Manueeltherapeutische diagnostiek

Transcriptie

1 Manueeltherapeutische diagnostiek Voetangels en klemmen (verborgen gevaren, moeilijkheden) 25 mei 2016 Ronald Kan

2 Menu Intro Het perspectief van de manueeltherapeut Een paar harde noten Wrong problem, wrong treatment? De man met de hamer Casus Uitdagingen en aanbevelingen

3

4 Diagnostiek Diagnosis is a system of more or less accurate guessing in which the endpoint achieved is a name (Sir Thomas Lewis, 1944) An effort to recognize the class or group to which a patient s illness belongs (Sackett et al., 2000)

5 Haldeman & Dagenais, 2008.

6 Het perspectief het perspectief bepaalt wat je zal vinden You only find what you look for You only recognize what you know leidt tot oogklepdiagnostiek wat je niet zoekt of niet herkent, is er niet

7 Het perspectief van de manueeltherapeut

8 ICF Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

9 Aspecifieke lage rugpijn Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

10 Aspecifieke lage rugpijn Gelezen: Zo n 80% procent van de rugklachten is nu aspecifiek. Wij reduceren dat tot 20-30%... Denkfout! Was het maar zo makkelijk! Tekens + symptomen ß à aandoening/ ziekte (bij iedereen!)

11 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Pt Th Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

12 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Pt Th Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

13 Heuristieken in de manuele therapie Vuistregels (rules of thumb) thinking fast Van complex naar (ogenschijnlijk) overzichtelijk en simpel, gebaseerd op (veronderstelde) mechanismen Flexieprovocatie à discus Extensieprovocatie à facetgewricht Diagonaal 3D flexie homoniem linksom en 3D extensie homoniem rechtsom à rechter facetgewricht Maar: niets is simpel

14 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

15 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

16 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

17 Invloed van context Moseley, G. L., & Arntz, A., 2007

18 Invloed van context

19 Invloed van context

20 Een paar harde noten

21 Gezondheidstoestand Ziekte/ aandoening Fysieke/ mentale functies en anatomische eigenschappen Activiteiten Participatie Externe factoren Persoonlijke factoren

22 Uit de praktijk L5/ S1:

23 Manueeltherapeutische diagnostiek i.e.z. Kunnen waarnemen van bewegingsfunctiestoornissen vergt zeer hoog niveau van sensomotorische vaardigheden Lage interbeoordelaarsbetrouwbaarheid van segmentaal bewegingsonderzoek Geen gouden standaarden, dus onbekende diagnostische accuratesse van tests van Trijffel, 2005

24 Wishful feeling? Harms & Bader, 1997

25 Wishful feeling? Snodgrass, 2006

26 Wishful feeling? Onderzoek naar vaststellen trigger-points Experts waaronder Simons 3 groepen Asymptomatisch FS zonder TrP Symptomatisch Ook trigger point expert Simons kon de betreffende TrP niet vinden, indien geblindeerd voor groep en pijn! 2x zoveel TrP s in asymptomatische controlegroep Wolfe, 1992

27 Ergo Laten we ons (mis)leiden door pijn als we op zoek zijn naar (stoornissen in) functie?

28 Manueeltherapeutische diagnostiek i.e.z. Het blijven hypothesen, die a posteriori (indien de behandeling effectief is geweest) pas geverifieerd kunnen worden. En dan nog

29 Manueeltherapeutische diagnostiek i.r.z. Zijn we daar goed in?

30

31 Nederland MTPs perform screening for musculoskeletal pain mainly through the use of somatic dimension of (chronic) pain. Psychological and social dimensions of chronic pain were inadequately covered by MPTs. Furthermore, a substantial discrepancy between actual and selfestimated use of biopsychosocial history taking was noted. Oostendorp, 2015

32 Australië Poor understanding of the role of PS factors in their patients' clinical presentation Unclear about the assessment of psychosocial factors Individual shortcomings Time constraints Lack of formal education in PS theory and assessment Singla, 2015

33 Gevolg: wrong problem, wrong treatment Baat het niet, het schaadt ALTIJD! Geen adequate behandeling Kosten Somatisatie MT helpt ook al niet? Chronificatie! Rose, 1999

34 Uit de praktijk

35 Moraal

36 Uit de praktijk Man van 68 jaar, gedurende 6 jaar pijn (7/10) bij beide tubera ischiadica Provocatie: zitten. Reductie: lopen. Comorbiditeit Dec 14 darmcarcinoom, resectie en ½ jaar chemo à polyneuropathie Okt 15 contusio cerebri met schedelbasisfractuur/ SAB Stemmingsproblemen HADS-anxiety: 21/ 21 HADS-depressie: 18/ 21

37 Behandelingen Fysiotherapie à fricties Neuroloog à stenose à coflex implantaat Neuroloog à verdenking HNP à pijn poli à wortelschede blokkades (Dutch technique?) Orthomanuele geneeskunde à rechtgezet Homeopathisch arts à acupunctuur Sportarts AZ Geen verbetering

38 Onderzoek 1. Nociceptieve pijn (dreigende schade) 2. Inflammatoire pijn (actuele schade) 3. Neuropatische pijn (aandoening zenuwstelsel) 4. Disfunctionele pijn (loos alarm) Costigan, 2009

39 Onderzoek 1. Nociceptieve pijn (dreigende schade) 2. Inflammatoire pijn (actuele schade) 3. Neuropatische pijn (aandoening zenuwstelsel) 4. Disfunctionele pijn (loos alarm) Costigan, 2009

40 Onderzoek 1. Nociceptieve pijn (dreigende schade) 2. Inflammatoire pijn (actuele schade) 3. Neuropatische pijn (aandoening zenuwstelsel) 4. Disfunctionele pijn (loos alarm) Costigan, 2009

41 Onderzoek 1. Nociceptieve pijn (dreigende schade) 2. Inflammatoire pijn (actuele schade) 3. Neuropatische pijn (aandoening zenuwstelsel) 4. Disfunctionele pijn (loos alarm) Costigan, 2009

42 Nociceptieve pijn Lokale pijn Bursitis ischiadica Insertie-tendopathie hamstrings Referred pain

43 Nociceptieve pijn Lokale pijn Bursitis ischiadica Insertie-tendopathie hamstrings Referred pain

44 Referred pain SIG Heupgewricht dorsale zijde L5/ S1 Bekkenbodem

45 Referred pain SIG Heupgewricht dorsale zijde L5/ S1 Bekkenbodem

46 Referred pain SIG Heupgewricht dorsale zijde L5/ S1 Bekkenbodem

47 Referred pain SIG Heupgewricht dorsale zijde L5/ S1 Bekkenbodem

48 Bekkenbodem Hesitatie Urge incontinentie Frequency ( s nachts 4x) Onderbroken straal

49 Plausibiliteit/ aannemelijkheid

50 Waarom dan toch

51 Eenmaal over de drempel Iets willen betekenen voor de ander; we zijn tenslotte hulpverleners Laten zien dat we er toe doen, belangrijk zijn voor de ander Geen nee durven verkopen uit angst een slechte hulpverlener te worden gevonden De patiënt verwacht dat je iets doet "It is difficult to get a man to understand something, when his salary depends upon his not understanding it. (Upton Sinclair, 1935)

52 Uitdagingen en aanbevelingen Maak het niet erger dan het is Gebruik een zoomlens, begin met de groothoekstand Stel een waterdichte indicatie voor manuele therapie Klinimetrie? STarT Back screening tool PICKUP Plausibiliteit Schoenmaker Hill, 2011; Traeger, 2016

53 people informed of the biases and pitfalls of their unconscious brains are better at using their conscious minds to overrule them. How Your Unconscious Mind Rules Your Behaviour, by Leonard Mlodinow

54 Literatuur - 1 Haldeman, S., & Dagenais, S. (2008). A supermarket approach to the evidence-informed management of chronic low back pain. The Spine Journal, 8(1), 1 7. Moseley, G. L., & Arntz, A. (2007). The context of a noxious stimulus affects the pain it evokes. Pain, 133(1-3), van Trijffel, E., Anderegg, Q., Bossuyt, P. M. M., & Lucas, C. (2005). Inter-examiner reliability of passive assessment of intervertebral motion in the cervical and lumbar spine: A systematic review. Manual Therapy, 10(4), Harms, M. C., & Bader, D. L. (1997). Variability of forces applied by experienced therapists during spinal mobilization. Clinical Biomechanics (Bristol, Avon), 12(6), Snodgrass, S. J., Rivett, D. A., & Robertson, V. J. (2006). Manual forces applied during posteriorto-anterior spinal mobilization: a review of the evidence. Journal of Manipulative and Physiological Therapeutics, 29(4), Wolfe, Frederick, et al. "The fibromyalgia and myofascial pain syndromes: a preliminary study of tender points and trigger points in persons with fibromyalgia, myofascial pain syndrome and no disease." The Journal of rheumatology 19.6 (1992): Oostendorp, R. A. B. et al., (2015). Manual Physical Therapists Use of Biopsychosocial History Taking in the Management of Patients with Back or Neck Pain in Clinical Practice.The Scientific World Journal, 2015(5), 1 8.

55 Literatuur - 2 Singla, M et al., (2015). Physiotherapists assessment of patients psychosocial status: Are we standing on thin ice? A qualitative descriptive study. Manual Therapy, 20(2), Rose, M. et al., (1999). Wrong Problem, Wrong Treatment: Unrecognised inappropriate referral to physiotherapy. Physiotherapy, 85(6), Costigan, M., Scholz, J., & Woolf, C. J. (2009). Neuropathic Pain: A Maladaptive Response of the Nervous System to Damage. Annual Review of Neuroscience, 32(1), Hill, J. C., Whitehurst, D. G., Lewis, M., Bryan, S., Dunn, K. M., Foster, N. E., et al. (2011). Comparison of stratified primary care management for low back pain with current best practice (STarT Back): a randomised controlled trial. The Lancet, 378(9802), Traeger, A. C., Henschke, N., Hübscher, M., Williams, C. M., Kamper, S. J., Maher, C. G., et al. (2016). Estimating the Risk of Chronic Pain: Development and Validation of a Prognostic Model (PICKUP) for Patients with Acute Low Back Pain. PLoS Medicine, 13(5), e

56 Dank voor uw