijker te maken om containers verder te vervoeren met treinen en schepen, in plaats van met vrachtwagens. Werk je oplossing uit met tekeningen, kaarten en een tekstuele toelichting. 24. Het kan gebeuren dat dit proces door een storing of defect stil komt te liggen, waardoor vertraging in het vervoer ontstaat. Bedenk in groepjes van 3 of 4 een oplossing voor het geval er een storing ontstaat door een kapotte robot. Hoe kan ervoor gezorgd worden dat het werk op Maasvlakte 2 ondanks de storing toch door kan gaan? Hoe ziet het plan eruit om de storing zo snel mogelijk op te lossen en hoe kan je ervoor zorgen dat één kapotte robotwagen de rest van het overslagproces zo min mogelijk verstoort? Werk je oplossing uit met tekeningen, kaarten en een tekstuele toelichting.

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS ONDERBOUW OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS GROEP 7-8 OPDRACHTEN DE ROTTERDAMSE HAVEN GROEIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKT 2 I GRUIK LSRIF PRIMAIR ODRWIJS GROP 7-8 ATWOORD D ROTTRDAMS HAV GROIT! Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven in ederland. De handel

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO ANTWOORDEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK

MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK MAASVLAKTE 2 IN GEBRUIK LESBRIEF VOORTGEZET ONDERWIJS BOVENBOUW HAVO/VWO OPDRACHTEN DE HAVEN VAN ROTTERDAM Heel veel goederen die we gebruiken komen uit het buitenland. Het grootste deel komt via de haven

Nadere informatie

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW

Lesbrief ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - NEDERLAND EN WATERBOUW Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 wordt hard gewerkt om de haven uit te breiden.

Nadere informatie

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export

Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Naam HAVEN ROTTERDAM import en export Als er één plek is die duidelijk maakt waarom Nederland in de moderne tijd zo n belangrijk handelsland is, dan is het Rotterdam wel. De haven ligt in de delta van

Nadere informatie

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam. Sinds 2008 is de haven uitgebreid met Maasvlakte 2. Zodat

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID?

Lesbrief DUURZAAM BOUWEN OPDRACHT 1 - WAT IS DAT, DUURZAAMHEID? Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM BOUWEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer containers, grondstoffen en andere spullen worden via Rotterdam

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - BOVENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE

Lesbrief MAASVLAKTE 2 OPDRACHT 1 - TOPOGRAFIE EN AARDRIJKSKUNDE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO MAASVLAKTE 2 De haven van Rotterdam wordt te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom komt er een nieuw stuk haven: Maasvlakte

Nadere informatie

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE 2

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE 2 X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - GESCHIEDENIS ANTWOORDEN MAASVLAKTE 2 X De haven van Rotterdam x werd te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom

Nadere informatie

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is

Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is Klare taal Inleiding Zuid-Holland is een mooie provincie met grote steden en veel groen. Zuid-Holland is ook een kwetsbare provincie. De bodem daalt en de zeespiegel stijgt door klimaatverandering. Er

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW OPDRACHTEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS BOVENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt

Introductie. Havens als belangrijk knooppunt Les 3. Havens Introductie De onderdelen voor de pennen van Pennenland bv komen uit de Verenigde Staten. De bedrijven die deze onderdelen aan Pennenland verkopen (leveranciers) verschepen hun onderdelen

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID

Lesbrief. aardrijkskunde DUURZAAM PRODUCEREN OPDRACHT 1 - DUURZAAMHEID Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - HAVO DUURZAAM PRODUCEREN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN

DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW ANTWOORDEN DUURZAAM WERKEN LESBRIEF PRIMAIR ONDERWIJS MIDDENBOUW De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip

Nadere informatie

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling)

Mainport Rotterdam. (Naam leerling) (Klas leerling) Mainport Rotterdam (Naam leerling) (Klas leerling) NAAM: KLAS: Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de film op de grote

Nadere informatie

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN

Lesbrief DUURZAAM WERKEN OPDRACHT 1 - WERKEN IN DE HAVEN Lesbrief Primair onderwijs - MIDDENBOUW DUURZAAM WERKEN De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel mensen werken in de haven. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS:

antwoordblad Mainport rotterdam naam: _ KLaS: ANTWOORDBLAD Mainport Rotterdam NAAM: (Naam leerling) KLAS: _(Klas leerling) Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten

Nadere informatie

Lesbrief. aardrijkskunde ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - LAND IN ZEE

Lesbrief. aardrijkskunde ZAND BOVEN WATER OPDRACHT 1 - LAND IN ZEE Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VWO ZAND BOVEN WATER Rotterdam is de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer containers, grondstoffen en andere spullen worden via Rotterdam doorgevoerd naar

Nadere informatie

Branche Update: Container terminals

Branche Update: Container terminals Branche Update: Container terminals Economisch Bureau Sector & Commodity Research Nadia Menkveld +31 206 286441 Concurrentiepositie haven van belang voor terminal Hoewel de overslag in de haven van Rotterdam

Nadere informatie

Werkboek. voor PORT RANGERS. Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven!

Werkboek. voor PORT RANGERS. Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven! Werkboek voor PORT RANGERS Haven Taaltocht Ontdek en beleef de wereld van de Rotterdamse haven! Tekst 1: Wat is een haven? De Haven van Rotterdam Rotterdam is een havenstad. Maar wat is een haven eigenlijk?

Nadere informatie

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven

Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven + verschillende functies en jobs in een haven Cijfers over de haven? Kan je spelen met de cijfers van de haven van Antwerpen? Bekijk de volgende documenten en ook het brochuurtje

Nadere informatie

BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE

BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHTEN MAASVLAKTE X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN X MAASVLAKTE 2 x haven van Rotterdam De werd te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom

Nadere informatie

Werkblad We-nose: De neus van de haven INLEIDING. 1 - De haven en omgeving RT R A NG

Werkblad We-nose: De neus van de haven INLEIDING. 1 - De haven en omgeving RT R A NG INLEIDING De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Veel van de spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen. Ze worden vervolgens vervoerd naar winkels en bedrijven

Nadere informatie

Nederland transportland (VHBO klas 2) CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

Nederland transportland (VHBO klas 2) CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. Nederland transportland (VHBO klas 2) Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Ivar Prins 18 August 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/64705 Dit lesmateriaal is gemaakt

Nadere informatie

Haven Amsterdam Gateway to Europa

Haven Amsterdam Gateway to Europa IJ (voor 1850) Haven Amsterdam Gateway to Europa Jan Egbertsen 26 september 2011, Amsterdam Haven Amsterdam is een bedrijf van de gemeente Amsterdam Amsterdam Noordzeekanaalgebied (rond 1875) Overzicht

Nadere informatie

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - ECONOMIE ANTWOORDEN MAASVLAKTE X

X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - ECONOMIE ANTWOORDEN MAASVLAKTE X X BASISLES LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - ECONOMIE ANTWOORDEN MAASVLAKTE X 2 De x haven van Rotterdam werd te klein, omdat we steeds meer goederen bestellen uit verre landen. Daarom is

Nadere informatie

Tweede Maasvlakte. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/32990

Tweede Maasvlakte. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie. https://maken.wikiwijs.nl/32990 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres E i Kiwijs 28 september 2011 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/32990 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee

wrakken Introductie Scheepvaartroutes op de Noordzee Scheeps wrakken Introductie De Noordzee is een van de drukst bevaren zeeën ter wereld. In het Nederlandse deel alleen al varen 340 schepen per dag (dus 124100 per jaar!). En dat is nog afgezien van de

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE ANTWOORDEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - AARDRIJKSKUNDE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE OPDRACHTEN ZAND BOVEN WATER LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - NATUURKUNDE Rotterdam is een van de grootste havens in de wereld en de belangrijkste haven van Europa. Steeds meer spullen reizen via Rotterdam.

Nadere informatie

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk

Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Mainport en blueports: samenwerken aan multimodaal netwerk Jaarcongres Nederlandse Vereniging van Binnenhavens, Venlo, 5 oktober 2012 Hans Smits, CEO Havenbedrijf Rotterdam N.V. 1 Haven Rotterdam in cijfers

Nadere informatie

WerKBLad Mainport rotterdam naam: KLaS: _

WerKBLad Mainport rotterdam naam: KLaS: _ WERKBLAD Mainport Rotterdam NAAM: KLAS: Mainport Rotterdam WERKBLAD Waar moet je zijn? OPDRACHT 1 OPDRACHT 2 OPDRACHT 4 OPDRACHT 3 OPDRACHT 3 OPDRACHT 1 FILM Ga zitten op de buizen en bekijk de grote film

Nadere informatie

Chinese aanwezigheid in de Rotterdamse haven

Chinese aanwezigheid in de Rotterdamse haven Economie CHINA NU Tekst: Judith van de Bovenkamp Chinese aanwezigheid in de Rotterdamse haven De eerste Chinezen in Nederland vestigden zich in 1911 in de Rotterdamse wijk Katendrecht. Zij werden vooral

Nadere informatie

Portbase Terminal Selector

Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Rotterdam is de nr. 1 containerhaven van Europa. Vanaf de Noordzee tot 48 kilometer landinwaarts bieden meerdere containerterminals u een op maat gesneden

Nadere informatie

HAVEN VAN WERELDKLASSE

HAVEN VAN WERELDKLASSE rotterdam HAVEN VAN WERELDKLASSE Rotterdam, haven van wereldklasse De entree tot Noordwest-Europa. Zo kun je Rotterdam zien. Letterlijk alles wordt via de haven van Rotterdam vervoerd. Van appels tot auto

Nadere informatie

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten

inhoud blz. Inleiding 1. De haven 2. Soorten havens 3. Soorten vracht 4. Lossen en laden 5. Werken in de haven 6. Filmpjes Pluskaarten De haven inhoud blz. Inleiding 3 1. De haven 4 2. Soorten havens 5 3. Soorten vracht 7 4. Lossen en laden 10 5. Werken in de haven 12 6. Filmpjes 14 Pluskaarten 16 Bronnen en foto s 18 Colofon en voorwaarden

Nadere informatie

Portbase Terminal en Depot Selector

Portbase Terminal en Depot Selector Portbase Terminal en Depot Selector Services Portbase verbindt alle partijen in de logistieke ketens van de Nederlandse havens. Via het Port Community System faciliteert Portbase datadeling tussen bedrijven

Nadere informatie

De haven van Rotterdam

De haven van Rotterdam Korte lesomschrijving In deze les staat de vensterplaat over de haven van Rotterdam centraal. De leerlingen ontdekken aan de hand van deze interactieve vensterplaat hoe deze haven zich heeft kunnen ontwikkelen

Nadere informatie

WELKOM IN ROTTERDAM! Regio West-Brabant en het Havenschap Moerdijk te gast bij Havenbedrijf Rotterdam N.V. Maasvlakte, 11 september 2015

WELKOM IN ROTTERDAM! Regio West-Brabant en het Havenschap Moerdijk te gast bij Havenbedrijf Rotterdam N.V. Maasvlakte, 11 september 2015 WELKOM IN ROTTERDAM! Regio West-Brabant en het Havenschap Moerdijk te gast bij Havenbedrijf Rotterdam N.V. Maasvlakte, 11 september 2015 1 PROVINCIE BRABANT BELANGRIJK VOOR ROTTERDAM! Rotterdam-Noord-Brabant:

Nadere informatie

Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab

Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Werkblad Introductieles Eneco EnergieLab Naam: Datum: Fossiele brandstoffen Energie laat apparaten werken. Veel apparaten gebruiken energie. Bijvoorbeeld de waterkoker, je telefoonoplader en het digibord.

Nadere informatie

Werken in de olie- en gasindustrie

Werken in de olie- en gasindustrie Werken in de olie- en gasindustrie Beste gastdocent, Dit lespakket biedt u de handvatten om een leuke en leerzame gastles te kunnen geven in de groepen 6 t/m 8 van het basisonderwijs. Het bestaat uit kant-en-klaar

Nadere informatie

Alles wat je wilt weten over ECT

Alles wat je wilt weten over ECT Alles wat je wilt weten over ECT voor je werkstuk of spreekbeurt?! Welkom bij ECT Met leerzame filmpjes Ga je voor school een werkstuk of een spreekbeurt maken? Ben je nieuwsgierig naar de haven en de

Nadere informatie

1 Industrie en verkeer in de zeehavens

1 Industrie en verkeer in de zeehavens 1 Industrie en verkeer in de zeehavens We onderzoeken nu een aantal belangrijke industriegebieden en zeehavens. Eerst gaan we nader in op de kenmerken van de Antwerpse haven en daarna vergelijken we deze

Nadere informatie

Energie. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1

Energie. Jouw werkbladen. In NEMO. Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Naam: Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1 Energie Jouw werkbladen In NEMO Naam: School: Klas: Ontdek zélf hoe de wereld werkt! Energie Onderbouw havo/vwo Leerlingen In NEMO versie 12-2013 1 Energie Energie is overal. Denk aan de zon, aan beweging

Nadere informatie

LAAT DE WIND WAAIEN

LAAT DE WIND WAAIEN LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd

Nadere informatie

Portbase Terminal Selector

Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Portbase Terminal Selector Rotterdam is de nr. 1 containerhaven van Europa. Vanaf de Noordzee tot 48 kilometer landinwaarts bieden meerdere containerterminals u een op maat gesneden

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt houden over afval, afvalscheiding of recycling. Een super interessant onderwerp

Nadere informatie

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA

Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Doe je spreekbeurt over afval en Attero COLA Kinderen die een spreekbeurt willen geven Waar op de wereld wordt het afval nog verwerkt op de manier van vroeger? Wat een goed idee! Je wilt je spreekbeurt

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VWO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Introductie. Transportmiddelen. Opdracht 1

Introductie. Transportmiddelen. Opdracht 1 Les 4. Transport Introductie De onderdelen voor de pennen in de fabriek van Pennenland bv moeten van de Verenigde Staten naar de fabriek in Nederland worden verplaatst. We noemen het verplaatsen van deze

Nadere informatie

De haven van Oostende, energie haven

De haven van Oostende, energie haven De haven van Oostende, energie haven Evy Copejans Vlaams Instituut voor de Zee De haven van Oostende is een kleine maritieme haven, gelegen in één van de grootste en belangrijkste havengebieden ter wereld,

Nadere informatie

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.2. Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr.

Schooljaar: 2015-2016 TRANSPORT 3.2. Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G. Algemene Techniek Mnr. TRANSPORT 3.2 Schooljaar: 2015-2016 Kenmerken / Eigenschappen van Transportmiddelen KLAS 2A 2B 2C 2D 2G Algemene Techniek Mnr. Baromeo 3.2. De kenmerken van Transportmiddelen Hiernaast zie je een moderne

Nadere informatie

containers vol bier de wereld in

containers vol bier de wereld in I TÍanspoft containers vol bier de wereld in f GEEN GESJOUW en haven in de Verenigde l-staten, begin jaren 50 van de vorige eeuw: olievaten, balen katoen, manden sinaasappels en dierenhuiden worden in

Nadere informatie

De Zeeuwse haven LADINGEN 2007 DE MOTOR VAN DE ECONOMIE

De Zeeuwse haven LADINGEN 2007 DE MOTOR VAN DE ECONOMIE De Zeeuwse haven DE MOTOR VAN DE ECONOMIE De motor van de regionale economie Wist u dat Zeeland Seaports, het havengebied van Borsele, Terneuzen en Vlissingen het derde grootste havengebied van Nederland

Nadere informatie

EXACT. Wat doe je als procesoperator: -ze nemen een monster van experimenten. -machines besturen. Wat hebben we deze les gedaan?

EXACT. Wat doe je als procesoperator: -ze nemen een monster van experimenten. -machines besturen. Wat hebben we deze les gedaan? EXACT Wij hebben vandaag een presentatie gekregen van EXACT. We hebben allerlei opdrachten moeten maken. EXACT had ook een proefje voor ons in petto. Pauline van CO3 gaf ons de les, ze gaf ons uitleg wat

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8

Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting Aardrijkskunde hoofdstuk 1 paragraaf 2,3,4,7,8 Samenvatting door V. 1226 woorden 30 oktober 2016 7,1 21 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Par. 1.2 Er zijn 2 manieren om

Nadere informatie

Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land

Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land Natuur en Milieu tabellen resultaten onderzoek Windmolens op land Hoe belangrijk vindt u windenergie voor Nederland? 1: Zeer onbelangrijk 24 3% 2: Onbelangrijk 16 2% 3: Niet belangrijk, niet onbelangrijk

Nadere informatie

NAAR EEN GROENE WATERSTOFECONOMIE IN ZUID-HOLLAND EEN VISIE VOOR 2030

NAAR EEN GROENE WATERSTOFECONOMIE IN ZUID-HOLLAND EEN VISIE VOOR 2030 NAAR EEN GROENE WATERSTOFECONOMIE IN ZUID-HOLLAND EEN VISIE VOOR 2030 Een advies aan de Provincie Zuid-Holland Maart 2019 Zuid-Holland kent een dubbele urgentie voor ontwikkelen groene waterstofeconomie:

Nadere informatie

Les Aardrijkskunde & Geschiedenis

Les Aardrijkskunde & Geschiedenis C Deze les bestaat uit 16 vragen over de zeescheepvaart. De meeste vragen hebben ook met aardrijkskunde en geschiedenis te maken. Als je deze les af hebt, weet je alles over de scheepvaart! eerkeuzevragen

Nadere informatie

Groep 7 - Varen over de Westerschelde

Groep 7 - Varen over de Westerschelde Leerkrachtinformatie Groep 7 - Varen over de Westerschelde Lesduur:90 minuten (in tweetallen) DOEL De leerlingen weten welke type schepen er over de Westerschelde varen; hebben onderzocht hoe de stabiliteit

Nadere informatie

RSG DE BORGEN. Anders varen. Informatie voor de leerlingen. Inhoud. 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling

RSG DE BORGEN. Anders varen. Informatie voor de leerlingen. Inhoud. 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling RSG DE BORGEN Anders varen Informatie voor de leerlingen Inhoud 1 De opdracht 2 Uitwerking opdracht 3 Het beroep 4 Organisatie 5 Beoordeling [1] RSG de BORGEN Anders varen [Technasium] mei 2017 1 DE OPDRACHT

Nadere informatie

Pedagogische gids (voor leerkrachten)

Pedagogische gids (voor leerkrachten) Pedagogische fiche / Het netwerk van bevaarbare waterwegen Niveau 1 Pedagogische gids (voor leerkrachten) Doelstellingen van de les: Leren van technische woordenschat over het netwerk van bevaarbare waterwegen.

Nadere informatie

.22. Hoe ziet een centrum eruit?

.22. Hoe ziet een centrum eruit? Hoe ziet een centrum eruit? Hoofdstuk 2 les 1 Wat ga je leren? In deze les leer je hoe een centrum eruitziet. Je leert ook hoe het komt dat sommige steden of plekken een centrum zijn geworden. Begrippen

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE OPDRACHTEN OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - HAVO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2

Lesbrief. biologie NATUUR EN MILIEU OPDRACHT 1 - MAASVLAKTE 2 Lesbrief Onderbouw voortgezet onderwijs - VMBO NATUUR EN MILIEU De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam binnen.

Nadere informatie

Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek)

Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Naam: Werkboek Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Op het plaatje hieronder zie je de beurs nog een keer. Dit keer zie je ook vier tekstballonnetjes. De mannen die een tekstballon boven hun

Nadere informatie

INFORMATIECENTRUM MAASVLAKTE 2

INFORMATIECENTRUM MAASVLAKTE 2 INFORMATIECENTRUM MAASVLAKTE 2 BELEEF DE MODERNSTE HAVEN VAN EUROPA De Rotterdams haven is uitgebreid met de modernste Europese toplocatie voor havenactiviteiten: Maasvlakte 2. Meer weten over het nieuwste

Nadere informatie

Klik op een stip... En krijg een wat als...?

Klik op een stip... En krijg een wat als...? Klik op een stip... En krijg een wat als...? Wat als er geen wetenschappers waren? Wat als je onzichtbaar was voor een dag? Wat als mensen staarten hadden? Wat als er iemand precies het zelfde was als

Nadere informatie

Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8

Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m , 1.8 Samenvatting Aardrijkskunde Paragraaf 1.1 t/m 1.4 + 1.7, 1.8 Samenvatting door K. 958 woorden 9 november 2013 6,5 13 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Samenvatting aardrijkskunde paragraaf

Nadere informatie

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016

SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE. 23 Maart 2016 SCHEEPVAART OP DE WESTERSCHELDE Een duurzame toekomst Ir. Thijs de Boer 23 Maart 2016 2 Introductie Beroepsvaart Visserij Recreatie (vaart) Toerisme Veerdiensten Binnenvaart Natuurlijk systeem Omgeving

Nadere informatie

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN

LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE OPDRACHTEN NATUUR EN MILIEU LESBRIEF ONDERBOUW VOORTGEZET ONDERWIJS - VMBO - BIOLOGIE De haven van Rotterdam is de grootste haven van Europa. Steeds meer spullen die je in de winkel koopt, komen per schip in Rotterdam

Nadere informatie

Watertransport Wegtransport Op- en Overslag VACL

Watertransport Wegtransport Op- en Overslag VACL Full Service Container Logistics Watertransport Wegtransport Op- en Overslag VACL 4-10-2013 Corporate presentatie 2 4-10-2013 Corporate presentatie 3 Watertransport Wegtransport Op- en Overslag VACL MCS.

Nadere informatie

Wat voor een bedrijf is Nedmag?

Wat voor een bedrijf is Nedmag? Leuk dat je je spreekbeurt houdt over Nedmag! In dit document vind je allerlei informatie over Nedmag en magnesiumzout, zodat je je spreekbeurt goed kunt voorbereiden. Mocht je toch nog vragen hebben,

Nadere informatie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie

De Rotterdamse haven en het achterland. Havenvisie 2030 en achterlandstrategie De Rotterdamse haven en het achterland Havenvisie 2030 en achterlandstrategie Ellen Naaykens Havenbedrijf Rotterdam N.V. ALV ELC, Venlo 30 november 2011 Inhoud Profiel haven Rotterdam Ontwerp Havenvisie

Nadere informatie

Hoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school.

Hoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school. Startactiviteit groep 1/2 Hoofddoel Bewustwording: Leraren en leerlingen worden zich bewust van het energieverbruik op school. Subdoelen 1. Leerlingen en leraren worden zich bewust van welke apparaten

Nadere informatie

Tata Steel daagt je uit Miljoenen tonnen staal gereed maken voor transport

Tata Steel daagt je uit Miljoenen tonnen staal gereed maken voor transport Tata Steel daagt je uit Miljoenen tonnen staal gereed maken voor transport Opleiding logistiek MBO-3 Werken en leren tegelijk Miljoenen tonnen aan hoogwaardige staalproducten verlaten elk jaar het terrein

Nadere informatie

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl I

Eindexamen aardrijkskunde vmbo gl/tl I TRANSPORT EN INFRASTRUCTUUR figuur 4 Goederenvervoer over het Amsterdam-Rijnkanaal Amsterdam Oranjesluizen IJ-meer Aantal containers in beide richtingen van het Amsterdam-Rijnkanaal 250000 200000 Prinses

Nadere informatie

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst

Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Lesbrief: Slimme oplossingen Thema: Mens & Dienstverlenen in de toekomst Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Slimme oplossingen beginnen altijd met een probleem.

Nadere informatie

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen

Eneco Groep. Duurzame energie voor iedereen Eneco Groep Duurzame energie voor iedereen Duurzame koploper Eneco is het grootste energiebedrijf van Nederland in publieke handen. Onze missie is betaalbare duurzame energie mogelijk maken die altijd,

Nadere informatie

Welkom in de wereld van de containers.

Welkom in de wereld van de containers. Welkom in de wereld van de containers. Hoe verloopt het containervervoer over zee? Het containertransport kan je vergelijken met de route of het traject van een lijnbus. Zo n traject herhaalt zich steeds

Nadere informatie

BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht

BENODIGDHEDEN o Werkbladen o Antwoordkaarten o Eventueel verdiepingsopdracht Leerkrachtinformatie Groep 6 Zeehavens in Zeeland Lesduur:90 minuten (klassikaal en in tweetallen) DOEL De leerlingen weten op een kaart van Zeeland de zeehavens te vinden en te benoemen; kunnen de werking

Nadere informatie

Enquête: AIS in de binnenvaart

Enquête: AIS in de binnenvaart Enquête: AIS in de binnenvaart Pagina 1 Enquête: AIS in de binnenvaart A. Contactgegevens Naam... Voornaam... Geboortejaar... Geslacht M V Straat+ nummer+ bus... Postcode + gemeente... Telefoonnummer...

Nadere informatie

Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep

Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep Binnenvaart Duurzaam, betaalbaar en op tijd! Philippe Govers COO BCTN Groep Binnenvaart anno 2014 - Schepen / Varen - Inland terminals - Toegevoegde waarden Toekomstbeeld van transporten - Schaalvergroting

Nadere informatie

Rotterdam straks schoonste en slimste haven ter wereld

Rotterdam straks schoonste en slimste haven ter wereld Ligteringen, H. Rijcken, T. 4 juli 2008 Rotterdam straks schoonste en slimste haven ter wereld Maasstad wil wittere rook, zuiverder slib en zuinigere vrachtwagenmotoren Han Ligteringen en Ties Rijcken

Nadere informatie

Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein

Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein ctie produ Hoe kunnen treinen op wind rijden? Les in de Groene Top Trein lesboekje02.indd 1 20-11-2015 13:20 Welkom in de Groene Top Trein! Het gaat deze trein voor de wind, want deze trein rijdt op wind.

Nadere informatie

Mens, natuur & milieu

Mens, natuur & milieu Mens, natuur & milieu Lesbrief Biologie. In dit thema ga je aan de gang met opdrachten die gaan over de ontwikkelingen in het havengebied en de gevolgen voor natuur en milieu. Deze opdracht is een lesbrief

Nadere informatie

UIT arbeidsdeling

UIT arbeidsdeling Arbeidsdeling Het streven van de mens is om zijn welvaart te laten toenemen. Meer welvaart is te bereiken door een hogere productie. Een hogere productie kun je op verschillende manieren bereiken. Een

Nadere informatie